De Sprinkhaan - de geboorte van een wijk tijdens de golden sixties.

1. De Sprinkhaan: de geboorte van een wijk
tijdens de golden sixties.
1958: Expo 58, de wereldtentoonstelling in Brussel.
Het werd de start van de golden sixties, die eindigden in 1973 met de eerste oliecrisis.
Tijdens deze periode kende onze regio een tot dan toe ongekende welvaart.
De kers op deze “ golden sixtiestaart” was de inhuldiging van de Ring en
de Kennedytunnel in 1969.
Meerdere multinationals, die zich toen in Vlaanderen kwamen vestigen,
zouden ook mee voor deze economische stroomversnelling zorgen.
Naast de spectaculaire uitbreiding van het Antwerpse havengebied
ontstonden er ook industrieterreinen in Hoboken, Merksem, Wilrijk en
Deurne-Noord. O.a. ook door de verhoogde mobiliteit – het autopark
verdubbelde tijdens deze periode - en ook door de premiewet De Taeye,
waardoor gezinnen met een bescheiden inkomen de kans kregen om een
eengezinswoning te bouwen, deinden de verkavelingen uit tot in een straal
van 15 kilometer rond de ‘koekenstad’. Dus ook tot in onze gemeente!
Plattegrond Sprinkhaanwijk
∆ Oude Sprinkhaenhoeve
Hoeve De Oude Sprinkhaen – 1956 Herentalsebaan - afbraak Sprinkhaenhoeve - 1961.
In 1960 startte men in Borsbeek-West met de verkaveling van de gronden gelegen rond de Oude
Sprinkhaenhoeve. Het was een hoeve, die zich bevond in een gebied begrensd door de Herentalsebaan, de
Manebruggestraat en de Frans Beirenslaan. De vandaag ingekokerde of overwelfde Koude Beek vloeide langs deze
hoeve, die omgeven was met een hofgracht.
1961 – Herentalsebaan – Adrinkhovenlaan 1987 – Herentalsebaan – Adrinkhovenlaan
Voor men dit gebied verkavelde, waren in de omgeving van deze hoeve meerdere tuinbouwbedrijven.
Tijdens de jaren 50 zal “dit glazen gedeelte” van Borsbeek-West nog uitbreiden tot - door een tweede
verkavelingsgolf tijdens de jaren 70 en 80 - deze tuinbouwbedrijven hier volledig zullen verdwijnen.
Hieronder enkele foto’s van de drie eerste straten van deze spiksplinternieuwe Sprinkhaanwijk: de
Adrinkhovenlaan, de Eenamelaan en de Granvellaan.

2. Adrinkhovenlaan – 1962 – noord Adrinkhovenlaan – 1962 - zuidwest
Betekenis Adrinkhoven(-laan): de naam van één van de oudste Frankische veldcomplexen, die we in Borsbeek
kennen. Eind 13de
eeuw is er al sprake van een gehucht met de naam Ederinchoven. De naam wijst op bewoning
en landbebouwing.
Granvellelaan – eerste woningen – 1962 Hoek Granvellelaan – Adrinkhovenlaan - 1972
Betekenis Granvelle(-laan): ter herinnering aan de dynastie
van de Granvelle’s, heren van Borsbeek van 1559 tot 1616. In
1559 koopt kardinaal Antoon Perrenot de Granvelle, heer van
Cantincrode, de heerlijkheid van Borsbeek van de toenmalige
heer Antoon van Liere. In 1616 verkoopt de in geldnood
verkerende heer François d’Oiselay de Granvelle de
heerlijkheden Borsbeek, Hove en Boechout aan P. Peckius,
kanselier van Brabant, professor aan de Leuvense universiteit
en vertrouwensman van aartshertog Albrecht.
Hoek Granvellelaan – Eenamelaan – 1972
Eenamelaan – 1962 Eenamelaan - 1962

3. Betekenis E(e)name(-laan): ter herinnering aan de abdij
van Ename, waartoe de Borsbeekse parochie Sint-Jakob
behoorde van 1185 tot 1318.
Ename is gelegen aan de Schelde op enkele kilometers van
Oudenaarde.
Met instemming van de abt van Ename wordt op 12 juli
1264 de parochie van Borsbeek, toen nog behorend tot de
“moederparochie” van Deurne, zelfstandig. Daar de
parochiegrenzen toen nagenoeg hetzelfde waren als de
huidige gemeentegrenzen, werd de 750ste
verjaardag van
deze gebeurtenis in 2014 uitvoerig en uitgebreid in onze
gemeente gevierd.
Een interessant weetje: in de kelder van huis nr. 16 aan de
Eenamelaan zie je nog enkele funderingen van de
verdwenen Sprinkhaenhoeve.
Eenamelaan – 1972
Zicht op de nog niet bebouwde Sprinkhaanwijk vanaf de Manebruggestraat – 1960.
Op de voorgrond: de Koude Beek – op de achtergrond: start aanleg straten.
Helemaal achteraan op deze foto amper zichtbaar enkele serres.
Tussen het ontstaan van deze wijk in 1960 en vandaag zien we het aantal bewoners in onze gemeente bijna
verdubbelen!
In een van de volgende artikels komen we nog uitvoerig terug op de verdere groei van Borsbeek-West.
Bewoners, die nog over foto’s uit de oude doos, i.c. over vroegere straatzichten van Borsbeek-West of -Oost,
beschikken, kunnen altijd terecht bij het Documentatiecentrum, dat gevestigd is in de bibliotheek aan de
Lindenboomstraat.
Alle foto’s: archief Stan Mortelmans.
Behalve de kleurenfoto(= Herentalsebaan – Adrinkhovenlaan - 1987) : archief Jan Roofthooft.
Tekst: Johan Mortelmans.