More Related Content
Similar to озоны цоорхой (14)
More from Batdelger Oyungerel
More from Batdelger Oyungerel (20)
озоны цоорхой
- 2. Озоны давхарга:
Дэлхийн агаар мандал дахь
озон(O3)-ы өндөр агууламжтай
амьд биетүүдэд хор нь дэлхий
хохирол учруулах чадвар
бүхий, нарны хэт ягаан туяаны
93 - 99 хувийг шингээж, дэлхий
уруу нэвтрүүлдэггүй хэсэг юм.
- 4. Озоны давхаргыг Францын эрдэмтэн Чарльз
Фабри, Анри Буйссон нар 1913 онд илрүүлжээ.
Энгийн спектрофотометр (Добсонметр)-ийг
бий болгосон, Британийн цаг уурч
Г.М.Б.Добсон стратосфер дахь озоны хэмжээг
газар дээрээс хэмжиж чадсан бөгөөд озоны
давхаргын дэлгэрэнгүй шинж чанаруудыг
судалсан юм. Добсон 1928 - 1958 онд озоны
хяналтын станцуудын дэлхий нийтийн сүлжээг
бий болгосон нь одоо хүртэл ажиллаж байна.
Түүний гавъяаг үнэлж, агаар мандал дахь озоны
агууламжийг хэмжих нэгжийг Добсоны нэгж
гэж нэрлэжээ.
- 5. Дэлхийн агаар мандлын озоны
давхарга Арктик дээгүүр асар
том хэмжээгээр цоорон
Нарны хэт ягаан туяа нэвтрэн
орж ирж байгаа "цоорхойн"
талбайн хэмжээ нь 2 сая
орчим ам. км байна.
- 7. Озоны давхарга мөхөлд ойрхон
байна.
1980-аад оны эхээр эрдэмтэд зарим
төрлийн хий, фтор, хлорт бодис озоны
молекулуудыг гэмтээж, улмаар цоолох
аюулд хүргэж байна хэмээн
тогтоосноор дэлхийн хүмүүс энэ
асуудалд анхаарал хандуулах болжээ.
- 10. Озоны давхарга цоорч байгаа
шалтгаан:
хөргөх тоног төхөөрөмж
агааржуулагч,
тусгаарлагч хөөсөнцөр хавтан
шүршдэг тансаг үнэртэн
гал унтраагч
Нисэх онгоцны утаа гэх мэт.
- 11. Озоны цоорхойн хор хөнөөл:
Нарны хэт ягаан туяа
идэвхжсэнээр
Нүдний болор цайх
Арьсны хорт хавдар
Мутаци бий болно.
Дархлаа суларна.
- 12. Хойд туйлын мөс хайлна.
Дэлхийн дулаарал явагдана.
Ургамал,амьтны бүтцэд
сөргөөр нөлөөлнө.
Дулаан бүсэд ган гачиг болно.
Сэрүүн бүсэд хавар эрт
эхэлнэ.
- 13. Озоны цоорхойг хэрхэн
багасгах вэ?
Утааг багасгах
Хөргөх, хөлдөөх болон
агааржуулалтын бүх техник
хэрэгсэл, технологид орлуулах бодис
ашиглах
Хор хөнөөлтэй зүйлсээс татгалзах
- 14. Сонирхолтой мэдээлэл:
Дэлхийн өндөр хөгжилтэй орнууд
бараа, бүтээгдэхүүнийхээ сав, баглаа
боодолд “Ozon friendly” буюу озонд
халгүй гэх шошго ашиглах болсон
аж.
Озоны давхаргыг хамгаалах олон
улсын өдрийг дэлхий нийтээрээ
тэмдэглэж байна.