SlideShare a Scribd company logo
1 of 7
9.GAIA
A) Zer da Historiaurrea?
• Gizadiaren iraganeko lehen etapa da.

• Duela 2 miloi urte baino gehiago hasi zen, gure
  lehen arbasoak agertzean (australopithecus) eta
  duela 5000 urte inguru amaitu zen, idazkera
  asmatu zutenean.

• Testu idatzirik ez egotea da ezaugarri nagusia.
  Testu idatzitik aurrera Historian gaudela esan
  dezakegu.
b) Historiaurreko aroak
AROA           URTEAK          BIZIMODUA
PALEOLITOA     Duela 5 miloi   -Ehiza eta bilketatik bizi ziren
                               -Nomadak ziren.
NEOLITOA       Duela 11.000    - Nekazaritza eta abelzaintzatik bizi ziren
                               - Sedentarismoa: leku batean bizi ziren.
METALEN AROA   Duela 7.000     - Metalurgiaren asmakuntza (kobrea,
                               brontzea eta burdina)
B) Zer da arkeologia?
• Historiaurreko gizakia eta gizarteak nola ziren
  aztertzen duen zientzia da.
• Historiaurreko prozesua eta eboluzioa nola
  izan zen jakiteko, garai horietako gizakien
  hondakinen fosilak aztertu egiten dira:
  tresnak, hezurrak, arte adierazpenak…
• Giza hondakinak agertzen diren lekuak
  aztarnategiak deitzen zaie (adib Atapuercako
  aztarnategia)     eta arkeologoak, zientzia
  honetan jakitunak dira.
2.- LEHEN GIZAKIAK
2.1) Zer da Hominizazioa?

• Duela 6 miloi urte, klima berotzearen ondorioz, Afrikan
  primateak poliki poliki beren itxura aldatzen joan ziren egora
  horretara egokitzeko.

•   Aldaketa horren ondorioz hominidoak (bi hanketan ibil
    zezaketenak) agertu ziren eta aldaketak gure espeziea, homo
    sapiens sapiens, arte iraun du. Aldaketa prozesu guzti honi
    hominizazioa deitzen zaio.

• Primateak gizaki bihurtzeko eman dituen aldaketa motel eta
  konplexuei deritzo.

More Related Content

What's hot

5 maila 7 MATERIA eta MATERIAREN PROPIETATEAK Anaya
5 maila  7 MATERIA eta MATERIAREN PROPIETATEAK Anaya  5 maila  7 MATERIA eta MATERIAREN PROPIETATEAK Anaya
5 maila 7 MATERIA eta MATERIAREN PROPIETATEAK Anaya idoialariz
 
Gizakiaren historia1
Gizakiaren historia1Gizakiaren historia1
Gizakiaren historia1Trumoi
 
11 BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK Zubia Santillana LH 4
11  BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK  Zubia Santillana LH 4  11  BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK  Zubia Santillana LH 4
11 BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK Zubia Santillana LH 4 idoialariz
 
5 maila 15 antzinaroa eta erdi aroa
5 maila  15 antzinaroa eta erdi aroa5 maila  15 antzinaroa eta erdi aroa
5 maila 15 antzinaroa eta erdi aroaidoialariz
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea5maila
 
Atzizkiak -ti -tsu - kor - zale
Atzizkiak -ti -tsu - kor - zaleAtzizkiak -ti -tsu - kor - zale
Atzizkiak -ti -tsu - kor - zaleMargaGutierrez
 
Izen arruntak eta bereziak txartela
Izen arruntak eta bereziak  txartelaIzen arruntak eta bereziak  txartela
Izen arruntak eta bereziak txartelaidoialariz
 
Txartel txikia zenbaki erromatarrak
Txartel txikia zenbaki erromatarrakTxartel txikia zenbaki erromatarrak
Txartel txikia zenbaki erromatarrakidoialariz
 
Historiaurrea 5. MAILA A 4. taldea
Historiaurrea  5. MAILA A 4. taldeaHistoriaurrea  5. MAILA A 4. taldea
Historiaurrea 5. MAILA A 4. taldeamendigoiti
 
Euskal herriko ibaiak eta klima 2 gaia
Euskal herriko ibaiak eta klima 2 gaiaEuskal herriko ibaiak eta klima 2 gaia
Euskal herriko ibaiak eta klima 2 gaiaMargaGutierrez
 
Deskribapenak egiteko ariketak
Deskribapenak egiteko ariketakDeskribapenak egiteko ariketak
Deskribapenak egiteko ariketakjoanlor80
 

What's hot (20)

Paleolitoa
PaleolitoaPaleolitoa
Paleolitoa
 
Egunerokoa nola idatzi
Egunerokoa nola idatziEgunerokoa nola idatzi
Egunerokoa nola idatzi
 
15. materia
15. materia15. materia
15. materia
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
5 maila 7 MATERIA eta MATERIAREN PROPIETATEAK Anaya
5 maila  7 MATERIA eta MATERIAREN PROPIETATEAK Anaya  5 maila  7 MATERIA eta MATERIAREN PROPIETATEAK Anaya
5 maila 7 MATERIA eta MATERIAREN PROPIETATEAK Anaya
 
Gizakiaren historia1
Gizakiaren historia1Gizakiaren historia1
Gizakiaren historia1
 
Historiaurrea LH4
Historiaurrea LH4Historiaurrea LH4
Historiaurrea LH4
 
11 BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK Zubia Santillana LH 4
11  BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK  Zubia Santillana LH 4  11  BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK  Zubia Santillana LH 4
11 BIZTANLERIA ETA TRADIZIOAK Zubia Santillana LH 4
 
5 maila 15 antzinaroa eta erdi aroa
5 maila  15 antzinaroa eta erdi aroa5 maila  15 antzinaroa eta erdi aroa
5 maila 15 antzinaroa eta erdi aroa
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Atzizkiak -ti -tsu - kor - zale
Atzizkiak -ti -tsu - kor - zaleAtzizkiak -ti -tsu - kor - zale
Atzizkiak -ti -tsu - kor - zale
 
ESKEMA historiaurrea
ESKEMA historiaurreaESKEMA historiaurrea
ESKEMA historiaurrea
 
Izen arruntak eta bereziak txartela
Izen arruntak eta bereziak  txartelaIzen arruntak eta bereziak  txartela
Izen arruntak eta bereziak txartela
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Txartel txikia zenbaki erromatarrak
Txartel txikia zenbaki erromatarrakTxartel txikia zenbaki erromatarrak
Txartel txikia zenbaki erromatarrak
 
Homizazioa
HomizazioaHomizazioa
Homizazioa
 
Historiaurrea 5. MAILA A 4. taldea
Historiaurrea  5. MAILA A 4. taldeaHistoriaurrea  5. MAILA A 4. taldea
Historiaurrea 5. MAILA A 4. taldea
 
Euskal herriko ibaiak eta klima 2 gaia
Euskal herriko ibaiak eta klima 2 gaiaEuskal herriko ibaiak eta klima 2 gaia
Euskal herriko ibaiak eta klima 2 gaia
 
Deskribapenak egiteko ariketak
Deskribapenak egiteko ariketakDeskribapenak egiteko ariketak
Deskribapenak egiteko ariketak
 
METAL AROA
METAL AROAMETAL AROA
METAL AROA
 

Viewers also liked

Paleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpenaPaleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpenajaionetxu
 
Historiaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuzHistoriaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuzAna Basterra
 
Conozco la Prehistoria
Conozco la PrehistoriaConozco la Prehistoria
Conozco la PrehistoriaAna Basterra
 
Hominizazio prozesua
Hominizazio prozesuaHominizazio prozesua
Hominizazio prozesuamalen11
 
10.gaia errenazimendua eta erreforma
10.gaia  errenazimendua eta erreforma10.gaia  errenazimendua eta erreforma
10.gaia errenazimendua eta erreformaaingura
 
13 historiaurrea
13 historiaurrea13 historiaurrea
13 historiaurreaita
 
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea  3 dbh 7. gaiaLehen sektorea  3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaiaosgazbil
 
2. M Errenazimendua Eta Erreforma Rg
2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg
2. M Errenazimendua Eta Erreforma RgIES F.J.Z. BHI
 
Historiaurrea orokorra
Historiaurrea orokorraHistoriaurrea orokorra
Historiaurrea orokorramatxutxa
 
Aintzinaroa
AintzinaroaAintzinaroa
Aintzinaroa5maila
 
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya 5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya idoialariz
 
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anayaidoialariz
 
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUNHISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUNumeirakasle
 

Viewers also liked (16)

Paleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpenaPaleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpena
 
Lehen gizakiak
Lehen gizakiakLehen gizakiak
Lehen gizakiak
 
Historiaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuzHistoriaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuz
 
Conozco la Prehistoria
Conozco la PrehistoriaConozco la Prehistoria
Conozco la Prehistoria
 
Hominizazio prozesua
Hominizazio prozesuaHominizazio prozesua
Hominizazio prozesua
 
ABELTZAINTZA (3DBH)
ABELTZAINTZA (3DBH)ABELTZAINTZA (3DBH)
ABELTZAINTZA (3DBH)
 
ARRANTZA (3DBH)
ARRANTZA (3DBH)ARRANTZA (3DBH)
ARRANTZA (3DBH)
 
10.gaia errenazimendua eta erreforma
10.gaia  errenazimendua eta erreforma10.gaia  errenazimendua eta erreforma
10.gaia errenazimendua eta erreforma
 
13 historiaurrea
13 historiaurrea13 historiaurrea
13 historiaurrea
 
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea  3 dbh 7. gaiaLehen sektorea  3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaia
 
2. M Errenazimendua Eta Erreforma Rg
2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg
2. M Errenazimendua Eta Erreforma Rg
 
Historiaurrea orokorra
Historiaurrea orokorraHistoriaurrea orokorra
Historiaurrea orokorra
 
Aintzinaroa
AintzinaroaAintzinaroa
Aintzinaroa
 
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya 5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
 
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
 
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUNHISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
 

Similar to 9 gaia historiaurrea

Similar to 9 gaia historiaurrea (20)

Historiaurrea (lara)
Historiaurrea (lara)Historiaurrea (lara)
Historiaurrea (lara)
 
Paleolito
PaleolitoPaleolito
Paleolito
 
Paleolito
PaleolitoPaleolito
Paleolito
 
Historiaurrea marijose
Historiaurrea marijoseHistoriaurrea marijose
Historiaurrea marijose
 
Historiaurrea ainhoa
Historiaurrea ainhoaHistoriaurrea ainhoa
Historiaurrea ainhoa
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea. 5.MAILA B - C taldea
Historiaurrea. 5.MAILA B - C taldeaHistoriaurrea. 5.MAILA B - C taldea
Historiaurrea. 5.MAILA B - C taldea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea goizane
Historiaurrea goizaneHistoriaurrea goizane
Historiaurrea goizane
 
Historiaurrea ramona
Historiaurrea ramonaHistoriaurrea ramona
Historiaurrea ramona
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
13historiaurrea
13historiaurrea13historiaurrea
13historiaurrea
 
HISTORIAURREA
HISTORIAURREAHISTORIAURREA
HISTORIAURREA
 
13 historiaurrea5
13 historiaurrea513 historiaurrea5
13 historiaurrea5
 
PALEOLITOA
PALEOLITOAPALEOLITOA
PALEOLITOA
 

9 gaia historiaurrea

  • 2. A) Zer da Historiaurrea? • Gizadiaren iraganeko lehen etapa da. • Duela 2 miloi urte baino gehiago hasi zen, gure lehen arbasoak agertzean (australopithecus) eta duela 5000 urte inguru amaitu zen, idazkera asmatu zutenean. • Testu idatzirik ez egotea da ezaugarri nagusia. Testu idatzitik aurrera Historian gaudela esan dezakegu.
  • 3.
  • 4. b) Historiaurreko aroak AROA URTEAK BIZIMODUA PALEOLITOA Duela 5 miloi -Ehiza eta bilketatik bizi ziren -Nomadak ziren. NEOLITOA Duela 11.000 - Nekazaritza eta abelzaintzatik bizi ziren - Sedentarismoa: leku batean bizi ziren. METALEN AROA Duela 7.000 - Metalurgiaren asmakuntza (kobrea, brontzea eta burdina)
  • 5. B) Zer da arkeologia? • Historiaurreko gizakia eta gizarteak nola ziren aztertzen duen zientzia da. • Historiaurreko prozesua eta eboluzioa nola izan zen jakiteko, garai horietako gizakien hondakinen fosilak aztertu egiten dira: tresnak, hezurrak, arte adierazpenak… • Giza hondakinak agertzen diren lekuak aztarnategiak deitzen zaie (adib Atapuercako aztarnategia) eta arkeologoak, zientzia honetan jakitunak dira.
  • 6.
  • 7. 2.- LEHEN GIZAKIAK 2.1) Zer da Hominizazioa? • Duela 6 miloi urte, klima berotzearen ondorioz, Afrikan primateak poliki poliki beren itxura aldatzen joan ziren egora horretara egokitzeko. • Aldaketa horren ondorioz hominidoak (bi hanketan ibil zezaketenak) agertu ziren eta aldaketak gure espeziea, homo sapiens sapiens, arte iraun du. Aldaketa prozesu guzti honi hominizazioa deitzen zaio. • Primateak gizaki bihurtzeko eman dituen aldaketa motel eta konplexuei deritzo.