309
- 3. ทวีปยุโรป : ลักษณะทางกายภาพ 1. ด้านธรณีวิทยา 1.1 ยุโรปเป็นทวีปที่อยู่ในเขตหินเก่าทางเหนือ ได้แก่ เขตหินเก่าบอลติก คือ ส่วนที่เป็นคาบสมุทรสแกนดิเนเวียทั้งหมด 1.2 ส่วนหนึ่งของแผ่นดินยุโรป เคยเป็นแผ่นดินเดียวกับทวีปอเมริกาเหนือ เอเชีย และเกาะกรีนแลนด์ 1.3 ทวีปยุโรปมีโครงสร้างของหินซับซ้อนสูงชัน ซึ่งเป็นเขตเทือกเขาใหม่อยู่ทางตอนใต้ของทวีป มีแนวเทือกเขาวางตัวเป็นแนวยาว เป็น แนวตะวันออก - ตะวันตก เทือกเขาที่สำคัญคือ เทือกเขาแอลป์
- 4. 2. ลักษณะภูมิประเทศ 2.1 ทางเหนือ และตะวันตกเฉียงเหนือของทวีป เป็นเขตหินเก่าที่ผ่านการสึกกร่อนมานาน และเคยถูกปกคลุมด้วยธารน้ำแข็งภาคพื้นทวีปมาตั้งแต่ยุคน้ำแข็ง เช่น มีฟยอร์ด มีหนองบึง และทะเลสาบในบริเวณที่ราบ มีที่ราบชายฝั่งที่เกิดจากการทิ้งตะกอนของธารน้ำแข็ง หอไอเฟว ประเทศฝรั่งเศส
- 5. 2.2 แถบชายฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติกและทะเลบอลติก เป็นที่ราบต่อเนื่องขนาดใหญ่ของทวีปยุโรป เกิดจากการทับถมของตะกอน แม่น้ำสายสำคัญๆ คือ แม่น้ำลัวร์ไรน์ เซน เวเซอร์เอลเบ โดเดอร์ วิสตูลา ที่ไหลมาจากตอนกลางของทวีป ที่ราบแถบนี้ สมัยยุคน้ำแข็งสิ้นสุดลงได้ทิ้งตะกอนละเอียดไว้เป้นที่ราบที่อุดมสมบูรณ์แห่งหนึ่งของทวีป 2.3 ตอนกลางของทวีปค่อนลงมาทางใต้ เป็นเขตเทือกเขาสูง ที่สำคัญคือ เทือกเขาแอลป์คาร์เปเธียน แอปเพนไนน์คอเคซัส ซึ่งบริเวณนี้เป็นแหล่งต้นน้ำของทวีปยุโรป และแม่น้ำหลายสาย เชื่อมต่อระหว่างทะเลบอลติก
- 6. 2.4 ทางตอนใต้ของทวีปยุโรป ประกอบไปด้วยคาบสมุทรใหญ่ 3 คาบสมุทร คือ คาบสมุทรไอบีเรียน อิตาลี และบอลข่าน แต่ละคาบสมุทรยื่นล้ำลงไปในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ทำให้เกิดทะเลและอ่าว ได้แก่ ทะเลติร์เรเนียน (เมดิเตอร์เรเนียน) ทะเลเอเดรียติก ทะเลไอโอเนียน ทะเลอีเจียน ฯลฯ 2.5 ทางตอนเหนือของทวีป มี ทะเลนอร์วิเจียน ทะเลแบเรนต์ส ส่วนทะเลที่อยู่ระหว่างคาบสมุทรสแกนติเนเวียและคาบสมุทร จัตแลนต์ คือ ทะเลบอลติกกับทะเลเหนือ คาบสมุทรสแกนติเนเวีย
- 7. 3. ลักษณะภูมิอากาศ ภาคตะวันตกของทวีปยุโรปมี อากาศแบบอบอุ่นและชื้นกว่าภาค ตะวันออก เนื่องจากมีลมตะวันตกซึ่งเป็น ลมประจำพักผ่านมหาสมุทรแอตแลนติก ชุกตลอดปี และอิทธิพลของกระแส น้ำอุ่นกัลฟ์สตีม ซึ่งไหลเลียบชายฝั่ง ตะวันตกของทวีป ก็มีอิทธิพลให้อากาศ อบอุ่น ไม่หนาวจัดในฤดูหนาว
- 8. ทวีปยุโรป แบ่งเขตอากาศออกเป็น 8 เขต คือ 1. ภูมิอากาศทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย (Bs) 2. ภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียบ(Cs) 3. ภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื้น (Cf) 4. ภูมิอากาศภาคพื้นสมุทรชายฝั่งตะวันตก (cfb) 5. ภูมิอากาศชื้อภาคพื้นทวีป (DfaDfb) 6. ภูมิอากาศแบบไทกา หรือกึ่งขั่วโลก (Dc Dd) 7. ภูมิอากาศแบบทุนดราหรือแถบขั้วโลก (ET) 8. ภูมิอากาศแบบภูเขา (H) ภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื้น
- 9. 4. พืชพรรณธรรมชาติ ภูมิอากาศนับว่ามีอิทธิพลต่อพืชพรรณธรรชาติของยุโรป ทางเหนือของทวีปเป็นเขตทุนดรา มีอากาศหนาวเย็นเกือบตลอดปี จะมีหญ้ามอส ตะไคร้น้ำ และไม้พุ่มขนาดเล็ก บริเวณถัดมาเป็นเขตป่าไม้ไม่ผลัดใบ จะเป็นป่าสนมีอาณาบริเวณกว้าง หรือเรียกป่านี้ว่า ไทกา เขตป่าไม้ผลัดใบอยู่ถัดจากป่าสน ส่วนใหญ่เป็นพวกโอ๊ค บีช แอช และเอม เขต ป่าไทกา หรือป่าสน
- 10. ป่าบริเวณนี้มักใช้ทำการเกษตรและอยู่อาศัย ส่วนเขตพืชพรรณเมดิเตอร์เรเนียน มีลักษณะเป็นป่าโปร่ง ซึ่งถูกถากถางมานาน ดินบริเวณนี้จึงขาดความอุดมสมบูรณ์ เป็นแหล่งทุ่งหญ้าขนาดใหญ่ของยุโรป ซึ่งเจริญเติบโตได้ดีในฤดูร้อน ฤดูหนาวหญ้าจะตายทำให้ดินบริเวณนี้มีอินทรีย์วัตถุสูง จึงเหมาะที่จะทำการเพาะปลูก ข้าวสาลี หัวผักกาดหวาน โดยอาศัยการชลประทานเข้าช่วย ต้นมะกอก ในสเปน
- 12. ทวีปยุโรป : รัฐกิจ (การแบ่งเขตประเทศ) 1. ตำแหน่ง ที่ตั้ง ทวีปยุโรปเป็นทวีปที่ตั้งอยู่ใยซีกโลกเหนือ ระหว่างละติจูดที่ 36 องศา ถึง 70 องศา 8 ลิปดา เหนือ กับลองติจูดที่ 9 องศา 30 ลิปดา ตะวันตก ถึง 66 องศาตะวันออก ด้านตะวันออกของทวีปเป็นแผ่นดินใหญ่เชื่อมต่อกับทวีปเอเชีย โดยมีเทือกเขอูราลเป็นแนวแบ่งเขต ลักษณะเช่นนี้ทำให้ทวีปยุโรปเปรียบเสมือนคาบสมุทรหนึ่งของทวีปเอเชีย พิจารณาจากตำแหน่งที่ตั้งแล้วทวีปนี้ไม่มีดินแดนที่อยู่ใต้เส้นทรอปิกออฟแคนเซอร์เลย และดินแดนทุกส่วนจะอยู่ไม่ไกลจากทะเลมากนัก
- 13. 2. อาณาเขตติดต่อ ทิศเหนือ ติดต่อ ทะเลเวอร์เจียน ทะเลแบเรนต์ส ทะเลเหนือ ซีงอยู่ในมหาสมุทรแอตแลนติก ทิศตะวันออก ติดต่อ ทวีปเอเชีย โดยมีเทือกเขาอูราลเป็นแนวแบ่งเขต ทะเลแคสเบียน ทิศตะวันตก ติดต่อ มหาสมุทรแอตแลนติก อ่าวบิสเคย์ ทิศใต้ ติดต่อ ทวีปแอฟริกา ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ทวีปเอเชีย (บางส่วน) มหาสมุทรแอตแลนติก
- 14. ลักษณะภูมิประเทศในสวิสซ์ 4. ภูมิภาค การแบ่งภูมิภาคของทวีปยุโรป แบ่งตรมที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ ดังนี้ 3.1 ยุโรปเหนือ ประกอบด้วยประเทศ ราชอาณาจักรนอร์เวย์ ราชอาณาจักรสวีเดน ราชอาณาจักรเดนมาร์ก สาธารณรัฐฟินแลนด์ สาธารณรัฐไอซ์แลนด์ ไอร์แลนด์ สาธารณรัฐเอสโตเนีย สาธารณรัฐลัตเวีย สาธารณรัฐลิทัวเนีย 3.2 ยุโรปตะวันตก ประกอบด้วยประเทศ สหราชอาณาจักรบริเตนใหญ่และไอร์แลนด์เหนือ สาธารณรัฐฝรั่งเศส ราชอาณาจักรเบลเยี่ยม ราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์ ราชรัฐลักเซมเบิร์ก ราชรัฐโมนาโก สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี สมาพันธรัฐสวิส สาธารณรัฐออสเตรีย ราชรัฐลิกเตนสไตน์ การเลี้ยงแกะในทุ่งหญ้า เขตอบอุ่น
- 15. สาธารณรัฐเชก 3.3 ยุโรปตะวันออก ประกอบด้วยประเทศ สาธารณรัฐโปแลนด์ สาธารณรัฐเชกสาธารณรัฐสโลวัก สาธารณรัฐเบลารุส สาธารณรัฐมอลโดวา สหพันธรัฐรัสเซีย ยูเครน สาธารณรัฐฮังการี โรมาเนีย สาธารณรัฐบัลกาเรีย 3.4 ยุโรปใต้ ประกอบด้วยประเทศ สาธารณรัฐโปรตุเกส ราชอาณาจักรสเปน ราชรัฐอันดอร์รา สาธารณรัฐอิตาลี สาธารณรัฐ ซานมาริโน นครรัฐวาติกัน สาธารณรัฐมอลตา สาธารณรัฐเฮลเลนิก(กรีซ) สาธารณรัฐแอลบาเนีย สาธารณรัฐบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา สาธารณรัฐโครเอเชีย สาธารณรัฐมาซิโดเนีย สาธารณรัฐสโลเวเนีย สหพันธ์สาธารณรัฐยูโกสลาเวีย สาธารณรัฐอิตาลี
