1. LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA GIẢM NHẸ RỦI RO
THIÊN TAI TRONG DOANH NGHIỆP
CÁC KHÁI NIỆM & THUẬT NGỮ

2. MỤC TIÊU
• Học viên nắm được các khái niệm, thuật ngữ về thiên
tai và biến đổi khí hậu
• Tự đánh giá được mức độ sẵn sàng phòng ngừa và
ứng phó với thiên tai cho doanh nghiệp của mình

3. HIỂM HỌA TỰ NHIÊN
• Hiểm họa tự nhiên là hiện tượng tự nhiên có thể gây tổn
thất về người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và gián
đoạn các hoạt động kinh tế, xã hội – Tài liệu DMC 2011
• Phân loại theo nguồn gốc :
– Khí quyển (bão, áp thấp, dông, lốc,...)
– Thủy quyển (lũ, ngập lụt, nước biển dâng,...)
– Địa quyển (động đất, sạt lở, trượt lở, ...)
• Theo tốc độ diễn ra hiểm họa
– Hiểm họa diễn ra đột ngột (động đất, sóng thần, sạt lở đất, sét,
lốc xoáy, lũ quét...)
– Hiểm họa diễn ra chậm (hạn hán kéo dài, nước biển dâng,...)
• Một hiểm họa khi xảy ra không nhất thiết dẫn tới một thiên
tai

4. THIÊN TAI
• “Thiên tại là sự gián đoạn các hoạt động kinh tế, xã hội gây
tổn thất về người, tài sản, môi trường và điều kiện sống do
các hiểm họa tự nhiên gây ra” – DMC 2011
• “Thiên tại là hiện tượng tự nhiên bất thường có thể gây
thiệt hại về người, tài sản, môi trường, điều kiện sống và
các hoạt động kinh tế-xã hội, bao gồm : bão, áp thấp nhiệt
đới, lốc, sét, mưa lớn, lũ, lũ quét, ngập lụt, sạt lở đất do
mưa lũ hoặc dòng chảy, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng
chảy, nước dâng, xâm nhập mặn, nắng nóng, hạn hán, rét
hại, mưa đá, sương muối, động đất, sóng thần và các loại
thiên tai khác” – Điều 3, Chương 1, Luật PCTT 2013
• 3 giai đoạn của thiên tai : trước thiên tai -> trong thiên tai
-> sau thiên tai

5. TÌNH TRẠNG DỄ BỊ TỔN THƯƠNG
• “Tình trạng dễ bị tổn thương là những đặc điểm của
một cộng đồng, hệ thống hoặc tài sản khiến cho cộng
đồng, hệ thống hoặc tài sản đó dễ bị ảnh hưởng bởi
các tác động có hại từ hiểm họa tự nhiên” – DMC
2011
• “Đối tượng dễ bị tổn thương là nhóm người có đặc
điểm và hoàn cảnh khiến họ có khả năng phải chịu
nhiều tác động bất lợi hơn từ thiên tai so với những
nhóm người khác trong cộng đồng. Đối tượng dễ bị tổn
thương bao gồm trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ đang
mang thai hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi,
người khuyết tật, người bị bệnh hiểm nghèo và người
nghèo” – Điều 3, Chương 1, Luật PCTT 2013

6. GIẢM NHẸ RỦI RO THIÊN TAI
Sự kết hợp giữa hiểm họa và
tình trạng dễ bị tổn thương tạo
nên rủi ro thiên tai.
Giảm nhẹ RRTT là giảm thiểu
hoặc hạn chế các tác động có
hại của hiểm họa tự nhiên và
thiên tai

7. •Trước thiên tai : Chuẩn bị ứng phó, tiến hành các hoạt động chuẩn
bị, phòng ngừa, giảm nhẹ gắn liền với kế hoạch quản trị rủi ro thiên
tai của DN (nhóm giải pháp công trình/phi công trình)
•Trong thiên tai : Ứng phó theo kế hoạch, phương án đã chuẩn bị,
bao gồm cả công tác cứu trợ khẩn cấp
•Sau thiên tai : Phục hồi sản xuất kinh doanh, tái thiết
Quản trị rủi ro thiên tai: là quá
trình mang tính hệ thống nhằm
áp dụng các quy định hiện
hành, huy động cơ quan, tổ
chức, cá nhân và kỹ năng cần
thiết để thực hiện các chiến
lược, chính sách và nâng cao
khả năng ứng phó, giảm thiểu
tác động bất lợi của hiểm họa
và thiên tai
Quá trình quản trị rủi ro thiên
tai: tương ứng với 3 giai đoạn
của thiên tai
QUẢN TRỊ RỦI RO THIÊN TAI

8. BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
• Biến đổi khí hậu Trái đất là sự thay đổi của hệ thống khí hậu gồm khí quyển, thủy quyển, sinh
quyển, thạch quyển hiện tại và trong tương lai bởi các nguyên nhân tự nhiên và nhân tạo
trong một giai đoạn nhất định tính bằng thập kỷ hay hàng triệu năm. Sự biến đổi có thể là
thay đổi thời tiết bình quân hay thay đổi sự phân bố các sự kiện thời tiết quanh một mức
trung bình. Sự biến đổi khí hậu có thể giới hạn trong một vùng nhất định hay có thể xuất hiện
trên toàn Địa cầu (ví dụ sự nóng lên toàn cầu” nguyên nhân chính làm BĐKH trái đất là do sự
gia tăng các hoạt động tạo ra chất thải khí nhà kính, các hoạt động khai thác quá mức các bể
hấp thụ và bể chứa khí nhà kính như sinh khối, rừng, các hệ sinh thái biển, ven bờ và đất liền
khác
• “Biến đổi khí hậu là sự thay đổi trạng thái khí hậu có thể được nhận biết bằng các thay đổi
giá trị trung bình và/hoặc sự biến thiên các đặc tính của nó, và duy trì trong các thời đoạn
kéo dài, theo tiêu chuẩn thường là hàng thập kỷ hoặc dài hơn (UN IPCC, 2007)
• Biến đổi khí hậu trong thời đoạn dài khác với sự biến động khí hậu trong thời đoạn ngắn
• BĐKH có nguyên nhân từ hiệu ứng nhà kính, hiện tượng nóng lên của trái đất (do những hoạt
động của CN như đốt nhiên liệu hóa thạch, thay đổi mục đích sử dụng đất, phá rừng hoặc do
các nguyên nhân TN như biến động hoạt động của mặt trời, quỹ đạo trái đất, kiến tạo địa
tầng và các hoạt động của núi lửa,El Nino,..)

9. ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
Thích ứng BĐKH : Là sự điều chỉnh trong các hệ thống
tự nhiên hoặc con người nhằm ứng phó với những
biến đổi thực tế hoặc dự kiến của khí hậu hoặc các
ảnh hưởng của chúng, để giảm bớt tác hại hoặc khai
thác những cơ hội có ích do chúng mang lại. Là các
bước thực tế để bảo vệ các quốc gia và các cộng đồng
có thể bị phá vỡ hoặc bị thiệt hại do BĐKH (UNFCCC)
Giảm nhẹ BĐKH : Trong bối cảnh BĐKH, giảm
nhẹ BĐKH là sự can thiệp của con người nhằm
giảm nhẹ các nguồn phát thải khí nhà kính hoặc
tăng cường các bể chứa nhà kính (UNFCCC)
DOANH
NGHIỆP
THÍCH
ỨNG
BĐKH
GIẢM
NHẸ
BĐKH
LIÊN QUAN CHẶT CHẼ GIỮA THÍCH ỨNG BĐKH
VÀ GIẢM NHẸ RỦI RO THIÊN TAI

10. LUẬT PHÒNG, CHỐNG THIÊN TAI 2013
• Luật Phòng, chống thiên tai có hiệu lực vào 1/5/2013 gồm 6 chương, 47 điều :
• Chương I, 12 điều giải thích các thuật ngữ, quy định chung (điều 1-12);
• Chương II, gồm 20 điều quy định các hoạt động phòng, chống thiên tai (điều 13-
33)
– Mục 1 gồm 10 điều (điều 13-23) về phòng ngừa thiên tai;
– Mục 2 gồm 5 điều (điều 24-29) quy định về ứng phó thiên tai;
– Mục 3 gồm 3 điều (điều 30-33) quy định về khắc phục hậu quả thiên tai;
• Chương III, (điều 34-37), 3 điều - Quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, hộ
gia đình và cá nhân trong phòng, chống thiên tai;
• Chương IV, (điều 38-41), 3 điều - Hợp tác quốc tế trong phòng, chống thiên tai;
• Chương V, (điều 42-45), 3 điều - Trách nhiệm quản lý nhà nước về phòng,
chống thiên tai;
• Chương VI, (điều 46-47), 1 điều - Điều khoản thi hành
• Đối với Doanh nghiệp có điều 35 chương III Quy định rõ về Quyền và nghĩa vụ
của tổ chức kinh tế trong phòng, chống thiên tai;

11. Vũ Anh Minh
Email: minhva@ced.edu.vn
Website: http://ungphothientai.com