1. EmbryologischeEmbryologische
ontwikkelingontwikkeling
Dr. R. SchatsDr. R. Schats
IVF CentrumIVF Centrum
VUmcVUmc

2. OnderwerpenOnderwerpen
 Embryologie voorplantingsorganenEmbryologie voorplantingsorganen
 Embryologie endocriene systeemEmbryologie endocriene systeem

3. Enkele vuistregelsEnkele vuistregels
 Het basispatroon is vrouwelijkHet basispatroon is vrouwelijk
 Y chromosoom: TDF productie: leidtY chromosoom: TDF productie: leidt
tot ontwikkeling testistot ontwikkeling testis
 Testis produceert testosteron enTestis produceert testosteron en
MIFMIF

4. Mannelijke en VrouwelijkeMannelijke en Vrouwelijke
geslachtsorganen: uitwendiggeslachtsorganen: uitwendig
 Indifferent stadium:Indifferent stadium:
sinus urogenitalissinus urogenitalis
 Onder invloed testosteron:Onder invloed testosteron:
mannelijke richtingmannelijke richting

5. Mannelijke en VrouwelijkeMannelijke en Vrouwelijke
geslachtsorganen: inwendiggeslachtsorganen: inwendig
 Vrouw:Vrouw:
ovarium en buizen van Müllerovarium en buizen van Müller
 Man:Man:
testis en gangen van Wolfftestis en gangen van Wolff

6. Vrouwelijke geslachtsorganenVrouwelijke geslachtsorganen
Ovarium en Buizen van MüllerOvarium en Buizen van Müller
 OvariumOvarium
 EileidersEileiders
 Baarmoeder (corpus + cervix)Baarmoeder (corpus + cervix)
 Bovenste 2/3 deel vaginaBovenste 2/3 deel vagina

7. Mannelijke geslachtsorganenMannelijke geslachtsorganen
Testis en Gangen van WolffTestis en Gangen van Wolff
 TestisTestis
 EpididymisEpididymis
 Vas deferensVas deferens
 ZaadblazenZaadblazen

8. Embryologie van het EndocrieneEmbryologie van het Endocriene
SysteemSysteem
 HypothalamusHypothalamus
 Hypophyse: zakje van RathkeHypophyse: zakje van Rathke
 Portaal vaatstelselPortaal vaatstelsel
 Al volledig ontwikkeldAl volledig ontwikkeld

9. Syndroom van Mayer –Syndroom van Mayer –
Rokitansky - KüsterRokitansky - Küster
 Chromosomen: 46, XXChromosomen: 46, XX
 Gonade: ovariumGonade: ovarium
 Phenotype: vrouwPhenotype: vrouw
 Complete fusiestoornis van deComplete fusiestoornis van de
buizen van Müllerbuizen van Müller
 Gevolgen: geen baarmoeder enGevolgen: geen baarmoeder en
daardoor geen bovenste 2/3 deeldaardoor geen bovenste 2/3 deel
van de vaginavan de vagina

10. Normale uterus ontwikkelingNormale uterus ontwikkeling
10-16e wk

11. Indeling uterus anomalieënIndeling uterus anomalieën
 S. van Mayer-Rokitanski-KusterS. van Mayer-Rokitanski-Kuster::
aplasie vagina / uterus 1:5000aplasie vagina / uterus 1:5000

12. Uterus anomalieënUterus anomalieën

13. SamenvattingSamenvatting
 Overzicht van de geslachtelijkeOverzicht van de geslachtelijke
ontwikkeling bij man en vrouwontwikkeling bij man en vrouw
 Wat er mis kan gaan laten zienWat er mis kan gaan laten zien
aan overigens zeldzameaan overigens zeldzame
syndromensyndromen