SlideShare a Scribd company logo
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
ΠΕΡΙ ΑΥΤΙΣΜΟΥΠΕΡΙ ΑΥΤΙΣΜΟΥ
Τεύχος57
Καλοκαίρι 2014
1
Ποιος έχει τον έλεγχο;
Οι ιστορίες του
Κωνσταντίνου.
Διαχείριση
Συμπεριφοράς
Επικοινωνία με ένα μη
λεκτικό παιδί...
Συντακτικήεπιτροπή:
•ΒαρσάκηΣταυρούλα–Ψυχολόγος
•Λουίζος,Κωνσταντίνος
•ΠαπαβασιλείουΈλενα
•Στέιμαν-ΚοκκαλίδουΜαρέικε–
Παιδοψυχολόγος
•ΣουλάκηΜάρθα
•ΤσιλβίδουΜαρία- Βρεφονηπιοκόμος -
Ειδική Παιδαγωγός
Σύνταξη-Επιμέλεια:
ΒαρσάκηΣταυρούλα
Ιδιοκτήτης:
Στέιμαν-ΚοκκαλίδουΜαρέικε
Εκδότης:
Στέιμαν-ΚοκκαλίδουΜαρέικε
Επωνυμία: «ΠερίΑυτισμού»
Έδρα:
Ελλησπόντου22,Καλαμαριά
Διεύθυνσηαλληλογραφίας:
Ελλησπόντου22,Καλαμαριά,Τ.Κ.55132
Τηλέφωναεπικοινωνίας:
2310-450941&6940402054
Ηλεκτρονικόταχυδρομείο:
ypostirixigoneon@gmail.com
Ιστοσελίδα: www.kyg.gr
Μήνας-Τεύχος:
Καλοκαίρι 2014,57ο
τεύχος
Ετήσιασυνδρομή:
25ευρώ- στο λογαριασμό 483-002121-
042164 Alpha Bank (STEEMAN MARIA
EUGENI KORN)
Προθεσμίαγιασυμμετοχήστοεπόμενο
τεύχος: 15/9/2014
ΛΙΓΑΛΟΓΙΑ
ΣΤΗΛΗΤΟΥΣ. ASPERGER
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑΝΕΑ
ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣΤΟΝΑΥΤΙΣΜΟ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ SONRISE
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
ΛΙΓΑΛΟΓΙΑ
Διαχείριση συμπεριφοράς.
Στον αυτισμό τα προβλήματα συμπεριφοράς είναι καθημερινό φαινόμενο. Η
ανεπιθύμητη συμπεριφορά συνήθως δείχνει σύγχυση στο παιδί και για αυτή
φταίει πολλές φορές ότι μια κατάσταση είναι ασαφή για το παιδί.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι αυτό.
 Λόγω του εγωκεντρισμού του, το παιδί, εκδηλώνει πάρα πολύ πείσμα
και επιμένει με έντονο τρόπο να καταφέρει αυτό που έχει στο μυαλό του.
 Πολλές φορές το παιδί δεν μπορεί να μας πει τι θέλει και αυτό προκαλεί
νεύρα τόσο στο παιδί και όσο και τον γονιό.
 Το άγχος και το στρες του γονιού (και του ενήλικα γενικά), είναι
ανυπόφορο για το παιδί και δημιουργεί προκλητική συμπεριφορά.
 Η διατροφή παίζει ρόλο στη συμπεριφορά του παιδιού.
Συνήθως αυτοί οι τέσσερις λόγοι εμπλέκονται μεταξύ τους. Συμβαίνει συχνά
να εξελίσσεται μια κατάσταση που μπορεί να χάσει τον κάθε έλεγχο. Το παιδί
πρέπει να σταματήσει μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά κάποια στιγμή και ο
γονιός δεν βλέπει άλλη λύση παρά να χρησιμοποιεί βία (με φωνή ή και
σωματική). Μπορεί χωρίς ουσιαστικό λόγο (νομίζουμε!) να μετατραπεί μια
κατάσταση σε δράμα και να απορεί κανείς για το πώς επιμένει τόσο το παιδί.
Εγωκεντρισμός
Το παιδί επιμένει πάρα πολύ για ορισμένα πράγματα και δεν δέχεται να του
τα απαγορεύουν. Γι’ αυτό δεν φταίει το παιδί, γιατί έτσι λειτουργεί, όταν
ακόμα δεν έχει αποκτήσει αρκετή κοινωνικότητα. Όταν κάνουμε ένα
πρόγραμμα θεραπευτικού παιχνιδιού τουλάχιστον μερικές ώρες την
3
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
εβδομάδα, οι αντιδράσεις του παιδιού θα γίνουν πιο υπιες και θα αρχίσει να
συνεργάζεται όλο και περισσότερο.
Το δεύτερο πλεονέκτημα ενός προγράμματος παιχνιδιού στο σπίτι είναι ότι το
παιδί θα παίζει με κάποιον σ’ ένα δωμάτιο (στο οποίο γίνεται ο, τι θέλει και
δεν γίνεται τίποτα που δεν θέλει – όαση!- , καθώς παράλληλα γεννιέται η
κοινωνικότητα μέσα του και έχουμε απλοποιήσει την επικοινωνία) και
ταυτόχρονα ο γονιός απελευθερώνεται και μπορεί να γεμίσει τις μπαταρίες
του. Γιατί με συσσωρευμένο άγχος και στρες δεν αποδίδουμε και δεν έχουμε
αντοχές.
Μέχρι να γίνει αυτό όμως, χρειαζόμαστε να εφαρμόσουμε μερικές τακτικές.
1. Είναι σημαντικό να προβλέψουμε όσο το δυνατόν τις αντιδράσεις του
παιδιού για να μην προκαλέσουμε σύγχυση. Αν το παιδί δημιουργεί
πρόβλημα στο σούπερ μάρκετ τακτικά, σημαίνει ότι δεν έχει καταλάβει ότι για
παράδειγμα δεν αγοράζουμε σοκολάτες κάθε φορά. Οι εξηγήσεις μας δεν
πιάνουν τόπο, αυτό είναι σίγουρο. Είναι σοφότερο τότε να αποφύγουμε αυτή
την κατάσταση προς το παρόν, γιατί όλ’ αυτός ο αρνητισμός και οι φωνές δεν
βοηθάνε να μάθει καλύτερη συμπεριφορά.
Αν έχει τάση φυγής από το σπίτι, πρέπει να φροντίσουμε ότι όλα είναι
κλειστά. Το άγχος των γονιών ότι ίσως το παιδί ξεφεύγει είναι πολύ χειρότερο
για το παιδί από τον περιορισμό που ίσως αισθάνεται. (Πιστεύω όμως ότι
είναι περισσότερο ο γονιός που φοβάται μήπως το παιδί νιώθει
περιορισμένο, και έτσι το παιδί αντιδρά ζητώντας επίμονα να βγει έξω.)
Μπορούμε να αποφύγουμε πολλές δύσκολες καταστάσεις για να μην
προκαλέσουμε μια έντονη αντίδραση στο παιδί. Είναι θέμα σεβασμού προς
το παιδί.
2. Το αυτιστικό παιδί αντιδρά έντονα όταν δεν του επιτρέπουμε κάτι τη στιγμή
που το ζητάει, επειδή δεν καταλαβαίνει ότι ένα ‘όχι’ δεν σημαίνει ‘ποτέ’.
Πιθανόν δεν ακούει καν το ΄σε λίγο’, ‘όχι τώρα’ κλπ. Το μόνο που εισπράττει
είναι δεν μπορεί να κάνει αυτό που θέλει και αυτό γι’ εκείνο είναι
καταστροφικό. Αν το παιδί θέλει κάτι πολύ έντονα και σε ώρες που αυτό δεν
γίνεται, π.χ. βόλτα, βοηθάει πολύ να γνωρίσει (με οπτικό τρόπο, αναλυτικά
4
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
παρακάτω) πότε θα γίνει αυτό που θέλει. Αν ξέρει ότι αυτό που θέλει πολύ θα
γίνει κάποια στιγμή, θα έχει την υπομονή να περιμένει.
Όταν εφαρμόζουμε ρουτίνες στην καθημερινότητα, θα ηρεμήσει επειδή
η ημέρα του θα κυλάει προβλέψιμα. Για παράδειγμα: Βόλτα κάνουμε στις
17.00, στο σούπερ μάρκετ πηγαίνουμε μόνο το Σάββατο, κλπ. Μπορούμε να
απεικονίζουμε το καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού, ώστε να ξέρει πότε θα
γίνει το κάθε τι και να μην χρειαστεί να ζητήσει αυτό που θέλει σε
ακατάλληλες ώρες. ◄
Συνεχίζεται…
Μαρέικε Στέιμαν – Κοκκαλίδου
Εξελικτική κλινική ψυχολόγος,
πτυχ. Παν. ‘Αμστερνταμ
Κάθε φορά που ερμηνεύουμε με χιούμορ
5
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
μία δύσκολη περιπτωση, κερδίζουμε…
Αν ένα παιδί…
Αν ένα παιδί ζει μέσα στην κριτική:
Μαθαίνει να κατακρίνει
Αν ένα παιδί ζει μέσα στην έχθρα:
Μαθαίνει να καυγαδίζει
Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ειρωνεία:
Μαθαίνει να είναι ντροπαλό
Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ντροπή:
Μαθαίνει να είναι ένοχο
Αν ένα παιδί ζει μέσα στην κατανόηση:
Μαθαίνει να είναι υπομονετικό
Αν ένα παιδί ζει μέσα στον έπαινο:
Μαθαίνει να εκτιμά
Αν ένα παιδί ζει μέσα στην δικαιοσύνη:
Μαθαίνει να είναι δίκαιο
Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ασφάλεια:
Μαθαίνει να πιστεύει
Αν ένα παιδί ζει μέσα στην επιδοκιμασία:
Μαθαίνει να έχει αυτοεκτίμηση
Αν ένα παιδί ζει μέσα στην παραδοχή και φιλία:
Μαθαίνει να βρίσκει την αγάπη μέσα στον κόσμο
Κωνσταντίνος Λουίζος
Κινητό: 6976 001 557
6
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
Email: konlouizos@gmail.com
Skype: konstantinos.louizos
Η ΣΤΗΛΗ ΤΟΥ ASPERGER
Η ζωή με τον αυτιστικό γιο μου…
Μια πραγματική ιστορία που την έχει γράψει ο πατέρας ενός αυτιστικού αγοριού!
Όταν η γυναίκα μου ήταν έγκυος στο δεύτερο παιδί μας, είχαμε ακούσει
πολλές φορές την ίδια φράση πως «δεν μπορεί δύο παιδιά να είναι το ίδιο».
Ανησυχίες που εκφράστηκαν από τους γονείς:
Είναι σαν να είναι 18 μηνών. Η ομιλία του είναι επί το πλήστον φράσεις
αποθεμάτων. Ανταποκρίνεται αλλά δεν ξεκινάει μια συζήτηση. Συχνά
εμφανίζει έλλειψη κατανόησης και φαίνεται να αγνοεί και είναι δύσκολο να
συνεργαστεί. Κάνει περίεργους θορύβους, έχει κακή επαφή με τα μάτια, αν
του πει κάποιος όχι, εύκολα απογοητεύεται (συχνά με αποτέλεσμα την
άμμεση κατάρρευση και ουρλιάζοντας). Βρίσκεται συνεχώς σε αισθητηριακή
αναζήτηση: δεν θέλει να φοράει κάλτσες, συχνά έχει το χέρι κάτω από την
πάνα του, βάζει πράγματα στο στόμα και δαγκώνει τα νύχια του. Δε μπορεί
να καθίσει εύκολα πέρα από την ώρα του φαγητού και στα παιχνίδια έχει
περιορισμένη φαντασία.
Το κάθε παιδί είναι μοναδικό και ξεχωριστό. Τα παιδιά πρέπει να
μεγαλώνουν σε έναν κόσμο όπου τα καταλαβαίνουν και είναι αποδεκτά. Είναι
δύσκολος ο αγώνας αλλά με τα παιδιά στο πλευρό του κάθε γονιού, είναι το
καλύτερο κίνητρο για να τα καταφέρουν. ◄
Life with an autistic son: a father’s story.
Μετάφραση: Μαρία Τσιλβίδου
7
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
Μάρθα Γκοτζιά, μια διαφορετική καλλιτέχνης…
Η Μάρθα Γκοτζιά είναι μία κοπέλα 18 ετών, η οποία διαγνώστηκε με αυτισμό.
Η Μάρθα έχει εξαιρετικό ταλέντο στη ζωγραφική. Μας εμπιστεύτηκε τα έργα
της και σε κάθε τεύχος θα εκθέτουμε και από ένα. Απολαύστε την! ◄
ΓιαναδείτεπερισσότεραέργατηςΜάρθαςΚοτζιάκαιφυσικάμεόλατουςταχρώματα,
επισκεφθείτετηνσελίδατηςστο Facebook:
https://www.facebook.com/ouraniotoksoautismos?ref
8
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ.
Ποιος έχει τον έλεγχο;
Η κοινωνική διάσταση του αυτισμού
Ένα παιδί με ειδικές ανάγκες είναι λογικό να διαταράσσει την οικογένεια και
τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της. Όλα τα μέλη πρέπει να προσαρμοστούν
σε μια νέα κατάσταση, μια καινούρια πραγματικότητα. Αυτό δεν είναι εύκολο
και ο καθένας παλεύει με τον εαυτό του και ταυτόχρονα και με όλους τους
άλλους για να βρει μια νέα ισορροπία και αποδοχή.
Όταν το παιδί έχει αυτισμό υπάρχει μια επιπλέον δυσκολία: η κοινωνικότητα
του είναι ελάχιστη ή ανύπαρκτη και ένα μεγάλο πρόβλημα είναι η
επικοινωνία. Δεν δείχνει να έχει κανένα ενδιαφέρον να αναπτύξει μια σχέση
με άλλους ανθρώπους και να μοιραστεί κάτι μαζί τους.
Επιπλέον συχνά παρουσιάζονται πολλά προβλήματα συμπεριφοράς που
φαίνεται να μην μπορούν να ρυθμιστούν με κλασσικούς τρόπους
διαπαιδαγώγησης.
Όλα αυτά (η έλλειψη κοινωνικότητας και επικοινωνίας, η συμπεριφορά του
παιδιού που δείχνει ότι θέλει να είναι μόνος του, η αλλόκοτη συμπεριφορά
του που δεν μπορούμε να επηρεάζουμε εύκολα) προκαλούν τόσα
συναισθήματα στους ανθρώπους γύρω από το παιδί, τα οποία τους οδηγούν
σε αντιδράσεις εντελώς ακατάλληλες.
Οι άνθρωποι λειτουργούν κυρίως συναισθηματικά. Οι αντιδράσεις τους
πάντα πηγάζουν από ερμηνείες και συναισθήματα. Όλα τα παιδιά ξυπνάνε
πολλά συναισθήματα στον γονιό με τη συμπεριφορά τους. Το αυτιστικό παιδί
ακόμα περισσότερο, επειδή τους δείχνει μια εικόνα αγνώριστη και κάνει τους
9
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
γονείς να νομίζουν ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα γι’ αυτό. Όταν το παιδί
εκμηδενίζει τον γονιό – επειδή δεν μπορεί να το επηρεάζει, να το κάνει να
σταματήσει κάτι ανεπιθύμητο π.χ. – ο γονιός αισθάνεται ανίκανος.
Εδώ είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει περίπτωση το
παιδί να μην επιθυμεί τη σχέση με τον γονιό του ή με κάποιον άλλον
άνθρωπο. Μπορεί να εκλαμβάνουμε το μήνυμα ότι μας απορρίπτει, αλλά
αυτή είναι απλά η ερμηνεία μας! Δεν είναι αυτός ο σκοπός του παιδιού.
Αντιθέτως, το παιδί προτιμά μια ουσιαστική σχέση μαζί μας, παρά το να είναι
μόνος του στον κόσμο του!
Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το παιδί έχει κάποιες ανάγκες που χρειάζεται να
καλυφθούν πρώτα για να μπορεί να κάνει σχέση μαζί μας. Η μια ανάγκη του
είναι ότι η σχέση ανάμεσά μας πρέπει να γίνει με τους δικούς του όρους.
Αλλιώς αισθάνεται απειλημένο ή μπερδεμένο. Η άλλη είναι ότι εμείς πρέπει
να είμαστε αληθινοί, ειλικρινείς, χαρούμενοι μαζί του. Αν δεν εκπληρωθούν
αυτές οι ανάγκες, δεν θα υπάρξει μια ουσιαστική σχέση με το παιδί, γιατί
εκείνο δεν μπορεί να χαλαρώσει κοντά μας χωρίς αυτές οι προϋποθέσεις. ◄
Μαρείκε Στέεμαν-Κοκκαλίδου - Ψυχολόγος
Ο Παναγιώτης είναι ένας ανερχόμενος καλλιτέχνης. Για να απολαύσετε περισσότερα έργα
του επισκεφτείτε την ιστοσελίδα Panagiotis TuxPaint:
https://plus.google.com/photos/103852559026093833859/albums/5840306203287380241
10
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
Επικοινωνία με ένα μη λεκτικό παιδί...
Η επικοινωνία είναι μια βασική ανάγκη του ανθρώπου , επιτρέπει στους ανθρώπους να
συνδεθούν με τους άλλους , να λαμβάνουν αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή τους, να
εκφράσουντασυναισθήματακαινααισθάνονταιμέροςτηςκοινωνίαςπουζουν.
Οι άνθρωποι με ελάχιστη ή καθόλου ομιλία εξακολουθούν να έχουν τις ίδιες
ανάγκεςεπικοινωνίας,όπωςόλοι.
Χρειάζεται να ''δουλέψουμε'' λίγο παραπάνω ώστε να βρεθεί μια στρατηγική
επικοινωνίαςπουναλειτουργεί.
Μερικοί τρόποι εναλλακτικής επικοινωνίας...
1.Μαθαίνειναχτυπάει ταχέρια της όταν λέμε ''ναι''... έτσιθα τηνδιδάξουμε ναχειροκροτεί
όταν θέλει να πει ναι .
2.Παίζουμεκαιμιλάμεόμωςχρειάζεταιναείμαστεστοίδιούψοςμετοπαιδί.
3. Ένα παιδί μπορεί να μην μπορεί να μιλήσει και να έχει περιορισμένη αντίληψη, αλλά
είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να μιλάμε μαζί του για το τι συμβαίνει.
4.Βλεμματικήεπαφή.Είναιπολύσημαντικήγιατηνεπικοινωνία.''Έβαλααυτοκόλληταστο
μέτωπόμουώστενααποκτήσειβλεμματικήεπαφήμεεμένα''
5.Να αναγνωρίζουμε κάθε μη λεκτική ένδειξη και να προσπαθούμε να καταλάβουμε τι
θέλειναμαςπει.
6. Ρωτάμε το παιδί τι θέλει. Το αφήνουμε να επιλέξει.
Όταν είμαστε έξω του λέμε « θέλεις X » (αγγίζοντας το χέρι μου σε ένα σημείο ) ή
(αγγίζονταςτοχέριμουσεέναάλλο).Κατόπινεπιλέγειένασημείο.
7.Βρίσκουμε άλλους τρόπους έκφρασης.
Όπωςχορός,μουσική,σχέδιο,τηζωγραφική.
8.Μαριονέτεςκαιτοτραγούδι.
Συχνά τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού δεν επικοινωνούν με άλλους ανθρώπους.
Ωστόσο, μπορούν να επικοινωνούν με μια μαριονέτα ή ακόμη και με τα αγαπημένα τους
αντικείμενα.
9.Δημιουργίακοινωνικώνιστοριών.
ΗδημιουργίακοινωνικώνιστοριώνμεφωτογραφίεςτουςκαιεικόνεςClipArt.
10.Makaton
ΜιααπότιςσυμβουλέςγιαεπικοινωνίαείναιηMakatonνοηματικήγλώσσα!
11
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
11.Αντικείμενααναφοράς
Αντικείμενα αναφοράς είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να βοηθήσουμε τα παιδιά να
κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους . Χρησιμοποιούμε ένα αντικείμενο για να
συμβολίσουμε τη δραστηριότητα στην όποια πρόκειται να συμμετάσχουν, π.χ. ένα
πιρούνιγιαδείπνο,πετσέταγιατομπάνιο.
12.ΒιβλίαΕπικοινωνίας&διαγράμματα.
Μερικάπαιδιάμπορούνναμάθουννακάνουνεπιλογέςεπισημαίνονταςμιαλέξησύμβολο
σεέναβιβλίοεπικοινωνίαςήσεέναγράφημαεπικοινωνίας.
Ότανέναάτομοδενμπορείναμιλήσει,δενσημαίνειότιδενέχειτίποταναπει…
ΈλεναΠαπαβασιλείου
Οι ιστορίες του Κωνσταντίνου
Ο σκύλος…
• Η μητέρα δείχνει στον Κ. ένα σκυλάκι. Του λέει: «Κοίτα τι ωραίο σκυλάκι,
Κωνσταντίνε!» Ο Κωνσταντίνος τρέχει προς το σκυλάκι. Τον φωνάζει η μαμά του
να γυρίσει πίσω. Ο Κωνσταντίνος σταματάει μπροστά στο σκυλάκι, και λέει:
«Θα σε κάνω κομματάτια, στιλάκα!» Έπειτα γυρνάει με μια μάγκικη στάση, πολύ
ικανοποιημένος με αυτό που έκανε και με περήφανο τόνο στην φωνή του λέει:
«Έρχομαι μαμά!»
Το φορτηγό…
• Το φορτηγάκι του πατέρα του έλειπε μια μέρα. Ο Κωνσταντίνος είπε στην μαμά:
«Χάθηκε ο μπαμπάς!»
• Όταν ο πατέρας παρκάρει το αυτοκίνητο του, ο Κωνσταντίνος (6 χρ.) είναι από
πίσω και τον καθοδηγεί, λέγοντας: «Έλα, έλα, λίγο ακόμα, έλα.» Όταν ο πατέρας
του σταματάει το αμάξι, ο Κωνσταντίνος λέει: «Έτσι!» Ο Κ. άρχισε να μιλάει
πριν ένα χρόνο και τέτοιες εντυπωσιακές στιγμές όλο συμβαίνουν και πιο συχνά.
• Μια μέρα ο πατέρας του είχε δουλεία σε άλλη πόλη και έφυγε με το φορτηγάκι. Ο
Κ. ήθελε να τον πάει ο μπαμπάς του στο σχολείο με το φορτηγάκι και είπε
θυμωμένος: «Εγώ θέλω τον μπαμπά μου . Ανεβαίνει στο φορτηγό!»
12
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ
2011
Τα Νέα του Son-Rise
Δεν ήταν εύκολο να μπω στο δωμάτιο για πρώτη φορά και να παίξω με
τον Σταύρο, ήμουν πολύ αγχωμένη και αυτό ήταν κάτι που αντιλήφθηκε
αμέσως. Στην αρχή έκανα πολλά λάθη που τον έφερναν σε δύσκολη θέση και
του δημιουργούσαν ανησυχία. Ώσπου σταμάτησα να αγχώνομαι για το τι θα
παίξουμε μετά και τον άφησα να έχει το τιμόνι. Είμαι εκεί για εκείνον και δεν
σκέφτομαι τίποτα άλλο παρά το παιχνίδι μας, το πόσο ευχάριστα περνάμε
και τα γέλια που κάνουμε. Τον αποδέχτηκα. Η αποδοχή είναι το μυστικό για
κάθε ανθρώπινη σχέση πόσο μάλλον με ένα αυτιστικό παιδί. Όλοι οι γονείς
αγαπούν τα παιδιά τους, πόσοι όμως τα αποδέχονται για αυτό που είναι;
Πόσοι τα κοιτάζουν και λένε “σ' αγαπώ για όλα όσα είσαι, σ' αγαπώ ακόμα
και όταν κλαις και πετάς τα παιχνίδια σου, και θυμώνω με τον εαυτό μου όταν
δεν καταφέρνω να σε κάνω χαρούμενο”; Το παιχνίδι είναι η εργασία των
παιδιών. Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να νιώσουν πως το παιχνίδι τους
γίνεται σεβαστό από τους γύρω. Εκείνα είναι που θα επιλέξουν με τι θα
ασχοληθούν και πόσο, ρόλος μας είναι να δώσουμε αξία ακόμα και στην πιο
ασήμαντη για εμάς πράξη, ακόμα και αν απλώς χτυπούν το χέρι τους στον
τοίχο. Η σχέση με ένα αυτιστικό παιδί είναι απαιτητική καθώς χρειάζεται όλη
την συγκέντρωση και την αγάπη σου, παράλληλα όμως είναι και μοναδική
καθώς σε βάζει σε έναν κόσμο στον οποίο ένας μεγάλος αριθμός στα ζάρια
και μια διπλή σαπουνόφουσκα είναι ικανά να σου προκαλέσουν τεράστια
χαμόγελα και ευτυχία. Η χαρά που νιώθω φεύγοντας από το κέντρο
μεγαλώνει κάθε φορά βλέποντας την πρόοδο του Σταύρου. Η εμπειρία μου με
τον αυτισμό, αν και μικρή, μου έχει προσφέρει γνώση και πολλή αγάπη.
Μάρθα Σουλάκη
εθελόντρια
13
Ανακοινώσεις
Γονείς
Λειτουργεί μια ομάδα στήριξης για γονείς αυτιστικών παιδιών: δυο φορές το μήνα,
10 Ευρώ κάθε φορά
Εθελοντές
Χρειαζόμαστε ακόμα πολλούς εθελοντές.
♥Υπάρχει ανάγκη για άτομα που να πηγαίνουν σε σπίτι μιας οικογένειας με σκοπό
να απελευθερώσουμε τους γονείς μια φορά την εβδομάδα. Υπάρχουν οικογένειες
οι οποίες χρειάζονται δύο άτομα ταυτόχρονα, για πιο ποιοτική βοήθεια.
♥Επίσης αναζητάμε άτομο που θέλουν για μερικές ώρες την εβδομάδα να
συμμετέχουν σε πρόγραμμα παιχνιδιού γύρω από το παιδί, είτε σε οικία του
παιδιού, είτε στο Κέντρο Υποστήριξης Γονέων.
Μάθημα πιάνου
Μάθημα πιάνο για παιδιά με Asperger από έμπειρη σχετικά με
τον αυτισμό δασκάλα πιάνου.
Εκπαίδευση : Σεπτ. 2014 – Ιούλιος 2015
 14 Θεωρητικά μαθήματα
 Εργασία στο σπίτι: μια έκθεση το μήνα
 Πολλή πρακτική εξάσκηση παιχνιδιού με διάφορα παιδιά
Εκπαίδευση σύντομη
 5 Σάββατα 10.00- 15.00
 5 εργασίες
 Κάθε φορά 3ώρη πρακτική εξάσκηση με διαφορετικό παιδί
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ56,Μάιος2014
Κέντρο Υποστήριξης Γονέων
Το Κέντρο Υποστήριξης Γονέων έχει ως σκοπό να προσφέρει κατανόηση και
στήριξη σε γονείς (παιδιών με αυτισμό, άλλες διαταραχές ή προβλήματα
συμπεριφοράς), και να τους δείξει καινούριους τρόπους αντιμετώπισης των
προβλημάτων των παιδιών, ώστε να τους ενισχύσει στο γονεϊκό ρόλο και να
χαίρονται (πάλι) τα παιδιά τους.
Δίνει ουσιαστική, συστηματική ενημέρωση και εκπαίδευση σε γονείς, ώστε να
αποκτήσουν τις απαραίτητες ικανότητες για να παροτρύνουν οι ίδιοι την
επιθυμητή συμπεριφορά στα παιδιά τους και να βελτιώσουν τις σχέσεις ανάμεσα
τους.
Η εκπαίδευση και υποστήριξη γονέων γίνεται με μεθοδικό και πρακτικό τρόπο, και
δίνει την δυνατότητα στο γονιό να εφαρμόζει, αυτό που μαθαίνει, καθημερινά με
το παιδί του, με σκοπό να διαφοροποιείται σταδιακά η αντιμετώπιση του.
ΚέντροΥποστήριξηςΓονέων
Ελλησπόντου22,Καλαμαριά
Τηλ.2310-450941
Internet site: www.kyg.gr
E-mail: ypostirixigoneon@gmail.com
ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ56,Μάιος2014

More Related Content

What's hot

Τα καλύτερα παιχνίδια για παιδιά με αυτισμό
Τα καλύτερα παιχνίδια για παιδιά με αυτισμόΤα καλύτερα παιχνίδια για παιδιά με αυτισμό
Τα καλύτερα παιχνίδια για παιδιά με αυτισμό
MandouGR
 
Πρώτες μέρες στο σχολείο
Πρώτες μέρες στο σχολείοΠρώτες μέρες στο σχολείο
Πρώτες μέρες στο σχολείοGeorge Asimakopoulos
 
Νταηλίκη
ΝταηλίκηΝταηλίκη
Νταηλίκη
Αννα Παππα
 
Σεξουαλικότητα-Συμπεριφορές των παιδιών
Σεξουαλικότητα-Συμπεριφορές των παιδιώνΣεξουαλικότητα-Συμπεριφορές των παιδιών
Σεξουαλικότητα-Συμπεριφορές των παιδιών
Σπύρος Κυριαζίδης
 
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεταισχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
Υπουργείο Παιδείας
 
Παιδική Σεξουαλικότητα
Παιδική ΣεξουαλικότηταΠαιδική Σεξουαλικότητα
Παιδική Σεξουαλικότητα
Constantinos Bletsos
 
Δασκαλοι και γονεις (αντιμετωπίζοντας προβλήματα)
Δασκαλοι και γονεις   (αντιμετωπίζοντας προβλήματα)Δασκαλοι και γονεις   (αντιμετωπίζοντας προβλήματα)
Δασκαλοι και γονεις (αντιμετωπίζοντας προβλήματα)
Υπουργείο Παιδείας
 
Tο χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ γονιού και παιδιού στα 3 πρώτα χρόνια μετά τη ...
Tο χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ γονιού και παιδιού στα 3 πρώτα χρόνια μετά τη ...Tο χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ γονιού και παιδιού στα 3 πρώτα χρόνια μετά τη ...
Tο χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ γονιού και παιδιού στα 3 πρώτα χρόνια μετά τη ...
Daniil Danilopoulos
 
ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΟΝΕΑ
ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΟΝΕΑΑΠΩΛΕΙΑ ΓΟΝΕΑ
ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΟΝΕΑ
MARIA KONSTANTINOPOULOU
 
Eπιστροφή στο σχολείο
Eπιστροφή στο σχολείοEπιστροφή στο σχολείο
Eπιστροφή στο σχολείο
George Asimakopoulos
 
Επιθετικότητα στο Νηπιαγωγείο
Επιθετικότητα στο Νηπιαγωγείο Επιθετικότητα στο Νηπιαγωγείο
Επιθετικότητα στο Νηπιαγωγείο
Manina Kaouki
 
περι αυτισμου 55 1
περι αυτισμου 55 1περι αυτισμου 55 1
περι αυτισμου 55 1
kokkalidou
 
περι αυτισμου 56
περι αυτισμου 56περι αυτισμου 56
περι αυτισμου 56
kokkalidou
 
Parents children
Parents childrenParents children
Parents children
MarinaNikolaou4
 
ξεκίνημα στον παιδικό σταθμό νηπιαγωγείο
ξεκίνημα στον παιδικό σταθμό νηπιαγωγείοξεκίνημα στον παιδικό σταθμό νηπιαγωγείο
ξεκίνημα στον παιδικό σταθμό νηπιαγωγείοetrouki
 
Odigies gia paidia
Odigies gia paidiaOdigies gia paidia
Odigies gia paidia
ssuser04ff74
 
Ξεκίνημα σε παιδικό / νηπιαγωγείο
Ξεκίνημα σε παιδικό / νηπιαγωγείοΞεκίνημα σε παιδικό / νηπιαγωγείο
Ξεκίνημα σε παιδικό / νηπιαγωγείοGeorge Asimakopoulos
 
H διαμόρφωση της ταυτότητας των εφήβων
H διαμόρφωση της ταυτότητας των εφήβωνH διαμόρφωση της ταυτότητας των εφήβων
H διαμόρφωση της ταυτότητας των εφήβων
Daniil Danilopoulos
 
Nipiagogio enimerosi goneon september
Nipiagogio enimerosi goneon septemberNipiagogio enimerosi goneon september
Nipiagogio enimerosi goneon september
Μαρία Δημέλη
 

What's hot (20)

Τα καλύτερα παιχνίδια για παιδιά με αυτισμό
Τα καλύτερα παιχνίδια για παιδιά με αυτισμόΤα καλύτερα παιχνίδια για παιδιά με αυτισμό
Τα καλύτερα παιχνίδια για παιδιά με αυτισμό
 
Πρώτες μέρες στο σχολείο
Πρώτες μέρες στο σχολείοΠρώτες μέρες στο σχολείο
Πρώτες μέρες στο σχολείο
 
Νταηλίκη
ΝταηλίκηΝταηλίκη
Νταηλίκη
 
Σεξουαλικότητα-Συμπεριφορές των παιδιών
Σεξουαλικότητα-Συμπεριφορές των παιδιώνΣεξουαλικότητα-Συμπεριφορές των παιδιών
Σεξουαλικότητα-Συμπεριφορές των παιδιών
 
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεταισχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
 
Παιδική Σεξουαλικότητα
Παιδική ΣεξουαλικότηταΠαιδική Σεξουαλικότητα
Παιδική Σεξουαλικότητα
 
Δασκαλοι και γονεις (αντιμετωπίζοντας προβλήματα)
Δασκαλοι και γονεις   (αντιμετωπίζοντας προβλήματα)Δασκαλοι και γονεις   (αντιμετωπίζοντας προβλήματα)
Δασκαλοι και γονεις (αντιμετωπίζοντας προβλήματα)
 
Tο χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ γονιού και παιδιού στα 3 πρώτα χρόνια μετά τη ...
Tο χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ γονιού και παιδιού στα 3 πρώτα χρόνια μετά τη ...Tο χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ γονιού και παιδιού στα 3 πρώτα χρόνια μετά τη ...
Tο χτίσιμο εμπιστοσύνης μεταξύ γονιού και παιδιού στα 3 πρώτα χρόνια μετά τη ...
 
ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΟΝΕΑ
ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΟΝΕΑΑΠΩΛΕΙΑ ΓΟΝΕΑ
ΑΠΩΛΕΙΑ ΓΟΝΕΑ
 
Eπιστροφή στο σχολείο
Eπιστροφή στο σχολείοEπιστροφή στο σχολείο
Eπιστροφή στο σχολείο
 
Επιθετικότητα στο Νηπιαγωγείο
Επιθετικότητα στο Νηπιαγωγείο Επιθετικότητα στο Νηπιαγωγείο
Επιθετικότητα στο Νηπιαγωγείο
 
περι αυτισμου 55 1
περι αυτισμου 55 1περι αυτισμου 55 1
περι αυτισμου 55 1
 
περι αυτισμου 56
περι αυτισμου 56περι αυτισμου 56
περι αυτισμου 56
 
Parents children
Parents childrenParents children
Parents children
 
ξεκίνημα στον παιδικό σταθμό νηπιαγωγείο
ξεκίνημα στον παιδικό σταθμό νηπιαγωγείοξεκίνημα στον παιδικό σταθμό νηπιαγωγείο
ξεκίνημα στον παιδικό σταθμό νηπιαγωγείο
 
Odigies gia paidia
Odigies gia paidiaOdigies gia paidia
Odigies gia paidia
 
Ξεκίνημα σε παιδικό / νηπιαγωγείο
Ξεκίνημα σε παιδικό / νηπιαγωγείοΞεκίνημα σε παιδικό / νηπιαγωγείο
Ξεκίνημα σε παιδικό / νηπιαγωγείο
 
H διαμόρφωση της ταυτότητας των εφήβων
H διαμόρφωση της ταυτότητας των εφήβωνH διαμόρφωση της ταυτότητας των εφήβων
H διαμόρφωση της ταυτότητας των εφήβων
 
Nipiagogio enimerosi goneon september
Nipiagogio enimerosi goneon septemberNipiagogio enimerosi goneon september
Nipiagogio enimerosi goneon september
 
ΤΑΞΗ Α΄ 2013-2014
ΤΑΞΗ Α΄ 2013-2014ΤΑΞΗ Α΄ 2013-2014
ΤΑΞΗ Α΄ 2013-2014
 

Viewers also liked

Slt capabilities
Slt capabilitiesSlt capabilities
Slt capabilities
Stephen Tuleja
 
Информация о королевском женьшене
Информация о королевском женьшенеИнформация о королевском женьшене
Информация о королевском женьшене
SvetlanaDolzhenko
 
Arduino comic es_v01
Arduino comic es_v01Arduino comic es_v01
Arduino comic es_v01
Jurgi Agilar
 
Megan Jorgensen Final Draft
Megan Jorgensen Final DraftMegan Jorgensen Final Draft
Megan Jorgensen Final DraftMegan Jorgensen
 
Zanata flock2016
Zanata flock2016Zanata flock2016
Zanata flock2016
Alex Eng
 
Ugo Bardi
Ugo BardiUgo Bardi
Ugo Bardi
Santiago Guillen
 
Síguenos
SíguenosSíguenos
Evaluation
Evaluation Evaluation
Evaluation
sp5bielskp
 
Planificacion marzo matematica
Planificacion marzo matematicaPlanificacion marzo matematica
Planificacion marzo matematica
ingrid esquivel
 
Top 8 early years worker resume samples
Top 8 early years worker resume samplesTop 8 early years worker resume samples
Top 8 early years worker resume samplesbravobenz12
 
Top 8 feature writer resume samples
Top 8 feature writer resume samplesTop 8 feature writer resume samples
Top 8 feature writer resume samplesbravobenz12
 
Top 8 foundry worker resume samples
Top 8 foundry worker resume samplesTop 8 foundry worker resume samples
Top 8 foundry worker resume samplesbravobenz12
 

Viewers also liked (14)

Slt capabilities
Slt capabilitiesSlt capabilities
Slt capabilities
 
Информация о королевском женьшене
Информация о королевском женьшенеИнформация о королевском женьшене
Информация о королевском женьшене
 
Arduino comic es_v01
Arduino comic es_v01Arduino comic es_v01
Arduino comic es_v01
 
Megan Jorgensen Final Draft
Megan Jorgensen Final DraftMegan Jorgensen Final Draft
Megan Jorgensen Final Draft
 
Zanata flock2016
Zanata flock2016Zanata flock2016
Zanata flock2016
 
Info-Sheet_Team-Spirit
Info-Sheet_Team-SpiritInfo-Sheet_Team-Spirit
Info-Sheet_Team-Spirit
 
Joe's OSHA 511
Joe's OSHA 511Joe's OSHA 511
Joe's OSHA 511
 
Ugo Bardi
Ugo BardiUgo Bardi
Ugo Bardi
 
Síguenos
SíguenosSíguenos
Síguenos
 
Evaluation
Evaluation Evaluation
Evaluation
 
Planificacion marzo matematica
Planificacion marzo matematicaPlanificacion marzo matematica
Planificacion marzo matematica
 
Top 8 early years worker resume samples
Top 8 early years worker resume samplesTop 8 early years worker resume samples
Top 8 early years worker resume samples
 
Top 8 feature writer resume samples
Top 8 feature writer resume samplesTop 8 feature writer resume samples
Top 8 feature writer resume samples
 
Top 8 foundry worker resume samples
Top 8 foundry worker resume samplesTop 8 foundry worker resume samples
Top 8 foundry worker resume samples
 

Similar to περι αυτισμου 57

μιχαλης
μιχαλης  μιχαλης
μιχαλης
D K
 
ομαδα 1
ομαδα 1ομαδα 1
ομαδα 1
mnikol
 
ομαδα 1
ομαδα 1ομαδα 1
ομαδα 1
mnikol
 
Πρόγραμμα Β Δημοτικού: "Το ανθρώπινο σώμα και τα μυστικά του"
Πρόγραμμα Β Δημοτικού: "Το ανθρώπινο σώμα και τα μυστικά του"Πρόγραμμα Β Δημοτικού: "Το ανθρώπινο σώμα και τα μυστικά του"
Πρόγραμμα Β Δημοτικού: "Το ανθρώπινο σώμα και τα μυστικά του"
Penelope Markellou
 
περι αυτισμου 59
περι αυτισμου 59περι αυτισμου 59
περι αυτισμου 59
kokkalidou
 
Ψυχολογική στήριξη παιδιών για τον Covid-19
Ψυχολογική στήριξη παιδιών για τον Covid-19Ψυχολογική στήριξη παιδιών για τον Covid-19
Ψυχολογική στήριξη παιδιών για τον Covid-19
Theresa Giakoumatou
 
εφηβεία και χρήση
εφηβεία και χρήσηεφηβεία και χρήση
εφηβεία και χρήσηgeorbal
 
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
azygouri
 
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
azygouri
 
Παρουσίαση_Όρια.pdf
Παρουσίαση_Όρια.pdfΠαρουσίαση_Όρια.pdf
Παρουσίαση_Όρια.pdf
MariaAdamidou1
 
«Δες τα πράγματα αλλιώς. STOP BULLYING -Σχολικός εκφοβισμός»
«Δες τα πράγματα αλλιώς. STOP BULLYING -Σχολικός εκφοβισμός»«Δες τα πράγματα αλλιώς. STOP BULLYING -Σχολικός εκφοβισμός»
«Δες τα πράγματα αλλιώς. STOP BULLYING -Σχολικός εκφοβισμός»
Angeliki Arvanta
 
Bullying guide
Bullying guide Bullying guide
Bullying guide
parentbook
 
τεύχος 62 (1)
τεύχος 62 (1)τεύχος 62 (1)
τεύχος 62 (1)
kokkalidou
 
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεταισχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεταιΥπουργείο Παιδείας
 
διδάξτε στα παιδιά σας τον κανόνα των εσωρούχων
διδάξτε στα παιδιά σας τον κανόνα των εσωρούχωνδιδάξτε στα παιδιά σας τον κανόνα των εσωρούχων
διδάξτε στα παιδιά σας τον κανόνα των εσωρούχωνΑννα Παππα
 
διαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους μαριάννα γλιαρμή
διαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους μαριάννα γλιαρμήδιαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους μαριάννα γλιαρμή
διαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους μαριάννα γλιαρμήMarianna Gliarmi
 
περί αυτισμού τεύχος 61
περί αυτισμού τεύχος 61περί αυτισμού τεύχος 61
περί αυτισμού τεύχος 61
kokkalidou
 

Similar to περι αυτισμου 57 (20)

μιχαλης
μιχαλης  μιχαλης
μιχαλης
 
ομαδα 1
ομαδα 1ομαδα 1
ομαδα 1
 
ομαδα 1
ομαδα 1ομαδα 1
ομαδα 1
 
Πρόγραμμα Β Δημοτικού: "Το ανθρώπινο σώμα και τα μυστικά του"
Πρόγραμμα Β Δημοτικού: "Το ανθρώπινο σώμα και τα μυστικά του"Πρόγραμμα Β Δημοτικού: "Το ανθρώπινο σώμα και τα μυστικά του"
Πρόγραμμα Β Δημοτικού: "Το ανθρώπινο σώμα και τα μυστικά του"
 
περι αυτισμου 59
περι αυτισμου 59περι αυτισμου 59
περι αυτισμου 59
 
Ψυχολογική στήριξη παιδιών για τον Covid-19
Ψυχολογική στήριξη παιδιών για τον Covid-19Ψυχολογική στήριξη παιδιών για τον Covid-19
Ψυχολογική στήριξη παιδιών για τον Covid-19
 
εφηβεία και χρήση
εφηβεία και χρήσηεφηβεία και χρήση
εφηβεία και χρήση
 
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
 
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΟΝΕΩΝ- ΝΤΡΟΠΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
 
Παρουσίαση_Όρια.pdf
Παρουσίαση_Όρια.pdfΠαρουσίαση_Όρια.pdf
Παρουσίαση_Όρια.pdf
 
«Δες τα πράγματα αλλιώς. STOP BULLYING -Σχολικός εκφοβισμός»
«Δες τα πράγματα αλλιώς. STOP BULLYING -Σχολικός εκφοβισμός»«Δες τα πράγματα αλλιώς. STOP BULLYING -Σχολικός εκφοβισμός»
«Δες τα πράγματα αλλιώς. STOP BULLYING -Σχολικός εκφοβισμός»
 
συναισθηματική αγωγή
συναισθηματική αγωγήσυναισθηματική αγωγή
συναισθηματική αγωγή
 
Bullying guide
Bullying guide Bullying guide
Bullying guide
 
τεύχος 62 (1)
τεύχος 62 (1)τεύχος 62 (1)
τεύχος 62 (1)
 
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεταισχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
σχολική επιθετικότητα και πως αντιμετωπίζεται
 
Η κοροϊδία στο σχολείο
Η κοροϊδία στο σχολείο Η κοροϊδία στο σχολείο
Η κοροϊδία στο σχολείο
 
Psychology
PsychologyPsychology
Psychology
 
διδάξτε στα παιδιά σας τον κανόνα των εσωρούχων
διδάξτε στα παιδιά σας τον κανόνα των εσωρούχωνδιδάξτε στα παιδιά σας τον κανόνα των εσωρούχων
διδάξτε στα παιδιά σας τον κανόνα των εσωρούχων
 
διαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους μαριάννα γλιαρμή
διαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους μαριάννα γλιαρμήδιαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους μαριάννα γλιαρμή
διαταραχές άγχους σε παιδιά και εφήβους μαριάννα γλιαρμή
 
περί αυτισμού τεύχος 61
περί αυτισμού τεύχος 61περί αυτισμού τεύχος 61
περί αυτισμού τεύχος 61
 

Recently uploaded

ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΟΛΓΑ ΤΣΕΧΕΛΙΔΟΥ
 
ΔΑΣΗ εργασια ναγια ηλεκτραφβφβφβφβφββφββφ ω ω ω .pptx
ΔΑΣΗ εργασια ναγια ηλεκτραφβφβφβφβφββφββφ ω ω ω .pptxΔΑΣΗ εργασια ναγια ηλεκτραφβφβφβφβφββφββφ ω ω ω .pptx
ΔΑΣΗ εργασια ναγια ηλεκτραφβφβφβφβφββφββφ ω ω ω .pptx
peter190314
 
ΕΓΚΥΚΛ.-ΠΑΡΑΛ.-ΣΤΗΡΙΞΗΣ-2024-25-ΨΒΣΕ46ΝΚΠΔ-1ΦΤ.pdf
ΕΓΚΥΚΛ.-ΠΑΡΑΛ.-ΣΤΗΡΙΞΗΣ-2024-25-ΨΒΣΕ46ΝΚΠΔ-1ΦΤ.pdfΕΓΚΥΚΛ.-ΠΑΡΑΛ.-ΣΤΗΡΙΞΗΣ-2024-25-ΨΒΣΕ46ΝΚΠΔ-1ΦΤ.pdf
ΕΓΚΥΚΛ.-ΠΑΡΑΛ.-ΣΤΗΡΙΞΗΣ-2024-25-ΨΒΣΕ46ΝΚΠΔ-1ΦΤ.pdf
2lykkomo
 
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdfΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
athinadimi
 
ΑΡΧΕΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ για ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ.pdf
ΑΡΧΕΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ για ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ.pdfΑΡΧΕΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ για ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ.pdf
ΑΡΧΕΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ για ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ.pdf
Basso Hatzopoulou
 
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ ΓυμνασίουΤο υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
ssuserd4abe0
 
Προγράμματα - Δράσεις σχολικού έτους 023-24.pptx
Προγράμματα - Δράσεις σχολικού έτους 023-24.pptxΠρογράμματα - Δράσεις σχολικού έτους 023-24.pptx
Προγράμματα - Δράσεις σχολικού έτους 023-24.pptx
Αποστολίνα Λιούσα
 
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και ΚηδεμόνωνΕπιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Dimitra Mylonaki
 
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - ΈκθεσηΤα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Newsroom8
 
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛΤα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Newsroom8
 
一比一原版(CSU毕业证书)查尔斯特大学毕业证成绩单如何办理
一比一原版(CSU毕业证书)查尔斯特大学毕业证成绩单如何办理一比一原版(CSU毕业证书)查尔斯特大学毕业证成绩单如何办理
一比一原版(CSU毕业证书)查尔斯特大学毕业证成绩单如何办理
3zoh0uxr
 
Η τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
Η τέχνη του Sampling/ The art of SamplingΗ τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
Η τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
ssuser6717fd
 
Καμμένη Πάρνηθα.bddbdvbdvd d d dddvdvdvpptx
Καμμένη Πάρνηθα.bddbdvbdvd d d dddvdvdvpptxΚαμμένη Πάρνηθα.bddbdvbdvd d d dddvdvdvpptx
Καμμένη Πάρνηθα.bddbdvbdvd d d dddvdvdvpptx
peter190314
 
Panelllinies 2024 ekthesi nea ellinika.pdf
Panelllinies 2024 ekthesi nea ellinika.pdfPanelllinies 2024 ekthesi nea ellinika.pdf
Panelllinies 2024 ekthesi nea ellinika.pdf
ssuserf9afe7
 
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdf
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdfΚ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdf
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdf
Lamprini Magaliou
 
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptxΕνημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
7gymnasiokavalas
 
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσαΠοιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Maria Michali
 
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptxΕκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptx
41dimperisteriou
 
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024
athinadimi
 
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ-ΓΛΩΣΣΑΣ-2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ-ΓΛΩΣΣΑΣ-2024.pdfΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ-ΓΛΩΣΣΑΣ-2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ-ΓΛΩΣΣΑΣ-2024.pdf
Newsroom8
 

Recently uploaded (20)

ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
 
ΔΑΣΗ εργασια ναγια ηλεκτραφβφβφβφβφββφββφ ω ω ω .pptx
ΔΑΣΗ εργασια ναγια ηλεκτραφβφβφβφβφββφββφ ω ω ω .pptxΔΑΣΗ εργασια ναγια ηλεκτραφβφβφβφβφββφββφ ω ω ω .pptx
ΔΑΣΗ εργασια ναγια ηλεκτραφβφβφβφβφββφββφ ω ω ω .pptx
 
ΕΓΚΥΚΛ.-ΠΑΡΑΛ.-ΣΤΗΡΙΞΗΣ-2024-25-ΨΒΣΕ46ΝΚΠΔ-1ΦΤ.pdf
ΕΓΚΥΚΛ.-ΠΑΡΑΛ.-ΣΤΗΡΙΞΗΣ-2024-25-ΨΒΣΕ46ΝΚΠΔ-1ΦΤ.pdfΕΓΚΥΚΛ.-ΠΑΡΑΛ.-ΣΤΗΡΙΞΗΣ-2024-25-ΨΒΣΕ46ΝΚΠΔ-1ΦΤ.pdf
ΕΓΚΥΚΛ.-ΠΑΡΑΛ.-ΣΤΗΡΙΞΗΣ-2024-25-ΨΒΣΕ46ΝΚΠΔ-1ΦΤ.pdf
 
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdfΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
 
ΑΡΧΕΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ για ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ.pdf
ΑΡΧΕΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ για ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ.pdfΑΡΧΕΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ για ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ.pdf
ΑΡΧΕΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ για ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ.pdf
 
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ ΓυμνασίουΤο υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
Το υλικό του υπολογιστή - Πληροφορική Α΄ Γυμνασίου
 
Προγράμματα - Δράσεις σχολικού έτους 023-24.pptx
Προγράμματα - Δράσεις σχολικού έτους 023-24.pptxΠρογράμματα - Δράσεις σχολικού έτους 023-24.pptx
Προγράμματα - Δράσεις σχολικού έτους 023-24.pptx
 
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και ΚηδεμόνωνΕπιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
 
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - ΈκθεσηΤα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
 
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛΤα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
 
一比一原版(CSU毕业证书)查尔斯特大学毕业证成绩单如何办理
一比一原版(CSU毕业证书)查尔斯特大学毕业证成绩单如何办理一比一原版(CSU毕业证书)查尔斯特大学毕业证成绩单如何办理
一比一原版(CSU毕业证书)查尔斯特大学毕业证成绩单如何办理
 
Η τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
Η τέχνη του Sampling/ The art of SamplingΗ τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
Η τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
 
Καμμένη Πάρνηθα.bddbdvbdvd d d dddvdvdvpptx
Καμμένη Πάρνηθα.bddbdvbdvd d d dddvdvdvpptxΚαμμένη Πάρνηθα.bddbdvbdvd d d dddvdvdvpptx
Καμμένη Πάρνηθα.bddbdvbdvd d d dddvdvdvpptx
 
Panelllinies 2024 ekthesi nea ellinika.pdf
Panelllinies 2024 ekthesi nea ellinika.pdfPanelllinies 2024 ekthesi nea ellinika.pdf
Panelllinies 2024 ekthesi nea ellinika.pdf
 
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdf
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdfΚ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdf
Κ. Π. Καβάφης, Όσο μπορείς _ κείμενο & σχόλια_1.pdf
 
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptxΕνημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
 
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσαΠοιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
 
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptxΕκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο της Ακρόπολης.pptx
 
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΛ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024
 
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ-ΓΛΩΣΣΑΣ-2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ-ΓΛΩΣΣΑΣ-2024.pdfΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ-ΓΛΩΣΣΑΣ-2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ-ΓΛΩΣΣΑΣ-2024.pdf
 

περι αυτισμου 57

  • 1. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 ΠΕΡΙ ΑΥΤΙΣΜΟΥΠΕΡΙ ΑΥΤΙΣΜΟΥ Τεύχος57 Καλοκαίρι 2014 1 Ποιος έχει τον έλεγχο; Οι ιστορίες του Κωνσταντίνου. Διαχείριση Συμπεριφοράς Επικοινωνία με ένα μη λεκτικό παιδί...
  • 2. Συντακτικήεπιτροπή: •ΒαρσάκηΣταυρούλα–Ψυχολόγος •Λουίζος,Κωνσταντίνος •ΠαπαβασιλείουΈλενα •Στέιμαν-ΚοκκαλίδουΜαρέικε– Παιδοψυχολόγος •ΣουλάκηΜάρθα •ΤσιλβίδουΜαρία- Βρεφονηπιοκόμος - Ειδική Παιδαγωγός Σύνταξη-Επιμέλεια: ΒαρσάκηΣταυρούλα Ιδιοκτήτης: Στέιμαν-ΚοκκαλίδουΜαρέικε Εκδότης: Στέιμαν-ΚοκκαλίδουΜαρέικε Επωνυμία: «ΠερίΑυτισμού» Έδρα: Ελλησπόντου22,Καλαμαριά Διεύθυνσηαλληλογραφίας: Ελλησπόντου22,Καλαμαριά,Τ.Κ.55132 Τηλέφωναεπικοινωνίας: 2310-450941&6940402054 Ηλεκτρονικόταχυδρομείο: ypostirixigoneon@gmail.com Ιστοσελίδα: www.kyg.gr Μήνας-Τεύχος: Καλοκαίρι 2014,57ο τεύχος Ετήσιασυνδρομή: 25ευρώ- στο λογαριασμό 483-002121- 042164 Alpha Bank (STEEMAN MARIA EUGENI KORN) Προθεσμίαγιασυμμετοχήστοεπόμενο τεύχος: 15/9/2014 ΛΙΓΑΛΟΓΙΑ ΣΤΗΛΗΤΟΥΣ. ASPERGER ΕΙΚΑΣΤΙΚΑΝΕΑ ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣΤΟΝΑΥΤΙΣΜΟ ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ SONRISE ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ
  • 3. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 ΛΙΓΑΛΟΓΙΑ Διαχείριση συμπεριφοράς. Στον αυτισμό τα προβλήματα συμπεριφοράς είναι καθημερινό φαινόμενο. Η ανεπιθύμητη συμπεριφορά συνήθως δείχνει σύγχυση στο παιδί και για αυτή φταίει πολλές φορές ότι μια κατάσταση είναι ασαφή για το παιδί. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι γι αυτό.  Λόγω του εγωκεντρισμού του, το παιδί, εκδηλώνει πάρα πολύ πείσμα και επιμένει με έντονο τρόπο να καταφέρει αυτό που έχει στο μυαλό του.  Πολλές φορές το παιδί δεν μπορεί να μας πει τι θέλει και αυτό προκαλεί νεύρα τόσο στο παιδί και όσο και τον γονιό.  Το άγχος και το στρες του γονιού (και του ενήλικα γενικά), είναι ανυπόφορο για το παιδί και δημιουργεί προκλητική συμπεριφορά.  Η διατροφή παίζει ρόλο στη συμπεριφορά του παιδιού. Συνήθως αυτοί οι τέσσερις λόγοι εμπλέκονται μεταξύ τους. Συμβαίνει συχνά να εξελίσσεται μια κατάσταση που μπορεί να χάσει τον κάθε έλεγχο. Το παιδί πρέπει να σταματήσει μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά κάποια στιγμή και ο γονιός δεν βλέπει άλλη λύση παρά να χρησιμοποιεί βία (με φωνή ή και σωματική). Μπορεί χωρίς ουσιαστικό λόγο (νομίζουμε!) να μετατραπεί μια κατάσταση σε δράμα και να απορεί κανείς για το πώς επιμένει τόσο το παιδί. Εγωκεντρισμός Το παιδί επιμένει πάρα πολύ για ορισμένα πράγματα και δεν δέχεται να του τα απαγορεύουν. Γι’ αυτό δεν φταίει το παιδί, γιατί έτσι λειτουργεί, όταν ακόμα δεν έχει αποκτήσει αρκετή κοινωνικότητα. Όταν κάνουμε ένα πρόγραμμα θεραπευτικού παιχνιδιού τουλάχιστον μερικές ώρες την 3
  • 4. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 εβδομάδα, οι αντιδράσεις του παιδιού θα γίνουν πιο υπιες και θα αρχίσει να συνεργάζεται όλο και περισσότερο. Το δεύτερο πλεονέκτημα ενός προγράμματος παιχνιδιού στο σπίτι είναι ότι το παιδί θα παίζει με κάποιον σ’ ένα δωμάτιο (στο οποίο γίνεται ο, τι θέλει και δεν γίνεται τίποτα που δεν θέλει – όαση!- , καθώς παράλληλα γεννιέται η κοινωνικότητα μέσα του και έχουμε απλοποιήσει την επικοινωνία) και ταυτόχρονα ο γονιός απελευθερώνεται και μπορεί να γεμίσει τις μπαταρίες του. Γιατί με συσσωρευμένο άγχος και στρες δεν αποδίδουμε και δεν έχουμε αντοχές. Μέχρι να γίνει αυτό όμως, χρειαζόμαστε να εφαρμόσουμε μερικές τακτικές. 1. Είναι σημαντικό να προβλέψουμε όσο το δυνατόν τις αντιδράσεις του παιδιού για να μην προκαλέσουμε σύγχυση. Αν το παιδί δημιουργεί πρόβλημα στο σούπερ μάρκετ τακτικά, σημαίνει ότι δεν έχει καταλάβει ότι για παράδειγμα δεν αγοράζουμε σοκολάτες κάθε φορά. Οι εξηγήσεις μας δεν πιάνουν τόπο, αυτό είναι σίγουρο. Είναι σοφότερο τότε να αποφύγουμε αυτή την κατάσταση προς το παρόν, γιατί όλ’ αυτός ο αρνητισμός και οι φωνές δεν βοηθάνε να μάθει καλύτερη συμπεριφορά. Αν έχει τάση φυγής από το σπίτι, πρέπει να φροντίσουμε ότι όλα είναι κλειστά. Το άγχος των γονιών ότι ίσως το παιδί ξεφεύγει είναι πολύ χειρότερο για το παιδί από τον περιορισμό που ίσως αισθάνεται. (Πιστεύω όμως ότι είναι περισσότερο ο γονιός που φοβάται μήπως το παιδί νιώθει περιορισμένο, και έτσι το παιδί αντιδρά ζητώντας επίμονα να βγει έξω.) Μπορούμε να αποφύγουμε πολλές δύσκολες καταστάσεις για να μην προκαλέσουμε μια έντονη αντίδραση στο παιδί. Είναι θέμα σεβασμού προς το παιδί. 2. Το αυτιστικό παιδί αντιδρά έντονα όταν δεν του επιτρέπουμε κάτι τη στιγμή που το ζητάει, επειδή δεν καταλαβαίνει ότι ένα ‘όχι’ δεν σημαίνει ‘ποτέ’. Πιθανόν δεν ακούει καν το ΄σε λίγο’, ‘όχι τώρα’ κλπ. Το μόνο που εισπράττει είναι δεν μπορεί να κάνει αυτό που θέλει και αυτό γι’ εκείνο είναι καταστροφικό. Αν το παιδί θέλει κάτι πολύ έντονα και σε ώρες που αυτό δεν γίνεται, π.χ. βόλτα, βοηθάει πολύ να γνωρίσει (με οπτικό τρόπο, αναλυτικά 4
  • 5. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 παρακάτω) πότε θα γίνει αυτό που θέλει. Αν ξέρει ότι αυτό που θέλει πολύ θα γίνει κάποια στιγμή, θα έχει την υπομονή να περιμένει. Όταν εφαρμόζουμε ρουτίνες στην καθημερινότητα, θα ηρεμήσει επειδή η ημέρα του θα κυλάει προβλέψιμα. Για παράδειγμα: Βόλτα κάνουμε στις 17.00, στο σούπερ μάρκετ πηγαίνουμε μόνο το Σάββατο, κλπ. Μπορούμε να απεικονίζουμε το καθημερινό πρόγραμμα του παιδιού, ώστε να ξέρει πότε θα γίνει το κάθε τι και να μην χρειαστεί να ζητήσει αυτό που θέλει σε ακατάλληλες ώρες. ◄ Συνεχίζεται… Μαρέικε Στέιμαν – Κοκκαλίδου Εξελικτική κλινική ψυχολόγος, πτυχ. Παν. ‘Αμστερνταμ Κάθε φορά που ερμηνεύουμε με χιούμορ 5
  • 6. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 μία δύσκολη περιπτωση, κερδίζουμε… Αν ένα παιδί… Αν ένα παιδί ζει μέσα στην κριτική: Μαθαίνει να κατακρίνει Αν ένα παιδί ζει μέσα στην έχθρα: Μαθαίνει να καυγαδίζει Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ειρωνεία: Μαθαίνει να είναι ντροπαλό Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ντροπή: Μαθαίνει να είναι ένοχο Αν ένα παιδί ζει μέσα στην κατανόηση: Μαθαίνει να είναι υπομονετικό Αν ένα παιδί ζει μέσα στον έπαινο: Μαθαίνει να εκτιμά Αν ένα παιδί ζει μέσα στην δικαιοσύνη: Μαθαίνει να είναι δίκαιο Αν ένα παιδί ζει μέσα στην ασφάλεια: Μαθαίνει να πιστεύει Αν ένα παιδί ζει μέσα στην επιδοκιμασία: Μαθαίνει να έχει αυτοεκτίμηση Αν ένα παιδί ζει μέσα στην παραδοχή και φιλία: Μαθαίνει να βρίσκει την αγάπη μέσα στον κόσμο Κωνσταντίνος Λουίζος Κινητό: 6976 001 557 6
  • 7. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 Email: konlouizos@gmail.com Skype: konstantinos.louizos Η ΣΤΗΛΗ ΤΟΥ ASPERGER Η ζωή με τον αυτιστικό γιο μου… Μια πραγματική ιστορία που την έχει γράψει ο πατέρας ενός αυτιστικού αγοριού! Όταν η γυναίκα μου ήταν έγκυος στο δεύτερο παιδί μας, είχαμε ακούσει πολλές φορές την ίδια φράση πως «δεν μπορεί δύο παιδιά να είναι το ίδιο». Ανησυχίες που εκφράστηκαν από τους γονείς: Είναι σαν να είναι 18 μηνών. Η ομιλία του είναι επί το πλήστον φράσεις αποθεμάτων. Ανταποκρίνεται αλλά δεν ξεκινάει μια συζήτηση. Συχνά εμφανίζει έλλειψη κατανόησης και φαίνεται να αγνοεί και είναι δύσκολο να συνεργαστεί. Κάνει περίεργους θορύβους, έχει κακή επαφή με τα μάτια, αν του πει κάποιος όχι, εύκολα απογοητεύεται (συχνά με αποτέλεσμα την άμμεση κατάρρευση και ουρλιάζοντας). Βρίσκεται συνεχώς σε αισθητηριακή αναζήτηση: δεν θέλει να φοράει κάλτσες, συχνά έχει το χέρι κάτω από την πάνα του, βάζει πράγματα στο στόμα και δαγκώνει τα νύχια του. Δε μπορεί να καθίσει εύκολα πέρα από την ώρα του φαγητού και στα παιχνίδια έχει περιορισμένη φαντασία. Το κάθε παιδί είναι μοναδικό και ξεχωριστό. Τα παιδιά πρέπει να μεγαλώνουν σε έναν κόσμο όπου τα καταλαβαίνουν και είναι αποδεκτά. Είναι δύσκολος ο αγώνας αλλά με τα παιδιά στο πλευρό του κάθε γονιού, είναι το καλύτερο κίνητρο για να τα καταφέρουν. ◄ Life with an autistic son: a father’s story. Μετάφραση: Μαρία Τσιλβίδου 7
  • 8. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 Μάρθα Γκοτζιά, μια διαφορετική καλλιτέχνης… Η Μάρθα Γκοτζιά είναι μία κοπέλα 18 ετών, η οποία διαγνώστηκε με αυτισμό. Η Μάρθα έχει εξαιρετικό ταλέντο στη ζωγραφική. Μας εμπιστεύτηκε τα έργα της και σε κάθε τεύχος θα εκθέτουμε και από ένα. Απολαύστε την! ◄ ΓιαναδείτεπερισσότεραέργατηςΜάρθαςΚοτζιάκαιφυσικάμεόλατουςταχρώματα, επισκεφθείτετηνσελίδατηςστο Facebook: https://www.facebook.com/ouraniotoksoautismos?ref 8
  • 9. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ. Ποιος έχει τον έλεγχο; Η κοινωνική διάσταση του αυτισμού Ένα παιδί με ειδικές ανάγκες είναι λογικό να διαταράσσει την οικογένεια και τις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της. Όλα τα μέλη πρέπει να προσαρμοστούν σε μια νέα κατάσταση, μια καινούρια πραγματικότητα. Αυτό δεν είναι εύκολο και ο καθένας παλεύει με τον εαυτό του και ταυτόχρονα και με όλους τους άλλους για να βρει μια νέα ισορροπία και αποδοχή. Όταν το παιδί έχει αυτισμό υπάρχει μια επιπλέον δυσκολία: η κοινωνικότητα του είναι ελάχιστη ή ανύπαρκτη και ένα μεγάλο πρόβλημα είναι η επικοινωνία. Δεν δείχνει να έχει κανένα ενδιαφέρον να αναπτύξει μια σχέση με άλλους ανθρώπους και να μοιραστεί κάτι μαζί τους. Επιπλέον συχνά παρουσιάζονται πολλά προβλήματα συμπεριφοράς που φαίνεται να μην μπορούν να ρυθμιστούν με κλασσικούς τρόπους διαπαιδαγώγησης. Όλα αυτά (η έλλειψη κοινωνικότητας και επικοινωνίας, η συμπεριφορά του παιδιού που δείχνει ότι θέλει να είναι μόνος του, η αλλόκοτη συμπεριφορά του που δεν μπορούμε να επηρεάζουμε εύκολα) προκαλούν τόσα συναισθήματα στους ανθρώπους γύρω από το παιδί, τα οποία τους οδηγούν σε αντιδράσεις εντελώς ακατάλληλες. Οι άνθρωποι λειτουργούν κυρίως συναισθηματικά. Οι αντιδράσεις τους πάντα πηγάζουν από ερμηνείες και συναισθήματα. Όλα τα παιδιά ξυπνάνε πολλά συναισθήματα στον γονιό με τη συμπεριφορά τους. Το αυτιστικό παιδί ακόμα περισσότερο, επειδή τους δείχνει μια εικόνα αγνώριστη και κάνει τους 9
  • 10. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 γονείς να νομίζουν ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα γι’ αυτό. Όταν το παιδί εκμηδενίζει τον γονιό – επειδή δεν μπορεί να το επηρεάζει, να το κάνει να σταματήσει κάτι ανεπιθύμητο π.χ. – ο γονιός αισθάνεται ανίκανος. Εδώ είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει περίπτωση το παιδί να μην επιθυμεί τη σχέση με τον γονιό του ή με κάποιον άλλον άνθρωπο. Μπορεί να εκλαμβάνουμε το μήνυμα ότι μας απορρίπτει, αλλά αυτή είναι απλά η ερμηνεία μας! Δεν είναι αυτός ο σκοπός του παιδιού. Αντιθέτως, το παιδί προτιμά μια ουσιαστική σχέση μαζί μας, παρά το να είναι μόνος του στον κόσμο του! Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το παιδί έχει κάποιες ανάγκες που χρειάζεται να καλυφθούν πρώτα για να μπορεί να κάνει σχέση μαζί μας. Η μια ανάγκη του είναι ότι η σχέση ανάμεσά μας πρέπει να γίνει με τους δικούς του όρους. Αλλιώς αισθάνεται απειλημένο ή μπερδεμένο. Η άλλη είναι ότι εμείς πρέπει να είμαστε αληθινοί, ειλικρινείς, χαρούμενοι μαζί του. Αν δεν εκπληρωθούν αυτές οι ανάγκες, δεν θα υπάρξει μια ουσιαστική σχέση με το παιδί, γιατί εκείνο δεν μπορεί να χαλαρώσει κοντά μας χωρίς αυτές οι προϋποθέσεις. ◄ Μαρείκε Στέεμαν-Κοκκαλίδου - Ψυχολόγος Ο Παναγιώτης είναι ένας ανερχόμενος καλλιτέχνης. Για να απολαύσετε περισσότερα έργα του επισκεφτείτε την ιστοσελίδα Panagiotis TuxPaint: https://plus.google.com/photos/103852559026093833859/albums/5840306203287380241 10
  • 11. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 Επικοινωνία με ένα μη λεκτικό παιδί... Η επικοινωνία είναι μια βασική ανάγκη του ανθρώπου , επιτρέπει στους ανθρώπους να συνδεθούν με τους άλλους , να λαμβάνουν αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή τους, να εκφράσουντασυναισθήματακαινααισθάνονταιμέροςτηςκοινωνίαςπουζουν. Οι άνθρωποι με ελάχιστη ή καθόλου ομιλία εξακολουθούν να έχουν τις ίδιες ανάγκεςεπικοινωνίας,όπωςόλοι. Χρειάζεται να ''δουλέψουμε'' λίγο παραπάνω ώστε να βρεθεί μια στρατηγική επικοινωνίαςπουναλειτουργεί. Μερικοί τρόποι εναλλακτικής επικοινωνίας... 1.Μαθαίνειναχτυπάει ταχέρια της όταν λέμε ''ναι''... έτσιθα τηνδιδάξουμε ναχειροκροτεί όταν θέλει να πει ναι . 2.Παίζουμεκαιμιλάμεόμωςχρειάζεταιναείμαστεστοίδιούψοςμετοπαιδί. 3. Ένα παιδί μπορεί να μην μπορεί να μιλήσει και να έχει περιορισμένη αντίληψη, αλλά είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να μιλάμε μαζί του για το τι συμβαίνει. 4.Βλεμματικήεπαφή.Είναιπολύσημαντικήγιατηνεπικοινωνία.''Έβαλααυτοκόλληταστο μέτωπόμουώστενααποκτήσειβλεμματικήεπαφήμεεμένα'' 5.Να αναγνωρίζουμε κάθε μη λεκτική ένδειξη και να προσπαθούμε να καταλάβουμε τι θέλειναμαςπει. 6. Ρωτάμε το παιδί τι θέλει. Το αφήνουμε να επιλέξει. Όταν είμαστε έξω του λέμε « θέλεις X » (αγγίζοντας το χέρι μου σε ένα σημείο ) ή (αγγίζονταςτοχέριμουσεέναάλλο).Κατόπινεπιλέγειένασημείο. 7.Βρίσκουμε άλλους τρόπους έκφρασης. Όπωςχορός,μουσική,σχέδιο,τηζωγραφική. 8.Μαριονέτεςκαιτοτραγούδι. Συχνά τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού δεν επικοινωνούν με άλλους ανθρώπους. Ωστόσο, μπορούν να επικοινωνούν με μια μαριονέτα ή ακόμη και με τα αγαπημένα τους αντικείμενα. 9.Δημιουργίακοινωνικώνιστοριών. ΗδημιουργίακοινωνικώνιστοριώνμεφωτογραφίεςτουςκαιεικόνεςClipArt. 10.Makaton ΜιααπότιςσυμβουλέςγιαεπικοινωνίαείναιηMakatonνοηματικήγλώσσα! 11
  • 12. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 11.Αντικείμενααναφοράς Αντικείμενα αναφοράς είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους . Χρησιμοποιούμε ένα αντικείμενο για να συμβολίσουμε τη δραστηριότητα στην όποια πρόκειται να συμμετάσχουν, π.χ. ένα πιρούνιγιαδείπνο,πετσέταγιατομπάνιο. 12.ΒιβλίαΕπικοινωνίας&διαγράμματα. Μερικάπαιδιάμπορούνναμάθουννακάνουνεπιλογέςεπισημαίνονταςμιαλέξησύμβολο σεέναβιβλίοεπικοινωνίαςήσεέναγράφημαεπικοινωνίας. Ότανέναάτομοδενμπορείναμιλήσει,δενσημαίνειότιδενέχειτίποταναπει… ΈλεναΠαπαβασιλείου Οι ιστορίες του Κωνσταντίνου Ο σκύλος… • Η μητέρα δείχνει στον Κ. ένα σκυλάκι. Του λέει: «Κοίτα τι ωραίο σκυλάκι, Κωνσταντίνε!» Ο Κωνσταντίνος τρέχει προς το σκυλάκι. Τον φωνάζει η μαμά του να γυρίσει πίσω. Ο Κωνσταντίνος σταματάει μπροστά στο σκυλάκι, και λέει: «Θα σε κάνω κομματάτια, στιλάκα!» Έπειτα γυρνάει με μια μάγκικη στάση, πολύ ικανοποιημένος με αυτό που έκανε και με περήφανο τόνο στην φωνή του λέει: «Έρχομαι μαμά!» Το φορτηγό… • Το φορτηγάκι του πατέρα του έλειπε μια μέρα. Ο Κωνσταντίνος είπε στην μαμά: «Χάθηκε ο μπαμπάς!» • Όταν ο πατέρας παρκάρει το αυτοκίνητο του, ο Κωνσταντίνος (6 χρ.) είναι από πίσω και τον καθοδηγεί, λέγοντας: «Έλα, έλα, λίγο ακόμα, έλα.» Όταν ο πατέρας του σταματάει το αμάξι, ο Κωνσταντίνος λέει: «Έτσι!» Ο Κ. άρχισε να μιλάει πριν ένα χρόνο και τέτοιες εντυπωσιακές στιγμές όλο συμβαίνουν και πιο συχνά. • Μια μέρα ο πατέρας του είχε δουλεία σε άλλη πόλη και έφυγε με το φορτηγάκι. Ο Κ. ήθελε να τον πάει ο μπαμπάς του στο σχολείο με το φορτηγάκι και είπε θυμωμένος: «Εγώ θέλω τον μπαμπά μου . Ανεβαίνει στο φορτηγό!» 12
  • 13. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ38, ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΙΟΣ 2011 Τα Νέα του Son-Rise Δεν ήταν εύκολο να μπω στο δωμάτιο για πρώτη φορά και να παίξω με τον Σταύρο, ήμουν πολύ αγχωμένη και αυτό ήταν κάτι που αντιλήφθηκε αμέσως. Στην αρχή έκανα πολλά λάθη που τον έφερναν σε δύσκολη θέση και του δημιουργούσαν ανησυχία. Ώσπου σταμάτησα να αγχώνομαι για το τι θα παίξουμε μετά και τον άφησα να έχει το τιμόνι. Είμαι εκεί για εκείνον και δεν σκέφτομαι τίποτα άλλο παρά το παιχνίδι μας, το πόσο ευχάριστα περνάμε και τα γέλια που κάνουμε. Τον αποδέχτηκα. Η αποδοχή είναι το μυστικό για κάθε ανθρώπινη σχέση πόσο μάλλον με ένα αυτιστικό παιδί. Όλοι οι γονείς αγαπούν τα παιδιά τους, πόσοι όμως τα αποδέχονται για αυτό που είναι; Πόσοι τα κοιτάζουν και λένε “σ' αγαπώ για όλα όσα είσαι, σ' αγαπώ ακόμα και όταν κλαις και πετάς τα παιχνίδια σου, και θυμώνω με τον εαυτό μου όταν δεν καταφέρνω να σε κάνω χαρούμενο”; Το παιχνίδι είναι η εργασία των παιδιών. Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να νιώσουν πως το παιχνίδι τους γίνεται σεβαστό από τους γύρω. Εκείνα είναι που θα επιλέξουν με τι θα ασχοληθούν και πόσο, ρόλος μας είναι να δώσουμε αξία ακόμα και στην πιο ασήμαντη για εμάς πράξη, ακόμα και αν απλώς χτυπούν το χέρι τους στον τοίχο. Η σχέση με ένα αυτιστικό παιδί είναι απαιτητική καθώς χρειάζεται όλη την συγκέντρωση και την αγάπη σου, παράλληλα όμως είναι και μοναδική καθώς σε βάζει σε έναν κόσμο στον οποίο ένας μεγάλος αριθμός στα ζάρια και μια διπλή σαπουνόφουσκα είναι ικανά να σου προκαλέσουν τεράστια χαμόγελα και ευτυχία. Η χαρά που νιώθω φεύγοντας από το κέντρο μεγαλώνει κάθε φορά βλέποντας την πρόοδο του Σταύρου. Η εμπειρία μου με τον αυτισμό, αν και μικρή, μου έχει προσφέρει γνώση και πολλή αγάπη. Μάρθα Σουλάκη εθελόντρια 13
  • 14. Ανακοινώσεις Γονείς Λειτουργεί μια ομάδα στήριξης για γονείς αυτιστικών παιδιών: δυο φορές το μήνα, 10 Ευρώ κάθε φορά Εθελοντές Χρειαζόμαστε ακόμα πολλούς εθελοντές. ♥Υπάρχει ανάγκη για άτομα που να πηγαίνουν σε σπίτι μιας οικογένειας με σκοπό να απελευθερώσουμε τους γονείς μια φορά την εβδομάδα. Υπάρχουν οικογένειες οι οποίες χρειάζονται δύο άτομα ταυτόχρονα, για πιο ποιοτική βοήθεια. ♥Επίσης αναζητάμε άτομο που θέλουν για μερικές ώρες την εβδομάδα να συμμετέχουν σε πρόγραμμα παιχνιδιού γύρω από το παιδί, είτε σε οικία του παιδιού, είτε στο Κέντρο Υποστήριξης Γονέων. Μάθημα πιάνου Μάθημα πιάνο για παιδιά με Asperger από έμπειρη σχετικά με τον αυτισμό δασκάλα πιάνου. Εκπαίδευση : Σεπτ. 2014 – Ιούλιος 2015  14 Θεωρητικά μαθήματα  Εργασία στο σπίτι: μια έκθεση το μήνα  Πολλή πρακτική εξάσκηση παιχνιδιού με διάφορα παιδιά Εκπαίδευση σύντομη  5 Σάββατα 10.00- 15.00  5 εργασίες  Κάθε φορά 3ώρη πρακτική εξάσκηση με διαφορετικό παιδί
  • 15. ΠΕΡΙΑΥΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ56,Μάιος2014 Κέντρο Υποστήριξης Γονέων Το Κέντρο Υποστήριξης Γονέων έχει ως σκοπό να προσφέρει κατανόηση και στήριξη σε γονείς (παιδιών με αυτισμό, άλλες διαταραχές ή προβλήματα συμπεριφοράς), και να τους δείξει καινούριους τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων των παιδιών, ώστε να τους ενισχύσει στο γονεϊκό ρόλο και να χαίρονται (πάλι) τα παιδιά τους. Δίνει ουσιαστική, συστηματική ενημέρωση και εκπαίδευση σε γονείς, ώστε να αποκτήσουν τις απαραίτητες ικανότητες για να παροτρύνουν οι ίδιοι την επιθυμητή συμπεριφορά στα παιδιά τους και να βελτιώσουν τις σχέσεις ανάμεσα τους. Η εκπαίδευση και υποστήριξη γονέων γίνεται με μεθοδικό και πρακτικό τρόπο, και δίνει την δυνατότητα στο γονιό να εφαρμόζει, αυτό που μαθαίνει, καθημερινά με το παιδί του, με σκοπό να διαφοροποιείται σταδιακά η αντιμετώπιση του.