Tusong Katiwala
COT sa Filipino
TANONG #1:
Mula sa mga ipinakitang larawan, ano kaya ang mensahing nais ipabatid nito sa atin?
Ipinababatid nito ang iba’t ibang paraan sa pagpapakita ng KAGANDAHANG ASAL.
Tanong #2:
Paano makakatulong ang mga mensaheng nakapaloob sa larawan sa pag-uugali ng isang tao?
Kayo ay inaasahang:
1. Nasusuri ang tiyak na bahagi ng nabasang parabula na naglalahad ng katotohanan, kabutihan at kagandahang asal.
2. Nasusuri ang nilalaman, elemento at kakanyahan ng binasang akda gamit ang ibinigay na tanong.
3. Nabibigyang puna ang estilo ng may akda batay sa mga salita at ekspresyong ginamit sa akda.
TUSO:
♣ mapanlinlang
♣ mapanglamanag
Halimbawa:
Talagang masama itong si Tasyo tuso kung makipagkalakalan sa ibang tao.
¹ Sinabi rin niya sa mga alagad, “May isang mayaman na may katiwala. Isinusumbong sa kanya na nilulustay nito ang kanyang mga kayamanan.
2 Tinawag niya ito at tinanong, ‘Ano itong narinig ko tungkol sa iyo? Magbigay-sulit ka ng ipinagkatiwala sa iyo, sapagkat hindi ka na maaaring maging katiwala pa.’
3 Sinabi ng katiwala sa sarili, ‘Ano ang gagawin ko ngayong tinanggal na sa akin ang pangangasiwa? Hindi ko kayang magbungkal ng lupa at nahihiya naman akong mamalimos.
4 Alam ko na ang gagawin ko! Maalis man ako sa pangangasiwa, may tatanggap naman sa akin sa kanilang tahanan.’
5 Kaya't isa-isa niyang tinawag ang mga may utang sa kanyang panginoon. Sinabi niya sa una, ‘Magkano ang utang mo sa aking panginoon?’
6 At sinabi nito, ‘Sandaang tapayan ng langis.’ Sinabi niya naman dito, ‘Kunin mo ang katibayan ng iyong pagkakautang, maupo ka at isulat mo agad na limampu.’
7 Pagkatapos ay sinabi naman niya sa isa pa, ‘Magkano ang utang mo?’ At sinabi nitong, ‘Sandaang kabang trigo.’ Sinabi niya rito, ‘Kunin mo ang katibayan ng iyong pagkakautang at isulat mo na walumpu.’
8 Pinuri ng panginoon ang madayang katiwala dahil sa katusuhan nito. Sapagkat ang mga anak ng sanlibutang ito ay mas tuso sa pamamahala ng kanilang pamumuhay kaysa mga anak ng liwanag.
9 Sinasabi ko sa inyo, makipagkaibigan kayo gamit ang kayamanan ng sanlibutan upang kung maubos na ito ay tatanggapin kayo sa walang hanggang mga tahanan.
10 Ang tapat sa kaunti ay tapat din sa marami at ang hindi tapat sa kaunti ay hindi rin tapat sa marami.
11 Kaya kung hindi kayo naging tapat sa kayamanan ng sanlibutan, sino ang magtitiwala sa inyo sa tunay na kayamanan?
12 At kung hindi kayo naging tapat sa kayamanan ng iba, sino ang magbibigay sa inyo ng sarili ninyong kayamanan?
13 Walang aliping makapaglilingkod sa dalawang panginoon. Sapagkat kapopootan niya ang isa ngunit iibigin ang isa pa. O kaya naman ay magiging tapat siya sa isa ngunit kamumuhian ang isa pa. Hindi kayo maaaring maglingkod sa Diyos at sa salapi.”
PARABULA
► ay maikling salaysay na nagtuturo ng kinikilalang pamantayang moral na karaniwang batayan ng gma kuwento ay nasa Banal na Kasulatan. Realistiko ang banghay at ang mga tauhan ay tao. Ang mga parab
Tusong Katiwala
COT sa Filipino
TANONG #1:
Mula sa mga ipinakitang larawan, ano kaya ang mensahing nais ipabatid nito sa atin?
Ipinababatid nito ang iba’t ibang paraan sa pagpapakita ng KAGANDAHANG ASAL.
Tanong #2:
Paano makakatulong ang mga mensaheng nakapaloob sa larawan sa pag-uugali ng isang tao?
Kayo ay inaasahang:
1. Nasusuri ang tiyak na bahagi ng nabasang parabula na naglalahad ng katotohanan, kabutihan at kagandahang asal.
2. Nasusuri ang nilalaman, elemento at kakanyahan ng binasang akda gamit ang ibinigay na tanong.
3. Nabibigyang puna ang estilo ng may akda batay sa mga salita at ekspresyong ginamit sa akda.
TUSO:
♣ mapanlinlang
♣ mapanglamanag
Halimbawa:
Talagang masama itong si Tasyo tuso kung makipagkalakalan sa ibang tao.
¹ Sinabi rin niya sa mga alagad, “May isang mayaman na may katiwala. Isinusumbong sa kanya na nilulustay nito ang kanyang mga kayamanan.
2 Tinawag niya ito at tinanong, ‘Ano itong narinig ko tungkol sa iyo? Magbigay-sulit ka ng ipinagkatiwala sa iyo, sapagkat hindi ka na maaaring maging katiwala pa.’
3 Sinabi ng katiwala sa sarili, ‘Ano ang gagawin ko ngayong tinanggal na sa akin ang pangangasiwa? Hindi ko kayang magbungkal ng lupa at nahihiya naman akong mamalimos.
4 Alam ko na ang gagawin ko! Maalis man ako sa pangangasiwa, may tatanggap naman sa akin sa kanilang tahanan.’
5 Kaya't isa-isa niyang tinawag ang mga may utang sa kanyang panginoon. Sinabi niya sa una, ‘Magkano ang utang mo sa aking panginoon?’
6 At sinabi nito, ‘Sandaang tapayan ng langis.’ Sinabi niya naman dito, ‘Kunin mo ang katibayan ng iyong pagkakautang, maupo ka at isulat mo agad na limampu.’
7 Pagkatapos ay sinabi naman niya sa isa pa, ‘Magkano ang utang mo?’ At sinabi nitong, ‘Sandaang kabang trigo.’ Sinabi niya rito, ‘Kunin mo ang katibayan ng iyong pagkakautang at isulat mo na walumpu.’
8 Pinuri ng panginoon ang madayang katiwala dahil sa katusuhan nito. Sapagkat ang mga anak ng sanlibutang ito ay mas tuso sa pamamahala ng kanilang pamumuhay kaysa mga anak ng liwanag.
9 Sinasabi ko sa inyo, makipagkaibigan kayo gamit ang kayamanan ng sanlibutan upang kung maubos na ito ay tatanggapin kayo sa walang hanggang mga tahanan.
10 Ang tapat sa kaunti ay tapat din sa marami at ang hindi tapat sa kaunti ay hindi rin tapat sa marami.
11 Kaya kung hindi kayo naging tapat sa kayamanan ng sanlibutan, sino ang magtitiwala sa inyo sa tunay na kayamanan?
12 At kung hindi kayo naging tapat sa kayamanan ng iba, sino ang magbibigay sa inyo ng sarili ninyong kayamanan?
13 Walang aliping makapaglilingkod sa dalawang panginoon. Sapagkat kapopootan niya ang isa ngunit iibigin ang isa pa. O kaya naman ay magiging tapat siya sa isa ngunit kamumuhian ang isa pa. Hindi kayo maaaring maglingkod sa Diyos at sa salapi.”
PARABULA
► ay maikling salaysay na nagtuturo ng kinikilalang pamantayang moral na karaniwang batayan ng gma kuwento ay nasa Banal na Kasulatan. Realistiko ang banghay at ang mga tauhan ay tao. Ang mga parab
3. TALASALITAAN:
Panuto:
Punan ang talahanayan ng angkop
na mga salita sa pamamagitan ng
pagbuo ng iba’t ibang anyo o kayarian ng
salita mula sa salitang-ugat na nakatala
sa bawat bilang.
4. Salitang-ugat Maylapi Inuulit Tambalang
Salita
1. palad mapalad mapapalad kapos-palad
2. gutom gutom na
gutom
3. awa maawa
4. anak anak-pawis
5. araw araw-araw
9. Ibuod ang mga pangyayari sa saknong 1061-
1285 sa pamamagitan ng Sequence
Organizer
Pagsubo
k 2
Pagsubo
k 3
Pagsubo
k 4
Pagsubo
k 5
WAKAS Pagsubo
k 7
Pagsubo
k 6
13. PAG-USAPAN NATIN:
Panuto: Sa pamamagitan ng mga
nakatalang pahayag ay tukuyin ang mga
napapanahong isyung nangyayari sa
bansa na masasalamin sa bahagi ng
akdang tinalakay. Piliin at ipaliwanag ang
iyong sagot.
14. 1. “Iya’y munting bagay laman,” kay Donya Mariang
saysay. “Huwag magulumihanan kaydali tang
malusutan.” Ipinakikita sa pahayag na ito na:
a. Ang mga babae ay may taglay ring natatanging
kakayahan tulad ng mga lalaki.
b. Likas sa mga babae ang maging mapagmataas
o mayabang.
c. Higit na mapamaraan at matalino ang mga
babae kaysa sa mga lalaki.
Paliwanag:
__________________________________.
15. 2. “Luha’t lungkot ay tiniis nang dahilan sa pag-ibig, pangiti
ri’t walang hapis na sa sinta’y nagsulit.” Masasalamin sa
pahayag na ito na si Donya Maria ay larawan ng mga
kabataang babae sa kasalukuyan...
a. na gagawin o titiisin ang lahat para sa kanyang taong
minamahal kahit pa ito ay pagsuway sa kagustuhan ng
magulang.
b. na nakararanas ng luha at pait dahil sa pagrerebelde sa
magulang.
c. na laging taglay ang kasiyahan dahil sa maraming bagay
na maaari nilang mapaglibangan.
Paliwanag: __________________________________.
16. 3. “Nilapitan ang matanda buong suyong nagpaawa, siya
nama’y kinalinga’t dininig sa ninanasa.” Masasalamin sa
pahayag na ito ang katotohanang:
a. Ang pagtulong sa matanda ay isang gawaing dapat
panatilihin ng mga kabataang Pilipino sa
kasalukuyan.
b. Ang pagtulong sa kapwa ay huwag nating limutin
dahil pa ito ay iyong ginawa ay may pagpapalang
kakamtin.
c. Walang tao ang maaaring mabuhay nang mag-isa,
darating ang araw na ating kakailanganin ang tulong
ng iba lalo na sa panahon ng trahedya.
17. 783
“Pitong taong pag-iisa
hiningi sa iyong ama,
upang kung dumating ka
mabihis mo yaring dusa.
784
“Pagkat di ko
matatanggap makasal sa
hindi liyag, buhay ko man
ay mautas pagsinta ko’y
iyong hawak.
4. “Hindi mo ba nababatid, Don Juan kong iniibig,
itong lilo mong kapatid sa ayaw ay namimilit.”
Ipinahihiwatig ng pahayag na sa ating lipunan ay
may mga:
a. Taong taksil sa pag-ibig na madaling makalimot
sa sinumpaang pag-ibig.
b. Taong labis na makulit o mapilit na kahit na mali
ay patuloy pa ring iginigiit ang kanyang nais.
c. Taong taksil mandaraya na kahit maling paraan
ay gagawin makamit lamang ang kanilang
hangarin.
18. 785
“Kung narito ka, Don
Juan, makikita yaring
lagay, ang dibdib mo
kahit bakal madudurog
din sa lumbay.
786
“Bakit nga ba hindi, irog,
lalo pa kung matatalos,
ang hinagpis at himutok
kayakap ko sa pagtulog?
5. “Sila nga’y naging talunan nadaig sa karunungan ng
haring aking magulang bato ang kinahangganan.”
Ipinahihiwatig ng pahayag na ito na gaya ni Haring
Salermo...
a. ang mga taong nasa posisyon lalo na at mayaman ay
minsan ay nagiging mapang-abuso sa
kapangyarihan.
b. nadaig niya ang maraming tao dahil siya ay matalino.
c. maaaring gawin ng taong nasa kapangyarihan ang
anumang maibigan niya kahit pa ito ay
nangangahulugang pagkasawi ng kanyang kapwa.
Paliwanag: __________________________________.
20. PAGLALAHAT
1. Bakit kailangang tanggapin na may
kahinaan din ang bawat isa sa atin?
Paano magiging kalakasan ang ating mga
kahinaan?
2. Bakit at apaano natin pahahalagahan ang
kakayahan ng mga babae?
22. Julian, Ailene B. et.al..Pinagyamang Pluma
7.Quezon City: Phoenix Publishing House Inc.,
2017
Sanggunian:
Editor's Notes
Pagpapasagot sa talasalitaan
Pagpapagamit sa pangungusap ng mga salitang nasa talasalitaan.
Pagpapabasa sa gabay na tanong
Panonood sa video
Pagpapasagot sa mga tanong
Concept map ng sanhi ng pagtataksil ng 2 prinsipe
