ABD'DE İslam'ın dünü bugünü

1. Batı’da
İslam
Dünü
Bugünü
Yarını
Ali ÇETİNKAYA
ali.cetinkaya@gmail.com

2. İslam’ın yayılışı

3. Hristiyanlık
Doğu-Batı kiliselerinin
ayrılması, Doğu
Hıristiyan kiliseleri
(Konstantinopolis patriği
Michael Cerularius
tarafından yönetilen) ile
Batı kilisesi (Papa IX. Leo
tarafından yönetilen)
arasındaki nihai ayrılığı
hızlandıran olay. Papa
ve patrik tarafından
1054'te karşılıklı
aforozlar kilise tarihinde
bir dönüm noktası oldu

4. İslam’ın yayılışı
Haçlı Seferleri, Avrupa ve
Ortadoğu tarihinin en
önemli olaylarından biridir.
Bunlar, Orta Çağ zaman
diliminde Avrupa'dan
gelen Hıristiyan haçlılar
tarafından yürütülen bir dizi
din savaşıydı. MS 1095'te
başlayan haçlı seferleri,
Avrupalı şövalyelerin ve
soyluların, Kutsal Toprakları
önceki Müslüman
insanlardan uzaklaştırmak
amacıyla yapıldı.

5. 1453: İstanbul’un Fethi

6. 1683: Osmanlı’nın Zirvesi

7. 1492: Endülüs'ün Yıkılışı

8. 1492: Kolomb; Altın, Sömürü ve Kölelik

9. 1492: Kolomb; Altın, Sömürü ve Kölelik

10. İslami Kurumlar
ARAPÇA VAKIF SİSTEMİ MESCİD
KÜTÜPHANE = MESCİD + KÜTÜPHANE + VAKIF + ARAPÇA
MEDRESE = MESCİD + KÜTÜPHANE + MEDRESE + VAKIF + ARAPÇA
RASATHANE= MESCİD + MEDRESE + KÜTÜPHANE + RASATHANE+ VAKIF + ARAPÇA
HASTAHANE = MESCİD + MEDRESE + KÜTÜPHANE + HASTAHANE + VAKIF + ARAPÇA

11. ÜNİVERSİTE
10. yüzyılda
Bağdat'ın yuvarlak
şehri, Abbasi
Halifeliğinin zirvesi
MEDRESE = MESCİD + KÜTÜPHANE + MEDRESE + VAKIF + ARAPÇA
ÜNİVERSİTE = KİLİSE + KÜTÜPHANE + ÜNİVERSİTE + VAKIF + LATİNCE + ŞİRKET
(CORPORATION)

12. ÜNİVERSİTE
Fatima Al Fihri tarihte
bir üniversite inşa eden
ilk kişiydi. Al-
Karaviyyin Üniversitesi
başlangıçta İslami
çalışmalara
odaklandı, ancak
müfredatını
matematik, tıp,
astronomi, coğrafya,
felsefe, dilbilgisini
içerecek şekilde
genişletti ve ücretsizdi.

13. ÜNİVERSİTE
Al-Karaviyyin
Üniversitesi mezunları
arasında İbn Rüşd
(Averreos), Hassan
Vazzan (Leo Africanus),
Yahudi filozof Musa bin
Meymun (Maimonides),
Hollandalı oryantalist
Jacob van Gool +
Gerbert de Aurillac
(Arap rakamlarını
Avrupa'ya tanıtan Papa
999-1003)
bulunmaktadır. )

14. ÜNİVERSİTE
Bugün dünyanın her
yerinde giyilen
tanıdık mezuniyet
kıyafeti,
Müslümanların
giyiminden (‫ب‬ْ‫و‬َ‫ث‬)
türemiştir.

15. ÜNİVERSİTE
İmam Gazali'nin
hocası İmam
Cüveyni'den bir
alıntı. İlginç bir
şekilde, yaklaşık
yetmiş yıl sonra,
Bernard of
Chartres'ın
Latincesinde
neredeyse aynı bir
alıntı ortaya çıkıyor.
"Keskin bir zeka, şevk, ihtiyaç, gurbet,
Bir hocanın telkinleri ve uzun bir
zaman" İmamü'l-Haremeyn Cüveynî
(ö. 1085)
"Haddini bilen bir zeka, öğrenme
şevki, sakin bir hayat, Sükûnet
içinde yapılan araştırma, ihtiyaç ve
gurbet" Bernard de Chartres (ö.
1130)

16. ÜNİVERSİTE

17. REFORM
Reform, 16. yüzyılda
Batı Hristiyanlığının
Roma Katolikleri ve
Protestanlar
arasında
bölünmesiyle
sonuçlanan dini
devrimdi.

18. REFORM
Avrupa: 16. yüzyılın
ortalarında baskın
dinler: Reform olarak
bilinen dini devrim, 16.
yüzyılda Avrupa'yı
kasıp kavurdu. O
yüzyılın ortalarında,
Katolik olan birçok
insan, Lutheranizm,
Kalvinizm veya
İngiltere Kilisesi dahil
olmak üzere bir
Protestan inancına
dönüştü.

19. AYDINLANMA: COFFEE HOUSE
Kahve Devrimleri ve
Devrimci Fikirleri
Nasıl Ateşledi?
Osmanlı'dan
Amerikan ve Fransız
Devrimlerine kadar
kahvehaneler,
(ayık) insanlara yeni
düşünce dalgalarını
tartışabilecekleri bir
ortam sunmuştur.

20. AYDINLANMA: COFFEE HOUSE
Kahvehaneler 'Penny
University' Olarak Biliniyor.
Fleet Street yakınındaki
Grecian Coffee House,
Whiglerin yanı sıra Isaac
Newton gibi Kraliyet Cemiyeti
üyeleri için bir buluşma
yeriydi.
Exchange Alley'deki
Jonathan's Coffee House'da,
borsacılar resmi işlem saatleri
kapandıktan sonra hisse
ticareti yapmak için
toplandılar… Londra Menkul
Kıymetler Borsası doğdu.

21. VİKTORYA DÖNEMİ
Viktorya dönemi, Britanya
tarihinde, aşağı yukarı
1820 ile 1914 arasındaki
dönem, kabaca ama
tam olarak Kraliçe
Victoria'nın saltanat
dönemine (1837-1901)
tekabül eden ve sınıf
temelli bir toplumla
karakterize edilen,
giderek artan sayıda oy
kullanabilen insan,
büyüyen bir devlet ve
ekonomi ve İngiltere'nin
dünyadaki en güçlü
imparatorluk statüsü.

22. BRITISH RAJ
İngiliz Raj, 1858'den
1947'de Hindistan ve
Pakistan'ın
bağımsızlığına
kadar Hindistan alt
kıtası üzerinde
doğrudan İngiliz
egemenliği dönemi.
Raj, İngiliz Doğu
Hindistan Şirketi
tarafından alt kıtanın
yönetimini devraldı.

23. Tüm Zamanların En Değerli Şirketleri

24. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
Müslümanlığı kabul
eden ilk İngilizlerin
çoğu genç
aristokratlar ya da
tüccar seçkinlerin
çocuklarıydı. Bazıları,
İngiliz sömürge
yönetimi altındaki
Müslüman
topraklarında çalışmış
ve yaşamış olan
kaşifler, aydınlar ve
imparatorluğun üst
düzey yetkilileriydi.

25. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
Abdullah (William) Quilliam (1856-1932)
Sultan 2. Abdülhamid'in 1894 yılında Britanya ve
adalarının şeyhülislamı olarak görevlendirdiği
Abdullah Quilliam, 1887'de İngiltere'deki ilk cami ve
medrese olan Liverpool İslam Merkezi'ni kurdu.
Quilliam, 1896'da, "âlim" sıfatıyla verdiği ilk
fetvasında, Mısırlı Müslümanların İngilizlerin safında,
Sudanlı Müslümanlara karşı savaşmasının haram
olduğunu söyledi. Viktorya döneminde aralarında
yazarların ve soyluların da olduğu 600'e yakın
İngiliz'in Müslüman olmasına vesile olan Quilliam,
Müslüman olduktan sonraki yaşamını İslam'a adadı.

26. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
1878'de avukatlık yapmaya başlayan
Quilliam, fakirlerin avukatı olarak tanındı.
Quilliam, hak mücadelesindeki çabalarından
dolayı dönemin gazetelerinden Liverpool
Courier tarafından Liverpool'un "gayri resmi
başsavcısı" olarak nitelendi.
1887'deki Fas ziyareti, Quilliam'ın hayatının
dönüm noktası ve İngiltere'de bir dönemin
başlangıcı oldu. Ziyaretin ardından 31 yaşında
Müslüman olan ve Abdullah adını alan
Quilliam, zaman kaybetmeden Liverpool'da
İslam'ı yaymaya başladı..

27. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
Tebliğ:
Abdullah Quilliam'ın
etkisiyle birçok ünlü şahsiyet
İslam'ı benimsedi: Profesör
Nasrullah Warren, Profesör
Haschem Wilde ve
Staleybridge Belediye
Başkanı olan Resched
P.Stanley. Quilliam'ın
propagandası, Birleşik
Krallık'ta, çoğu çok eğitimli
ve İngiliz Toplumunda önde
gelen kişilerin yanı sıra
sıradan erkek ve
kadınlardan oluşan yaklaşık
600 kişinin İslam'ı
benimsemesine yol açtı.
Edebi çalışmalar:
İslam İmanı ( Faith of Islam)
adlı kitapçığı yazdı. İlk
baskısı 2000 nüshaydı ve
3000 nüshası 1890'da
basıldı. İngiltere'de İslam'ın
haftalık bir kaydı olan The
Crescent (Hilal),
editörlüğünü Abdullah
Quilliam'ın yaptığı, 1893 ve
1908 yılları arasında
İngiltere'deki Müslümanları
temsil ediyor. Dünya
çapında dolaşıma sahip
olan the Islamic World
(İslam Dünyası) neşretti.

28. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
Zeynep (Leydi Evelyn)
Cobbold (1867-1963)
Son aristokrat
Victorialılardan biri olan
Lady Evelyn Cobbold'du.
Dunmore'un 7. Earl'ünün kızı
olarak 1867'de İskoçya'nın
Edinburgh kentinde doğdu.
Çocukluğundan beri
kendini Müslüman hisseden
Evelyn Cobbold
"Benim zevkim,
mürebbiyelerimden
kaçmak ve Cezayirli
arkadaşlarımla camileri
ziyaret etmekti ve bilinçsiz
bir şekilde kalbimde biraz
İslam vardı."

29. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
Aslında Papayla yüz yüze görüşme
gerçekleştirdiği sırada ilk defa
Müslüman olduğunu açıklamış oldu.
"Pilgrimage to Mecca” kitabında olayı
şöyle anlatır:
“Yıllar geçti ve ev sahibim Papayı
ziyaret etmek isteyip istemediğimi
sorduğu sırada İtalyan arkadaşlarımla
Roma'da bulunuyordum. Bu teklifi
duyunca tabi ki heyecanlandım.
Papa aniden bana yönelerek Katolik
olup olmadığımı sorduğunda bir an
afalladım sonra "Müslüman'ım" diye
karşılık verdim. O an beni Müslüman
olduğumu söylemeye iten ne
bilemiyorum. Uzun yıllardır İslam
üzerine düşünmemiştim. O sırada
aydınlandım ve inancım hakkında
daha fazla okumaya ve çalışmaya
karar verdim.”

30. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
1933'te, 65 yaşında, din
değiştirdiğini duyurdu ve
hacca giden ilk Batılı kadın
oldu.
"Sık sık kendime ne zaman ve
niçin Müslüman oldum diye
sorarım. Sadece şunu
söyleyebilirim ki İslam
hakikatinin kafama dank
ettiği o kesin anı tam olarak
bilemiyorum. Öyle görünüyor
ki ben her daim
Müslümandım. Bir çocuğun
kendi haline bırakıldığında
bulacağı dinin İslam olması
düşünüldüğünde çok da garip
değil. Gerçekten de, Batılı bir
eleştirmenin de söylediği gibi,
“İslam, ortak akıl ve sağduyu
dinidir."
Zeynep’in son isteği,
geyiklerin mezarının
üzerinden gelip
geçebileceği şekilde
gömülmekti.
Mezar taşında şöyle
yazıyordu
ُ‫ه‬ ٰ ّ
‫للَا‬
ُ
‫ه‬‫ر‬‫و‬‫ه‬‫ن‬
ُ
‫ّات‬‫و‬ ٰ‫م‬ َّ
‫الس‬
ُ
‫ض‬‫ا‬‫ر‬ّ ‫ا‬
‫ّاْل‬‫و‬
"Allah, göklerin ve
yerin nurudur."

31. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
Rowland Allanson-Winn,
5. Baron Headley (1855-
1935) Lord Headley olarak
bilinen Rowland Allanson-
Winn, 1913'te 5. Baron
Headley olduğunda Lordlar
Kamarası'na oturan ilk
Müslüman olacaktı. İslam'a
girdi ve Şeyh Rahmatullah
el-Faruk oldu. Bir yıl sonra,
1914'te Lord Headley, İngiliz
Müslüman Cemiyeti'nin
başına geçti.

32. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
'Bazı arkadaşlarımın
'Muhammedlerden'
etkilendiğimi
düşünmeleri mümkündür;
ama durum böyle değil,
çünkü benim
kanaatlerim yalnızca
uzun yıllar süren
düşüncenin sonucudur,‘
1923 yılında Mekke'ye
hacca gitti.
Haziran 1935'te İngiltere'de
ölmek üzereyken oğluna bir
not yazdı, son isteği İslami
bir mezarlığa gömülmesiydi.

33. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
Muhammed Marmaduke Pickthall (1875-
1936)
Kur’an’ı İngilizce’ye çeviren müslüman
İngiliz yazarı. Aynı zamanda, hayranları
arasında DH Lawrence, HG Wells ve EM
Forster'ı sayan başarılı bir romancıydı.
1917'de İslam'ı seçti.

34. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
Kahire'deki ünlü Ezher
Üniversitesi tarafından
yetkilendirilen ve bugüne
kadar standart bir eser
olarak kalan Kuran'ın
modern bir İngilizce
çevirisini yayınlamaya
devam etti. Tercümesini
yayınladığı zaman, Times
Literary Supplement eseri
"büyük bir edebi başarı"
olarak övdü..

35. VİKTORYA DÖNEMİ MÜSLÜMANLARI
1936'da Cornwall'da öldü ve
İngiltere'nin Surrey kentindeki
Brookwood'daki Müslüman
mezarlığına gömüldü.
Pickthall'ın mezar taşında
Bakara Sûresi'nin 112. ayeti
yer almaktadır: "Kim halis
olarak kendisini Allah’a
teslim edip güzel
davranışlarda bulunursa
Rabbinin nezdinde onun
mükafatı olacaktır."
Pickthall, Harrow Devlet
Okulu'nda bir öğrenciyken,
Winston Churchill'in sınıf
arkadaşı ve arkadaşıydı.
Yetenekli bir dilbilimci,
Arapça da dahil olmak
üzere birçok dilde ustalaştı
ve kendisini artık bir İngiliz
değil, “Doğulu” bir
Müslüman olarak görmeye
başladı.

36. KÖLELİK
Viktorya dönemi, Britanya
tarihinde, aşağı yukarı
1820 ile 1914 arasındaki
dönem, kabaca ama
tam olarak Kraliçe
Victoria'nın saltanat
dönemine (1837-1901)
tekabül eden ve sınıf
temelli bir toplumla
karakterize edilen,
giderek artan sayıda oy
kullanabilen insan,
büyüyen bir devlet ve
ekonomi ve İngiltere'nin
dünyadaki en güçlü
imparatorluk statüsü.

37. KÖLELİK

38. KÖLELİK
Pamuk,
Şeker,
Rom,
Prinç,
Tütün,
Kahve
ve
Kakao

39. AMERİKAN MÜSLÜMANLARI
Müslüman
entelektüel
bir köle:
Ömer ibn Said

40. Amerikan İç savaşı (Civil War) - 1850

41. Büyük Göç (1916-1970) 6 milyon

42. AMERİKAN MÜSLÜMANLARI
Muhammed
Alexander R.
WEBB (1846-
1916)

43. Alkol yasağı (Prohibition) - 1920-33

44. Büyük Buhran (The Great Depression) - 1929

45. Amerikan Altın Çağı - 1945

46. Nation of Islam (NOI)

47. MALCOLM X (1925-1965)

48. MALCOLM X (1925-1965)

49. MALCOLM X (1925-1965)

50. MALCOLM X (1925-1965)

51. MALCOLM X (1925-1965)

52. MALCOLM X (1925-1965)

53. Hamza Yusuf: Zaytuna College

54. Zaid Shakir: Zaytuna College

55. Yasir Qadi: al-Maghrib Institute

56. Omar Suleiman: Yaqeen Institute