visita ao muíño de calaza

1. MUIÑO DE
CALAZA

3. O 26 de febreiro Camino propuxo ir dar unha volta polos arredores para
coñecer un muiño que está perto do colexio e que foi restaurado
recentemente polos seus donos: o muiño de Calaza.
Xuntámonos no cruce do Xestal con Constantino, un veciño, e con
Magdalena, nai de Laura de sexto.
Sen saír do punto de encontro, Constantino contounos cómo cambiou o
Xestal. Antes era unha aldea na que se podía vivir sen saír dela en todo o
ano. A agricultura e a gandeiría proporcionaban unha economía de
subsistencia para todas as familias, e non faltaban artesáns que producían o
necesario para os seus veciños: costureiras, zoqueiros, ferradores,
cesteiros, había médico, veterinario…, áta había un salón no que se reunía a
xuventude os fins de semana para botar uns bailes.
Pouco a pouco, como en toda Galicia, a xuventude foi marchando en busca
dun futuro mellor, ou iso pensaban, quedando moitas casas vacías.
Na súa cara poidemos observar como botaba en falta a vida que nun tempo
rebulía na zona.

5. De camiño ó muiño, descubrimos o mal
adaptados que estamos xa ó noso
entorno e comprendimos a Constantino
cando nos falaba dos traballos que
pasaban de pequenos acompañando o
gando ó monte…, nos xa non sabíamos
andar polo medio dos toxos.

6. No medio do camiño descubrimos unhas colmeas que Constantino
foi visitar. Algúns dos rapaces intentaron seguilo e aprendemos
que as abellas non deben ser molestadas, algo que por
experiencia sabían os nosos acompañantes maiores por estar
máis en contacto coa natureza.

7. Chegados ó muiño fomos recibidos por
Manuel de Calaza e o seu fillo
Germán… E xa empezaron as
sorpresas. Esa ponte sobre a que
estamos colocados, está formada
sobre unha única pedra de pizarra que
Manuel axudou a levar no seu
momento.

8. Con atención seguimos as explicacións de Manuel, que nos explicou o que
era a maquía, unha forma de pago ó muiñeiro que consistía en dar parte
da fariña que se sacaba do gran. Tamén nos demos conta do valor da
“palabra”. Os clientes deixaban o saco á porta do muiño aínda que non
estivera o muiñeiro e recollía a fariña ó día seguinte, tamén sen
necesidade de que estivera o muiñeiro.

9. Manuel explícanos como decidiu arranxar o muiño, poñelo de novo en
pé despois de que o tempo sen uso o deixara sen teito, sen portas…
Na súa cara pódese observar a ilusión de compartir cos veciños a súa
propiedade, e non só cos veciños, senón con calquera que queira pasar
un día de lecer baixo cuberta e rodeado de natureza.

10. Por fin chegou o momento de ver se a
restauración chegaba tamén ó mecanismo do
muiño. Vimos como a forza motriz da auga, cun
respecto absoluto pola natureza, era capaz de
triturar o gran. Nese momento fomos
conscientes de como debía ulir aquel lugar nos
seus mellores momentos, xa que un lene olor era
despedido polas moas ou pedras do muiño.

11. Unha vez rematadas as explicacións do
funcionamento e postos os nomes a cada peza do
muiño, dispuxémonos a saír, non sen antes pedirlles
ós nosos guías unha foto para a posterioridade, ó
tempo que agradecíamos as súas explicacións.

12. Unha sorpresa nos agardaba aínda. Agochado detrás da porta atópase o burro, unha
especie de guindastre que servía para que unha soa persoa poidera quitar as moas do
muiño e arranxalas para que moeran mellor.

13. Foi difícil marchar de alí. Os nosos guías eran un pozo sin fondo de
sabiduría e xenerosidade. O estar con eles comprobamos o dito
africano: Fai falta un pobo para educar a un neno.

14. Adeus, Manuel. Recollemos a túa invitación a disfrutar noutro
momento do teu muiño. Moitas grazas pola túa acollida e
sinxeleza. E moitas grazas tamén por restaurar e poñer a
disposición de todo aquel que queira a túa propiedade.

15. CPI VIRXE DA CELA. XUÑO 2015