1. Γλώσσα E΄∆ηµοτικού
Tης γλώσσας ρόδι και ροδάνι
α΄ τεύχος

2. ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Άννα Ιορδανίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστηµίου Πατρών
Αναστασία Αναστασοπούλου, Εκπαιδευτικός
Ιωάννης Γαλανόπουλος, Εκπαιδευτικός
Ιωάννης ∆ρυς, Εκπαιδευτικός
Άννα Κόττα, Εκπαιδευτικός
Πέτρος Χαλικιάς, Εκπαιδευτικός
ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ Αθανάσιος Τριλιανός, Καθηγητής του Πανεπιστηµίου Αθηνών
Αθανάσιος Γιαννίκας, Σχολικός σύµβουλος
Ιωάννης Ντελής-Σµυρίλιος, Εκπαιδευτικός
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Γιώργος Πισκοπάνης, Σκιτσογράφος-Εικονογράφος
ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Παναγιώτα Χατζηθεοχάρους, Φιλόλογος
ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Πέτρος Μπερερής, Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ Χρήστος Παπαρίζος, Σύµβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ Πηνελόπη Παπαϊωάννου, Φιλόλογος
ΕΞΩΦΥΛΛΟ Στέφανος ∆ασκαλάκης, Εικαστικός καλλιτέχνης
ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ACCESS ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ Α.Ε.
Γ΄ Κ.Π.Σ. / ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / Ενέργεια 2.2.1 / Κατηγορία Πράξεων 2.2.1.α:
«Αναµόρφωση των προγραµµάτων σπουδών και συγγραφή νέων εκπαιδευτικών πακέτων»
ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ
Μιχάλης Αγ. Παπαδόπουλος
Οµότιµος Καθηγητής του Α.Π.Θ
Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
Πράξη µε τίτλο: «Συγγραφή νέων βιβλίων και παραγωγή
υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού µε βάση
το ∆ΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το ∆ηµοτικό και το Nηπιαγωγείο»
Επιστηµονικός Υπεύθυνος Έργου
Γεώργιος Τύπας
Mόνιµος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
Αναπληρωτής Επιστηµονικός Υπεύθυνος Έργου
Γεώργιος Οικονόµου
Mόνιµος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
Έργο συγχρηµατοδοτούµενο 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο και 25% από εθνικούς πόρους.

3. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ∆ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ
Aναστασία Aναστασοπούλου Iωάννης Γαλανόπουλος Iωάννης ∆ρυς
Άννα Iορδανίδου Άννα Kόττα Πέτρος Xαλικιάς
ANA∆OXOΣ ΣYΓΓPAΦHΣ:
Γλώσσα E΄∆ηµοτικού
Tης γλώσσας ρόδι και ροδάνι
α΄ τεύχος
OPΓANIΣMOΣ EK∆OΣEΩΣ ∆I∆AKTIKΩN BIBΛIΩN
AΘHNA

5. ¶ÂÚȯfiÌÂÓ·
ENOTHTA 1
O Ê›ÏÔ˜ Ì·˜ ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
ENOTHTA 2
H ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
ENOTHTA 3
28Ë OÎÙˆ‚Ú›Ô˘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
ENOTHTA 4
T· ˙Ò· Ô˘ ˙Ô˘Ó ÎÔÓÙ¿ Ì·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
ENOTHTA 5
17Ë NԤ̂ÚË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
ENOTHTA 6
OÈ Ê›ÏÔÈ Ì·˜, ÔÈ Ê›Ï˜ Ì·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

6. 6

7. Ê›ÏÔ˜ Ì·˜ ÙÔ
Ô ÂÚÈ‚ ¿ Ï Ï ÔÓ
EÓfiÙËÙ· 1
ñ AÊËÁԇ̷ÛÙ ÈÛÙÔڛ˜
ñ ¶ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘Ì ÁÂÁÔÓfiÙ·
ñ XÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ۈÛÙ¿
ÙÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜
ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ
ñ XÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ
ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·, ÚÔı¤ÛÂȘ,
ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘
Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ¯ÚfiÓÔ
7

8. 1
O Ê›ÏÔ˜ Ì·˜ ÙÔ ‰¿ÛÔ˜
√ ¯ÚfiÓÔ˜ ΢ÏÔ‡Û ·Ú¿ÍÂÓ· ÛÙÔ ‰¿ÛÔ˜. £ÚfiÈ˙ ̷˙›
Ì ٷ Ú¿ÛÈÓ· ʇÏÏ· Ù˘ ¿ÓÔÈ͢ ‹ ¤ÂÊÙ ·ÚÁ¿ Ì·˙›
Ì ÙȘ ÓÈÊ¿‰Â˜ ÙÔ˘ ¯ÈÔÓÈÔ‡. ŒÛÙ·˙ ·fi Ù· ÎÏ·‰È¿ Ì·˙›
Ì ÙȘ ÛÙ·ÁfiÓ˜ Ù˘ ÊıÈÓÔˆÚÈÓ‹˜ ‚ÚÔ¯‹˜ ‹ ¯fiÚ¢Â
Û·Ó ‰È·Ì·ÓÙfiÛÎÔÓË ÛÙȘ ·¯Ù›‰Â˜ ÙÔ˘ ηÏÔηÈÚÈ¿ÙÈÎÔ˘
‹ÏÈÔ˘. ∫˘ÏÔ‡Û ̷˙› Ì ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÁÈÓfiÙ·Ó ¤Ó· Ì’ ·˘Ù‹.
À‹Ú¯·Ó Ï¿ÛÌ·Ù· ÛÙÔ ‰¿ÛÔ˜ Û·Ó Ù· ∂Ê‹ÌÂÚ·,
Ù· ÌÈÎÚ¿ ¤ÓÙÔÌ· Ô˘ ÊÙÂÚÔ‡ÁÈ˙·Ó ¿Óˆ ·fi Ù· Ú˘¿ÎÈ·
ÙÔ ª¿Ë Î·È Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó ÌÔÓ¿¯· ÌÈ· ̤ڷ. ◊Ù·Ó ÂÚ›ÂÚ-
ÁÔ fiÙ·Ó ÛÎÂÊÙfiÛÔ˘Ó ˆ˜ ÌfiÏȘ Î·È ÚÔÏ¿‚·ÈÓ·Ó Ó·
‰Ô˘Ó ÌÈ· ‰Â‡ÙÂÚË ·Ó·ÙÔÏ‹, ·Ó ÙÔ ÚÔÏ¿‚·ÈÓ·Ó ÎÈ ·˘Ùfi.
À‹Ú¯·Ó ¿ÏÏ· ˙ˆ¿ÎÈ· Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó ÔÏÏ¿ ‹ Ï›Á· ηÏÔ-
η›ÚÈ· Î·È ¯ÂÈÌÒÓ˜. ∫·È Ù¤ÏÔ˜, ˘‹Ú¯·Ó ÔÈ Ú¿ÛÈÓÔÈ
Á›Á·ÓÙ˜, Ù· ‰¤ÓÙÚ·, Ô˘ ηӤӷ˜ ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ fiÛÔ
˙Ô‡Û·Ó. ∆· ›‰È· ÙÔ ‹ÍÂÚ·Ó, ·ÏÏ¿ Ù· ‰¤ÓÙÚ· ¤ÓȈı·Ó
ÙfiÛÔ ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÙÔ ¯ÚfiÓÔ!
∆· ÌÈÎÚ¿ ∂Ê‹ÌÂÚ· fï˜ ˙Ô‡Û·Ó Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÙÔ˘˜
Û ̛· ̤ڷ fiÛÔ ˙Ô‡Û·Ó Ù· ‰¤ÓÙÚ· Û ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜
¯ÚfiÓÈ·. ªfiÓÔ Ô ‹ÏÈÔ˜ ÌÂÙÚÔ‡Û ÙË ˙ˆ‹ Ì ·˘Á¤˜ ηÈ
‰ÂÈÏÈÓ¿. ∆· Ï¿ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜ ‹ÍÂÚ·Ó ÌfiÓÔ fiÙÈ
˙Ô‡Û·Ó ÌÈ· ÔÏfiÎÏËÚË ˙ˆ‹, Î·È ÙÔ ÙÈ ÌÂÙÚÔ‡ÛÂ Ô ‹ÏÈÔ˜
‰ÂÓ Â›¯Â ηÌÈ¿ ÛËÌ·Û›·. ŒÙÛÈ ÎÈ ·ÏÏÈÒ˜, Ô ‹ÏÈÔ˜ ¤Ï·ÌÂ
ÁÈ· fiÏ·.
∆Ô fiÛÔ Î·ÈÚfi ¤ÌÂÈÓÂ Ô ¶ÔÚÎÈÔ˘›ÓÔ˜, Ô ÛηÓÙ˙fi-
¯ÔÈÚÔ˜, Ì ÙÔÓ ∆ÈÌ, ÙÔ ÛΛԢÚÔ, Â›Ó·È ¤Ó· ÂÚÒÙËÌ· Ô˘
ÌÔÚ› Ó· ÂӉȤÊÂÚ ÌfiÓÔ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ÔÈ
¿ÓıÚˆÔÈ ‰ÂÓ ·Ó‹Î·Ó ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜. ∆·
Ï¿ÛÌ·Ù· Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó ÂΛ ‰ÂÓ ‹ÍÂÚ·Ó Ù· ÚÔÏfiÁÈ·, ·ÏÏ¿, ÎÈ ·Ó ·ÎfiÌË Ù· ‹ÍÂÚ·Ó, Â›Ó·È Û›ÁÔ˘ÚÔ fiÙÈ ‰Â
ı· ÂӉȷʤÚÔÓÙ·Ó ÁÈ' ·˘Ù¿.
À‹Ú¯Â Ë ÒÚ· ÙÔ˘ Ê·ÁËÙÔ‡ Î·È Ë ÒÚ· ÙÔ˘ ‡ÓÔ˘. À‹Ú¯Â Ë ÒÚ· Ô˘ ¤Î·Ó ÎÚ‡Ô, ˙¤ÛÙË, Ô˘ ›¯Â
‚ÚÔ¯‹ ‹ ·¤Ú·. ∫·È οÔÙ ¤ÊÙ·ÓÂ Ë ÒÚ· Ô˘ ÙÔ Î¿ı Ï¿ÛÌ· ¯·ÓfiÙ·Ó Î·È ÔÈ Á›ÙÔÓ¤˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÙÔ
Í·Ó¿‚ÏÂ·Ó ÔÙ¤. ŸÏ· ·˘Ù¿ ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈο. ∞ÏÏ¿ Ô ¯ÚfiÓÔ˜ Ô˘ ͤÚÔ˘Ó Ù· ÚÔÏfiÁÈ· ‹Ù·Ó οÙÈ ·Ê‡ÛÈÎÔ
ÁÈ· ÙÔ ‰¿ÛÔ˜.
°ÈÒÚÁÔ˜ ªfiÓÙ˘, §·ÌÂÚ¿ ·ÁοıÈ·, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, Aı‹Ó·, 2004
8

9. Ô˜
Ô Ê›Ï Ì·˜ ÙÔ  Ó
ÚÈ‚ ¿ Ï Ï Ô
1. ¶ÔÈ· Ï¿ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜ Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ̤۷ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ; ™Â ÔȘ ηÙËÁÔڛ˜
¯ˆÚ›˙ÂÈ Ù· Ï¿ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜ Ô Û˘ÁÁڷʤ·˜ ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔ fiÛÔ ˙Ô˘Ó; ™˘ÌÏËÚÒÛÙ ÙÔÓ
·Ú·Î¿Ùˆ ›Ó·Î·:
O ¯ÚfiÓÔ˜
ŸÙ·Ó ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ‰Â›ÍÔ˘Ì ÛÙË ÁÏÒÛÛ· Ì·˜ fiÙ Á›ÓÂÙ·È Î¿ÙÈ, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜.
v ÙÔ˘˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ÙˆÓ ÚËÌ¿ÙˆÓ:
¶∞ƒ∂§£√¡ ¶∞ƒ√¡ ª∂§§√¡
¶·Ú·Ù·ÙÈÎfi˜ ∂ÓÂÛÙÒÙ·˜ ∂Í·ÎÔÏÔ˘ıËÙÈÎfi˜
¤ÁÚ·Ê· Áڿʈ ̤ÏÏÔÓÙ·˜
ı· Áڿʈ
∞fiÚÈÛÙÔ˜ ¶·Ú·Î›ÌÂÓÔ˜ ™˘ÓÔÙÈÎfi˜ ̤ÏÏÔÓÙ·˜
¤ÁÚ·„· ¤¯ˆ ÁÚ¿„ÂÈ ı· ÁÚ¿„ˆ
ÀÂÚÛ˘ÓÙ¤ÏÈÎÔ˜ ™˘ÓÙÂÏÂṲ̂ÓÔ˜ ̤ÏÏÔÓÙ·˜
›¯· ÁÚ¿„ÂÈ ı· ¤¯ˆ ÁÚ¿„ÂÈ
v ÂÈÚÚ‹Ì·Ù·:
ÓˆÚ›˜, ·ÚÁ¿, ÙÒÚ·, ‡ÛÙÂÚ· ÎÙÏ.
v ÊÚ¿ÛÂȘ Ì ÚÔı¤ÛÂȘ:
Û ϛÁÔ, ·fi ηÈÚfi, ηٿ ÙÔ ·fiÁÂ˘Ì· ÎÙÏ.
v ¯ÚÔÓÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ:
ÌfiÏȘ ÊÙ¿Ûˆ..., ÚÈÓ Ê‡Áˆ..., ·ÊÔ‡ ¤Úıˆ... ÎÙÏ.
9

10. 1
2. µÚ›Ù ÙȘ ϤÍÂȘ, ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó
¯ÚfiÓÔ Î·È Û˘ÌÏËÚÒÛÙ ÙÔÓ ·Ú·Î¿Ùˆ ›Ó·Î·:
EÈÚÚ‹Ì·Ù· ºÚ¿ÛÂȘ Ì ÚÔı¤ÛÂȘ XÚÔÓÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ
3. ∫Ï›ÛÙ ٷ Ì¿ÙÈ· Î·È Ê·ÓÙ·ÛÙ›Ù fiÙÈ Â›ÛÙ ̤۷ Û’ ¤Ó· ‰¿ÛÔ˜. ¶ÔÈ· Ê˘Ù¿ Î·È ÔÈ·
˙Ò· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ̤۷ Û’ ·˘Ùfi; ¢È·Ï¤ÍÙ ÙÔ˘˜ «‹Úˆ¤˜» Û·˜, fiˆ˜ Ô ¶ÔÚÎÈÔ˘›ÓÔ˜ Î·È Ô ∆ÈÌ ÛÙÔ
ΛÌÂÓÔ Ô˘ ‰È·‚¿Û·ÙÂ. ™ÎÂÊÙ›Ù ÌÈ· ÈÛÙÔÚ›·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÌÈ· ˘ÚηÁÈ¿ ÍÂÛ¿ÂÈ Î·È
·ÂÈÏ› ÙÔ ‰¿ÛÔ˜ ‹ ÌÈ· fiÍÈÓË ‚ÚÔ¯‹ ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· ¤ÊÙÂÈ ‹ οÔÈÔÈ ·Ú¿ÓÔÌÔÈ Í˘ÏÔÎfiÔÈ Îfi‚Ô˘Ó ‰¤ÓÙÚ·.
∆È ı· οÓÔ˘Ó ÔÈ ‹ÚˆÂ˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Î·È Ù· ¿ÏÏ· Ï¿ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜; O ·Ú·Î¿Ùˆ ›Ó·Î·˜ ı· Û·˜
‚ÔËı‹ÛÂÈ:
ñ
ñ
¶Ô‡ Á›ÓÔÓÙ·È Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·;
¶fiÙÂ; (™ÙȘ Ê·ÓÙ·ÛÙÈΤ˜ ÈÛÙÔڛ˜ Î·È ÛÙ· ·Ú·Ì‡ıÈ· ÍÂÎÈÓ¿ÌÂ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì ÙË ÊÚ¿ÛË
«ªÈ· ÊÔÚ¿ ÎÈ ¤Ó·Ó ηÈÚfi...».)
ñ
ñ
¶ÔÈÔÈ Â›Ó·È ÔÈ ‹ÚˆÂ˜; (ªÔÚ› Ó· Â›Ó·È ¿ÓıÚˆÔÈ, Ê˘Ù¿, ˙Ò· ÎÙÏ.)
¶ÔÈÔ Úfi‚ÏËÌ· ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ·Ó;
ñ ¶ÔÈ· χÛË ¤‰ˆÛ·Ó;
ÃÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÙ ÙȘ ϤÍÂȘ, ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ Î·È ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ‚ڋηÙÂ Î·È Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó
¯ÚfiÓÔ.
10

11. Ô˜
Ô Ê›Ï Ì·˜ ÙÔ  Ó
ÚÈ‚ ¿ Ï Ï Ô
4. ™ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Ú‹Ì·Ù· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔÓ ·Ú·Ù·ÙÈÎfi. ªÔÚԇ̠ӷ
οÓÔ˘Ì ÙËÓ ·Ê‹ÁËÛË ÈÔ ˙ˆÓÙ·Ó‹ ‚¿˙ÔÓÙ·˜ Ù· Ú‹Ì·Ù· ÛÙÔÓ ÂÓÂÛÙÒÙ·, Û·Ó Ó· Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó
Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÌÈÏ¿ÂÈ ÁÈ’ ·˘Ù¿ Ô ·ÊËÁËÙ‹˜. ™˘Ó¯›ÛÙÂ:
√ ¯ÚfiÓÔ˜ Î˘Ï¿ÂÈ ·Ú¿ÍÂÓ· ............................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
11

12. 1
∏ Ê›ÏË Ì·˜ Ë ı¿Ï·ÛÛ·
¿ÚıÚÔ ÂÊËÌÂÚ›‰·˜:
Μεγάλη οικολογική καταστροφή στις ακτές
της βόρειας Ισπανίας προκάλεσε η διαρροή
πετρελαίου από το δεξαµενόπλοιο «Πρεστίζ»,
η οποία και συνεχίζεται.
°È· Ì›· ·fi ÙȘ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ÔÈÎÔÏÔÁÈΤ˜ ηٷÛÙÚÔʤ˜
Ù˘ ÚfiÛÊ·Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ οÓÔ˘Ó ÏfiÁÔ ÔÈ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜,
ηıÒ˜ Ë ‰È·ÚÚÔ‹ ÂÙÚÂÏ·›Ô˘ Û˘Ó¯›˙ÂÙ·È. ∂ȉÈÎÔ›
ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜ Î·È Ù¯ÓÈÎÔ› Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡Ó
ÂÓ·¤ÚȘ ÂÚÈÔϛ˜ ›‰·Ó ÌÈ· Ó¤· ÂÙÚÂÏ·ÈÔÎËÏ›‰·
Ì‹ÎÔ˘˜ ÙÚÈÒÓ ¯ÈÏÈÔ̤ÙÚˆÓ Î·È Ï¿ÙÔ˘˜ ÂÓfi˜, ÂÓÒ
‰È¿Û·ÚÙ˜ ÎËÏ›‰Â˜ Ú˘·›ÓÔ˘Ó ·fi ÙËÓ ÂÚ·Ṳ̂ÓË
∆ÂÙ¿ÚÙË ÙȘ ÈÛ·ÓÈΤ˜ ·ÎÙ¤˜. ∫ÔÓÙ¿ ÛÙÔ ‰ÂÍ·ÌÂÓfi-
ÏÔÈÔ ˘¿Ú¯ÂÈ ·ÎfiÌ· ÌÈ· ÂÙÚÂÏ·ÈÔÎËÏ›‰· Ì‹ÎÔ˘˜ ¤ÓÙ ¯ÈÏÈÔ̤ÙÚˆÓ. πÛ·ÓÔ› ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ÔÈ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó
fiÙÈ ·fi ÙÔ˘˜ 4.000 ÙfiÓÔ˘˜ ·ÚÁÔ‡ ÂÙÚÂÏ·›Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÌÔÏ˘Óı› 35 ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· ·ÎÙÒÓ, ·ÏÏ¿ ÂÓÒÛÂȘ ·ÏȤˆÓ
οÓÔ˘Ó ÏfiÁÔ ÁÈ· 200 ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ·.
°›ÓÔÓÙ·È ÌÂÁ¿Ï˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· Ó· ÌË Û˘Ó¯ÈÛÙ› Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹, ηıÒ˜ ÙÔ ÏÔ›Ô ÌÂٷʤÚÂÈ ¿Óˆ
·fi 70.000 ÙfiÓÔ˘˜ ÂÙÚÂÏ·›Ô˘. √ ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ ÙÔ˘ «¶ÚÂÛÙ›˙» ÎÚ·ÙÂ›Ù·È ÛÙËÓ πÛ·Ó›· ηÙËÁÔÚÔ‡ÌÂÓÔ˜
ÁÈ· ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜.
∆Ô ‰ÂÍ·ÌÂÓfiÏÔÈÔ Â›Ó·È 26 ÂÙÒÓ Î·È ¤¯ÂÈ ÌÔÓfi ÙÔ›¯ˆÌ·. ™‡Ìʈӷ Ì ηÓÔÓÈÛÌfi Ù˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜
ŒÓˆÛ˘ ÚԂϤÂÙ·È ÛÙ·‰È·Î‹ ηٿÚÁËÛË ÙˆÓ ÏÔ›ˆÓ ·˘ÙÒÓ.
ÂÊËÌÂÚ›‰· ∂Ï¢ıÂÚÔÙ˘›·, 19/11/02 (‰È·Û΢‹)
¿ÚıÚÔ ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô:
Πυρετώδεις προσπάθειες για να περιοριστεί η τεράστια καταστροφή του περιβάλλοντος
στην Ισπανία µετά τη βύθιση του δεξαµενόπλοιου «Πρεστίζ» στα ανοικτά των βορειο-
δυτικών ακτών της βρίσκονται σε εξέλιξη από την Τετάρτη µε την τοποθέτηση πλωτών
φραγµάτων, προκειµένου να προστατευτούν από τις πετρελαιοκηλίδες οι ακτές της
Γαλικίας, όπου χιλιάδες θαλασσοπούλια αργοπεθαίνουν βουτηγµένα στο πετρέλαιο.
12

13. Ô˜
Ô Ê›Ï Ì·˜ ÙÔ  Ó
ÚÈ‚ ¿ Ï Ï Ô
∆Ô ‰ÂÍ·ÌÂÓfiÏÔÈÔ ‚˘ı›ÛÙËΠÙÔ ·fiÁÂ˘Ì· Ù˘ ∆Ú›Ù˘ 12 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ÛÙ· ·ÓÔÈÎÙ¿ ÙˆÓ ‚ÔÚÂÈÔ‰˘ÙÈÎÒÓ
·ÎÙÒÓ Ù˘ πÛ·Ó›·˜, ·ÊÔ‡ ÙÔ Úˆ› Ù˘ ›‰È·˜ ̤ڷ˜ ¤Û·Û ÛÙ· ‰‡Ô Û ·fiÛÙ·ÛË 250 ¯ÈÏÈÔ̤ÙÚˆÓ ·fi
ÙȘ ·ÎÙ¤˜ Ù˘ °·ÏÈΛ·˜.
∏ ÎÈÓËÙÔÔ›ËÛË Ù˘ ÈÛ·ÓÈ΋˜ Î·È Ù˘ ÔÚÙÔÁ·ÏÈ΋˜ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ÁÈ· ÙÔÓ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi Ù˘ Ú‡·ÓÛ˘
Î·È ÙÔÓ Î·ı·ÚÈÛÌfi ÙˆÓ ·ÎÙÒÓ Â›Ó·È Ôχ ÌÂÁ¿ÏË, ˆÛÙfiÛÔ ÂÎÊÚ¿˙ÔÓÙ·È Êfi‚ÔÈ fiÙÈ ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȘ ‰Â ı·
ÂÙ‡¯Ô˘Ó, ηıÒ˜ ÙÔ «¶ÚÂÛÙ›˙» ÌÂÙ¤ÊÂÚÂ Û˘ÓÔÏÈο 77.000 ÙfiÓÔ˘˜ ·ÚÁÔ‡ ÂÙÚÂÏ·›Ô˘ Î·È ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ
10.000 ÙfiÓÔÈ ¤¯Ô˘Ó ‹‰Ë ¯˘ı› ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·.
√ÈÎÔÏÔÁÈΤ˜ ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ ÚÔÂȉÔÔÈÔ‡Ó fiÙÈ Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ı· Â›Ó·È Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·fi ·˘Ù‹ ÛÙȘ
·ÎÙ¤˜ Ù˘ ∞Ï¿Ûη˜ ÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1989, fiÔ˘ ›¯·Ó ÌÔÏ˘Óı› 700 ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· ·ÎÙÒÓ.
www.flash.gr (‰È·Û΢‹)
1. ¢È·‚¿ÛÙ ÚÔÛÂÎÙÈο Ù· ‰‡Ô ¿ÚıÚ· Î·È ··ÓÙ‹ÛÙÂ:
ñ ∆È Û˘Ó¤‚Ë;
ñ ¶Ô‡;
ñ ¶fiÙÂ;
ñ ¶ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·, ÔÈ Û˘Ó¤ÂȘ;
ñ ¶ÔÈÔ˜ ÊÙ·›ÂÈ (‹ ÙÈ ÊÙ·›ÂÈ) ÁÈ’ ·˘Ùfi Ô˘ ¤ÁÈÓÂ;
ñ ªÂ ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÙ·È ÙÔ Úfi‚ÏËÌ·;
µÚ›Ù Û ¤Ó· ¯¿ÚÙË Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ fiÔ˘ ‚˘ı›ÛÙËΠÙÔ «¶ÚÂÛÙ›˙». ∆È ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ·Ó
Ê˘ÛÔ‡Û·Ó ÓfiÙÈÔÈ ‹ ÓÔÙÈÔ‰˘ÙÈÎÔ› ¿ÓÂÌÔÈ; ¶ÔȘ ¯ÒÚ˜ ı· ›¯·Ó ÙfiÙ Úfi‚ÏËÌ·;
2. °Ú¿„Ù Û 10 ÛÂÈÚ¤˜ ÙȘ ‚·ÛÈΤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘ Ì·˜ ‰›ÓÔ˘Ó Ù· ‰‡Ô ΛÌÂÓ·
¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜:
∆Ô ‰ÂÍ·ÌÂÓfiÏÔÈÔ «¶ÚÂÛÙ›˙», Ô˘ ÌÂÙ¤ÊÂÚ ........................................................................
¤Û·Û ÛÙ· ‰‡Ô ηÈ..........................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
13

14. 1
3. ™Ù· ·Ú·¿Óˆ ΛÌÂÓ· Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ÙȘ ÊÚ¿ÛÂȘ ÔÈÎÔÏÔÁÈΤ˜ ηٷÛÙÚÔʤ˜ Î·È ÔÈÎÔÏÔÁÈΤ˜
ÔÚÁ·ÓÒÛÂȘ. ∆Ô Â›ıÂÙÔ ÔÈÎÔÏÔÁÈÎfi˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È ·fi ÙÔ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ÔÈÎÔÏÔÁ›·, Ô˘ ÂÚȤ¯ÂÈ
ÙËÓ ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈ΋ ϤÍË «Ô›ÎÔ˜», Ô˘ Û‹Ì·ÈÓ «Û›ÙÈ», Î·È ÙÔ ‚ã Û˘ÓıÂÙÈÎfi -ÏÔÁ›· (·fi
ÙÔ «ÏfiÁÔ˜»). √ÈÎÔÏÔÁ›· ÏÔÈfiÓ Â›Ó·È Ë ÂÈÛÙ‹ÌË Ô˘ ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÙÔ «Û›ÙÈ» Ì·˜, ÙÔ Ê˘ÛÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ.
ñ ∞ÓÙÈÛÙÔȯ›ÛÙ ۈÛÙ¿ ÙȘ Û‡ÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ Ì ٷ Û˘ÓıÂÙÈο ÙÔ˘˜.
ñ ¶ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ‰ÒÛÂÙ ÛÙÔ ÙÂÙÚ¿‰Èfi Û·˜ ¤Ó· ‰ÈÎfi Û·˜ ÔÚÈÛÌfi ÁÈ· ÙËÓ Î·ıÂÌ›·. ªÂ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘
ÏÂÍÈÎÔ‡ Û·˜ ‰Â›Ù ÙÈ Î·Ù·Ê¤Ú·ÙÂ. ¢ÈÔÚıÒÛÙÂ Î·È ÁÚ¿„Ù ÙÔ ÛˆÛÙfi fiÔ˘ οӷÙ ϿıÔ˜.
™˘ÓıÂÙÈο ™‡ÓıÂÙË Ï¤ÍË
Ô›ÎÔ˜ + Á¤ÓÔ˜ ÔÈÎfiÛËÌÔ
Ô›ÎÔ˜ + ‰ÔÌ‹ ÔÈÎÔÙ¯ӛ·
Ô›ÎÔ˜ + ‰›Ô ÔÈÎÔÙÚÔÊ›Ô
Ô›ÎÔ˜ + Û‹Ì· ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·
Ô›ÎÔ˜ + Ù¤¯ÓË ÔÈÎÔÛ‡ÛÙËÌ·
Ô›ÎÔ˜ + Û‡ÛÙËÌ· ÔÈÎfi‰Ô
Ô›ÎÔ˜ + Ùڤʈ ÔÈÎÔ‰¤ÛÔÈÓ·
Ô›ÎÔ˜ + ‰¤ÛÔÈÓ· ÔÈÎÔ‰fiÌÔ˜
14

15. Ô˜
Ô Ê›Ï Ì·˜ ÙÔ  Ó
ÚÈ‚ ¿ Ï Ï Ô
4. ∏ ¶·È‰È΋ HELMEPA* Â›Ó·È ÌÈ· ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ı·Ï·ÛÛÒÓ
Î·È ÙˆÓ ·ÎÙÒÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› Ì ÙËÓ ÂıÂÏÔÓÙÈ΋ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ·È‰ÈÒÓ
- Ì·ıËÙÒÓ Û¯ÔÏ›ˆÓ Î·È ¤¯ÂÈ «‹Úˆ·» ÙÔ °Ï¿ÚÔ.
√ °Ï¿ÚÔ˜ ‰›ÓÂÈ ÙÔ ÎÂÓÙÚÈÎfi Û‡ÓıËÌ·. ∫È ÂÛ›˜, Û·Ó ÁÓ‹ÛÈ· ÁÏ·ÚÔÔ‡ÏÈ·, ¯ˆÚÈÛÙ›Ù Û ÔÌ¿‰Â˜
Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÙÂ Û˘Óı‹Ì·Ù· ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜, ÙˆÓ ·ÎÙÒÓ, ÙˆÓ ÏÈÌÓÒÓ Î·È ÙˆÓ
ÔÙ·ÌÒÓ. ¶ÚÔÛÔ¯‹ ÛÙËÓ ÔÚıÔÁÚ·Ê›·:
ª∏ ƒÀ¶∞π¡∂∆___
¢∂¡ ∂¶π∆ƒ∂¶∂∆___ ¡∞
ª∏ ƒÀ¶∞π¡∂∆___
¢∂¡ ∂¶π∆ƒ∂¶∂∆___ ¡∞
* www.helmepa.gr
15

16. 1
O Ê›ÏÔ˜ Ì·˜ Ô ¿ÓÂÌÔ˜
¶·Ï·ÈfiÙÂÚ·, fiÔÈÔ˜ ÏËÛ›·˙ Ì ÏÔ›Ô ÛÙȘ
∫˘ÎÏ¿‰Â˜ Ù· ÚÒÙ· ÎÙ›ÛÌ·Ù· Ô˘ ·ÓÙ›ÎÚÈ˙ ‹Ù·Ó
Ù· ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ· Î·È ÔÈ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔÈ Ì ÙȘ ÊÙÂÚˆ-
Ù¤˜ ÙÔ˘˜, Ô˘ ÍÂÚfi‚·ÏÏ·Ó Î¿Ù·ÛÚÔÈ ¿Óˆ ÛÙ·
˘„ÒÌ·Ù·. √È ÓËÛÈÒÙ˜ ·ÈÛı¿ÓÔÓÙ·Ó Â˘Ï¿‚ÂÈ·
ÁÈ· ÙȘ ÂÎÎÏËÛȤ˜ ÙÔ˘˜, fï˜ Ù· ÈÔ ·Á·ËÙ¿
ÙÔ˘˜ ÎÙ›ÛÌ·Ù· ‹Ù·Ó ÔÈ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔÈ.
µÁ·›ÓÔÓÙ·˜ οı Úˆ› ·fi Ù· Û›ÙÈ· ÙÔ˘˜,
¤ÚÈ¯Ó·Ó ·˘ıfiÚÌËÙ· ÙËÓ ÚÒÙË Ì·ÙÈ¿ ÛÙË ı¿Ï·Û-
Û· Î·È ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÛÙÔ˘˜ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ˘˜: «∞ϤıÔ˘Ó
ÔÈ Ì‡ÏÔÈ; ŸÏ· ηϿ» ÛΤÊÙÔÓÙ·Ó.
ÕÓ‰Ú˜ Î·È Á˘Ó·›Î˜ ÂÚÓÔ‡Û·Ó ÔÏϤ˜
ÒÚ˜ ÂΛ, ÒÛÔ˘ Ó· ÂÙÔÈÌ·ÛÙ› ÙÔ ·Ï‡ÚÈ ÙÔ˘˜.
ŒÙÛÈ, ¤ÁÈÓÂ Ô ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ˜ ¤Ó· ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ΤÓÙÚÔ,
fiÔ˘ Û˘˙ËÙÔ‡Û·Ó Ù· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Î·È Ù· Ó¤· ÙÔ˘
¯ˆÚÈÔ‡, ·ÓÙ¿ÏÏ·ÛÛ·Ó ·ÛÙ›· Î·È ÂÈÚ¿ÁÌ·Ù·,
¤Î·Ó·Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÚÔÍÂÓÈ¿. ™ÙË ÛÎÈ¿ ÙÔ˘ ·ÓÂÌfi-
Ì˘ÏÔ˘ Ì·˙‡ÔÓÙ·Ó ÔÈ ÎÔ¤Ï˜ ÙÔ ·fiÁÂ˘Ì· Ì ٷ ÂÚÁfi¯ÂÈÚ¿ ÙÔ˘˜ Î·È ÔÈ Ó¤ÔÈ Ù· ‚Ú¿‰È· ÔÚÁ¿ÓˆÓ·Ó ÁϤ-
ÓÙÈ·.
™˘ÁÎÚ›ÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ Ì ÙÔ Î·Ú¿‚È, ÔÈ ÓËÛÈÒÙ˜ ¤‰ÈÓ·Ó ÙËÓ ÚÒÙË ı¤ÛË ÛÙÔÓ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ,
ÂÂȉ‹ ÙÔ Î·Ú¿‚È ‰ÂÓ Ù·Í›‰Â˘Â Ì ÙȘ ÊÔ˘ÚÙÔ‡Ó˜ ηÈ, ÌfiÏȘ Û˘Ó·ÓÙÔ‡Û ηÎÔηÈÚ›·, η٤Ê¢Á ÛÂ
ÏÈÌ¿ÓÈ. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ô ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ˜, ¯ÙÈṲ̂ÓÔ˜ Û ·ÓÂÌfi‰·ÚÙË ÙÔÔıÂÛ›·, ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙ ·Ó¤ÌÔ˘˜ Î·È Î·Ù·È-
Á›‰Â˜.
™˘ÁÎÚ›ÓÔÓÙ·˜ Â›Û˘ ÙÔ Ì˘ÏˆÓ¿ Ì ÙÔÓ Î·ÂÙ¿ÓÈÔ, ı·‡Ì·˙·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÔÓ ÚÒÙÔ: Ô Î·ÂÙ¿ÓÈÔ˜
Ô‰ËÁÔ‡Û ÙÔ ÛοÊÔ˜ ÙÔ˘ ڛ̷ Ì ÙÔÓ ·¤Ú·*, Ô Ì˘ÏˆÓ¿˜ fï˜ ·Ó¤ÌÈ˙ ¿ÓÙ· ÎfiÓÙÚ·* Ù· ·ÓÈ¿ Ù˘
ÊÙÂÚˆÙ‹˜. √‰ËÁÒÓÙ·˜ ÙÔ ÏÔ›Ô ÙÔ˘ Û ÏÈÌ¿ÓÈ, Ô Î·ÂÙ¿ÓÈÔ˜ ËÛ‡¯·˙Â, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ÎÈÓ‰‡Ó¢ È·. √ Ì˘ÏˆÓ¿˜
‰ÂÓ Í¤ÁÓÔÈ·˙ ÔÙ¤, Ô‡Ù ̤ڷ Ô‡Ù Ӈ¯Ù·, ›Ù ‰Ô‡ÏÂ˘Â Ô ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ˜ ›Ù fi¯È, ÁÈ·Ù› ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ÛÙÈÁÌ‹
ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¿ıÂÈ ˙ËÌÈ¿ ·fi ηÎÔηÈÚ›·.
√ ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ ›¯Â ÙÔ ϋڈ̿ ÙÔ˘ ‚ÔËıfi Î·È Û˘Ì·Ú·ÛÙ¿ÙË Û οı ‰‡ÛÎÔÏË ÂÚ›ÙˆÛË, ÂÓÒ Ô
Ì˘ÏˆÓ¿˜ ηٿÌÔÓÔ˜ ¿Ï¢ Ì ٷ ÍÂÛ¿ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ ηÈÚÔ‡.
™ÙȘ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜ ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÂÍ·ÎfiÛÈÔÈ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔÈ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÚÈıÌfi ÌÔÓ·‰ÈÎfi
ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. √ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ˜ ÚÔÛ·ÚÌfiÛÙËΠÛÙȘ ·ÙÚÔ·Ú¿‰ÔÙ˜ ηٷÛ΢·ÛÙÈΤ˜ Û˘Ó‹ıÂȘ ÙÔ˘ οıÂ
ÓËÛÈÔ‡. √ ΢ÎÏ·‰›ÙÈÎÔ˜ ›¯Â ¿ÓÙÔÙ ¤Ó·Ó ¤ÙÚÈÓÔ ‡ÚÁÔ Ì ÛÙ¤ÁË ·fi ͇ÏÈÓÔ ÛÎÂÏÂÙfi Î·È Â¤Ó‰˘ÛË
·fi ¯fiÚÙÔ Î·È Ë Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ‰‡ÛÎÔÏË Î·È ÔÏ˘‰¿·ÓË, fiÛÔ Î·È ÂÓfi˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÈÛÙÈÔÊfiÚÔ˘.
AÓÂÌfiÌ˘ÏÔÈ, ∂Î·È‰Â˘ÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÀÔ˘ÚÁ›Ԣ ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡
* ڛ̷ Ì ÙÔÓ ·¤Ú·: ¤¯ÔÓÙ·˜ ¢ÓÔ˚Îfi ¿ÓÂÌÔ
16 * ÎfiÓÙÚ·: ·ÓÙ›ıÂÙ· ÛÙÔÓ ·¤Ú·

17. Ô˜
Ô Ê›Ï Ì·˜ ÙÔ  Ó
ÚÈ‚ ¿ Ï Ï Ô
1. ∞ÊÔ‡ ‰È·‚¿ÛÂÙ ÚÔÛÂÎÙÈο ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Î·È ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂÙ ÙËÓ ÂÈÎfiÓ·, ÂÚÈÁÚ¿„ÙÂ
¤Ó·Ó ΢ÎÏ·‰›ÙÈÎÔ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ. ªÔÚ›Ù ӷ ‚Ú›ÙÂ Î·È ¿ÏϘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÛÂ
ÂÁ΢ÎÏÔ·›‰ÂȘ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÂÙÂ:
ñ ¶Ô‡ Â›Ó·È ¯ÙÈṲ̂ÓÔ˜.
ñ ¶Ò˜ Â›Ó·È (ÔÈ· ÂÓÙ‡ˆÛË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› fiˆ˜ ÙÔÓ ·ÓÙÈÎÚ›˙Ô˘ÌÂ, ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ÁÂÓÈο
¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ ηٷÛ΢‹˜ ÙÔ˘, ·fi ÙÈ ˘ÏÈο Â›Ó·È ÊÙÈ·Á̤ÓÔ˜).
ñ ™Â ÙÈ ¯ÚË̢ۛ (Î·È ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Î·È Û‹ÌÂÚ·).
ñ ¶Ò˜ ÙÔÓ ¤‚ÏÂ·Ó ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ, fiÛÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜ ‹Ù·Ó ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜.
ñ ¶ÔÈ· Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· Î·È ÛΤ„ÂȘ Ì¿˜ ÚÔηÏ› Ô ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ˜.
2. ¶Ò˜ ÌÔÚ› Ë ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘ ·Ó¤ÌÔ˘, Ë ·ÈÔÏÈ΋ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· (·fi ÙÔÓ ∞›ÔÏÔ, ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô
ıÂfi ÙÔ˘ ·Ó¤ÌÔ˘), Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› Û‹ÌÂÚ· ÁÈ· ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ËÏÂÎÙÚÈÎÔ‡ Ú‡̷ÙÔ˜;
∞ӷηχ„Ù ÛÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ Û¯‹Ì· ¤Ó· Û‡Á¯ÚÔÓÔ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ Î·È Û˘ÁÎÚ›ÓÂÙ¤ ÙÔÓ Ì ÙÔÓ
·Ú·‰ÔÛÈ·Îfi ΢ÎÏ·‰›ÙÈÎÔ:
17

18. 1
3. ÀÔÁÚ·ÌÌ›ÛÙ ÙȘ ϤÍÂȘ Î·È ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ¯ÚfiÓÔ Î·È ÁÚ¿„٠٘ ÛÙÔ
ÙÂÙÚ¿‰Èfi Û·˜ ‚¿˙ÔÓÙ·˜ ۠ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ηÙËÁÔڛ˜ Ù· ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Î·È ÙȘ ¯ÚÔÓÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ.
4. º·ÓÙ·ÛÙ›Ù fiÙÈ ˙›Ù ÂηÙfi ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜ Î·È ÌÈÏ¿Ù ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔ˘˜.
¶ÔȘ ·ÏÏ·Á¤˜ ı· οӷÙ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ; ¶ÔÈÔ˜ Â›Ó·È Ô ‚·ÛÈÎfi˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ
fiÙ·Ó ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘Ì οÙÈ Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ; •·Ó·ÁÚ¿„Ù ÙȘ ÙÚÂȘ ÚÒÙ˜ ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜ Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜
ÛÙÔ ÙÂÙÚ¿‰Èfi Û·˜:
ŸÔÈÔ˜ ÏËÛÈ¿˙ÂÈ Ì ÏÔ›Ô ÛÙȘ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜ Ù· ÚÒÙ· ÎÙ›ÛÌ·Ù· Ô˘ ·ÓÙÈÎÚ›˙ÂÈ Â›Ó·È Ù· ÂÎÎÏËÛ¿ÎÈ·
Î·È ÔÈ ·ÓÂÌfiÌ˘ÏÔÈ Ì ÙȘ ÊÙÂÚˆÙ¤˜ ÙÔ˘˜, Ô˘ .............................................................................
™˘ÌÏËÚÒÛÙ ÁÈ· οı ڋ̷ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹Û·Ù ÙÔÓ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ›Ó·Î·:
¶∞ƒ∂§£√¡ ¶∞ƒ√¡ ª∂§§√¡
¶·Ú·Ù·ÙÈÎfi˜ ∂ÓÂÛÙÒÙ·˜ ∂Í·ÎÔÏÔ˘ıËÙÈÎfi˜ ̤ÏÏÔÓÙ·˜
ÏËÛ›·˙Â ÏËÛÈ¿˙ÂÈ ı· ÏËÛÈ¿˙ÂÈ
18

19. Ô˜
Ô Ê›Ï Ì·˜ ÙÔ  Ó
ÚÈ‚ ¿ Ï Ï Ô
¶∞ƒ∂§£√¡ ¶∞ƒ√¡ ª∂§§√¡
AfiÚÈÛÙÔ˜ ¶·Ú·Î›ÌÂÓÔ˜ ™˘ÓÔÙÈÎfi˜ ̤ÏÏÔÓÙ·˜
ÏËÛ›·Û ¤¯ÂÈ ÏËÛÈ¿ÛÂÈ ı· ÏËÛÈ¿ÛÂÈ
YÂÚÛ˘ÓÙ¤ÏÈÎÔ˜ ™˘ÓÙÂÏÂṲ̂ÓÔ˜ ̤ÏÏÔÓÙ·˜
›¯Â ÏËÛÈ¿ÛÂÈ ı· ¤¯ÂÈ ÏËÛÈ¿ÛÂÈ
19

20. 1 5. ªÂ ÙÔ˘˜ ̇ÏÔ˘˜ Û˘Ó‰¤ıËÎ·Ó ÔÏϤ˜ Ï·˚Τ˜ ·Ú·‰fiÛÂȘ Î·È ·ÚÔÈ̛˜. √È ·ÚÔÈ̛˜
Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ¤¯Ô˘Ó ÌÂÙ·ÊÔÚÈ΋ ÛËÌ·Û›·. ¢È·‚¿Û٠٘ Î·È ÁÚ¿„Ù ÙÈ ÓÔÌ›˙ÂÙ ˆ˜
ı¤ÏÂÈ Ó· ÂÈ Ë Î·ıÂÌ›·:
ñ ¶ÔÏÏ‹ ‚Ô˘‹ ÛÙÔ Ì‡ÏÔ Ì·˜, Ì· Ù’ ·ÏÂ˘Ú¿ÎÈ Ï›ÁÔ.
➪ [ÛËÌ·Û›·] ..........................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ñ ∞Ó ·˜ ÛÙÔ Ì‡ÏÔ ı· ·ÏÂ˘Úˆı›˜, ÎÈ ·Ó ·˜ ÛÙÔÓ Î·Ú‚Ô˘ÓÈ¿ÚË ı· ÌÔ˘Ù˙Ô˘Úˆı›˜.
➪ [ÛËÌ·Û›·] ..........................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ñ ŸÔÈÔ˜ ·¤Ú·˜ ÎÈ ·Ó Ê˘Û¿, Ô Ì‡ÏÔ˜ ¿ÓÙ· ·Ï¤ıÂÈ.
➪ [ÛËÌ·Û›·] ..........................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ñ ∂›Ó·È Ô Î·ËÌfi˜ ÙÔ˘ Ì˘ÏˆÓ¿ Ó· ‚¿ÏÂÈ ÚÔ‡¯Ô Ì·‡ÚÔ.
➪ [ÛËÌ·Û›·] ..........................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ñ ŸÏÔÈ ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ¤ÁÓÔÈ· ÙÔ˘˜ ÎÈ Ô Ì˘ÏˆÓ¿˜ Ù’ ·˘Ï¿ÎÈ.
➪ [ÛËÌ·Û›·] ..........................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ñ ∂›Ó·È Û·Ó ÙÔ Û˘Ú› ÛÈÙ¿ÚÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ Ì˘ÏfiÂÙÚ˜.
➪ [ÛËÌ·Û›·] ..........................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ñ ∞ÎÚÈ‚fi˜ ÛÙ· ›ÙÔ˘Ú· Î·È ÊÙËÓfi˜ ÛÙ’ ·Ï‡ÚÈ.
➪ [ÛËÌ·Û›·] ..........................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
ñ ∆È ÙÔ ı˜ ÙÔ ÚÔ˙‡ÌÈ, ·ÊÔ‡ ‰ÂÓ Í¤ÚÂȘ Ó· ˙˘ÌÒÛÂȘ;
➪ [ÛËÌ·Û›·] ..........................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
20

21. Ô˜
Ô Ê›Ï Ì·˜ ÙÔ  Ó
ÚÈ‚ ¿ Ï Ï Ô
ª·ı·›Óˆ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ
∞ÔÛÙÔÏ‹ ‰È¿ÛˆÛ˘ ¶Ï·Ó‹Ù˘ °Ë, ªÈ· ¤Î‰ÔÛË Ù˘ ·Ù˙¤ÓÙ·˜ 21 ÁÈ· Ù· ·È‰È¿, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 1995.
∞ÛÏ·Ó›‰Ë˜ ÕÚ˘ – ∑·ÊÂÈڷΛ‰Ë˜ °ÈÒÚÁÔ˜, ∆Ô ÔÈÎÔÏÔÁÈÎfi ·ÏÊ·‚ËÙ¿ÚÈ, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 2003.
µ·ÚÂÏÏ¿ ∞ÁÁÂÏÈ΋, ºÈÏÂÓ¿‰·, ÊÔ˘ÓÙÔ˘ÎÈ¿ ÌÔ˘, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 2002.
µÂÓÈ˙¤ÏÔ˘ §ÈÏ‹, ∏ ı·Ï¿ÛÛÈ· ¯ÂÏÒÓ·, ÂΉ. ÕÁ΢ڷ, ∞ı‹Ó·, 1996.
°ÚËÁÔÚÈ¿‰Ô˘-™Ô˘Ú¤ÏË °·Ï¿ÙÂÈ·, ∂̤ӷ Ì ÓÔÈ¿˙ÂÈ, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 2002.
∂Ù·ÈÚ›· ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· Î·È ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË Ù˘ ¿ÁÚÈ·˜ ˙ˆ‹˜ Î·È ÙÔ˘ Ê˘ÛÈÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜, ∫·Ê¤
·ÚÎÔ‡‰·, «∞ÚÎÙÔ‡ÚÔ˜», ÂΉ. ∂Ú¢ÓËÙ¤˜, ∞ı‹Ó·, 2000.
∫·Ú·ÁÎÔ‡ÓË ∞ÓÙÈÁfiÓË, ∂ÁÒ Ë ÊÒÎÈ· ÌÔÓ·¯fi˜, ÂΉ. ∞ÎÚ›Ù·˜, ∞ı‹Ó·, 1996.
∫›ÏÈÓÁÎ ƒ¿ÓÙÁÈ·ÚÓÙ, ∆Ô ‚È‚Ï›Ô Ù˘ ˙Ô‡ÁÎÏ·˜, ÌÂÙ¿ÊÚ. ª. ∫·Ú·ÎÒÛÙ·, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 1999.
∫ÚÂ̤˙Ë-ª·ÚÁ·ÚÈÙÔ‡ÏË ÕÓÓ·, ∫·Ú¤ÙÙ·, ÂΉ. ∂Ú¢ÓËÙ¤˜, ∞ı‹Ó·, 2000.
∫˘Ú›ÙÛË-∆˙ÈÒÙË πˆ¿ÓÓ·, ∏ ÊÒÎÈ· Ô˘ ÙÚ·ÁÔ˘‰Ô‡ÛÂ, ÂΉ. ∂ÏÏËÓÈο °Ú¿ÌÌ·Ù·, ∞ı‹Ó·, 2001.
ªÈÎÚ‹ ∂Á΢ÎÏÔ·›‰ÂÈ·, ÂΉ. ÕÌÌÔ˜, ∞ı‹Ó·, 1996.
ª¿ÚÈÙ˜ ª¿ÁÈ·, ∆Ô ÙÚ·ÁÔ‡‰È ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡, ÌÂÙ¿ÊÚ. ª. ª·ÚÙ˙Ô‡ÎÔ˘, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 2001.
ª¿ÙÂÚÊÈÏÓÙ ªfiÈÚ·, ∞Á·Ò ÙË Ê‡ÛË, ÌÂÙ¿ÊÚ. µ. ¶··ı·Ó·ÛÔÔ‡ÏÔ˘, ÂΉ. ∫·ÛÙ·ÓÈÒÙË, ∞ı‹Ó·, 1996.
¶ÔÙ·ÌÈ¿ÓÔ˜ £¤ÌÔ˜, ª˘ÛÙÈο Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜, ÂΉ. ∂ÛÙ›·, ∞ı‹Ó·, 1987.
™·ÎÂÏÏ·Ú›Ô˘ ÿÚ˘, ª‡ıÔÈ Î·È ÂÚ›ÂÚÁ· ·fi ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙˆÓ Ê˘ÙÒÓ, ÂΉ. ∂ÛÙ›·, ∞ı‹Ó·, 2000.
™˘ÁÁÚ·ÊÈ΋ ÔÌ¿‰· ÂÎ·È‰Â˘ÙËÚ›ˆÓ «∂ÏÏËÓÔÁÂÚÌ·ÓÈ΋ ∞ÁˆÁ‹», ¶ÚÔÛٷهˆ ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ – ∂Ú¢ÓÒ Î·È
·Ó·Î·Ï‡Ùˆ, √∂¢µ, ∞ı‹Ó·, 1999.
™Ê‹Î·˜ °ÈÒÚÁÔ˜, µÈfiÙÔÔÈ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 2000.
™Ê‹Î·˜ °ÈÒÚÁÔ˜, ∏ ʇÛË Ì·˜ ¯Ù˜ Î·È Û‹ÌÂÚ·, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 1997.
æ·Ú·‡ÙË §›ÙÛ·, ∞Ó¿Û˜ Î·È „›ı˘ÚÔÈ ÙÔ˘ ‰¿ÛÔ˘˜, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 2002.
www.alkioni.gr
www.archelon.gr
www.arcturos.gr
www.greenpeace.gr
www.sppe.gr
www.wwf.gr
∞ÓıÔÏfiÁÈÔ: °. ªfiÓÙ˘, √ ·ÛË̤ÓÈÔ˜ ‰ÚfiÌÔ˜, ÛÂÏ. 30
∂. ÈÚ¿ÓıË, ∏ ∞ÛÚÔ‡‰·, ÛÂÏ. 34
∏. µÂÓ¤˙˘, ∏ ÃÈÔÓ¿ÙË Ù˘ ¶¿ÚÓËı·˜, ÛÂÏ. 37
21

22. 1
¢ÈÔÚıÒÓˆ ÙÔ ÁÚ·Ùfi ÌÔ˘
∫¿ı ÊÔÚ¿ Ô˘ Áڿʈ ¤Ó· ΛÌÂÓÔ ÙÔ Í·Ó·‰È·‚¿˙ˆ. ¶ÚÔÛ¤¯ˆ fiÏ· Ù· ·Ú·Î¿Ùˆ
Î·È ‰ÈÔÚıÒÓˆ fiÛ· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È. (ªÔÚ› Ó· ¯ÚÂÈ·ÛÙ› Ó· Í·Ó·ÁÚ¿„ˆ οÔÈ· ̤ÚË
ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÌÔ˘.)
1. ¶ÔÈÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ÛÎÔfi˜ ÌÔ˘; ∆ÔÓ ¤Ù˘¯·; (™˘Ì‚Ô˘Ï¢Ù›Ù ٷ ÛËÌ›· Ô˘ ÚÔÙ›ÓÔÓÙ·È
ÁÈ· ·Ó¿Ù˘ÍË ÛÙËÓ ÂÎÊÒÓËÛË Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜ ·Ú·ÁˆÁ‹˜ ÁÚ·ÙÔ‡ ÏfiÁÔ˘.)
2. ∆È ÌÔ˘ ¿ÚÂÛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·’ fiÛ· ¤ÁÚ·„·;
3. ∆È ı· ÌÔÚÔ‡Û· Ó· ¤¯ˆ ÁÚ¿„ÂÈ Î·Ï‡ÙÂÚ·; ¶Ò˜ ÌÔÚÒ Ó· ÙÔ ÁÚ¿„ˆ ÙÒÚ·;
4. ∆È ı· ÌÔÚÔ‡Û· Ó· ÁÚ¿„ˆ ·ÎfiÌ·;
5. £· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÔÈ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÌÔ˘;
6. ¶ÔÈ· ÛËÌ›· ı· ÙÔ˘˜ ·Ú¤ÛÔ˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Î·È ÔÈ· ÏÈÁfiÙÂÚÔ;
7. √ÚÁ¿ÓˆÛ· ÙÔ ÁÚ·Ùfi ÌÔ˘ Û ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜;
8. ¶Ò˜ Â›Ó·È Ë ÔÚıÔÁÚ·Ê›·; ÃÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ· ÙÔ ÏÂÍÈÎfi ÌÔ˘;
9. ÃÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ· ÛˆÛÙ¿ ÙȘ ÙÂÏ›˜ Î·È Ù· ÎfiÌÌ·Ù·;
10. ÃÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ· ÔÏϤ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ϤÍÂȘ ‹ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ· ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙȘ ›‰È˜
ϤÍÂȘ;
11. ¶Ò˜ Â›Ó·È Ë ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙÔ˘ ÁÚ·ÙÔ‡ ÌÔ˘; ªÔÚ› Ó· ÙÔ ‰È·‚¿ÛÂÈ Î·Ó›˜ ‡ÎÔÏ·;
22

23. Ë ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
EÓfiÙËÙ· 2
Ê˘ÏÏ¿‰ÈÔ ATTIKOY METPO
ñ ¢›ÓÔ˘Ì ԉËÁ›Â˜ ÁÈ· Ó· ˙ԇ̠ηχÙÂÚ· ÛÙËÓ
fiÏË Î·È ÁÈ· Ó· ÌÂÙ·ÎÈÓԇ̷ÛÙ ے ·˘Ù‹
ñ •Â¯ˆÚ›˙Ô˘Ì ÙȘ ÂÁÎÏ›ÛÂȘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜
ñ ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ۈÛÙ¿ Î·È ÎÏ›ÓÔ˘Ì ıËÏ˘Î¿
Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ô˜ Î·È Â›ıÂÙ· Û -˘, -˘, -˜
23

24. 2
∏ ÁÂÈÙÔÓÈ¿ Ù˘ fiÏ˘
∏ ·ÏÈ¿ ÁÂÈÙÔÓÈ¿
ŒÎÏÂÈÛ· Ù· Ì¿ÙÈ· ÌÔ˘. ∫·È ÙfiÙ ¤ÁÈÓ οÙÈ ˘¤ÚÔ¯Ô:
ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ ¤Û‚ËÛ ÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ∫ÔψӿÎÈ. ∆Ô ‰ÈÎfi ÌÔ˘
∫ÔψӿÎÈ, Ë ‰È΋ ÌÔ˘ ¢ÂÍ·ÌÂÓ‹, Ë Û˘ÓÔÈΛ· ÙˆÓ
·È‰ÈÎÒÓ ÌÔ˘ ¯ÚfiÓˆÓ Â›Ó·È ·ı¿Ó·ÙË! √È ‰ÚfiÌÔÈ
ÁÂÌ›˙Ô˘Ó ÓÂÔÎÏ·ÛÈο Û›ÙÈ·, οı fiÚÙ· ÎÈ ¤Ó·˜
Ê›ÏÔ˜! √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ‰ÚfiÌÔÈ Â›Ó·È ¯ˆÌ·Ùfi‰ÚÔÌÔÈ.
√È Ï·Ófi‰ÈÔÈ ˆÏËÙ¤˜: √ „·Ú¿˜ Ì ÙÔ ·Ó¤ÚÈ ÛÙÔ
ÎÂÊ¿ÏÈ: «ºÚ¤Ûη „¿ÚÈ·, ¿ÚÙ ÊÚ¤Ûη „¿ÚÈ·!». √
Á·Ï·Ù¿˜, Úˆ› Î·È ÛÔ‡ÚÔ˘Ô, Ì ٷ ÁÈ·Ô‡ÚÙÈ·
ÈÛÔÚÚÔË̤ӷ ‰ÂÍÈ¿ Î·È ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ¿Óˆ ÛÙË Ì·ÎÚÈ¿
‚¤ÚÁ·: «°È·Ô‡ÚÙÈ ÚÔÔÔfi‚ÂÈÔ!». √ ·ÁÔÒÏ˘ ÛÙ·
ÛηÏÈ¿ Ù˘ §Ô˘ÎÈ·ÓÔ‡. √È ÊˆÓ¤˜ ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Ô˘
·›˙Ô˘Ó Í¤ÓÔÈ·ÛÙ· ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜, ̤¯ÚÈ Ó·
ÛÎÔÙÂÈÓÈ¿ÛÂÈ, ̤¯ÚÈ Ó’ ·ÎÔ˘ÛÙ› Ë ÊˆÓ‹ Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜:
«ºÚÔÛԇϷ, ∞ÓÓԇϷ, ÂÏ¿ÙÂ, ÙÚÒÌÂ!...».
ÕÓÓ· ¢Â˚̤˙Ë-∫·ÏÈfiÙÛÔ˘, •·Óı›Ô˘ 5,
ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, Aı‹Ó·, 1999
24

25. Ë ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
1.
™ÙÔ ·Ú·¿Óˆ ΛÌÂÓÔ ‰È·‚¿˙Ô˘Ì ÂÚÈÁÚ·Ê‹ Ù˘ ˙ˆ‹˜ Û ÌÈ· Û˘ÓÔÈΛ· ÛÙÔ
ΤÓÙÚÔ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ÙÔ 1930. ¶ÚÔÛ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙȘ Ì·˘ÚÈṲ̂Ó˜ ϤÍÂȘ Î·È ÊÚ¿ÛÂȘ, ÌÔÚ›ÙÂ
Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÙ ÁÈ· ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ì ÙË ˙ˆ‹ Û ÌÈ· fiÏË Û‹ÌÂÚ·.
™˘Ì‚Ô˘Ï¢Ù›Ù ÙÔÓ ›Ó·Î· Î·È ÛÎÂÊÙ›ÙÂ Î·È ¿ÏϘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó. ∆È ÓÔÌ›˙ÂÙÂ; ∆È
Û·˜ ·Ú¤ÛÂÈ Î·È ÙÈ ‰Â Û·˜ ·Ú¤ÛÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÛÙË ˙ˆ‹ Û ÌÈ· Û‡Á¯ÚÔÓË fiÏË;
¿ÏÏÔÙÂ ÙÒÚ·
ÓÂÔÎÏ·ÛÈο Û›ÙÈ· (ÌÔÓÔηÙÔÈ˘)
οı fiÚÙ· ÎÈ ¤Ó·˜ Ê›ÏÔ˜
¯ˆÌ·Ùfi‰ÚÔÌÔÈ
Ï·Ófi‰ÈÔÈ ˆÏËÙ¤˜
Ù· ·È‰È¿ ·›˙Ô˘Ó ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜
(‰ÂÓ ÂÚÓ¿Ó ·˘ÙÔΛÓËÙ·)
2. √ ıfiÚ˘‚Ô˜ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ ÙË ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË ÛÙË ÁÏÒÛÛ· Ù˘ ÂÈÛÙ‹Ì˘ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È
˯ÔÚ‡·ÓÛË. ™ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ΛÌÂÓÔ ‰›ÓÔÓÙ·È Ô‰ËÁ›Â˜ ÁÈ· ÙÔ ÙÈ Ú¤ÂÈ ‹ ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó·
οÓÔ˘Ì ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ì ÙËÓ Ë¯ÔÚ‡·ÓÛË. ∆· Ú‹Ì·Ù· Ô˘ Â›Ó·È Ì·˘ÚÈṲ̂ӷ Ì·˜ ϤÓ ÙÈ ‰ÂÓ
Ú¤ÂÈ Ó· οÓÔ˘ÌÂ. ªÔÚ›Ù ӷ Í·Ó·ÁÚ¿„ÂÙ ÙÔ ·Ú·Î¿Ùˆ ΛÌÂÓÔ Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜, Û‡Ìʈӷ
Ì ÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·;
ªÈÎÚfi˜ Ô‰ËÁfi˜ ηٿ Ù˘ ˯ÔÚ‡·ÓÛ˘
ñ ªËÓ ·ÎÔ‡Ù ÌÔ˘ÛÈ΋ Ì ÙÔÓ ‹¯Ô ÛÙË ‰È··ÛÒÓ.
¡· ÌËÓ ·ÎÔ‡Ù ÌÔ˘ÛÈ΋ Ì ÙÔÓ ‹¯Ô ÛÙË ‰È··ÛÒÓ.
¢ÂÓ ·Îԇ̠ÌÔ˘ÛÈ΋ Ì ÙÔÓ ‹¯Ô ÛÙË ‰È··ÛÒÓ.
ñ ÷ÌËÏÒÓÂÙ ÙËÓ ¤ÓÙ·ÛË ÙÔ˘ ‹¯Ô˘ Ù˘ ÙËÏÂfiÚ·Û˘. ªË ‚ϤÂÙ ÙËÏÂfiÚ·ÛË ÛÙÔ Ì·ÏÎfiÓÈ Û·˜,
ÁÈ·Ù› Ô ıfiÚ˘‚Ô˜ ÂÓԯϛ ÙÔ˘˜ Á›ÙÔÓ˜. ..........................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
25

26. 2
ñ ªË ʈӿ˙ÂÙ ‰˘Ó·Ù¿ fiÙ·Ó Â›ÛÙ Û ¯ÒÚÔ Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜.
................................................................................................................................
................................................................................................................................
ñ ∆ËÚ›Ù ÙÔÓ Î·ÓÔÓÈÛÌfi ÁÈ· ÙȘ ÒÚ˜ ÎÔÈÓ‹˜ ËÛ˘¯›·˜.
................................................................................................................................
................................................................................................................................
ŸÙ·Ó ‰›ÓÔ˘Ì ԉËÁ›Â˜, ÌÔÚԇ̠ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÔ˘Ì ·) ÂÓÂÛÙÒÙ· ÔÚÈÛÙÈ΋˜, Û·Ó
Ó· ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘Ì Û οÔÈÔÓ ÙÈ Ó· οÓÂÈ, Î·È ÙfiÙ Ôχ ¢ÁÂÓÈο ÙÔ‡ ˙ËÙ¿Ì ӷ ÙÔ Î¿ÓÂÈ,
Î·È ‚) ÂÓÂÛÙÒÙ· ‹ ·fiÚÈÛÙÔ ÚÔÛÙ·ÎÙÈ΋˜ ‹ ÂÓÂÛÙÒÙ· ‹ ·fiÚÈÛÙÔ ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋˜, ÔfiÙ ÌÂ
¿ÌÂÛÔ ÙÚfiÔ ÙÔ‡ ϤÌ ÙÈ Ó· οÓÂÈ.
3. ∞ÊÔ‡ ÁÚ¿„ÂÙ ٷ ΛÌÂÓ¿ Û·˜, ÙÔÔıÂÙ‹ÛÙ ÛÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË ı¤ÛË Ù· Ú‹Ì·Ù· ÛÙÔÓ
·Ú·Î¿Ùˆ ›Ó·Î·:
EÓÂÛÙÒÙ·˜ ÔÚÈÛÙÈ΋˜ EÓÂÛÙÒÙ·˜ ÚÔÛÙ·ÎÙÈ΋˜ EÓÂÛÙÒÙ·˜ ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋˜
‰ÂÓ ·Îԇ̠(Ó·) ÌËÓ ·ÎÔ‡ÙÂ
∆È ·Ú·ÙËÚ›ÙÂ; ªÂ ÔÈ· ¤ÁÎÏÈÛË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙÔ ‰Â(Ó) Î·È Ì ÔÈ· ÙÔ ÌË(Ó);
26

27. Ë ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
4. ∞˜ ı˘ÌËıԇ̠fiÙÈ, ÂÓÒÓÔÓÙ·˜ ‰‡Ô ϤÍÂȘ, ÌÔÚԇ̠ӷ ÊÙÈ¿ÍÔ˘Ì ÌÈ· ηÈÓÔ‡ÚÈ· Û‡ÓıÂÙË
ϤÍË. ªÔÚ›Ù ӷ Û¯ËÌ·Ù›ÛÂÙ ۇÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ Ì ·˘Ù¤˜ Ô˘ Û·˜ ‰›ÓÔ˘Ì ·Ú·Î¿Ùˆ Î·È Ó·
ÁÚ¿„ÂÙ Ì ·Ï¿ ÏfiÁÈ· ÙË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘˜; ¶ÚÔÛ¤ÍÙ ÙȘ ·ÏÏ·Á¤˜ Ô˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜
Ó· οÓÔ˘Ì ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ÙfiÓÔ˘. ÃÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÙ ÙÔ ÏÂÍÈÎfi Û·˜:
·ãÛ˘ÓıÂÙÈÎfi ‚ãÛ˘ÓıÂÙÈÎfi Û‡ÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ Î·È Ë ÛËÌ·Û›· Ù˘
‹¯Ô˜ Áڿʈ
‹¯Ô˜ ÌfiÓˆÛË
‹¯Ô˜ ¯ÚÒÌ·
‹¯Ô˜ ̤ÙÚÔ
‹¯Ô˜ Ï‹Ù˘
ñ ¢È·Ï¤ÍÙ ·fi ÙȘ ϤÍÂȘ Ô˘ ÊÙÈ¿Í·Ù ·˘Ù¤˜ Ô˘ Ù·ÈÚÈ¿˙Ô˘Ó Î·È Û˘ÌÏËÚÒÛÙ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ:
∆Ô ÛÙÔ‡ÓÙÈÔ Â›Ó·È ¤Ó·˜ ¯ÒÚÔ˜ Ì Ôχ ηϋ __________________________ ÁÈ· Ó· ÌËÓ ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·È ‹¯ÔÈ
·fi ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙËÓ ÒÚ· Ù˘ __________________________ . √ __________________________ Â›Ó·È ˘‡ı˘ÓÔ˜
ÁÈ· ÙËÓ ÂÁÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ‹¯Ô˘ ÌÈ·˜ ÙËÏÂÔÙÈ΋˜ ÂÎÔÌ‹˜ ‹ ÌÈ·˜ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ·ÊÈ΋˜ Ù·ÈÓ›·˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ·
Ó· _________________________________ ¤Ó·Ó „ËÊÈ·Îfi ‰›ÛÎÔ (ÛÈÓÙ›) ÌÔ˘ÛÈ΋˜ ÚÔÛ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ÙÔ˘
‹¯Ô˘. ™ÙË ‰È¿ıÂÛ‹ ÙÔ˘ ¤¯ÂÈ ÔÏÏ¿ fiÚÁ·Ó·, fiˆ˜ ÙÔ ________________________________ , Ì ÙÔ ÔÔ›Ô
˘ÔÏÔÁ›˙ÂÈ ÙÔ ‡„Ô˜, ÙËÓ ¤ÓÙ·ÛË Î·È ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ‹¯Ô˘.
5. ÈÚÈÛÙ›Ù Û ÙÚÂȘ ÔÌ¿‰Â˜. µÚ›Ù ·fi ÙÔ ∞ÓıÔÏfiÁÈÔ Ù· ÔÈ‹Ì·Ù·: √ ÎÔÚ˘‰·ÏÏfi˜, ÛÂÏ.
83, T· ‚Ô˘Ó¿, ÛÂÏ. 130, Î·È √È ÁÎÈfiÓˉ˜, ÛÂÏ. 143. ∞·ÁÁ›ÏÙ ٷ Î·È Ë¯ÔÁÚ·Ê‹ÛÙ ٷ. ªÔÚ›ÙÂ
Ó· ˯ÔÁÚ·Ê‹ÛÂÙ ‹¯Ô˘˜ Ô˘ÏÈÒÓ ‹ ¿ÏÏÔ˘˜ ‹¯Ô˘˜ Ù˘ ʇÛ˘ ‹ Ù˘ fiÏ˘ Î·È Ó· ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰˘¿ÛÂÙÂ
ÌÂ ÙËÓ ··ÁÁÂÏ›· Û·˜.
27

28. 2
¶fiÏË Î·È ÔÏÈÙÈÛÌfi˜
¶fiÏË Î·È ‰È·ÛΤ‰·ÛË
28

29. Ë ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
∏ ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ˙ˆ‹ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢
ŒÓÙÔÓË Â›Ó·È Ë ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ˙ˆ‹ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ¯ÚfiÓÔ. ∂ΉËÏÒÛÂȘ ÙÔ˘ ª·Î‰ÔÓÈÎÔ‡
ªÔ˘Û›Ԣ Ù˘ ™‡Á¯ÚÔÓ˘ ∆¤¯Ó˘, ÙÔ˘ µ·ÊÔÔ‡ÏÂÈÔ˘ ¶ÓÂ˘Ì·ÙÈÎÔ‡ ∫¤ÓÙÚÔ˘, ÙÔ˘ ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈÎÔ‡ ∫¤ÓÙÚÔ˘
Ù˘ ∂ıÓÈ΋˜ ∆Ú¿Â˙·˜, Û˘Ó·˘Ï›Â˜ Ù˘ ∫Ú·ÙÈ΋˜ Î·È ¢ËÌÔÙÈ΋˜ √Ú¯‹ÛÙÚ·˜, ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ∫Ú·ÙÈÎÔ‡
£Â¿ÙÚÔ˘ µÔÚ›Ԣ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ÔÈ °ÈÔÚÙ¤˜ ∞ÓÔȯÙÔ‡ £Â¿ÙÚÔ˘ ÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ, Ë Û˘Ó¿ÓÙËÛË ¯ÔÚ¢ÙÈÎÒÓ Û¯ËÌ¿ÙˆÓ
ÛÙÔ ¢ÈÂıÓ‹ ª‹Ó· ÃÔÚÔ‡, Ù· ºÂÛÙÈ‚¿Ï ∫ÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ˘, µÈ‚Ï›Ô˘ Î·È ∆Ú·ÁÔ˘‰ÈÔ‡, ÔÈ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ Ù˘
ŸÂÚ·˜ ¢ˆÌ·Ù›Ô˘, ÙÔ ¢ÈÂıÓ¤˜ ºÂÛÙÈ‚¿Ï £Â¿ÙÚÔ˘, ÙÔ ºÂÛÙÈ‚¿Ï ªÔ˘ÛÈ΋˜ ¢ˆÌ·Ù›Ô˘, Ù· ¢ËÌ‹ÙÚÈ·, ¤Ó·
ÌÂÁ¿ÏÔ ÊÂÛÙÈ‚¿Ï ÌÔ˘ÛÈÎÒÓ Î·È ı·ÙÚÈÎÒÓ, ΢ڛˆ˜, ÂΉËÏÒÛÂˆÓ Ô˘ ÔÚÁ·ÓÒÓÂÈ Î¿ı ÊıÈÓfiˆÚÔ Ô
¢‹ÌÔ˜ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, Â›Ó·È ÌfiÓÔ ÌÂÚÈο ·fi Ù· ηÏÏÈÙ¯ÓÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ
ηÓ›˜ ÛÙË Û˘ÌÚˆÙÂ‡Ô˘Û·. ∏ fiÏË, Ì ٷ ÛËÌ·ÓÙÈο ÌÔ˘Û›· Ô˘ ‰È·ı¤ÙÂÈ, ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ ÙÔ ÏÔ˘ÛÈfiÙ·ÙÔ
Î·È Ôχ¯ÚˆÌÔ ·ÚÂÏıfiÓ Ù˘.
Ê˘ÏÏ¿‰ÈÔ Ù˘ ¡Ô̷گȷ΋˜ ∂ÈÙÚÔ‹˜
ÁÈ· ÙËÓ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ΋ ÚÔ‚ÔÏ‹ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢
29

30. 2
1. A·ÓÙ‹ÛÙ ÛÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ:
ñ °È·Ù› Ë ¤ÎıÂÛË ÙÔ˘ ÀÔ˘ÚÁ›Ԣ ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ‹Ú ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ «¶·È¯Ó›‰È· ¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡»;
ñ ¶Ò˜ ηٷϷ‚·›ÓÂÙ ÙË ÊÚ¿ÛË «·fi Ù· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ÔÏÈÙÈÛÌfi˜»;
ñ ¶ÔÈ· ÁÈÔÚÙ‹ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Û¿˜ ı˘Ì›˙Ô˘Ó Ù· ¢ËÌ‹ÙÚÈ·;
2. ™˘˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙËÓ Ù¿ÍË:
ñ ¶ÔÈÔ˜ ÂÓı·ÚÚ‡ÓÂÈ Î·È ‚ÔËı¿ÂÈ ÙȘ ÔÏÈÙÈÛÙÈΤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ Î·È Ò˜;
ñ °È·Ù› ÔÈ ÔÏÈÙÈÛÙÈΤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ ¤¯Ô˘Ó ÌÂÁ¿ÏË ÛËÌ·Û›· ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ, ηÈ
ÂȉÈÎfiÙÂÚ· ÁÈ· Ù· ·È‰È¿;
3. ™˘ÏϤÍÙ ˘ÏÈÎfi ·fi ÂÁ΢ÎÏÔ·›‰ÂȘ, ÂÚÈÔ‰Èο Î·È ÂÓËÌÂÚˆÙÈο Ê˘ÏÏ¿‰È· Î·È ÁÚ¿„ÙÂ
¤Ó· ΛÌÂÓÔ Ô˘ Ó· ÂÚȤ¯ÂÈ fiϘ ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ¤Ó· ÔÏÈÙÈÛÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ô˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙÔÓ
ÙfiÔ Û·˜ ‹ ÛÙËÓ Â˘Ú‡ÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹ Û·˜, .¯. ÔÈÔ Â›Ó·È, fiÙ ¯Ù›ÛÙËÎÂ, ÔÈ· Ë ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ÁÈ·
ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi.
4. §‡ÓÔ˘Ì ÙÔ ÛÙ·˘ÚfiÏÂÍÔ „¿¯ÓÔÓÙ·˜ Ó· ‚Úԇ̠ÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Ù˘ Ϥ͢ «fiÏË».
1 ¶ O § E O ¢ O M I A
2 ¶ O § H
3 ¶ O § I T I K H
4 ¶ O § I T I ™ T I K O ™
5 ¶ O § I T E I A
6 ¶ O § I T H ™
7 ¶ O § I ™
8 ¶ O § E M O
9 ¶ O § I T E Y M A
™
30

31. Ë ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
1. ŒÙÛÈ Ï¤ÁÂÙ·È Ô ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi˜ ÎÏ¿‰Ô˜ Ô˘ ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÙÔ Û¯Â‰È·ÛÌfi Î·È ÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙˆÓ
fiψÓ.
2. O ¿ÁÈÔ˜ ÚÔÛÙ¿Ù˘ ÌÈ·˜ fiÏ˘.
3. ªÂ ·˘Ù‹Ó ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ô ÔÏÈÙÈÎfi˜.
4. ™Â ÔÏϤ˜ Û˘ÓÔÈ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ... Û‡ÏÏÔÁÔ˜.
5. §¤ÁÂÙ·È Î·È ¤ÙÛÈ Ë fiÏË.
6. ∫¿ÙÔÈÎÔ˜ fiÏ˘.
7. ∏ fiÏË ÛÙËÓ Î·ı·ÚÂ‡Ô˘Û·.
8. ªÔÚ› Ó· Â›Ó·È ‰ËÌÔÎÚ·ÙÈÎfi, ÔÏÈÁ·Ú¯ÈÎfi, Ù˘Ú·ÓÓÈÎfi ‹ ÌÔÓ·Ú¯ÈÎfi.
9. B¿˙ˆ ˘Ô„ËÊÈfiÙËÙ· ˆ˜ ‚Ô˘ÏÂ˘Ù‹˜.
™ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ˙ˆ‹ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ ‚Ú›ÛÎÔ˘Ì ÙÔ Â›ıÂÙÔ ‰ÈÂıÓ‹˜.
∂˘Î·ÈÚ›· Ó· ı˘ÌËıԇ̠ÙËÓ ÎÏ›ÛË ÙˆÓ ÂÈı¤ÙˆÓ Û -˘, -˘, -˜. ¶ÚÔÛÔ¯‹: ÙÔ
·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ÙÔ ıËÏ˘Îfi ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ.
EÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√ÓÔÌ·ÛÙÈ΋ (Ô/Ë) ‰ÈÂıÓ‹˜ (ÔÈ) ‰ÈÂıÓ›˜
°ÂÓÈ΋ (ÙÔ˘/Ù˘) ‰ÈÂıÓÔ‡˜ (ÙˆÓ) ‰ÈÂıÓÒÓ
∞ÈÙÈ·ÙÈ΋ (ÙÔ/ÙË) ‰ÈÂıÓ‹ (ÙÔ˘˜/ÙȘ) ‰ÈÂıÓ›˜
KÏËÙÈ΋ ––––– –––––
EÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√ÓÔÌ·ÛÙÈ΋ (ÙÔ) ‰ÈÂıÓ¤˜ (Ù·) ‰ÈÂıÓ‹
°ÂÓÈ΋ (ÙÔ˘) ‰ÈÂıÓÔ‡˜ (ÙˆÓ) ‰ÈÂıÓÒÓ
∞ÈÙÈ·ÙÈ΋ (ÙÔ) ‰ÈÂıÓ¤˜ (Ù·) ‰ÈÂıÓ‹
KÏËÙÈ΋ ––––– –––––
31

32. 2
5. ™˘ÌÏËÚÒÛÙ ٷ ÎÂÓ¿ ‚¿˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ÛˆÛÙfi Ù‡Ô ÙÔ˘ ÂÈı¤ÙÔ˘:
ñ ∏ Û˘Ó·˘Ï›· ÙÔ˘ …….............................. (‰ËÌÔÊÈÏ‹˜) ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ·Ó·‚Ï‹ıËÎÂ.
ñ ∏ ÔÚ¯‹ÛÙÚ· ı· ·›ÍÂÈ ÛÙËÓ ……....….... (ÔÏ˘ÙÂÏ‹˜) ·›ıÔ˘Û· Û˘Ó·˘ÏÈÒÓ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÚÔ˘ ªÔ˘ÛÈ΋˜.
ñ ∏ ‰È·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ‹¯Ô˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ‰‡Ô ‚ÈÔÏÈ¿ Â›Ó·È ……................... (ÂÌÊ·Ó‹˜).
ñ ¶ÈÛÙ‡ÂÙ fiÙÈ ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ·›ÚÓÔ˘Ó .......................... (Â·Ú΋˜) ÌÔ˘ÛÈ΋ ·È‰Â›· ÛÙË ¯ÒÚ· Ì·˜;
ñ ∆Ô ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ ı¤·ÙÚÔ Â›Ó·È ‚·ı‡ Î·È .…......................... (ÂÈÏÈÎÚÈÓ‹˜).
ñ £· ‹Ì·ÛÙ ……............….... (Â˘Ù˘¯‹˜) ·Ó ‚Ú›ÛηÌ ÂÈÛÈÙ‹ÚÈ· ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¿ÛÙ·ÛË!
ñ ∆Ô ¿ÎÔ˘ÛÌ· ÙÔ˘ È¿ÓÔ˘ ÚÔηÏ› ÏÂÙ¿ Î·È ……….................. (¢ÁÂÓ‹˜) Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù·.
ñ ¶·Ú·ÙËÚ‹ıËΠ…........................ (Û˘Ó¯‹˜) ÚÔۤϢÛË ÂÈÛÎÂÙÒÓ ÛÙËÓ ¤ÎıÂÛË ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜
ÛÙËÓ ∂ıÓÈ΋ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË.
6. ™ÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ù˘ ÛÂÏ. 28 ›‰·Ì fiÙÈ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ¤ÎıÂÛ˘ Ì ı¤Ì· «¶·È¯Ó›‰È·
¶ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡» ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÔÏϤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ·fi fiϘ ÙȘ ÌÔÚʤ˜ Ù˘ Ù¤¯Ó˘.
∆Ô ·Ú·¿Óˆ ÎÔÏ¿˙ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÂΉËÏÒÛÂȘ Ì ÌÔÚʤ˜ Û‡Á¯ÚÔÓ˘ Ù¤¯Ó˘. ¶ÔȘ Â›Ó·È ·˘Ù¤˜;
ÈÚÈÛÙ›Ù Û ÔÌ¿‰Â˜ Î·È ÊÙÈ¿ÍÙ ÙÔ ‰ÈÎfi Û·˜ ÎÔÏ¿˙ Ì ʈÙÔÁڷʛ˜ Î·È Î›ÌÂÓ· ÁÈ· ÂΉËÏÒÛÂȘ
Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·È ÁÈ· ·È‰È¿ ‹ ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÛÙËÓ fiÏË Û·˜ ‹ Û ÁÂÈÙÔÓÈ΋ Û·˜ fiÏË.
32

33. Ë ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
¢È·‰ÚÔ̤˜ ÛÙËÓ fiÏË
ÈÛÙÔÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ OA™A,
www.oasa.gr/greek/transport/i xartes..asp
1. µÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜. √ ¯¿ÚÙ˘ Ì¿˜ ‰Â›¯ÓÂÈ ÙȘ Ô‰Ô‡˜ Î·È ÙȘ ψÊfiÚÔ˘˜,
ÙȘ Û˘ÁÎÔÈÓˆÓȷΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ (ÌÂÙÚfi Î·È ÏˆÊÔÚ›·).
™˘Ì‚Ô˘Ï¢Ù›Ù ÙÔ ˘fiÌÓËÌ· Î·È ‚Ú›ÙÂ:
ñ ¶ÔȘ ÁÚ·Ì̤˜ ÙÔ˘ ÌÂÙÚfi Ê·›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ ¯¿ÚÙË Î·È ÔÈÔÈ ÛÙ·ıÌÔ›;
ñ ™Â ÔÈÔ ‰ÚfiÌÔ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ë ·ÊÂÙËÚ›· Ù˘ ÁÚ·ÌÌ‹˜ 106;
ñ ¶ÔȘ Ô‰Ô› ¤¯Ô˘Ó ÔÓfiÌ·Ù· ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ ‹ ·Ú¯·›ˆÓ ıÂÒÓ;
2. ¶¿ÚÙ ¤Ó· Û¯¤‰ÈÔ Ù˘ fiÏ˘ fiÔ˘ ̤ÓÂÙÂ Î·È ‚Ú›Ù ÙÔ Û›ÙÈ Û·˜, ÙÔ Û¯ÔÏ›Ô
Û·˜, ÙËÓ Ï·Ù›· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜, ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›·, ÙÔ ‰ËÌ·Ú¯Â›Ô Î·È ¿ÏÏ· ÛËÌ·ÓÙÈο
ÎÙ›ÚÈ· Î·È ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ (.¯. ÌÔ˘Û›Ô, ·Ó ˘¿Ú¯ÂÈ, ı¤·ÙÚÔ, Á‹Â‰Ô Î.¿.).
∞Ó Ì¤ÓÂÙ Û ¯ˆÚÈfi, ‚Ú›Ù ÙÔ ¯¿ÚÙË ÙÔ˘ ÓÔÌÔ‡ Û·˜ Î·È ÛËÌÂÈÒÛÙÂ:
ñ ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ¯ˆÚÈÔ‡
ñ ÔÈ· Â›Ó·È Ë ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘ ÓÔÌÔ‡ Î·È Û fiÛË ·fiÛÙ·ÛË ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi
ñ ÔÈ· Â›Ó·È Ë ÈÔ ÎÔÓÙÈÓ‹ fiÏË ·fi ·˘Ùfi
ñ ÔÈ· Â›Ó·È Ù· ÎÔÓÙÈÓ¿ ¯ˆÚÈ¿
°Ú¿„Ù ¤Ó· Û‡ÓÙÔÌÔ Î›ÌÂÓÔ Ì ԉËÁ›Â˜ ÁÈ· οÔÈÔÓ Ô˘ ı¤ÏÂÈ Ó· ¤ÚıÂÈ Ó· Û·˜ ‚ÚÂÈ ÛÙËÓ fiÏË
fiÔ˘ ̤ÓÂÙ ‹ ÁÈ· οÔÈÔÓ Ô˘ ı¤ÏÂÈ Ó· ¿ÂÈ ·fi ÙÔ ¯ˆÚÈfi Û·˜ ÛÙËÓ ÈÔ ÎÔÓÙÈÓ‹ fiÏË. 33

34. 2 ∏ §∂•∏ √¢√™
3. «∏ ψڛ‰· ‰¿ÊÔ˘˜ Ì ηٿÏÏËÏÔ ˘fiÛÙڈ̷ Î·È Û‹Ì·ÓÛË Ô˘ ÂÈÙÚ¤ÂÈ ÙË ¯ÂÚÛ·›·
ÂÈÎÔÈÓˆÓ›·, ÙË ÌÂٷΛÓËÛË Â˙ÒÓ, Ô¯ËÌ¿ÙˆÓ Î·È ÂÌÔÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ... ∂›Ó·È ·fi ÙȘ ÈÔ
“·Ú·ÁˆÁÈΤ˜” ϤÍÂȘ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Û fiÏË ÙË ‰È·‰ÚÔÌ‹ Ù˘ ·fi Ù· ·Ú¯·›· ¯ÚfiÓÈ· ̤¯ÚÈ
Û‹ÌÂÚ·….» [§ÂÍÈÎfi ª·ÌÈÓÈÒÙË]
∏ ϤÍË Ô‰fi˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ÌÈ· Ôχ ÌÂÁ¿ÏË ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ù˘ Û‡ÓıÂÛ˘.
∞˜ ‰Ô‡Ì ÙË Û‡ÓıÂÛË:
·ã Û˘ÓıÂÙÈÎfi ‚ã Û˘ÓıÂÙÈÎfi
Ô‰ËÁfi˜ ¿ÓÔ‰Ô˜
Ô‰ÔÔÈ›· ¤ÍÔ‰Ô˜
Ô‰fiÛÙڈ̷ ·‰È¤ÍÔ‰Ô
∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ù¤˜, ÌÔÚԇ̠̠ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ÏÂÍÈÎÔ‡ Ì·˜ Ó· ‚ÚÔ‡ÌÂ Î·È ÔÏϤ˜ ¿ÏϘ:
O¢O™
·ã Û˘ÓıÂÙÈÎfi ‚ã Û˘ÓıÂÙÈÎfi
34

35. Ë ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
∏ Ô‰fi˜ ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙ· ıËÏ˘Î¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ô˜. ∞˜ ı˘ÌËıԇ̠Ò˜ ÎÏ›ÓÂÙ·È:
EÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√ÓÔÌ·ÛÙÈ΋ Ë Ô‰fi˜ ÔÈ Ô‰Ô›
°ÂÓÈ΋ Ù˘ Ô‰Ô‡ ÙˆÓ Ô‰ÒÓ
∞ÈÙÈ·ÙÈ΋ ÙËÓ Ô‰fi ÙȘ Ô‰Ô‡˜
KÏËÙÈ΋ ––––– –––––
4. ∫Ï›ÓÂÙÂ Î·È ÂÛ›˜ ÙÔ ıËÏ˘Îfi «Ë ψÊfiÚÔ˜»:
EÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√ÓÔÌ·ÛÙÈ΋
°ÂÓÈ΋
∞ÈÙÈ·ÙÈ΋
KÏËÙÈ΋
5. ™˘ÌÏËÚÒÛÙ Ì ÙÔ ÛˆÛÙfi Ù‡Ô Ù˘ Ϥ͢ Ô‰fi˜ Ù· ÎÂÓ¿ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›:
ŒÛÙÚÈ„· ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÛÙËÓ ……… ™fiψÓÔ˜ Î·È ÚÔ¯ÒÚËÛ· ÚÔ˜ ÙËÓ …… ∞ÛÎÏËÈÔ‡. ¢ÂÓ ¿ÚÁËÛ·
Ó· ¯·ıÒ, ÁÈ·Ù› fiϘ ÔÈ ……… ¤ÌÔÈ·˙·Ó ›‰È˜. ÕÏψÛÙÂ Î·È ÔÈ ÈӷΛ‰Â˜ Ô˘ ¤ÏÂÁ·Ó Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ
……… ¤ÏÂÈ·Ó. ∂˘Ù˘¯Ò˜ ‚Ú¤ıËΠ¤Ó·˜ ÂÚ·ÛÙÈÎfi˜ Î·È ÌÔ˘ ÂÍ‹ÁËÛ ˆ˜ Ë ……… Ô˘ ¤„·¯Ó· ‹Ù·Ó
Ë ·Ì¤Ûˆ˜ ÂfiÌÂÓË.
6. (·ÊÂÙËÚ›·, Ù¤ÚÌ·, ÛÙ¿ÛË, ÛÙ·ıÌfi˜, ÁÚ·ÌÌ‹, ·ÛÙÈÎfi˜)
µ¿ÏÙ ÙȘ ϤÍÂȘ ÌÚÔÛÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÚÈÛÌÔ‡˜ ÙÔ˘˜:
______________
______________ = ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·fi fiÔ˘ ÍÂÎÈÓ¿ÂÈ Û ٷÎÙ¿ ‰È·ÛÙ‹Ì·Ù· ¤Ó· ÌÂÙ·ÊÔÚÈÎfi ̤ÛÔ
______________
______________ = ·˘Ùfi˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ Û¯¤ÛË Ì ÙËÓ fiÏË
______________
______________ = ÙÔ Î·ıÔÚÈṲ̂ÓÔ ‰ÚÔÌÔÏfiÁÈÔ ÌÂÙ·ÊÔÚÈÎÔ‡ ̤ÛÔ˘
______________
______________ = ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ fiÔ˘ ÛÙ·ı̇ÂÈ ¤Ó· ̤ÛÔ Ì·˙È΋˜ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿˜ ÁÈ· Ó· ÂÈ‚È‚¿ÛÂÈ ‹
Ó· ·Ô‚È‚¿ÛÂÈ ÂÈ‚¿Ù˜
______________
______________ = ÙÔ Ó· ÛÙ·ı› ÁÈ· Ï›ÁÔ ¤Ó· fi¯ËÌ· οÔ˘, ¯ˆÚ›˜ Ó· ‚ÁÂÈ Ô Ô‰ËÁfi˜ ÙÔ˘, ÁÈ· Ó·
ÂÈ‚È‚¿ÛÂÈ ‹ Ó· ·Ô‚È‚¿ÛÂÈ Î¿ÔÈÔÓ
______________
______________ = Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙ¿ÛË Ô˘ οÓÂÈ ¤Ó· ÌÂÙ·ÊÔÚÈÎfi ̤ÛÔ
ñ ∞ӷχÛÙ ÙȘ Û‡ÓıÂÙ˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Ù˘ Ϥ͢ Ô‰fi˜, ÚÔÛ·ı‹ÛÙ ӷ ÙȘ
ÂÍËÁ‹ÛÂÙÂ Î·È ÂϤÁÍÙ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÂÓfi˜ ÏÂÍÈÎÔ‡ ÙÈ Î·Ù·Ê¤Ú·ÙÂ:
ϤÍË ·ãÛ˘ÓıÂÙÈÎfi ‚ãÛ˘ÓıÂÙÈÎfi ÛËÌ·Û›· ✔ Ã
Ô‰fiÛÙڈ̷
¤ÍÔ‰Ô˜
¿ÓÔ‰Ô˜
Ô‰Ôηı·ÚÈÛÙ‹˜
Ô‰ÔÔÈ›· 35

36. 2
ÀfiÁÂȘ ‰È·‰ÚÔ̤˜
¶ÚÈÓ ·fi 137 ¯ÚfiÓÈ· ηٷÛ΢¿ÛÙËΠÛÙÔ
§ÔÓ‰›ÓÔ Ô ÚÒÙÔ˜ ˘fiÁÂÈÔ˜ ÛȉËÚfi‰ÚÔÌÔ˜
ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. ÕÚ¯ÈÛ ӷ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ› ÙÔ 1863,
Ì ÛÎÔfi Ó· ÌÂٷʤÚÂÈ ÂÈ‚¿Ù˜ ·fi Ù·
ÚÔ¿ÛÙÈ· ÛÙËÓ Î·Ú‰È¿ Ù˘ fiÏ˘. ŸÌˆ˜, Ô
ηÓfi˜ Ù˘ ·ÙÌÔÌ˯·Ó‹˜ ¤Î·Ó ÙÔ Ù·Í›‰È
ȉȷ›ÙÂÚ· Â›ÔÓÔ Î·È ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎfi. √
ηÓfi˜ ‹Ù·Ó ·ÔÓÈÎÙÈÎfi˜ Î·È Ï¤ÚˆÓ ÙÔ˘˜
ÂÈ‚¿Ù˜, ·ÏÏ¿ ÙÔ Ù·Í›‰È ‹Ù·Ó Ù·¯‡ÙÂÚÔ Î·È,
·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, ÈÔ ¿ÓÂÙÔ Û ۇÁÎÚÈÛË ÌÂ
¿ÏÏ· ̤۷ ÌÂÙ·ÊÔÚ¿˜. ∆Ô 1890 ΢ÎÏÔÊfi-
ÚËÛ·Ó Ù· ÚÒÙ· ËÏÂÎÙÚÈο ÙÚ¤Ó· Î·È ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· ÂÚÈÔÚ›ÛÙËÎÂ. ∆Ô 1900 ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·
ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘ Ë µÔ˘‰·¤ÛÙË Î·È ÙÔ ¶·Ú›ÛÈ, fiÔ˘ ÂΛ, ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿, Ô ˘fiÁÂÈÔ˜ ÛȉËÚfi‰ÚÔÌÔ˜
ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ«ÌÂÙÚfi». ∆Ô 1904 ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ ÙÔ ÌÂÙÚfi Ù˘ ¡¤·˜ ÀfiÚ΢. ª›· Ì›· fiϘ ÔÈ ÌÂÁ¿Ï˜ fiÏÂȘ
˘ÈÔı¤ÙËÛ·Ó ÙÔ ÌÂÙÚfi, ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÔÓÙ·˜ Ù· ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· Ù˘ ˘fiÁÂÈ·˜ ÌÂٷΛÓËÛ˘ ÙˆÓ ÂÈ‚·ÙÒÓ:
Ù·¯‡ÙËÙ·, ·ÎÚ›‚ÂÈ· ‰ÚÔÌÔÏÔÁ›ˆÓ, Ì›ˆÛË Î˘ÎÏÔÊÔÚÈ·ÎÔ‡ ÊfiÚÙÔ˘.
•¤ÚÂÙ fiÙ ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÔÈ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘ ÌÂÙÚfi ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·; ∆Ô 1955! ŸÌˆ˜ Ë
ηٷÛ΢‹ ¿Ú¯ÈÛ 38 ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ù· ÍËÌÂÚÒÌ·Ù· Ù˘ ¢Â˘Ù¤Ú·˜ 28 πÔ˘Ó›Ô˘ 1993, fiÙ·Ó ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ
ÊÔÚÙËÁfi ‰È¤Û¯ÈÛ ·ÚÁ¿ ÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ÌÂٷʤÚÔÓÙ·˜ Ù· ÚÒÙ· ÙÌ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ÁÓˆÛÙÔ‡
ÌÂÙÚÔfiÓÙÈη, ‚¿ÚÔ˘˜ ¿Óˆ ÙˆÓ 200 ÙfiÓˆÓ. ∂‚‰ÔÌ‹ÓÙ· ÔÎÙÒ Ì‹Ó˜ ·ÚÁfiÙÂÚ· ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘
¤ÚÁÔ˘ ÔÏÔÎÏËÚÒıËÎÂ. ∏ ∞ı‹Ó· ‰Â ı· Â›Ó·È ÔÙ¤ È· Ë ›‰È·. ∆Ô ÌÂÙÚfi ı· ‰ÒÛÂÈ Ï‡ÛÂȘ ÛÙÔ Î˘ÎÏÔÊÔÚÈ·Îfi
Úfi‚ÏËÌ¿ Ù˘.
TÔ ÙÚ¤ÓÔ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ÏÂÈÙÔ‡ÚÁËÛ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙÔ 1869. ∆· ÂÁη›ÓÈ· ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ
ÁÂÁÔÓfi˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ™ÙȘ 28 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 2000 ˘ԉ¯ًηÌ ÙÔ ÌÂÙÚfi Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÂÓıÔ˘ÛÈ·ÛÌfi.
ªÂ ÙÔ ÌÂÙÚfi ‰‡Ô Ӥ˜ ˘fiÁÂȘ ÛȉËÚÔ‰ÚÔÌÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ Û˘ÌÏËÚÒÓÔ˘Ó ÙËÓ ·ÏÈ¿ ÁÚ·ÌÌ‹ ÙÔ˘
∏ÏÂÎÙÚÈÎÔ‡ (∏™∞¶), Ô˘ ÂÓÒÓÂÈ ÙËÓ ∫ËÊÈÛÈ¿ Ì ÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿. ∏ ÁÚ·ÌÌ‹ 2 ÍÂÎÈÓ¿ÂÈ ·fi Ù· ™ÂfiÏÈ· ηÈ,
Ì ÂӉȿÌÂÛÔ˘˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ ÛÙËÓ Ï·Ù›· ∞ÙÙÈ΋˜, ÛÙÔ ÛÙ·ıÌfi §·Ú›Û˘, ÛÙÔ MÂÙ·ÍÔ˘ÚÁ›Ô, ÛÙËÓ √ÌfiÓÔÈ·
Î·È ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ, ÊÙ¿ÓÂÈ ÛÙÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ·. ∏ ÁÚ·ÌÌ‹ 3 ÍÂÎÈÓ¿ÂÈ ·fi ÙÔ ¶ÂÓÙ¿ÁˆÓÔ (∂ıÓÈ΋ ÕÌ˘Ó·)
ηÈ, Ì ÂӉȿÌÂÛÔ˘˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ ÛÙË ÏˆÊfiÚÔ ∫·Ù¯¿ÎË, ÛÙËÓ ¶·ÓfiÚÌÔ˘, ÛÙÔ˘˜ ∞ÌÂÏÔ΋Ô˘˜, ÛÙÔ
ª¤Á·ÚÔ ªÔ˘ÛÈ΋˜ Î·È ÛÙÔÓ ∂˘·ÁÁÂÏÈÛÌfi, ÊÙ¿ÓÂÈ Â›Û˘ ÛÙÔ ™‡ÓÙ·ÁÌ·.
ÂÚÈÔ‰ÈÎfi «∂Ú¢ÓËÙ¤˜», ∏ ∫·ıËÌÂÚÈÓ‹, 6/2/00 (‰È·Û΢‹)
36

37. Ë ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
1. A·ÓÙ‹ÛÙ ÛÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ:
ñ
¶fiÙÂ Î·È Ô‡ ηٷÛ΢¿ÛÙËÎÂ Ô ÚÒÙÔ˜ ˘fiÁÂÈÔ˜ ÛȉËÚfi‰ÚÔÌÔ˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ;
ñ
¶fiÙ ¤ÁÈÓÂ Ë ·Ú¯‹ ÁÈ· ÙÔ ÌÂÙÚfi Ù˘ ∞ı‹Ó·˜;
ñ ¶fiÙ ÔÏÔÎÏËÚÒıËΠ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘;
ñ ¶fiÛ˜ ÁÚ·Ì̤˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÙÒÚ· Û˘ÓÔÏÈο;
ñ ¶fiÛÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ¤Ú·Û ·fi ÙfiÙ Ô˘ ÚˆÙÔÛ˘˙ËÙ‹ıËΠÙÔ ¤ÚÁÔ Ì¤¯ÚÈ Ù· ÂÁη›ÓÈ¿ ÙÔ˘; ™˘˙ËÙ‹ÛÙÂ
ÛÙËÓ Ù¿ÍË ÁÈ·Ù› ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ Î·ı˘ÛÙ¤ÚËÛ ÙfiÛÔ.
2. ™ÙÔ ¿ÚıÚÔ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏÏÔ› ·ÚÈıÌÔ› ÁÚ·Ì̤ÓÔÈ ˆ˜ „ËÊ›·. ªÔÚ›Ù ӷ ÙÔ˘˜ ÁÚ¿„ÂÙÂ
Ì ϤÍÂȘ (·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο);
137 ÂηÙfiÓ ÙÚÈ¿ÓÙ· ÂÙ¿
1863
1900
1955
200
28
Ÿˆ˜ ͤÚÔ˘ÌÂ, Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Â›ıÂÙ· Ù· ¯ˆÚ›˙Ô˘Ì Û ·fiÏ˘Ù·, Ù·ÎÙÈο, ÔÏÏ·-
Ï·ÛÈ·ÛÙÈο Î·È ·Ó·ÏÔÁÈο. ∞fiÏ˘Ù· Â›Ó·È ·˘Ù¿ Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó fiÛ· Â›Ó·È Î¿ÔÈ·
Ú¿ÁÌ·Ù· ‹ fiÛÔÈ Â›Ó·È Î¿ÔÈÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ (‰‡Ô, ÙÚ›·…). ∆·ÎÙÈο Â›Ó·È ÂΛӷ Ô˘
‰Â›¯ÓÔ˘Ó Û ÔÈ· ÛÂÈÚ¿ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Î¿ÙÈ ‹ οÔÈÔ˜ (‰Â‡ÙÂÚÔ˜, ÙÚ›ÙÔ˜…). ∆· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο
Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ (‰ÈÏfi˜, ÙÚÈÏfi˜…) Î·È Ù· ·Ó·ÏÔÁÈο fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜
οÙÈ Â›Ó·È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ·fi ¤Ó· ¿ÏÏÔ (‰ÈÏ¿ÛÈÔ˜, ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˜…).
3. µÚ›Ù ٷ Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ ·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡Ó ÛÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ ·ÚÈıÌÔ‡˜ ηÈ
ÁÚ¿„Ù ٷ Î·È ÛÙ· ÙÚ›· ÙÔ˘˜ Á¤ÓË:
·fiÏ˘Ù· Ù·ÎÙÈο ÔÏÏ/ÛÙÈο ·Ó·ÏÔÁÈο
6 ¤ÍÈ ¤ÎÙÔ˜ ÂÍ·Ïfi˜ ÂÍ·Ï¿ÛÈÔ˜
7
9
20
37

38. 2
4. ∆Ô ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ ¿ÚıÚÔ Â›Ó·È ÁÚ·Ì̤ÓÔ ÛÙȘ 6/2/2000. ¢Â›Ù ÙÒÚ· ÙÔ ¯¿ÚÙË Ô˘
·ÎÔÏÔ˘ı›. ∫ÔÈÙ¿ÍÙ ÙËÓ ËÌÂÚÔÌËÓ›· Î·È ‚Ú›Ù fiÛÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˜ ¤¯ÂÈ ÂÚ¿ÛÂÈ.
™›ÁÔ˘Ú· ÙÒÚ· Ô˘ ‰È·‚¿˙ÂÙ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ı· ¤¯Ô˘Ó ÚÔÛÙÂı› ηÈÓÔ‡ÚÈÔÈ ÛÙ·ıÌÔ›. ÿÛˆ˜ ηÈ
ηÈÓÔ‡ÚȘ ÁÚ·Ì̤˜. µÚ›Ù ¤Ó· ¯¿ÚÙË ÙÔ˘ ÌÂÙÚfi Î·È ÂϤÁÍÙ ÙȘ ·ÏÏ·Á¤˜. ªÔÚ›Ù ӷ
ÂÈÛÎÂÊı›ÙÂ Î·È ÙËÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋ ‰È‡ı˘ÓÛË www.ametro.gr, fiÔ˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó fiϘ ÔÈ ÏËÚÔÊÔڛ˜
Ô˘ ı¤ÏÂÙÂ.
5. ∏ ÂÙ·ÈÚ›· ∞ÙÙÈÎfi ªÂÙÚfi Î·È ÙÔ ÀÔ˘ÚÁÂ›Ô ªÂÙ·ÊÔÚÒÓ Î·È ∂ÈÎÔÈÓˆÓÈÒÓ ‰›ÓÔ˘Ó
Ô‰ËÁ›Â˜ ÛÙ· ·È‰È¿ Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÙÔ ÌÂÙÚfi:
ñ ŸÙ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔț٠ÙȘ ΢ÏÈfiÌÂÓ˜ ÛοϘ, ÚÔÛ¤ÍÙÂ: Ù· Ï˘Ì¤Ó· ÎÔÚ‰fiÓÈ· ÙˆÓ ·Ô˘ÙÛÈÒÓ, Ù·
ʷډȿ ÚÔ‡¯· Î·È Ù· ηÛÎfiÏ ÌÔÚ› Ó· È·ÛÙÔ‡Ó ÛÙ· ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· ̤ÚË Ù˘ ÛοϷ˜. ∫ÔÈÙ¿ÍÙÂ
ÂÌÚfi˜, ·Ú·ÙËÚ‹ÛÙ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË Ù˘ ÛοϷ˜ ÚÔÙÔ‡ οÓÂÙ ÙÔ ÚÒÙÔ ‚‹Ì· Î·È ÔÙ¤ ÌËÓ
ÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔț٠·ÓÙ›ıÂÙ· Ì ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË ÚÔ˜ ÙËÓ ÔÔ›· ÎÈÓ›ٷÈ. ŸÙ·Ó ÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›ÙÂ,
Ó· ÛÙ¤ÎÂÛÙ ‰ÂÍÈ¿ Î·È Ó· Îڷٿ٠ÙÔ ¯¤ÚÈ ·˘ÙÔ‡ Ô˘ Û·˜ Û˘Óԉ‡ÂÈ. ∞Ó Â›ÛÙ ÌfiÓÔ˜, ÎÚ·ÙËı›ÙÂ
38

39. Ë ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
·fi ÙË Ì·‡ÚË Ù·ÈÓ›· Ô˘ ÎÈÓ›ٷÈ. ªË ÛηÚÊ·ÏÒÛÂÙ ÔÙ¤ Â¿Óˆ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ Ù·ÈÓ›· ÁÈ· Ó·
·›ÍÂÙÂ.
ñ ŸÙ·Ó ÂÚÈ̤ÓÂÙ ÙÔ ÙÚ¤ÓÔ ÛÙȘ ·Ô‚¿ıÚ˜, ηÙ¢ı˘Óı›Ù ÂΛ fiÔ˘ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Ôχ˜ ÎfiÛÌÔ˜
Ì·˙Â̤ÓÔ˜ Î·È Ó· ÛÙ¤ÎÂÛÙ ¿ÓÙÔÙ ›Ûˆ ·fi ÙË ‰È·¯ˆÚÈÛÙÈ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ÙÔ˘ ‰·¤‰Ô˘.
ñ ŸÙ·Ó ·ÎÔ‡ÛÂÙ ÙËÓ ÎfiÚÓ· ÙÔ˘ ÙÚ¤ÓÔ˘ Ó· ˯›, ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ ÙÚ¤ÓÔ Ì·›ÓÂÈ ÛÙÔ ÛÙ·ıÌfi. ªfiÏȘ
ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÂÓÙÂÏÒ˜ ÛÙËÓ ·Ô‚¿ıÚ· Î·È ·ÓÔ›ÍÔ˘Ó ÔÈ fiÚÙ˜, ÌË ‚È·ÛÙ›Ù ӷ Ì›Ù ̤۷.
¶ÂÚÈ̤ÓÂÙ ÚÒÙ· Ó· ·Ô‚È‚·ÛÙÔ‡Ó ·˘ÙÔ› Ô˘ ÙÔ ÂÈı˘ÌÔ‡Ó Î·È Î·ÙfiÈÓ ÌÔÚ›Ù Ì ¿ÓÂÛË Ó·
Ì›ÙÂ Î·È ÂÛ›˜ ÛÙÔ ‚·ÁfiÓÈ. ∞Ó ·ÎÔ˘ÛÙ› Ô ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi˜ ‹¯Ô˜ Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÎÏ›ÓÔ˘Ó ÔÈ
fiÚÙ˜ Î·È ‰ÂÓ ¤¯ÂÙ ÌÂÈ ÛÙÔ ÙÚ¤ÓÔ, ·ÔÌ·ÎÚ˘Óı›Ù ·fi ·˘Ùfi Î·È ÌËÓ ÚÔÛ·ı‹ÛÂÙ ӷ ÙÔ
ÚÔÏ¿‚ÂÙ ÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜. ∞ÊÔ‡ Ì›Ù ÛÙÔ ‚·ÁfiÓÈ, ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÙ ÚÔ˜ ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Î·È ·Ê‹ÛÙ ¯ÒÚÔ
ÁÈ· ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ÂÈ‚¿Ù˜. ∞Ó ‰ÂÓ Î·ı›ÛÂÙÂ, ÎÚ·ÙËı›Ù ·fi ÙÔ ¯¤ÚÈ ÙÔ˘ Û˘ÓÔ‰Ô‡ Û·˜ ‹ ·fi
ÙȘ ÛÙ·ıÂÚ¤˜ ¯ÂÈÚÔÏ·‚¤˜ ÛÙȘ Ï¿Ù˜ ÙˆÓ Î·ıÈÛÌ¿ÙˆÓ. ªË ÛÙËÚ›˙ÂÛÙ ÛÙȘ fiÚÙ˜ ηÈ
·ÔÌ·ÎÚ˘Óı›Ù ·fi ·˘Ù¤˜ fiÙ·Ó ÎÏ›ÓÔ˘Ó.
ñ ™Â ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ ¯ˆÚÈÛÙ›Ù ·fi ÙÔ Û˘ÓÔ‰fi Û·˜ ‹ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÛÙ ηıÔ‰‹ÁËÛË, ˙ËÙ‹ÛÙ ‚Ô‹ıÂÈ·
·fi ÙÔÓ À‡ı˘ÓÔ ™Ù·ıÌÔ‡, ÙÔÓ ∂ΉfiÙË ∂ÈÛÈÙËÚ›ˆÓ ‹ ÙÔ ¶ÚÔÛˆÈÎfi ∞ÛÊ·Ï›·˜ Î·È ∂ϤÁ¯Ô˘.
•·Ó·ÁÚ¿„Ù ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÛÙÔ ÙÂÙÚ¿‰Èfi Û·˜ ‚¿˙ÔÓÙ·˜ Ù· Ì·˘ÚÈṲ̂ӷ Ú‹Ì·Ù· ÛÙÔÓ ÂÓÂÛÙÒÙ·
ÔÚÈÛÙÈ΋˜ Î·È ‚¿˙ÔÓÙ·˜, fiÔ˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È, ÔÚÈṲ̂ӷ Ú‹Ì·Ù· ÛÙÔ ·ã ÚfiÛˆÔ ÏËı˘ÓÙÈÎÔ‡, fiˆ˜
ÛÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·:
ñ ŸÙ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÙȘ ΢ÏÈfiÌÂÓ˜ ÛοϘ, ÚÔÛ¤¯Ô˘ÌÂ: ..............................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
6. ™Ù· ΛÌÂÓ· Ì ԉËÁ›Â˜, fiˆ˜ ÙÔ ·Ú·¿Óˆ, ‚Ú›ÛÎÔ˘Ì ÔÏÏ¿ ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Ô˘ Ì·˜ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó
fiÙ Á›ÓÂÙ·È Î¿ÙÈ, Ô‡ Á›ÓÂÙ·È Î·È Ì ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ Á›ÓÂÙ·È. ∞ӷηχ„Ù ٷ Î·È ÁÚ¿„Ù ٷ ÛÙË ÛˆÛÙ‹
ı¤ÛË ÛÙÔÓ ›Ó·Î· Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›:
fiÙÂ Ô‡ ÌÂ ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ
ÚÒÙ· ÂÌÚfi˜ ·ÓÙ›ıÂÙ·
39

40. 2
ª·ı·›Óˆ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ ÛÙËÓ fiÏË
Clément Jérôme, ™˘˙ËÙÒÓÙ·˜ Ì ÙËÓ ÎfiÚË ÌÔ˘ ÁÈ· ÔÏÈÙÈÛÌfi, ÌÂÙ¿ÊÚ. K. T˙ˆÚÙ˙‹, ÂΉ. ªÂÙ·›¯ÌÈÔ, ∞ı‹Ó·,
2003.
∫¿È˙ÂÚ ƒÂÓ¤ Î·È ªÂÚÓ¿Ú, ∆Ô ‚È‚Ï›Ô Ù˘ fiÏ˘, ÌÂÙ¿ÊÚ. Ã. ¶·˘Ï›‰Ë˜ – £. ™‡ÚÔ˘, ÂΉ. ∂Ú¢ÓËÙ¤˜, ∞ı‹Ó·,
2001.
∫·ÏÏ›· ∂ϤÓË, ∆· ʈÙÈṲ̂ӷ ·Ú¿ı˘Ú· ‰ÈËÁÔ‡ÓÙ·È ÈÛÙÔڛ˜, ÂΉ. ∫·ÛÙ·ÓÈÒÙË, ∞ı‹Ó·, 1998.
∫ÔÓÙÔϤˆÓ ª¿ÓÔ˜, °¿ÓÙÈ Û ͇ÏÈÓÔ ¯¤ÚÈ, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 2003.
ªÈ· fiÏË ÛÙË ÏÔÁÔÙ¯ӛ· (ÛÂÈÚ¿ Ì fiÏÂȘ, fiˆ˜: ∫·‚¿Ï·, ∆Ú›ÔÏË, ∏Ú¿ÎÏÂÈÔ, ºÏÒÚÈÓ· Î.¿.), ÂΉ.
ªÂÙ·›¯ÌÈÔ, ∞ı‹Ó·.
•·ÓıÔ‡Ï˘ °È¿ÓÓ˘, ∞Ó¤‚· ÛÙË ÛÙ¤ÁË Ó· Ê¿Ì ÙÔ Û‡ÓÓÂÊÔ, ÂΉ. ∫·ÛÙ·ÓÈÒÙË, ∞ı‹Ó·, 1994.
¶¤ÙÚÔ‚ÈÙ˜-∞Ó‰ÚÔ˘ÙÛÔÔ‡ÏÔ˘ §fiÙË, ™ÙÔ ÙÛÈÌÂÓÙ¤ÓÈÔ ‰¿ÛÔ˜, ÂΉ. ¶·Ù¿ÎË, ∞ı‹Ó·, 1996.
ƒÔÓÙ¿ÚÈ ∆˙¿ÓÈ, ¶·Ú·Ì‡ıÈ· ·fi ÙÔ ÙËϤʈÓÔ, ÌÂÙ¿ÊÚ. A. ¶··ÛÙ·‡ÚÔ˘, ÂΉ. ªÂÙ·›¯ÌÈÔ, ∞ı‹Ó·, 2003.
ƒÔÓÙ¿ÚÈ ∆˙¿ÓÈ, ¶·Ú·Ì‡ıÈ· Û·Ó Ï·Ù‡ ¯·ÌfiÁÂÏÔ, ÌÂÙ¿ÊÚ. A. K·Ì‚‡ÛË, ÂΉ. ªÂÙ·›¯ÌÈÔ, ∞ı‹Ó·, 2003.
™Ê‹Î·˜ °ÈÒÚÁÔ˜, ∞ÙÙÈ΋ 8000 .Ã., ÂΉ. ªÂÙ·›¯ÌÈÔ, ∞ı‹Ó·, 2003.
www.driveme.gr
∞ÓıÔÏfiÁÈÔ: π. ª. ¶·Ó·ÁȈÙfiÔ˘ÏÔ˜, ∏ ÔÏÈÙ›· Ù˘ Ï›ÌÓ˘, ÛÂÏ. 24
∞. µ·ÚÂÏÏ¿, ¢Ú·ÎÔ·Ú·Ì‡ıÈ, ÛÂÏ. 57
40

41. 28Ë OÎÙˆ‚Ú›Ô˘
EÓfiÙËÙ· 3
41

42. 3
H ÔÚ›· ÚÔ˜ ÙÔ Ì¤ÙˆÔ*
•ËÌÂÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙÔ˘ ∞ÁÈ·ÓÓÈÔ‡, Ì ÙËÓ ·‡ÚÈÔ ÙˆÓ ºÒÙˆÓ, Ï¿‚·Ì ÙË ‰È·Ù·Á‹ Ó· ÎÈÓ‹ÛÔ˘Ì ¿ÏÈ ÌÚÔÛÙ¿*,
ÁÈ· Ù· ̤ÚË fiÔ˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Î·ıËÌÂÚÈÓ¤˜ Î·È ÛÎfiϘ. ŒÚÂÂ, ϤÂÈ, Ó· È¿ÛÔ˘Ì ÙȘ ÁÚ·Ì̤˜ Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Û·ÓÂ
ˆ˜ ÙfiÙ ÔÈ ∞ÚÙÈÓÔ›*, ·fi ÃÈÌ¿Ú· ˆ˜ ∆ÂÂϤÓÈ. §fiÁˆ Ô˘ ÂΛÓÔÈ ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó ·’ ÙËÓ ÚÒÙË Ì¤Ú·,
Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÎÈ Â›¯·Ó Ì›ÓÂÈ Û¯Â‰fiÓ ÔÈ ÌÈÛÔ› Î·È ‰ÂÓ ·ÓÙ¤¯·Ó ¿ÏÏÔ.
¢Ò‰Âη ̤Ú˜ ÎÈfiÏ·˜ ›¯·Ì ÌÂȘ ÈÔ ›Ûˆ, ÛÙ· ¯ˆÚÈ¿. ∫È ·¿Óˆ Ô˘ Û˘Ó‹ıÈ˙ ÙÔ ·˘Ù› Ì·˜ ¿ÏÈ
ÛÙ· ÁÏ˘Î¿ ÙÚÈ̷͛ٷ Ù˘ Á˘ Î·È ‰ÂÈÏ¿ Û˘ÏÏ·‚›˙·Ì ÙÔ Á¿‚ÁÈÛÌ· ÙÔ˘ Û·ÏÔ˘ ‹ ÙÔÓ ·¯fi Ù˘ Ì·ÎÚÈÓ‹˜
ηÌ¿Ó·˜, Ó· Ô˘ ‹Ù·Ó ·Ó¿ÁÎË, ϤÂÈ, Ó· Á˘Ú›ÛÔ˘Ì ÛÙÔ ÌfiÓÔ ·¯ÔÏfiÈ Ô˘ ͤڷÌÂ: ÛÙÔ ·ÚÁfi Î·È ÛÙÔ ‚·Ú‡
ÙˆÓ Î·ÓÔÓÈÒÓ, ÛÙÔ ÍÂÚfi Î·È ÛÙÔ ÁÚ‹ÁÔÚÔ ÙˆÓ ÔÏ˘‚fiψÓ.
¡‡¯Ù· ¿Óˆ ÛÙË Ó‡¯Ù· ‚·‰›˙·ÌÂ* ·ÛÙ·Ì¿ÙËÙ·, ¤Ó·˜ ›Ûˆ ·’ ÙÔÓ ¿ÏÏÔ, ›‰È· Ù˘ÊÏÔ›. ªÂ ÎfiÔ
ÍÂÎÔÏÏÒÓÙ·˜ ÙÔ Ô‰¿ÚÈ ·fi ÙË Ï¿ÛË, fiÔ˘, ÊÔÚ¤˜, Âηٷ‚Ô‡ÏÈ·˙ ›Û·Ì ÙÔ ÁfiÓ·ÙÔ. ∂Âȉ‹ ÙÔ ÈÔ
Û˘¯Ó¿ „ȯ¿ÏÈ˙ ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ ¤Íˆ, ηıÒ˜ ̘ ÛÙËÓ „˘¯‹ Ì·˜. ∫·È ÙȘ Ï›Á˜ ÊÔÚ¤˜ fiÔ˘ οӷÌ ÛÙ¿ÛË
Ó· ÍÂÎÔ˘Ú·ÛÙÔ‡ÌÂ, Ì‹Ù Ô˘ ·ÏÏ¿˙·Ì ÎÔ˘‚¤ÓÙ·, ÌÔÓ¿¯· ÛÔ‚·ÚÔ› Î·È ·Ì›ÏËÙÔÈ, ʤÁÁÔÓÙ·˜ Ì’ ¤Ó·
ÌÈÎÚfi ‰·‰›, ÌÈ· ÌÈ· ÌÔÈÚ·˙fiÌ·ÛÙ·Ó ÙË ÛÙ·Ê›‰·. ◊ ÊÔÚ¤˜ ¿ÏÈ, ·Ó ‹Ù·Ó ‚ÔÏÂÙfi, χӷÌ ‚È·ÛÙÈο Ù·
ÚÔ‡¯· Î·È Í˘ÓfiÌ·ÛÙ·Ó Ì χÛÛ· ÒÚ˜ ÔÏϤ˜, fiÛÔ Ó· ÙÚ¤ÍÔ˘Ó Ù· ·›Ì·Ù·. ∆È Ì·˜ ›¯Â ·Ó¤‚ÂÈ Ë „›ڷ
ˆ˜ ÙÔ Ï·ÈÌfi, ÎÈ ‹Ù·Ó ·˘Ùfi ÈÔ ·’ ÙËÓ ÎÔ‡Ú·ÛË ·Ó˘fiÊÂÚÙÔ. ∆¤ÏÔ˜, οÔÙ ·ÎÔ˘ÁfiÙ·Ó ÛÙ· ÛÎÔÙÂÈÓ¿
Ë ÛÊ˘Ú›¯ÙÚ·, ÛËÌ¿‰È fiÙÈ ÎÈÓÔ‡Û·ÌÂ, Î·È ¿ÏÈ Û·Ó Ù· ˙· ÙÚ·‚Ô‡Û·Ì ÌÚÔÛÙ¿ Ó· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ì ‰ÚfiÌÔ,
Úȯԇ ÍËÌÂÚÒÛÂÈ Î·È Ì·˜ ‚¿ÏÔ˘Ó ÛÙfi¯Ô Ù· ·ÂÚÔÏ¿Ó·.
√‰˘ÛÛ¤·˜ ∂χÙ˘, ÕÍÈÔÓ ÂÛÙ›
* ̤وÔ: Ô ÔÈËÙ‹˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔÓ ÂÏÏËÓÔ˚Ù·ÏÈÎfi fiÏÂÌÔ ÙÔ˘ 1940
* ÌÚÔÛÙ¿: ÁÈ· ÙËÓ ÚÒÙË ÁÚ·ÌÌ‹
* ÔÈ ∞ÚÙÈÓÔ›: ÙÔ Û‡ÓÙ·ÁÌ· Ù˘ ÕÚÙ·˜
* Ó‡¯Ù· ¿Óˆ ÛÙË Ó‡¯Ù· ‚·‰›˙·ÌÂ: ‚¿‰È˙·Ó ÙË Ó‡¯Ù· ·fi ÙÔ Êfi‚Ô ÙˆÓ ·ÂÚÔÔÚÈÎÒÓ ÂȉÚÔÌÒÓ
42