physics form 4 chapter 1

1. BAB 1BAB 1
Pengenalan KepadaPengenalan Kepada
FizikFizik

2.  Apa itu Fizik?Apa itu Fizik?
 Satu cabang sains yang mengkaji tentangSatu cabang sains yang mengkaji tentang
fenomena fizikfenomena fizik di dalam alam semesta.di dalam alam semesta.
 Contoh: kejadian gerhana matahari, kejadianContoh: kejadian gerhana matahari, kejadian
kilat, pembentukan pelangi dll..kilat, pembentukan pelangi dll..
1.1 Memahami
Fizik

3. Tajuk – Tajuk Yang Terlibat
Bagi Tingkatan 4
 Pengenalan Kepada FizikPengenalan Kepada Fizik
 Daya dan gerakanDaya dan gerakan
 Daya dan TekananDaya dan Tekanan
 HabaHaba
 CahayaCahaya

4. 1.2 Kuantiti1.2 Kuantiti
FizikFizik
 Kuantiti yangKuantiti yang boleh diukurboleh diukur..
 Terbahagi kepada dua iaitu:Terbahagi kepada dua iaitu:
 KuantitiKuantiti asasasas
 KuantitiKuantiti terbitanterbitan

5.  Kuantiti yangKuantiti yang tidak bolehtidak boleh diterbitkanditerbitkan daridari
mana-mana kuantiti asas yang lain.mana-mana kuantiti asas yang lain.
Kuantiti Asas
Kuantiti Asas Simbol Unit S.I. Simbol Bagi
Unit S.I.
l
m
t
I
T
meter
kilogram
second
Ampere
Kelvin
m
kg
s
A
K
Panjang
Jisim
Masa
Arus elektrik
Suhu

6. Kuantiti Terbitan
 Kuantiti yangKuantiti yang diterbitkanditerbitkan dari kombinasi kuantiti-dari kombinasi kuantiti-
kuantiti asas secara pendaraban, pembahagiankuantiti asas secara pendaraban, pembahagian
atau kedua-duanya.atau kedua-duanya.
Kuantiti
Terbitan
(simbol)
Formula Hubungan
dengan unit
Asas
Unit
terbitan
Halaju (v)
Momentum (p)
Pecutan (a)
Daya (F)
masa
sesaran
halaju = 1−
ms
lajujisimmomentum ×= 1−
kgms
masa
alajuperubahanh
pecu =tan 2−
ms
tanpecujisimdaya ×=
2−
kgms
m ÷ s
kg x ms-1
ms-1
÷ s
kg x ms-2

7.  Pengukuran dalam Fizik melibatkan nilai-nilaiPengukuran dalam Fizik melibatkan nilai-nilai
yang kadang-kadang sangat besar dan jugayang kadang-kadang sangat besar dan juga
sangat kecil.sangat kecil.
 Oleh itu, selalunya ia akan ditulis di dalamOleh itu, selalunya ia akan ditulis di dalam
bentuk yang lebih ringkas dan kemas iaitu:bentuk yang lebih ringkas dan kemas iaitu:
 Bentuk piawaiBentuk piawai
 Bentuk imbuhanBentuk imbuhan

8. 6.37 x 106
m
9.11 x 10-31
kg
3.00 x 10-5
m
7.20 x 10-8
m
5.50 x 10-7
m
 DitulisDitulis dalam bentuk a x 10dalam bentuk a x 10nn
,,
di mana 1≤ a < 10di mana 1≤ a < 10
Bentuk Piawai

9. 1.00 x 1012
1.00 x 109
1.00 x 106
1.00 x 103
1.00 x 102
1.00 x 101
1.00 x 10-1
1.00 x 10-2
1.00 x 10-3
1.00 x 10-6
1.00 x 10-9
1.00 x 10-12
T
G
M
k
h
D
d
c
m
µ
n
p
Imbuhan
 Digunakan untuk meringkaskan ungkapanDigunakan untuk meringkaskan ungkapan
yang terlalu besar atau terlalu kecilyang terlalu besar atau terlalu kecil

11. 1.3 Kuantiti Skalar dan1.3 Kuantiti Skalar dan
Kuantiti VektorKuantiti Vektor
Kuantiti Skalar
 Kuantiti yang mempunyaiKuantiti yang mempunyai magnitudmagnitud sahaja.sahaja.
 Contoh: jarak, jisim, masa dan suhu…..Contoh: jarak, jisim, masa dan suhu…..

12. Kuantiti Vektor
 Kuantiti yang mempunyai kedua-duaKuantiti yang mempunyai kedua-dua magnitudmagnitud
dan arahdan arah..
 Contoh: sesaran, halaju, pecutan dan daya...Contoh: sesaran, halaju, pecutan dan daya...
Kuantiti Skalar
Jarak yang dilalui oleh satu objek = 5 m Sesaran satu objek = 5m ke kanan satu
titik tetap
Kelajuan gerakan satu objek = 7 ms-1
Halaju gerakan satu objek = 7 ms-1
ke kiri
Jisim satu jasad = 50 kg Berat satu jasad = 500 N ke bawah

13.  Dalam semua pengukuran mesti ada ralat.Dalam semua pengukuran mesti ada ralat.
 Apa itu ‘Ralat’?Apa itu ‘Ralat’?
 Beza antaraBeza antara nilai sebenarnilai sebenar bagi satu kuantiti Fizik danbagi satu kuantiti Fizik dan
nilai yang didapatinilai yang didapati dalam pengukuran.dalam pengukuran.
 Nilainya adalah satu anggaran kerana nilai yang sebenarNilainya adalah satu anggaran kerana nilai yang sebenar
tidak mungkin diketahui.tidak mungkin diketahui.
 Terbahagi kepada 2 iaitu:Terbahagi kepada 2 iaitu:
 Ralat rawakRalat rawak
 Ralat sistematikRalat sistematik
1.4 Pengukuran1.4 Pengukuran

14. Anggaran Ralat
 Bagi sesuatu alat, bahagian terkecil skala /Bagi sesuatu alat, bahagian terkecil skala /
setengahnya dapat dianggar sebagai ralatsetengahnya dapat dianggar sebagai ralat
maksimun yang mungkin.maksimun yang mungkin.
 Contohnya:Contohnya:
 Pembaris meterPembaris meter  ralat maksimun yang mungkin =ralat maksimun yang mungkin =
0.1 cm (bahagian terkecil skala = 0.1 cm)0.1 cm (bahagian terkecil skala = 0.1 cm)
 Angkup vernierAngkup vernier  ralat maksimun yang mungkin =ralat maksimun yang mungkin =
0.01 cm (bahagian terkecil skala = 0.01 cm)0.01 cm (bahagian terkecil skala = 0.01 cm)
 TermometerTermometer  ralat maksimun yang mungkin = 0.5ralat maksimun yang mungkin = 0.500
CC
(bahagian terkecil skala = 1(bahagian terkecil skala = 100
C)C)

15. Ralat Rawak
 Mungkin positif atau negatif dalam satu setMungkin positif atau negatif dalam satu set
bacaanbacaan
 Contoh:Contoh:
 Ralak paralaksRalak paralaks  berlaku apabila bacaan yangberlaku apabila bacaan yang
diambil daripada kedudukan yang tidak sesuaidiambil daripada kedudukan yang tidak sesuai
relatif kepada skala bacaan.relatif kepada skala bacaan.
 Boleh dikurangkan:Boleh dikurangkan:
 Mengambil beberapa bacaan dan nilai purataMengambil beberapa bacaan dan nilai purata
dicari sebagai nilai anggaran bagi magnitud yangdicari sebagai nilai anggaran bagi magnitud yang
sebenar.sebenar.

16. Ralat Sistematik
 Sentiasa positif atau sentiasa negatif dalam satuSentiasa positif atau sentiasa negatif dalam satu
set bacaanset bacaan
 Contoh:Contoh:
 Ralak sifarRalak sifar  berlaku apabila bacaan yangberlaku apabila bacaan yang
ditunjukkan pada instrumen bukan sifar apabiladitunjukkan pada instrumen bukan sifar apabila
bacaan sebenar ialah sifar.bacaan sebenar ialah sifar.
 Ralat individuRalat individu  tindak balas masatindak balas masa
 Boleh dielakkan:Boleh dielakkan:
 Menggunakan alat yang dibetulkan skalanyaMenggunakan alat yang dibetulkan skalanya
 Membetulkan cara yang untuk menggunakan alatMembetulkan cara yang untuk menggunakan alat
tersebuttersebut

17.  Definasi:Definasi:
 darjah keseragaman bagi suatu pengukurandarjah keseragaman bagi suatu pengukuran
atauatau
 darjah suatu alat pengukuran memberikan bacaandarjah suatu alat pengukuran memberikan bacaan
yang konsisten bagi setiap ukuran dengan kaedahyang konsisten bagi setiap ukuran dengan kaedah
yang sama.yang sama.
Kepersisan

18. Kejituan
 Definasi:Definasi:
 darjah penghampiran suatu pengukuran kepada nilaidarjah penghampiran suatu pengukuran kepada nilai
yang sebenar / nilai yang diterimayang sebenar / nilai yang diterima
 Semakin jitu semakin kecil peratus ralatnyaSemakin jitu semakin kecil peratus ralatnya
 Contoh:Contoh:
 Bacaan diameter suatu bikar (diukur denganBacaan diameter suatu bikar (diukur dengan
angkup vernier) = (3.20 ± 0.01) cmangkup vernier) = (3.20 ± 0.01) cm
(Pengiraan ralat(Pengiraan ralat  Rujuk penerangan guru)Rujuk penerangan guru)

19. tinggi
tinggi
rendah
rendah
rendah
tinggi
tinggi
rendah

20. Kepekaan
 Definasi:Definasi:
 Kebolehan untuk mengesan perubahan kecil dalamKebolehan untuk mengesan perubahan kecil dalam
suatu kuantiti yang diukursuatu kuantiti yang diukur
 Bahagian terkecil skala satu alat ukuran adaalahBahagian terkecil skala satu alat ukuran adaalah
menunjukkan kepekaan alat ukuran tersebut.menunjukkan kepekaan alat ukuran tersebut.
 Contoh:Contoh:
 angkup vernier lebih sensitif berbanding pembarisangkup vernier lebih sensitif berbanding pembaris
 Milliammeter lebih sensitif berbanding ammeterMilliammeter lebih sensitif berbanding ammeter

21. 0.1
0.01
0.001
Rendah
Sederhana
Tinggi
Kepekaan Alat –alat untuk Mengukur Panjang
Alat Pengukuran Pembahagian
Terkecil (cm)
Kepekaan
(Rendah/Sederhana
/Tinggi)
Pembaris
Angkup
Vernier
Tolok Skru Mikrometer

22. 0.02 A / 0.1 A 1 mA
0.1 A
0.02 A
0.3 A
Ammeter (b), because it has the smallest value of division.
Kepekaan Bagi Beberapa Jenis
Ammeter

23. 0.2 s
8.2 s 0.1 0
C

24. electric current
volume
length
2.5

25. Length diameter , depth
0.01
0.1
0.1
0.01
0.09

26. 0.26 cm
0.20 cm
0.06 cm
2.15 cm 3.24 cm
+0.04 cm

27. diameterthickness
0.50 mm ÷ 50
0.01 mm
0.01 mm

28. +0.06 mm
-0.03 mm
Tiada ralat sifar Ralat sifar positif Ralat sifar negatif

34. Penyiasatan Saintifik
Suatu keputusan awal bagi menjawab satu
permasalahan yang wujud.
Suatu pernyataan umum tentang hubungan atara
pembolehubah manipulasi dan pembolehubah
bertindakbalas

35. Pemboleh ubah dimanupulasi: Kuantiti yang dipilih untuk diubah-ubah
yang menyebabkan pembolehubah kedua akan berubah.
Pemboleh ubah bertindakbalas: Kuantiti yang nilainya bergantung kepada
pembolehubah dimanupulasi.
Pemboleh ubah tetap: Kuantiti yang nilainya tidak berubah sepanjang
eksperimen dibuat.
Tujuan: Pernyataan untuk menunjukkan kajian pembolehubah yang terlibat.
Biasanya ditulis seperti berikut:
• Untuk mengkaji hubungan antara ……………. dan ………………
Radas / Bahan: Senarai radas/bahan yang cukup untuk mendapatkan nilai-
nilai pembolehubah yang terlibat.
Susunan radas/bahan: Gambarajah yang lengkap dengan berlabel.
Prosedur:
•Menyatakan kaedah mengawal pembolehubah dimanupulasikan.
•Menyatakan kaedah mengukur pembolehubah bertindakbalas.
•Mengulangi eksperimen sekurang-kurangnya empat kali.