Akreditif ile daha önce hiç karşılaşmamış ancak iş hayatına adım atmasıyla bu işlemin ismini duyan ve "akreditif nedir, nerelerde işe yarar" diye düşünen arkadaşlar için en temel haliyle hazırlamış olduğum AKREDİTİF 101 sunumu.

1. Hazırlayan
Asiye Merve Avşar, LL.M.
Avukat

2. Akreditifleri anlayabilmek için öncelikle UCP 600 okunmalıdır.
UCP 600 mevcut olarak kullanımda olan
akreditif kurallarının kısaltılmış ismidir.
Tam olarak açılımı ise İngilizce olarak
ICC Uniform Customs and Practice for
Documentary Credits'tir. Türkçe'ye ise
Akreditiflere İlişkin Birörnek Usuller ve
Uygulama Kuralları olarak çevrilmiştir.

3. En genel tanımıyla; dış ticarette kullanılan bir ödeme şeklidir.
Akreditiflerle yapılan ticaretin, bulunan riski azaltma konusunda ciddi
bir önemi bulunur. Bu yüzden ithalat ve ihracat yapan tüm firmalar, bu
ödeme yöntemini kullanırlar. Bu ödeme yöntemi bankalar aracılığıyla
mümkündür. Bu yüzden bankaların hemen hepsinde bu hizmet
mevcuttur. Kurumsal şirketleri bu hizmetiyle kendilerine çekmekte ve
bu konuda da kendi aralarında rekabet kurmaktadırlar. Bu sebeple
akreditiflerde kullanılan komisyon ve ücretler, bankadan bankaya
değişiklik göstermektedir.

4. Ticarette ödeme yöntemi olarak kullanılan akreditif, ithalatçının talebine göre
oluşturulan ve bir banka tarafından ihracatçıya belli koşullar altında
ödeneceği konusunda verilen garantidir. Yani bankalarla yapılan bir sözleşme
çeşididir. İngilizce karşılığı ‘Letter of Credit’ şeklindedir ve L/Colarak da
görünür.

5. • SATICI
• BANKA
 ALICI
 SATICI
 ALICI
 BANKA
L/C Mektubu
Satış Sözleşmesi
L/C Açma Talimatı

6.  Akreditif ile bir banka, satıcıya söz konusu mal bedeli tutarındaki
bir parayı, L/C’de istenen koşulları ve belgeleri belirli bir zaman
dilimi içinde teslim etmesi koşulu ile ödeyeceği konusunda
yükümlülük altına girer.
 Ancak L/C’nin koşulları önce satış sözleşmesi ile alıcı ve satıcı
arasında, daha sonra da L/C açma talimatı ile alıcı ile L/C’ yi açacak
banka arasında belirlenir.
 Bu koşullar sağlandıktan sonra banka yada bankalar satıcıya karşı
bir borç taahhüdüne girer.

7. Akreditifin oluşturulması için temel olarak dört tarafı bulunur:
• ithalat yapan kurum (amir)
• bu kurumun bankası (amir banka)
• ihracat yapan kurum (lehdar)
• aradaki bağlantıyı sağlayacak yurt dışı bankası (lehdar bankası)
*** Bu dört taraftan bir tanesi olmadığı takdirde akreditif işlemi yapılmaz.

8. 1. Amir Banka / Açan Banka (Applicant Bank/Opening Bank/ Issuing Bank,)
2. İhbar/Muhabir Bankası (Advising Bank)
3. Teyit Bankası (Confirming Bank)
4. Ödeme Bankası (Paying Bank)
5. Devir ve Ciro Bankası – İştira Bankası (Negotiating Bank)
6. Rambursman Bankası (Reimbursing Bank)
7. Kabul Bankası (Accepting Bank)

9. o Kabili Rücu Akreditif
o Gayri – Kabili Rücu
o Teyitsiz Akreditif
o Teyitli Akreditif
o Rotatif (Dönen) Akreditif
o Kırmızı Şartlı Akreditif
o Yeşil Şartlı Akreditif
o Karşılıklı Akreditif
o Devredilebilir Akreditif
o Garanti Akreditifi

10. 1) Alım ve satım tarafları arasında bir sözleşme imzalanır. Yani amir ve lehdar kendi
aralarında malın alım ve satımına dair sözleşme yaparlar.
2) Bu sözleşme ile ithalatçı, yani amir kendi bankasına başvurarak; ihracatçı yani
lehdar adına L/C (akreditif)açılmasını ister. Bu banka amir banka niteliğinde olur.
3) Amir banka da muhabir bankaya ulaşır ve bu akreditifi iletir.
4) Akreditif beyannamesini alan muhabir banka da bununla birlikte ihracatçıya yani
lehdara ulaşır.
5) Tüm bu bilgilendirmeler bittikten sonra mallar ithalatçıya gönderilir ve elinde
bulunan vesaik belgesini muhabir bankaya ileterek mal bedelini bildirir.
6) Muhabir banka amir bankaya ulaşarak, malların bedelini tahsil eder.
7) Amir banka akreditif bedelinin ödendiğini göstermek için elinde bulunan belgeleri
amire yani ithalatçıya ulaştırır.

11. Uluslararası ticarette taraflar, birbirlerini çok iyi tanıyamadıkları ve
farklı ülkelerde farklı kambiyo rejimleri uygulandığı için karşılıklı bir
güvensizlik ve risk içindedirler. Satıcı, sattığı malın bedelini tahsil
etmek, alıcı ise sözleşmede saptanan malları zamanında almak
amacındadır. Satıcı akreditif şartlarına uygun hareket etmezse, banka
hiç bir şekilde ödeme yapmaz. Bu, alıcı açısında bir güven unsurudur. Bu
nedenlerle akreditif, her iki tarafa da en yüksek düzeyde güvence
sağlayan bir ödeme türü olma özelliğini taşımaktadır.

12. • Akreditifte, diğer ödeme şekillerinden farklı olarak güven unsuru yerine banka
garantisi söz konusudur.
• Malların, sözleşme şartlarına uygun ve vadesinde yüklenmesini sağlar.
• İhracatçı, uygun vesaik ibraz ettiği takdirde alacağını güvence altına almış olur.
• İthalatçının, akreditifte belirtilen şartlara uygun olmayan belgeler karşılığında
lehtara ödeme yapılmayacağını bilmesi bakımından da amir açısından güvenilir
bir ödeme şeklidir.

13. • Her akreditif kendine özgüdür.
• Akreditif mektubu, akreditifi açan
bankanın akreditif açtığını bildiren,
çoğunlukla bankanın muhabiri aracılığıyla
bazen de doğrudan doğruya lehdara
gönderilen mektuptur.

14. Akreditif Açma Teklif Formu Örneği I

15. SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecomminication); Dünya
Bankalar Finansal Haberleşme Birliği’nin kısaltılmış adıdır.
Bu kodlar mesaj tipinin özelliğine göre farklı şekillerde olabilmektedir.

16. 20 : Akreditif No – L/C No
21 : Alıcının (İhracatçının ) Referansı – Sender’s Reference
23 : Akreditif Açan Bankanın Referansı (L/C No) – Issuing Bank’s Ref.
26 E : Düzeltme Sayısı – Number Of Amendment
27 : Toplam Sırası – Sequence Of Total
30 : Düzeltme Tarihi – Date Of Amendment
Düzeltmeden sonra gerekiyorsa geçerlilik süresi ve son yükleme tarihi uzatılacak.
31 C : Akreditif Düzenleme Tarihi – (L/C Date) Date Of Issue
31 D : Geçerlilik (Tarihi/Yeri) – Expiry (Date/Place)
Vadeli akreditifte geçerlilik süresi kesinlikle vade tarihinden sonra bitecek. 180 günlük
süre araştırılacak. Bu süreyi aşan vadede kesinlikle mal verilmeyecek.
31 E : Yeni Geçerlilik Tarihi – New Date of Expiry.
Uygunluğu kontrol edilecek. Yeterli değilse yeniden uzatılması istenecek.
32 B : Miktar (Mal Bedeli) – Amount

17. 40 A : Akreditif Türü – Form Of Document Credit
IRREVOCABLE (Geri Dönüşsüz _ Dışında hiçbir şekil kabul edilmeyecek.)
41 A : Geçerli Banka/Ödeme Şekli – Available with/by
43 P : Kısmi Sevkiyat – Partial Shipments
43 T : Aktarma – Transhipment ALLOWED olacak.
44 A : Yükleme Yeri – Loading In Charge
44 B : Gideceği Yer – For Transport To
44 C : Son Yükleme Tarihi – Latest Date Of Shipment
Üretim programına göre çok dikkatli bir şekilde tespit edilecek.
Müşteriye taahhüt edilenden daha önce bir tarih kesinlikle kabul edilmeyecek.
45 A : Malın Tanımı – Description Of Goods

18. 46 A : Satıcıdan İstenen Belgeler – Documents Required
Vadeli Akreditifte kesinlikle DRAFT olmayacak. Varsa iptal ettirilecek.
Vadeli akreditiflerde müşteriye teslim için hiçbir evrak (montaj teslim tutanağı,
iş bitirme belgesi v.s.) bırakılmayacak. Sadece kesin bir vade tarihi yazılacak.Bu
tarihe ait hiçbir şart konulmayacak. Müşteriden gelen hiçbir evraka itibar
edilmeyecek. Mutlaka bankadan belge istenecek.
47 A : İlave Açıklamalar – Additional Conditions
Peşinde Ödeme AT SIGHT olacak. Yükleme evrakının bankaya tesliminde peşinen
ödenecek.
Vadelide kesin tek bir tarih yazılacak. Hiçbir şart konulmayacak. 48 : Evrakları
Bankaya İbraz Süresi – Latest Date Of Document Delivery
49 : Teyit – Confirmation CONFIRMED olacak. Yoksa mutlaka eklettirilecek.
Sadece kendi bankamızın değil, (varsa) amir bankanın da teyidi araştırılacak.
Teyidi yoksa mutlaka eklettirilecek.

19. 50 : Başvuran (Müşteri/Alıcı) – Applicant
51 A : Başvuran Banka (Müşterinin Bankası) –
Applicant Bank
52 A : Akreditifi Düzenleyen Banka – Issuing Bank
57 D : Muhabir Banka – Advise Through
59 : Lehdar (Satıcı) - Beneficiary
71 B : Masraf Detayları – Details Of Charges
Türkiye dışındaki tüm masraflar karşı tarafa ait
olacak.
79 : Açıklama – Narrative

21. TEŞEKKÜRLER …
Asiye Merve Avşar, LL.M.
Avukat