a Filipino story. Credit to the Author..

1. Ang kwento ni mabuti
ni Gerovera Edroza-Matute
Nag tuturo siya sa walang pintang paaralan kung saan una kong kinakitaan sa kanya, nag tuturo parin siya ng
kaalamang pang aklat at bumubuhay ng isang uri ng karunungan na sa kanya ko lang matutuhan. Inuugnay ko
siya sa kawalan ng buhay, sa kagandahan, sa isang kaisipan sa isang tunog kaya. Lumiligaya ako sa tuwing
nakikita ko siya ngunit walang maganda sa kanyang anyo at sa kanyang buhay. Isa lang siya sa pang
karaniwang guro noon wala ang nag ukol sa kanya ng pansin walang masasabing pang karaniwan sa kanya.
Tinawag namin siyang si mabuti. Ang salitang iyon ang simula ng halos lahat ng kanyang sasabihin, pamalot
niya iyon sa mga salitang hindu niya maalala kung minsan. "Mabuti" banggir niya "Mabuti naman at umabot
tayo sa bahaging ito" banggit niya "Mabuti"..."Mabuti". Natagpuan niya ako sa isang tagong sulok ng silid
aklatan "Mabuti at may tao pala rito" wika niya "Tila may suliranin, mabuti sana kung makakatulong ako"
balak konang umalis at wag na muling ngunit napa upo ako ng bigla sa tapat ng luklok "Hindi ko alam na may
tao pala rito, naparito ako upang umiyan din" naka baba ang kanyang paningin sa aking kandungan.
Hinawakan niya ang aking kamay at narinig ko lamang ang pag tatapat sa suliraning sa palagay ko'y siya
lamang ang pinaka mabigat. Nakinig siya sa'kin at ag tataka ako kung paanong napigil niya ang pag
hahqlakhak sa gayong kamusmos na bagay.Lumabas kaming magkasabay sa paaralan malapit na kaming
makalabas ng bigla kong na alala "siya nga pala Ma'am kayo? kayo nga pala? ano ho iyong ipinunta niyo sa
sulok na iyon na iniiyakan ko" tumawa siya ng marahan at sabing "Ang sulok na iyon na.....iniiyakan
natin.....nating dalawa" nawala ang marahang halakhak sa kanyang tinig "Sana'y masabi ko sa iyo, ngunit ang
suliranin kailangan. Ang ibig kong sabihin ay..... maging higit na mabuti sana sa'yo ang.....buhay". Naging
bagong likha sa'kin si mabuti, narinig kong nuli ang mga yabag na palapit mula sa sulok na iyon ng aklatan,
sulok na "iniiyakan natin" ng sinabi niya ng hapong iyon. Habang siya ay nagtuturo, hinuhulaan ko ang
dahilan ng pagtungo niya sa sulok na iyon at nag tutungo parin ba siya roon at ng natuklasan ko iyon. Nag
simula akong mag masid at mag hintay ng mga kakaiba sa kanyang sinasabi ngunit kasiyahan,pananalig at pag
asa ang tanging niyang sinasabi. Hindi siya nag babamggit sa anim tungkol sa kanyang sarili,ngunit paulit ulit
siyang nag babaanggit tungkol sa katangi tangi niyang anak na babae hindi rin niya na babanggit ang ana ng
batang iyon, dalawa sa kamag aral namin ang nakakaalam na siya ay hindi balo. Lahat ng pangarap niya ay
naka paligid sa batang iyon, ang pag laki ng pangarap na iyon ay kasabay ng nabubuong layunin na baka hindi
siya umabot sa matatayog na pangarap ng kanyang anak. Ang bawat pag bangit niya roon ay nagkakaroon ng
kahulugan dahil noon palang ay may hinala na ako. Nabangit niya ang kaarawanng kanyang anak na ang
kasuotan ay may malaking lasonv pula sa baywang, sa susunod na taon ay mag sisinula ng mag aral ang anak
nito at ibig ng guro namin na maging mang gagamot ito "Gaya ng kanyang ama" batid ng isang bata sa likuran
ko, narinig iyon ng aming guro at sabing "Oo gaya ng kanyang ama" tumakas ang dugo sa kanyang mukha
kabang sumisilay ang isang pilit na ngiti sa labi. Iyon ang una at huling pag banggit niya tungkol sa ama ng
batang may kaarawan. Natitiyak komg may mali sa buhay niya, mali na ganon nalang. Dalwang dipa ang layo
namin, kumirot ang puso ko sa pag tatangkang lapitan siya, marahil nakakagaan sa kanyang damdami kung
may mapag sasabihan siyang isang tao man lang. Ngunit pumugil sa akin ang mga kamag-aral kong nakikinig
ng walang malasakik "Oo gaya ng kanyang ama". May nasabi siyang hindu ko makakalimutan kailan man
tinitigan niya ako ng sobrang tapang at sabay sabing "Mabuti.....Mabuti gaya ng sasabihin nitong iyon lanang
nakakararanas ng mga lihin na kalungkutan ang maaaring makakakilala ng mga lihin na kaligayahan" "Mabuti,
at ngayon mag simula sa ating aralin" tiyak kong hindi sakin ang mga salitang iyon ngunit nakakatitig siya
sa'kin habang sinasabi ang pangungusap na iyon. Siya at ako ay iisa, at kami ay nilalang na nakakaranas ng
lihin na kalungkutan ay nakakakilala ng mga lihim na kaligayahan. Ng umagang iyon naipamalas niya ng mga
natatanging kagandahan sa aralin namin sa panitikan. Ilang raw lamang nabalitaan ko ang pag panaw ng mang
gagamot ang ama ng bata at naburol ito ng dalawang gabi at dalawang araw sa isang bahay na hindi tirahan ni
mabuti at ng kanyang anak. At doon ko naunawaan ang lahat.