SlideShare a Scribd company logo
1 of 25
Download to read offline
1
Adn-bm-pÅ Ah-Imi nb-aw, 2005
s]mXp A[n-Im-cn-I-fpsS (Public Authorities) A[o--X-bn-epÅ hnh-c-§Ä ]u-c-·mÀ¡v
nÀ_m[w e`y-am-¡p-¶-Xnpw kÀ¡m-cp-tZym-K--Ø-cpsS {]hÀ¯--§-fn kpXm-cy-Xbpw
D¯-chm-Zn-¯hpw hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xnpw tI{µ C³t^mÀta-j³ I½o-j³, kwØ-m
C³t^mÀta-j³ I½oj³ F¶n-h-bpsS cq]-h-Xv¡-c-W-¯npw AXv kw_-Ôn¨v bmZr-
Ýn-I-ambn D−m-Im-hp¶ aäp Imcy§Ä¡pw th−n Adnbm-pÅ AhIm-i¯nsâ
{Iobm-ß-I-amb `c-W-hy-hØ {Ias¸-Sp-¯p-¶-Xn-pÅ nb-aw.
`mc-X-`-c-W-L-S kwØm-]w sN¿p¶Xv Pm-[n-]Xy dn¸-»n-¡m-bn-cn-s¡, kÀ¡m-cn-
tbpw AXnsâ LS-I-§-fbpw `cn-¡-s¸-Sp-¶-h-tcm-SpÅ D¯-c-hm-Zn-Xz-¯n ne-n-dp-¯p-
¶-Xnpw Agn-aXn nb{´n¡p-¶-Xn-p-ambn DZvt_m-[n-¸n-¡-s¸« Hcp ]ucm-h-enbpw
hnÚm---kp-Xm-cy-Xbpw Pm-[n-]Xy¯nÂ, AXnsâ {]hÀ¯--£-a-Xbv¡v aÀ½-{][m--am-
Ip-¶-Xn-m Bh-iy-am-Wv. {]m-hÀ¯nI Xe-§-fn-epÅ hnh-c-§-fpsS shfn-s¸-Sp-¯Â
kÀ¡mcp-IfpsS Imcy-£-a-amb {]hÀ¯--§Ä, e`y-amb km¼-¯nI Dd-hn-S-§fpsS ]c-
am-h[n D]-tbmKw, t£m`-P--I-amb hnh-c-§fpsS cl-kymß-IX Im¯p kq£n¸v apX-
em-bh DÄs¡m-Åp¶ s]mXp Xmev]-cy-hp-ambn Hcp A`n-{]m-b-hy-Xym-k-§Ä¡v km[y-X-
bp-−v.
Pm-[n-]Xy BZÀi-§-fpsS {]m[myw ]cn-]m-en-¨p-sIm−v Xs¶ Cu `n¶m`n{]m-b§fnÂ
Hcp ka-zbw AXym-h-iy-amWv.
AXn-m Ct¸mÄ ]uc-·mÀ¡v Ah-cm-{K-ln-¡p¶ GXm-pw hnh-c-§Ä ÂIp-¶Xv
kµÀt`mNn-X-amWv.
C´y³ dn¸-»n-¡nsâ A¼-¯n-bmdmw hÀj-¯n ]mÀe-saâv Xmsg hnh-cn¡pw {]Imcw
nb-a-am-¡n-bn-cn-¡p-¶p.
A²ymbw 1
{]mcw`w
1. Npcp-¡-t¸cpw _m[-I-am-Ip¶ {]tZ-i§fpw DÛ-hhpw : þ
(1) Cu nbaw Adn-bm-pÅ Ah-Im-i-n-baw 2005 F¶-dn-b-s¸-Spw.
(2) P½p-þIm-ivaoÀ kwØ-m--samgnsI C´y apgp-hpw CXv _m[-I-am-bn-cn-¡pw.
(3) 4þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸pw, 5þmw hIp-¸nsâ 1 Dw 2 Dw D]-h-Ip-¸p-Ifpw
12,13,15,16,24,27,28 F¶o hIp-¸p-Ifpw DS³ {]m_-ey-¯n hcp-¶-Xm-bn-cn-¡pw. nb-
a-¯nse Ah-ti-jn-¡p¶ hIp-¸p-IÄ nb-a-nÀ½mW-¯nsâ-b¶v XpS§n qän-bn-
cp-]Xmw Znh-k-¯n {]m_-ey-¯n hcp-¶-Xm-bn-cn-¡pw.
2. nÀÆ-N--§Ä
Cu nb-a-¯n asämcp Bibw kµÀ`-him hyà-am-¡m-¯-]£w Xmsg hnh-cn-¡p¶
nÀÆ-N--{]-Imcw ]Z-{]-tbm-K§Ä a-Ên-em-t¡−XmWv.
(a) _Ô-s¸« kÀ¡mÀ F¶mÂ
(i) tI{µ kÀ¡m-cn-mtem, tI{µ `c-W-¯m Øm]n-X-am-b-tXm, ne-hnÂsIm-−p-h-
¶tXm, DS-a-Ø-X-bn-ep-ÅtXm, nb{´W-¯n-ep-ÅtXm, {]Xy-£-amtbm, ]tcm-£-amtbm Sn
kÀ¡m-cnsâ ^−v apXÂap-S¡n-bpÅ s]mXp A[n-Im-cn-Ifp-ambn _Ô-s¸«v tI{µ-
kÀ¡mcpw
2
(ii) kwØ-m kÀ¡mÀ kvYm]n-¨tXm ne-hnÂsIm-−p-h-¶tXm DS-a-Ø-X-bn-ep-ÅtXm,
^−v apXÂ apS¡n -S-¯p-¶tXm AXnsâ nb-{´-W-¯n-ep-ÅtXm Bb s]mXp A[n-
Im-cn-Ifp-ambn _Ô-s¸«v AXmXv kwØm--kÀ¡m-cp-Ifpw BIp-¶p.
(b) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ F¶mÂ
12þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw kvYm]n-¡-s¸« tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³
(c) tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ F¶mÂ
5þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw ntbm-Kn-¡-s¸« tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³
Hm^o-kdpw 2þmw D]-h-Ip-¸p-{]Imcw ntbm-Kn-¡-s¸« tI{µ Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àta-
j³ Hm^o-kdpw DÄs¸-Sp¶p
(d) “No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ”, “C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ” F¶mÂ
12þmw hIp-¸nsâ 3þmw D]-h-Ip-¸p-{]Icmw nb-an-¡s¸-«n-«pÅ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-
Wdpw C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-amWv
(e) “bpàm-[n-Imcn” F¶m þ
(i) temI-k-`-bnepw nb-a-k-`-bnepw k`-IÄ ne-hn-epÅ tI{µo-IrX `c-W-{]-tZ-i¯v
kv]o¡dpw, cmPy-k-`-bnepw kwØm At[m-a-Þ-e§fn sNbÀam-p-am-Wv.
(ii) kp{]ow-tIm-S-Xn-bpsS Imcy-¯n kp{]ow-tIm-S-Xn-bnse No^v PÌnkpw
(iii) ssl-tIm-S-XnIfpsS Imcy-¯n sslt¡m-S-Xn-bnse No^v PÌnkpw
(iv) `c-W-L-S--bntem AXnp Io-gntem Øm-]n-X-amb aäv A[n-Im-cn-Isf kw_-Ôn¨v
{]kn-Ut−m KhÀ®tdm BIp¶p
(v) `c-W-L-S--bpsS 239þmw Ap-tO-Z-{]-Imcw nb-an-¡-s¸« `c-Wm-[n-Imcn
(f) “hnhcw” F¶m þ
ne-hn {]m_-ey-¯n-epÅ GXv nbaw aptJ-bpw Hcp s]mXp A[n-Im-cn¡v GXp cq]-
¯nepw e`y-am-¡m-hp-¶, tcJ-IÄ, {]am-W-§Ä, Ipdn-¸p-IÄ, kÀ¡p-e-dp-IÄ, D¯-c-hp-IÄ
temKv _p¡nkv Icm-dp-IÄ, dnt¸mÀ«p-IÄ, t]¸-dp-IÄ, Cþ-sa-bn-ep-IÄ,A`n-{]m-b-§Ä, D]-
tZ-i-§Ä, ]{X-¡p-dn-¸p-IÄ, t]¸-dp-IÄ, km¼-nfp-IÄ, amXr-I-IÄ XpS§nb GXp hkvXp-
¡fpw GsX-¦nepw kzIm-cy-Øm-]-s¯ kw_Ôn¨ GsX-¦nepw Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-
¯n tiJ-cn-¨n«pÅ hkvXp-¡fpw DÄs¸-Sp-¶p.
(g) Ap-im-kn-¨n-cn-¡p¶p F¶mÂ
_Ô-s¸« kÀ¡mtcm bpàm-[n-Im-cn-Itfm Cu nb-aw-hgn S-¯p-¶ (Ap-im-k--I-fm-
Wv) nÀt±i§-fmWv
(h) “s]mXp A[n-Imcn” F¶mÂ
3
(a) `c-W-L-S--bntem AXnsâ Iogntem ;
(b) ]mÀe-saâv nÀ½n¨ GsX-¦nepw nb-a-¯ntem ;
(c) kwØ-m nb-a-nÀ½mW k`-bpsS GsX-¦nepw nbaw hgntbm ;
(d) _Ô-s¸« kÀ¡mÀ ]pd-¯n-d-¡nb Hcp D¯c-hn³tatem hnÚm-]w hgntbm ;
ne-hn h¶tXm, cq]o-I-cn-¡-s¸-«tXm Bb kzbw-`-c-W-apÅ A[n-Im-cntbm,
t_mUntbm, C³Ìn-äyq-jtm BWv. Ch IqSmsX {]Xy£amtbm, ]tcm-£-amtbm,
{]kà kÀ¡m-cnsâ ^−n n¶v ;
(i) bYmÀ°-¯n [-k-lmbw ÂIp-¶tXm, nb{´-W-¯ntem, DS-a-Ø-X-bntem DÅ
t_mUn ;
(ii) bYmÀ°-¯n [-k-lmbw e`n--¡p¶ kÀ¡m-cn-Xc kwL-S--IÄ ; XpS§n-bhbpw
CXn DÄs¸-Sp¶p.
(i) tcJ F¶mÂ
(i) GXv ^bepw {]am-Whpw ssIs¿-gp¯v {]Xnbpw ;
(ii) Hcp {]am-W-¯nsâ ssat{Im^nenw ssat{Im-^n-sj-^m-Ivkn-anen tIm¸n-Ifpw ;
ssat{Im-^n-en-an (hep-Xm-¡ntbm AÃm-sX-tbm) tiJ-cn-¨n«pÅ {]Xn-_nw-_-§fpw Ah-
bpsS ]p-cp-Xv]m-Z-hpw
(iv) I¼yq«À hgntbm AsÃ-¦n asä--sX-¦nepw b{´-¯mtem nÀ½n-¡p¶ tcJ-Ifpw
DÄs¸-Sp-¶p.
(j) Adn-bm-pÅ Ah-Imiw F¶mÂ
GXv s]mXp A[n-Im-cn-bpsS nb-{´-W-¯n³- Io-gntem ssIh-itam DÅ Ffp-¸-¯nÂ
e`y-am-¡m-hp¶ hnh-c-§Ä¡pÅ Ah-Im-i-am-Wv. Cu Ah-Imiw Xmsg ]d-bp-¶-h-IqSn
DÄs¡m-Åm-hp-¶-XmWv.
(i) {]am-W-§-fp-tSbpw tcJ-I-fp-tSbpw ]cn-tim-[ ;
(ii) Ipdn-¸-Sn-IÄ FSp-¡p-¶-Xpw -{]-amW-§-fp-tSbpw tcJ-Ifp-tSbpw km£y-s¸-Sp-¯nb
tIm¸n-IÄ FSp-¡p-¶Xpw `mK-§Äam{Xw FSp-¡p-¶Xpw aäpw ;
(iii) GXv ]ZmÀ°-¯n-tâbpw km£y-s¸-Sp-¯nb km¼n-fp-IÄ FSp-¡p-¶Xv ;
(iv) I¼yq-«-dntem AXp-t]m-epÅ aäp kwhn-[m--§fntem tiJ-cn¨ h¨n-«pÅ hnh-c-§Ä
UnkvIp-IÄ, ^vtfm¸n-IÄ, tS¸p-IÄ, hoUntbm Imk-äp-IÄ apX-emb cq]-¯ntem, AsÃ-
¦n atä-sX¦nepw CeIv-t{Sm-Wn¡v cq]-¯ntem, {]nâv Hu«p-IÄ hgntbm e`y-am-¡p-¶Xpw
DÄs¸-Sp¶p
(k) kwØ-m C³^Àta-j³ I½o-j³ F¶mÂ
15þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]--h-Ip¸v {]Imcw cq]o-I-cn¡-s¸-«n-«pÅ kw-Øm C³^Àta-j³
I½o-j-mWv.
(l) “kwØ-m No^v C³^Àta-j³ I½o-j³” F¶mÂ
15þmw hIp-¸nsâ 3þmw D]--h-Ip¸v {]Imcw nb-an¡s¸Sp¶ kw-Øm No^v C³^Àta-j³
I½o-j-Wdpw kwØ-m C³^Àta-j³ I½o-jWdpw BWv.
(m) “kwØ-m ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ F¶mÂ
4
5þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]--h-Ip¸v {]Imcw nbpà-mb -kw-Øm ]_vfnIv C³^Àta-j³
Hm^o-k-tdbpw 2þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw ntbm-Kn-¡-s¸-«n-«pÅ Akn-Ìâv ]_vfnIv
C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw DÄs¸-Sp-¶p.
(n) aq¶mw-I£n F¶mÂ
hnh-c-§Ä¡mbn At]-£n-¡p¶ ]uc--Ãm¯ Hcp hyàn-tbbpw, Hcp s]mXp A[n-Im-cn-
tbbpw DÄs¡m-Åp¶p.
A²ymbw 2
Adn-bm-pÅ Ah-Im-ihpw s]mXp A-[n-Im-cn-IfpsS IS-a-Ifpw
3. Adn-bm-pÅ Ah-Imiw
Cu nb-a-¯nsâ hIp-¸p-IÄ¡v hnt[-b-ambn FÃm ]uc-·mÀ¡pw Adn-bm-pÅ Ah-Im-
i-ap-−v.
4. s]mXp A[n-Im-cn-IfpsS IS-a-IÄ
(F) Cu n-baw hgn-bm-bpÅ Adn-bm-pÅ Ah-Imiw kpK-a-ambn e`y-am-¡p-¶-Xn-te¡v
FÃm tcJ-Ifpw Xcw-Xn-cn¨v ]«n-I-bp-−m¡n Ap-tbmPyamb coXn-bn kq£n-¡p-I,
IqSmsX I¼yq-«dn kq£n-¡m-p-X-Ip¶ tcJ-IÄ, ymb-amb ka-b-¯n-p-Ånepw hnh-c-
e-`y-X-bpsS ASn-Ø-m-¯nepw I¼yq-«dn e`y-am-Ip-¶p-sh¶v Dd¸p hcp-¯p-Ibpw
A¯cw tcJ-IÄ cmPy-hym-]-I-ambn Hcp säv hÀ¡n-eqsS _Ôn-¸n-¨p-sIm−v A¯cw
tcJ-IfpsS e`yX kpK-a-am-¡pI.
(_n) Cu nb-a-nÀ½m-W-¯nsâ-b¶v XpS§n qän-bn-cp-]Xv Znh--k-§Ä¡p-Ån Xmsg-¸-d-
bp-¶h {]kn-²o-I-cn-t¡-−XmWv.
(i) kwL-S--bpsS hni-Zmw-i-§fpw, {]hÀ¯--§fpw, Npa-X-e-Ifpw
(ii) DtZym-K-Ø-cp-tSbpw, tPmen-¡m-cp-tSbpw, A[n-Im-c-§fpw Npa-X-e-Ifpw
(iii) Xocp-am--sa-Sp-¡Â {]{Io-b-bn Ap-hÀ¯n-t¡− S-]-Sn-{I-a-§Ä
IqSmsX hln-t¡− taÂtm-«hpw D¯-c-hm-Zn-¯hpw DÄs¸-Sp-¶p.
(iv) kwL-S--bpsS {]hÀ¯--§Ä nÀh-ln-¡p-¶-Xn-mbn XoÀ¨-s¸-Sp¯nb nb-a-§Ä
(v) {]hÀ¯ nÀh-l-W-¯n-mbn tPmen-¡mÀ D]-tbm-Ks¸Sp¯p-¶tXm AsÃ-¦nÂ
AXnsâ nb-{´-W-¯ntem ssIh-itam DÅ nb-a§fpw N«-§fpw, tcJ-Ifpw eLp-{K-
Ù-§fpw
(vi) AXnsâ ssIh-i-ap-ÅtXm nb-{´-W-¯n-ep-ÅtXm Bb ]e hn`m-K-§-fn-epÅ
{]amW-§-sf-¡p-dn-¨pÅ Hcp {]kvXm-h
(vii) b-cq-]o-I-c-W-¯npw {]mhÀ¯n-I-am-¡p-¶-Xn-p-ambn s]mXp-P--§fn n¶v hnZ-
Kvt[m-]-tZiw tXSp-¶-Xnpw {]mXn-n-[y-¯n-p-am-bpÅ {Iao-I-c-W-§-sf-¡p-dn¨pÅ hni-Zo-
I-c-W-§Ä
(viii) t_mÀUp-IÄ, Iu¬kn-ep-IÄ, I½än-IÄ XpS§n AXnsâ D]-tZ-i-¯n-mbn cq]o-I-
cn-¨n-«pÅ ct−m AXn-e-[n-Itam hyàn-I-f-S§nb aäp t_mUn-I-fp-tSbpw tbmK-§-fnÂ
s]mX-p-P--¯nv {]th-i--kzm-X-{´y-apt−m AsÃ-¦n tbmK§fnse anp«vkv AhÀ¡v
{]m]y-am-tWm-sb¶v
(ix) DtZym-K-Ø-cp-tSbpw, Poh--¡m-cp-tSbpw Hcp taÂhn-emk ]«nI
(x) Hmtcm DtZym-K-Øpw, Poh--¡m-cpw kzo-I-cn-¡p¶ amk-h-cp-amw N«§fn ÂIn-
bn-«pÅ jvS-]-cn-lmc k{¼-Zm-b-apÄs¸sS
5
(xi) Hmtcm GP³kn¡pw Ap-h-Zn¨n«pÅ _UvPäpw, FÃm ]²-Xn-IfpsS hni-Zmw-
i§fpw nÀ±njvS sNe-hp-Ifpw, ]Ww ÂIn-bXp kw-_Ôn-¨pÅ dnt¸mÀ«p-Ifpw
(xii) klm-b-[w e`n-¡p¶ ]²-Xn-bpsS IrXy-nÀh-l-W-coXn, KpW-t`m-àm-hnv ]²Xn-
{]-Imcw Ap-h-Zn¨ XpI-bpÄs¸sS
(xiii) AXv Ap-h-Zn-¨n-«pÅ Bp-Iq-ey-§fpw AwKo-Im-chpw Ap-hm-Zhpw e`y-am-Ip¶
KpW-t`m-àm-hn-s-¡p-dn-¨pÅ hni-Zmw-i-§Ä
(xiv) Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯n sNdp-Xm¡n ssIh-i-ap-ÅtXm e`y-am-¡m-hp-¶tXm Bb
hnh-c-§-fpsS hni-Zmwi§Ä
(xv)]uc-·mÀ¡v hnh-c-§Ä tSp-¶-Xnv e`y-am-¡n-bn-cp¶ kuI-cy-§Ä hmb--im-e-Ifpw
aäpw s]mXp-P-m-hn-iy-¯n-p-th−n ne-nÀ¯p-¶p-s−¦n Ahn-Sps¯ {]hÀ¯--k-a-b-
apÄs¸-sSbpÅ Imcy-§Ä
(xvi) s]mXp-t_m-[ DtZym-K-Ø-cpsS t]cv, XkvXnI AS-¡-apÅ hniZmw-i-§Ä
(xvii) nÀt±-in-¨n-«pÅ aäp hnh-c-§Ä
CsXÃmw FÃm-hÀjhpw ]pXp¡n {]kn-²o-I-cn-t¡-−Xp−v
(kn) s]mXp-P--§sf _m[n-¡p¶ b-§Ä cq]o-I-cn-¡p-t¼mgpw Xocp-am--§Ä Adn-
bn¡p-t¼m-tg¡pw Ahsb kw-_Ôn-¡p¶ {]k-à-amb FÃm hkvXp-X-Ifpw ]cky-am-
¡Ww
(Un) `c-W-]-c-am-b-htbm AÀ²-o-Xn-ymb kz-`m-h-ap-ÅtXm Bb Xocp-am--§Ä FSp-¡p-
t¼mÄ AXp _m[n-¡p¶ hyàn-IÄ¡v AXnsâ Imcy-Im-c-W§Ä hyà-am-¡-Ww.
(2) H¶mw D]hIp-¸nsâ t¢mkv _n {]Imcw FÃm s]mXp A[n-Im-cn-Ifpw s]mXp-P--
§Ä¡v IrXy-amb CS-th-f-Ifn hnhn-[-§fmb CâÀs-äpÄs¸-sS-bpÅ hnn-ab kmt¦-
X-§-fn-eqsS Ign-bp-¶{X hnh-c-§Ä ÂIm³ th−n S-]-Sn-IÄ kzta-[bm kzoI-cn-¡m³
]cn-{i-an-¡-Ww. A§s Cu nb-a-¯nsâ D]-tbm-Ks¯ B{i-bn-¡pI hgn s]mXp-P--
¯nv AhÀ¡m-h-iyapÅ hnh-c§Ä tSm-m-Ipw.
(3) H¶mw D]-h-Ip-¸nsâ Bh-iy-¯n-te-¡mbn FÃm hnh-c-§fpw s]mXp-P-§Ä¡v Ffp-
¸-¯n {]m]y-am-¡m-hp¶ Xc-¯n hym]-I-ambn {]N-cn-¸n-¡-Ww.
(4) tI{µ s]mXp-t_m-[ DtZym-K-Øtm kwØm s]mXp-t_m-[ DtZym-K-Øtm
sNe-hp-IÄ IW-¡n-se-Sp-¯vsIm−v Xs¶ FÃm hkvXp-X-Ifpw {]mtZinI Øe-§-fnÂ
{]mtZinI `mj-bn Ffp-¸-¯n {]m]y-am-Ip¶ coXn-bn hfsc ^e-h-¯mb hnn-a-
tbm-]m-[n-I-fn-eq-sS Ign-bp-¶Xpw Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯n kuP-y-ambn AsænÂ
nÀt±-in-¡p¶ A¨Sn sNehv AsÃ-¦n D]-tbm-Kn-¡p¶ am[y-a¯nsâ sNehv am{X-sa-
Sp¯v {]N-cn-¸n-¡-Ww.
hni-Zo-I-cWw :-þ aq¶pw mepw D]-h-Ip-¸p-I-fpsS Bh-iy-¯n-te-¡mbn {]N-cn-¸n-¡pI
F¶m GsX-¦nepw s]mXp A[n-Im-cn-bpsS Hm^o-kp-IÄ ]cn-tim-[n-¡p-¶-XpÄs¸sS
tm«okv t_mÀUv, Zn-]-{X§Ä, ]cky Adn-bn-¸p-IÄ, am[ya kwt{]j-W§Ä,
CâÀsäv apX-emb amÀ¤-§-fn-eqsS s]mXp-P--§sf Adn-bn-¡pI AsÃ-¦n hn-n-ab S-
¯pI F¶m-WÀ°w
5. ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dpsS ]Zhn
1. FÃm s]mXp A[n-Im-cn-Ifpw Cu nbaw nÀ½n¨v qdp Znh-k-¯n-p-Ån FÃm `c-W-
hn-`m-K-§fnepw AXn-pIognepÅ Hm^o-kp-I-fnepw Cu nb-a-{]-Imcw At]-£-IÀ¡v
hnh-c§Ä e`y-am-¡m³, tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀam-tctbm, kwØm
]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀam-tctbm ntbm-Kn-¡pw.
(2) H¶mw D]-h-Ip-¸nsâ hyh-Ø-I-tfmSv ap³hn-[n-I-sfm-¶p-an-ÃmsX FÃm s]mXp A[n-Im-
cn-Ifpw Cu nb-a-nÀ½m-W-¯nsâ qdp Znh-k-§Ä¡pÅn Hmtcm D]-Pn-Ãm-X-e¯nepw
D]-hn-`m-K-X-e-¯nepw Hcp DtZymK-Øs tI{µ Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àtaj³ Hm^o-
k-dmtbm, kwØm Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dmtbm ntbm-Kn-¡pw.
Cu nb-a-{]-Imcw hnh-c§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-pÅ At]-£-IÄ kzoI-cn-¡p-¶-Xnpw Ah-
Ø-b-p-k-cn¨v Ah DS³Xs¶ tI{µ ]_vfnIv C³^-À-ta-j³ Hm^o-kÀt¡m, kwØ-m
]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m AsÃ-¦n 19þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸n- ]d-
6
ªn-«pÅ apXnÀ¶ DtZym-K-Øtm tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jtm, kwØm
C³^Àta-j³ I½o-jtm Ab-¡p-¶-Xm-Wv.
hnh-c-§Ä e`n-¡m-mbn Hc-t]£ AsÃ-¦n A¸o tI{µ AknÌvâv ]_vfnIv
C³^Àtaj³ Hm^o-kÀt¡m kwØ-m Akn-Ìâv ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-
kÀt¡m kaÀ¸n-¨n-cn-¡p¶ ]£w 7þmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip-¸n ]dªn-«pÅ adp-
]-Sn-¡pÅ Imem-h[n IW-¡p-Iq-«p-t¼mÄ A©p-Zn-hk Ime-b-fhv AXn-tm-sSm¸w Iq«-
Ww.
(3). FÃm tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw kwØ-m ]»nIv C³^Àta-j³
Hm^o-kdpw hnh-c§Ä tXSp¶ Atz-j-Iv Bh-iy-apÅ klmb kl-I-c-W-§Ä e`y-
am-¡Ww.
(4) ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v Xsâ icn-bmb IÀ¯hy nÀÆ-l-W-¯nv Bh-
iy-sa-¶p-tXm-¶p¶ klmbw aäp DtZym-K-Ø-tcmSv tXSm-hp-¶-Xm-Wv.
(5) memw D]hIp¸p {]Imcw ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ GsX-¦nepw DtZym-K-Ø-
tcmSv klmbw tXSn-bm Sn DtZym-K-س Bh-iy-amb FÃm klm-b-§fpw ÂtI-−-
Xm-Wv. A{]-Imcw sN¿msX N«-ew-Lw S-¯n-bm Sn DtZym-K-Øs ]_vfnIv
C³^Àta-j³ Hm^o-k-dmbn IW-¡m¡pw.
6. hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xn-pÅ At]-£-IÄ
1). hnh-c-§Ä e`n-¡m³ B{K-ln-¡p¶ hyàn Bh-iy-amb tcJ-IfpsS hnh-c§Ä
hyàam-¡n-sIm−v Cw¥o-jntem lnµn-bntem At]£ evIp¶ Øes¯ HutZym-KnI
`mj-bntem X¿m-dm-¡nb Hc-t]£ tcJm-aqtem Ce-Ivt{SmWnIv am[yaw hgntbm nÀ±njvS
^okv DÄs¸sS ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v kaÀ¸n-t¡−Xm-Wv. F¶mÂ
At]£ FgpXn evIm³ ]äm¯ hyàn¡v ]d-bp¶ At]£ tcJ-s¸-Sp-¯p-¶pXnpÅ
bpà-amb klmbw ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ sNbvXp-sIm-Sp-t¡−-Xm-Wv.
2) At]-£-Is _Ô-s¸-Sp-¶-Xn-m-h-iy-amb hnh-c-§-f-ÃmsX At]-£-¡pÅ Imc-W-
§tfm asä-sX-¦nepw hyàn-]-c-amb hni-Zmw-i-§tfm At]-£-I-n n¶v Bh-iy-s¸-Sm-
hp-¶-X-Ã.
3) asämcp s]mXp A[n-Im-cn-bpsS {]hÀ¯--§fp-ambn hfsc ASp¯v _Ô-s¸«p InS-
¡p¶ hnj-btam AsÃ-¦n asämcp s]mXp A[n-Im-cn-bpsS ssIh-i-apÅ hnh-c-§Ä
e`n-¡p¶Xn-mbn Hc-t]£ s]mXp A[n-Im-cn-bpsS ]¡Â kaÀ¸n-¨m Sn A[n-Imcn B
At]-£tbm, At]-£-bpsS Bh-iy-apÅ `mKtam HuNn-Xy-]qÀÆw _Ô-s¸« s]mXp
A[n-Im-cn¡v Ab-¡p-Ibpw s]s«¶v Xs¶ At]-£-Is hnh-c-a-dn-bn-¡pIbpw thWw.
Cu D]-h-Ip-¸nv Ap-kr-X-ambn S-¯nb At]-£-ssI-amäw, At]£ kzoI-cn¨v Ign-bp-
¶Xpw thK-¯n A©p-Zn-h-k-¯n-pÅn Xs¶ S-t¯-−-Xm-Wv.
7. At]-£-I-fn-t·-epÅ Xocp-amw
1). 5þmw hIp¸pw 6þmw hIp¸pw Ap-k-cn¨v Hc-t]-£ -In-«n-bm ]_vfnIv C³^Àta-j³
Hm^o-kÀ Ign-bp-¶{X thK-¯n F´m-bmepw 30 Znh-k-¯n-p-Ån nÀ±njvS ^okv
hm§n Bh-iy-s¸« hnh-c§Ä ÂIp-Itbm, F«pw ]¯pw hIp-¸p-I-fn ]d-bp¶ Imc-
W-§-fm nc-kn-¡p-Itbm sNt¿−Xm-Wv. Bh-iy-s¸-Sp¶ hnh-c§Ä Hcp hyàn-bpsS
Pohpw kzX-{´y-hp-ambn _Ô-s¸-«p-f-f-Xm-sW-¦n At]£ kzoI-cn¨v mev-]-¯n-sb«v
aWn-¡q-dn-pÅn AXv ÂtI-−XmWv.
7
2) H¶mw D]-h-Ip-¸n ]d-ªn-«pÅ Ime-b-f-hn At]-£-bn ]d-ªn-«p-Å hnh-c-§Ä
e`y-am-¡n-bn-sÃ-¦n At]£ ]_vfnIv C³^Àtaj³ Hm^o-kÀ nc-kn-¨-Xmbn IW-¡m-
¡pw.
3) hnh-c-§Ä ÂIp-¶-Xnv IqSp-X ^okv XpI AXnsâ sNe-hn-mbn hm§n-¡m³
Xocp-amw FSp-¡p-¶-]£w At]-£-Iv IqSp-X ^okv kw_-Ôn¨ hnh-c-§Ä Adn-bn-
¡p-Ibpw Sn ^okv AS-¡m³ Bh-iy-s¸-Sp-Ibpw thWw. A{]-Imcw Adnbn--t¡-−-Xn-
te¡pw ^okv HSp-t¡-−-Xn-te¡pw th−n-h-cp¶ kabw ap¸Xp Znh-ks¯ Ime-b-fhv
IW-¡m-¡p-t¼mÄ Hgn-hm-¡p-¶-XmWv Cu Adn-bn-¸n At]£ kaÀ¸n¨ BÄ¡v ^okv
XpI hÀ²n-¸n¨ Xocp-am-s¯ ]p]-cn-tim-[n-¡m-pÅ Ah-Im-i-s¯¡p-dn¨pw, A¸oÂ
A[n-Imcn, ka-b-]-cn[n, S-]-Sn-{Iaw XpS§n-b-h-sb-¡p-dn¨pw {]Xn-]m-Zn¨n-cn-¡-Ww.
4) At]-£-I³ C{µnb kw_-Ô-amb sshj-ay-§Ä Ap-`-hn-¡p-¶-bm-fmWv F¦nÂ
]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ ]cn-tim-[--¡pÄs¸sS kap-Nn-X-amb coXn-bnÂ
Abmsf klm-bn-t¡-−XmWv.
5) hnh-c-§Ä GsX-¦nepw Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯ntem, A¨-Snt¨m BWv e`y-am-¡p-¶-sX-
¦n At]-£-I³ 6þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw nÀt±-in-¨n-«pÅ XpI AS-t¡−-Xm-Wv.
6) 7þmw hIp-¸nepw, 5Dw 6Dw hIp-¸p-I-fpsS 1þmw D]-h-Ip-¸nepw nÀt±in-¨n-«pÅ ^okv XpI
ymb-am-b-Xn-m AXn IqSpX XpI kÀ¡mÀ Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡v Xmsg-bm-sW¶v tcJ-
s¸-Sp-¯n-b-h-cn n¶v CuSm-¡-cp-Xv.
7) 1þmw D]hIp-¸nsâ ASn-Øm--¯n Fs´-¦nepw Xocp-amw FSp-¡p-¶-Xnv ap¼v
DtZym-K-س aq¶mw I£n-IÄ 11þmw hIp¸v {]Imcw evInb Bt£]w ]cn-K-Wn-t¡-−-
XmWv.
8) 1þmw D]-h-Ip-¸nsâ ASn-Øm--¯n At]£ nc-kn-¡p¶ ]£w ]_vfnIv C³^Àta-
j³ Hm^o-kÀ
(i) At]£ nc-kn¨ Imc-W-§fpw
(ii) A¸o t_m[n-¸n-¡p-¶-Xn-pÅ Ime-b-fhpw
(iii) A¸o A[n-Im-cn-bpsS hnh-c-§fpw At]-£-Is Adn-bn-t¡-−-XmWv.
9) Bh-iy-s¸-Sp¶ dn¡mÀUp-I-fpsS kpc-£n-X-Xz-¯ntm kq£n-¸ntm tZmj-I-c-amIp-¶n-
sÃ-¦n Bh-iy-s¸« cq]-¯n km[m-c-W-bmbn hnh-c§Ä e-vIp-¶-Xm-bn-cn-¡pw.
8. hnh-c-§Ä ÂIp-¶-Xn n¶pw Hgn-hm-¡-s¸-«h
Cu nb-a-¯n Fs´Ãmw {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw Xmsg ]d-bp¶ hnh-c§Ä Hcp ]ucv
shfn-s¸-Sp-¯ns¡m-Sp-¡p-¶-Xn n¶v Hgn-hm-¡-s¸-«n-cn-¡p-¶p.
F) C´y-bpsS ]c-am-[n-Im-c-s¯bpw, AJ-Þ-X-tbbpw, cmjv-{S-kp-c-£-tbbpw,
C´ybpsS bp²-X{´w, imkv{X-km-¼-¯nI Xmev]cyw F¶n-h-tbbpw A´ÀtZ-iob
kulmÀ± ]cn-]m-e--s¯bpw _m[n-¡p¶ hnh-c-§Ä
_n) tImS-Xn-Ifp-tStbm {Sn-_yq-W-ep-Ifp-tStbm Ah-Im-i-ew-L-§Ä¡v Imc-W-am-Ip-
¶tXm tImS-Xn-bp-¯-c-hp-IÄhgn ]c-ky-s¸-Sp-¯p-¶Xv XS-ªn-cn-¡p-¶tXm Bb hnh-
c§Ä
kn) ]mÀe-saân-tâtbm kwØm nb-a-k-`-bp-tStbm {]tXyI Ah-Im-i-§-fpsS ewL--
¯np Imc-W-am-tb-¡m-hp¶ hnh-c-§Ä
8
Un) s]mXp-P--Xm-ev]cyw, B-h-iy-s¸-Sp-¶nà F¶ bpàm-[n-Im-cn¡v Xr]vXn-I-c-ambn
t_m[y-s¸-«Xpw aq¶mw I£n-bpsS aÕ-cm-[n-jvS-TnX Øm-¯nv lmn-I-c-am-tb-¡m-
hp¶ hym]mc c-lky§Ä, kz¯v hmWnPy hnizm-kyX F¶nh DÄs¸sS hnh-c-§Ä ;
C) s]mXp-P Xmev]-cy-{]-Imcw shfn-s¸-Sp-¯Â Bh-iy-s¸-Sp-¶n-söv bpàm-[n-Im-cn¡v
Xr]vXn-I-c-ambn t_m[y-s¸«Xpw HcmÄ¡v Abm-fpsS ]c-kv]c hnizm-k-[n-jvTn-X-amb
_Ô-¯n-eqsS (Fiduciary relationship) e`n¨ hnh-c§Ä ;
F^v) ]c-kv]c hnizm-k-¯n hntZi cmPy-§fn n¶v kzoI-cn-¨- hn-h-c-§Ä ;
Pn) GsX-¦nepw hyàn-I-fpsS Pohtm, imco-cn-I-kp-c-£tbm A]-I-S-¯n-em-¡p-¶tXm,
kpc£m Dt±-iy-§Ät¡m nb-a--S-¯n-¸n-te-¡mbn hnizm-ky-X-bn ssIamdnb hnh-c-§-
fpsS Dd-hnSw Xncn-¨-dn-bm³ Ign-bp-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä
F¨v) Ipä-hm-fn-IfpsS hnNm-c-W-tbtbm, Ad-Ìn-ttbm, Atz-j-W-{]-{In-bt¡m, XSÊw
hc-p-¯p¶ hnh-c-§Ä.
sF) a{´n-k` sk{I-«dn-amÀ, aäp DtZym-K-ØÀ, XpS§n-b-h-cpsS ncq-]-W-§Ä DÄs¸-
Sp¶ a{´n-k-`m-tc-J-IÄ.
a{´n-k`m Xocp-am--§Ä FSp-¡m³ B[m-c-am-¡nb hkvXp-X-Ifpw Imc-W-§fpw Xocpam--
§Ä S-¸n-em-¡n-b-tijw ]c-ky-am-t¡-−-Xm-Wv. Cu hIp¸v {]Imcw shfn-s¸-Sp-¯-enÂ
n¶v Hgn-hm-¡-s¸« hnh-c§Ä ÂtI-−-Xn-Ã.
sP) hyàn-]-c-amb hnh-c-§sf kw_-Ôn-¡p-¶tXm s]mXp Xmev]-cyhpw {]hÀ¯--§fp-
ambn Hcp _Ô-hp-an-Ãm¯pw Hcp hyàn-bpsS kzIm-cy-Xsb ewLn-¡p-¶-Xp-amb hnh-c-
§Ä, ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀamtcm, A¸o A[n-Im-cn-Itfm, Cu hnh-c-§-
fpsS shfn-s¸-Sp-¯Â s]mXp-P--Xm-ev]-cymÀ°-am-sW¶v ImWm-¯n-S-t¯mfw Hgn-hm-¡n-bn-
cn-¡p-¶p.
(1) ]mÀe-saânpw nb-a-nÀ½m-W-k-`-IÄ¡pw ntj-[n-¡m¯ Hcp hnh-chpw hyàn¡pw
ntj-[n-¡m-hp-¶-X-Ã.
(2) HutZym-KnI clky nb-a-¯n Fs´Ãmw {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw 1þmw D]-h-Ip¸p
{]Imcw Fs´ms¡ Hgn-hm-¡n-bn-«p-s−-¦nepw shfn-s¸-Sp-¯-en-eq-sS kwc-£nX Xmev]-cy-
§Ä¡p-−m-Ip¶ lmn-tb-¡mÄ IqSp-X {]m[myw s]mXp-Xm-ev]-cy-¯n-p-s−-¦n-Â
s]mXp A[n-Imcn B hnhcw e`y-am-¡pw.
(3) 1þmw D]-h-Ip-¸nsâ (F), (kn), (sF) F¶o D]m-[n-IÄ¡v hnt[-b-ambn 6þmw hIp¸p
{]Imcw At]£ kaÀ¸n-¡p¶ hyàn¡v At]£ kaÀ¸n¨ XobXp apX 20 hÀjw
ap¼v S-¶tXm kw_-Ôn-¨tXm Bb Imcy§sf-¡p-dn-¨pÅ hnh-c-§Ä evtI-−Xm-Wv.
Ccp-]Xp hÀjw IW-¡m-t¡− Xob-Xn-sb-¡p-dn-¨pÅ kw-i-b§Ä¡v nb-a-¯n kqNn-
¸n-¨n-«pÅ A¸o hgntbm, tI{µ-kÀ¡m-cntâ Xocp-amw hgntbm Bbn-cn-¡pw. tI{µ-
kÀ¡m-cnsâ Xocp-amw A´n-a-am-bn-cn-¡pw.
9. hnh-c-§Ä nc-kn-¡m-pÅ aäp Nne Imc-W-§Ä
8þmw hIp-¸nsâ DÅ-S-¡-¯nv hnLm-X-am-ImsX ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀamtcm,
At]-£-bn {]Xn-]m-Zn-¡p¶ hnh-c-§Ä cmjv{S-¯n-tâ-X-ÃmsX Hcp hyàn-bpsS ]IÀ¸-
h-Im-i-ew-L--am-sW¦n B hnh-c§Ä nc-kn-¡m-hp-¶-XmWv.
10. thÀXn-cn-¡Â (severability)
9
(1) hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xn-pÅ Hc-t]£ ‘Hgn-hm-¡-s¸-«n-cn-¡p-¶p’ F¶ Imc-W-¯mÂ
nc-kn-¡p-I-bm-sW¦n Cu nb-a-¯n Fs´Ãmw {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw Cu hnh-c§-
fn Ap-h-Zn-¡m-hp¶ `mK-§-fpÅ ]£w B `mKw aäp Hgn-hm-¡s¸« `mK§-fnÂ
n¶pw thÀXn-cn-¡m-hp-¶-Xm-sW-¦n Ap-h-Zn-¡m-hp¶ `mKs¯ hnh-c-§Ä ÂtI-−-
XmWv.
(2) 1-þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw tcJ-bpsS Hcp `mKw hnh-c§Ä am{Xw ÂIp--t¼mÄ ]_vfnIv
C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ Xmsg- ]-d-bp-¶h At]-£-Is Adn-bn-¡-Ww.
(F) Hgn-hm-¡-s¸« `mK-§Ä Ign-¨pÅ tcJ-bnse hnh-c-§Ä am{X-amWv ÂIn-bn-cn-¡p-
¶Xv ;
(_n) Xocp-am--¯nsâ Imc-W§fpw hkvXp-Xm-]-c-amb Is−-¯-ep-Ifpw Ahbv¡v B[m-
c-amb hkvXp-X-X-Ifpw ;
(kn) Xocp-am--sa-Sp-¡p-¶-bm-fpsS t]cpw XkvXn-Ibpw ;
(Un) At]£ kaÀ¸n-¡p-¶-bmÄ IW-¡m-t¡− ^oknsâ hni-Zmw-i-§fpw At]-£-
I³ evtI− ^okpw ;
(C) hnh-c-§Ä shfn-s¸-Sp-¯msX Hcp `mKw Hgn-hm-¡-s¸« Xocp-amw ]p-]-cn-tim-[n-¡p-
¶-Xn-pÅ At]-£-Isâ Ah-Im-i§fpw ^okpw At]-£-]{Xw ka-b-]-cn[n, {]{Inb
F¶nh IqSmsX 19þmw hIp-¸nsâ 1þmw hIp-¸n kq-Nn-¸n-¨n-«pÅ apXnÀ¶ DtZym-K-س,
]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ, F¶n-h-sc-¡p-dn-¨pÅ hni-Zmw-i-§fpw DÄs¸-Sp-¯-
Ww.
11. aq¶mw-I£n hnh-c-§Ä
(1) ]_vfnIv C³-^Àtaj³ Hm^o-kÀ, kaÀ¸n-¡-s¸-«n-cn-¡p¶ Hcp At]-£-bn-t·Â
aq¶mw I£nsb kw_-Ôn-¡p¶ Fs´-¦nepw hnh-c-§tfm, tcJ-Itfm, AsÃ-¦n Abm-
fnÂn¶v kzoI-cn-¨Xpw, aq¶mw-I£n cl-ky-ambn IW-¡m-¡p-¶-Xp-amb hnh-c§Ä shfn-
s¸-Sp-¯m³ Dt±-in-¡p-¶p-sh-¦n At]-£ -In«n A©p-Zn-h-k-¯n-p-Ån B DtZym-K-
س At]-£-sb-¡p-dn¨pw shfn-s¸-Sp-¯p¶ `mKtam, tcJtbm hyà-am¡n sIm−v Hcp
tm«okv ÂtI-−Xpw C¡m-cy-¯n Fs´¦nepw Bt£-]-ap-s−-¦n hm¡mtem
tcJm-aq-etam aq¶mw-I£n kaÀ¸n-t¡-−Xm-Wv. hnh-c-§Ä shfn-s¸-Sp-¯-Wtam
th−tbm F¶p Xocp-am--sa-Sp-¡p-t¼mÄ aq¶mwI£n-bpsS Cu Bt£-]hpw ]cn-K-Wn-
t¡-−-Xp-−v.
F¶m nb-a-{]-Imcw kwc-£-W-apÅ hym]mc þ hyh-kmb cl-ky-§-sfm-gn-¨pÅ kwK-
Xn-I-fn aq¶mw-I-£n¡v kw`-hn-¡m-hp¶ tZmj-§-sf-¡mfpw D]-{Z-h-§-tf-¡mfpw IqSp-
X {]m[myw s]mXp-Xm-ev]-cy-¯n-m-sW-¦n A¯cw hnh-c-§Ä ÂIm-hp-¶-XmWv.
(2) 1þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw ÂIn-bn-cn-¡p¶ tm«okv e`n¨v ]¯p Znh-k-¯n-p-ÅnÂ
aq¶mw I£n¡v hnh-c-§fpsS shfn-s¸-Sp-¯Â kw_-Ôn¨v Fs´¦nepw Bt£-]-ap-
s−¦n AXv t_m[n-¸n-¡m-pÅ Ah-kcw ÂtI-−-XmWv
(3) 7þmw hIp-¸n Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ
6þmw hIp-¸p-{]-Im-c-apÅ At]£ kzoIcn¨v mev]Xv Znh-k-¯n-pÅn 2þmw D]-h-Ip¸v
{]Imcw aq¶mw I£n¡v Bt£]w t_m[n-¸n-¡m-pÅ Ah-kcw ÂIn-b-tijw hnh-c-
§tfm, tc-J-Itfm shfn-s¸-Sp-¯-Wtam th−tbm F¶v Xocp-am--sa-Sp-¡-pIbpw AXv
kw_-Ôn¨v aq¶mw I£n¡v Hcp tm«okv Ab¡p-Ibpw thWw;
10
(4) 3þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw ÂIp¶ tm«o-kn 19þmw hIp¸v {]Imcw aq¶mw I£n¡v
A¸o ÂIp-¶Xn-pÅ Ah-Im-i-s¯-¡p-dn¨v Hcp {]kvXm-h DÄs¸-Sp-¯n-bn-cn-¡-Ww
A²ymbw 3
tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³
12. tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ cq]o-I-cWw
(1) HutZym-KnI Kk-änse hnÚm--]w hgn tI{µ kÀ¡mÀ Cu nbaw hgn ÂIn-bn-cn-
¡p¶ A[n-Im-c§Ä D]-tbm-Kn-¡p-¶-Xn-mbn tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ cq]o-I-
cn¡pw.
(2) Xmsg ]d-bp-¶-hÀ DÄs¸-Sp-¶-Xm-bn-cn¡pw tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³
(F) No^v C³^Àta-j³ I½o-j³
(_n) Bh-iy-apÅ, F¶m F®w ]¯n Ihn-bm-sX-bpÅ tI{µ C³^Àta-j³ I½o-
j³
(3) No^v C³^Àta-j³ I½o-jWtdbpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀam-scbpw Xmsg-]-d-
bp-¶-h-cpÄs¸-Sp¶ I½n-än-bpsS ip]mÀi {]Imcw cmjv{S-]Xn nb-an¡pw
(i) I½n-än-bpsS A²y-£-mb {][m--a{´n
(ii) temI-k-`-bnse {]Xn-]-£-t-Xmhv
(iii) {][m--a{´n ma-nÀt±iw sN¿p¶ Hcp tI{µ Im_n-äv a{´n
hni-Zo-I-cWw
kwib Zqco-I-c-W-¯n-mbn temI-k-`-bnse {]Xn-]-£-t-Xmhv F¶XpsIm−v, AwKo-I-cn-
¡-s¸« Hcm-fpsS A`m-h-¯n temI-k-`-bn kÀ¡m-cn-s-Xn-sc-bpÅ Gähpw henb
{]Xn-]-£-I£nbpsS tXm-hm-bn-cn-¡pw.
(4) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ taÂtm«w, `c-W--S-¯n¸v, Imcy-nÀÆ-lWw apX-
emb Imcy-§Ä No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdn-emWv n£n-]vX-am-bn-cn-¡p-¶-Xv.
C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ C¡m-cy-§-fn No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wsd klm-
bn-¡p-Ibpw tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ Cu nb-a-¯nse asämcp A[n-Im-cn-bp-tSbpw
BÚ-IÄ¡v hnt[-b-am-ImsX kzbw-`-c-W-co-Xn-bn A[n-Im-c§Ä {]tbm-Kn-¡m-hp-¶-
XmWv.
(5) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdpw C³^Àtaj³ I½o-j-WÀamcpw s]mXp Pohn-X-
¯n t{ijvScpw nbaw, imkv{X-km-t¦-XnIw, kmaq-ly-tk-hw, ]{X-{]-hÀ¯w,
_mlp-P--am-[y-a-§Ä, `c-W-nÀÆ-lWw F¶o taJ-e-Ifn hn]p-e-ambn Adnhpw Ap-`-
hhpw DÅ Bfp-Ifmbncn-¡-Ww.
(6) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdpw C³^Àtaj³ I½o-j-WÀamcpw ]mÀe-saân-
setbm, kwØm nb-a-nÀ½mW k`-Ifntetbm AwK-§-fm-bn-cn-¡-cp-Xv. AhÀ GsX-
¦nepw cmjv-{Sob ]mÀ«n-I-fp-tStbm AsÃ-¦n AXp-ambn _Ô-s¸-«n-«pÅ Hcp HutZym-KnI
]Zhn hln-¡p-¶-htcm, hym]m-ctam AsÃ-¦n asä-s´-¦nepw sXmgn hym]r-Xtcm
Bbn-cn-¡-cp-Xv.
11
(7) tI{µ C³^Àtaj³ I½o-j-sâ BØm-w UÂln-bn-em-bn-cn-¡pw. tI{µ kÀ¡m-
cnsâ ap³Iq-«n-bpÅ Ap-a-Xn-{]-Imcw I½o-jv C´y-bpsS aäp `mK§-fnepw Imcym-e-
b§Ä Øm]n-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
13. HutZym-KnI Imem-h-[nbpw tkh hyh-Ø-Ifpw
1) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-WdpsS HutZym-KnI Imem-h[n ]Z-hn-bn {]th-in-¡p¶
A¶v XpS§n 5 hÀj-am-bn-cn-¡pw. No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdmbn hnc-an¨ Hcmsf
ho−pw AtX ]Z-hn-bn nb-an-¡m-hp-¶-X-Ã. Hcp C³^Àtaj³ I½o-j-Wdpw Adp-]-
¯n-b©v hb-Ênv tijw No^v C³^Àtaj³ I½o-j-WÀ ]Zhn hln-¡p-hm³ ]mSp-f-f-
X-Ã.
2) FÃm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw ]Z-hn-bn {]th-in-¡p¶ A¶v XpS§n 5
hÀjw hsctbm AsÃ-¦n 65 hbÊv XnI-bp-¶Xv hsctbm GXmtWm BZyw AXv hsc
HutZym-KnI ]Z-hn-bn XpS-cpw. C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn Ahsc ho−p nb-an-¡m-
hp-¶-X-Ã. Cu D]-h-Ip¸v {]Imcw ]Z-hn-sbm-gn-bp¶ FÃm C³^Àta-j³ DtZym-KØcpw
12þmw hIp-¸nsâ 3þmw D]-h-Ip¸v {]-Imcw No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn nb-an-¡-
s¸-Sm³ tbmKy-cm-Wv. C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdmbn
nb-an-¡-s¸-«m C³^Àtaj³ I½o-j-W-À, No^v C³^Àtaj³ I½o-j-W-À F¶o
ne-Ifn BsI-bpÅ A©p-hÀjw Xs¶-bm-bn-cn¡pw HutZym-KnI Imem-h-[n.
(3) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wtdm, C³^Àtaj³ I½o-j-Wtdm ]Z-hn-bn {]th-in-
¡p-¶Xntm Npa-Xe G¡p-¶-Xntm ap¼v cmjv{S]-Xn-bp-sStbm AsÃ-¦n At±-l-
¯m nbp-à-amb Hcm-fpsS ap¶n H¶mw ]«n-I-bn {]Xn-]m-Zn-¨n«pÅ coXn-bn {]-
XnÚ FSp-t¡-−-Xm-Wv.
(4) C³^Àta-j³ I½o-j-W-dntm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dntm bpà-sa¶v Icp-
Xp¶ ka-b¯v cmjv{S-]-Xn¡v tcJm-aqew cmPn kaÀ¸n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 14þmw hIp-¸nÂ
hnh-cn-¨n-«pÅ coXn-bn C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw
]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿-s¸-Smw.
(5) tkh hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey-§fpw :
F) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-WdpsS tkh hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey-§fpw
No^v Ce-£³ I½o-j-W-dp-tS-Xnv Xpey-am-bn-cn-¡pw.
_n) C³^Àtaj³ I½o-j-WdpsS tkh hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey-§fpw Ce-
£³ I½o-j-W-dp-tS-Xnv Xpey-am-bn-cn-¡pw. No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-
j³ I½o-j-Wtdm Ah-cpsS nb-a ka-b¯v ap¼v C´ym kÀ¡m-cnsâtbm kwØm
kÀ¡m-cpIfp-sStbm Iogn C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-
Wtdm Bbn tkhw ApjvSn-¨-Xnsâ `mK-ambn s]³j³ XpItbm atäsX-¦nepw Bp-
Iq-ey-§Ä kzoI-cn-¡p-¶p-s−¦n Ah-cpsS i¼fw B XpI IW-¡n-se-Sp¯v Ipd-t¡-
−Xm-Wv.
No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm, C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm, Ah-cpsS nb-a ka-
b¯v tI{µ nb-a--{]Im-ctam, kwØm nb-a-{]-Im-ctam Øm-]n-X-amb Hcp tImÀ¸-td-
j-ntem, AsÃ-¦n tI{µ kÀ¡m-cnsâtbm, kwØm nb-a--{]-Im-ctam Øm]n-X-amb
Hcp tImÀ¸-td-j-n-tem, AsÃ-¦n tI{µ kÀ¡m-cnsâtbm, kwØm kÀ¡mcp-Ifp-
sStbm A[o--X-bn-epÅ GsX-¦nepw I¼-n-bntem tkhw Ap-jvTn-¨-Xnsâ `mK-am-bn«v
s]³j³ Bp-Iq-ey-§Ä kzoI-cn-¡p-¶ps−¦n Ah-cpsS i¼fw dn«-bÀsa-âv Bp-Iq-
ey§Ä¡v kam--ambn Ipd-t¡-−Xm-Wv.
12
No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WdptStbm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-tStbm nb-a--¯nv
tijw AhÀ¡v {]Xn-Iq-e-amb coXn-bn i¼-f-¯ntem Bp-Iq-ey-§fntem aäp tkh
hyh-Ø-IÄt¡m amäw hc-p¯m-hp-¶-X-Ã.
6) tI{µ kÀ¡mÀ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ¡pw, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ¡pw
nb-a--{]-Im-c-apÅ Ah-cpsS IÀ¯y-hy-§Ä Imcy-{]m-]vXn-tbmsS nÀÆ-ln-¡p-¶-Xn-m-h-
iy-amb, DtZym-K-Ø-tcbpw tPmen-¡m-tcbpw -b-an-¡p-¶-Xm-Wv. C{]-Imcw nb-an-¡-s¸-
Sp¶ DtZym-K-Ø-cp-tSbpw tPmen¡m-cp-tSbpw i¼-f-tk-h hyh-Ø-IÄ nÀt±-i-
§Ä¡p-kr-X-am-bn-cn-¡pw.
14. No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶n-hsc
]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿Â :
1) aq¶mw hIp-¸nsâ hyh-Ø-IÄ¡-p-kr-X-ambn No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm
AsÃ-¦n GsX-¦nepw C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpamtcm X§-fpsS ]Z-hn-bn n¶v
o¡w sN¿-s¸-Sp-¶-Xnv ap³]v cmjv{S-]-Xn-bpsS d^-d³knsâ ta kp{]ow tImSXn
Atz-jWw S¯n Ah-cpsS A]-a-cym-Ztbm Ign-hn-Ãm-bvatbm B[mc-am¡n ]Z-hn-bnÂ
n¶v o¡w sN¿m-hp-¶-Xm-sW¶v Adn-bn-¡p-t¼mÄ Hcp-¯-chv aptJ cm-jv{S-]Xn
Ahsc o¡w sN¿p-¶p.
2)GsX-¦nepw C³^Àta-j³ I½o-j-Wsdtbm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wsdtbm
kw_-Ôn-¨pÅ Atz-jW ka-bt¯m H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bnÂ
cmjv{S-]Xn d^-d³kv S-¯n-bn-cn-¡p¶ ka-bt¯m AXp-{]-Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bnÂ
n¶v cmjv{S-]-Xn¡v dnt¸mÀ«v e`n¨v D¯-c-hp-IÄ ]pd-s¸-Sp-hn-¡p-¶-Xp-h-sctbm Ahsc
]Z-hn-bn n¶v kkvs]³Uv sN¿p-Itbm HutZym-KnI Imcy§fn n¶v hne-¡mtm
cmjv-{S-]-Xn¡v A[n-Imcw D−m-bn-cn-¡pw.
3) H¶mw D]-h-Ip-¸n ]d-ªn-cn-¡p-¶Xv Fs´m-s¡-bm-bmepw Xmsg {]kvXm-hn-¨n-cn-
¡p¶ Imc-W-§-fn³ta No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wsdtbm C³^Àta-j³ I½o-j-
Wtdtbm o¡w sNbvXp-sIm−v cmjv{S-]-Xn¡v D¯-chv ]p-d-s¸-Sp-hn-¡m-hp-¶-XmWv
F) ]m¸-cmbn XoÀ¸p Iev]n-¡-s¸-«mÂ
_n) cmjv{S]-Xn-bpsS A`n-{]m-b-¯n kZm-Nmc A]-{`wiw DÄs¡m-Åp¶ Hcp Ipä-¯nv
A]cm[n-bm-sW¶v Is−-¯n-bmÂ
kn) HutZym-KnI ]Z-hn-bn-en-cns¡ {]Xn-^ew ]äp¶ asä-sX-¦nepw tPmenbn GÀs¸-«mÂ
Un) imco-cn-I-amtbm am-kn-I-amtbm DÅ _e-£bw aqew ]Z-hn-bn XpS-cm³ km[y-a-
söv cmjv{S-]-Xn¡v t_m[y-am-bmÂ
C) No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶o ]Z-hn-Ifn-epÅ
IÀ¯y-hy-§sf ]£-]m-X-]-c-ambn _m[n-¡m-n-S-bp-ÅtXm km¼-¯n-Itam AsÃ-¦nÂ
asä-sX¦nepw Xmev]-cy§tfm HcmÄ BÀÖn-¨n-«p-s−-¦nÂ
4) No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³Uym kÀ¡m-cn-
sâtbm AsÃ-¦n kÀ¡m-cn-p-th-−ntbm Asæn GsX-¦nepw hn[-¯n ]s¦-
Sp¡p¶ Icm-dp-Ifn-epw DS-¼-Sn-Ifnepw AXn n¶pÅ em`-¯ntem aäm-p-Iq-ey-§fntem
Hcp I¼-n-bpsS km[m-cW AwK-sa¶ coXn-bn-e-ÃmsX Fs´-¦nepw Xmev]-cy-sa-Sp-¡p-
Itbm atäm sNbvXm H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw AbmÄ A]-a-cym-Z-bmbn s]cp-am-dn-b-
Xmbn IW-¡m-¡pw.
13
A²ymbw mev
kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³
15. kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ cq]o-I-cWw
1) HutZym-KnI Kk-änse hnÚm-]w hgn FÃm kwØm kÀ¡m-cp-Ifpw
.................... (kwØm--¯nsâ t]cv) C³^Àta-j³ I½o-j³ F¶ t]cn nbaw
hgn ÂIn-bn-cn-¡p¶ A[n-Im-c-§Ä D]-tbm-Kn-¡mpw IÀ¯-hy-§Ä nd-th-äp-hm-
p-ambn Hcp t_mUn cq]o-I-cn-t¡-−-Xm-Wv.
2) kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ Xmsg-]-d-bp-¶-h-sc-¡qSn DÄs¡m-Åp-¶-Xm-bn-
cn-¡pwþ
F) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ
_n) ]¯n¡q-SmsX Bh-iy-sa¶p Icp-Xp-¶-{Xbpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ
3) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-tdbpw kwØm C³^Àta-j³
I½ojWÀam-tcbpw Xmsg ]d-bp-¶-h-cpÄs¸-Sp¶ I½n-än-bpsS ip]mÀi-{]-Imcw
KhÀ®À nb-an-¡p-¶-Xm-Wv.
1) I½-än-bpsS A²y-£-mb apJy-a{´n
2) 2) nb-a-k-`-bnse {]Xn-]£ tXmhv
3) apJy-a{´n ma-nÀt±iw sN¿p¶ Hcp Iym_n-äv a{´n
hni-Zo-I-cWw
kwi-b-Zq-co-I-c-W-¯n-m-bn, {]Xn-]-£-t-Xmhv Bcm-sW¶v hyà-a-sÃ-¦n nb-a-
k-`-bnse Gähpw henb {]Xn-]-£-I-£n-bpsS tXm-hns {]Xn-]-£-t-Xm-hmbn IW-¡m-
¡p-¶-Xm-sW-¶v.
4) kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ taÂtm-«w, amÀ¤-ZÀiw ImcynÀÆ-lWw
apX-emb Npa-X-e-IÄ kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dn-emWv n£n-]vX-
am-bn-cn-¡p-¶-Xv. CXn-mbn Cu nb-a-¯nse atä-sX-¦nepw A[n-Im-cn-I-fpsS amÀ¤-
ZÀi--§Ä¡v hnt[-b-am-¡msX kwØm C³^Àta-j³ I½o-jv kzb-tah D]-
tbm-Kn-¡m-hp¶ FÃm A[n-Im-c-§fpw At±-l-¯n n£n-]vX-am-Wv. kwØm
C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ At±-ls¯ HutZym-KnI IrXy-§-fn klm-bn-¡p-
¶-Xm-Wv.
5) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw
s]mXp-Po-hn-X-¯n t{ijvTcpw nb-aw, imkv{X-þ-km-t¦-XnIw, kmaq-ly-tk-h-w,
]{X-{]-hÀ¯w, _lp-P--am-[y-a-§Ä, `c-W-nÀÆ-lWw F¶o taJ-e-I-fn hn]p-e-
amb Adnhpw Ap-`hhpw DÅ Bfp-I-fm-bn-cn-¡-Ww.
14
6) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw
]mÀe-saân-tetbm, kwØm nb-a-nÀ½mW k`-I-fn-tetbm AwK-§-fmbncn¡-cp-
Xv. AhÀ GsX-¦nepw cmjv{Sob ]mÀ«n-I-fp-tStbm AsÃ-¦n AXp-ambn _Ô-s¸-
«pÅ HutZym-KnI ]Zhn hln-¡p-¶-h-tcm, hym]-c-¯ntem AsÃ-¦n atä-sX-¦nepw
sXmgn-en hym]r-Xtcm Bbn-cn-¡-cp-Xv.
7) kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ BØmw kwØm kÀ¡mÀ HutZym-Kn-I-
Kk-än-eq-sS-bpÅ hnÚm-]--¯n-eqsS Xocpam n¡p-¶n-S¯v Bbn-cn-¡pw.
kwØm kÀ¡m-cnsâ ap³Iq-«n-bpÅ Ap-aXn {]Imcw I½o-jv kwØm--
¯nsâ aäp-`m-K-§-fnepw Imcym-e-b-§Ä Øm]n-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
17. HutZym-KnI Imem-h-[nbpw tkh hyh-Ø-Ifpw
1. kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS HutZym-KnI Imem-h[n At±lw ]Z-
hn-bn {]th-in-¡p¶ A¶p XpS§n A©p-hÀj-am-bn-cn-¡pw.
Hcp kwØm No^v C³^Àta-j³ I½ojWdpw Adp-]¯n A©p hb-Ên-p-tijw
]Zhn hln-¡p-hm³ ]mSp-Å-X-Ã.
2) FÃm kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw ]Z-hn-bn {hth-in-¡p¶ A¶p
XpS§n A©p-hÀjwhtctbm AsÃ-¦n Adp-]-¯©p hbÊp XnI-bp-¶-Xp-h-sctbm
GXmtWm BZyw AXp-hsc HutZym-KnI ]Z-hn-bn XpS-cpw. Ahsc ho−pw
kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn nb-an-¡m-hp-¶-X-Ã.
Cu D]-h-Ip-¸p-{]m-Icw ]Zhnsbmgn-bp¶ C³^Àta-j³ DtZym-K-Øcpw ]Xn-©mw
hIp-¸nsâ aq¶mw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn
nb-an-¡-s¸-Sm³ tbmKy-cm-Wv. kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ No^v kwØm
C³^Àtaj³ I½o-j-W-dmbn nb-an-¡-s¸-«mepw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, No^v
C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶o ne-I-fnÂU BsI-bpÅ A©p-hÀjw Xs¶-bm-bn-
cn¡pw HutZym-KnI Imem-h-[n.
3. kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-tdm, C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm ]Z-hn-
bn {]th-in-¡p-¶-Xntm Npa-X-e-tb¡p-¶-Xtm ap¼v KhÀ®-dp-tStbm AsÃ-¦nÂ
At±-l-¯m nbp-à-mb Hcm-fp-sStbm ap¶n H¶mw ]«n-I-bn {]Xn-]m-Zn-¨n-«pÅ
coXn-bn {]Xn-Ú-sb-Sp-t¡-−-Xm-Wv.
4. kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dntm AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³
I½o-j-W-dntm bpà-sa¶p Icp-Xp¶ ka-b¯v KhÀ®À¡v tcJm-aqew cmPn
kaÀ¸n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 17þmw hIp-¸n hnh-cn-¨n-«pÅ coXn-bn kwØm C³^Àta-
j³ I½o-j-Wdpw kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dhpw ]Z-hn-bn n¶v
o¡w sN¿-s¸-Smw.
5. tkh hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey-§fpw
15
F) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS tkh--hy-h-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-
ey-§fpw Ce-£³ I½o-j-W-dp-tS-Xnv Xpey-am-bn-cn-¡pw.
_n) kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS tkh--hy-h-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey-
§fpw kwØm kÀ¡m-cnsâ No^v sk{I-«-dn-bp-tS-Xnv Xpey-am-bn-cn-¡pw.
kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm, C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Ah-
cpsS nb-a ka-b-¯v, ap¼v ´ym kÀ¡m-cn-sâtbm kwØm kÀ¡m-cp-I-fp-
tStbm Iogn kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o-
j-Wtdm Bbn tkh--a-p-jvTn-¨-Xnsâ `mK-ambn s]³j³Xp-I-tbm, atä-sX-¦nepw
Bp-Iq-ey-§tfm kzoI-cn-¡p-¶p-s−-¦n Ah-cpsS i¼fw B XpI IW-¡n-se-
Sp¯v Ipd-bvt¡-−-Xm-Wv.
kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Ah-
cpsS na-b ka-b¯v tI{µ nb-a-{]-Im-c-tam, kwØm nb-a-{]-Im-ctam Øm]n-
X-amb Hcp tImÀ¸-td-j-ntem AsÃ-¦n tI{µ kÀ¡m-cn-sâtbm kwØm
kÀ¡m-cn-tâtbm A[o--Xn-b DÅ GsX-¦nepw I¼-n-bntem tkh--a-p-jvSn-¨-
Xnsâ `mK-am-bn«v s]³j³ Bp-Iq-ey-§Ä kzoI-cn-¡p-¶p-s−-¦n Ah-cpsS
i¼fw dn«-bÀsaâv Bp-Iq-ey-§Ä¡v kam--ambn Ipd-bvt¡-−-Xm-Wv. kwØm
No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-tStbm kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-cp-
sStbm nb-a-¯v#nv tijw AhÀ¡v {]Xn-Iq-e-amb coXn-bn i¼-f-¯ntem Bp-
Iq-ey-§-fntem aäp tkh--hy-h-Ø-IÄt¡m amäw hcp-¯m-hp-¶-X-Ã.
6) kwØm kÀ¡mÀ kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ¡pw kwØm
C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ¡pw Ah-cpsS IÀ¯-hy-§Ä Imcy-{]m-]vXn-tbmsS
nÀÆ-ln-¡p-¶-Xn-m-h-iy-amb DtZym-K-Ø-tcbpw tPmen-¡m-tcbpw nb-an-t¡-−-Xm-
Wv. C{]-Imcw nb-an-¡-s¸-Sp¶ DtZym-K-Ø-cp-tSbpw tPmen-¡m-cp-tSbpw i¼-f-tk-
h hyh-Ø-IÄ nÀt±-i-§Ä¡-p-kr-X-am-bn-cn-¡pw.
17) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-
WÀ F¶n-hsc ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿Â
1) aq¶mw hIp-¸nsâ hyh-Ø-IÄ¡-p-kr-X-ambn kwØm No^v C³^Àta-j³
I½o-j-Wtdm AsÃ-¦n GsX-¦nepw kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-amtcm
X§-fpsS ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿-s¸-Sp-¶-Xnv ap¼v KhÀ®-cpsS d^-
d³knsâ ta kp{]ow-tIm-SXn Atz-jWw S¯n Ah-cpsS A]-a-cym-Ztbm Ign-
hn-Ãmbvtam B[m-c-am¡n ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿m-hp-¶-Xm-sW¶v Adn-bn-¡p-
t¼mÄ Hcp-¯-hcv aptJs KhÀ®À Ahsc o¡w sN¿p-¶p.
2) GsX-¦nepw kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-sdtbm kwØm
C³^Àta-j³ I½o-j-W-sdtbm kw_-Ôn-¨pÅ Atz-j-W-k-a-bt¯m H¶mw D]-
h-Ip¸p {]Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn KhÀ®À d^-d³kv S-¯n-bn-cn-¡p¶ ka-b-
t¯m, AXp-{]-Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn n¶v KhÀ®À¡v dnt¸mÀ«v e`n-¨v, D¯-c-
hp-IÄ ]pd-s¸-Sp-hn-¡p-¶-Xp-h-sctbm Ahsc ]Z-hn-bn n¶v kkvs]³Uv sN¿p-
16
Itbm HutZym-KnI Imcy-§-fn n¶v hne-¡mtm KhÀ®À¡v A[n-Imcw D−m-bn-
cn-¡pw.
3) H¶mw D]-h-Ip-¸n ]d-ªn-cn-¡p-¶Xv Fs´m-s¡-bm-bmepw Xmsg {]kvXm-hn-¨n-cn-
¡v#p¶ Imc-W-§-fnÂta kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-td-tbm,
kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-tdtbm o¡w sNbvXp-sIm−v KhÀ®À¡v ]pd-
s¸-Sp-hn-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
F) ]m¸-cmbn XoÀ¸n Iev]n-¡-s¸-«mÂ
_n) KhÀ®-cpsS A`n-{]m-b-¯n kZm-Nmc A]-{`w-i-apÄs¡m-Åp¶ Hcp Ipä-¯nv
A]-cm-[n-bmbn Is−-¯n-bmÂ
kn) HutZym-KnI ]Z-hn-bn-en-cns¡ {]Xn-^ew ]äp¶ atä-sX-¦nepw tPmen-bn GÀs¸-
«mÂ
Un) imco-cn-I-amtbm am-kn-I-amtbm DÅ _e-£bw aqew ]Z-hn-bn XpS-cm³ km[y-a-
söv KhÀ®Àt¡m t_m[y-am-bmÂ
C) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶o ]Z-
hn-I-fn-epÅ IÀ¯-hy-§sf ]£-]m-X-ambn _m[n-¡m-n-S-bp-ÅtXm km¼-¯n-I-
amtbm AsÃ-¦n atä-sX-¦nepw Xmev]-cy-§Ä HcmÄ BÀÖn-¨n-«p-s−-¦n :
4) kwØm kÀ¡mÀ ]s¦-Sp-¡p-¶tXm AsÃ-¦n kÀ¡m-cn-p-th-−n-tbm,
kÀ¡mÀ tcnt«m GÀs¸-Sp¶ Icm-dp-I-fn-eDw DS-¼-Sn-I-fnepw Hcp I¼-n-bnse
km[m-cW AwK-sa¶ ne-bn Ignªv Fs´-¦nepw Xc-¯n-epÅ Bp-Iq-ey-
§Ät¡m, em`-hn-ln-X-¯ntem kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-tcm,
kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Fs´-¦nepw Xmev]-cy-sa-Sp-¯m H¶mw
D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw AbmÄ A]-a-cym-Z-bmbn s]cp-am-dn-b-Xmbn IW-¡m-¡pw.
A²ymbw 5
C³^Àta-j³ I½o-jsâ A[n-Im-c-§fpw IÀ¯-hy-§-fpw
B¸nÂ, in£-IÄ
18. I½o-jsâ A[n-Im-c-§fpw; Npa-X-e-Ifpw
1) Cu nba¯nse hIp-¸p-IÄ¡v hnt[-b-ambn Xmsg-]-d-bp¶ GsXm-cm-fn n¶pw
]cmXn kzoI-cn-¡p-¶Xpw ]cm-Xn-ta Atz-jWw S-¯p-¶Xpw tI{µ C³^Àta-
j³ I½o-j-sâtbm kml-N-cy-{]-Imcw kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-sâtbm
Npa-X-e-bm-bn-cn-¡pw.
F) tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ AsÃ-¦n kwØ-B ]»nI C³^Àta-
j³ Hm^o-kÀ nb-an-¡-s¸-«n-Ãm-¯-Xp-sImt−m tI{µ Akn-Ìâv ]»nIv
C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ AsÃ-¦n kwØm Akn-Ìâv ]»nIv C³^Àta-j³
17
Hm^o-kÀ, hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xnmbn kÀ¸n¨ At]-£-tbm, Asæn nb-a-
{]-Im-c-apÅ A¸o tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m, kwØm
]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m AsÃ-¦n 19þmw hIp-¸nsâ (1) þmw D]-h-Ip-
¸n nÀt±-in-¨n-«pÅ apXnÀ¶ DtZym-K-Øtm tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j-tm,
kwØm C³^Àta-j³ I½o-jtm Ab-¡m³ nc-kn-¡p-¶Xv sImt−m, tI{µ
]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m kwØm C³^Àtaj³ Hm^o-kÀt¡m
At]£ kaÀ¸n-¡m³ Ign-bm-sX-t]mb hyàn-bpsS :
_n) Cu nb-a-{]-Imcw At]£ kaÀ¸n-¨n-«pw hnh-c-e-`yX nc-kn-¡-s¸« At]-£-I-
n n¶pw;
kn) Cu nb-a-{]-Imcw hnh-c-§Ä¡mbn At]£ kaÀ¸n-¨n-«pw nÀ±njvS ka-b-]-cn-[n-
¡p-Ån adp-]Sn e`n-¡m¯ At]-£-I-n n¶pw
Un) Aym-b-am-sW¶v At]-£-I³ Icp-Xp¶ ^okv ÂIm³ nÀ_-Ôn-¡-s¸-«mÂ
F^v) Cu nb-a-{]-Imcw tcJ-IÄ¡m-bpÅ At]-£-tbm, AXp-t-Sp-¶-Xntm kw_-
Ôn¨ FÃm Imcy-§-fpw.
2. tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jv Hcp
hnj-b-hp-ambn _Ô-s¸«v Atz-j-W-¯nv aXn-bmb Imc-W-§-fp-s−-¦n AXp
kw_Ôn¨v Hc-tz-jWw Bcw-`n-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
3. Cu hIp-¸p-{]-Imcw GsX-¦nepw hnj-b-hp-ambn _Ô-s¸«v tI{µ C³^Àta-j³
I½o-j³ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ Atz-jWw S-¯p-
t¼mÄ, Xmsg ]d-bp¶ Imcy-§sf kw_Ôn¨v 1908 se tImUv Hm^v knhnÂ
{]okvPy-bÀ {]Im-cw, Hc-ym-b-¯n-t·Â hnNm-cWw S-¯p¶ knhnÂtIm-S-Xn-bpsS
A[n-Im-c-§Ä I½o,-n n£n-]vX-am-bn-cn-¡pw.
F) Hcp hyàn-tbmSv tImS-Xn-bn lmP-cm-¡m-pÅ Iev] Ab¡p-I, Abm-fpsS
lmPÀ S-¸n hcp-¯p-I, {]Xn-Ú-bpsS ASn-Øm--¯n tcJm-aq-etam
hm¡mtem sXfnhp ÂIm³ nÀ_-Ôn-¡p-I, {]am-W-§fpw aäpw hkvXp-¡fpw
Bh-iy-s¸-Sp-Ip.
_n) {]am-W-§-fpsS k¼m-Z-hpw Ah-bpsS ]cn-tim-[-bpw
kn) kXy-hm-§vaq-ew-hgn kzoI-cn-¡p¶ sXfn-hp-IÄ
Un) GXv Hm^o-kn nt¶m tImS-Xn-bn nt¶m Bh-iy-apÅ s]mXp-tc-J-IÄ Bh-iy-
s¸-SpI.
km£n-Isf hnkvX-cn-¡p-¶-Xntm AsÃ-¦n {]am-W-§Ä ]cn-tim-[n-¡p-¶-Xntm
tImS-Xn-bn lmP-cm-Imtm lmP-cm-Im-pÅ Iev]--IÄ ]pd-s¸-Sp-hn-¡p-I.
F^v) nÀt±-in-¡-s¸-Sp¶ aäv Imcy-§fpw
18
5) ]mÀe-saânsâ GsX-¦nepw nb-a-{]-Im-ctam AsÃ-¦n kwØm nb-a-k-`-bpsS
nb-a-{]-Im-ctam s]mcp-¯-s¸-Sm¯ Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw tI{µ
C³^Àta-j³ I½o-j³ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ Cu nb-a-
{]-Imcw Hcp ]cm-XnX Atz-jn-¡p-t¼mÄ s]mXp-A-[n-Im-cn-I-f-ipsS nb-{´-W-¯n-
ep-ÅXpw Cu nbaw _m[-I-hp-amb tcJ-IÄ ]cn-tim-[n-¡p-¶-Xm-Wv. Hcp Imc-W-
¯mepw {]kvXpX tcJ-I-sfm¶pw XSªp hbv¡m-hp-¶-X-Ã.
18) A¸oÂ
1) Ggmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸ntem AsÃ-¦n 3þmw D]-h-Ip-¸nsâ D]-hmIyw
(F) {]Imcw nÀt±-i-¨n-«pÅ ka-b¯v Hcp Xocp-amw e`n-¡m¯ hyàntbm AsÃ-
¦n tI{µ C³^Àta-j³ Hm^o-k-dp-sStbm kwØm C³^Àta-j³ Hm^o-k-dp-
tSbpw Xocp-am--¯n ]cm-Xn-bpÅ hyàn-Ifpw ]cmXn DÅ-hÀ ap¸Xp Znh-k-¯n-
p-Ån ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-sd-¡mÄ DbÀ¶ dm¦n-epÅ DtZym-K-Ø-sâ-
b-Sp¯v A¸o kaÀ¸n-t¡−XmWv.
A¸o lÀPn-¡m-cv bYm-k-abw A¸o ÂIm³ Ign-bm-¯Xv aXn-bm-b-Im-c-W-
§Ä aqe-am-sW¶v t_m[y-am-Ip¶ ]£w {]kvXpX DtZym-K-Øv Ime-]-cn-[n¡v
tijhpw kaÀ¸n-¡-s¸-Sp¶ ]cm-Xn-IÄ kzoI-cn-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
2) 11þmw hIp-¸p-{]-Imcw aq¶mw I£nsb kw_-Ôn-¨pÅ hnh-c-§Ä ÂIm-pÅ
]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dpsS D¯-c-hn-s-Xnsc _Ô-s¸« aq¶mw I£n ap¸-
Xp-Zn-h-k-¯n-p-Ån A¸o kaÀ¸nt¡−Xm-Wv.
3) 1þmw D]-h-Ip¸v {]Im-c-apÅ Xocp-am--¯n-s-Xnsc Xocp-amw FSp-¯n-−m-bn-cp-
¶tXm AsÃ-¦n kzoI-cn-¨tXm Bb Znhkw XpS§n sXm®qdp Znh-k-¯n-p-ÅnÂ
Hcp c−mw A¸o C³^Àta-j³ I½o-jv kaÀ¸n-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
A¸o lÀPn-¡m-cv bYm-k-abw A¸o ÂIm³ Ign-bm-¯Xv aXn-bm-b-Im-c-W-
§Ä aqe-am-sW¶v t_m[y-am-Ip-¶-]£w C³^Àta-j³ I½o-jv Ime-]-cn-[n¡v
tijhpw kaÀ¸n-¡-s¸-Sp¶ ]cm-Xn-IÄ kzoI-cn-¡m-hp-¶-Xm-Wv.
4) ]»nIv C³^Àta-j³ I½o-jsâ Xocp-amw aq¶mw I£n-bp-ambn _Ô-s¸-«n-«p-
ÅXpw A¸o kaÀ¸n-t¡-−-Xm-sW-¦n aq¶mw I£n¡v Abmfpw `mKw hni-Zo-I-
cn-¡m-pÅ Ah-kcw ]»nIv C³^Àta-j³ I½o-jv ÂtI-−-Xm-Wv.
5) A¸o S-]Sn {Ia-§-fn At]£ nc-kn-¨-Xnv ImcWw ÂIm-pÅ _m[yX
{]kvXp At]£ nc-kn¨ DtZym-K-Ø-m-bn-cn-¡pw.
6) 1 Dw 2 Dw D]-h-Ip¸p {]Imcw kaÀ¸n-¡-s¸« A¸o-ep-IÄ, A¸o ÂIn ap¸-Xp-Zn-
h-k-¯n-p-Ån XoÀ¸m-t¡-−-Xm-Wv. AsÃ-¦n A¸o ^b sNbvXv m¸¯n
A©v Znh-k-§Ä¡p-Ån Imc-W-§Ä tcJ-s¸-Sp-¯n XoÀ¸m-t¡-−-Xm-Wv.
19
7) tI{µ CsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ Xocp-amw _m[-I-am-bn-
cn¡pw
8) tI{µ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jv Xocp-am--sa-Sp-¡p-t¼mÄ
Xmsg ]d-bp¶ Imcy-§Ä IqSn DÄs¡m-Åp-¶p.
1) {]tXy-I-t^m-an At]-£n-¨n-«p-s−-¦n hnh-c-§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-eqsS;
2) tI{µ AsÃ-¦n kwØm ]»nIv C³^Àta-j³ t#m^o-kÀamsc nb-an-¡p-¶-Xn-
eqsS
3) hnh-c-§Ä AsÃ-¦n Xcw-Xn-cn¨ hnh-c-§Ä
4) tcJ-I-fpsS in-¸n-¡Â, ]cn-]m-ew , ssIImcyw sN¿Â F¶n-h-bp-ambn _Ô-s¸-
«pÅ S-]-Sn-{I-a-§-fn Bh-iy-¯npÅ amä-§Ä hcp-¯p-¶Xp hgn;
5) Adn-bm-pÅ Ah-Im-i-s¯-¡p-dn¨v DtZym-K-ØÀ¡pÅ ]cn-io-ew ÂIp-¶-Xn-
eqsS;
6) 4þmw -h-Ip-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip-¸nse D]-hmIyw (_n) {]Imcw Hcp hmÀjnI
dnt¸mÀ«v X¿m-dm-¡p-¶-Xn-eqsS;
(_n) ]cm-Xn-¡m-c-p-−mb jvS-¯npw D−mb ln¡pw s]mXp A[n-Im-cn-tbmSv jvS-
]-cn-lmcw ÂIm³ Bh-iy-s¸-SpI;
kn) Cu nb-a-¯n {]kvXm-hn-¨n-cn-¡p¶ GsX-¦nepw in£-IÄ Npa-¯pI;
Un) At]£-IÄ nc-kn-¡pI;
9) tI{µ AsÃ-¦n kwØm C³^Àtaj³ I½o-j³ ]cm-Xn-¡m-cpw s]mXp A[-n-
Im-cn-IÄ¡pw, A¸o Ah-Im-iw-IqSn DÄs¸-Sp-¯n-s¡m−v tm«okv ÂtI-−-Xm-
Wv.
10) tI{µ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ nÀt±-in-¨n-«pÅ S-]-Sn-{I-a-
§Ä¡-p-kr-X-ambn A¸o-en Xocp-am--sa-Sp-¡p-¶-Xm-bn-cn-¡pw.
in£-IÄ
tI{µ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ GsX-¦nepw ]cm-Xn-bn-tem, A¸o-en-
tem, Xocp-am--sa-Sp-¡p¶ ka-b¯ tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-ktdm AsÃ-¦nÂ
kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ Hm^o-ktdm ymb-amb Imc-W-§-fn-emsX hnh-c-§Ä
e`n-¡p-¶-Xn-pÅ At]£ nc-kn-¡p-Itbm AsÃ-¦n 7þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip¸v
{]Imcw nÀt±-in-¨n-«pÅ ka-b-]-cn-[n-¡p-Ån hnh-c-§Ä e`y-am-¡n-bn-«n-sÃ-¦n D¯a
hnizm-k-t¯m-sS-b-Ãm-sX, AsÃ-¦n Adn-ªp-sIm−v sXäm-btXm A]qÀ®hpw sXän-²-cn-
¸n-¡p-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä ÂIn-sb¶v AsÃ-¦n At]-£-bn Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p¶
hnh-c-§Ä in-¸n-¨p-sh¶v AsÃ-¦n hnh-c-§Ä ÂIp-¶-Xnv hnLm-X-ap-−m-¡p-¶p-
sh¶v t_m[y-s¸-«m At]£ kzoI-cn¨ AsÃ-¦n hnh-c-§Ä e`y-am-¡nb A¶p-h-sc-
bpÅ Hmtcm Znh-k-t¯bv¡pw 250 cq] ]ng-bmbn I½o-jv Npa-¯mw. F§-s-sbm-s¡-
bm-bmepw in£-bm-bn-«pÅ BsI XpI Ccp-]-¯-¿m-bncw cq]-bn Ihn-bm³ ]mSn-Ã.
20
tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v AsÃ-¦n kwØm ]»nIv C³^Àta-j³
Hm^o-kÀ¡v ]ng Npa-¯p-¶-Xn-p-ap³]v Xsâ `mKw hni-Zo-I-cn-¡m-pÅ Ah-kcw ÂtI-
−-Xm-Wv.
tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dp-sSbpw AsÃ-¦n kwØm ]»nIv C³^Àta-
j³ Hm^o-k-dp-sSbpw {]hÀ¯n-IÄ ipjvIm-´n-tbm-Sp-ÅXpw ymbo-I-I-cn-¡m-hp-¶Xpw
Bbn-cp-¶p-sh¶v sXfn-bn-t¡− _m[yX AhÀ¡v Xs¶-bm-bn-cn-¡pw.
2) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ GsX-
¦nepw ]cm-bn-tem, A¸o-entem Xocp-am--sa-Sp-¡p¶ ka-b-¯v, tI{µ ]»nIv
C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ ymb-amb Imc-W-§-sfm-¶p-an-ÃmsX hnh-c-§Ä tXSn-bpÅ
At]-£-IÄ nc-kn-¡p-Itbm AsÃ-¦n 7þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw
nÀt±-in-¨n-«pÅ ka-b-]-cn-[n-¡p-Ån hnh-c-§Ä e`y-am-Im-Xn-cn-¡p-Itbm AsÃ-¦nÂ
D¯a hnizm-k-t¯m-sS-b-ÃmsX AsÃ-¦n Adn-ªp-sIm−v sXäm-btXm
A]qÀ®hpw sXän-²-cn-¸n-¡p-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä ÂIn-sbt¶m AsÃ-¦n At]-
£-Inbve Bh-iy-s¸-«n-cn-¡¶ hnh-c-§Ä in-¸n-¨p-sht¶m AsÃ-¦n hnh-c-§Ä
ÂIp-¶-Xv hnLmXw D−m-¡p-¶p-sh¶v t_m[y-s¸-«m tI{µ ]»nIv C³^Àta-
j³ Hm^o-kÀ¡v AsÃ-¦n kwØm ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀs¡-Xnsc
AbmÄ¡v _m[-I-am-bn-«pÅ tkh--hy-h-Ø-IÄ¡-p-kr-X-ambn A¨-S¡ S-]Sn
ssIs¡m-Åm³ ip]mÀisNt¿-−-Xm-Wv.
A²ymbw Bdv
]e-hI
21. D¯-a-hn-izm-k-¯n kzoI-cn¨ S-]-Sn-IÄ¡v kwc-£Ww
Cu na-b-a-p-k-cnt¨m CXp-{]-Im-c-apÅ N«-§-f-p-k-cnt¨m D¯-a-hn-izm-k-¯nÂ
sNbvXtXm sN¿m-p-t±-in-¨tXm Bb bmsXm-¶ns kw_-Ôn¨pw bmsXm-cp-hy-àn-s¡-Xn-
scbpw knhnÂtItkm {Ian-ÂtItkm aäp-n-b-a--S-]-Sn-Itfm ]mSn-Ãm-¯-Xm-Ip-¶p.
2.2. Cu nb-a-¯nv ap³K-Wm kz`m-h-ap-−m-bn-cn¡pw (Overdignig effect)
1923 se HutZym-KnI cl-ky-n-b-a-¯n-te-tbm, aäp nb-a-¯ntem Cu nb-a-¯np hncp-²-
ambn Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ¡v ap³K-W--bp-−m-bn-
cn-¡pw.
2.3. tImS-Xn-I-fpsS A[n-Im-c-]-cn[n Hgn-hm-¡Â
Cu nb-a-{]-Im-c-ap-−mb bmsXm-cp-¯-chpw kw_-Ôn¨v tItkm, At]-£-tbm, S-]-
Sntbm Hcp tImS-Xnbpw kzoI-cn-¡m³ ]mSn-Ã. A¯cw D¯-c-hp-IÄ Cu nb-a-{]-Im-c-
apÅ A¸o-ep-I-fn-e-ÃmsX asä§pw tNmZyw sN¿mpw ]mSn-Ã.
21
2.4. Cu nbaw {]tXyI kwL-S--Isf _m[n-¡p-¶-X-Ã.
1) Cu nb-a-¯n ]d-bp¶ bmsXm¶pw c−mw ]«n-I-bn ]d-bp-¶Xpw tI{µ-
kÀ¡m-cn-m Øm]n-X-amb clky Atz-jW þ kpc-£, Øm]--§-fp-sSbpw
Ah kÀ¡m-cnv ssIam-dp¶ hnh-c-§-tfbpw _m[n-¡n-Ã. ap-jym-h-Imi ewL--
§-tfbpw Agn-aXn Btcm-]-W-§sf Ipdn-¨pÅ hnh-c-§Ä Cu D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw
Hgn-hm-¡m-hp-¶-X-Ã. ap-jym-h-Im-i-ew-L§sf kw_Ôn¨pÅ hnh-c-§-fmWv
Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p-¶-sX-¦n tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ Ap-a-Xn-tbm-Sp-IqSn
am{Xta hnh-c-§Ä ÂIm-hq. 7þmw hIp-¸n Fs´ms¡ {]km-Xm-hn-¨n-cp-¶mepw
hnh-c-§Ä At]£ kzoI-cn¨v A¶p XpS§n mev]-¯n-b©p Znh-k-¯n-p-ÅnÂ
ÂtI-−-Xm-Wv.
2. atä-sX-¦nepw tI{µ þ kwØm kÀ¡m-cn-m Øm]n-X-amb cl-kym-tz-jW
kpcvIjm kwL-S--Isf þ DÄs¸-Sn-¯p-s¡mt−m Ct¸mÄ DÄs¸-Sp-¯n-bn-cn-¡p¶
A¯cw kwL-S--Isf o¡w sNbvXp-sImt−m Kkäv hnÚm-]w hgn tI{µ
kÀ¡m-cnv ]«nI t`Z-KXn sN¿m-hp-¶Xpw Cu hnÚm-] Xob-Xn-ap-X A¯cw
Øm]--§Ä DÄs¸-Sp-¶-Xmbpw AsÃ-¦n o¡w sN¿-s¸-Sp-¶-Xmbpw IW-¡m-¡p-
¶-Xm-Wv.
3. 2þmw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw ]pd-s¸-Sp-hn-¡p¶ hnÚm-]w ]mÀe-saânsâ Ccp-k-`-IÄ
ap¼m-sIbpw kaÀ¸n-t¡-−-Xm-Wv.
4. Cu nb-a-¯n ]d-bp¶ bmsXm¶pw kwØm kÀ¡m-cn-m Øm]n-X-am-b-tXm,
AsÃ-¦n {]kvXpX kÀ¡mÀ ka-bm-k-a-b-§-fn HutZym-KnI hnÚm-]w hgn
nÀt±-in-¡p-¶tXm Bb cl-kym-tz-jW þ kpc£ Øm]--§sf _m[n-¡n-Ã.
Agn-aXn Btcm-]-W-§-sf-¡p-dn-¨pÅ hnh-c-§Ä Cu D]-h-Ip¸p {]Imcw Hgn-hm-¡m-
hp-¶-X-Ã.
ap-jym-h-Im-i-ew-L--§sf kw_-Ôn-¨pÅ hnh-c-§-fmWv Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p-¶-sX-
¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ Ap-a-Xn-tbm-Sp-IqSn am{Xta hnh-c-§Ä
ÂIm-hq. 7þmw hIp¸n Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw At]£ kzoI-cn¨v
A¶p XpS§n mev]¯n A©p Znh-k-¯n-p-Ån ÂtI-−-Xm-Wv.
2.5. tamWn-ä-dn§pw dnt¸mÀ«n§pw
1) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ
FÃm hÀj-¯n-sâbpw Ah-kmw ]c-am-h[n thK-¯nÂ, B hÀjw nb-a-¯nse
hIp-¸p-IÄ {]mtbm-KnIam¡n-b-Xns kw_-Ôn¨v Hcp dnt¸mÀ«v X¿m-dm¡n _Ô-
s¸« kÀ¡m-cnv Ab-¨p-sIm-Sp-t¡-−-Xm-Wv.
2) Hmtcm a{´n-k-`tbm AsÃ-¦n `c-W-h-Ip-t¸m, Ah-cpsS A[n-Im-c-]-cn-[n-bn-ep-
ÅXpw s]mXp A[n-Im-cn-I-fp-ambn _Ô-s¸-«-Xp-amb hnh-c-§Ä tiJ-cn-¡p-Ibpw
tI{µ C³^Àta-j³ I½o-js AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-s,
hnh-c-§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-pÅ Bh-iy-§Ä¡v Ap-kr-X-am-bn, Cu hIp-¸nsâ
22
Dt±-iy-¯n-te-¡p-ambn tcJ-IÄ kq£n-¡mpw dnt¸mÀ«v X¿m-dm-¡m-p-ambn ÂtI-
−-Xm-Wv.
3) Hmtcm hÀj-t¯bpw dnt¸mÀ«p-IÄ Xmsg-]-d-bp-¶h {]Xn-]m-Zn-¡p-¶-Xm-bn-cn-¡pw.
(F) Hmtcm s]mXp A[n-Im-cnbpw B hÀjw kzoI-cn¨v At]£I-fpsS F®w
(_n) hnh-c-§Ä e`y-am-¡-W-sa¶ At]-£-IÄ nc-kn-¨p-sIm-−p-−mb Xocp-am--§-fpsS
F®w. nb-a-¯nse GXp hIp¸v D]-tbm-Kn-¨mWv Cu Xocp-am--§-sf-Sp-¯-sX¶pw
Cu hIp¸p C{]-Imcw F{X XhW D]-tbm-Kn-s¨-¶-Xpw.
(kn) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ
]cn-K-W-bv¡v Ab¨ A¸o-ep-I-fpsS F®w AsÃ-¦n ]px]-cn-tim-[-bv¡v Ab-
¨-h-bpsS F®w, A¸o-ensâ kz`m-hw., AXnsâ ]cn-WnX ^ew F¶n-hbpw D−m-
bn-cn-¡Ww :
(Un) Cu nb-a-¯nsâ S-¯n¸v {]Imcw GsX-¦nepw DtZym-K-ØsXncmbn A¨-S¡ S-
]Sn FSp-s¯-¦n AXnsâ hni-Zmw-i-§Ä.
(C) Cu nb-a-{]-Imcw Hmcv s]mXp A[n-Im-cnbpw tiJ-cn-¨n-«pÅ XpI,
(F^v) Cu nb-a-¯nsâ k¯pbw bYmÀ° Dt±-iyhpw S-¸n-em-¡m-mbn s]mXp A[n-
Im-cn-I-fpsS `mK¯p n¶p-−mb ]cn-{i-a-§Ä Nq−n-¡m-Wn-¡v#p¶ hkvXp-X-IÄ;
(Pn) Adn-bm-pÅ Ah-Im-i-¯nsâ `mK-ambn hnh-c-e-`yX IqSp-X {]mhÀ¯n-I-am-¡m-
mbn s]mXp A[n-Im-cn-Isf kw_-Ôn-¨pÅ sa¨-s¸-Sp-¯-ep-IÄ¡pw ]ptcm-K-
XnIvÄ¡pw ho-I-c-W-§Ä¡pw thavSn Cu nb-a-¯ntem AsÃ-¦n CX-c-n-b-
a§fntem hcp-t¯− t`Z-K-Xn-Ifpw AsÃ-¦nIÂ {]k-à-amb asä-s´-¦nepw IqSn
DÄs¡m-Åp-¶-Xp-amb ]cn-jvI-c-W-§Ä¡p th−n-bpÅ ip]mÀiIfpw;
4) tI{µ kÀ¡mtcm kwØm kÀ¡mtcm FÃm hÀj-¯-sâbpw Ah-kmw ]c-am-
h[n thK-¯n tI{µ C³t^mÀ I½o-j-tâtbm dnt¸mÀ«nsâ Hcp tIm¸n ]mÀe-
saânsâ Ccp k`-I-fepw AsÃ-¦n kwØm nb-a-k-`-bnepw kaÀ¸n-t¡-−-Xm-
Wv.
5) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j-tâtbm AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-
sâbpw A`n-{]m-b-¯n Hcp s]mXp A[n-Im-cn-bpsS A[n-Imc hnn-tbmKw Cu
nb-a-t¯mSv CW-§n-s¨-cm-¯Xpw AXnsâ k¯ DÄs¡m-Å-¯-Xp-am-sW-¦nÂ, B
{]hÀ¯--§-fn nb-a-h-am-bpÅ tbmPn¸v hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xn-m-h-iy-amb S-]-Sn-
IÄ DÄs¡m-Åp¶ ip]mÀi {]kvXpX A[n-Im-cn¡v ÂtI-−-Xm-Wv.
26. tI{µ kÀ¡mÀ X¿m-dm-¡p¶ IÀ½-]-cn-]m-Sn-IÄ
23
km¼-¯n-Ihpw aäp Xc-¯n-ep-Å-Xp-amb hcp-am--hn-`m-K-§-fnse e`y-X-bpsS
hym]vXn-¡-p-k-cn¨v _Ô-s¸« kÀ¡mÀ Xmsg ]d-bp-¶h {]mhÀ¯n-I-am-¡-Ww.
(F) Cu nb-a-¯n {]Xn-]m-Zn-¨n-«pÅ Ah-Im-i-§-fpsS hnn-tbm-K-¯n-mbn CXp kw_-
Ôn-¨pÅ Adnhv hÀ²n-¸n-¡m³ {]tXy-In¨pw {]Xn-Iqe kml-N-cy-§-fn-epÅ kap-Zm-
b-§Ä¡mbn hnZym-`ymk ]cn-]m-Sn-IÄ Bhn-jv¡-cn-¡p-Ibpw iàn-s¸-Sp-¯p-Ibpw
sN¿p-I.
(_n) D]-hmIyw (F) bn kqNn-¸n-¨n-«pÅ ]cn-]m-Sn-Isf iàn-s¸-Sp-¯p-¶-Xnpw Bhn-
jv¡-cn-¡p-¶-Xnpw aäpw s]mXp A[n-Im-cn-Isf t{]mÕm-ln-¸n-¡pbpw AhÀ
A¯cw ]cn-]m-Sn-IÄ Gsä-Sp-¡p-Ibpw thWw;
kn) s]mXp A[n-Im-cn-IÄ S-¯p¶ {]hÀ¯--§-sf-¡p-dn-¨pÅ IrXy-amb hnh-c-§-fpsS
Imtem-Nn-Xhpw ^e-{]-Z-hp-amb {]Nm-c-W-§-Ä hÀ²n-¸n¡pI;
(Un) s]mXpA[n-Im-cn-I-fmb tI{µ-]-»nIv C³^Àta-j³ DtZym-K-Ø-tcbpw AsÃ-¦nÂ
s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-K-Ø-tcbpw Bh-iy-apÅ ]cn-io-e hkvXp-¡Ä
ÂIn-s¡m−p Xs¶ ]cn-io-en-¸n-¡pI;
2. Cu nbaw S-¸nÂh¶ ]Xn-s«p amk-¯n-p-Ån {]kà kÀ¡mÀ HutZym-KnI
`mj-bn Cu nb-a-¯n {]Xn-]m-Zn-¨n-«pÅ Ah-Im-i-§Ä hnn-tbm-Kn¡m³ B{K-
ln-¡p¶ Hcp hyàn¡v AXn-m-h-iy-apÅ hnh-c-§Ä kam-l-cn¨v Ffp-¸-¯nÂ
{Kln-¡m-hp¶ Xc-¯n amÀ¤-nÀt±-i-§Ä X¿m-dm-t¡-−-Xm-Wv.
3. Bh-iy-sa-¦n 2þmw D]-h-Ip-¸n kqNn-¸n-¨n-«pÅ amÀ¤-nÀt±-i-§Ä _Ô-s¸«v
kÀ¡m-cns IrXy-amb CS-th-f-I-fn ]pXp¡n {]kn-²o-I-cn-¡m-hp-¶-Xm-Wv. CXv
2þmw D]-h-Ip-¸nsâ s]mXp-X-Xz-¯nv FXn-cm-ImsX Xmsg ]d-bp-¶-Xp-IqSn DÄs¸-Sp-
¯p-¶p.
(F) Cu nb-¯nsâ Dt±-iy-§Ä
(_n) A©mw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw nb-an-¡-s¸« s]mXp A[n-Im-cn-I-fp-
sS, tI{µ C³^Àta-j³ DtZym-K-Øsâ AsÃ-¦n kwØm s]mXp C³^Àta-
j³ DtZym-K-Øsâ X]m hnem-kw, t^m¬, ^mIvkv F¶n-h-bpsS ¼-dp-IÄ
Ce-Ivt{Sm-WnIv sabn hnem-kw.
kn) tI{µ AsÃ-¦n kwØm s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-K-ØÀ¡v hnh-c-§Ä e`n-
¡m³ ÂtI− At]-£-I-fpsS t^mdhpw coXn-Ifpw ;
Un) Cu nb-a-{]-Imcw s]mXp A[n-Im-cn-bm-bn-«pÅ tI{µ s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-
K-Ø-n nt¶m kwØm s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-K-Ø-n nt¶m e`n-
¡m-hp¶ klm-b-§fpw Npa-X-e-Ifpw :
C) tI{µ kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-p-I-fn n¶p e`n-¡m-hp¶ klm-b-§Ä:
24
F^v) Cu nb-a-{]-Imcw ÂIn-bn-cn-¡p-¶tXm AsÃ-¦n Npa-¯n-bn-cn-¡p-¶tXm Bb
Ah-Im-itam AsÃ-¦n IS-atbm kw_-Ôn-¨pÅ {]hÀ¯--§Ä¡pw AsÃ-¦nÂ
A§s {]hÀ¯n-¶-Xn ]cm-P-b-s¸-Sp-¶Xpw ]cn-K-Wn¨v I½o-jv kaÀ¸n-¡p¶
A¸oepw AXv ÂtI− coXnbpw DÄs¸-sS-bp-f-Af ]cn-lm-c-§Ä
Pn) 4þmw hIp-¸n--p-kr-X-ambn Xcw-Xn-cn-¨n-Sv#p-SÅ tcJ-I-fpsS kzta-[bm DÅ-sh-fn-s¸-
Sp-¯-env kÖo-I-cn-¨n-«pÅ hIp-¸p-IÄ.
F¨v) hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-X-pÅ At]-£-bp-ambn _Ô-s¸«v AS-t¡− ^okns
kw_Ôn¨ Imcy-§Ä.
sF) Cu nb-a-{]-Imcw hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶Xp kw_-Ôn¨v ]pd-¯n-d-¡nb kÀ¡p-e-dp-
Ifpw AUo-j-W dKp-te-j-p-Ifpw Ds−-¦n AXpw DÄs¸-Sp-¯-Ww.
4) N«-§Ä nÀ½n-¡p-¶-Xn-pÅ tI{µ-kÀ¡m-cnsâ A[n-Imcw
1) Cu nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ S-¸m-¡p-¶-Xnv tI{µ kÀ¡m-cnv Kkäv hnÚm-
]w hgn N«-§Ä D−m-¡mw.
2) ap³hn-h-cn¨ s]mXp A[n-Im-c-¯nv hnLm-X-am-ImsX {]tXy-I-ambn Xmsg-¸-d-bp¶
Imcy-§Ä¡v N«-§-fp-−m-¡mw.
(F) 4þmw hIp-¸nsâ mew D]-h-Ip-¸p-{]-Im-c-apÅ {]Nm-c-W-¯np]tbm-Kn-¡p¶ hkvXp-
¡-fpsS hne, am[y-a-s¨-ehv (cost of medium) AsÃ-¦n A¨-Sn-sN-ehv :
_n) 6þmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw AS-bvt¡− ^okv :
kn) 7þmw hIp-¸nsâ H¶pw AR-ANpw hIp¸p {]Imcw AS-bvt¡− ^okv :
Un) 13þmw hIp-¸nsâ 7þmw D]-h-Ip¸pw ]Xn-mdmw hIp-¸nsâ Bdmw D]-h-Ip¸pw {]Imcw
ÂtI− DtZym-K-ØÀ¡pw aäp Poh--¡mÀ¡pw tkhhyh-Ø-Ifpw aäm-p-Iq-ey-
§fpw;
C) 19þmw hIp-¸nsâ ]¯mw D]-h-Ip¸v {]Im-capÅ A¸o-ep-IÄ Xocp-am-n-¡p-¶-Xnv
tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jtm AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jtm
kzoI-cn-t¡− S-]-Sn-{I-a-§Ä :
F^v) Bh-iy-ap-ÅtXm nÀt±-in-¡-s¸-«tXm Bb Imcy-§Ä :
28. N«-§Ä nÀ½n-¡p-¶-Xn-pÅ bpàm-[n-Im-cn-bpsS A[n-Imcw
1) HutZym-KnI Kkäv hnÚm-]w hgn bpàm-[n-Im-cn¡v Cu nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ
S-¸n-em-¡p-¶-Xn-mbn N«-§Ä nÀ½n-¡m-hp-¶-XmWv 2) ap³ hnh-cn¨v s]mXp A[n-
Im-c-¯nv hnLm-X-am-ImsX {]tXy-I-ambn Xmsg ]d-bp¶ Imcy-§Ä¡v N«-§-fp-−m-
¡mw.
25
F) memw hIp-¸nsâ memw D]-h-Ip¸p {]Im-c-apÅ {]Nm-c-W-¯np]tbm-Kn-¡p¶
hkvXp-X-¡-fpsS hne, am[y-a-s¨-ehv (cost of medium) AsÃ-¦n A¨-Sns¨ehv
_n) Bdmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw AS-bvt¡− ^okv
kn) Ggmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p{]-Imcw AS-bvt¡− ^okv.
Un) Bh-iy-ap-ÅtXm Àt±-in-¨n-«p-ÅtXm Bb Imcy-§Ä
29. N«-§Ä kaÀ¸n-¡m³
1) tI{µ-kÀ¡mÀ nÀ½n-¡p¶ N«-§Ä Ign-bp-¶Xpw thKw ]mÀe-saânsâ Ccp-k-`-I-
fnepw hbvt¡-−-Xm-Wv. ]mÀe-saâv IqSp¶ ka-b-am-sW-¦n Ht¶m AXn-e-[n-Itam
skj-p-I-fn-embn ap¸Xp Znhkw Hcp-an¨v IqSp¶ ]£w Ccp-k-`-I-fnepw ]cn-K-W-
bv¡p hbv¡p-Ibpw N«-§-fn t`Z-KXnIÄ sN¿-W-sat¶m th−tbm F¶v Xocp-
am-n-¡p-Ibpw Cu N«-§Ä ths−¶v Xocp-am-n-¡p-Ibpw sNbvXm Cu t`Z-K-Xn-b-
p-k-cnt¨m N«-§-fn-Ãm¯ coXn-bntem {]m_-ey-ap-−m-bn-cn-¡p-¶-Xm-Wv. F¶mÂ,
A¯cw t`Z-K-Xnt¡m d±m-¡-entm ap³]v N«-{]-c-Imcw sNbvXn-cn-¡p¶ Imcy-§-
fpsS nb-a-km-[p-Xsb CXv _m[n-¡p-¶n-Ã.
2) Cu nb-a-¯n³ Iogn kwØm kÀ¡mÀ nÀ½n¨ N«-§Ä hnÚm-]w ]pd-s¸-
Sp-hn-¨-Xn-p-tijw Ign-bp-¶Xpw thK-¯n nb-a-k-`-bn hbvt¡-−-Xm-Wv.
30. XS-Ê-§Ä o¡m-pÅ A[n-Imcw
(1) Cu nbaw S-¸n-em-¡p-¶-Xnv Fs´-¦nepw XS-Ê-§Ä tcn-«m Ah o¡w
sN¿p-¶-Xnv Cu nb-a-¯nse hyh-Ø-IÄs¡-Xn-c-Ãm¯ Bh-iy-amb D¯-c-hp-
IÄ Kkäv hnÚm-]w hgn tI{µ-kÀ¡m-cnv ÂIm-hp-¶-Xm-Wv. C¯-c-¯n-epÅ
bmsXmcp D¯-c-hp-Ifpw Cu nb-a-¯Â S-¸n-embn c−p-sIm-Ã-¯np tijw ]mSp-
Å-X-Ã.
(2) Cu hIp-¸p-{]-Imcw ]pd-s¸-Sp-hn-¡p¶ FÃm D¯-c-hp-Ifpw AXn-p-tijw ]mÀe-
saânsâ Ccp-k-`-I-fnepw kaÀ¸n-t¡-−-Xm-Wv.
31. d±m-¡Â
2002þse Adn-bm-p-Å kzX-{´y-n-baw (5 of 2003) CXn-m d±m-¡n-bn-cn-¡p-¶p.
µn þ An-tPm-k^v

More Related Content

What's hot

Adukkalayile Rasathantram (pdf)
Adukkalayile Rasathantram (pdf)Adukkalayile Rasathantram (pdf)
Adukkalayile Rasathantram (pdf)KSSP
 
Water day presentation for water quality & Quantity
Water day presentation for water quality & QuantityWater day presentation for water quality & Quantity
Water day presentation for water quality & QuantityAby Mundackal
 
Manushya Sareerathile Rasathantram
Manushya Sareerathile RasathantramManushya Sareerathile Rasathantram
Manushya Sareerathile RasathantramKSSP
 
Divya V.P a Lesson Plan Kanakkane
Divya V.P a Lesson Plan KanakkaneDivya V.P a Lesson Plan Kanakkane
Divya V.P a Lesson Plan Kanakkanedivyavparun
 
VS Election Request
VS Election Request VS Election Request
VS Election Request comradevs
 
Ahkaam wa aadaab eidul adha
Ahkaam wa aadaab eidul adhaAhkaam wa aadaab eidul adha
Ahkaam wa aadaab eidul adhaSHAMJITH KM
 
Letter handed over to chief minister
Letter handed over to chief ministerLetter handed over to chief minister
Letter handed over to chief ministerkeralawatchnews
 

What's hot (20)

Adukkalayile Rasathantram (pdf)
Adukkalayile Rasathantram (pdf)Adukkalayile Rasathantram (pdf)
Adukkalayile Rasathantram (pdf)
 
vivaravakasaniyamam RTI Act Hand book Malayalam
vivaravakasaniyamam RTI Act Hand book Malayalamvivaravakasaniyamam RTI Act Hand book Malayalam
vivaravakasaniyamam RTI Act Hand book Malayalam
 
Water day presentation for water quality & Quantity
Water day presentation for water quality & QuantityWater day presentation for water quality & Quantity
Water day presentation for water quality & Quantity
 
Scholarship for Kerala Students All schemes - Hand book uploaded by James Jos...
Scholarship for Kerala Students All schemes - Hand book uploaded by James Jos...Scholarship for Kerala Students All schemes - Hand book uploaded by James Jos...
Scholarship for Kerala Students All schemes - Hand book uploaded by James Jos...
 
Kerala Government agricultural insurance schemes - uploaded by T james Joseph...
Kerala Government agricultural insurance schemes - uploaded by T james Joseph...Kerala Government agricultural insurance schemes - uploaded by T james Joseph...
Kerala Government agricultural insurance schemes - uploaded by T james Joseph...
 
Manushya Sareerathile Rasathantram
Manushya Sareerathile RasathantramManushya Sareerathile Rasathantram
Manushya Sareerathile Rasathantram
 
Rti handbook-malayalam uploaded by James Joseph Adhikarathil 9447464502
Rti handbook-malayalam uploaded by James Joseph Adhikarathil 9447464502Rti handbook-malayalam uploaded by James Joseph Adhikarathil 9447464502
Rti handbook-malayalam uploaded by James Joseph Adhikarathil 9447464502
 
WESTERN GHATS
WESTERN GHATSWESTERN GHATS
WESTERN GHATS
 
Kerala Land Revenue department-Revenue Recovery procedures
Kerala Land Revenue department-Revenue Recovery proceduresKerala Land Revenue department-Revenue Recovery procedures
Kerala Land Revenue department-Revenue Recovery procedures
 
Year of Chemistry
Year of ChemistryYear of Chemistry
Year of Chemistry
 
Text
TextText
Text
 
Services offered by kerala panchayaths - Guide uploaded by T james Joseph Adh...
Services offered by kerala panchayaths - Guide uploaded by T james Joseph Adh...Services offered by kerala panchayaths - Guide uploaded by T james Joseph Adh...
Services offered by kerala panchayaths - Guide uploaded by T james Joseph Adh...
 
Divya V.P a Lesson Plan Kanakkane
Divya V.P a Lesson Plan KanakkaneDivya V.P a Lesson Plan Kanakkane
Divya V.P a Lesson Plan Kanakkane
 
VS Election Request
VS Election Request VS Election Request
VS Election Request
 
Ahkaam wa aadaab eidul adha
Ahkaam wa aadaab eidul adhaAhkaam wa aadaab eidul adha
Ahkaam wa aadaab eidul adha
 
Neethu
NeethuNeethu
Neethu
 
Letter handed over to chief minister
Letter handed over to chief ministerLetter handed over to chief minister
Letter handed over to chief minister
 
Assignment
AssignmentAssignment
Assignment
 
Services offered by Kerala Gramapanchayath offices
Services offered by Kerala Gramapanchayath officesServices offered by Kerala Gramapanchayath offices
Services offered by Kerala Gramapanchayath offices
 
Niyama padom - vivdha niyamangal - law awareness Uploaded by T James Joseph A...
Niyama padom - vivdha niyamangal - law awareness Uploaded by T James Joseph A...Niyama padom - vivdha niyamangal - law awareness Uploaded by T James Joseph A...
Niyama padom - vivdha niyamangal - law awareness Uploaded by T James Joseph A...
 

Similar to Right to information Act Kerala

Jagratha samithikalum thadhesabharana sthapanangalum ജാഗ്രത സമിതി handbook up...
Jagratha samithikalum thadhesabharana sthapanangalum ജാഗ്രത സമിതി handbook up...Jagratha samithikalum thadhesabharana sthapanangalum ജാഗ്രത സമിതി handbook up...
Jagratha samithikalum thadhesabharana sthapanangalum ജാഗ്രത സമിതി handbook up...Jamesadhikaram land matter consultancy 9447464502
 
right to information question answers
right to information question answers right to information question answers
right to information question answers shanavas chithara
 
Adukkalayile rasathantram
Adukkalayile rasathantramAdukkalayile rasathantram
Adukkalayile rasathantramKSSP
 
Devika murali
Devika muraliDevika murali
Devika muralithazhava
 
Achievements ldf
Achievements ldfAchievements ldf
Achievements ldfcomradevs
 
പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് സ. Malayāḷam
പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് സ. Malayāḷamപ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് സ. Malayāḷam
പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് സ. MalayāḷamHarunyahyaMalayalam
 
Ormappedutthalukal sorry booklet to all
Ormappedutthalukal   sorry booklet to allOrmappedutthalukal   sorry booklet to all
Ormappedutthalukal sorry booklet to allSHAMJITH KM
 
Bhashapadana sameepanam highschool thalathil
Bhashapadana sameepanam highschool thalathilBhashapadana sameepanam highschool thalathil
Bhashapadana sameepanam highschool thalathilSaranya S Varadarajan
 
A Note on Certificates issued by Revenue Department
A Note on Certificates issued by Revenue DepartmentA Note on Certificates issued by Revenue Department
A Note on Certificates issued by Revenue DepartmentPrasanth Gopalakrishnan
 
Krishiyidangalile rasathantram
Krishiyidangalile rasathantramKrishiyidangalile rasathantram
Krishiyidangalile rasathantramKSSP
 
Language study
Language studyLanguage study
Language studyDonees
 
Final padasootranam
Final padasootranamFinal padasootranam
Final padasootranamAthira Ammu
 

Similar to Right to information Act Kerala (20)

Jagratha samithikalum thadhesabharana sthapanangalum ജാഗ്രത സമിതി handbook up...
Jagratha samithikalum thadhesabharana sthapanangalum ജാഗ്രത സമിതി handbook up...Jagratha samithikalum thadhesabharana sthapanangalum ജാഗ്രത സമിതി handbook up...
Jagratha samithikalum thadhesabharana sthapanangalum ജാഗ്രത സമിതി handbook up...
 
right to information question answers
right to information question answers right to information question answers
right to information question answers
 
Kerala Revenue Recovery Procedures- RR online- Procedures in Revenue Offices.
Kerala Revenue Recovery Procedures- RR online- Procedures in Revenue Offices.Kerala Revenue Recovery Procedures- RR online- Procedures in Revenue Offices.
Kerala Revenue Recovery Procedures- RR online- Procedures in Revenue Offices.
 
Adukkalayile rasathantram
Adukkalayile rasathantramAdukkalayile rasathantram
Adukkalayile rasathantram
 
Devika murali
Devika muraliDevika murali
Devika murali
 
Achievements ldf
Achievements ldfAchievements ldf
Achievements ldf
 
Need analysis2
Need analysis2Need analysis2
Need analysis2
 
പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് സ. Malayāḷam
പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് സ. Malayāḷamപ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് സ. Malayāḷam
പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് സ. Malayāḷam
 
Ormappedutthalukal sorry booklet to all
Ormappedutthalukal   sorry booklet to allOrmappedutthalukal   sorry booklet to all
Ormappedutthalukal sorry booklet to all
 
Bhashapadana sameepanam highschool thalathil
Bhashapadana sameepanam highschool thalathilBhashapadana sameepanam highschool thalathil
Bhashapadana sameepanam highschool thalathil
 
Note of Various Certificates isssued
Note of Various Certificates isssued Note of Various Certificates isssued
Note of Various Certificates isssued
 
A note on issue of certificates
A note on issue of certificatesA note on issue of certificates
A note on issue of certificates
 
A Note on Certificates issued by Revenue Department
A Note on Certificates issued by Revenue DepartmentA Note on Certificates issued by Revenue Department
A Note on Certificates issued by Revenue Department
 
Krishiyidangalile rasathantram
Krishiyidangalile rasathantramKrishiyidangalile rasathantram
Krishiyidangalile rasathantram
 
mohanlal on grand kerala
mohanlal on grand kerala mohanlal on grand kerala
mohanlal on grand kerala
 
GKSF 2010
GKSF 2010GKSF 2010
GKSF 2010
 
REVENUE GUIDE KERALA 2019 - The BIBLE of Kerala Land Revenue Officers uploade...
REVENUE GUIDE KERALA 2019 - The BIBLE of Kerala Land Revenue Officers uploade...REVENUE GUIDE KERALA 2019 - The BIBLE of Kerala Land Revenue Officers uploade...
REVENUE GUIDE KERALA 2019 - The BIBLE of Kerala Land Revenue Officers uploade...
 
Oommen report
Oommen reportOommen report
Oommen report
 
Language study
Language studyLanguage study
Language study
 
Final padasootranam
Final padasootranamFinal padasootranam
Final padasootranam
 

Recently uploaded

如何办理(UCD毕业证书)加州大学戴维斯分校毕业证学位证书
如何办理(UCD毕业证书)加州大学戴维斯分校毕业证学位证书如何办理(UCD毕业证书)加州大学戴维斯分校毕业证学位证书
如何办理(UCD毕业证书)加州大学戴维斯分校毕业证学位证书SD DS
 
如何办理(USF文凭证书)美国旧金山大学毕业证学位证书
如何办理(USF文凭证书)美国旧金山大学毕业证学位证书如何办理(USF文凭证书)美国旧金山大学毕业证学位证书
如何办理(USF文凭证书)美国旧金山大学毕业证学位证书Fs Las
 
国外大学毕业证《奥克兰大学毕业证办理成绩单GPA修改》
国外大学毕业证《奥克兰大学毕业证办理成绩单GPA修改》国外大学毕业证《奥克兰大学毕业证办理成绩单GPA修改》
国外大学毕业证《奥克兰大学毕业证办理成绩单GPA修改》o8wvnojp
 
如何办理密德萨斯大学毕业证(本硕)Middlesex学位证书
如何办理密德萨斯大学毕业证(本硕)Middlesex学位证书如何办理密德萨斯大学毕业证(本硕)Middlesex学位证书
如何办理密德萨斯大学毕业证(本硕)Middlesex学位证书FS LS
 
如何办理提赛德大学毕业证(本硕)Teesside学位证书
如何办理提赛德大学毕业证(本硕)Teesside学位证书如何办理提赛德大学毕业证(本硕)Teesside学位证书
如何办理提赛德大学毕业证(本硕)Teesside学位证书Fir L
 
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.pptFINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.pptjudeplata
 
如何办理威斯康星大学密尔沃基分校毕业证学位证书
 如何办理威斯康星大学密尔沃基分校毕业证学位证书 如何办理威斯康星大学密尔沃基分校毕业证学位证书
如何办理威斯康星大学密尔沃基分校毕业证学位证书Fir sss
 
定制(BU文凭证书)美国波士顿大学毕业证成绩单原版一比一
定制(BU文凭证书)美国波士顿大学毕业证成绩单原版一比一定制(BU文凭证书)美国波士顿大学毕业证成绩单原版一比一
定制(BU文凭证书)美国波士顿大学毕业证成绩单原版一比一st Las
 
John Hustaix - The Legal Profession: A History
John Hustaix - The Legal Profession:  A HistoryJohn Hustaix - The Legal Profession:  A History
John Hustaix - The Legal Profession: A HistoryJohn Hustaix
 
Legal Alert - Vietnam - First draft Decree on mechanisms and policies to enco...
Legal Alert - Vietnam - First draft Decree on mechanisms and policies to enco...Legal Alert - Vietnam - First draft Decree on mechanisms and policies to enco...
Legal Alert - Vietnam - First draft Decree on mechanisms and policies to enco...Dr. Oliver Massmann
 
如何办理(MSU文凭证书)密歇根州立大学毕业证学位证书
 如何办理(MSU文凭证书)密歇根州立大学毕业证学位证书 如何办理(MSU文凭证书)密歇根州立大学毕业证学位证书
如何办理(MSU文凭证书)密歇根州立大学毕业证学位证书Sir Lt
 
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.pptFINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.pptjudeplata
 
QUASI-JUDICIAL-FUNCTION AND QUASI JUDICIAL AGENCY.pptx
QUASI-JUDICIAL-FUNCTION AND QUASI JUDICIAL AGENCY.pptxQUASI-JUDICIAL-FUNCTION AND QUASI JUDICIAL AGENCY.pptx
QUASI-JUDICIAL-FUNCTION AND QUASI JUDICIAL AGENCY.pptxnibresliezel23
 
如何办理(KPU毕业证书)加拿大昆特兰理工大学毕业证学位证书
 如何办理(KPU毕业证书)加拿大昆特兰理工大学毕业证学位证书 如何办理(KPU毕业证书)加拿大昆特兰理工大学毕业证学位证书
如何办理(KPU毕业证书)加拿大昆特兰理工大学毕业证学位证书Fir sss
 
一比一原版利兹大学毕业证学位证书
一比一原版利兹大学毕业证学位证书一比一原版利兹大学毕业证学位证书
一比一原版利兹大学毕业证学位证书E LSS
 
Key Factors That Influence Property Tax Rates
Key Factors That Influence Property Tax RatesKey Factors That Influence Property Tax Rates
Key Factors That Influence Property Tax RatesHome Tax Saver
 
Indemnity Guarantee Section 124 125 and 126
Indemnity Guarantee Section 124 125 and 126Indemnity Guarantee Section 124 125 and 126
Indemnity Guarantee Section 124 125 and 126Oishi8
 
定制(WMU毕业证书)美国西密歇根大学毕业证成绩单原版一比一
定制(WMU毕业证书)美国西密歇根大学毕业证成绩单原版一比一定制(WMU毕业证书)美国西密歇根大学毕业证成绩单原版一比一
定制(WMU毕业证书)美国西密歇根大学毕业证成绩单原版一比一jr6r07mb
 

Recently uploaded (20)

如何办理(UCD毕业证书)加州大学戴维斯分校毕业证学位证书
如何办理(UCD毕业证书)加州大学戴维斯分校毕业证学位证书如何办理(UCD毕业证书)加州大学戴维斯分校毕业证学位证书
如何办理(UCD毕业证书)加州大学戴维斯分校毕业证学位证书
 
如何办理(USF文凭证书)美国旧金山大学毕业证学位证书
如何办理(USF文凭证书)美国旧金山大学毕业证学位证书如何办理(USF文凭证书)美国旧金山大学毕业证学位证书
如何办理(USF文凭证书)美国旧金山大学毕业证学位证书
 
国外大学毕业证《奥克兰大学毕业证办理成绩单GPA修改》
国外大学毕业证《奥克兰大学毕业证办理成绩单GPA修改》国外大学毕业证《奥克兰大学毕业证办理成绩单GPA修改》
国外大学毕业证《奥克兰大学毕业证办理成绩单GPA修改》
 
如何办理密德萨斯大学毕业证(本硕)Middlesex学位证书
如何办理密德萨斯大学毕业证(本硕)Middlesex学位证书如何办理密德萨斯大学毕业证(本硕)Middlesex学位证书
如何办理密德萨斯大学毕业证(本硕)Middlesex学位证书
 
如何办理提赛德大学毕业证(本硕)Teesside学位证书
如何办理提赛德大学毕业证(本硕)Teesside学位证书如何办理提赛德大学毕业证(本硕)Teesside学位证书
如何办理提赛德大学毕业证(本硕)Teesside学位证书
 
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.pptFINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
 
如何办理威斯康星大学密尔沃基分校毕业证学位证书
 如何办理威斯康星大学密尔沃基分校毕业证学位证书 如何办理威斯康星大学密尔沃基分校毕业证学位证书
如何办理威斯康星大学密尔沃基分校毕业证学位证书
 
定制(BU文凭证书)美国波士顿大学毕业证成绩单原版一比一
定制(BU文凭证书)美国波士顿大学毕业证成绩单原版一比一定制(BU文凭证书)美国波士顿大学毕业证成绩单原版一比一
定制(BU文凭证书)美国波士顿大学毕业证成绩单原版一比一
 
Sensual Moments: +91 9999965857 Independent Call Girls Vasundhara Delhi {{ Mo...
Sensual Moments: +91 9999965857 Independent Call Girls Vasundhara Delhi {{ Mo...Sensual Moments: +91 9999965857 Independent Call Girls Vasundhara Delhi {{ Mo...
Sensual Moments: +91 9999965857 Independent Call Girls Vasundhara Delhi {{ Mo...
 
John Hustaix - The Legal Profession: A History
John Hustaix - The Legal Profession:  A HistoryJohn Hustaix - The Legal Profession:  A History
John Hustaix - The Legal Profession: A History
 
young Call Girls in Pusa Road🔝 9953330565 🔝 escort Service
young Call Girls in  Pusa Road🔝 9953330565 🔝 escort Serviceyoung Call Girls in  Pusa Road🔝 9953330565 🔝 escort Service
young Call Girls in Pusa Road🔝 9953330565 🔝 escort Service
 
Legal Alert - Vietnam - First draft Decree on mechanisms and policies to enco...
Legal Alert - Vietnam - First draft Decree on mechanisms and policies to enco...Legal Alert - Vietnam - First draft Decree on mechanisms and policies to enco...
Legal Alert - Vietnam - First draft Decree on mechanisms and policies to enco...
 
如何办理(MSU文凭证书)密歇根州立大学毕业证学位证书
 如何办理(MSU文凭证书)密歇根州立大学毕业证学位证书 如何办理(MSU文凭证书)密歇根州立大学毕业证学位证书
如何办理(MSU文凭证书)密歇根州立大学毕业证学位证书
 
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.pptFINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
FINALTRUEENFORCEMENT OF BARANGAY SETTLEMENT.ppt
 
QUASI-JUDICIAL-FUNCTION AND QUASI JUDICIAL AGENCY.pptx
QUASI-JUDICIAL-FUNCTION AND QUASI JUDICIAL AGENCY.pptxQUASI-JUDICIAL-FUNCTION AND QUASI JUDICIAL AGENCY.pptx
QUASI-JUDICIAL-FUNCTION AND QUASI JUDICIAL AGENCY.pptx
 
如何办理(KPU毕业证书)加拿大昆特兰理工大学毕业证学位证书
 如何办理(KPU毕业证书)加拿大昆特兰理工大学毕业证学位证书 如何办理(KPU毕业证书)加拿大昆特兰理工大学毕业证学位证书
如何办理(KPU毕业证书)加拿大昆特兰理工大学毕业证学位证书
 
一比一原版利兹大学毕业证学位证书
一比一原版利兹大学毕业证学位证书一比一原版利兹大学毕业证学位证书
一比一原版利兹大学毕业证学位证书
 
Key Factors That Influence Property Tax Rates
Key Factors That Influence Property Tax RatesKey Factors That Influence Property Tax Rates
Key Factors That Influence Property Tax Rates
 
Indemnity Guarantee Section 124 125 and 126
Indemnity Guarantee Section 124 125 and 126Indemnity Guarantee Section 124 125 and 126
Indemnity Guarantee Section 124 125 and 126
 
定制(WMU毕业证书)美国西密歇根大学毕业证成绩单原版一比一
定制(WMU毕业证书)美国西密歇根大学毕业证成绩单原版一比一定制(WMU毕业证书)美国西密歇根大学毕业证成绩单原版一比一
定制(WMU毕业证书)美国西密歇根大学毕业证成绩单原版一比一
 

Right to information Act Kerala

  • 1. 1 Adn-bm-pÅ Ah-Imi nb-aw, 2005 s]mXp A[n-Im-cn-I-fpsS (Public Authorities) A[o--X-bn-epÅ hnh-c-§Ä ]u-c-·mÀ¡v nÀ_m[w e`y-am-¡p-¶-Xnpw kÀ¡m-cp-tZym-K--Ø-cpsS {]hÀ¯--§-fn kpXm-cy-Xbpw D¯-chm-Zn-¯hpw hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xnpw tI{µ C³t^mÀta-j³ I½o-j³, kwØ-m C³t^mÀta-j³ I½oj³ F¶n-h-bpsS cq]-h-Xv¡-c-W-¯npw AXv kw_-Ôn¨v bmZr- Ýn-I-ambn D−m-Im-hp¶ aäp Imcy§Ä¡pw th−n Adnbm-pÅ AhIm-i¯nsâ {Iobm-ß-I-amb `c-W-hy-hØ {Ias¸-Sp-¯p-¶-Xn-pÅ nb-aw. `mc-X-`-c-W-L-S kwØm-]w sN¿p¶Xv Pm-[n-]Xy dn¸-»n-¡m-bn-cn-s¡, kÀ¡m-cn- tbpw AXnsâ LS-I-§-fbpw `cn-¡-s¸-Sp-¶-h-tcm-SpÅ D¯-c-hm-Zn-Xz-¯n ne-n-dp-¯p- ¶-Xnpw Agn-aXn nb{´n¡p-¶-Xn-p-ambn DZvt_m-[n-¸n-¡-s¸« Hcp ]ucm-h-enbpw hnÚm---kp-Xm-cy-Xbpw Pm-[n-]Xy¯nÂ, AXnsâ {]hÀ¯--£-a-Xbv¡v aÀ½-{][m--am- Ip-¶-Xn-m Bh-iy-am-Wv. {]m-hÀ¯nI Xe-§-fn-epÅ hnh-c-§-fpsS shfn-s¸-Sp-¯Â kÀ¡mcp-IfpsS Imcy-£-a-amb {]hÀ¯--§Ä, e`y-amb km¼-¯nI Dd-hn-S-§fpsS ]c- am-h[n D]-tbmKw, t£m`-P--I-amb hnh-c-§fpsS cl-kymß-IX Im¯p kq£n¸v apX- em-bh DÄs¡m-Åp¶ s]mXp Xmev]-cy-hp-ambn Hcp A`n-{]m-b-hy-Xym-k-§Ä¡v km[y-X- bp-−v. Pm-[n-]Xy BZÀi-§-fpsS {]m[myw ]cn-]m-en-¨p-sIm−v Xs¶ Cu `n¶m`n{]m-b§fn Hcp ka-zbw AXym-h-iy-amWv. AXn-m Ct¸mÄ ]uc-·mÀ¡v Ah-cm-{K-ln-¡p¶ GXm-pw hnh-c-§Ä ÂIp-¶Xv kµÀt`mNn-X-amWv. C´y³ dn¸-»n-¡nsâ A¼-¯n-bmdmw hÀj-¯n ]mÀe-saâv Xmsg hnh-cn¡pw {]Imcw nb-a-am-¡n-bn-cn-¡p-¶p. A²ymbw 1 {]mcw`w 1. Npcp-¡-t¸cpw _m[-I-am-Ip¶ {]tZ-i§fpw DÛ-hhpw : þ (1) Cu nbaw Adn-bm-pÅ Ah-Im-i-n-baw 2005 F¶-dn-b-s¸-Spw. (2) P½p-þIm-ivaoÀ kwØ-m--samgnsI C´y apgp-hpw CXv _m[-I-am-bn-cn-¡pw. (3) 4þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸pw, 5þmw hIp-¸nsâ 1 Dw 2 Dw D]-h-Ip-¸p-Ifpw 12,13,15,16,24,27,28 F¶o hIp-¸p-Ifpw DS³ {]m_-ey-¯n hcp-¶-Xm-bn-cn-¡pw. nb- a-¯nse Ah-ti-jn-¡p¶ hIp-¸p-IÄ nb-a-nÀ½mW-¯nsâ-b¶v XpS§n qän-bn- cp-]Xmw Znh-k-¯n {]m_-ey-¯n hcp-¶-Xm-bn-cn-¡pw. 2. nÀÆ-N--§Ä Cu nb-a-¯n asämcp Bibw kµÀ`-him hyà-am-¡m-¯-]£w Xmsg hnh-cn-¡p¶ nÀÆ-N--{]-Imcw ]Z-{]-tbm-K§Ä a-Ên-em-t¡−XmWv. (a) _Ô-s¸« kÀ¡mÀ F¶m (i) tI{µ kÀ¡m-cn-mtem, tI{µ `c-W-¯m Øm]n-X-am-b-tXm, ne-hnÂsIm-−p-h- ¶tXm, DS-a-Ø-X-bn-ep-ÅtXm, nb{´W-¯n-ep-ÅtXm, {]Xy-£-amtbm, ]tcm-£-amtbm Sn kÀ¡m-cnsâ ^−v apXÂap-S¡n-bpÅ s]mXp A[n-Im-cn-Ifp-ambn _Ô-s¸«v tI{µ- kÀ¡mcpw
  • 2. 2 (ii) kwØ-m kÀ¡mÀ kvYm]n-¨tXm ne-hnÂsIm-−p-h-¶tXm DS-a-Ø-X-bn-ep-ÅtXm, ^−v apX apS¡n -S-¯p-¶tXm AXnsâ nb-{´-W-¯n-ep-ÅtXm Bb s]mXp A[n- Im-cn-Ifp-ambn _Ô-s¸«v AXmXv kwØm--kÀ¡m-cp-Ifpw BIp-¶p. (b) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ F¶m 12þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw kvYm]n-¡-s¸« tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ (c) tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ F¶m 5þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw ntbm-Kn-¡-s¸« tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw 2þmw D]-h-Ip-¸p-{]Imcw ntbm-Kn-¡-s¸« tI{µ Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àta- j³ Hm^o-kdpw DÄs¸-Sp¶p (d) “No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ”, “C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ” F¶m 12þmw hIp-¸nsâ 3þmw D]-h-Ip-¸p-{]Icmw nb-an-¡s¸-«n-«pÅ No^v C³^Àta-j³ I½o-j- Wdpw C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-amWv (e) “bpàm-[n-Imcn” F¶m þ (i) temI-k-`-bnepw nb-a-k-`-bnepw k`-IÄ ne-hn-epÅ tI{µo-IrX `c-W-{]-tZ-i¯v kv]o¡dpw, cmPy-k-`-bnepw kwØm At[m-a-Þ-e§fn sNbÀam-p-am-Wv. (ii) kp{]ow-tIm-S-Xn-bpsS Imcy-¯n kp{]ow-tIm-S-Xn-bnse No^v PÌnkpw (iii) ssl-tIm-S-XnIfpsS Imcy-¯n sslt¡m-S-Xn-bnse No^v PÌnkpw (iv) `c-W-L-S--bntem AXnp Io-gntem Øm-]n-X-amb aäv A[n-Im-cn-Isf kw_-Ôn¨v {]kn-Ut−m KhÀ®tdm BIp¶p (v) `c-W-L-S--bpsS 239þmw Ap-tO-Z-{]-Imcw nb-an-¡-s¸« `c-Wm-[n-Imcn (f) “hnhcw” F¶m þ ne-hn {]m_-ey-¯n-epÅ GXv nbaw aptJ-bpw Hcp s]mXp A[n-Im-cn¡v GXp cq]- ¯nepw e`y-am-¡m-hp-¶, tcJ-IÄ, {]am-W-§Ä, Ipdn-¸p-IÄ, kÀ¡p-e-dp-IÄ, D¯-c-hp-IÄ temKv _p¡nkv Icm-dp-IÄ, dnt¸mÀ«p-IÄ, t]¸-dp-IÄ, Cþ-sa-bn-ep-IÄ,A`n-{]m-b-§Ä, D]- tZ-i-§Ä, ]{X-¡p-dn-¸p-IÄ, t]¸-dp-IÄ, km¼-nfp-IÄ, amXr-I-IÄ XpS§nb GXp hkvXp- ¡fpw GsX-¦nepw kzIm-cy-Øm-]-s¯ kw_Ôn¨ GsX-¦nepw Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]- ¯n tiJ-cn-¨n«pÅ hkvXp-¡fpw DÄs¸-Sp-¶p. (g) Ap-im-kn-¨n-cn-¡p¶p F¶m _Ô-s¸« kÀ¡mtcm bpàm-[n-Im-cn-Itfm Cu nb-aw-hgn S-¯p-¶ (Ap-im-k--I-fm- Wv) nÀt±i§-fmWv (h) “s]mXp A[n-Imcn” F¶mÂ
  • 3. 3 (a) `c-W-L-S--bntem AXnsâ Iogntem ; (b) ]mÀe-saâv nÀ½n¨ GsX-¦nepw nb-a-¯ntem ; (c) kwØ-m nb-a-nÀ½mW k`-bpsS GsX-¦nepw nbaw hgntbm ; (d) _Ô-s¸« kÀ¡mÀ ]pd-¯n-d-¡nb Hcp D¯c-hn³tatem hnÚm-]w hgntbm ; ne-hn h¶tXm, cq]o-I-cn-¡-s¸-«tXm Bb kzbw-`-c-W-apÅ A[n-Im-cntbm, t_mUntbm, C³Ìn-äyq-jtm BWv. Ch IqSmsX {]Xy£amtbm, ]tcm-£-amtbm, {]kà kÀ¡m-cnsâ ^−n n¶v ; (i) bYmÀ°-¯n [-k-lmbw ÂIp-¶tXm, nb{´-W-¯ntem, DS-a-Ø-X-bntem DÅ t_mUn ; (ii) bYmÀ°-¯n [-k-lmbw e`n--¡p¶ kÀ¡m-cn-Xc kwL-S--IÄ ; XpS§n-bhbpw CXn DÄs¸-Sp¶p. (i) tcJ F¶m (i) GXv ^bepw {]am-Whpw ssIs¿-gp¯v {]Xnbpw ; (ii) Hcp {]am-W-¯nsâ ssat{Im^nenw ssat{Im-^n-sj-^m-Ivkn-anen tIm¸n-Ifpw ; ssat{Im-^n-en-an (hep-Xm-¡ntbm AÃm-sX-tbm) tiJ-cn-¨n«pÅ {]Xn-_nw-_-§fpw Ah- bpsS ]p-cp-Xv]m-Z-hpw (iv) I¼yq«À hgntbm AsÃ-¦n asä--sX-¦nepw b{´-¯mtem nÀ½n-¡p¶ tcJ-Ifpw DÄs¸-Sp-¶p. (j) Adn-bm-pÅ Ah-Imiw F¶m GXv s]mXp A[n-Im-cn-bpsS nb-{´-W-¯n³- Io-gntem ssIh-itam DÅ Ffp-¸-¯n e`y-am-¡m-hp¶ hnh-c-§Ä¡pÅ Ah-Im-i-am-Wv. Cu Ah-Imiw Xmsg ]d-bp-¶-h-IqSn DÄs¡m-Åm-hp-¶-XmWv. (i) {]am-W-§-fp-tSbpw tcJ-I-fp-tSbpw ]cn-tim-[ ; (ii) Ipdn-¸-Sn-IÄ FSp-¡p-¶-Xpw -{]-amW-§-fp-tSbpw tcJ-Ifp-tSbpw km£y-s¸-Sp-¯nb tIm¸n-IÄ FSp-¡p-¶Xpw `mK-§Äam{Xw FSp-¡p-¶Xpw aäpw ; (iii) GXv ]ZmÀ°-¯n-tâbpw km£y-s¸-Sp-¯nb km¼n-fp-IÄ FSp-¡p-¶Xv ; (iv) I¼yq-«-dntem AXp-t]m-epÅ aäp kwhn-[m--§fntem tiJ-cn¨ h¨n-«pÅ hnh-c-§Ä UnkvIp-IÄ, ^vtfm¸n-IÄ, tS¸p-IÄ, hoUntbm Imk-äp-IÄ apX-emb cq]-¯ntem, AsÃ- ¦n atä-sX¦nepw CeIv-t{Sm-Wn¡v cq]-¯ntem, {]nâv Hu«p-IÄ hgntbm e`y-am-¡p-¶Xpw DÄs¸-Sp¶p (k) kwØ-m C³^Àta-j³ I½o-j³ F¶m 15þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]--h-Ip¸v {]Imcw cq]o-I-cn¡-s¸-«n-«pÅ kw-Øm C³^Àta-j³ I½o-j-mWv. (l) “kwØ-m No^v C³^Àta-j³ I½o-j³” F¶m 15þmw hIp-¸nsâ 3þmw D]--h-Ip¸v {]Imcw nb-an¡s¸Sp¶ kw-Øm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw kwØ-m C³^Àta-j³ I½o-jWdpw BWv. (m) “kwØ-m ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ F¶mÂ
  • 4. 4 5þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]--h-Ip¸v {]Imcw nbpà-mb -kw-Øm ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-tdbpw 2þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw ntbm-Kn-¡-s¸-«n-«pÅ Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw DÄs¸-Sp-¶p. (n) aq¶mw-I£n F¶m hnh-c-§Ä¡mbn At]-£n-¡p¶ ]uc--Ãm¯ Hcp hyàn-tbbpw, Hcp s]mXp A[n-Im-cn- tbbpw DÄs¡m-Åp¶p. A²ymbw 2 Adn-bm-pÅ Ah-Im-ihpw s]mXp A-[n-Im-cn-IfpsS IS-a-Ifpw 3. Adn-bm-pÅ Ah-Imiw Cu nb-a-¯nsâ hIp-¸p-IÄ¡v hnt[-b-ambn FÃm ]uc-·mÀ¡pw Adn-bm-pÅ Ah-Im- i-ap-−v. 4. s]mXp A[n-Im-cn-IfpsS IS-a-IÄ (F) Cu n-baw hgn-bm-bpÅ Adn-bm-pÅ Ah-Imiw kpK-a-ambn e`y-am-¡p-¶-Xn-te¡v FÃm tcJ-Ifpw Xcw-Xn-cn¨v ]«n-I-bp-−m¡n Ap-tbmPyamb coXn-bn kq£n-¡p-I, IqSmsX I¼yq-«dn kq£n-¡m-p-X-Ip¶ tcJ-IÄ, ymb-amb ka-b-¯n-p-Ånepw hnh-c- e-`y-X-bpsS ASn-Ø-m-¯nepw I¼yq-«dn e`y-am-Ip-¶p-sh¶v Dd¸p hcp-¯p-Ibpw A¯cw tcJ-IÄ cmPy-hym-]-I-ambn Hcp säv hÀ¡n-eqsS _Ôn-¸n-¨p-sIm−v A¯cw tcJ-IfpsS e`yX kpK-a-am-¡pI. (_n) Cu nb-a-nÀ½m-W-¯nsâ-b¶v XpS§n qän-bn-cp-]Xv Znh--k-§Ä¡p-Ån Xmsg-¸-d- bp-¶h {]kn-²o-I-cn-t¡-−XmWv. (i) kwL-S--bpsS hni-Zmw-i-§fpw, {]hÀ¯--§fpw, Npa-X-e-Ifpw (ii) DtZym-K-Ø-cp-tSbpw, tPmen-¡m-cp-tSbpw, A[n-Im-c-§fpw Npa-X-e-Ifpw (iii) Xocp-am--sa-Sp-¡Â {]{Io-b-bn Ap-hÀ¯n-t¡− S-]-Sn-{I-a-§Ä IqSmsX hln-t¡− taÂtm-«hpw D¯-c-hm-Zn-¯hpw DÄs¸-Sp-¶p. (iv) kwL-S--bpsS {]hÀ¯--§Ä nÀh-ln-¡p-¶-Xn-mbn XoÀ¨-s¸-Sp¯nb nb-a-§Ä (v) {]hÀ¯ nÀh-l-W-¯n-mbn tPmen-¡mÀ D]-tbm-Ks¸Sp¯p-¶tXm AsÃ-¦n AXnsâ nb-{´-W-¯ntem ssIh-itam DÅ nb-a§fpw N«-§fpw, tcJ-Ifpw eLp-{K- Ù-§fpw (vi) AXnsâ ssIh-i-ap-ÅtXm nb-{´-W-¯n-ep-ÅtXm Bb ]e hn`m-K-§-fn-epÅ {]amW-§-sf-¡p-dn-¨pÅ Hcp {]kvXm-h (vii) b-cq-]o-I-c-W-¯npw {]mhÀ¯n-I-am-¡p-¶-Xn-p-ambn s]mXp-P--§fn n¶v hnZ- Kvt[m-]-tZiw tXSp-¶-Xnpw {]mXn-n-[y-¯n-p-am-bpÅ {Iao-I-c-W-§-sf-¡p-dn¨pÅ hni-Zo- I-c-W-§Ä (viii) t_mÀUp-IÄ, Iu¬kn-ep-IÄ, I½än-IÄ XpS§n AXnsâ D]-tZ-i-¯n-mbn cq]o-I- cn-¨n-«pÅ ct−m AXn-e-[n-Itam hyàn-I-f-S§nb aäp t_mUn-I-fp-tSbpw tbmK-§-fn s]mX-p-P--¯nv {]th-i--kzm-X-{´y-apt−m AsÃ-¦n tbmK§fnse anp«vkv AhÀ¡v {]m]y-am-tWm-sb¶v (ix) DtZym-K-Ø-cp-tSbpw, Poh--¡m-cp-tSbpw Hcp taÂhn-emk ]«nI (x) Hmtcm DtZym-K-Øpw, Poh--¡m-cpw kzo-I-cn-¡p¶ amk-h-cp-amw N«§fn ÂIn- bn-«pÅ jvS-]-cn-lmc k{¼-Zm-b-apÄs¸sS
  • 5. 5 (xi) Hmtcm GP³kn¡pw Ap-h-Zn¨n«pÅ _UvPäpw, FÃm ]²-Xn-IfpsS hni-Zmw- i§fpw nÀ±njvS sNe-hp-Ifpw, ]Ww ÂIn-bXp kw-_Ôn-¨pÅ dnt¸mÀ«p-Ifpw (xii) klm-b-[w e`n-¡p¶ ]²-Xn-bpsS IrXy-nÀh-l-W-coXn, KpW-t`m-àm-hnv ]²Xn- {]-Imcw Ap-h-Zn¨ XpI-bpÄs¸sS (xiii) AXv Ap-h-Zn-¨n-«pÅ Bp-Iq-ey-§fpw AwKo-Im-chpw Ap-hm-Zhpw e`y-am-Ip¶ KpW-t`m-àm-hn-s-¡p-dn-¨pÅ hni-Zmw-i-§Ä (xiv) Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯n sNdp-Xm¡n ssIh-i-ap-ÅtXm e`y-am-¡m-hp-¶tXm Bb hnh-c-§-fpsS hni-Zmwi§Ä (xv)]uc-·mÀ¡v hnh-c-§Ä tSp-¶-Xnv e`y-am-¡n-bn-cp¶ kuI-cy-§Ä hmb--im-e-Ifpw aäpw s]mXp-P-m-hn-iy-¯n-p-th−n ne-nÀ¯p-¶p-s−¦n Ahn-Sps¯ {]hÀ¯--k-a-b- apÄs¸-sSbpÅ Imcy-§Ä (xvi) s]mXp-t_m-[ DtZym-K-Ø-cpsS t]cv, XkvXnI AS-¡-apÅ hniZmw-i-§Ä (xvii) nÀt±-in-¨n-«pÅ aäp hnh-c-§Ä CsXÃmw FÃm-hÀjhpw ]pXp¡n {]kn-²o-I-cn-t¡-−Xp−v (kn) s]mXp-P--§sf _m[n-¡p¶ b-§Ä cq]o-I-cn-¡p-t¼mgpw Xocp-am--§Ä Adn- bn¡p-t¼m-tg¡pw Ahsb kw-_Ôn-¡p¶ {]k-à-amb FÃm hkvXp-X-Ifpw ]cky-am- ¡Ww (Un) `c-W-]-c-am-b-htbm AÀ²-o-Xn-ymb kz-`m-h-ap-ÅtXm Bb Xocp-am--§Ä FSp-¡p- t¼mÄ AXp _m[n-¡p¶ hyàn-IÄ¡v AXnsâ Imcy-Im-c-W§Ä hyà-am-¡-Ww. (2) H¶mw D]hIp-¸nsâ t¢mkv _n {]Imcw FÃm s]mXp A[n-Im-cn-Ifpw s]mXp-P-- §Ä¡v IrXy-amb CS-th-f-Ifn hnhn-[-§fmb CâÀs-äpÄs¸-sS-bpÅ hnn-ab kmt¦- X-§-fn-eqsS Ign-bp-¶{X hnh-c-§Ä ÂIm³ th−n S-]-Sn-IÄ kzta-[bm kzoI-cn-¡m³ ]cn-{i-an-¡-Ww. A§s Cu nb-a-¯nsâ D]-tbm-Ks¯ B{i-bn-¡pI hgn s]mXp-P-- ¯nv AhÀ¡m-h-iyapÅ hnh-c§Ä tSm-m-Ipw. (3) H¶mw D]-h-Ip-¸nsâ Bh-iy-¯n-te-¡mbn FÃm hnh-c-§fpw s]mXp-P-§Ä¡v Ffp- ¸-¯n {]m]y-am-¡m-hp¶ Xc-¯n hym]-I-ambn {]N-cn-¸n-¡-Ww. (4) tI{µ s]mXp-t_m-[ DtZym-K-Øtm kwØm s]mXp-t_m-[ DtZym-K-Øtm sNe-hp-IÄ IW-¡n-se-Sp-¯vsIm−v Xs¶ FÃm hkvXp-X-Ifpw {]mtZinI Øe-§-fn {]mtZinI `mj-bn Ffp-¸-¯n {]m]y-am-Ip¶ coXn-bn hfsc ^e-h-¯mb hnn-a- tbm-]m-[n-I-fn-eq-sS Ign-bp-¶Xpw Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯n kuP-y-ambn Asæn nÀt±-in-¡p¶ A¨Sn sNehv AsÃ-¦n D]-tbm-Kn-¡p¶ am[y-a¯nsâ sNehv am{X-sa- Sp¯v {]N-cn-¸n-¡-Ww. hni-Zo-I-cWw :-þ aq¶pw mepw D]-h-Ip-¸p-I-fpsS Bh-iy-¯n-te-¡mbn {]N-cn-¸n-¡pI F¶m GsX-¦nepw s]mXp A[n-Im-cn-bpsS Hm^o-kp-IÄ ]cn-tim-[n-¡p-¶-XpÄs¸sS tm«okv t_mÀUv, Zn-]-{X§Ä, ]cky Adn-bn-¸p-IÄ, am[ya kwt{]j-W§Ä, CâÀsäv apX-emb amÀ¤-§-fn-eqsS s]mXp-P--§sf Adn-bn-¡pI AsÃ-¦n hn-n-ab S- ¯pI F¶m-WÀ°w 5. ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dpsS ]Zhn 1. FÃm s]mXp A[n-Im-cn-Ifpw Cu nbaw nÀ½n¨v qdp Znh-k-¯n-p-Ån FÃm `c-W- hn-`m-K-§fnepw AXn-pIognepÅ Hm^o-kp-I-fnepw Cu nb-a-{]-Imcw At]-£-IÀ¡v hnh-c§Ä e`y-am-¡m³, tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀam-tctbm, kwØm ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀam-tctbm ntbm-Kn-¡pw. (2) H¶mw D]-h-Ip-¸nsâ hyh-Ø-I-tfmSv ap³hn-[n-I-sfm-¶p-an-ÃmsX FÃm s]mXp A[n-Im- cn-Ifpw Cu nb-a-nÀ½m-W-¯nsâ qdp Znh-k-§Ä¡pÅn Hmtcm D]-Pn-Ãm-X-e¯nepw D]-hn-`m-K-X-e-¯nepw Hcp DtZymK-Øs tI{µ Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àtaj³ Hm^o- k-dmtbm, kwØm Akn-Ìâv ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dmtbm ntbm-Kn-¡pw. Cu nb-a-{]-Imcw hnh-c§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-pÅ At]-£-IÄ kzoI-cn-¡p-¶-Xnpw Ah- Ø-b-p-k-cn¨v Ah DS³Xs¶ tI{µ ]_vfnIv C³^-À-ta-j³ Hm^o-kÀt¡m, kwØ-m ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m AsÃ-¦n 19þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸n- ]d-
  • 6. 6 ªn-«pÅ apXnÀ¶ DtZym-K-Øtm tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jtm, kwØm C³^Àta-j³ I½o-jtm Ab-¡p-¶-Xm-Wv. hnh-c-§Ä e`n-¡m-mbn Hc-t]£ AsÃ-¦n A¸o tI{µ AknÌvâv ]_vfnIv C³^Àtaj³ Hm^o-kÀt¡m kwØ-m Akn-Ìâv ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o- kÀt¡m kaÀ¸n-¨n-cn-¡p¶ ]£w 7þmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip-¸n ]dªn-«pÅ adp- ]-Sn-¡pÅ Imem-h[n IW-¡p-Iq-«p-t¼mÄ A©p-Zn-hk Ime-b-fhv AXn-tm-sSm¸w Iq«- Ww. (3). FÃm tI{µ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw kwØ-m ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kdpw hnh-c§Ä tXSp¶ Atz-j-Iv Bh-iy-apÅ klmb kl-I-c-W-§Ä e`y- am-¡Ww. (4) ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v Xsâ icn-bmb IÀ¯hy nÀÆ-l-W-¯nv Bh- iy-sa-¶p-tXm-¶p¶ klmbw aäp DtZym-K-Ø-tcmSv tXSm-hp-¶-Xm-Wv. (5) memw D]hIp¸p {]Imcw ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ GsX-¦nepw DtZym-K-Ø- tcmSv klmbw tXSn-bm Sn DtZym-K-س Bh-iy-amb FÃm klm-b-§fpw ÂtI-−- Xm-Wv. A{]-Imcw sN¿msX N«-ew-Lw S-¯n-bm Sn DtZym-K-Øs ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dmbn IW-¡m¡pw. 6. hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xn-pÅ At]-£-IÄ 1). hnh-c-§Ä e`n-¡m³ B{K-ln-¡p¶ hyàn Bh-iy-amb tcJ-IfpsS hnh-c§Ä hyàam-¡n-sIm−v Cw¥o-jntem lnµn-bntem At]£ evIp¶ Øes¯ HutZym-KnI `mj-bntem X¿m-dm-¡nb Hc-t]£ tcJm-aqtem Ce-Ivt{SmWnIv am[yaw hgntbm nÀ±njvS ^okv DÄs¸sS ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v kaÀ¸n-t¡−Xm-Wv. F¶m At]£ FgpXn evIm³ ]äm¯ hyàn¡v ]d-bp¶ At]£ tcJ-s¸-Sp-¯p-¶pXnpÅ bpà-amb klmbw ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ sNbvXp-sIm-Sp-t¡−-Xm-Wv. 2) At]-£-Is _Ô-s¸-Sp-¶-Xn-m-h-iy-amb hnh-c-§-f-ÃmsX At]-£-¡pÅ Imc-W- §tfm asä-sX-¦nepw hyàn-]-c-amb hni-Zmw-i-§tfm At]-£-I-n n¶v Bh-iy-s¸-Sm- hp-¶-X-Ã. 3) asämcp s]mXp A[n-Im-cn-bpsS {]hÀ¯--§fp-ambn hfsc ASp¯v _Ô-s¸«p InS- ¡p¶ hnj-btam AsÃ-¦n asämcp s]mXp A[n-Im-cn-bpsS ssIh-i-apÅ hnh-c-§Ä e`n-¡p¶Xn-mbn Hc-t]£ s]mXp A[n-Im-cn-bpsS ]¡Â kaÀ¸n-¨m Sn A[n-Imcn B At]-£tbm, At]-£-bpsS Bh-iy-apÅ `mKtam HuNn-Xy-]qÀÆw _Ô-s¸« s]mXp A[n-Im-cn¡v Ab-¡p-Ibpw s]s«¶v Xs¶ At]-£-Is hnh-c-a-dn-bn-¡pIbpw thWw. Cu D]-h-Ip-¸nv Ap-kr-X-ambn S-¯nb At]-£-ssI-amäw, At]£ kzoI-cn¨v Ign-bp- ¶Xpw thK-¯n A©p-Zn-h-k-¯n-pÅn Xs¶ S-t¯-−-Xm-Wv. 7. At]-£-I-fn-t·-epÅ Xocp-amw 1). 5þmw hIp¸pw 6þmw hIp¸pw Ap-k-cn¨v Hc-t]-£ -In-«n-bm ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ Ign-bp-¶{X thK-¯n F´m-bmepw 30 Znh-k-¯n-p-Ån nÀ±njvS ^okv hm§n Bh-iy-s¸« hnh-c§Ä ÂIp-Itbm, F«pw ]¯pw hIp-¸p-I-fn ]d-bp¶ Imc- W-§-fm nc-kn-¡p-Itbm sNt¿−Xm-Wv. Bh-iy-s¸-Sp¶ hnh-c§Ä Hcp hyàn-bpsS Pohpw kzX-{´y-hp-ambn _Ô-s¸-«p-f-f-Xm-sW-¦n At]£ kzoI-cn¨v mev-]-¯n-sb«v aWn-¡q-dn-pÅn AXv ÂtI-−XmWv.
  • 7. 7 2) H¶mw D]-h-Ip-¸n ]d-ªn-«pÅ Ime-b-f-hn At]-£-bn ]d-ªn-«p-Å hnh-c-§Ä e`y-am-¡n-bn-sÃ-¦n At]£ ]_vfnIv C³^Àtaj³ Hm^o-kÀ nc-kn-¨-Xmbn IW-¡m- ¡pw. 3) hnh-c-§Ä ÂIp-¶-Xnv IqSp-X ^okv XpI AXnsâ sNe-hn-mbn hm§n-¡m³ Xocp-amw FSp-¡p-¶-]£w At]-£-Iv IqSp-X ^okv kw_-Ôn¨ hnh-c-§Ä Adn-bn- ¡p-Ibpw Sn ^okv AS-¡m³ Bh-iy-s¸-Sp-Ibpw thWw. A{]-Imcw Adnbn--t¡-−-Xn- te¡pw ^okv HSp-t¡-−-Xn-te¡pw th−n-h-cp¶ kabw ap¸Xp Znh-ks¯ Ime-b-fhv IW-¡m-¡p-t¼mÄ Hgn-hm-¡p-¶-XmWv Cu Adn-bn-¸n At]£ kaÀ¸n¨ BÄ¡v ^okv XpI hÀ²n-¸n¨ Xocp-am-s¯ ]p]-cn-tim-[n-¡m-pÅ Ah-Im-i-s¯¡p-dn¨pw, A¸o A[n-Imcn, ka-b-]-cn[n, S-]-Sn-{Iaw XpS§n-b-h-sb-¡p-dn¨pw {]Xn-]m-Zn¨n-cn-¡-Ww. 4) At]-£-I³ C{µnb kw_-Ô-amb sshj-ay-§Ä Ap-`-hn-¡p-¶-bm-fmWv F¦n ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ ]cn-tim-[--¡pÄs¸sS kap-Nn-X-amb coXn-bn Abmsf klm-bn-t¡-−XmWv. 5) hnh-c-§Ä GsX-¦nepw Ce-Ivt{Sm-WnIv cq]-¯ntem, A¨-Snt¨m BWv e`y-am-¡p-¶-sX- ¦n At]-£-I³ 6þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw nÀt±-in-¨n-«pÅ XpI AS-t¡−-Xm-Wv. 6) 7þmw hIp-¸nepw, 5Dw 6Dw hIp-¸p-I-fpsS 1þmw D]-h-Ip-¸nepw nÀt±in-¨n-«pÅ ^okv XpI ymb-am-b-Xn-m AXn IqSpX XpI kÀ¡mÀ Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡v Xmsg-bm-sW¶v tcJ- s¸-Sp-¯n-b-h-cn n¶v CuSm-¡-cp-Xv. 7) 1þmw D]hIp-¸nsâ ASn-Øm--¯n Fs´-¦nepw Xocp-amw FSp-¡p-¶-Xnv ap¼v DtZym-K-س aq¶mw I£n-IÄ 11þmw hIp¸v {]Imcw evInb Bt£]w ]cn-K-Wn-t¡-−- XmWv. 8) 1þmw D]-h-Ip-¸nsâ ASn-Øm--¯n At]£ nc-kn-¡p¶ ]£w ]_vfnIv C³^Àta- j³ Hm^o-kÀ (i) At]£ nc-kn¨ Imc-W-§fpw (ii) A¸o t_m[n-¸n-¡p-¶-Xn-pÅ Ime-b-fhpw (iii) A¸o A[n-Im-cn-bpsS hnh-c-§fpw At]-£-Is Adn-bn-t¡-−-XmWv. 9) Bh-iy-s¸-Sp¶ dn¡mÀUp-I-fpsS kpc-£n-X-Xz-¯ntm kq£n-¸ntm tZmj-I-c-amIp-¶n- sÃ-¦n Bh-iy-s¸« cq]-¯n km[m-c-W-bmbn hnh-c§Ä e-vIp-¶-Xm-bn-cn-¡pw. 8. hnh-c-§Ä ÂIp-¶-Xn n¶pw Hgn-hm-¡-s¸-«h Cu nb-a-¯n Fs´Ãmw {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw Xmsg ]d-bp¶ hnh-c§Ä Hcp ]ucv shfn-s¸-Sp-¯ns¡m-Sp-¡p-¶-Xn n¶v Hgn-hm-¡-s¸-«n-cn-¡p-¶p. F) C´y-bpsS ]c-am-[n-Im-c-s¯bpw, AJ-Þ-X-tbbpw, cmjv-{S-kp-c-£-tbbpw, C´ybpsS bp²-X{´w, imkv{X-km-¼-¯nI Xmev]cyw F¶n-h-tbbpw A´ÀtZ-iob kulmÀ± ]cn-]m-e--s¯bpw _m[n-¡p¶ hnh-c-§Ä _n) tImS-Xn-Ifp-tStbm {Sn-_yq-W-ep-Ifp-tStbm Ah-Im-i-ew-L-§Ä¡v Imc-W-am-Ip- ¶tXm tImS-Xn-bp-¯-c-hp-IÄhgn ]c-ky-s¸-Sp-¯p-¶Xv XS-ªn-cn-¡p-¶tXm Bb hnh- c§Ä kn) ]mÀe-saân-tâtbm kwØm nb-a-k-`-bp-tStbm {]tXyI Ah-Im-i-§-fpsS ewL-- ¯np Imc-W-am-tb-¡m-hp¶ hnh-c-§Ä
  • 8. 8 Un) s]mXp-P--Xm-ev]cyw, B-h-iy-s¸-Sp-¶nà F¶ bpàm-[n-Im-cn¡v Xr]vXn-I-c-ambn t_m[y-s¸-«Xpw aq¶mw I£n-bpsS aÕ-cm-[n-jvS-TnX Øm-¯nv lmn-I-c-am-tb-¡m- hp¶ hym]mc c-lky§Ä, kz¯v hmWnPy hnizm-kyX F¶nh DÄs¸sS hnh-c-§Ä ; C) s]mXp-P Xmev]-cy-{]-Imcw shfn-s¸-Sp-¯Â Bh-iy-s¸-Sp-¶n-söv bpàm-[n-Im-cn¡v Xr]vXn-I-c-ambn t_m[y-s¸«Xpw HcmÄ¡v Abm-fpsS ]c-kv]c hnizm-k-[n-jvTn-X-amb _Ô-¯n-eqsS (Fiduciary relationship) e`n¨ hnh-c§Ä ; F^v) ]c-kv]c hnizm-k-¯n hntZi cmPy-§fn n¶v kzoI-cn-¨- hn-h-c-§Ä ; Pn) GsX-¦nepw hyàn-I-fpsS Pohtm, imco-cn-I-kp-c-£tbm A]-I-S-¯n-em-¡p-¶tXm, kpc£m Dt±-iy-§Ät¡m nb-a--S-¯n-¸n-te-¡mbn hnizm-ky-X-bn ssIamdnb hnh-c-§- fpsS Dd-hnSw Xncn-¨-dn-bm³ Ign-bp-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä F¨v) Ipä-hm-fn-IfpsS hnNm-c-W-tbtbm, Ad-Ìn-ttbm, Atz-j-W-{]-{In-bt¡m, XSÊw hc-p-¯p¶ hnh-c-§Ä. sF) a{´n-k` sk{I-«dn-amÀ, aäp DtZym-K-ØÀ, XpS§n-b-h-cpsS ncq-]-W-§Ä DÄs¸- Sp¶ a{´n-k-`m-tc-J-IÄ. a{´n-k`m Xocp-am--§Ä FSp-¡m³ B[m-c-am-¡nb hkvXp-X-Ifpw Imc-W-§fpw Xocpam-- §Ä S-¸n-em-¡n-b-tijw ]c-ky-am-t¡-−-Xm-Wv. Cu hIp¸v {]Imcw shfn-s¸-Sp-¯-en n¶v Hgn-hm-¡-s¸« hnh-c§Ä ÂtI-−-Xn-Ã. sP) hyàn-]-c-amb hnh-c-§sf kw_-Ôn-¡p-¶tXm s]mXp Xmev]-cyhpw {]hÀ¯--§fp- ambn Hcp _Ô-hp-an-Ãm¯pw Hcp hyàn-bpsS kzIm-cy-Xsb ewLn-¡p-¶-Xp-amb hnh-c- §Ä, ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀamtcm, A¸o A[n-Im-cn-Itfm, Cu hnh-c-§- fpsS shfn-s¸-Sp-¯Â s]mXp-P--Xm-ev]-cymÀ°-am-sW¶v ImWm-¯n-S-t¯mfw Hgn-hm-¡n-bn- cn-¡p-¶p. (1) ]mÀe-saânpw nb-a-nÀ½m-W-k-`-IÄ¡pw ntj-[n-¡m¯ Hcp hnh-chpw hyàn¡pw ntj-[n-¡m-hp-¶-X-Ã. (2) HutZym-KnI clky nb-a-¯n Fs´Ãmw {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw 1þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw Fs´ms¡ Hgn-hm-¡n-bn-«p-s−-¦nepw shfn-s¸-Sp-¯-en-eq-sS kwc-£nX Xmev]-cy- §Ä¡p-−m-Ip¶ lmn-tb-¡mÄ IqSp-X {]m[myw s]mXp-Xm-ev]-cy-¯n-p-s−-¦n- s]mXp A[n-Imcn B hnhcw e`y-am-¡pw. (3) 1þmw D]-h-Ip-¸nsâ (F), (kn), (sF) F¶o D]m-[n-IÄ¡v hnt[-b-ambn 6þmw hIp¸p {]Imcw At]£ kaÀ¸n-¡p¶ hyàn¡v At]£ kaÀ¸n¨ XobXp apX 20 hÀjw ap¼v S-¶tXm kw_-Ôn-¨tXm Bb Imcy§sf-¡p-dn-¨pÅ hnh-c-§Ä evtI-−Xm-Wv. Ccp-]Xp hÀjw IW-¡m-t¡− Xob-Xn-sb-¡p-dn-¨pÅ kw-i-b§Ä¡v nb-a-¯n kqNn- ¸n-¨n-«pÅ A¸o hgntbm, tI{µ-kÀ¡m-cntâ Xocp-amw hgntbm Bbn-cn-¡pw. tI{µ- kÀ¡m-cnsâ Xocp-amw A´n-a-am-bn-cn-¡pw. 9. hnh-c-§Ä nc-kn-¡m-pÅ aäp Nne Imc-W-§Ä 8þmw hIp-¸nsâ DÅ-S-¡-¯nv hnLm-X-am-ImsX ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀamtcm, At]-£-bn {]Xn-]m-Zn-¡p¶ hnh-c-§Ä cmjv{S-¯n-tâ-X-ÃmsX Hcp hyàn-bpsS ]IÀ¸- h-Im-i-ew-L--am-sW¦n B hnh-c§Ä nc-kn-¡m-hp-¶-XmWv. 10. thÀXn-cn-¡Â (severability)
  • 9. 9 (1) hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xn-pÅ Hc-t]£ ‘Hgn-hm-¡-s¸-«n-cn-¡p-¶p’ F¶ Imc-W-¯m nc-kn-¡p-I-bm-sW¦n Cu nb-a-¯n Fs´Ãmw {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw Cu hnh-c§- fn Ap-h-Zn-¡m-hp¶ `mK-§-fpÅ ]£w B `mKw aäp Hgn-hm-¡s¸« `mK§-fn n¶pw thÀXn-cn-¡m-hp-¶-Xm-sW-¦n Ap-h-Zn-¡m-hp¶ `mKs¯ hnh-c-§Ä ÂtI-−- XmWv. (2) 1-þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw tcJ-bpsS Hcp `mKw hnh-c§Ä am{Xw ÂIp--t¼mÄ ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ Xmsg- ]-d-bp-¶h At]-£-Is Adn-bn-¡-Ww. (F) Hgn-hm-¡-s¸« `mK-§Ä Ign-¨pÅ tcJ-bnse hnh-c-§Ä am{X-amWv ÂIn-bn-cn-¡p- ¶Xv ; (_n) Xocp-am--¯nsâ Imc-W§fpw hkvXp-Xm-]-c-amb Is−-¯-ep-Ifpw Ahbv¡v B[m- c-amb hkvXp-X-X-Ifpw ; (kn) Xocp-am--sa-Sp-¡p-¶-bm-fpsS t]cpw XkvXn-Ibpw ; (Un) At]£ kaÀ¸n-¡p-¶-bmÄ IW-¡m-t¡− ^oknsâ hni-Zmw-i-§fpw At]-£- I³ evtI− ^okpw ; (C) hnh-c-§Ä shfn-s¸-Sp-¯msX Hcp `mKw Hgn-hm-¡-s¸« Xocp-amw ]p-]-cn-tim-[n-¡p- ¶-Xn-pÅ At]-£-Isâ Ah-Im-i§fpw ^okpw At]-£-]{Xw ka-b-]-cn[n, {]{Inb F¶nh IqSmsX 19þmw hIp-¸nsâ 1þmw hIp-¸n kq-Nn-¸n-¨n-«pÅ apXnÀ¶ DtZym-K-س, ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ, F¶n-h-sc-¡p-dn-¨pÅ hni-Zmw-i-§fpw DÄs¸-Sp-¯- Ww. 11. aq¶mw-I£n hnh-c-§Ä (1) ]_vfnIv C³-^Àtaj³ Hm^o-kÀ, kaÀ¸n-¡-s¸-«n-cn-¡p¶ Hcp At]-£-bn-t·Â aq¶mw I£nsb kw_-Ôn-¡p¶ Fs´-¦nepw hnh-c-§tfm, tcJ-Itfm, AsÃ-¦n Abm- fnÂn¶v kzoI-cn-¨Xpw, aq¶mw-I£n cl-ky-ambn IW-¡m-¡p-¶-Xp-amb hnh-c§Ä shfn- s¸-Sp-¯m³ Dt±-in-¡p-¶p-sh-¦n At]-£ -In«n A©p-Zn-h-k-¯n-p-Ån B DtZym-K- س At]-£-sb-¡p-dn¨pw shfn-s¸-Sp-¯p¶ `mKtam, tcJtbm hyà-am¡n sIm−v Hcp tm«okv ÂtI-−Xpw C¡m-cy-¯n Fs´¦nepw Bt£-]-ap-s−-¦n hm¡mtem tcJm-aq-etam aq¶mw-I£n kaÀ¸n-t¡-−Xm-Wv. hnh-c-§Ä shfn-s¸-Sp-¯-Wtam th−tbm F¶p Xocp-am--sa-Sp-¡p-t¼mÄ aq¶mwI£n-bpsS Cu Bt£-]hpw ]cn-K-Wn- t¡-−-Xp-−v. F¶m nb-a-{]-Imcw kwc-£-W-apÅ hym]mc þ hyh-kmb cl-ky-§-sfm-gn-¨pÅ kwK- Xn-I-fn aq¶mw-I-£n¡v kw`-hn-¡m-hp¶ tZmj-§-sf-¡mfpw D]-{Z-h-§-tf-¡mfpw IqSp- X {]m[myw s]mXp-Xm-ev]-cy-¯n-m-sW-¦n A¯cw hnh-c-§Ä ÂIm-hp-¶-XmWv. (2) 1þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw ÂIn-bn-cn-¡p¶ tm«okv e`n¨v ]¯p Znh-k-¯n-p-Ån aq¶mw I£n¡v hnh-c-§fpsS shfn-s¸-Sp-¯Â kw_-Ôn¨v Fs´¦nepw Bt£-]-ap- s−¦n AXv t_m[n-¸n-¡m-pÅ Ah-kcw ÂtI-−-XmWv (3) 7þmw hIp-¸n Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw ]_vfnIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ 6þmw hIp-¸p-{]-Im-c-apÅ At]£ kzoIcn¨v mev]Xv Znh-k-¯n-pÅn 2þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw aq¶mw I£n¡v Bt£]w t_m[n-¸n-¡m-pÅ Ah-kcw ÂIn-b-tijw hnh-c- §tfm, tc-J-Itfm shfn-s¸-Sp-¯-Wtam th−tbm F¶v Xocp-am--sa-Sp-¡-pIbpw AXv kw_-Ôn¨v aq¶mw I£n¡v Hcp tm«okv Ab¡p-Ibpw thWw;
  • 10. 10 (4) 3þmw D]-h-Ip¸p {]Imcw ÂIp¶ tm«o-kn 19þmw hIp¸v {]Imcw aq¶mw I£n¡v A¸o ÂIp-¶Xn-pÅ Ah-Im-i-s¯-¡p-dn¨v Hcp {]kvXm-h DÄs¸-Sp-¯n-bn-cn-¡-Ww A²ymbw 3 tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ 12. tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ cq]o-I-cWw (1) HutZym-KnI Kk-änse hnÚm--]w hgn tI{µ kÀ¡mÀ Cu nbaw hgn ÂIn-bn-cn- ¡p¶ A[n-Im-c§Ä D]-tbm-Kn-¡p-¶-Xn-mbn tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ cq]o-I- cn¡pw. (2) Xmsg ]d-bp-¶-hÀ DÄs¸-Sp-¶-Xm-bn-cn¡pw tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ (F) No^v C³^Àta-j³ I½o-j³ (_n) Bh-iy-apÅ, F¶m F®w ]¯n Ihn-bm-sX-bpÅ tI{µ C³^Àta-j³ I½o- j³ (3) No^v C³^Àta-j³ I½o-jWtdbpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀam-scbpw Xmsg-]-d- bp-¶-h-cpÄs¸-Sp¶ I½n-än-bpsS ip]mÀi {]Imcw cmjv{S-]Xn nb-an¡pw (i) I½n-än-bpsS A²y-£-mb {][m--a{´n (ii) temI-k-`-bnse {]Xn-]-£-t-Xmhv (iii) {][m--a{´n ma-nÀt±iw sN¿p¶ Hcp tI{µ Im_n-äv a{´n hni-Zo-I-cWw kwib Zqco-I-c-W-¯n-mbn temI-k-`-bnse {]Xn-]-£-t-Xmhv F¶XpsIm−v, AwKo-I-cn- ¡-s¸« Hcm-fpsS A`m-h-¯n temI-k-`-bn kÀ¡m-cn-s-Xn-sc-bpÅ Gähpw henb {]Xn-]-£-I£nbpsS tXm-hm-bn-cn-¡pw. (4) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ taÂtm«w, `c-W--S-¯n¸v, Imcy-nÀÆ-lWw apX- emb Imcy-§Ä No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdn-emWv n£n-]vX-am-bn-cn-¡p-¶-Xv. C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ C¡m-cy-§-fn No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wsd klm- bn-¡p-Ibpw tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ Cu nb-a-¯nse asämcp A[n-Im-cn-bp-tSbpw BÚ-IÄ¡v hnt[-b-am-ImsX kzbw-`-c-W-co-Xn-bn A[n-Im-c§Ä {]tbm-Kn-¡m-hp-¶- XmWv. (5) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdpw C³^Àtaj³ I½o-j-WÀamcpw s]mXp Pohn-X- ¯n t{ijvScpw nbaw, imkv{X-km-t¦-XnIw, kmaq-ly-tk-hw, ]{X-{]-hÀ¯w, _mlp-P--am-[y-a-§Ä, `c-W-nÀÆ-lWw F¶o taJ-e-Ifn hn]p-e-ambn Adnhpw Ap-`- hhpw DÅ Bfp-Ifmbncn-¡-Ww. (6) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdpw C³^Àtaj³ I½o-j-WÀamcpw ]mÀe-saân- setbm, kwØm nb-a-nÀ½mW k`-Ifntetbm AwK-§-fm-bn-cn-¡-cp-Xv. AhÀ GsX- ¦nepw cmjv-{Sob ]mÀ«n-I-fp-tStbm AsÃ-¦n AXp-ambn _Ô-s¸-«n-«pÅ Hcp HutZym-KnI ]Zhn hln-¡p-¶-htcm, hym]m-ctam AsÃ-¦n asä-s´-¦nepw sXmgn hym]r-Xtcm Bbn-cn-¡-cp-Xv.
  • 11. 11 (7) tI{µ C³^Àtaj³ I½o-j-sâ BØm-w UÂln-bn-em-bn-cn-¡pw. tI{µ kÀ¡m- cnsâ ap³Iq-«n-bpÅ Ap-a-Xn-{]-Imcw I½o-jv C´y-bpsS aäp `mK§-fnepw Imcym-e- b§Ä Øm]n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 13. HutZym-KnI Imem-h-[nbpw tkh hyh-Ø-Ifpw 1) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-WdpsS HutZym-KnI Imem-h[n ]Z-hn-bn {]th-in-¡p¶ A¶v XpS§n 5 hÀj-am-bn-cn-¡pw. No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdmbn hnc-an¨ Hcmsf ho−pw AtX ]Z-hn-bn nb-an-¡m-hp-¶-X-Ã. Hcp C³^Àtaj³ I½o-j-Wdpw Adp-]- ¯n-b©v hb-Ênv tijw No^v C³^Àtaj³ I½o-j-WÀ ]Zhn hln-¡p-hm³ ]mSp-f-f- X-Ã. 2) FÃm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw ]Z-hn-bn {]th-in-¡p¶ A¶v XpS§n 5 hÀjw hsctbm AsÃ-¦n 65 hbÊv XnI-bp-¶Xv hsctbm GXmtWm BZyw AXv hsc HutZym-KnI ]Z-hn-bn XpS-cpw. C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn Ahsc ho−p nb-an-¡m- hp-¶-X-Ã. Cu D]-h-Ip¸v {]Imcw ]Z-hn-sbm-gn-bp¶ FÃm C³^Àta-j³ DtZym-KØcpw 12þmw hIp-¸nsâ 3þmw D]-h-Ip¸v {]-Imcw No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn nb-an-¡- s¸-Sm³ tbmKy-cm-Wv. C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wdmbn nb-an-¡-s¸-«m C³^Àtaj³ I½o-j-W-À, No^v C³^Àtaj³ I½o-j-W-À F¶o ne-Ifn BsI-bpÅ A©p-hÀjw Xs¶-bm-bn-cn¡pw HutZym-KnI Imem-h-[n. (3) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-Wtdm, C³^Àtaj³ I½o-j-Wtdm ]Z-hn-bn {]th-in- ¡p-¶Xntm Npa-Xe G¡p-¶-Xntm ap¼v cmjv{S]-Xn-bp-sStbm AsÃ-¦n At±-l- ¯m nbp-à-amb Hcm-fpsS ap¶n H¶mw ]«n-I-bn {]Xn-]m-Zn-¨n«pÅ coXn-bn {]- XnÚ FSp-t¡-−-Xm-Wv. (4) C³^Àta-j³ I½o-j-W-dntm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dntm bpà-sa¶v Icp- Xp¶ ka-b¯v cmjv{S-]-Xn¡v tcJm-aqew cmPn kaÀ¸n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 14þmw hIp-¸n hnh-cn-¨n-«pÅ coXn-bn C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿-s¸-Smw. (5) tkh hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey-§fpw : F) No^v C³^Àtaj³ I½o-j-WdpsS tkh hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey-§fpw No^v Ce-£³ I½o-j-W-dp-tS-Xnv Xpey-am-bn-cn-¡pw. _n) C³^Àtaj³ I½o-j-WdpsS tkh hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey-§fpw Ce- £³ I½o-j-W-dp-tS-Xnv Xpey-am-bn-cn-¡pw. No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta- j³ I½o-j-Wtdm Ah-cpsS nb-a ka-b¯v ap¼v C´ym kÀ¡m-cnsâtbm kwØm kÀ¡m-cpIfp-sStbm Iogn C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm No^v C³^Àta-j³ I½o-j- Wtdm Bbn tkhw ApjvSn-¨-Xnsâ `mK-ambn s]³j³ XpItbm atäsX-¦nepw Bp- Iq-ey-§Ä kzoI-cn-¡p-¶p-s−¦n Ah-cpsS i¼fw B XpI IW-¡n-se-Sp¯v Ipd-t¡- −Xm-Wv. No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm, C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm, Ah-cpsS nb-a ka- b¯v tI{µ nb-a--{]Im-ctam, kwØm nb-a-{]-Im-ctam Øm-]n-X-amb Hcp tImÀ¸-td- j-ntem, AsÃ-¦n tI{µ kÀ¡m-cnsâtbm, kwØm nb-a--{]-Im-ctam Øm]n-X-amb Hcp tImÀ¸-td-j-n-tem, AsÃ-¦n tI{µ kÀ¡m-cnsâtbm, kwØm kÀ¡mcp-Ifp- sStbm A[o--X-bn-epÅ GsX-¦nepw I¼-n-bntem tkhw Ap-jvTn-¨-Xnsâ `mK-am-bn«v s]³j³ Bp-Iq-ey-§Ä kzoI-cn-¡p-¶ps−¦n Ah-cpsS i¼fw dn«-bÀsa-âv Bp-Iq- ey§Ä¡v kam--ambn Ipd-t¡-−Xm-Wv.
  • 12. 12 No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WdptStbm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-tStbm nb-a--¯nv tijw AhÀ¡v {]Xn-Iq-e-amb coXn-bn i¼-f-¯ntem Bp-Iq-ey-§fntem aäp tkh hyh-Ø-IÄt¡m amäw hc-p¯m-hp-¶-X-Ã. 6) tI{µ kÀ¡mÀ No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ¡pw, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ¡pw nb-a--{]-Im-c-apÅ Ah-cpsS IÀ¯y-hy-§Ä Imcy-{]m-]vXn-tbmsS nÀÆ-ln-¡p-¶-Xn-m-h- iy-amb, DtZym-K-Ø-tcbpw tPmen-¡m-tcbpw -b-an-¡p-¶-Xm-Wv. C{]-Imcw nb-an-¡-s¸- Sp¶ DtZym-K-Ø-cp-tSbpw tPmen¡m-cp-tSbpw i¼-f-tk-h hyh-Ø-IÄ nÀt±-i- §Ä¡p-kr-X-am-bn-cn-¡pw. 14. No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶n-hsc ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿Â : 1) aq¶mw hIp-¸nsâ hyh-Ø-IÄ¡-p-kr-X-ambn No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm AsÃ-¦n GsX-¦nepw C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpamtcm X§-fpsS ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿-s¸-Sp-¶-Xnv ap³]v cmjv{S-]-Xn-bpsS d^-d³knsâ ta kp{]ow tImSXn Atz-jWw S¯n Ah-cpsS A]-a-cym-Ztbm Ign-hn-Ãm-bvatbm B[mc-am¡n ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿m-hp-¶-Xm-sW¶v Adn-bn-¡p-t¼mÄ Hcp-¯-chv aptJ cm-jv{S-]Xn Ahsc o¡w sN¿p-¶p. 2)GsX-¦nepw C³^Àta-j³ I½o-j-Wsdtbm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wsdtbm kw_-Ôn-¨pÅ Atz-jW ka-bt¯m H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn cmjv{S-]Xn d^-d³kv S-¯n-bn-cn-¡p¶ ka-bt¯m AXp-{]-Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn n¶v cmjv{S-]-Xn¡v dnt¸mÀ«v e`n¨v D¯-c-hp-IÄ ]pd-s¸-Sp-hn-¡p-¶-Xp-h-sctbm Ahsc ]Z-hn-bn n¶v kkvs]³Uv sN¿p-Itbm HutZym-KnI Imcy§fn n¶v hne-¡mtm cmjv-{S-]-Xn¡v A[n-Imcw D−m-bn-cn-¡pw. 3) H¶mw D]-h-Ip-¸n ]d-ªn-cn-¡p-¶Xv Fs´m-s¡-bm-bmepw Xmsg {]kvXm-hn-¨n-cn- ¡p¶ Imc-W-§-fn³ta No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wsdtbm C³^Àta-j³ I½o-j- Wtdtbm o¡w sNbvXp-sIm−v cmjv{S-]-Xn¡v D¯-chv ]p-d-s¸-Sp-hn-¡m-hp-¶-XmWv F) ]m¸-cmbn XoÀ¸p Iev]n-¡-s¸-«m _n) cmjv{S]-Xn-bpsS A`n-{]m-b-¯n kZm-Nmc A]-{`wiw DÄs¡m-Åp¶ Hcp Ipä-¯nv A]cm[n-bm-sW¶v Is−-¯n-bm kn) HutZym-KnI ]Z-hn-bn-en-cns¡ {]Xn-^ew ]äp¶ asä-sX-¦nepw tPmenbn GÀs¸-«m Un) imco-cn-I-amtbm am-kn-I-amtbm DÅ _e-£bw aqew ]Z-hn-bn XpS-cm³ km[y-a- söv cmjv{S-]-Xn¡v t_m[y-am-bm C) No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶o ]Z-hn-Ifn-epÅ IÀ¯y-hy-§sf ]£-]m-X-]-c-ambn _m[n-¡m-n-S-bp-ÅtXm km¼-¯n-Itam AsÃ-¦n asä-sX¦nepw Xmev]-cy§tfm HcmÄ BÀÖn-¨n-«p-s−-¦n 4) No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³Uym kÀ¡m-cn- sâtbm AsÃ-¦n kÀ¡m-cn-p-th-−ntbm Asæn GsX-¦nepw hn[-¯n ]s¦- Sp¡p¶ Icm-dp-Ifn-epw DS-¼-Sn-Ifnepw AXn n¶pÅ em`-¯ntem aäm-p-Iq-ey-§fntem Hcp I¼-n-bpsS km[m-cW AwK-sa¶ coXn-bn-e-ÃmsX Fs´-¦nepw Xmev]-cy-sa-Sp-¡p- Itbm atäm sNbvXm H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw AbmÄ A]-a-cym-Z-bmbn s]cp-am-dn-b- Xmbn IW-¡m-¡pw.
  • 13. 13 A²ymbw mev kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ 15. kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ cq]o-I-cWw 1) HutZym-KnI Kk-änse hnÚm-]w hgn FÃm kwØm kÀ¡m-cp-Ifpw .................... (kwØm--¯nsâ t]cv) C³^Àta-j³ I½o-j³ F¶ t]cn nbaw hgn ÂIn-bn-cn-¡p¶ A[n-Im-c-§Ä D]-tbm-Kn-¡mpw IÀ¯-hy-§Ä nd-th-äp-hm- p-ambn Hcp t_mUn cq]o-I-cn-t¡-−-Xm-Wv. 2) kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ Xmsg-]-d-bp-¶-h-sc-¡qSn DÄs¡m-Åp-¶-Xm-bn- cn-¡pwþ F) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ _n) ]¯n¡q-SmsX Bh-iy-sa¶p Icp-Xp-¶-{Xbpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ 3) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-tdbpw kwØm C³^Àta-j³ I½ojWÀam-tcbpw Xmsg ]d-bp-¶-h-cpÄs¸-Sp¶ I½n-än-bpsS ip]mÀi-{]-Imcw KhÀ®À nb-an-¡p-¶-Xm-Wv. 1) I½-än-bpsS A²y-£-mb apJy-a{´n 2) 2) nb-a-k-`-bnse {]Xn-]£ tXmhv 3) apJy-a{´n ma-nÀt±iw sN¿p¶ Hcp Iym_n-äv a{´n hni-Zo-I-cWw kwi-b-Zq-co-I-c-W-¯n-m-bn, {]Xn-]-£-t-Xmhv Bcm-sW¶v hyà-a-sÃ-¦n nb-a- k-`-bnse Gähpw henb {]Xn-]-£-I-£n-bpsS tXm-hns {]Xn-]-£-t-Xm-hmbn IW-¡m- ¡p-¶-Xm-sW-¶v. 4) kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ taÂtm-«w, amÀ¤-ZÀiw ImcynÀÆ-lWw apX-emb Npa-X-e-IÄ kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dn-emWv n£n-]vX- am-bn-cn-¡p-¶-Xv. CXn-mbn Cu nb-a-¯nse atä-sX-¦nepw A[n-Im-cn-I-fpsS amÀ¤- ZÀi--§Ä¡v hnt[-b-am-¡msX kwØm C³^Àta-j³ I½o-jv kzb-tah D]- tbm-Kn-¡m-hp¶ FÃm A[n-Im-c-§fpw At±-l-¯n n£n-]vX-am-Wv. kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ At±-ls¯ HutZym-KnI IrXy-§-fn klm-bn-¡p- ¶-Xm-Wv. 5) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw s]mXp-Po-hn-X-¯n t{ijvTcpw nb-aw, imkv{X-þ-km-t¦-XnIw, kmaq-ly-tk-h-w, ]{X-{]-hÀ¯w, _lp-P--am-[y-a-§Ä, `c-W-nÀÆ-lWw F¶o taJ-e-I-fn hn]p-e- amb Adnhpw Ap-`hhpw DÅ Bfp-I-fm-bn-cn-¡-Ww.
  • 14. 14 6) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wdpw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw ]mÀe-saân-tetbm, kwØm nb-a-nÀ½mW k`-I-fn-tetbm AwK-§-fmbncn¡-cp- Xv. AhÀ GsX-¦nepw cmjv{Sob ]mÀ«n-I-fp-tStbm AsÃ-¦n AXp-ambn _Ô-s¸- «pÅ HutZym-KnI ]Zhn hln-¡p-¶-h-tcm, hym]-c-¯ntem AsÃ-¦n atä-sX-¦nepw sXmgn-en hym]r-Xtcm Bbn-cn-¡-cp-Xv. 7) kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ BØmw kwØm kÀ¡mÀ HutZym-Kn-I- Kk-än-eq-sS-bpÅ hnÚm-]--¯n-eqsS Xocpam n¡p-¶n-S¯v Bbn-cn-¡pw. kwØm kÀ¡m-cnsâ ap³Iq-«n-bpÅ Ap-aXn {]Imcw I½o-jv kwØm-- ¯nsâ aäp-`m-K-§-fnepw Imcym-e-b-§Ä Øm]n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 17. HutZym-KnI Imem-h-[nbpw tkh hyh-Ø-Ifpw 1. kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS HutZym-KnI Imem-h[n At±lw ]Z- hn-bn {]th-in-¡p¶ A¶p XpS§n A©p-hÀj-am-bn-cn-¡pw. Hcp kwØm No^v C³^Àta-j³ I½ojWdpw Adp-]¯n A©p hb-Ên-p-tijw ]Zhn hln-¡p-hm³ ]mSp-Å-X-Ã. 2) FÃm kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamcpw ]Z-hn-bn {hth-in-¡p¶ A¶p XpS§n A©p-hÀjwhtctbm AsÃ-¦n Adp-]-¯©p hbÊp XnI-bp-¶-Xp-h-sctbm GXmtWm BZyw AXp-hsc HutZym-KnI ]Z-hn-bn XpS-cpw. Ahsc ho−pw kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn nb-an-¡m-hp-¶-X-Ã. Cu D]-h-Ip-¸p-{]m-Icw ]Zhnsbmgn-bp¶ C³^Àta-j³ DtZym-K-Øcpw ]Xn-©mw hIp-¸nsâ aq¶mw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dmbn nb-an-¡-s¸-Sm³ tbmKy-cm-Wv. kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ No^v kwØm C³^Àtaj³ I½o-j-W-dmbn nb-an-¡-s¸-«mepw C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶o ne-I-fnÂU BsI-bpÅ A©p-hÀjw Xs¶-bm-bn- cn¡pw HutZym-KnI Imem-h-[n. 3. kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-tdm, C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm ]Z-hn- bn {]th-in-¡p-¶-Xntm Npa-X-e-tb¡p-¶-Xtm ap¼v KhÀ®-dp-tStbm AsÃ-¦n At±-l-¯m nbp-à-mb Hcm-fp-sStbm ap¶n H¶mw ]«n-I-bn {]Xn-]m-Zn-¨n-«pÅ coXn-bn {]Xn-Ú-sb-Sp-t¡-−-Xm-Wv. 4. kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dntm AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dntm bpà-sa¶p Icp-Xp¶ ka-b¯v KhÀ®À¡v tcJm-aqew cmPn kaÀ¸n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 17þmw hIp-¸n hnh-cn-¨n-«pÅ coXn-bn kwØm C³^Àta- j³ I½o-j-Wdpw kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dhpw ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿-s¸-Smw. 5. tkh hyh-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey-§fpw
  • 15. 15 F) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS tkh--hy-h-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq- ey-§fpw Ce-£³ I½o-j-W-dp-tS-Xnv Xpey-am-bn-cn-¡pw. _n) kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dpsS tkh--hy-h-Ø-Ifpw i¼-fm-p-Iq-ey- §fpw kwØm kÀ¡m-cnsâ No^v sk{I-«-dn-bp-tS-Xnv Xpey-am-bn-cn-¡pw. kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm, C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Ah- cpsS nb-a ka-b-¯v, ap¼v ´ym kÀ¡m-cn-sâtbm kwØm kÀ¡m-cp-I-fp- tStbm Iogn kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o- j-Wtdm Bbn tkh--a-p-jvTn-¨-Xnsâ `mK-ambn s]³j³Xp-I-tbm, atä-sX-¦nepw Bp-Iq-ey-§tfm kzoI-cn-¡p-¶p-s−-¦n Ah-cpsS i¼fw B XpI IW-¡n-se- Sp¯v Ipd-bvt¡-−-Xm-Wv. kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Ah- cpsS na-b ka-b¯v tI{µ nb-a-{]-Im-c-tam, kwØm nb-a-{]-Im-ctam Øm]n- X-amb Hcp tImÀ¸-td-j-ntem AsÃ-¦n tI{µ kÀ¡m-cn-sâtbm kwØm kÀ¡m-cn-tâtbm A[o--Xn-b DÅ GsX-¦nepw I¼-n-bntem tkh--a-p-jvSn-¨- Xnsâ `mK-am-bn«v s]³j³ Bp-Iq-ey-§Ä kzoI-cn-¡p-¶p-s−-¦n Ah-cpsS i¼fw dn«-bÀsaâv Bp-Iq-ey-§Ä¡v kam--ambn Ipd-bvt¡-−-Xm-Wv. kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-tStbm kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-cp- sStbm nb-a-¯v#nv tijw AhÀ¡v {]Xn-Iq-e-amb coXn-bn i¼-f-¯ntem Bp- Iq-ey-§-fntem aäp tkh--hy-h-Ø-IÄt¡m amäw hcp-¯m-hp-¶-X-Ã. 6) kwØm kÀ¡mÀ kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ¡pw kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀamÀ¡pw Ah-cpsS IÀ¯-hy-§Ä Imcy-{]m-]vXn-tbmsS nÀÆ-ln-¡p-¶-Xn-m-h-iy-amb DtZym-K-Ø-tcbpw tPmen-¡m-tcbpw nb-an-t¡-−-Xm- Wv. C{]-Imcw nb-an-¡-s¸-Sp¶ DtZym-K-Ø-cp-tSbpw tPmen-¡m-cp-tSbpw i¼-f-tk- h hyh-Ø-IÄ nÀt±-i-§Ä¡-p-kr-X-am-bn-cn-¡pw. 17) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, kwØm C³^Àta-j³ I½o-j- WÀ F¶n-hsc ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿Â 1) aq¶mw hIp-¸nsâ hyh-Ø-IÄ¡-p-kr-X-ambn kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm AsÃ-¦n GsX-¦nepw kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-dp-amtcm X§-fpsS ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿-s¸-Sp-¶-Xnv ap¼v KhÀ®-cpsS d^- d³knsâ ta kp{]ow-tIm-SXn Atz-jWw S¯n Ah-cpsS A]-a-cym-Ztbm Ign- hn-Ãmbvtam B[m-c-am¡n ]Z-hn-bn n¶v o¡w sN¿m-hp-¶-Xm-sW¶v Adn-bn-¡p- t¼mÄ Hcp-¯-hcv aptJs KhÀ®À Ahsc o¡w sN¿p-¶p. 2) GsX-¦nepw kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-sdtbm kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-sdtbm kw_-Ôn-¨pÅ Atz-j-W-k-a-bt¯m H¶mw D]- h-Ip¸p {]Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn KhÀ®À d^-d³kv S-¯n-bn-cn-¡p¶ ka-b- t¯m, AXp-{]-Imcw kp{]ow-tIm-S-Xn-bn n¶v KhÀ®À¡v dnt¸mÀ«v e`n-¨v, D¯-c- hp-IÄ ]pd-s¸-Sp-hn-¡p-¶-Xp-h-sctbm Ahsc ]Z-hn-bn n¶v kkvs]³Uv sN¿p-
  • 16. 16 Itbm HutZym-KnI Imcy-§-fn n¶v hne-¡mtm KhÀ®À¡v A[n-Imcw D−m-bn- cn-¡pw. 3) H¶mw D]-h-Ip-¸n ]d-ªn-cn-¡p-¶Xv Fs´m-s¡-bm-bmepw Xmsg {]kvXm-hn-¨n-cn- ¡v#p¶ Imc-W-§-fnÂta kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-td-tbm, kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-W-tdtbm o¡w sNbvXp-sIm−v KhÀ®À¡v ]pd- s¸-Sp-hn-¡m-hp-¶-Xm-Wv. F) ]m¸-cmbn XoÀ¸n Iev]n-¡-s¸-«m _n) KhÀ®-cpsS A`n-{]m-b-¯n kZm-Nmc A]-{`w-i-apÄs¡m-Åp¶ Hcp Ipä-¯nv A]-cm-[n-bmbn Is−-¯n-bm kn) HutZym-KnI ]Z-hn-bn-en-cns¡ {]Xn-^ew ]äp¶ atä-sX-¦nepw tPmen-bn GÀs¸- «m Un) imco-cn-I-amtbm am-kn-I-amtbm DÅ _e-£bw aqew ]Z-hn-bn XpS-cm³ km[y-a- söv KhÀ®Àt¡m t_m[y-am-bm C) kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ, C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ F¶o ]Z- hn-I-fn-epÅ IÀ¯-hy-§sf ]£-]m-X-ambn _m[n-¡m-n-S-bp-ÅtXm km¼-¯n-I- amtbm AsÃ-¦n atä-sX-¦nepw Xmev]-cy-§Ä HcmÄ BÀÖn-¨n-«p-s−-¦n : 4) kwØm kÀ¡mÀ ]s¦-Sp-¡p-¶tXm AsÃ-¦n kÀ¡m-cn-p-th-−n-tbm, kÀ¡mÀ tcnt«m GÀs¸-Sp¶ Icm-dp-I-fn-eDw DS-¼-Sn-I-fnepw Hcp I¼-n-bnse km[m-cW AwK-sa¶ ne-bn Ignªv Fs´-¦nepw Xc-¯n-epÅ Bp-Iq-ey- §Ät¡m, em`-hn-ln-X-¯ntem kwØm No^v C³^Àta-j³ I½o-j-W-tcm, kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-Wtdm Fs´-¦nepw Xmev]-cy-sa-Sp-¯m H¶mw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw AbmÄ A]-a-cym-Z-bmbn s]cp-am-dn-b-Xmbn IW-¡m-¡pw. A²ymbw 5 C³^Àta-j³ I½o-jsâ A[n-Im-c-§fpw IÀ¯-hy-§-fpw B¸nÂ, in£-IÄ 18. I½o-jsâ A[n-Im-c-§fpw; Npa-X-e-Ifpw 1) Cu nba¯nse hIp-¸p-IÄ¡v hnt[-b-ambn Xmsg-]-d-bp¶ GsXm-cm-fn n¶pw ]cmXn kzoI-cn-¡p-¶Xpw ]cm-Xn-ta Atz-jWw S-¯p-¶Xpw tI{µ C³^Àta- j³ I½o-j-sâtbm kml-N-cy-{]-Imcw kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-sâtbm Npa-X-e-bm-bn-cn-¡pw. F) tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ AsÃ-¦n kwØ-B ]»nI C³^Àta- j³ Hm^o-kÀ nb-an-¡-s¸-«n-Ãm-¯-Xp-sImt−m tI{µ Akn-Ìâv ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ AsÃ-¦n kwØm Akn-Ìâv ]»nIv C³^Àta-j³
  • 17. 17 Hm^o-kÀ, hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xnmbn kÀ¸n¨ At]-£-tbm, Asæn nb-a- {]-Im-c-apÅ A¸o tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m, kwØm ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m AsÃ-¦n 19þmw hIp-¸nsâ (1) þmw D]-h-Ip- ¸n nÀt±-in-¨n-«pÅ apXnÀ¶ DtZym-K-Øtm tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j-tm, kwØm C³^Àta-j³ I½o-jtm Ab-¡m³ nc-kn-¡p-¶Xv sImt−m, tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀt¡m kwØm C³^Àtaj³ Hm^o-kÀt¡m At]£ kaÀ¸n-¡m³ Ign-bm-sX-t]mb hyàn-bpsS : _n) Cu nb-a-{]-Imcw At]£ kaÀ¸n-¨n-«pw hnh-c-e-`yX nc-kn-¡-s¸« At]-£-I- n n¶pw; kn) Cu nb-a-{]-Imcw hnh-c-§Ä¡mbn At]£ kaÀ¸n-¨n-«pw nÀ±njvS ka-b-]-cn-[n- ¡p-Ån adp-]Sn e`n-¡m¯ At]-£-I-n n¶pw Un) Aym-b-am-sW¶v At]-£-I³ Icp-Xp¶ ^okv ÂIm³ nÀ_-Ôn-¡-s¸-«m F^v) Cu nb-a-{]-Imcw tcJ-IÄ¡m-bpÅ At]-£-tbm, AXp-t-Sp-¶-Xntm kw_- Ôn¨ FÃm Imcy-§-fpw. 2. tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jv Hcp hnj-b-hp-ambn _Ô-s¸«v Atz-j-W-¯nv aXn-bmb Imc-W-§-fp-s−-¦n AXp kw_Ôn¨v Hc-tz-jWw Bcw-`n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 3. Cu hIp-¸p-{]-Imcw GsX-¦nepw hnj-b-hp-ambn _Ô-s¸«v tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ Atz-jWw S-¯p- t¼mÄ, Xmsg ]d-bp¶ Imcy-§sf kw_Ôn¨v 1908 se tImUv Hm^v knhn {]okvPy-bÀ {]Im-cw, Hc-ym-b-¯n-t·Â hnNm-cWw S-¯p¶ knhnÂtIm-S-Xn-bpsS A[n-Im-c-§Ä I½o,-n n£n-]vX-am-bn-cn-¡pw. F) Hcp hyàn-tbmSv tImS-Xn-bn lmP-cm-¡m-pÅ Iev] Ab¡p-I, Abm-fpsS lmPÀ S-¸n hcp-¯p-I, {]Xn-Ú-bpsS ASn-Øm--¯n tcJm-aq-etam hm¡mtem sXfnhp ÂIm³ nÀ_-Ôn-¡p-I, {]am-W-§fpw aäpw hkvXp-¡fpw Bh-iy-s¸-Sp-Ip. _n) {]am-W-§-fpsS k¼m-Z-hpw Ah-bpsS ]cn-tim-[-bpw kn) kXy-hm-§vaq-ew-hgn kzoI-cn-¡p¶ sXfn-hp-IÄ Un) GXv Hm^o-kn nt¶m tImS-Xn-bn nt¶m Bh-iy-apÅ s]mXp-tc-J-IÄ Bh-iy- s¸-SpI. km£n-Isf hnkvX-cn-¡p-¶-Xntm AsÃ-¦n {]am-W-§Ä ]cn-tim-[n-¡p-¶-Xntm tImS-Xn-bn lmP-cm-Imtm lmP-cm-Im-pÅ Iev]--IÄ ]pd-s¸-Sp-hn-¡p-I. F^v) nÀt±-in-¡-s¸-Sp¶ aäv Imcy-§fpw
  • 18. 18 5) ]mÀe-saânsâ GsX-¦nepw nb-a-{]-Im-ctam AsÃ-¦n kwØm nb-a-k-`-bpsS nb-a-{]-Im-ctam s]mcp-¯-s¸-Sm¯ Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ Cu nb-a- {]-Imcw Hcp ]cm-XnX Atz-jn-¡p-t¼mÄ s]mXp-A-[n-Im-cn-I-f-ipsS nb-{´-W-¯n- ep-ÅXpw Cu nbaw _m[-I-hp-amb tcJ-IÄ ]cn-tim-[n-¡p-¶-Xm-Wv. Hcp Imc-W- ¯mepw {]kvXpX tcJ-I-sfm¶pw XSªp hbv¡m-hp-¶-X-Ã. 18) A¸o 1) Ggmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸ntem AsÃ-¦n 3þmw D]-h-Ip-¸nsâ D]-hmIyw (F) {]Imcw nÀt±-i-¨n-«pÅ ka-b¯v Hcp Xocp-amw e`n-¡m¯ hyàntbm AsÃ- ¦n tI{µ C³^Àta-j³ Hm^o-k-dp-sStbm kwØm C³^Àta-j³ Hm^o-k-dp- tSbpw Xocp-am--¯n ]cm-Xn-bpÅ hyàn-Ifpw ]cmXn DÅ-hÀ ap¸Xp Znh-k-¯n- p-Ån ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-sd-¡mÄ DbÀ¶ dm¦n-epÅ DtZym-K-Ø-sâ- b-Sp¯v A¸o kaÀ¸n-t¡−XmWv. A¸o lÀPn-¡m-cv bYm-k-abw A¸o ÂIm³ Ign-bm-¯Xv aXn-bm-b-Im-c-W- §Ä aqe-am-sW¶v t_m[y-am-Ip¶ ]£w {]kvXpX DtZym-K-Øv Ime-]-cn-[n¡v tijhpw kaÀ¸n-¡-s¸-Sp¶ ]cm-Xn-IÄ kzoI-cn-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 2) 11þmw hIp-¸p-{]-Imcw aq¶mw I£nsb kw_-Ôn-¨pÅ hnh-c-§Ä ÂIm-pÅ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dpsS D¯-c-hn-s-Xnsc _Ô-s¸« aq¶mw I£n ap¸- Xp-Zn-h-k-¯n-p-Ån A¸o kaÀ¸nt¡−Xm-Wv. 3) 1þmw D]-h-Ip¸v {]Im-c-apÅ Xocp-am--¯n-s-Xnsc Xocp-amw FSp-¯n-−m-bn-cp- ¶tXm AsÃ-¦n kzoI-cn-¨tXm Bb Znhkw XpS§n sXm®qdp Znh-k-¯n-p-Ån Hcp c−mw A¸o C³^Àta-j³ I½o-jv kaÀ¸n-¡m-hp-¶-Xm-Wv. A¸o lÀPn-¡m-cv bYm-k-abw A¸o ÂIm³ Ign-bm-¯Xv aXn-bm-b-Im-c-W- §Ä aqe-am-sW¶v t_m[y-am-Ip-¶-]£w C³^Àta-j³ I½o-jv Ime-]-cn-[n¡v tijhpw kaÀ¸n-¡-s¸-Sp¶ ]cm-Xn-IÄ kzoI-cn-¡m-hp-¶-Xm-Wv. 4) ]»nIv C³^Àta-j³ I½o-jsâ Xocp-amw aq¶mw I£n-bp-ambn _Ô-s¸-«n-«p- ÅXpw A¸o kaÀ¸n-t¡-−-Xm-sW-¦n aq¶mw I£n¡v Abmfpw `mKw hni-Zo-I- cn-¡m-pÅ Ah-kcw ]»nIv C³^Àta-j³ I½o-jv ÂtI-−-Xm-Wv. 5) A¸o S-]Sn {Ia-§-fn At]£ nc-kn-¨-Xnv ImcWw ÂIm-pÅ _m[yX {]kvXp At]£ nc-kn¨ DtZym-K-Ø-m-bn-cn-¡pw. 6) 1 Dw 2 Dw D]-h-Ip¸p {]Imcw kaÀ¸n-¡-s¸« A¸o-ep-IÄ, A¸o ÂIn ap¸-Xp-Zn- h-k-¯n-p-Ån XoÀ¸m-t¡-−-Xm-Wv. AsÃ-¦n A¸o ^b sNbvXv m¸¯n A©v Znh-k-§Ä¡p-Ån Imc-W-§Ä tcJ-s¸-Sp-¯n XoÀ¸m-t¡-−-Xm-Wv.
  • 19. 19 7) tI{µ CsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ Xocp-amw _m[-I-am-bn- cn¡pw 8) tI{µ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jv Xocp-am--sa-Sp-¡p-t¼mÄ Xmsg ]d-bp¶ Imcy-§Ä IqSn DÄs¡m-Åp-¶p. 1) {]tXy-I-t^m-an At]-£n-¨n-«p-s−-¦n hnh-c-§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-eqsS; 2) tI{µ AsÃ-¦n kwØm ]»nIv C³^Àta-j³ t#m^o-kÀamsc nb-an-¡p-¶-Xn- eqsS 3) hnh-c-§Ä AsÃ-¦n Xcw-Xn-cn¨ hnh-c-§Ä 4) tcJ-I-fpsS in-¸n-¡Â, ]cn-]m-ew , ssIImcyw sN¿Â F¶n-h-bp-ambn _Ô-s¸- «pÅ S-]-Sn-{I-a-§-fn Bh-iy-¯npÅ amä-§Ä hcp-¯p-¶Xp hgn; 5) Adn-bm-pÅ Ah-Im-i-s¯-¡p-dn¨v DtZym-K-ØÀ¡pÅ ]cn-io-ew ÂIp-¶-Xn- eqsS; 6) 4þmw -h-Ip-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip-¸nse D]-hmIyw (_n) {]Imcw Hcp hmÀjnI dnt¸mÀ«v X¿m-dm-¡p-¶-Xn-eqsS; (_n) ]cm-Xn-¡m-c-p-−mb jvS-¯npw D−mb ln¡pw s]mXp A[n-Im-cn-tbmSv jvS- ]-cn-lmcw ÂIm³ Bh-iy-s¸-SpI; kn) Cu nb-a-¯n {]kvXm-hn-¨n-cn-¡p¶ GsX-¦nepw in£-IÄ Npa-¯pI; Un) At]£-IÄ nc-kn-¡pI; 9) tI{µ AsÃ-¦n kwØm C³^Àtaj³ I½o-j³ ]cm-Xn-¡m-cpw s]mXp A[-n- Im-cn-IÄ¡pw, A¸o Ah-Im-iw-IqSn DÄs¸-Sp-¯n-s¡m−v tm«okv ÂtI-−-Xm- Wv. 10) tI{µ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ nÀt±-in-¨n-«pÅ S-]-Sn-{I-a- §Ä¡-p-kr-X-ambn A¸o-en Xocp-am--sa-Sp-¡p-¶-Xm-bn-cn-¡pw. in£-IÄ tI{µ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ GsX-¦nepw ]cm-Xn-bn-tem, A¸o-en- tem, Xocp-am--sa-Sp-¡p¶ ka-b¯ tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-ktdm AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ Hm^o-ktdm ymb-amb Imc-W-§-fn-emsX hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-Xn-pÅ At]£ nc-kn-¡p-Itbm AsÃ-¦n 7þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip¸v {]Imcw nÀt±-in-¨n-«pÅ ka-b-]-cn-[n-¡p-Ån hnh-c-§Ä e`y-am-¡n-bn-«n-sÃ-¦n D¯a hnizm-k-t¯m-sS-b-Ãm-sX, AsÃ-¦n Adn-ªp-sIm−v sXäm-btXm A]qÀ®hpw sXän-²-cn- ¸n-¡p-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä ÂIn-sb¶v AsÃ-¦n At]-£-bn Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p¶ hnh-c-§Ä in-¸n-¨p-sh¶v AsÃ-¦n hnh-c-§Ä ÂIp-¶-Xnv hnLm-X-ap-−m-¡p-¶p- sh¶v t_m[y-s¸-«m At]£ kzoI-cn¨ AsÃ-¦n hnh-c-§Ä e`y-am-¡nb A¶p-h-sc- bpÅ Hmtcm Znh-k-t¯bv¡pw 250 cq] ]ng-bmbn I½o-jv Npa-¯mw. F§-s-sbm-s¡- bm-bmepw in£-bm-bn-«pÅ BsI XpI Ccp-]-¯-¿m-bncw cq]-bn Ihn-bm³ ]mSn-Ã.
  • 20. 20 tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v AsÃ-¦n kwØm ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ¡v ]ng Npa-¯p-¶-Xn-p-ap³]v Xsâ `mKw hni-Zo-I-cn-¡m-pÅ Ah-kcw ÂtI- −-Xm-Wv. tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-k-dp-sSbpw AsÃ-¦n kwØm ]»nIv C³^Àta- j³ Hm^o-k-dp-sSbpw {]hÀ¯n-IÄ ipjvIm-´n-tbm-Sp-ÅXpw ymbo-I-I-cn-¡m-hp-¶Xpw Bbn-cp-¶p-sh¶v sXfn-bn-t¡− _m[yX AhÀ¡v Xs¶-bm-bn-cn-¡pw. 2) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j³ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j³ GsX- ¦nepw ]cm-bn-tem, A¸o-entem Xocp-am--sa-Sp-¡p¶ ka-b-¯v, tI{µ ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀ ymb-amb Imc-W-§-sfm-¶p-an-ÃmsX hnh-c-§Ä tXSn-bpÅ At]-£-IÄ nc-kn-¡p-Itbm AsÃ-¦n 7þmw hIp-¸nsâ 1þmw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw nÀt±-in-¨n-«pÅ ka-b-]-cn-[n-¡p-Ån hnh-c-§Ä e`y-am-Im-Xn-cn-¡p-Itbm AsÃ-¦n D¯a hnizm-k-t¯m-sS-b-ÃmsX AsÃ-¦n Adn-ªp-sIm−v sXäm-btXm A]qÀ®hpw sXän-²-cn-¸n-¡p-¶-Xp-amb hnh-c-§Ä ÂIn-sbt¶m AsÃ-¦n At]- £-Inbve Bh-iy-s¸-«n-cn-¡¶ hnh-c-§Ä in-¸n-¨p-sht¶m AsÃ-¦n hnh-c-§Ä ÂIp-¶-Xv hnLmXw D−m-¡p-¶p-sh¶v t_m[y-s¸-«m tI{µ ]»nIv C³^Àta- j³ Hm^o-kÀ¡v AsÃ-¦n kwØm ]»nIv C³^Àta-j³ Hm^o-kÀs¡-Xnsc AbmÄ¡v _m[-I-am-bn-«pÅ tkh--hy-h-Ø-IÄ¡-p-kr-X-ambn A¨-S¡ S-]Sn ssIs¡m-Åm³ ip]mÀisNt¿-−-Xm-Wv. A²ymbw Bdv ]e-hI 21. D¯-a-hn-izm-k-¯n kzoI-cn¨ S-]-Sn-IÄ¡v kwc-£Ww Cu na-b-a-p-k-cnt¨m CXp-{]-Im-c-apÅ N«-§-f-p-k-cnt¨m D¯-a-hn-izm-k-¯n sNbvXtXm sN¿m-p-t±-in-¨tXm Bb bmsXm-¶ns kw_-Ôn¨pw bmsXm-cp-hy-àn-s¡-Xn- scbpw knhnÂtItkm {Ian-ÂtItkm aäp-n-b-a--S-]-Sn-Itfm ]mSn-Ãm-¯-Xm-Ip-¶p. 2.2. Cu nb-a-¯nv ap³K-Wm kz`m-h-ap-−m-bn-cn¡pw (Overdignig effect) 1923 se HutZym-KnI cl-ky-n-b-a-¯n-te-tbm, aäp nb-a-¯ntem Cu nb-a-¯np hncp-²- ambn Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ¡v ap³K-W--bp-−m-bn- cn-¡pw. 2.3. tImS-Xn-I-fpsS A[n-Im-c-]-cn[n Hgn-hm-¡Â Cu nb-a-{]-Im-c-ap-−mb bmsXm-cp-¯-chpw kw_-Ôn¨v tItkm, At]-£-tbm, S-]- Sntbm Hcp tImS-Xnbpw kzoI-cn-¡m³ ]mSn-Ã. A¯cw D¯-c-hp-IÄ Cu nb-a-{]-Im-c- apÅ A¸o-ep-I-fn-e-ÃmsX asä§pw tNmZyw sN¿mpw ]mSn-Ã.
  • 21. 21 2.4. Cu nbaw {]tXyI kwL-S--Isf _m[n-¡p-¶-X-Ã. 1) Cu nb-a-¯n ]d-bp¶ bmsXm¶pw c−mw ]«n-I-bn ]d-bp-¶Xpw tI{µ- kÀ¡m-cn-m Øm]n-X-amb clky Atz-jW þ kpc-£, Øm]--§-fp-sSbpw Ah kÀ¡m-cnv ssIam-dp¶ hnh-c-§-tfbpw _m[n-¡n-Ã. ap-jym-h-Imi ewL-- §-tfbpw Agn-aXn Btcm-]-W-§sf Ipdn-¨pÅ hnh-c-§Ä Cu D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw Hgn-hm-¡m-hp-¶-X-Ã. ap-jym-h-Im-i-ew-L§sf kw_Ôn¨pÅ hnh-c-§-fmWv Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p-¶-sX-¦n tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ Ap-a-Xn-tbm-Sp-IqSn am{Xta hnh-c-§Ä ÂIm-hq. 7þmw hIp-¸n Fs´ms¡ {]km-Xm-hn-¨n-cp-¶mepw hnh-c-§Ä At]£ kzoI-cn¨v A¶p XpS§n mev]-¯n-b©p Znh-k-¯n-p-Ån ÂtI-−-Xm-Wv. 2. atä-sX-¦nepw tI{µ þ kwØm kÀ¡m-cn-m Øm]n-X-amb cl-kym-tz-jW kpcvIjm kwL-S--Isf þ DÄs¸-Sn-¯p-s¡mt−m Ct¸mÄ DÄs¸-Sp-¯n-bn-cn-¡p¶ A¯cw kwL-S--Isf o¡w sNbvXp-sImt−m Kkäv hnÚm-]w hgn tI{µ kÀ¡m-cnv ]«nI t`Z-KXn sN¿m-hp-¶Xpw Cu hnÚm-] Xob-Xn-ap-X A¯cw Øm]--§Ä DÄs¸-Sp-¶-Xmbpw AsÃ-¦n o¡w sN¿-s¸-Sp-¶-Xmbpw IW-¡m-¡p- ¶-Xm-Wv. 3. 2þmw D]-h-Ip-¸p-{]-Imcw ]pd-s¸-Sp-hn-¡p¶ hnÚm-]w ]mÀe-saânsâ Ccp-k-`-IÄ ap¼m-sIbpw kaÀ¸n-t¡-−-Xm-Wv. 4. Cu nb-a-¯n ]d-bp¶ bmsXm¶pw kwØm kÀ¡m-cn-m Øm]n-X-am-b-tXm, AsÃ-¦n {]kvXpX kÀ¡mÀ ka-bm-k-a-b-§-fn HutZym-KnI hnÚm-]w hgn nÀt±-in-¡p-¶tXm Bb cl-kym-tz-jW þ kpc£ Øm]--§sf _m[n-¡n-Ã. Agn-aXn Btcm-]-W-§-sf-¡p-dn-¨pÅ hnh-c-§Ä Cu D]-h-Ip¸p {]Imcw Hgn-hm-¡m- hp-¶-X-Ã. ap-jym-h-Im-i-ew-L--§sf kw_-Ôn-¨pÅ hnh-c-§-fmWv Bh-iy-s¸-«n-cn-¡p-¶-sX- ¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ Ap-a-Xn-tbm-Sp-IqSn am{Xta hnh-c-§Ä ÂIm-hq. 7þmw hIp¸n Fs´ms¡ {]kvXm-hn-¨n-cp-¶mepw At]£ kzoI-cn¨v A¶p XpS§n mev]¯n A©p Znh-k-¯n-p-Ån ÂtI-−-Xm-Wv. 2.5. tamWn-ä-dn§pw dnt¸mÀ«n§pw 1) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-WÀ FÃm hÀj-¯n-sâbpw Ah-kmw ]c-am-h[n thK-¯nÂ, B hÀjw nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ {]mtbm-KnIam¡n-b-Xns kw_-Ôn¨v Hcp dnt¸mÀ«v X¿m-dm¡n _Ô- s¸« kÀ¡m-cnv Ab-¨p-sIm-Sp-t¡-−-Xm-Wv. 2) Hmtcm a{´n-k-`tbm AsÃ-¦n `c-W-h-Ip-t¸m, Ah-cpsS A[n-Im-c-]-cn-[n-bn-ep- ÅXpw s]mXp A[n-Im-cn-I-fp-ambn _Ô-s¸-«-Xp-amb hnh-c-§Ä tiJ-cn-¡p-Ibpw tI{µ C³^Àta-j³ I½o-js AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-s, hnh-c-§Ä e`y-am-¡p-¶-Xn-pÅ Bh-iy-§Ä¡v Ap-kr-X-am-bn, Cu hIp-¸nsâ
  • 22. 22 Dt±-iy-¯n-te-¡p-ambn tcJ-IÄ kq£n-¡mpw dnt¸mÀ«v X¿m-dm-¡m-p-ambn ÂtI- −-Xm-Wv. 3) Hmtcm hÀj-t¯bpw dnt¸mÀ«p-IÄ Xmsg-]-d-bp-¶h {]Xn-]m-Zn-¡p-¶-Xm-bn-cn-¡pw. (F) Hmtcm s]mXp A[n-Im-cnbpw B hÀjw kzoI-cn¨v At]£I-fpsS F®w (_n) hnh-c-§Ä e`y-am-¡-W-sa¶ At]-£-IÄ nc-kn-¨p-sIm-−p-−mb Xocp-am--§-fpsS F®w. nb-a-¯nse GXp hIp¸v D]-tbm-Kn-¨mWv Cu Xocp-am--§-sf-Sp-¯-sX¶pw Cu hIp¸p C{]-Imcw F{X XhW D]-tbm-Kn-s¨-¶-Xpw. (kn) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jsâ AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jsâ ]cn-K-W-bv¡v Ab¨ A¸o-ep-I-fpsS F®w AsÃ-¦n ]px]-cn-tim-[-bv¡v Ab- ¨-h-bpsS F®w, A¸o-ensâ kz`m-hw., AXnsâ ]cn-WnX ^ew F¶n-hbpw D−m- bn-cn-¡Ww : (Un) Cu nb-a-¯nsâ S-¯n¸v {]Imcw GsX-¦nepw DtZym-K-ØsXncmbn A¨-S¡ S- ]Sn FSp-s¯-¦n AXnsâ hni-Zmw-i-§Ä. (C) Cu nb-a-{]-Imcw Hmcv s]mXp A[n-Im-cnbpw tiJ-cn-¨n-«pÅ XpI, (F^v) Cu nb-a-¯nsâ k¯pbw bYmÀ° Dt±-iyhpw S-¸n-em-¡m-mbn s]mXp A[n- Im-cn-I-fpsS `mK¯p n¶p-−mb ]cn-{i-a-§Ä Nq−n-¡m-Wn-¡v#p¶ hkvXp-X-IÄ; (Pn) Adn-bm-pÅ Ah-Im-i-¯nsâ `mK-ambn hnh-c-e-`yX IqSp-X {]mhÀ¯n-I-am-¡m- mbn s]mXp A[n-Im-cn-Isf kw_-Ôn-¨pÅ sa¨-s¸-Sp-¯-ep-IÄ¡pw ]ptcm-K- XnIvÄ¡pw ho-I-c-W-§Ä¡pw thavSn Cu nb-a-¯ntem AsÃ-¦n CX-c-n-b- a§fntem hcp-t¯− t`Z-K-Xn-Ifpw AsÃ-¦nI {]k-à-amb asä-s´-¦nepw IqSn DÄs¡m-Åp-¶-Xp-amb ]cn-jvI-c-W-§Ä¡p th−n-bpÅ ip]mÀiIfpw; 4) tI{µ kÀ¡mtcm kwØm kÀ¡mtcm FÃm hÀj-¯-sâbpw Ah-kmw ]c-am- h[n thK-¯n tI{µ C³t^mÀ I½o-j-tâtbm dnt¸mÀ«nsâ Hcp tIm¸n ]mÀe- saânsâ Ccp k`-I-fepw AsÃ-¦n kwØm nb-a-k-`-bnepw kaÀ¸n-t¡-−-Xm- Wv. 5) tI{µ C³^Àta-j³ I½o-j-tâtbm AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-j- sâbpw A`n-{]m-b-¯n Hcp s]mXp A[n-Im-cn-bpsS A[n-Imc hnn-tbmKw Cu nb-a-t¯mSv CW-§n-s¨-cm-¯Xpw AXnsâ k¯ DÄs¡m-Å-¯-Xp-am-sW-¦nÂ, B {]hÀ¯--§-fn nb-a-h-am-bpÅ tbmPn¸v hÀ²n-¸n-¡p-¶-Xn-m-h-iy-amb S-]-Sn- IÄ DÄs¡m-Åp¶ ip]mÀi {]kvXpX A[n-Im-cn¡v ÂtI-−-Xm-Wv. 26. tI{µ kÀ¡mÀ X¿m-dm-¡p¶ IÀ½-]-cn-]m-Sn-IÄ
  • 23. 23 km¼-¯n-Ihpw aäp Xc-¯n-ep-Å-Xp-amb hcp-am--hn-`m-K-§-fnse e`y-X-bpsS hym]vXn-¡-p-k-cn¨v _Ô-s¸« kÀ¡mÀ Xmsg ]d-bp-¶h {]mhÀ¯n-I-am-¡-Ww. (F) Cu nb-a-¯n {]Xn-]m-Zn-¨n-«pÅ Ah-Im-i-§-fpsS hnn-tbm-K-¯n-mbn CXp kw_- Ôn-¨pÅ Adnhv hÀ²n-¸n-¡m³ {]tXy-In¨pw {]Xn-Iqe kml-N-cy-§-fn-epÅ kap-Zm- b-§Ä¡mbn hnZym-`ymk ]cn-]m-Sn-IÄ Bhn-jv¡-cn-¡p-Ibpw iàn-s¸-Sp-¯p-Ibpw sN¿p-I. (_n) D]-hmIyw (F) bn kqNn-¸n-¨n-«pÅ ]cn-]m-Sn-Isf iàn-s¸-Sp-¯p-¶-Xnpw Bhn- jv¡-cn-¡p-¶-Xnpw aäpw s]mXp A[n-Im-cn-Isf t{]mÕm-ln-¸n-¡pbpw AhÀ A¯cw ]cn-]m-Sn-IÄ Gsä-Sp-¡p-Ibpw thWw; kn) s]mXp A[n-Im-cn-IÄ S-¯p¶ {]hÀ¯--§-sf-¡p-dn-¨pÅ IrXy-amb hnh-c-§-fpsS Imtem-Nn-Xhpw ^e-{]-Z-hp-amb {]Nm-c-W-§-Ä hÀ²n-¸n¡pI; (Un) s]mXpA[n-Im-cn-I-fmb tI{µ-]-»nIv C³^Àta-j³ DtZym-K-Ø-tcbpw AsÃ-¦n s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-K-Ø-tcbpw Bh-iy-apÅ ]cn-io-e hkvXp-¡Ä ÂIn-s¡m−p Xs¶ ]cn-io-en-¸n-¡pI; 2. Cu nbaw S-¸nÂh¶ ]Xn-s«p amk-¯n-p-Ån {]kà kÀ¡mÀ HutZym-KnI `mj-bn Cu nb-a-¯n {]Xn-]m-Zn-¨n-«pÅ Ah-Im-i-§Ä hnn-tbm-Kn¡m³ B{K- ln-¡p¶ Hcp hyàn¡v AXn-m-h-iy-apÅ hnh-c-§Ä kam-l-cn¨v Ffp-¸-¯n {Kln-¡m-hp¶ Xc-¯n amÀ¤-nÀt±-i-§Ä X¿m-dm-t¡-−-Xm-Wv. 3. Bh-iy-sa-¦n 2þmw D]-h-Ip-¸n kqNn-¸n-¨n-«pÅ amÀ¤-nÀt±-i-§Ä _Ô-s¸«v kÀ¡m-cns IrXy-amb CS-th-f-I-fn ]pXp¡n {]kn-²o-I-cn-¡m-hp-¶-Xm-Wv. CXv 2þmw D]-h-Ip-¸nsâ s]mXp-X-Xz-¯nv FXn-cm-ImsX Xmsg ]d-bp-¶-Xp-IqSn DÄs¸-Sp- ¯p-¶p. (F) Cu nb-¯nsâ Dt±-iy-§Ä (_n) A©mw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw nb-an-¡-s¸« s]mXp A[n-Im-cn-I-fp- sS, tI{µ C³^Àta-j³ DtZym-K-Øsâ AsÃ-¦n kwØm s]mXp C³^Àta- j³ DtZym-K-Øsâ X]m hnem-kw, t^m¬, ^mIvkv F¶n-h-bpsS ¼-dp-IÄ Ce-Ivt{Sm-WnIv sabn hnem-kw. kn) tI{µ AsÃ-¦n kwØm s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-K-ØÀ¡v hnh-c-§Ä e`n- ¡m³ ÂtI− At]-£-I-fpsS t^mdhpw coXn-Ifpw ; Un) Cu nb-a-{]-Imcw s]mXp A[n-Im-cn-bm-bn-«pÅ tI{µ s]mXp C³^Àta-j³ DtZym- K-Ø-n nt¶m kwØm s]mXp C³^Àta-j³ DtZym-K-Ø-n nt¶m e`n- ¡m-hp¶ klm-b-§fpw Npa-X-e-Ifpw : C) tI{µ kwØm C³^Àta-j³ I½o-j-p-I-fn n¶p e`n-¡m-hp¶ klm-b-§Ä:
  • 24. 24 F^v) Cu nb-a-{]-Imcw ÂIn-bn-cn-¡p-¶tXm AsÃ-¦n Npa-¯n-bn-cn-¡p-¶tXm Bb Ah-Im-itam AsÃ-¦n IS-atbm kw_-Ôn-¨pÅ {]hÀ¯--§Ä¡pw AsÃ-¦n A§s {]hÀ¯n-¶-Xn ]cm-P-b-s¸-Sp-¶Xpw ]cn-K-Wn¨v I½o-jv kaÀ¸n-¡p¶ A¸oepw AXv ÂtI− coXnbpw DÄs¸-sS-bp-f-Af ]cn-lm-c-§Ä Pn) 4þmw hIp-¸n--p-kr-X-ambn Xcw-Xn-cn-¨n-Sv#p-SÅ tcJ-I-fpsS kzta-[bm DÅ-sh-fn-s¸- Sp-¯-env kÖo-I-cn-¨n-«pÅ hIp-¸p-IÄ. F¨v) hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶-X-pÅ At]-£-bp-ambn _Ô-s¸«v AS-t¡− ^okns kw_Ôn¨ Imcy-§Ä. sF) Cu nb-a-{]-Imcw hnh-c-§Ä e`n-¡p-¶Xp kw_-Ôn¨v ]pd-¯n-d-¡nb kÀ¡p-e-dp- Ifpw AUo-j-W dKp-te-j-p-Ifpw Ds−-¦n AXpw DÄs¸-Sp-¯-Ww. 4) N«-§Ä nÀ½n-¡p-¶-Xn-pÅ tI{µ-kÀ¡m-cnsâ A[n-Imcw 1) Cu nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ S-¸m-¡p-¶-Xnv tI{µ kÀ¡m-cnv Kkäv hnÚm- ]w hgn N«-§Ä D−m-¡mw. 2) ap³hn-h-cn¨ s]mXp A[n-Im-c-¯nv hnLm-X-am-ImsX {]tXy-I-ambn Xmsg-¸-d-bp¶ Imcy-§Ä¡v N«-§-fp-−m-¡mw. (F) 4þmw hIp-¸nsâ mew D]-h-Ip-¸p-{]-Im-c-apÅ {]Nm-c-W-¯np]tbm-Kn-¡p¶ hkvXp- ¡-fpsS hne, am[y-a-s¨-ehv (cost of medium) AsÃ-¦n A¨-Sn-sN-ehv : _n) 6þmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw AS-bvt¡− ^okv : kn) 7þmw hIp-¸nsâ H¶pw AR-ANpw hIp¸p {]Imcw AS-bvt¡− ^okv : Un) 13þmw hIp-¸nsâ 7þmw D]-h-Ip¸pw ]Xn-mdmw hIp-¸nsâ Bdmw D]-h-Ip¸pw {]Imcw ÂtI− DtZym-K-ØÀ¡pw aäp Poh--¡mÀ¡pw tkhhyh-Ø-Ifpw aäm-p-Iq-ey- §fpw; C) 19þmw hIp-¸nsâ ]¯mw D]-h-Ip¸v {]Im-capÅ A¸o-ep-IÄ Xocp-am-n-¡p-¶-Xnv tI{µ C³^Àta-j³ I½o-jtm AsÃ-¦n kwØm C³^Àta-j³ I½o-jtm kzoI-cn-t¡− S-]-Sn-{I-a-§Ä : F^v) Bh-iy-ap-ÅtXm nÀt±-in-¡-s¸-«tXm Bb Imcy-§Ä : 28. N«-§Ä nÀ½n-¡p-¶-Xn-pÅ bpàm-[n-Im-cn-bpsS A[n-Imcw 1) HutZym-KnI Kkäv hnÚm-]w hgn bpàm-[n-Im-cn¡v Cu nb-a-¯nse hIp-¸p-IÄ S-¸n-em-¡p-¶-Xn-mbn N«-§Ä nÀ½n-¡m-hp-¶-XmWv 2) ap³ hnh-cn¨v s]mXp A[n- Im-c-¯nv hnLm-X-am-ImsX {]tXy-I-ambn Xmsg ]d-bp¶ Imcy-§Ä¡v N«-§-fp-−m- ¡mw.
  • 25. 25 F) memw hIp-¸nsâ memw D]-h-Ip¸p {]Im-c-apÅ {]Nm-c-W-¯np]tbm-Kn-¡p¶ hkvXp-X-¡-fpsS hne, am[y-a-s¨-ehv (cost of medium) AsÃ-¦n A¨-Sns¨ehv _n) Bdmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p {]Imcw AS-bvt¡− ^okv kn) Ggmw hIp-¸nsâ H¶mw D]-h-Ip¸p{]-Imcw AS-bvt¡− ^okv. Un) Bh-iy-ap-ÅtXm Àt±-in-¨n-«p-ÅtXm Bb Imcy-§Ä 29. N«-§Ä kaÀ¸n-¡m³ 1) tI{µ-kÀ¡mÀ nÀ½n-¡p¶ N«-§Ä Ign-bp-¶Xpw thKw ]mÀe-saânsâ Ccp-k-`-I- fnepw hbvt¡-−-Xm-Wv. ]mÀe-saâv IqSp¶ ka-b-am-sW-¦n Ht¶m AXn-e-[n-Itam skj-p-I-fn-embn ap¸Xp Znhkw Hcp-an¨v IqSp¶ ]£w Ccp-k-`-I-fnepw ]cn-K-W- bv¡p hbv¡p-Ibpw N«-§-fn t`Z-KXnIÄ sN¿-W-sat¶m th−tbm F¶v Xocp- am-n-¡p-Ibpw Cu N«-§Ä ths−¶v Xocp-am-n-¡p-Ibpw sNbvXm Cu t`Z-K-Xn-b- p-k-cnt¨m N«-§-fn-Ãm¯ coXn-bntem {]m_-ey-ap-−m-bn-cn-¡p-¶-Xm-Wv. F¶mÂ, A¯cw t`Z-K-Xnt¡m d±m-¡-entm ap³]v N«-{]-c-Imcw sNbvXn-cn-¡p¶ Imcy-§- fpsS nb-a-km-[p-Xsb CXv _m[n-¡p-¶n-Ã. 2) Cu nb-a-¯n³ Iogn kwØm kÀ¡mÀ nÀ½n¨ N«-§Ä hnÚm-]w ]pd-s¸- Sp-hn-¨-Xn-p-tijw Ign-bp-¶Xpw thK-¯n nb-a-k-`-bn hbvt¡-−-Xm-Wv. 30. XS-Ê-§Ä o¡m-pÅ A[n-Imcw (1) Cu nbaw S-¸n-em-¡p-¶-Xnv Fs´-¦nepw XS-Ê-§Ä tcn-«m Ah o¡w sN¿p-¶-Xnv Cu nb-a-¯nse hyh-Ø-IÄs¡-Xn-c-Ãm¯ Bh-iy-amb D¯-c-hp- IÄ Kkäv hnÚm-]w hgn tI{µ-kÀ¡m-cnv ÂIm-hp-¶-Xm-Wv. C¯-c-¯n-epÅ bmsXmcp D¯-c-hp-Ifpw Cu nb-a-¯Â S-¸n-embn c−p-sIm-Ã-¯np tijw ]mSp- Å-X-Ã. (2) Cu hIp-¸p-{]-Imcw ]pd-s¸-Sp-hn-¡p¶ FÃm D¯-c-hp-Ifpw AXn-p-tijw ]mÀe- saânsâ Ccp-k-`-I-fnepw kaÀ¸n-t¡-−-Xm-Wv. 31. d±m-¡Â 2002þse Adn-bm-p-Å kzX-{´y-n-baw (5 of 2003) CXn-m d±m-¡n-bn-cn-¡p-¶p. µn þ An-tPm-k^v