arts q1 w5

1. Q1 – ARTS
W5 - MINDANAO
A. NAKIKILALA ANG KAHALAGAHAN NG MGA KULTURAL NA
PAMAYANAN SA MINDANAO.
B. NAILALARAWAN ANG IBA’-IBANG KULTURAL NA PAMAYANAN
SA MINDANAO AYON SA URI NG KANILANG PANANAMIT,
PALAMUTI SA KATAWAN AT KAUGALIAN TULAD NG MARANAO,
YAKAN AT T’BOLI.
C. NAKALILIKHA NG ISANG SINING NA GINAGAMITAN NG MGA DISENYO
NG MINDANAO.

2. Tingnan ang mapa ng Pilipinas. Tukuyin kung saang bahagi ng bansa
matatagpuan ang sumusunod na larawan ng mga kagamitan sa
pamamagitan ng pagguhit ng linya tungo sa mapa.
Tanong:
1. Ano-ano ang pagkakaiba ng mga
disenyo na nakita ninyo sa larawan?
Ano ang kanilang pagkakatulad?
2. Bakit mahalaga na malaman natin
kung saan matatagpuan sa Pilipinas
ang iba’t-ibang kultural na pamaya-
nan o pangkat-etniko?

3. Tingnan ang mga larawan ng iba’t-ibang katutubong disenyo na gawa
ng mga pangkat-etniko sa Mindanao
Tanong:
1. Ano angmasasabi ninyo sa
mga larawang ipinakita? Maaari
bang sabihin ang kanilang pagka-
kaiba?
2. Ano-ano ang mga hugis,
linya at kulay na ginamit ng bawat
pangkat-etniko?

4. Ang mga Maranao ay nakatira sa paligid ng Lawa ng Lanao,
Lanao del Sur, Lanao del Norte, Lungsod ng Marawi at Lungsod
ng Iligan. Nananatili pa rin ang kanilang tunay na naiibang
disenyo at kulay sa kanilang mga gawang ukit damit at banig at
sa kanilang mga kagamitang gawa sa tanso.
Ang mga T’boli ay matatagpuan sa Cotabato. Gumagawa sila
ng tela para sa damit mula sa t’nalak na hinahabi mula sa hibla
ng abaka. Nagpapahid sila ng pulut-pukyutan sa mukha, nagsu-
suot din sila ng maraming hikaw, kuwintas, maliit na kampanilya
at binurdahang damit.

5. Ang mga Yakan ay ang pangunahing pangkat ng mga
Muslim sa Basilan. Sila ay kilala sa paglalala na ginaga-
mitan nila ng mga halaman at prutas tulad ng pinya at
abaka. Gumagamit din sila ng mga dagta ng dahoon, ugat
at sanga, bilang pangkulay. Sila rin ay nagtitina ng mga
hibla na may iba’t-ibang kulay at disenyo. Lahat ng mga
gawang tela ng mga Yakan ay may kakaibang disenyo at
kulay tulad ng table runner, placemat, wall decor at
iba pa.

6. Marami sa katutubong disenyo sa bansa ay malikhaing
gawa ng mga kultural na pamayanan sa Mindanao. Kilala
silang mga dalubhasa sa paggawa nito.
Ilan sa kanilang mga gawa ay ang mga damit, banig,
hikaw, kuwintas, maliit na kampanilya, placemat, table
runner, wall décor at marami pang iba. Lahat ng mga ito ay
ginamitan ng iba’t-ibang hugis, kulay at linya.

7. Narito ang ilan sa kanilang mga ipinagmamalaking gawa at kasuotan.
Ito ang halimbawa ng likhang-sining sa araling ito. Makakaguhit
ba kayo ng inyong sariling disenyo sa construction paper gamit
ang mga disenyo ng Maranao, T’boli at Yakan maliban sa
ipinakitang halimbawa?

8. DISENYO SA CONSTRUCTION PAPER
Kagamitan: cotton buds, chlorine, colored construction paper
.
MGA HAKBANG SA PAGGAWA:
1. Ihanda ang mga kagamitang gagamitin.
2. Umisip ng disenyo ng mga kultural na pamayanan sa Mindanao tulad ng
Maranao, Yakan at T’boli. Maaari ding gumamit ng sariling disenyo na
ginagamitan ng iba’t-ibang hugis, kulay at linya.
3. Isawsaw ang cotton buds sa chlorine. Marahan itong ipahid sa colored
construction paper. (Paalala: Kailangan ang pagsubaybay ng guro sa gawaing
ito upang maiwasan ang disrasya sa paggamit ng chlorine.)
4. Maingat na ipahid ang chlorine sa construction paper upang hindi ito mapunit.
5. Patuyuin muna nang ilang minuto ang ginawang likhang-sining.
6. Kapag tuyo na ito, maaari na itong ipaskil sa blackboard. Maghanda sa pagpapa-
halaga.

9. Ngayon ay guguhit kayo ng mga disenyo mula sa kultural na
pamayanan sa MINDANAO tulad ng sa Maranao, Yakan at T’boli
gamit ang cotton buds, chlorine at colored construction paper.
TANDAAN:
Ang mga disenyo sa kultural na pamayanan sa Mindanao ay
makikita sa kanilang mga kagamitan at kasuotan na ginagamitan ng
iba’t-ibang linya, kulay at hugis. Ang mga ito ay hango sa kalikasan at
sa kapaligiran tulad ng hayop, dahon, bundok, araw at bituin.

10. Paano ninyo ginamit ang mga linya, hugis
at kulay sa paggawa ng disenyo sa colored
construction paper?
Ano-anong mga disenyo ang ginamit ninyo?

11. SURIIN
Panuto: Lagyan ng tsek ang kahon batay sa antas ng iyong naisagawa sa buong aralin.
Mga Pamantayan
Nakasunod sa
pamantayan
nang higit sa
inaasahan
(3)
Nakasunod sa
paman-tayan
subalit may ilan
pag-kukulang
(2)
Hindi
nakasunod
sa
pamantayan
(1)
1. Natukoy ko ang iba’t-ibang disenyo na gawa ng mga taga Mindanao.
2. Nalaman ko ang mga disenyong kultural na pamayanan na nagmula
sa Mindanao.
3. Nakagawa ako ng isang likhang-sining na ginagamitan ng mga
disenyo ng taga Mindanao na nagtataglay ng mga elemento at prin-
sipyo ng sining.
4. Napahalagahan at naipagmalaki ko ang mga katutubong sining na
gawa ng mga kultural na pamayanan sa Mindanao sa pamamagitan
ng pagtangkilik nito.
5. Naipamalas ko nang may kawilihan ang aking ginawang likhang-
sining.

12. Ipagpatuloy ang ginagawang likhang-sining at tapusin
sa bahay. Sikapin na magawang maganda ang likha.
Dalhin sa susunod ang mga kagamitan:
1. Krayola/Oil pastel
2. Lapis
3. Oslo paper/bond paper