1. Сургуулийн мэдэл
үзэсгэлэн
гаргах- 1ц
нугалбар -
14ц

2. Нугалбарын нэр
Хутгуур- 1 Машин-1
Тоть- 1
Байшин- 2
Загас-2
цэцэг услах сав-
1
Туулай- 1 Аяга-1
оцон шувуу-1 бөөрөнхий сав-
1
Тоншуул- 1 Болжмор-1

3. Хичээл -1
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Машины дуу чимээ сонсгох Багшийн сонсгосонэдуу чимээг ялгах /
Сэдэлжүүлэлт
машин, мотоцикл, трактор/
Машиныг өнгийн цаасаар хэрхэн Багшийг дагаж хийх
Шинэ мэдлэг
нугалан бүтээж болохыг тайлбарлан
сурагчдыг дагуулан хийлгэх
Машины ач холбогдол Машины ач холбогдол ба хор уршгийн
Нэмэлт мэдээлэл
Машины хор уршиг талаар өөрсдийн мэддэг зүйлийн
260 мянга гаруй тээврийн хэрэгсэл талаар мэдээлэл солилцох
байдаг.
1923 онд анх 10 машинтай
тээврийн газар байгуулагдаж байсан.

4. Хичээл -2, 3
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Монгол хүний сууцны түүхийн талаар
Сэдэлжүүлэлт
ярилцах
Байшинг өнгийн цаасаар хэрхэн Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
нугалан бүтээж болохыг тайлбарлан
сурагчдыг дагуулан хийлгэх
Гэр нь яс мод, бүрээс гэсэн хоёр Багштай санал бодлоо солилцох
үндсэн зүйлээс бүрдэнэ. Эрт үед гэр Баишингийн орчныг бүрдүүлэх
Нэмэлт мэдээлэл
сууцаа дан модоор хийж байсны Орчноо цэвэр хоггүй байлгах талаар
улмаас модон гэр гэж нэрлэх болсон . уриалга гаргах
Хожим мод, эсгий бүрээс зэргээс Гэртээ байингийн загвар гаргах / янз
бүтсэн гэр үүсэхэд эсгий гэр буюу бүрийн/
эсгий туургатнууд хэмээн гэр сууцаар
нь онцгойлон нэрлэсэн түүхтэй билээ

5. Хичээл -4
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Зургаас юу ажигласнаа ярилцах /
Сэдэлжүүлэлт
айргана, угсаргана/
Цэцэг услах савыг өнгийн цаасаар Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
хэрхэн нугалан бүтээж болохыг
тайлбарлан сурагчдыг дагуулан
хийлгэх
Таримал ба зэрлэг ургамал Багштай санал бодлоо солилцох
Нэмэлт мэдээлэл
Таримал ургамлыг хэрхэн арчлах Цэцгийг зөв арчлах
тухай Анги болон гэртээ байгаа цэцгийг
Ургамал ургахад юу юу чухал тухай нэрлэж сурах

6. Хичээл -5
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Сэдэлжүүлэлт
Хутгуурыг өнгийн цаасаар хэрхэн Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
нугалан бүтээж болохыг тайлбарлан
сурагчдыг дагуулан хийлгэх
Багштай санал бодлоо солилцох
Нэмэлт мэдээлэл

7. Хичээл -6
Сурагчийн үйл
Багшийн үйл ажиллагаа
ажиллагаа
Хорвард сургуулиасаа ирээд л ямар нэг юм худалдаж өл залгахаар явдаг байлаа. Мэдээж
түүний зарах юм хүмүүст тийм ч хэрэгтэй биш болохоор тэр бүр амжилттай биш. Өнөөдөр
тийм азгүй өдөр ажээ. Өлсөж ядарсан хүү аргаа барж айлаас идэх юм гуйхаар шийдэж нэг
хаалга тогшвол үе тэнгийн хөөрхөн охин хаалга тайлав. Ичиж зовсон Хорвард идэх юмны
оронд ус гуйлаа. Харин охин бүхнийг ойлгож байсан тул аяга сүү авчирч өглөө.
Хүү сүүг удаан уугаад хармаандаа байгаа юунд ч хүрэхгүй 10 центээ тэмтрэн хэдийг төлөх вэ?
гэхэд охин “Хэрэггүй ээ. Ээж минь хийсэн сайн үйлийнхээ төлөө мөнгө авахгүй байх ёстой”
гэж сургасан юм гэжээ. Хорвард чин сэтгэлээсээ талархал илэрхийлээд явлаа.Он жилүүд
Сэдэлжүүлэлт
урсан өнгөрч Хорвард бага сургууль, лицей, их сургуулиа төгсчээ. Цаг хугацаа урссаар л.
Алдартай Жонс Хипконсын их сургуулийн доктор Хорвард Келлигийн удирддаг эмнэлэгт
нэгэн хүнд өвчтөн иржээ. Бусад эмнэлэг эмч нар эмчлэх байтугай оношилж чадаагүй аж.
Доктор Хорвард өвчтөний тухай танилцахад бага нас нь өнгөрсөн танил тосгон … бас
мартаагүй нэр … Өвчтөний өрөөнд үзлэг хийхээр орвол яг мөн. Олон жилийн өмнө өөрт нь
усны оронд сүү өгсөн тэр сайхан сэтгэлтэй охин мөн байлаа. Харин өвчинд шаналсан эмэгтэй
Хорвардыг хэрхэн таних билээ? Доктор Хорвард түүний төлөө бүхнийг хийжээ. Эцэст нь
бүсгүйн амь нас аврагджээ.
Эмчилгээ дуусч эмнэлгээс гарах өдөр тэр эмэгтэйн эмчилгээ хагалгаа үйлчилгээний зардал 10
000$ болсныг батлуулахаар докторт авч очвол Хорвард төлбөрийн хуудсан дээр ямар нэг юм
бичээд эмэгтэйд аваачиж өгөхийг хүсэв. Ийм их эмчилгээ, асар их төлбөртэйг мэдэх эмэгтэй
айж санаа зовсоор дугтуйг задалвал Олон жилийн өмнө “Нэг аяга сүүгээр төлсөн.” Доктор
Хорвард гэсэн гарын үсэг байжээ
Аягыг өнгийн цаасаар хэрхэн нугалан бүтээж болохыг Багшийг дагаж
мэдлэг
Шинэ
тайлбарлан сурагчдыг дагуулан хийлгэх хийх
л

8. Хичээл -7
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Сэдэлжүүлэлт
Бөөрөнхий савыг өнгийн цаасаар Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
хэрхэн нугалан бүтээж болохыг
тайлбарлан сурагчдыг дагуулан
хийлгэх
Багштай санал бодлоо солилцох
Нэмэлт мэдээлэл

9. Хичээл -8, 9
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Нүдээ аньдаггүй ямар амьтан байдаг Загасны үр төл--------- жараахай
Сэдэлжүүлэлт
вэ?
Эр загас-атага
Эм загас-атуу
Үр төл-түрс
Загасыг өнгийн цаасаар хэрхэн Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
нугалан бүтээж болохыг тайлбарлан
сурагчдыг дагуулан хийлгэх
Аврага загас нь мөгөөрсөн араг ястай, Багштай санал бодлоо солилцох
шувтан хэлбэрийн биетэй далай, тэнгисийн Өөрсдийн мэдэх згасны талаар ярилцах
загас юм. Анх үүссэн нь 420 сая жилийн
Нэмэлт мэдээлэл
өмнө буюу үлэг гүрвэлээс өмнө ажээ.
Хамгийн жижиг 17 см-12 м хүртэл
том халиман аврага загас .. Аврага загас нь
голдуу далайн гүнд 2000 м орчимд таарах
ба зарим зүйл нь 3000 м ба түүнээс дээш
гүнд амьдарна.

10. Хичээл -10
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Сэдэлжүүлэлт
Болжморыг өнгийн цаасаар хэрхэн Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
нугалан бүтээж болохыг тайлбарлан
сурагчдыг дагуулан хийлгэх
Болжмор нь бор шувуу Багштай санал бодлоо солилцох
Нэмэлт мэдээлэл
өнгөтэй жижиг шувуу юм. Болжмор
нь хойд хэсгийн уулархаг газраар
амьдарна. Мөн зүүн зүгийн
болжморууд нь нүүдэллэх ба өмнийг
зорин өвөлждөг.

11. Хичээл -11
Сурагчийн үйл
Багшийн үйл ажиллагаа
ажиллагаа
Сэдэлжүүлэл
т
Тотийг өнгийн цаасаар хэрхэн нугалан бүтээж Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
болохыг тайлбарлан сурагчдыг дагуулан хийлгэх
Тоть нь 86 төрлийн 372 зүйлийн шувууд байдаг. Тоть нь ихэвчлэн Багштай санал бодлоо
халуун дулаан бүсийн орноор тархан нутаглана. Тоть шувуу нь хүчирхэг солилцох
Нэмэлт мэдээлэл
махир хошуу, бахим чанга хөлтэй, сарвуу нь урагшаа чиглэсэн 2, хойш 2
хуруутай байна. Ихэнх тоть ногоон өнгө давамгайлсан, өөр хурц өнгө
оролцсон байх бөгөөд зарим зүйл нь олон өнгө алагласан байна. өдөн
залаатай. Тоть нь хэрээ, хон хэрээ, алаг шаазгай зэргийн хамт хамгийн
ухаантай шувуунд тооцогддог.
Тоть хүний дуу хоолойг дууриаж чаддаг учраас хүн бүрийн хайрыг
хүлээдэг шувуу юм. Харин бид тоть хэрхэн ярьдгийг төдийлөн мэддэгүй.
Хүн төрөлхтөн ярихдаа амьсгалын систем, төвөнх, хоолой,уруул, хэлээ
хэрэглэдэг.

12. Хичээл -12
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Сэдэлжүүлэлт
Тоншуулыг өнгийн цаасаар хэрхэн Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
нугалан бүтээж болохыг тайлбарлан
сурагчдыг дагуулан хийлгэх
Хамгийн жижиг тоншуул 7 гр жинтэй, 8 Багштай санал бодлоо солилцох
см урт байна. Хамгийн том зүйл нь 58
Нэмэлт мэдээлэл
см урт, 600 гр жинтэй
Ихэнх тоншуул нь цагаан, хар ба бор,
ногоон ба улаан өнгийн өд оролцсон
зүстэй. Тоншуул нь мод нүхэлж цоолоход
зохицсон хүчирхэг урт хурц хошуутай ба
цоолсон нүхнээс өт хорхой зэргийг барьж
иддэг урт наалдамхай хэлтэй.

13. Хичээл -13
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Ямар шувуу усан доогуур нисдэггүй вэ?
Сэдэлжүүлэлт
Оцон шувууг өнгийн цаасаар хэрхэн Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
нугалан бүтээж болохыг тайлбарлан
сурагчдыг дагуулан хийлгэх
Оцон шувуу нь Антарктидаар төвлөрөн амьдардаг Багштай санал бодлоо солилцох
усны, нисдэггүй, энгэр цээж нь цагаан, нуруун хэсэг
нь хар өдөөр бүрхэгдсэн байх ба далавч нь
сэлүүрний үүрэг гүйцэтгэдэг.
Нэмэлт мэдээлэл
Ихэнх оцон шувуу нь сам
хорхой, загас, арваалж зэргээр хооллох бөгөөд
амьдралынхаа хагасыг усанд, хагасыг хуурай газарт
өнгөрөөнө. Оцон шувууны хамгийн том нь нас бие
гүйцсэн нь дундажаар 1.1 м өндөр, 35 кг жинтэй
байна. Хамгийн жижиг нь Цэнхэр оцон шувуу ба 40
см өндөр, 1 кг жинтэй.. Балар эртний үеийн зарим
зүйл оцон шувуу нь насанд хүрсэн хүнтэй тэнцэхүйц
өндөр, жинтэй байжээ

14. Хичээл -14
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Сэдэлжүү
лэлт
Туулайг өнгийн цаасаар хэрхэн Багшийг дагаж хийх
мэдлэг
Шинэ
нугалан бүтээж болохыг тайлбарлан
сурагчдыг дагуулан хийлгэх
Туулай зузаан арьс үстэй бөгөөд газар, Багштай санал бодлоо солилцох
цасанд нүх ухан орж унтан дулаацдаг.
Голдуу ганцаар амьдрах ч заримдаа хэдэн
Нэмэлт мэдээлэл
арваараа байна. Тэдний гол дайсан нь
туйлын чоно ажээ. Өвөл болоход цагаан
арьстай болох ба зуны улиралд бор саарал
өнгөтэй байна. Тэд дундажаар 55-70 см урт,
4-5.5 кг жинтэй байна. Туйлын туулай нь
голдуу модлог ургамал, зэрлэг жимс
жимсгэнэ, навч болон өвсөөр хооллоно.

15. Хичээл -15
Багшийн үйл ажиллагаа Сурагчийн үйл ажиллагаа
Сурагчдын хийсэн бүтээлийг үзэж Өөрсдийн хийсэн зүйлээ цэгцэлж хаяг
дүгнэх хадан байрлуулах
Сурагчдын амжилт ба дутагдалтай Бусдын хийснийг үзэж сонирхох
зүйлийн талаар дүгнэлт хийж ярилцах Өөрийн хийж чадаагүй зүйлээ бусдаар
Сурагчдыг шалгаруулах заалган гүйцээж хийх
Шалгарсан сурагчдыг урамшуулах Ангийн ахмгийн бүтээлч , нямбай
ажиллагаатай сурагчийг шалгаруулах