Benchmarking nedir? Benchmarking örnekleri. Xerox, Benchsa,

1. BENCHMARKING

2. "Başkasını ve kendini bilirsen sen, 100 kere savaşsan da
tehlikeye düşmezsin; başkasını bilmeyip, kendini bilirsen bir
kazanır bir kaybedersin; ne kendini ne de başkasını bilirsen,
girdiğin her savaşta tehlikedesin demektir. Savaşın beş kuralı
vardır: Ölçme, değerlendirme, hesaplama, kıyaslama ve
zafer. Mevzi ölçmeyi, ölçme değerlendirmeyi, değerlendirme
hesaplamayı, hesaplama kıyaslamayı, kıyaslama ise zaferi
doğurur."

3. Benchmarking, herhangi bir organizasyonda yapılan bir işi, başka bir çalışma yerinde (bench) yapılan işlerle
kıyaslamak (mark) demektir.
Ford’un kurucusu Henry Ford, yürüyen bant sistemiyle üretimi, 1912’de Chicago’da bir tanıdığını görmek için
gittiği mezbahadan esinlenerek geliştirmiştir. 1950’ li yıllarda Toyota’ nın kurucusu, oğlu Eiji Toyoda’ yı General
Motors ve Ford gibi otomobil devlerini incelemek üzere A.B.D.’ ye göndermiştir.
“Benchmarking, performans düzeyini artırmak için bir organizasyonun kendi içinde ve/veya diğer
organizasyonlardaki “en iyi uygulama”(best practice)’yı tespit ederek kendi organizasyonuna uyarlamasıdır.”
Benchmarking, sadece kıyaslama yapmak değil, başka organizasyonlarla kıyaslama yaparak en iyi uygulamaları
bulmak ve organizasyonun kendi yapısına ve süreçlerine bunları uyarlamaktır. Benchmarking, aynı zamanda
organizasyonun kendi iç bünyesindeki birimler ya da departmanlar arasında da uygulanabilir.
Benchmarking, çoğu kez “taklitçilik” olarak da yorumlanmakta ve eleştirilmektedir. Taklitçilik, bir şeyi aynen
almak ve uygulamaktır. Benchmarking felsefesinde ise “aynen almak” değil “adapte etmek” yaklaşımı geçerlidir.
Benchmarking’in amacı organizasyonel performansı artırmaktır. Bir başka ifadeyle, benchmarking yapılmasında
amaç piyasa payı, karlılık, işgücü verimliliği, kalite, servis, imaj, insan kaynaklarının yönetimi gibi kritik
performans göstergelerinde iyileştirmeler yapmaktır.

4. 1) Rekabetçi Benchmarking:
Bu yöntemde rakip firmalar ile kıyaslamalar yapılarak “en iyi uygulamalar” tespit edilir
ve organizasyona uyarlanmaya çalışılır. Bu yöntemde bir tek değil, birden çok
organizasyonla aynı anda kıyaslamalar yapılabilir. Rekabetçi benchmarking, rakip
firmalar ile yapılacağından bunu gerçekleştirmek güç, hatta imkansız olabilir.
Zira rakip firmalar kendi organizasyon yapılarını, sistemlerini, süreçlerini başka
organizasyonlarla doğal olarak paylaşmak istemeyebilirler.
2) İçsel Benchmarking:
Bu benchmarking türünde organizasyonun kendi içinde işlemler ve süreçler arasında
kıyaslamalar yapılarak en iyi uygulamalar tespit edilmeye çalışılır.
İçsel benchmarking, “organizasyon içi benchmarking” veya “şirket içi benchmarking”
olarak da adlandırılabilir.
Benchmarking Türleri

5. 3) Jenerik Benchmarking:
Bu yöntemde dünya çapında başarılı olmuş şirketlerin ve organizasyonların yapı,
sistem ve süreçleri hakkında genel bir takım bilgiler edinilmeye çalışılır ve bunlar
organizasyona uyarlanmaya çalışılır. Burada diğer benchmarking yöntemlerinde
olduğu gibi direkt olarak bir kıyaslama yapılması söz konusu değildir. Sadece “World
Class” olarak ifade edilen çok başarılı şirketlerden çeşitli araçlarla bilgi elde edilmeye
çalışılır.
4) Fonksiyonel Benchmarking:
Bu yöntem, rekabetçi benchmarkingde olduğu gibi organizasyon dışı bir
benchmarking tekniğidir. Burada başka firmaların işlemleri, fonksiyonları ve süreçleri
analiz edilir ve tespit edilen en iyi uygulamalar organizasyona uyarlanmaya çalışılır.
Burada rakip firmalarla kıyaslama yapılmadığından benchmarking yapılacak şirketleri
bulabilmek nispeten daha kolaydır. Bu yöntemde bir firma, kendi faaliyet alanı dışında
başka bir sektörde faaliyet gösteren firmalarla benchmarking yapar.
Benchmarking Türleri

6. xerox
Bu yönetim tekniğini ilk kez bilimsel yöntemlere dayalı olarak uygulayan Xerox adlı
şirkettir.
Dünyanın önde gelen şirketlerinden Xerox, 1980-1985 yılları arasında Japonların
uyguladıkları teknikleri benimseyerek birim maliyetlerini önceki yıllara oranla yarıya
düşürdü.
Ürün maliyetleri yılda %10’luk bir düşüş göstermiştir.
Tasarım maliyetleri %33’lük bir düşüş göstermiştir.
Materyal maliyetleri yılda %12’lik bir düşüş göstermiştir.
Prototip maliyetleri %50’lik bir düşüş göstermiştir.
Stok maliyetlerini de %60 oranında azaltmıştır.
Pazar payı %20 artmıştır. (ABD fotokopi sektöründeki pazar payı aynı dönemde yüzde
18’den yüzde 80’e çıktı)
Müşteri tatmini tekrar elde edilerek yükselmiştir.
Kalite büyük ölçüde yükselmiştir.
Tedarikçi sayısı azaltılmıştır.

7. BenchSa
1997 yılında Sabancı Holding İzmit Şirketleri, Brisa, Dusa,
Olmuksa ve Kordsa tarafından, üye şirketlerde süre gelmekte
olan benchmarking faaliyetlerine sistematik bir yapı
kazandırmak amacıyla kurulan bir çalışma grubudur
Amacı: Benchmarking’i bir süreç olarak ele alıp, daha
sistematik biçimde sürdürülebilmesi için gereken altyapının
oluşturulması, uygulamaların yaygınlaştırılması ve çalışmaların
etkinliğinin gözden geçirilerek sürekli iyileştirilmesi
Bu çalışmaların en önemli amacı maliyetleri düşürmek ve
verimliliği artırmaktır

8. Olivium
Amaç: Hedef kitleye alışveriş ortamı sunmanın yanı sıra, hoşça vakit geçirebilmelerini de sağlamak
Yönetim bu amaca yönelik olarak araştırmalara başladı ve yurtdışında bazı alışveriş merkezlerinin
de uyguladığı “Çarşamba Etkinlikleri”ni hayata geçirdi. Her Çarşamba günü bölge halkının en
sevdiği ünlü Türk yıldızları Olivium’a davet edildi ve hedef kitleyle buluşturuldu.
Alınan sonuçları Olivium Genel Müdürü Murat İzci şöyle aktardı:
“Pazarlama bütçesinin sadece %2.7’si olan 12 bin dolar harcayarak 2004’te 2003’ün aynı
dönemine göre %35 satış artışı yaşadık. Ziyaretçi sayısı %8.2 arttı. Olivium konulu 922 bin dolar
değerinde toplam 185 adet makale yayınlandı. Reklam eşdeğeri 17 milyon dolar olacak kadar yani
10 saat TV’de yer aldık. Olivium marka ismi oluşturduk, dükkan kiracı listemizde bekleyenlerin
sayısı yükseldi, dükkanlarımıza talep %13,6 arttı.”

9. Bosch
Bosch örnek bir uygulamayı 2005 yılında özel bir banka ile satın alma faaliyetlerinde “elektronik
ihale” konusunda gerçekleştirmiştir.
Benchmark alınan bankanın konuyla ilgili bir yazılım kullandığı ve çok yüksek verim aldığı
öğrenilmiştir. Bosch’un benchmark ekibi bankaya yaptıkları ziyaretlerde satın alma faaliyetlerinde
elektronik ihale sürecini, kullanılan yazılımı ve yöntemi uygulamalı olarak banka yetkililerinden
dinleyerek Benchmarking yapmışlardır.
Bu çalışma sonucunda, Bosch ilk elektronik ihalelerini, fiyat katalogu basımı için matbaa seçiminde
gerçekleştirmiştir. Bosch elektronik ihale yöntemiyle çalışmaya başladıktan sonra, fiyat indiriminin
rekabet ortamında yarışa döndüğünü ve adeta otomatiğe bağlandığını görmüştür.
Örneğin; 1 saatlik bir zaman içinde elektronik ortamda 7 farklı şirketten toplam 50 adet fiyat teklifi
almışlardır. Oysa bu aynı sürede klasik ihale ya da pazarlık görüşmeleri ile ulaşılması imkânsız bir
rakamdır.
Uygulamanın sonucunda zaman ve maliyetten beklentilerinin üzerinde tasarruf elde etmişler ve
sistemi daha sonra personel taşımacılığı ve kargo şirketi seçimi için de uygulanmıştır

10. Teşekkürler
Büşra DURBİN