1. EĞİTİMİN ÖNEMİNİN
BÜYÜK OLDUĞU GÜNÜMÜZ DÜNYASINDA
ALTERNATİF EĞİTİM SİSTEMLERİNDEN UZAKTAN EĞİTİM
Z.K.Ü
JEODEZİ VE FOTOGRAMETRİ ‘‘Eğitimsizlik iletişimsizliği doğurur yaklaşımı
MÜHENDİSLİĞİ IV.
SINIF ÖĞRENCİSİ
ile, hayatımızın her yerinde iletişimin gerekli
olduğunudüşünecek olursak, eğitimin şart
HAMDİ SEÇİLMİŞ olduğunu, olmadığı takdirde yaşamımızın
2002010602016 kesintilere uğrayacağını bilmemiz
hamdi_secilmis@yahoo.com.tr gerekmektedir.’’
hamdi_secilmis@hotmail.com.tr
h_secilmis@mymet.com.tr
ÖZET
Eğitimin günümüz dünyasında her alanda alınması gerektiği yoksa hayatta istenilen noktalara
insanların ulaşamayacağı fikrinde olaya yaklaşarak, öneminin büyük olduğu anlaşılmaktadır. Bunun
için elimizde bulunan imkanları kullanmak veya imkanı yaratmak durumunda olduğumuz
gerçeğindeyim. Bulunduğumuz her ortamda, gittiğimiz her yerde yeni şeyler öğreniriz ve zaman
içerisinde bunları davranışlarımıza yansıttığımızı görürüz. Bu eğitim süreci sonucunda istenilen
davranışların yanı sıra, istenilmeyen zararlı davranışlar da öğrenilebilir. O zaman öğrenilecek
bilgilerin kontrol altına alınması gerekmektedir. Bu da uygulanacak eğitim sistemi ile söz konusu
olacaktır. Bu yazımda Üniversitelerde formal eğitim ağırlıklı; uzaktan eğitim ile mi?, yoksa geleneksel
bildiğimiz örgün eğitim ile mi? öğrenmeye ulaşmanın kolaylıkları karşılaştırmalı olarak
incelenmektedir.
1. GİRİŞ
Günlük yaşantımızda etrafımızda gördüğümüz kişilerin (kendimizde dahil olmak suretiyle) çok azının
hayatında karşılaşacağı olaylara karşı bir B planı ürettiğini ve gerektiğinde kullandığını görmekteyiz
ve sonucunda bu tür yaşam içerisinde olan insanların hayatına kesintisiz devam ettiğini bilmemiz
gerektiğini düşünmekteyim. Türkiye’de bulunan kamu kurumları bünyesinde görev alan kişiler,
mevcut sistem içerisinde karşılaşılan problemlere, daha önceden uygulamada olumlu sonuç alınmış
yada sorunun çözümü doğrultusunda ilerleme kaydederek elde edilmiş alternatif sistemleri
uygulamaya sokarak kurumun ilerlemesindeki aksaklıkları ortadan kaldırabilmektedirler.Türkiye’de
eğitim-öğretim veren kurumları ele alacak olursak, geçmişten günümüze geliştirilen ve kendi zaman
dilimi içinde birçok da taraftar bulan alternatif eğitim sistemleri genelde mevcut bulunan eğitim
sistemlerinin eksik kalan taraflarını giderebilmek ve yürümeyen kısımlarını harekete geçirme
düşüncesi ile oluşturulmuşlardır.
1

2. Bu doğrultuda günümüzde, Eğitim ve öğretimin toplumsal ve bireysel ihtiyaçlara cevap verebilmesi
için, plan ve programları örgütsel yapısı ile bilimsel esaslara dayandırılmalı, uygulamaların da
teknolojik imkanlara yer verilmelidir.
Bu açıdan alternatif eğitim sistemleri incelenmeye değer hatta uygulanabilme şansına sahip oldukları
ortamlarda kullanılmaya değer sistemler olarak görülmektedirler.(.Füsun A.;(1998).
Günümüzden şöyle bir geriye baktığımızda 1000 yıl önceden bilim 100 yılda bir yenilenirken şuan
bulunduğumuz milenyum yıllarında ise her 4 yılda bir bilim kendini yenilemektedir.(ODTÜ 2004)
Dolayısıyla eğitim açısından baktığımızda; teknolojik gelişmelere paralel olarak üretim, bilgi ve diğer
sistemlerinde meydana gelen çok hızlı gelişmeler, eğitim-öğretim ortamını, uygulanan doktrin ve
mevcut olan gereklilikleri sürekli değiştirmektedir. Bu hızlı gelişmelere uygun eğitim ve öğretim
ihtiyaçlarını karşılayacak, çeşitli okul, kurum ve öğretici insanlara, doğru zamanda ve doğru yerde
fırsat eşitliği korunarak eğitim sağlayacak, her türlü bilgi iletişim araçları ve yüksek teknolojinin
görsel ve işitsel olarak uygulanmasını sağlayacak bir eğitim sisteminin olması gerektiğini tasavvur
edecek olursak; Bu olması gerekenlerin karşılığını bulduğu en ideal sistem ‘Uzaktan Eğitim’ dir.
Eğitim doğumdan ölüme kadar devam eden bir süreç olduğundan, günümüz yaşamımızdaki yerinin
her zaman için ilk sırada olması gerektiği düşüncesi yazıma ışık tutarak, alternatif eğitim
sistemlerinden uzaktan eğitimin ne olduğu, örgün eğitim ile ilişkisi karşılaştırmalı olarak
incelenmektedir.
2.EĞİTİMİN YAŞAMIMIZDAKİ YERİ VE ÖNEMİ
Eğitim doğumdan ölüme kadar devam eden bir süreçtir. Hayatımızın geç fark edilen bir parçası olan
eğitimin en önemli olgularından bir tanesi öğrenmedir.Yani eğitim amacına ulaşması için öğrenmenin
sağlanması gerekmektedir. İnsanlar duyu organlarını kullanarak, çevreleri ile etkileşim kurdukları
sürece yeni davranışlar öğrenirler. Eğer öğrenme yetisine sahip olmayan bir birey söz konusu ise o
kişinin sürekli bakıma muhtaç birisi olduğu söylenebilir. O birey için eğitim açısından yapılacak pek
fazla bir şey yoktur. Bu eğitim süreci sonucunda istenilen davranışların yanı sıra, istenilmeyen zararlı
davranışlar da öğrenilebilir. Bu istenilmeyen davranışların ortadan kaldırılması için planlı ve
programlı formal eğitim sürecinin uygulamaya sokulması ile öğretim ortaya çıkmaktadır. Bu formal
eğitim ve öğretim sürecinde bireylerin amaçları doğrultusunda davranışlarını değiştirmeleri
sağlanmaktadır. Eğitim ve Öğretimin temel amacı bireylerin öğrenmesini sağlamaktır. Bu tür
faaliyetlerin amacına ulaşması için öğrenmenin gerçekleşmesi gerekir. Bu doğrultuda öğrenmeyi
sağlayıcı öğretme çeşitliliğine gereklilik olduğu göze çarpmaktadır. Öğrenme sürecindeki öğrencinin
zengin bir görsel eğitim ortamında daha kolay güdülendiklerini ve öğrenilmek istenilen konu içeriğini
daha iyi anladıklarını günümüz teknolojisini kullanarak bu sonuca ulaşmamamız için hiçbir
engelleyici sebep yoktur. Türkiye’de eğitim ve öğretim standart bir hale getirilemediğinden ötürü,
bunun yanında insanların sosyolojik nedenlerden dolayı almış olduğu farklı eğitim, bireylerin
pisikolojik yapısını oluşturmakta ve hayata olan bakışını şekillendirmektedir. Bu yaklaşım ile
çevremize bakındığımızda ve onlarla iletişim kurduğumuzda belleğimizde karamsar insan tablosu
oluşmaktadır. İnsanlarımız, ‘olmak’ stratejisini, ‘görünmek’ stratejisine tercih ederek hayatlarını
sürdürmektedirler. Yani başarılı olmak yerine, başarılı görünmek; mutlu olmak yerine, mutlu
görünmek vb. gibi
Oysaki hayatta başarılı olan bireylerin, diğerlerinden tek farkı hayata olan bakış açılarını olumlu yönde
şekillendirmeleridir. Bu oluşumunda tamamlanması için eğitim alınması koşulu vardır. Eğitimsizlik
iletişimsizliği doğurur yaklaşımı ile, hayatımızın her yerinde iletişimin gerekli olduğunu düşünecek
olursak, eğitimin şart olduğunu, olmadığı takdirde yaşamımızın kesintilere uğrayacağını bilmemiz
gerekmektedir.
3.UZAKTAN EĞİTİM
Uzaktan eğitim modeli geleneksel olan örgün eğitim gibi; küre üzerindeki coğrafi koordinatları
belli olan noktaların oluşturmuş olduğu alan misali sınırlı bir yapıya sahip değildir. Çeşitli
nedenlerden dolayı herhangi bir öğretim ile tanışmayan veya öğretimi kesintiye uğrayan bireylere
2

3. sunulan, yaşamı boyunca öğrenme isteğine cevap veren alternatif eğitimlerden birisi uzaktan
eğitimdir.
Kendi kendine çalışarak öğrenmeyi gerçekleştirmek her eğitim düzeyindeki tüm öğrenciler için
gereklidir. Çünkü, yaşamda her insanın kendi kendine çalışması, öğrenmesi ve karşılaştığı sorunları
kendi çabasıyla çözmesi gerekir. Kendi kendine öğrenme çabalarının önemi, öğrenmenin kişinin kendi
tarafından oluşturulduğu gerçeğinde saklıdır. İnsan kendisi öğrenir; yoksa kimse bir başkası için
öğrenmeyi gerçekleştiremez. Ancak dışarıdan bireylerin öğrenmelerine yardım edebilir. (Fidan 1987).
Bu açıdan olaya baktığımızda Uzaktan Eğitim ile öğrencilerin kendi kendine öğrenmelerini bilmek
zorunda olduğu, öğreticilerin daha çok yol gösterici olduğu göze çarpmaktadır.
Uzaktan eğitim; Öğrenci ve öğretim elemanlarının farklı coğrafi mekanlarda olduğu, ders malzemesi
aktarımı ve etkileşimin teknolojiden yararlanılarak gerçekleştirildiği eğitim biçimidir (Uzaktan Eğitim
[http://www.ibun.edu.tr/]).
Eğitim ve Öğretimin temel amacının bireylerin öğrenmesini sağlamak olduğunu yukarıda belirtmiştim.
Amaç doğrultusunda hareket edecek olursak öğrenmeyi sağlayıcı öğretme çeşitliliğine gereklilik
olduğu göze çarpmaktadır. Öğrenme sürecindeki öğrencinin zengin bir görsel eğitim ortamında daha
kolay güdülendiklerini ve öğrenilmek istenilen konu içeriğini daha iyi anladıklarını günümüz
teknolojisini kullanarak bu sonuca ulaşmamamız için hiçbir engelleyici sebep yoktur.
Hızlı gelişen teknoloji ile birlikte üniversitelerdeki örgün eğitim içerisindeki çalışmalarda yer alan;
yazılı kaynaklar, televizyon ve radyodan farklı olarak, bunların etkileşimli video, video konferans,
bilgisayar destekli öğrenme paketleri ve web tabanlı internet yoluyla öğrenme zenginliği ortamı
yaratılarak uzaktan eğitim sistemi oluşturulmaktadır.
3.1.Yükseköğretimde Uzaktan Eğitim İle Örgün Eğitimin Karşılaştırılması
i)Uzaktan Eğitimde, öğrenciler baskının ve otoritenin olmadığı bir ortamda kendi seçimleri ile
derslere devam zorunluluğu olmadan yaptıkları programları hayatına uygulama şansına sahiptir.
Örgün Eğitimde bu tür esneklik söz konusu değildir. İlgili Üniversitenin koymuş olduğu yasalar
gereği belirli süreyi zorunlu hastalık vb. hallerde gelmeyerek kullanmak suretiyle dönem sonunu
derslere devam ile tamamlanması gerekmektedir.Aksi takdirde ilgili öğrenci cezaya tabi
tutulmaktadır.
ii) Ekonomik olarak sıkıntıda bulunan öğrencilerin, öğrenimlerini tamamlamak için gerekli
olan parayı kazanmaları açısından uzaktan eğitim zaman sınırlaması olmadığından dolayı bir fırsat
yaratmış olmaktadır. Örgün eğitimde bu durum ancak ders saatleri dışında gerçekleşmektedir.
Teknolojinin en fazla kullanıldığı Uzaktan Eğitimde öğretme çeşitliliğinin çok fazla olduğu bir
ortam yaratılması ile birlikte öğrenmede çabuk sağlanmaktadır. Örgün Eğitimdeki çalışmalar
günümüzde ağırlıklı olarak basılı materyaller ile devam ettiği için öğrenmede çoğu zaman sıkıntı
yaşanmaktadır. Örneğin; 3B anlatımlar söz konusu olduğunda; örgün eğitimde öğrenciler çoğu
zaman tasavvur etmek ile yetineceklerdir. Uzaktan eğitimde görsel ve işitsel olarak
desteklenilmektedir.
Örgün Eğitimde Üniversitede görev alan öğreticilerin, ders kaynaklarına internet kullanılarak
ulaşmak söz konusu olabilir. Fakat Uzaktan Eğitim ile planlı ve programlı bir şekilde görsel, işitsel
ve text tabanlı öğrenme ortamı hazırlanan dersler, bununla birlikte öğrenci-öğrenci, öğrenci-öğretici
etkileşim ağlarının varlığı, ilgili derslerin formatındaki konuları; sadece PC’lerimizde okumanın
dışındaki aktif olabileceğimiz davranışlarla sıkılma olgusunun yok edilerek öğrenmeye
yaklaşılmasını sağlamaktadır.
Uzaktan Eğitim ile Türkiye’de ve Yabancı ülkelerde yaşayan insanlarımıza internet aracılığıyla
mesafenin yok edilmesi ve zengin, fakir ayırt etmeksizin fırsat eşitliği sağlanan bir ortam yaratılarak
gereksinimler giderilebilir. Örgün Eğitimde ise öğrencilerin eğitim göreceği üniversiteye devam
edebilmesi için aynı veya yakın mekanda bulunma koşulu yer almaktadır.
Uzaktan Eğitim içerisinde etkileşimli uygulamalar öğrencileri aktif hale getirecektir, öğretici bu
doğrultuda öğrenimi kolaylaştırır. Dolayısıyla öğrenci araştırmacı, yaratıcı bir kimliğe kavuşacaktır.
3

4. Aynı zamanda bu etkileşimli uygulamalar, katılımı artıracak ve öğrencileri zinde tutacaktır. Örgün
Eğitimde öğretici aktiftir, daima bir şeyler öğretme peşindedir. Bu yüzden bireysel öğrenme
gerçekleşmemektedir.
Örgün Eğitim veren üniversitelerimizin her geçen yılda aldıkları öğrenci sayısı arttığından dolayı
buna paralel olarak öğretim üyeleri sayısı çok az farklılık gösterdiğinden burada yaşanılan sıkıntılar
eğitimin kalitesini yükseltmemektedir. Oysaki Uzaktan Eğitim gerçekleştirilmesi için her alanda
uzmanlaşmış olan öğretim üyelerin birbirleri ile ortak bir çalışma sürdürerek toplumsal ihtiyaçlara
uygun, ulusal bazda öğrencilerin fırsat eşitlik ilkesini yakalamış bir teknolojik eğitim programı
ortaya koymaları mümkün kılınabilir.
i) Uzaktan Eğitim, internet ile asenkron(eşzamansız) öğrenme yöntemi sağlayarak ilgili
öğrenciye yer ve zaman sınırlı olmaksızın öğrenmenin gerçekleşmesini sunmaktadır. Örgün
Eğitimde öğrenme yüz yüze olma koşulu ile gerçekleşmektedir.
ii)Uzaktan Eğitimde internet ile Asenkron(eş zamansız) öğrenme modeli uygulanmaktadır.
Öğrenci ders materyalini kendisine uygun olan bir zaman dilimi içerisinde takip edebileceğinden
ötürü, anlamakta zorluk çektiği kısımlara tekrar dönüş yapabilme imkanına sahiptir. Örgün Eğitim
bünyesinde ders alan öğrencilerin zeka seviyelerinin ve derse olan ilgilerinin eşit olduğu düşüncesi
doğrultusunda ortaya çıkan aksaklıklar istenilen öğrenme düzeyine çıkmasını engellemektedir
Sanal öğretim olan Uzaktan Eğitimle ders ile ilgili kaynaklar sürekli olarak güncel tutulabilir. Bu
bağlamda olaya baktığımızda eğitimin yaşam boyu olduğunu düşünecek olursak ve daha önceden
belirttiğim gibi 4 yılda bir bilgi değişimi olduğundan, sanal (siber) alandaki eğitim, bilgi
güncellemesine hız kazandırdığı için ömür boyu öğrenmeye devam edebilme şansına nail olabiliriz.
Örgün Eğitimde ise yenilikçi bir düşünceye sahip öğreticilerin kendi alanındaki reformları
öğrencilere aktarması yahut internette ilgili sayfalara yönlendirme yapması gerekmektedir. Bu da her
şeyi veremeyeceği anlamına gelmektedir.
Günümüzde bilginin öneminin büyük olduğu herkes tarafından yadsınamaz bir gerçektir.
Teknolojinin hızla gelişmesi ile birlikte bilgi gerçeği fark edilmiştir. Bu yüzden Uzaktan Eğitimde
internet aracılığı ile dersler için kaynak hazırlama ve üretilen bilginin ilgili öğrencilere ulaşmasını
sağlamak, öğreticilerin internet teknolojisini yeterli derecede bilmesini gerektirmektedir.
Devamında ilgili öğrencilerin internet ortamında zorluk çekmeden aranılan bilgilere ulaşması için
öğrencilerin de en az öğreticiler kadar internet teknolojisini iyi kullanmaları gerekmektedir. Örgün
Eğitim için de aynı şeyleri söylemek mümkündür.
Örgün Eğitim veren Üniversitelerde öğrenciler psikolojik ve sosyolojik unsurları (öğeleri) göz
önünde bulundurma koşulu ile kendisinin de ait olduğu grup oluşturma imkanına sahip olarak aynı
zamanda grup bilincini de kazanmaktadır. Kazanılan grup bilincinin olumlu sonuçlar doğuracak
yerlerde kullanılması, örneğin uygulamalı derslerdeki ortak çalışmalar, bilimsel ve eğlenceye
yönelik etkinliklerde birliktelik oluşturularak aktif yer almaları vb. gibi etkileşimlerden söz
edilebilir. Mekan ve zaman sınırlaması olmayan bir Uzaktan Eğitim içerisinde grup bilincinin
oluşmasının ve öğrenciler arası birlikteliğin sağlanmasının zor olduğunu söylemek olasılıklar
dahilindedir.
İyi bir eğitimci aynı zamanda iyi bir bilim adamı olacağı gibi her iki üstün niteliğin bir arada
bulunmadığı, yalnız bir üstünlüğün mevcut olduğu, öğreticiler; üniversitelerde örgün eğitim
içerisinde görev almaktadır. Her iki üstünlüğe sahip olan öğreticilerden ders almak bütün öğrenciler
tarafından arzulanır. Yalnız iyi bir bilim adamı olmayı hak etmiş, fakat yeterli eğitimci anlayışına
sahip olmayan öğreticiler de derslerde görev almakta, bu da öğrencilerin derse olan ilgilerini pozitif
yönde azaltmaktadır. Oysaki uzaktan eğitimde bu durum söz konusu olmayacaktır. Öğrenci sadece
amacına yönelik çalışmalarda bulunacaktır.
4

5. 3.2.Uzaktan Eğitimin Türkiye’deki Yeri
Teknolojideki hızlı gelişim ülkeler arası mesafeyi kısaltmıştır. Dolayısıyla internet yardımıyla anında
dünyanın diğer ucunda meydana gelen gelişmeye tanık olabilmekteyiz. Ülkelerin ekonomik olarak
kalkınabilmeleri için günümüzde bulunan teknolojik gelişmeleri takip etmeleri ve bizzat kullanıcı rolü
içerisinde olmaları gerekmektedir. Ülkemizde eğitim sektöründeki birtakım aksaklıklara cevap
verebilmek için alternatif çözüm önerilerini uygulamaya geçirmek gerekmektedir. Türkiye’de birçok
üniversite öğretim üyesi sıkıntısı çekmektedir. Bu eksikliği alanı dışındaki öğretim üyelerine, devlet
dairelerinde görev yapan memurlara veya öğrencilikten yeni kurtulmuş asistanlara vererek, bir yarayı
kapattığını sanan üniversite yetkilileri, diğer taraftan büyük bir yaranın açılmasına sebep olmaktadır,
yani öğrencilerin ilgili ders hakkında yetersiz derecede bilgilendirilmesine, dolayısıyla öğrenme
gerçekleşmediğinden eğitim ve öğretim amacından uzaklaşmaktadır. Bunun önüne geçmek için
uzaktan öğretime gereksinim vardır. Veya sıkıntıyı giderebilmek için uzaktan öğretim veren
üniversitelerin programları içerisinde ilgili dersler mevcut ise öğrencilerin o dersleri almalarına izin
hakkı tanınmalıdır.
Uzaktan öğretim ile sürdürülebilen eğitim bu sorunlara çözüm yolları sunmaktadır. İnternet ile birlikte
bilgiye daha kolay ulaşıla bilinmekte, istenilen güncellemelerinde çok kolay yapıldığı bir ortam
sağlanabilmektedir. Türkiye’de ABET (Acreditation Board of Engineering, and Technology)
tarafından akredite edilmiş üniversitelerin (ODTÜ, İTÜ, Boğaziçi vb gibi) programları doğrultusunda
diğer mevcut üniversitelerin (ZKÜ, KTÜ,SÜ vb gibi) destekleyici ve ortak çalışmaları ile, öğrenmeyi
kolaylaştıracak şekilde öğrenci merkezli öğrenme ortamları hazırlama yoluna gidilmesi kaçınılmaz
hale gelmiştir. İnternet üzerinden web tabanlı olarak, etkileşimli web sayfaları, e-mail, dosya transferi,
tartışma, ve haber grupları, sohbet odaları gibi eğitim hizmetleri öğrenci ve öğretici arasında senkron
ve/veya asenkron olarak verilmektedir. Bu sistem ile büyük çapta dünyadaki insanlar ile iletişim
sağlanmakta ve her türlü bilgi edinimi kolay hale gelmektedir.
Ülkemizde Uzaktan Öğretim programını 1982 yılında başlatan Anadolu Üniversitesi, Türkiye’deki ilk
uzaktan öğretim üniversitesidir. Bugüne kadar pek çok eğitim ihtiyacını karşılamada önemli adımlar
atmıştır. Örneğin yükseköğretime girişte fırsat eşitliğini artırmak; ön-lisans ve lisans eğitimini kaçıran
bireylere yeni imkanlar sunmak; aynı zamanda yaşadıkları süre içerisinde gelişen teknoloji ile birlikte
bilgilerini artırmak ve mevcut bilgilerinde güncelleme yapmak için bu tür programlara gereksinim
vardır.
Örgün eğitim yapmakta olan üniversitelerimiz arasında da bu yönde çalışmalarını hızlandırmış
olduğunu görmekteyiz. Örneğin Sakarya Üniversitesi’nin kampüs içerisinde önlisans programlarına
yönelik bir takım çalışmalarda bulunması , günümüzde geniş bir kitleye ulaşan ODTÜ’nün internete
dayalı web tabanlı uzaktan eğitim kurslarını yürütmeleridir. ODTÜ’de kurulmuş olan bu sistemde
kayıt yaptıran ilgili öğrenciye kullanıcı parolası verilmektedir. Aynı zamanda sadece kendisinin
bilmekte olduğu web sayfasına giriş çıkışı sağlayacak bir şifreye sahip olmaktadır. Bu parola ve şifre
ile istediği zamanlarda öğrenci online olarak, asenkron çalışmalarına devam edebilmektedir. Örneğin;
Üniversitelerde Mühendislik Fakültesi öğrencilerine verilmekte olan Temel Bilgisayar Teknolojisi,
Veri Tabanı Yönetim Sistemi vb. derslerin öğretici sıkıntısı çekilen okullarda uzaktan eğitim ile
öğrencilerin alınmasına imkan tanınabilir. Bunun sağlanması durumunda Üniversitelerde öğretim
üyesi sıkıntısı çeken bölümler içerisindeki meslek derslerine giren öğretim üyelerine, tez çalışmalarını
tamamlamak için araştırmalarını düzenli sürdürebilmelerini gerektiren zaman sınırı da, kaldırılmış
olacaktır. Hiçbir sistem içerisindeki yeni bir değişim birden bire bütünü kapsayacak durumda
olmamıştır. Parçada yapılan yeniliklerde görülen olumlu sonuçlar insanları zamanla bütüne
yönlendirmiştir. Örneğin; Türkiye’de herhangi bir üniversitenin bölümünden elde edilmiş bölüm
birinciliği başarısından kazanılan deneyimlerin, iş hayatına model olarak alınması gibi... Uzaktan
eğitimde; başlangıç olarak, normal sürede mezun olamayan öğrencilerin, tekrar etmeleri gereken
dersleri veya 1-2 dersten okulu uzatan öğrencilerin ekonomik şartlar göz önünde bulundurulurak
uzaktan eğitim ile devamını sağlamaları mümkün kılınabilir. Aşağıda ODTÜ’de internete dayalı
olarak kurs kapsamında verilen bir ders olan Veri Tabanı Yönetim Sistemi’nin web sayfasından
alınmış bir görüntüsü yer almaktadır.
5

6. 1.Hafta 16 Şubat Veri Taban Sistemine Giriş - 1 & 2
2.Hafta 23 Şubat Veri Tabanları İçin Kavramsal Modelleme
3.Hafta 2 Mart Fiziksel Veri Tabanı Modellemesi
4.Hafta 9 Mart İlişkisel Veri Modelleme
5.Hafta 16 Mart VTYS Dili
6.Hafta 23 Mart Veri Tabanı Tasarımı
7.Hafta 30 Mart Kavramsal Modelin Mantıksal Modele Dönüştürülmesi
8.Hafta 6 Nisan Örnek VTYS
Yukarıda web sayfasından alınan etkileşimli tabloda, üzerinde şekiller ile ifade edilen butonları
tıklayarak senkron ve/veya asenkron öğrenim gerçekleşmektedir.
Haftalık ders programı yer almaktadır Gereksinimler, ders notları ve chat ile
ulaşılabilecek adresler
Dersin Amacı verilmektedir.
Dersin değerlendirilmesinde göze alınan kriterler bu sayfada yer almaktadır. (ödevler,
dönem sınavı, chat’a katılım, tartışma grubuna katılım
Ders kitabı ve yaralanılacak referans kitaplar hakkında bilgi sunulmaktadır.Örneğin;
Ders Kitabı:
6

7. R. Elmasri ve S.B. Navathe Fundamentals of Database Systems, The
Benjamin Cuming Pub., 1994
Referans Kitabı:
R. Ramkrishnan Database Management Systems
McGraw-Hill, 1997
Öğretim Üyesi hakkında bilgilere ulaşılmaktadır. Örneğin;
Prof.Dr. Adnan Yazıcı
ODTU Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesidir. Doktorasını (Ph.D) Tulane
Üniversitesinde (New Orleans, ABD) Bilgisayar Bilimleri Bölümünden 1991 yılında almıştır.
Araştırma alanları:
Veritabanı Yönetim Sistemleri, Bulanık Veritabanı Modellemesi, ve Algoritmaların Tasarımı
ve Analizi
Kişisel ev sayfası:
www.ceng.metu.edu.tr/~yazici
Öğretim üyesi ve asistanlara ders hakkındaki sorularda ulaşılabilecek e-mail adresleri ve
eşzamanlı chat yapılabilecek saatlerde mevcuttur. Örnek; Chat: Veri Tabanı Yönetim Sistemleri
dersi için yapılacak chat'e oturumuna http://idea.metu.edu.tr/cafe adresinden katılabilirsiniz.
7

8. Chat saatleri:
2. hafta 28 Şubat 2001 Saat 19:00 - 21:00
4. hafta 14 Mart 2001 Saat 19:00 - 21:00
6. hafta 28 Mart 2001 Saat 19:00 - 21:00
8. hafta 11 Nisan 2001 Saat 19:00 - 21:00
Ders ile ilgili duyurular bu sayfadan takip edilmektedir.
Ortaöğretimde uzaktan eğitimin verilmesi doğru olmayabilir. Çünkü o dönemdeki öğrencilerin
öğretmenlerinin ve sınıf arkadaşlarının güdümüne ihtiyaç duyduklarından dolayı olumsuz sonuçlar
doğurabilir.Yalnız öğrenciler arasında sorumluluk yetisi gelişen belirli olgunluk düzeyindeki kişiler bu
uygulamaya dahil edilebilir. Uzaktan Eğitimin daha çok faydalı olacağı yer ön-lisans ve lisans eğitimi
veren üniversite kurumlarıdır.Çünkü burada bulunan öğrenci, sorumluluk almasını bilen hayatındaki
eksikliklerin farkına varmış ve onu gidermek için nereden başlayacağı konusunda tereddüdü olmayan,
arkadaşlarının ve öğretici kişilerin güdülemesine gerek kalmadan amaçlarını hedefleyen bir
topluluktur. Aynı zamanda bu kişiler; her bireyin hayata bakış açısının farklı olduğunu bilen ve onu
ifade ederek savunması gerektiğini düşünen olgun yapıya sahiptirler.
SONUÇ
Hayatımızın vazgeçilmez bir bütününü oluşturan eğitimin, günümüzde öneminin dahada artığının, bir
an önce farkına varılmasının ve tam anlamıyla öğrenmenin geçekleştirilmesinin gereğine
inanmaktayım. Öğrenmenin gerçekleşmesi için de öğretme çeşitliliğine ihtiyaç olduğuna ve bunun
karşılanması hızlı gelişen bilişim teknolojilerinin kullanılmasıyla mümkün olacağına, aynı zamanda
güncellemelerin kolaylıkla yapıldığı bir ortam oluşturulmasında uzaktan eğitime olan gereklilik büyük
çıplaklığı ile göze çarpmaktadır. Bu bağlamda öğrencilerin daha iyi yetişmelerini ve teknolojik
gelişmelere ayak uydurmalarını sağlayacak olan uzaktan eğitimin biran önce tüm üniversitelerde
hayata geçirilmesi, biz öğrencilere de yeni ufuklar yaratması açısından gerekliliği oldukça aşikardır.
TEŞEKKÜR
Bu yazıyı oluşturmamda, benden desteğini esirgemeyen lise öğretmenim; şuan Zonguldak Anadolu
Çelikel Lisesinde ingilizce öğretmenliği yapmakta olan, sayın A.Mennan Azkar hocama ve eşi İlknur
Azkar’a , Aynı zamanda Bilimsel Yazım Sunum dersi kapsamında, makale yazma ve sunma imkanını
bize tanıyan, ders sorumlusu sayın Yrd.Doç.Dr.Çetin Mekik hocama teşekkürlerimi sunmak isterim.
KAYNAKÇA
FÜSUN A.; Farklı Eğitim Yaklaşımları ile düşünceleri düz yazı, Eğitim Bilimleri Bölümü, YTÜ,
1998
ODTÜ , Bilim Teknik Dergisi, süreli yayınları, 2004
8

9. EMRE Y.; Kitle İletişim Araçları ve www Teknolojilerinin UZAKTAN EĞİTİM
Uygulamalarında Kullanılması, sempozyum, 2002
FİDAN, N. ; “Birleştirilmiş Sınıflarda Kendi Kendine Çalışma”, Birleştirilmiş Sınıflarda Öğretim.
Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. 1987
[http://www.ibun.edu.tr/]; Uzaktan Eğitim
ORHAN T. Ve İBRAHİM C. K.; Sakarya Üniversitesi Uzaktan Öğretim Önlisans Projesi,
Sakarya Üniversitesi Enformatik Bölüm Başkanı, 2002
9