1. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
กรุงธนบุรี
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

2. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
ในป พ.ศ. 2308 พระยาตากสิน ไดรับ
แตงตั้งใหเปน พระยาวชิรปราการ ตําแหนงเจา
เมืองกําแพงเพชร แตยังไมทันไดรับตําแหนงใหม
ทางเมืองหลวงไดเรียกตัวเขาชวยปองกันพระนคร
ในการทําสงครามกับพมา ขณะที่ปฏิบัติการรบอยู
นั้น ไดเกิดความทอใจในความออนแอของพระเจา
เอกทัศ และเห็นวากรุงศรีอยุธยาจะตองเสียแกพมา
อยางแนนอน จึงไดนํากําลังทหารประมาณ 500
คน ตีฝาวงลอมพมาออกมา เมื่อเดือนยี่ พ.ศ.
2309 มุงไปทางทะเลดานตะวันออกเพื่อหาที่มั่น
รวบรวมผูคนยอนกลับมาสูรบพมาอีกครั้ง http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=fso
thaihistory&date=02-09-
2008&group=3&gblog=1
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

3. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
พระยาตากสิน พิจารณาเห็นวาเมือง
จันทบุรีเปนหัวเมืองใหญกวา บรรดาหัวเมือง
ชายทะเลตะวันออกดวยกันมีภูมิประเทศ
เหมาะสมในการติดตอซื้อหาเสบียงอาหาร
อาวุธ จากตางประเทศ มีความอุดมสมบูรณดี
สมควรที่จะเกลี้ยกลอมไวเปนกําลังในการตอสู
กับพมา พระยาตากสินจึงไดดําเนินการ
เกลี้ยกลอมเจาเมืองจันทบุรีใหเขาเปนพรรค
พวก ซึ่งในระยะแรกพระยาจันทบุรีก็ใหความ http://statics.atcloud.com/files/comments/114/1145842/ima
รวมมือดวยดี ges/1_display.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

4. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
แตตอมาพระยาจันทบุรีกลับไปรวมมือกับขุนราม หมื่นชอง กรมการเทาเมือง
ระยอง ที่เคยคบคิดจะกําจัดพระยาตากสิน โดยลวงใหกองทัพพระยาตากสินเขาไป
อยูในดินแดนขาศึกที่มีกําลังเหนือกวา แตพระยาตากสินก็สามารถตีฝาออกมาได
พระยาตากสินจึงตกลงที่จะยึดเมืองจันทบุรีใหได และเพื่อเปนการปลุกขวัญและ
กําลังใจของบรรดาทหารทั้งปวง พระยาตากสินจึงไดสั่งใหทหารทั้งหมดเทอาหาร
มื้อเย็นที่เหลือจากรับประทานแลวทิ้ง และใหทุกหมอขาวหมอแกงทิ้งเสียสิ้น
ทั้งนี้เพราะตองการใหทหารในกองทัพมีความมุมานะ พยายามที่จะยึดเมืองจันทบุรี
ใหไดในวันรุงขึ้น และก็สามารถนําทหารยึดเมืองจันทบุรีไดสําเร็จ ทําใหบรรดาหัว
เมืองชายทะเลดานตะวันออกทั้งหมดยอมสวามิภักดิ์กับพระยาตากสิน
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

5. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
เมื่อพมายกกองทัพสวนใหญกลับพมา ภายหลังการทําลายกรุงศรีอยุธยาอยาง
ราบคาบแลวจึงใหนายสุกี้ ตําแหนงเปนทนายกองคุมกองกําลังดุแลกรุงศรีอยุธยา
อยูพรอมกองทหารเพียงเล็กนอย โดยไดตั้งคายพักอยูที่ คายโพธิ์สามตน
พระยาตากสินจึงถือโอกาสยกกองทัพเขาตีคายโพธิ์สามตน เมื่อเดินทางมาตอง
รบกับนายทองอิน ซึ่งเปนคนไทยแตไป
เขากับฝายพมา และตั้งดานรักษาเมือง
อยูทีปากแมน้ําเจาพระยา พระยาตากสิน
รบชนะนายทองอินและจับตัวไปประหาร
ชีวิตเสีย
จากนั้นก็โจมตีคายโพธิ์สามตน
สามารถรบชนะนายสุกี้ทนายกอง เมื่อ
วันที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2310
http://www.chanpradit.ac.th/~lex/Taksin/taksin%20(9).JPG
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

6. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
เมื่อพระยาตากสินยึดกรุงศรีอยุธยาคืนจากพมา
ไดแลว ก็ไดตรวจดูสภาพกรุงศรีอยุธยาในขณะนั้น
เห็นวา ไมเหมาะสมที่จะปฏิสังขรณใหกลับคืนสูสภาพ
ดั้งเดิม เพื่อเปนเมืองหลวงอีกตอไป เพราะมีปญหา
ทั้งทางดานการเมือง ยุทธศาสตร การทหาร และ
เศรษฐกิจเปนอยางมาก จึงตัดสินใจสถาปนา
ศูนยกลางของราชอาณาจักรไทยขึ้นใหมที่ กรุงธนบุรี http://www1.tv5.co.th/service/mod/herit
age/king/taksin/t1.jpg
โดยไดยายมาสรางเมืองขึ้นอีกฝากหนึ่งของแมน้ําเจาพระยา เนื่องจากรุงธนบุรีมีขนาด
พอเหมาะกับกําลังกองทัพของพระองคในขณะนั้นที่จะดูแลรักษาไดอยางทั่วถึง
จากนั้นจึงไดสถาปนาตนเองขึ้นเปนพระมหากษัตริย เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ.2311
ทรงพระนามวา สมเด็จพระบรมราชาที่ 4 หรือ สมเด็จพระเจากรุงธนบุรี
คนทั่วไปสวนใหญชอบเรียกวา สมเด็จพระเจาตากสิน
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

7. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
การตั้งราชธานี
สาเหตุที่พระยาตากสินทรงเลือกเอากรุงธนบุรีเปนราชธานีนั้น นักประวัติศาสตร
ใหเหตุผลไวหลายๆ ประการ ซึ่งพอสรุปไดดังนี้
1. กรุงศรีอยุธยาชํารุดทรุดโทรมมาก เกินกวาจะบูรณะใหมได และมีบริเวณกวาง
เกินไปที่กําลังพลของพระเจาตากสิน จะสามารถดูแลรักษาและปกปองใหปลอดภัยได
สําหรับกรุงธนบุรีนั้นมีขนาดเล็กเหมาะสมกับกองกําลังที่มีอยู มีปอมปราการมั่นคง
2. ขาศึกรูทิศทางที่จะเขากรุงศรีอยุธยาไดทุกทาง กรุงศรีอยุธยาจึงไมเหมาะกับ
การใชเปนศูนยยุทธศาสตรสําหรับตั้งรับพมาอีก สําหรับกรุงธนบุรีนั้น ขาศึกยังไมรู
ทิศทางที่จะเขาโจมตีไดสะดวก ถาหากใชกรุงธนยุรีเปนศูนยยุทธศาสตรในการตั้งรับ
แลว หากสูไมไดก็สามารถหนีไปตั้งรับที่มั่นอื่นๆ ไดสะดวก
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

8. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
การตั้งราชธานี
3. มีแมน้ําเจาพระยาเปนดานปองกันขาศึก กรุงธนบุรีมีแมน้ําเจาพระยาขวางกั้น
หากพมาจะเดินทัพเขาโจมตีก็กระทําไดไมสะดวกนัก เพราะตองขามลําน้ําเจาพระยา
กอนเขาถึงตัวเมือง
4. ธนบุรีอยูใกลปากอาว สะดวกในการติดตอคาขายกับตางประเทศ และสะดวก
ในการสงกําลังอาวุธเมื่อเกิดศึกสงคราม
http://web.schq.mi.th/~afed/mil_museum_2007/images/pano_06.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

9. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
การปราบชุมนุม
เมื่อพระยาตากสินไดสถาปนาขึ้นครองราชยสมบัติปกครองกรุงธนบุรีแลว ปรากฏ
วามีคนไทยบางกลุมบางพวกไมยอมรับ พยายามตั้งตนเปนผูนํา หลายกกหลายเหลา
โดยเฉพาะกลุมของผูที่มีอํานาจและกองกําลังที่เขมแข็ง เชน
1. ชุมนุมเจาเมืองพิษณุโลก มีพระยาพิษณุโลก (เรือง) เปนหัวหนา และมี
พระอินทรอากร นองชายเปนรองหัวหนา มีเขตอิทธิพลตั้งแตเมืองพิชัย (อุตรดิตถ)
ลงมาถึงเมืองนครสวรรค คือ มีอิทธิพลเหนือเมืองพิษณุโลก สุโขทัย บางสวนของ
เมืองตาก กําแพงเพชร พิจิตร เพชรบูรณ และบางสวนของนครสวรรค
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

10. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
ปราบชุมนุมเจาพระยาพิษณุโลก
http://61.19.145.8/student/web42106/502/502-3437/0pic/08.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

11. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
2. ชุมนุมเจาเมืองพิมาย มีกรมหมื่นเทพพิพิธ เชื้อพระวงศของกรุงศรีอยุธยา
เปนหัวหนา ครองเมืองพิมายและหัวเมือในเขตอิทธิพลของนครราชสีมาเดิมทั้งหมด
ตั้งแตสระบุรีไปจนจดดินแดนเขมรปาดง (บุรีรัมย สุรินทร ขุขันธ และศรีษะเกศ)
http://www.chaoprayanews.com/wp-content/uploads/2009/03/t8.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

12. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
3. ชุมนุมเจาเมืองนครศรีธรรมราช มีพระปลัด (หนู) เปนหัวหนา
มีอิทธิพลตั้งแตเขตชุมพร ไชยา จนจดเขตเมืองปตตานี
http://www.oknation.net/blog/home/blog_data/2/3002/images/T10.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

13. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
4. ชุมนุมเจาพระฝาง มีเจาอาวาสวัดพระฝาง
เมืองสวางคบุรี (อุตรดิตถ) มีชื่อเดิมวา เรือน เปนหัวหนา
มีพระสงฆรูปอื่นๆ เปนแมทัพนายกอง นุงหมสีแดง เชน
พระครูศริมานนท พระครูเพชรรัตน พระอาจารยจันทร
ิ
และพระอาจารยเกิด เปนตน มีอิทธิพลเหนือเมืองอุตรดิตถ
ขึ้นไป
สมเด็จพระเจาตากสินทรงใชเวลาในการปราบปราม
ชุมนุมตางๆ เหลานี้อยู 3 ป จึงปราบปรามไดสําเร็จทุก
ชุมนุม เมื่อป พ.ศ. 2311
http://www.royjaithai.com/phrachaotaksin/1090082
952sinopatracom1.gif
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

14. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
บั้นปลายรัชกาลเองประวัติศาสตร
เกี่ยวกับพระองคทานก็ยังคงคลุมเครือ
มีหลายกระแสความเชื่อบางวาพระองค
ทานสติวิปลาส และถูกสําเร็จโทษใน
เวลาตอมา บางวาพระองคทานทรงสละ
ราชสมบัติอยางเงียบๆ และทรงออก
ผนวช จําพรรษาอยูที่จังหวัด
นครศรีธรรมราชอันเปนหัวเมืองสําคัญ
ทางภาคใตในขณะนั้น
http://4.bp.blogspot.com/_AfqyBrErO1c/SVOnfJPqXPI/AAAAAA
AAAP4/_6ITCN9H5uk/s400/123949.jpg
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร

15. ประวัติศาสตร กรุงธนบุรี
แหลงที่มาของขอมูล
http://4.bp.blogspot.com/
http://61.19.145.8/
http://statics.atcloud.com/
http://web.schq.mi.th/
http://www.bloggang.com/
http://www.chanpradit.ac.th/
http://www.chaoprayanews.com/
http://www.chaoprayanews.com/
http://www.oknation.net/
http://www.royjaithai.com/
http://www1.tv5.co.th/
พัฒนาโดย ผูชวยศาสตราจารยกนก จันทรทอง โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร