12-р анги зураг зүй

1. Гэрэл зургийн түүхээс...
Хөвсгөл аймгийн ерөнхий боловсролын лаборатори “Эрдмийн далай”
цогцолбор сургуулийн Зураг зүйн багш: Ц.Бүрэнбаяр

2. Хичээлийн зорилго, зорилт1
Гэрэл зургийн урлагийн тухай4
Хичээлийн агуулга2
Гэрэл зургийн үүсэл хөгжил3
Гэрэл зургийн түүх5
Бие даалт6
Хичээлийн бүтэц

3. Зорилго, зорилт:
Зорилго: Гэрэл зургийн үүсэл хөгжилийг онолын үндэс,төрлүүдийн
талаар судлах, тайлбарлах.
Зорилт:
Гэрэл зургийн үүсэл хөгжлийн талаар мэдлэгтэй болно.
Гэрэл зургийн урлагийн тухай мэдлэг бүтээнэ.
Гэрэл зургийн түүхийг судлана.

4. Медиа дизайн хичээлийн агуулга:
Энэхүү агуулгын хүрээнд гэрэл зургийн үндэс, гэрэл зургаар юуг илэрхийлэх, ямар өнцгөөс зургаа
авах, бие биенээсээ хамаарч буй объектыг яаж зохиомжлох зэрэг онолын үндэс, мэрэгжлийн мэт
зураглал хийх зөвлөмжүүд, зураг авах, зургаа илүү гоё сайхан болгож засах хэрэгсэл, хөдөлгөөнт
дүрсийг үүсгэх аргуудад суралцан улсаар анимейшн бүтээл хийх, зураг авалтын чадварт
суралцана.

5. Гэрэл зургийн үүсэл хөгжил
Гэрэл зураг бол түүхийг харах цонх. Өдөр тутмын хэрэглээ болон хэвшиж буй гэрэл зургийн
түүхийг хүн бүр сайн мэдэхгүй. Гар утас, сонирхогчийн болоод мэргэжлийн гэрэл зургийн
аппаратууд бидний амьдралын өдөр тутмын хэрэглээ болсоор нилээд хугацаа өнгөрсөн ч энэ
салбар хэзээ хэрхэн үүссэнийг тэр болгон мэдээд байдаггүй.
Түүхийг бүтээгч гэрэл зураг хэмээх гайхамшигт урлаг анх XV зуунаас үүсэлтэй гэж үздэг байна.
Гэвч түүнээс өмнө алдарт Аристотель болон Хятадын эрдэмтэн Мо Ди нар "Рinhole camera"
хэмээх нэгэн багаж бүтээснээс эхлэлтэй аж. Тэдний тэрхүү багажны бүтэц дээр тулгуурлан XV
зууны үед амьдарч асан Францын зохион бүтээгч Жозеф Нисефор Ньепс анхны гэрэг зургийг
авч цаасан дээр буулгажээ. Тэрээр энэхүү зургаа авахын тулд бүтэн 8 цагийг зарцуулсан гэдэг.

6. Анхы селфи...
Харин өнөөдөр бидний өдөр
тутамд байнга хэрэглэх болсон
"Self" буюу өөрийнхөө зургийг
өөрөө авах аргачлал одоогоос
100 орчим жилийн өмнө буюу
1920 онд бий болсон гэж үздэг.
Тухайн үед хэсэг гэрэл зурагчид
нийлж өөрсдийн гэрэл зургийг
авснаар эхлэлтэй аж.
Анхны селфи..

7. Гэрэл зургийн урлагийн тухай1
Гэрэл зураг хүни хийгээд амьттан, юмсыг хөгжил хөдөлгөөн
дунд нь орчин ахуйтай нь холбож, гоо сайхны хуулийн
дагуу үнэн бодитой уран яруу дүрсэлдэг урлагийн бүтээл
сэн. гэрэл зураг нь физикийн шинжлэх ухаан, тэр дундаа
гэрлийн цацраг, түүний физик шинж чанарт үндэслэдэг.
Гэрэл зураг үүссэн цагаасаа хойш шинжлэх ухааны бүхий л
салбарын хурдасгуур болж ирснээс гадна олон нийтэд
мэдээлэл түгээх хэрэгсэл болэжж
• Гэрэл зураг бидний амьдралд ямар хэрэгтэй вэ?
• Та нар ямар тохиолдлоор зургаа авахуулдаг вэ?

8. Хүмүүс гэрэл зургийн тусламжтайгаар мэтгэл хөдлөл, бодол санаагаа бусадтай хуваалцаж,
бас бусдыг ойлгодог. Тэрчлэн явж үзээгүй газар нутаг, таньж мэдэхгүй улс орон, хүмүүсийн
ахуй амьдрал, болж буй үйл явдал, сонин содон амьтан ургамал, байгалийн гайхамшигт
тогтоц, амьдралын баяр жаргал аливаа бүхнийг гэрэл зургаас харж, ойлгож, мэдэрч чадна.
Бид гэрэл зургийн заримаас нь таашаал авч, заримаас нь мэдээлэл авч, бас мартагдсан
дурсамжаа сэргээн тэр ч бүү хэл гэрэл зураг “би” гэдэг хувь хүн мэн гэдгийг илэрхийлж
байдаг. Гэрэл зургийн тусламжтайгаар өргөнсөн үеэр аялан, одоогийн өрнөлийг бичиж
байгаа ба ирээдүйн хэлхээс болохыг ч үгүйсгэхгүй.

9. 1800 оны үед ашиглагдаж байсан гэрэл зургийн студи1861 онд физикч Жэймс Максвеллийн авсан
анхны өнгөт гэрэл зураг

10. Чарлез Чевалерийн бүтээсэн гэрэл зургийн аппарат /1839 он/

11. Гэрэл зургийн түүх2
Фотограф гэдэг үг нь Грекийн (photos) буюу гэрэл, (graphe)
буюу зураг гэсэн хоёр үгний нийлбэр юм. Зураг зурахад
ашиглагддаг хайрцган аппарат нь хамгийн анхны технологи
юм. Анхны гэрэл зураг гархаас өмнө Хятадын философич Мо
Ди болон Грекийн математикч Аристотель, вклид нар НТӨ V-VI
зуунд хайрцагны нүхээр гэрэл тусган зураг авах камерны
талаар дүрсэлсэн байдаг.
Эртий Арабын физикч, математикч, эмч, философич
Ибн-Аль-Хайсам гэрэл, гэрлийн туяаны талаар тодорхой
бүх мэдэгдэхүүнийг тусгасан оптикийн тухай шинжлэх
ухааны өгүүлэл бичжээ. Тэр жирийн нэг хайрцаг авч нэг
талд нь цоолж нүх грагаад түүхийхээ өмнө хэд хэдэн лаа
асаажээ. Нүхний эсрэг талд цулгай дэлгэц дээр
лаануудын доош харсан дүрс гардаг болохыг нээсэн нь
хожим 1604 онд “Камер-обскур” гэж нэрлэгджээ.

12. XVI зууны дундуур Италийн иргэн Жамбаттиста Делла Портад
харанхуй камерийн нүхэнд линз суулгах санаа төрсөн бөгөөд
ингэснээх дүрсний чанарыг эрс сайжруулж, улас боловсронгуй
болгосон байна. Үүнийг уран зураачид өргөн ашиглаж цааасан
дээр буусан оптик дүрсийг үзэг харандаагаар дагуулан зурж
тодруулдаг байв. Шинжлэх ухааны лабораторид энэ нь өнөөдрийн
гэрэл зургийн аппарат буюу туршлагыг бүртгэгч дуран байжээ.
Францын иргэн туршин шинжлэгч Жозеф Нисефор Ньепс (1765-1833) камера
обскураар тогтвортой зураг гаргаж болохыг баталжээ. Нисефор гэрлийн
туслажтайгаар сийлмэл, дармал дүрс гаргахыг эрмэлзэн чулуун барын аэлын
гүнзгий судалсны үндсэн дээр энэ явцаа “гелиографи” гэж нэрлэжээ. 1826 онд
металл ялтсыг гэрэлд мэдрэмтгий бодисоор бүрхэж, камер дахь гэрлийн
нөлөөнд найман цаг орчим байлгажээ. Үүхий үр дүнд “Цонхоор харагдах Ле
Грагийн үзэмж ” хэмээх дэлхийн анхны гэрэл зураг төржээ.

13. 1839 онд Луи Жак Манде Дагер өөрийн бүтээсэн техникээр
авсан гэрэл зураг
Луи-Жак Дагер Нисэфор Ньепс нар 1827
онд танилцаж 1829 онд гэрээ байгуулан
дүрсийг бэхжүүлжх туршилт дээр хамтран
ажиллаж байжэээ. Дагер, Ньепсийн олж
харж чадаагүй дармал хуулбар, бодитой
авсан зураг хоёрыг ялгааг ойлгон, хамгийн
гол нь дүрс зураг авах явдал бөгөөд түүнд
хамгийн чухал нь тодруулалт ба завсрын
өнгийг ялгах чадвар шаардлагатай хэмээн
үзэж% иодоор боловсруулсан мөнгөн
бүрхмэл хавтан дээр зургаа угаахыг санал
болгожээ. Иодон мөнгөн ашигласнаар
орчин үеийн гэрэл зургийн аргад тун
дөхөж ирсэн бол 1819 онд Английн
астрономч Жон Хершель гипосульфит
иодат мөнгө харлахыг зогсоодогболохыг
нээжээ. 1839 оны 8 дугаар сарын 19-нд
гэрэл зургийн шинэ аргын тухай “FREE
TO THE WORLD” гэж зарласнаар дэлхийд
гэрэл зураг үүссэн өдөр болжээ.

14. LOREM
60%
1. Дээрх мэдээлэлтэй танилцан түүхэн хөгжлийн үе
шатуудын онцлогийгтодорхойлон гол төлөөллүүдийг
нэрлээрэй.
2. Хөгжлийн үе шатанд хар цагаан болон өнгөт,
дижитал, нийлэг гэрэл зураг хэрхэн хөгжсөн талаар
судлан хөгжлийн бүдүүвч зохиогоорой.
3.Өнөөдөр бидний өдөр тутамд байнга хэрэглэх
болсон “Selfie” буюу өөрийнхөө зургийг өөрөө авах
аргачлал хэдий үед бий болсон тухай сонирхолтой
мэдээллийг судлан бусадтайгаа саналаа
хуваалцаарай.
Та нар гэрийнхээ хана, номын шүүгээн дэх
цомог, цүнхэн дэх өврийн дэвтэр,уншиж буй
сонин, хуудсыг нь эргүүлэн сонирхох
сэтгүүл, гудамж замын хажуугаар хөврөх үй
олон реклам, зар сурталчилгаануудыг
ажиглан юу байгааг тэмдэглэн, гэрэл
зургийн хэрэглээг тодорхойлоорой.
40
%
LOREM
Бие даалт3

15. АНХААРАЛ
ХАНДУУЛСАНД
БАЯРЛАЛАА