2. Kontemporaryong Panitikan Tungo sa
Kultura at Panitikang Popular
Patuloy ang pamamayagpag ng
panitikan mula noon hanggang sa
kasalukuyang panahon. Hindi naging
hadlang ang pananakop ng mga dayuhan
upang pigilin ang kamalayan ng mga
manunulat upang buhayin at payabungin
ang panitikang Pilipino.
3. Isang buhay na patotoo ay ang pagdami ng mga
babasahing naglalahad ng iba't ibang karanasan ng mga
manunulat, mga butil ng kaisipang nagpapalago sa
kamalayan ng mga mambabasa. Kung noon nababasa
lamang sa pahayagan, naririnig sa radyo, o napapanood
sa telebisyon, ngayon marami nang paraan upang
mapalawak ang kaalaman at kamalayan ng tao tulad na
lamang ng paggamit ng teknolohiya gaya ng Internet at
social media. Sa pamamagitan ng teknolohiya, mas
mabilis ang komunikasyon, mas madaling magpauso, at
masundan kung ano ang popular sa panahong ito.
4. Ang paggamit ng Facebook, Twitter, Skype,
Wattpad, blog, tiktok, vlog at iba pa ay naging sanhi
ng mabilisang pagpapahayag at pagpapalawak ng
kaalaman ng tao. Maaaring hindi pampanitikan ang
mga salitang ginagamit ngunit maraming mga akda
sa kasalukuyang panahon na gumagamit ng mga
salitang matatagpuan sa social media na tanggap
ng karamihan at nasasabayan. Naging popular ito
sa kasalukuyan sapagkat ito ang naging usong
paraan ng komunikasyon at pagpapaabot ng
kaisipan ng tao.
5. Sa mundo ng telebisyon, mas naging
popular ang panonood ng soap opera o
telenovela. Kung noon nababasa lamang
sa mga aklat ang pagkakaroon ng pag-
asa, ngayon maaari na itong makita at
mapanood. Naging kilala itong aliwan ng
mga Pilipino sapagkat ito'y
nakapagbibigay ng kasiyahan, nagtuturo
ng asal, at kakayahang mangarap.
6. Nariyan din ang dokumentaryo at mga Indie
Film na sumasalamin sa totoong kalagayan ng
lipunang kinabibilangan. Sa kalagayang ito, ang
kulturang popular ay sumasang-ayon sa kung ano
ang nasasabayan at naging uso sa panahong
kinabibilangan. Kasabay ng pag-unlad at
paggamit ng teknolohiya ay sumasabay rin ang
paglago ng kaalaman ng manunulat sa
pagpapabuti at pagpapalago ng panitikang
Pilipino sa pagpapaabot ng mensahe at kaisipan
sa mga tao.
7. PAHAYAGAN
• Ang pahayagan ay isang uri ng paglilimbag. Ito ay
naglalaman ng mga balita o tala tungkol sa mga
kaganapan na nangyayari sa lipunan.
• Nagbibigay din ito ng mga impormasyon tulad ng mga
patalastas. Ito ay karaniwang iniimprinta araw-araw at
ipinagbebenta sa murang halaga.
• Ito rin ay maaring pangkalahatan o may pokus na
interes. Ang iba pang terminolohiya para sa salitang
ito ay dyaryo at peryodiko.
8. PAHAYAGAN
BROADSHEET
• Pormal na uri ng pahayagan,
karaniwang nakaimprinta sa malaking
papel at nakasulat sa Ingles na wika.
• Malawak ang nasasaklaw ng
sirkulasyon nito. Bukod sa mga balita
sa loob ng bansa, naglalaman din ang
broadsheet ng mga internasyonal na
mga kaganapan.
• Ang target reader nito ay ang mga
taong may mga kaya sa buhay.
TABLOID
• Impormal na uri ng pahayagan.
• Ito ay mas maliit at mas maunti
ang nilalaman kumpara sa
broadsheet.
• Ang pangunahing wika na
ginagamit sa Tabloid ng
Pilipinas ay Tagalog.
• Sa dyaryong ito, maari kang
makabasa ng mga salitang
balbal.
9. BAHAGI NG PAHAYAGAN
Mukha ng
Pahayagan
• Ito ang pinakaunang
pahina ng pahayagan.
Naglalaman ito ng
pangalan ng pahayagan
at headline ng mga balita.
• Makikita mo rin sa
pahinang ito ang petsa
kung kailan nailimbag ang
dyaryo.
10. BAHAGI NG PAHAYAGAN
Balitang
Pandaigdig
• Mababasa naman sa
bahaging ito ang mga
kaganapan sa iba’t-ibang
parte ng daigdig.
• Naglalaman din ito ng
mga balita na may
kaugnayan sa labas ng
ating planeta.
12. BAHAGI NG PAHAYAGAN
Editoryal o
Pangulong
Tudling
• Ang pahinang ito ay
naglalaman ng
matalinong kuro-kuro ng
patnugot o
mamamahayag tungkol
sa isang napapahong isyu
o paksa.
13. BAHAGI NG PAHAYAGAN
Balitang
Komersyo
• Ang bahaging ito ng
pahayagan ay naglalaman
ng mga ulat na may
kaugnayan sa industriya,
kalakalan, at komersyo.
• Mababasa din dito ang
kasalukuyang estado ng
palitan ng piso kontra sa
pera ng ibang bansa.
14. BAHAGI NG PAHAYAGAN
Anunsyo o
Klasipikado
• Ang pahinang ito ay nakalaan
para sa mga taong
naghahanap ng trabaho na
maaaring pag-aplayan.
• Dito rin mababasa ang mga
patalastas tungkol sa mga
bagay na ipinagbebenta o
pinapaupahan tulad ng kotse,
bahay at iba pang ari-arian.
15. BAHAGI NG PAHAYAGAN
Obitwaryo
• Ito ay parte ng pahayagan na
naglalaman ng mga anunsyo
tungkol sa mga taong
pumanaw na.
• Mababasa sa bahaging ito ang
impormasyon ng mga
namayapang tao, kung saan
ito nakaburol, kailan at kung
saan ito ililibing.
16. BAHAGI NG PAHAYAGAN
Libangan
• Ang pahinang ito ay naglalaman ng mga
balita na naghahatid ng aliw sa mga
mambabasa.
• Mababasa dito ang mga balita tungkol sa
mga kaganapan sa showbiz, mga tampok
na palabas sa pelikula at telebisyon, at iba
pang maiuugnay sa sining.
• Naglalaman din ito ng mga laro na
nakakakuha ng interes ng mga
mambabasa, tulad ng sudoku at crossword
puzzle. Dito rin matatagpuan ang komiks at
horoscope
17. BAHAGI NG PAHAYAGAN
Lifestyle
• Mababasa sa bahaging ito ang
mga artikulong may kaugnayan
sa pamumuhay. Tulad ng
tahanan, pagkain,
paghahalaman, paglalakbay at
iba pang aspeto ng buhay sa
lipunan.
18. BAHAGI NG PAHAYAGAN
Isport o
Palakasan
• Sa bahaging ito mababasa ang
iskedyul ng mga laro. Mababasa
din sa bahaging ito ang mga
kaganapan at balita tungkol sa
iba’t-ibang isport sa loob at
labas ng bansa.
24. PAGSUSULIT
Panuto: Basahin at sagutin ang mga
sumusunod na pangungusap at katanungan.
Isulat
ang tamang sagot sa bawat patlang.
25. _______________1. Pormal na uri ng pahayagan,
karaniwang nakaimprinta sa malaking papel at nakasulat sa
Ingles na wika.
_______________2. Impormal na uri ng pahayagan.
_______________3. Ito ay ang mga iniuulat na mga isyung
nangyayari sa ating lipunan o sa mundo.
_______________4. Ito ang pinakaunang pahina ng
pahayagan. Naglalaman ito ng pangalan ng pahayagan at
headline ng mga balita.
_______________5. Mababasa sa bahaging ito ang mga
kaganapan sa iba’t-ibang parte ng daigdig.
26. _______________6. Nakapaloob naman sa bahaging ito ang mga
kaganapan sa iba’t-ibang lalawigan ng bansa.
_______________7. Ang pahinang ito ay naglalaman ng
matalinong kuro-kuro ng patnugot o mamamahayag tungkol sa
isang napapahong isyu o paksa.
_______________8. Ang bahaging ito ng pahayagan ay
naglalaman ng mga ulat na may kaugnayan sa industriya,
kalakalan, at komersyo.
_______________9. Ang pahinang ito ay nakalaan para sa mga
taong naghahanap ng trabaho na maaaring pag-aplayan.
_______________10. Ito ay parte ng pahayagan na naglalaman
ng mga anunsyo tungkol sa mga taong pumanaw na.
27. Tabloid: Isang Pagsusuri
William Rodriguez II
Pansinin ang pagsusuring isinagawa ni William Rodriguez mula sa kaniyang
blog sa Sanib-Isip tungkol sa tabloid.
“Sinasabing ang tabloid ay pang masa dahil sa Tagalog
ito nakasulat bagama't ilan dito ay Ingles ang midyum.”
Buhay na buhay pa rin ang industriya ng
diyaryo sa bansa dahil sa abot-kaya lang ang presyo.
Ang katibayan nito ay ang dami ng mga tabloid na
makikita sa mga bangketa. Bumebenta pa rin, kahit ang
mga balita ay unang lumalabas sa telebisyon at naiulat
na rin sa radyo.May sariling hatak ang nasa print media
dahil lahat ay 'di naman naibabalita sa TV at radyo. Isa
pa, hangga't naitatabi ang diyaryo ay may epekto pa rin
sa mambabasa ang mga nilalaman nito.
28. Tabloid: Isang Pagsusuri
William Rodriguez II
Pansinin ang pagsusuring isinagawa ni William Rodriguez mula sa kaniyang
blog sa Sanib-Isip tungkol sa tabloid.
Iba't iba ang dahilan ng mga tao kung bakit
nagbabasa ng diyaryo.
Mayroong hanap talaga ay balita, magbasa ng tsismis,
sports, literatura o 'di kaya'y sumagot ng palaisipan.
Pinagsama-sama na yata ang lahat sa
diyaryo para magustuhan ng mga tao. Mainam itong
pampalipas-oras kapag walang ginagawa. Sinasabing
ang tabloid ay pang masa dahil sa Filipino ito nakasulat
bagama't ilan dito ay Ingles ang midyum. Hindi katulad
sa broadsheet na ang target readers ay Class A at B.
29. Tabloid: Isang Pagsusuri
William Rodriguez II
Pansinin ang pagsusuring isinagawa ni William Rodriguez mula sa kaniyang
blog sa Sanib-Isip tungkol sa tabloid.
"Yun nga lang sa tabloid ay masyadong
binibigyang-diin ang tungkol sa sex at karahasan kaya't
tinagurian itong 'sensationalized journalism.' Bihira
lamang maibalita ang magagandang kaganapan sa
ating bansa. Ito kaya ay dahil sa itinuturo ng aklat ng
dyornalismo, na ang katangian ng magandang balita ay
nasa masamang balita?
Sa kasalukuyan ay mayroong humigit sa
dalawampung national daily
tabloid ang nagsi-circulate sa bansa.
30. PANGKATANG GAWAIN
PAALALA: ANG BAWAT MAG-AARAL AY KAILANGANG MAKIISA SA
GAWAIN UPANG LUBOS NA MAPAGANDA ANG AWTPUT NA IPAPASA
ANG BAWAT PANGKAT AY BUBUO
NG ISANG PAHAYAGAN GAMIT ANG
“MANILA PAPER”
• KINAKAILANGANG MABUO ANG
BAHAGI NG PAHAYAGAN.
• NAGLALAMAN ITO NG MGA
“LATEST” NA MGA USAPIN, ISYU O
MAGING MGA BALITA.