TULANG AKO ANG KRIMINAL Ni Batubalani

1. AKO ANG KRIMINAL Ni Batubalani
i
Marangal ang Hukom: Akong nasasakdal ay kusangloob pong ngayo’y
umaamin sa salang pagpatay …lamang, ang hiling ko,
bago patawan po ng kaparusahan, dinging sumandali ang huling hinaing ng
pusong sugatan; sa gagawing ito, di-tangka kong hingin ang kapatawaran,
ang tanging hangad ko, buong pangyayari – sa madla’y matanghal ...
ii
Totoo pong ako ang siyang pumugto sa buhay ng kasing buhay ng buhay
kong taong hilalagyo; dahil po sa kanya, hindi ko nilingon ang pilak at ginto ng
ama’t ina ko na tutol sa aming suyuang masamyo; ang kariwasaa’y tinalikuran
kong loob ay buo, aniko sa sinta:”Ang atang kutsilyo’y kaya kong itayo!”
iii
Linggo po ng gabi nang huling magniig
Kami ng giliw ko sa lumang kapilya ng Nayong Lawiswis; nagsumpaan kami
sa harap ng altar na marikit at nagsumping-pusong sa pagsasandugo’y
walang tatailis; mga saksi nami’y kurus at balaraw at mga bituing sa langit na
bughaw – dumilat-pumikit
iv
Kami’y nagkayaring walang ulik-loob- sa kinabukasan, akong kanyang giliw ay
pasasa-lunsod; doo’y tutuklasin ng ang palad ko ang ginhawa’t lugod na
handing ikait ng ma’t ina ko sa sintang alindog; tatlong buwan kaming sa
pangungulila’y kapwa magyuyukyok, kawikaan namin: “Sa likod ng dusa …
ligaya’y kasunod!”
v
Nang mag-umaga na’y halos alimpuyo ang abang damdaming ako’y
namaalam sa tanging irog ko; habang papalayo, hakbang na mabagal ay
naging patakbo sa masidhing nasang taluktok ng mithi ay agad maadyo; at
bilang habilin: “Pagtatatlong bilog na buwan,” aniko “muling magtatagpo sa
lumang kapilya ikaw … saka ako.”
vi
Ako, palibhasa’y may talinong angkin at nakasulit nang may dalawang taon sa
Serbisyo sibil, ilang araw lamang sa Kamaynilaan agad nagningning ang sa
aking palad ay nakaghit nang magandang bituin; gayunman, hanga kong ang

2. irog kong mahal ay aking sabikin, sukat pasabing – ‘May sorpresa ako sa
aking pagdating!”
vii
Dal’wang buwang sahod ang di ko ginasta at inilaan ko sa damit-pangkasal
ng hirang ko’t sinta; belo, ng singsing - inihanda ko na, sampu ng gugulin sa
kapilya, pari’t piging na masigla; nasambit ko tuloy: “Nagtakwil man kahit ang
ama ko’t ina, saringal ng aming gayak na kasalan, ngayo’y magtataka!”
viii
Pagkuwa’y sumpit ang gabing marilag na ikatlong bilog ng palabang buwang
singganda ng liyag; sa pasalubong ko’y di magkandadala kaya’t sa
paglulunsad, doon sa himpilan inilagak muna ang lahat at lahat; kapag karaka
na, sa lumang kapilya paa ko’y kumagkag …
“A walang pagsalang siya’y naroon nang puso’y pumipitig!”
x
Nang naw ko na ang kapilyang munti, ang pagnanasa kong marating na iyo’y
lalunang sumidhi; sa loob at labas, ang ilaw-dagitab waring nagbubunyi
nagulumihan ang taong pulutong; sa aking namasdan sa harap ng altar –
ako’y napauntol … puso ng sinta ko ay sa ibang puso nakikipagbuhol; dugo
ko’y sumulak, damdamin ko’y tinggang kagyat na nag-apoy at sa kanyang
dibdib, ang saksing balaraw … aking ibinaon!
xi
Sa nangyaring iyon ako’y naging imbi, silakbo ng poot sa pagkariwara’y di ko
naikubli; nagtiwala ako’t bahagya man yata’y di naguniguni na ang paglililo’y
nasa kagandahan - pangyayari’y saksi; ngunit magsisisi man sana pagsapit
ko ay wala na’t huli, libong kamataya’y matamis na bunga ng paghihiganti!
xii
Marangal na Hukom, ako na po’y handa na tumanggap ngayon ng parusang
hatol sa salang nagawa; ako ang criminal na siyang kumitil sa hirang kong
mutya ay iyon ay di ko pinagsisihan kahit na bahagya; may sampu mang
buhay ang palad kong api ay ikatutwa na aking ibuwis … mangalipol lamang
ang lilo’t kuhila!