Pagkapukaw ng Damdaming Makabansa

1. Aralin 2 Pag-usbong at Pagbuo ng
Kamalayang Nasyonalismo
-Teacher Lorie

2. Ano ang pagkaunawa mo sa
salitang Nasyonalismo?
- Ito ay nagmumula sa salitang
Nasyon na ang kahulugan ay isang
malaking pangkat ng mga tao na
naglalayon ng iisang adhikain o
pangarap sa buhay na pinagbuklod ng
iisang bansa at lahi.

3. - Sumibol ang damdaming nasyonalismo sa mga
bansang Europe noong ika-18 siglo sa panahon ng
Enlightenment kung saan nagkaroon ng
hangaring maipaglaban ang katwiran sa pagbuo ng
matatag at malayang bansa.

4. - Sa Pilipinas, nalinang ang damdaming mabansa
ng mga Pilipino bunga ng patakarang kolonyal,
napakatagal na panahon ng pananakop, at ang
pang-aapi at katiwalian ng mga Espanyol.
- Nagpatibay rin sa damdaming nasyonalismo
ang paglaganap ng kaisipang liberal at
demokrasya.

5. Ano ang kaisipang liberal?
Kaisipang Liberal
 Tinatawag na “ Panahon ng Kaliwanagan”
 Nagkaroon ng pagbabagong pampulitika,
pangkabuhayan, pangrelihiyon at pang-
edukasyon.
 Naging mulat ang mga Pilipino sa pang-
aabuso ng mga Espanyol.
 Pagtuligsa ng mga nakapag-aaral sa kawalan
ng katarungan sa Pilipinas.

6. Mga Tangkang Pananakop sa Pilipinas
- Maraming bansa ang nagtangkang agawin
ang Pilipinas sa mga Espanyol at sakupin ito.
- Kabilang sa mga
ito ang mga
piratang Tsino sa
pamumuno ni
Limahong at
mga bansa sa
Europe tulad ng
Portugal,
Holland at
Britain.

7. Mga Dahilan ng Pananakop
 Pagtukalas ng mga bagong
lupain.
Paglaganap ng
pamamaraang kapitalismo
sa anyong merkatilismo, at
 pakikipagtagisan ng
lakas at kapangyarihan.

8. Ang Pananakop ng Britain noong 1762
Setyembre 23, 1762
 Sinalakay ng Britain
ang Pilipinas.
Mayroon itong 13
sasakyang
pandigma at 6,700
na mandirigmang
mula India at
Briatin.

9.  Pinamumunuan ni
Heneral Willian
Draper ang
sandatahang lakas
panlupa.
 Pinamumunuan
naman ni Admiral
Samual Cornish ang
sandatahang lakas-
pandagat.
Sa pangkat ng mga Britanya

10. Sa pangkat ng mga Espanyol
Arsobispo Manuel
Antonio Rojo
 Gumanap bilang gobernador-
heneral.
 Ang hukbong dagat naman ay
kinabibilangan ng may 3,000
sundalong Pilipino na
naglilingkod nang tapat sa Spain
noong panahong iyon.
 Napilitang isuko ni Arsobispo Rojo ang Maynila kay
Heneral Draper. Ito ang unang pagkatao ng mga
Espanyol sa ibang mananakop ng bansa.
Oktubre 17, 1762

11. Simon de Anda
- Isang mahistrado ng Royal
Audiencia, ay nagtungo sa Pampanga
upang ideklara ang kanyang sarili
bilang gobernador-heneral.
- Sa tulong g tapat na Pilipinong kawal ay
hinamon ni Anda ang kapangyarihan British at
nagsagawa ng pagsalakay upang muling bawiin
ang bansa mula sa Britain.

12. Pebrero 10,1763
- Nilagdaan ang
Treaty of Paris
(1763) ng mga
kaharian ng
Great Britain,
France at Spain
matapos
mapanalunan ng
Britain ang Seven
Years’ War.

13. Mayo 1764
 Umalis ang mga British patungong India,
bagaman may ilang sundalong Indian at British
ang nagpasyang huwag nang bumalik sa India.
Mayo 1764
 Naibalik sa Spain ang pamamahala sa Pilipinas.

14. Pagsilang ng Nasyonalismong
Pilipino

15. Pagtutol ng mga Pilipino sa Pananakop at mga
Pag-aalsa laban sa Spain.
Dalawa sa pangunahing dahilan ng pag-aalsa ng mga
Pilipino laban sa mga Espanyol ang mga sumusunod:
1. Nais ng mga Pilipino na magkaroon ng
pagsasarili at kalayaan.
2. May mga opisyal na Espanyol na
nagmamalabis sa kanilang tungkulin.

16.  Digmaan sa Bangkusay
(1571)
Mga Pag-aalsa sa iba’t
ibang bahagi ng bansa.
 Raha Sulayman at
Lakandula (1574)
 Magat Salamat (1587-1588)
- Ang grupo ng anak ni
Lakandula.
 Magalat na taga Cagayan ( 1596).
 Ang mga Gadang sa Lambak ng
Cagayan ( 1621).
 Tamblot ng Bohol at Bangkaw ng
Leyte ( 1621-1622 ).

17. Pag-aalsa ni Francisco Dagohoy ( 1744-1828 )
- Tumagal ng maraming taon ang malawakang pag-
aalsa ni Francisco Dagohoy.
- Pinakamahabang
pag-aalsang naganap
sa kasaysayan ng
Pilipinas.

18. Pag-aalsa ni Diego Silang ( 1762-1763)
- Pinamunuan ni Diego Silang
ang pag-aalsa sa Vigan, Ilocos
Sur na nakarating hanggang
Pangasinan at Cagayan.
-Ang pag-aalsa ay naganap dahil
sa sobrang pagbubuwis na
ipinataw ng mga Espanyol .
- Nagtagumpay si Silang na
mapatalsik ang
mapagsamantalang Gobernador
ng Ilocos.

19. Miguel Vicos
- Nahimok at
binigyan ng
bendisyon ng Obispo
na patayin si Diego
Silang.
Gabriela Silang
- Pinagpatuloy ang pag-aalsa ng
kanyang sawang si Diego Silang.

20. Pag-aalsa ni Apolinario Dela Cruz
- Kilala sa bansag na
“Hermano Pule”.
- Itinatag niya ang
Cofradia de San Jose
at nahikayat niya ang
marami na sumapi sa
samahan

22. Ano ang mga salik ng pagsilang ng nasyonalismong
Pilipino?
Mga Salik ng pagsilang ng nasyonalismong Pilipino
Pagbubukas ng mga daungan sa pandaigdigang pamilihan
Paglitaw ng bagong panggitnang uri ng mga
mamamayan o mga illustrado at uring mestiso
Paglaganap ng kaisipang liberal
Pagkakatatag sa kilusang sekularisasyon

23. Pagbubukas ng mga Daungan ng Bansa sa
Pandaigdig na Kalakalan
Noong 1789, sa pamamagitan ng
isang dekreto, bahagyang
nabuksan ang Maynila sa
pandaigdigang kalakalan.
- Noong 1855, sumunod na
naging sentro ng kalakalan
ang Iloilo,Sual at
Zamboanga.
- Noong 1860, sumunod ang
Cebu.
- Noong 1863, sumunod
naman ang Tacloban, Leyte.

25. - Ang Suez Canal ay
isang artipisyal na
daluyan ng tubig
na nagdurugtong
sa Mediterranean
Sea at Red Sea.

26. - Ay binubuo ng mga
mayayamang negosyante at
mangangalakal.
Paglitaw ng mga Illustrado
-Noong ika- 19 na siglo,
tumaas ang katayuan ng
mga ilustrado.
Peninsulares
- Mga Espanyol na
ipinanganak sa
Spain.
Insulares
- Mga Espanyol na
ipinanganak
saPilipinas.
Indio
- Mga Pilipino.

27. Paciano Rizal
- Nakakatandang kapatid ni Dr. Jose Rizal,
itinuturing isang Illustrado.
- Malapit na kaibigan ng Padre Jose Burgos, isa
sa tatlong paring marter.
Padre Jose Burgos
- Anak ni Don Tiburcio Burgos, isang tinyente
ng hukbong Espanyol at Florencia Garcia na
isang mestisang Espanyol at itinuturing na
kabilang sa mga insulares..

28. - Nilagdaan ni Reyna Isabela
II ng Spain.
-nabigyan ng pagkakataong
makapag-aral nang libre ang
mga Pilipino sa modernong
paaralang pampubliko.
-Itinakda ng dekretong ito
ang kompleto o libreng pag-
aaral sa primarya, sekondarya
at kolehiyo, at sapilitang pag-
aaral ng wikang Espanyol..
- Nagbigay-daan ito sa pagkakaroon ng libreng pampublikong
paaralang normal para sa mga nagnanais na maging guro na
pinamahalaan ng mga Heswita.

29. Manuel Quezon
Nagpahayag sa kanyang
talumpati na bago pa man
dumating ang mga
Amerikano, mayroon nang
pampublikong paaralan.
- Isa sa mga nakapag-aral sa
mga paaralang pinatayo ng
mga Espanyol kahit siya ay
nakatira sa isang maliit na
bayan o munisipalidad na
malapit sa bundok sa hilagang
Luzon.

30. Gunnar Myrdal
- Isang tanyag na ekonomistang
Swiso na nagsaliksik tungkol sa
Asya noong ika-19 na siglo.
- Nagpahayag na ang Japan at
Pilipinas ang mga nangungunang
bansa sa Asya na may masidhing
pagpapahalaga sa modernong
pampublikong-edukasyon.

31. Maraming mga
Illustradong nakapag-aral
sa Spain, sa Barcelona at
Madrid at sa iba
unibersidad sa Europe.
Kabilang dito sina:
• Jose Rizal
• Graciano Lopez Jaena
• Marcelo del Pilar
• Mariano Ponce
• Antonio Luna
Sila ang mga illustradong
nanguna sa kulusan tungo sa
kalayaan ng Pilipinas.