declamation piece for high school, english TRAGEDY
Filipino iii (1st monthly)
1. Gaudete Study Center Inc.
Unang Buwanang Pagsusulit
Ekonomiks
T.Carrie
Pangalan:____________________________ Petsa:____________
I. Basahin at suriin ang tula at sagutin ang mga
hinihinging tanong sa pamamagitan ng pagbilog
ng akmang sagot.
Awit sa Ilog Pateros
Jose F. Lacaba
I
Tagailog ay di natutong lumalangoy:
Sa hiya’y matinis itong aking taghoy.
O ilog Pateros, agos na marahan,
Ang paliwanag ko ay iyong pakinggan.
II
Oo, kung umagang bagong gising tayo,
Ginto kang gayuma sa mga tulad ko,
At sa hapon naman, paghimlay ng araw,
Ang lambong mo’y pilak na nakasisilaw.
III
Pero sa pagitan ng umaga’t gabi,
Ano ang iyong maipagmamalaki?
Putik kang malapot, tahanan ng suso,
Lubluban ng kalabaw, tinta ka’t tanso.
IV
Waterliling ugat ay makutong buhok,
Bituka’t ng dagang nabubulok
Naglalahong bula ng sabong panlaba,
Dumi ng tao at tambak na basura-
V
Ito at iba pa, O ilog Pateros,
Ay dalang lagi ng marahan mong agos.
At akong bata pa’y masyadong pihikan,
Aasahan bang matuto ng languyan?
1. ano ang hinaing ng may akda?
a. masaya b. nagdadalamhati
c. nananaghoy d. pihikan
2. para saan ang mensahe ng tula?
a. kapaligiran at polusyon
b. polusyon
c. sanlibutan
3. ano larawan ng ‘Ilog Pateros’ sa kasalukuyan?
a. marumi
b. nananaghoy
c. kaayaaya
4. ‘O ilog Pateros, agos na marahan, ang
paliwanag ko ay pakinggan’ anong tayutay ay
ang isinasaad nito
a. Pagtawag
b. Pagwawangis
c. Simbolismo
5. bakit hindi natutong lumangoy o di ginustong
lumangoy sa ilog ng may – akda?
a. pihikan
b. dahil madumi ang ilog
c. tinatamad
II. A. Pagsusuri ng Talumpati batay sa kilos at
gawi. Basahin at piliin kung anong uri ng
pagkabansot ang makikita sa mga sitwasyon sa
kabilang pahina. Titik lamang ang isulat sa
patlang.
Sa Kabataan
Onofre Pagsanghan
- I -
Isa sa mga salitang napag-aralan natin sa wikang
Pilipino ay ang salitang "nabansot." Kapag ang isang
bagay raw ay dapat pang lumaki ngunit ito’y tumigil
na sa paglaki, ang bagay na ito raw ay nabansot.
Marami raw uri ng pagkabansot, ngunit ang
pinakamalungkot na uri raw ay ang pagkabansot ng
isipan, ng puso, at ng diwa.Ang panahon ng kabataan
ay panahon ng paglaki, ngunit ang ating paglaki ay
kailangang paglaki at pag-unlad ng ating buong
katauhan, hindi lamang ng ating sukat at timbang.
Kung ga-poste man ang ating taas at ga-pison man
ang ating bigat, ngunit kung ang pag-iisip naman
nati’y ga-kulisap lamang, kay pangit na kabansutan.
Kung tumangkad man tayong tangkad-kawayan, at
bumilog man tayong bilog-tapayan, ngunit kung tayo
nama’y tulad ni "Bondying" ay di mapagkatiwalaan—
anong laking kakulangan. Kung magkakatawan
tayong katawang "Tarzan" at mapatalas ang ating
isipang sintalas ng kay Rizal, ngunit kung ang ating
kalooban nama’y itim na duwende ng kasamaan—
anong kapinsalaan para sa kinabukasan.
- II -
Kinabukasan. Kabataan, tayo raw ang pag-asa ng
Inang Bayan. Tayo raw ang maghahatid sa kanya sa
langit ng kasaganaan at karangalan, o hihila sa kanya
sa putik ng kahirapan at kahihiyan. Ang panahon ng
pagkilos ay ngayon, hindi bukas, hindi sa isang taon.
Araw-araw ay tumutuwid tayong palangit o
bumabaluktot tayong paputik. Tamang-tama ang
sabi ng ating mga ninunong kung ano raw ang
kamihasnan ay siyang pagkakatandaan. Huwag
nating akalaing makapagpapabaya tayo ng ating pag-
aaral ngayon at sa araw ng bukas ay bigla tayong
magiging mga dalubhasang magpapaunlad sa bayan.
2. Huwag nating akalaing makapagdaraya tayo ngayon
sa ating mga pagsusulit, makakupit sa ating mga
magulang at sa mahiwagang araw ng bukas
makakaya nating balikatin and mabibigat na suliranin
ng ating bansa. Huwag nating akalaing
makapaglulublob tayo ngayon sa kalaswaan at
kahalayan, at sa mahiwagang araw ng bukas bigla
tayong magiging ulirang mga magulang.
Kabataan, ang tunay na pag-ibig sa bayan, ang tunay
na nasyonalismo, ay wala sa tamis ng pangarap, wala
rin sa pagpag ng dila. Ang tunay na pag-ibig ay nasa
pawis ng gawa.
- -
_____ 1. dahil sa pagiging isip bata, maraming
kasamahan sa trabaho ang naiinis kay karlo.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
_____ 2. galit na galit si Trexter tuwing may
mga pulubing manghihingi ng limos sa kanya.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
_____ 3. hindi natanggap sa trabahong
inaplayan si Angelo dahil hindi niya maabot
ang mataas na marka.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
_____ 4. limang taon na sa hayskul ay hindi pa
rin makatapos si John dahil hindi niya
matutuhan ang mga aralin kaya’t madalas
siyang bumagsak sa pagsususlit.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
_____ 5. ,madalas na mapagkamalang bata si
Rose ann dahil sa taas niyang apat na
talampakan.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
_____ 6. madalas laitin ni Sheila ang mga
kamag – aral niyang mahihirap at pangit ang
itsura.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
_____ 7. masyadong mapagmataas sa kapwa
si Victorina kaya iilan lamang ang kanyang mga
kaibigan.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
_____ 8. mayaman na nga ay nandaraya pa rin
sa kapwa si Saturnina dahil gusto niyang lalo
pang dumami ang kanyang pera.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
_____9. nagpapagawa ng takdang – aralin sa
kaibigan si Jackie dahil nahihirapan siyang
unawain ito.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
_____10. si Ninay ay palaging sa unahan ng
klase nakaupo upang hindi mahirapang Makita
ang nakasulat sa pisara na natatakpan ng ulo
ng mas matatangkad niyang mga kaklase.
a. Pagkabansot sa pisikal
b. Pagkabansot ng isipan
c. Pagkabansot ng puso
II. B. Pagsusuri sa mga pahayag
Isulat ang K kung katotohanan at O kung
opiniyon ang ipinahahayag ng bawat bilang.
_____1. ang isang bagay na dapat lumaki
ngunit tumigit sa paglaki ay nabansot.
_____2. ayon sa akda, maraming uri ng
pagkabansot, pero ang pinakamalungkot na
pagkabansot ay ang pagkabansot ng isipan.
_____3. ayon sa akda, ang kabataan daw ay
siyang pag – asang bayan.
_____4. ang lahat ng tao ay tumataas, ngunit
mas kaakit – akit tingnan ang matatangkad.
_____5. ang taong lumaki lang ang pisikal na
katawan ay mahirap mapagkatiwalaan.
II. C. Pagpapayabong ng Talasalitaan batay sa
pahayag. Bilugan ang salitang hindi
kasingkahulugan ng mga salita.
_____1. <Bansot >
a. maliit
b. pandak
c. payat
_____2. <Dalubhasa >
a. eksperto
b. matalas
c. bihasa
_____3. <kalaswaan >
a. kamalayan
b. kahalayan
c. kamunduhan
_____4. <kinamihasnan >
a. kinagiliwan
b. kinasanayan
c. kinagawain
_____5. <mapagkakatiwalaan >
a. maaasahan
b. masasandalan
c. malalampasan
3. III. A. Tukuyin kung anong elemento ng tula
ang isinasaad sa bawat bilang.
1. bilang ng pantig sa bawat taludtod.
a. sukat
b. tugma
c. tayutay
d. larawang diwa
2. tumutukoy sa pagkakapareho ng dulong
tunog o titik ng salita sa bawat taludtod.
a. tugma
b. sukat
c. tayutay
d. taludtod
3. salita sa tula na may kahulugan sa
mapanuring isipan ng mambabasa.
a. simbolismo
b. pag – uulit
c. pagtawag
d. pagtatanong
4. paghahambing ng dalawang magkaibang
bagay na ginagamitan ng mga pariralang
katulad ng, gaya ng, at iba pa.
a. Pagtutulad
b. Pagwawangis
c. Pagmamalabis
d. Pag – uulit
5. lubhang pinalalabis o pinakukulang ang
tunay na kalagayan ng tao, bagay, o
pangyayari.
a. pagmamalabis
b. pagtawag
c. pag – uyam
d. pagtatambis
III. B. Balikan ang tulang binasa. Suriin ito sa
elementong hinihingi sa ibaba. Bilugan ang
tamang sagot sa loob ng panaklong.
Anong tayutay ang nasa pahayag na:
1. O ilog, napakarahan ng iyong agos
(Pagmamalabis)
(Pagtutulad)
(Pagtawag)
2. ang kulay ng ilog ay parang tinta
(pagtutulad)
(pagwawangis)
(paghihimig)
3. Ang paglangoy sa maruming ilog ay
nakalalakas kaya marami ang may sakit sa
paligid nito.
(pagwangis)
(pagtulad)
(pag-uyam)
4. Ang kagandahan mo ay gayuma sa aking
paningin.
(pag-uuyam)
(pag-uulit)
(pagwawangis)
5. Nawala ang ilog sa dami ng mga barung-
barong sa paligid.
(pagmamalabis)
(pagpapalit-saklaw)
(pagtutulad)
6. Nagagalit ang ilog sa pagmamalabis ng mga
tao.
(pagpapalit-saklaw)
(pagsasatao)
(pagwawangis)
7. Libong kamay ang nawalan, nang ang ilog ay
namaalam.
(pagmamalabis)
(pagpapalit-saklaw)
(pagsasatao)
8. Hinahanap at hinihintay ng marami ang
himalang paglinis ng ilog kahit man lamang sa
kanilang hinagap.
(pagmamalabis)
(paghihimig)
(pag-uulit)
9. ang sagitsit ng hangin ay nagbabadya ng
paparating na panganib.
(Pagtatanong)
(Paghihimig)
(pagsasatao)
10. ang isang mabuting mamamayan ba ay
nagpapabaya sa kanyang kapaligiran?
(Pagtatanong)
(Pagtatambis)
(Pagsasatao)
IV. A. Talasalitaan. Hango sa kwentong Cañao.
1. tanging lupon ng matatalinong matatanda sa
bayan – bayanan sa nayon na hinihingian ng
mga tao ng payo
a. intugtukon
b. af-fong
c. gangsa
2. isang uri ng instrumentong karaniwang
ginagamit sa mga idinaraos ng cañao
a. gangsa
b. af-fong
c. intugtukon
3. matatandang Igorot
a. am-ama
b. gangsa
c. af-fong
4. mga panalanging inaawit sa cañao
a. ay-yeng
b. am-ama
c. af-fong
5. mga guhit sa katawan; kauri ng tattoo
a. fatek
4. b. am-ama
c. af-fong
IV. B. Pagpili ng kasing – kahulugan
6. sa tabi ni Lifu-o ay walang katinag – tinag na
nakaupo ang kaniyang mag – ina.
a. walang kakibu – kibo
b. walang kagalaw – galaw
c. walang kasali – salita
d. walang kasabi – sabi
7. halos sabay – sabay na napabulalas ang tatlo
sa nakitang pangayayari.
a. napahudyat
b. napasiklot
c. napasigaw
d. napatulala
8. maraming pangyayari ang nanikit sa kanyang
utak bago magsimula ang pagdiriwang ng
cañao.
a. pumasok
b. nagpapahiwatig
c. nakasama
d. bumulong
9. dumapo ang isang ibong nabighani sa
kakinangan ng punong tumubo.
a. nasilaw
b. naakit
c. naligaw
d. napagod
10. ang liwanag mula sa baga na lamang ang
naiwang tanglaw ng matandang kuba.
a. ilaw
b. tangan
c. suporta
d. hawak
V. Sanaysay (5 Puntos)
a. Kung ikaw ay bibigyan ng pagkakataong
humiling ng isang bagay sa Diyos at ito ay
kaniyang pagbibigyan, ano ang bagay na iyong
hihilingin? Bakit mo ito hihilingin at paano mo
gagamitin ang kahilingan ito hindi lamang para
sa iyong sarili kundi para rin sa iyong kapwa?
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
____________________________________
______________________________________
___________________________________
b. kung ikaw ay bibigyan ng pagkakataong
bumalik sa nakaraan kung saan namamalas pa
ang kalinisan at kagandahan ng Ilog Pateros at
isa ka sa mga mamamayang nakatira malapit
dito, anu – ano ang gagawin mo upang hindi na
ito sapitin ang kasalukuyang kalagayan at
maiba na ang “Awit sa Ilog Pateros”?
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
____________________________________
---GoodLuck!---