Article (in Dutch) in the AG Connect about automating your IT organization across the entire IT value chain. Most IT organization typically lack a sophisticated plan and approach of how to automated IT activities across the service life cycle from plan, code, build, test, deploy, monitor, etc. Use the IT4IT Reference Architecture from The Open Group to guide this transformation journey.

1. 51
MANAGEMENTMANAGEMENT
50 AG CONNECT OKTOBER 2016AG CONNECT OKTOBER 2016
ACTIEPUNT VOOR DE CIO
IT-ORGANISATIES HOUDEN
ZICH BEZIG MET HET
AUTOMATISEREN VAN
BEDRIJFSPROCESSEN VOOR
DE BUSINESS. MEN HEEFT HET
OVER DIGITAL ENTERPRISE:
BEDRIJFSPROCESSEN
WORDEN VERGAAND
GEAUTOMATISEERD OF
GEROBOTISEERD. MAAR DE
AUTOMATISERINGSGRAAD
BIJ DE MEESTE IT-AFDELINGEN
IS ZEER LAAG, TE LAAG.
door Rob Akershoek
Het automatiseren van de interne
IT-processen is cruciaal om de toekomsti-
ge ambities van de Digital Enterprise
waar te maken. De IT-organisatie zal zich
de komende jaren moeten omvormen tot
een slagvaardige en wendbare IT-dienst-
verlener. De IT-organisatie wordt een
servicebroker waarbij IT-diensten worden
ingekocht bij een groeiend aantal externe
IT-serviceproviders, zoals cloudleveran-
ciers. De moderne IT-organisatie zal de
eigen informatievoorziening op orde
moeten krijgen om de regie te kunnen
voeren over diverse externe partijen.
Bovendien zal de IT-organisatie met
minder medewerkers de stijgende
complexiteit het hoofd moeten bieden.
Denk aan:
• Meer componenten en onderliggende
afhankelijkheden in het IT-landschap
(als gevolg van micro-services, Internet
of Things, Service Oriented Architec-
tures, API economy).
• Meer leveranciers in het IT-ecosysteem
(denk aan de diverse IaaS-, PaaS- en
SaaS-cloudleveranciers).
• Stijgende consumptie van IT-diensten
(toename van aantal bedrijfstransacties
en opslag van bedrijfsgegevens).
• Toename van het aantal incidenten en
events (denk aan beveiligingsrisico’s en
beveiligingsincidenten).
• Vaker uitrollen van changes en releases
(als gevolg van Agile Development en
Continuous Delivery).
• Toename IT-managementdata, zoals
logfiles, transactiedata, configuratiedata
(te veel data om nog handmatig te
kunnen analyseren).
Naast deze toename van de vraag en
complexiteit, zal men tevens sneller,
transparanter en goedkoper moeten
leveren. Voorheen kwam de IT-organisa-
tie er nog wel mee weg om activiteiten
handmatig uit te voeren en gaten in de
administratie te dichten met spreads-
heets. Maar om aan de eisen van de
nieuwe Digital Economy te kunnen
voldoen, zal de IT-functie veel gestroom-
lijnder moeten werken. De productiviteit
moet drastisch omhoog.
Het aanbod van IT-managementtools
groeit sterk en de markt is nog volop in
beweging. In de tabel op pagina 53 is een
overzicht gegeven van de belangrijkste
hulpmiddelen om IT-processen binnen de
DIGITALISEER JE
BEDRIJF, BEGIN
BIJ IT IT-
AFDELING
MOET ZICH
AUTOMATI­
SEREN
ROB AKERSHOEK
Rob Akershoek
(Rob.Akershoek@
LogicalisSMC.com)
is werkzaam als
IT-managementarchitect
bij Logicalis SMC en
tevens voorzitter van
het IT4IT Forum bij The
Open Group (http://
www.opengroup.org/
IT4IT).

2. 53
MANAGEMENT
AG CONNECT OKTOBER 2016
MANAGEMENT
52AG CONNECT OKTOBER 2016
IT-organisatie te automatiseren. De
laatste jaren heeft de IT-organisatie al
flink geïnvesteerd in managementtools
ter ondersteuning van specifieke taken,
zoals back-up, job scheduling, discovery
en monitoring. Daarnaast hebben
beheerders vele tientallen scripts gemaakt
om periodieke taken te ondersteunen.
Maar tot op heden zijn deze inspanningen
nog onvoldoende gebleken.
OORZAKEN
Er zijn een aantal oorzaken te noemen
waardoor automatisering van IT-activitei-
ten achterblijft in vergelijking met de
ontwikkelingen bij de business zelf. Ten
eerste ontbreekt er een visie en architec-
tuur voor de inrichting van de informatie-
voorziening van de IT-functie. Er
ontbreekt een plan voor de langere
termijn. Bovendien is er geen echte
eigenaar van alle automatiseringshulp-
middelen die nodig zijn om IT te mana-
gen. Op CIO-niveau is er nog maar
weinig aandacht voor geweest. Met als
gevolg dat de keuze voor tools wordt
overgelaten aan de individuele teams en
afdelingen: zij selecteren de tools en
optimaliseren de eigen interne processen
zonder rekening te houden met de gehele
IT-waardeketen.
Het gevolg is dat het automatiseren van
IT-activiteiten ad hoc en gefragmenteerd
wordt opgepakt. De meeste initiatieven
worden los van elkaar geïnitieerd, denk
aan Application Performance Monitoring
(APM), ketenmonitoring, verbeteren van
datakwaliteit in de CMDB met behulp
van discovery, test automation en
automated deployment. Daarnaast zijn er
vele trends en ontwikkelingen waarop de
IT-organisatie tegelijkertijd wil inspelen,
zoals Continuous Delivery, agile develop-
ment, DevOps, ChatOps, Big Data (voor
de IT-afdeling), predictive analytics,
cloud-orchestration. Het ad hoc uitvoe-
ren van al deze initiatieven heeft geleid
tot een wildgroei aan tools – met hoge
kosten en moeizame integraties als
gevolg.
Om significante verbeteringen te realise-
ren zal men zich moeten richten op het
automatiseren van activiteiten over de
gehele IT-waardeketen heen. In plaats van
het optimaliseren van specifieke functies,
zoals testmanagement of CMDB, zal men
het hele voortbrengingsproces in ogen-
schouw moeten nemen. Het draait om
het automatiseren van het hele systeem
(of pipeline), vanaf het idee (in de
portfoliobacklog), het iteratief ontwerpen
(op basis van de productbacklog),
bouwen, deployen en testen, tot en met
het in productie nemen en daarna
continu verbeteren.
Om dit te bereiken is het om te beginnen
van belang een visie te ontwikkelen op de
toekomstige IT-functie. Men kan gebruik
maken van de IT4IT-referentiearchitec-
tuur van The Open Group om te komen
tot een gemeenschappelijk doelarchitec-
tuur. IT4IT (IT voor de IT-afdeling) biedt
het grotere plaatje van de informatievoor-
ziening voor de business van IT om
zodoende de juiste keuze te kunnen
maken bij de inrichting van de gehele
pipeline. Het is niet zinvol om bestaande
IT-processen te automatiseren, meestal
zal er een herontwerp moeten plaatsvin-
den en zal een nieuwe manier van werken
moeten worden geïntroduceerd. Daar-
naast is het essentieel dat er een eigenaar
wordt aangewezen die verantwoordelijk is
voor de gehele keten van IT-manage-
menttools.
Tegelijkertijd is het van belang om de
onderliggende IT-infrastructuur vergaand
te standaardiseren. De IT-organisatie zal
een of meerdere cloudplatformen moeten
definiëren waarop toekomstige applica-
ties komen te draaien. Deze interne en
externe cloudplatformen (IaaS en PaaS)
zullen standaardbouwblokken (ook wel
patterns of blueprints) moeten bieden om
de infrastructuur, nodig voor applicatie-
hosting, volledig geautomatiseerd uit te
kunnen leveren (middels open en
standaard-API’s). Cloudleveranciers
leveren daarnaast steeds meer standaard
automationtools om capaciteit aan te
vragen, te configureren en voortdurend
aan te passen aan veranderde gebruikers-
patronen. Met deze mogelijkheden moet
al tijdens de systeemontwikkeling
rekening worden gehouden. Alleen op
deze wijze is het mogelijk om structureel
de kosten van applicaties over de gehele
levenscyclus te verlagen.
VOORWAARDE
Een belangrijke voorwaarde is dat de
manier waarop applicaties worden
ontwikkeld, volledig moet worden
herzien. Men zal tijdens de ontwikkeling
niet alleen de functionaliteit voor de
business moeten ontwikkelen, maar er
ook alles aan moeten doen om IT-ma-
nagementfunctionaliteit te realiseren voor
het geautomatiseerd testen, deployen en
managen van de applicaties over de gehele
levenscyclus.
Het is niet voldoende om de Continous
Delivery-activiteiten te automatiseren,
zoals build, test en deployment. Men zal
tevens applicatiemonitoring en dagelijkse
beheeractiviteiten moeten meenemen.
Op deze wijze kunnen nieuwe releases
snel, betrouwbaar en geautomatiseerd
worden uitgerold, waarna de applicatie
actief bewaakt kan worden. Na de
deployment van een nieuwe release wordt
de CMDB automatisch aangepast, zodat
deze volledig actueel gehouden wordt.
Indien nodig kan automatisch (tijdelijk)
aanvullende capaciteit worden bijgescha-
keld (zoals auto-scaling op een cloudplat-
form). Of er wordt bij verstoringen
automatisch functionaliteit overgeheveld
naar andere servers of datacenters. Door
standaard logging en data-analytics is
men in staat om de oorzaken van
problemen sneller te vinden en op te
lossen. Bovendien heeft men te allen tijde
inzicht in de kosten op basis van daad-
werkelijk gebruikte IT-resources.
Het beste kan men beginnen met het
automatiseren van een beperkte set
strategische applicaties die gaan draaien
op het nieuwe cloudplatform. Als
ervaring is opgedaan met deze manier van
werken, kan men andere applicaties
toevoegen. Nogmaals: focus op de gehele
keten in plaats van het optimaliseren van
individuele tools en processen.
UITDAGING / PROBLEEM
MOGELIJKE
AUTOMATISERINGSOPLOSSING
Testen duurt te lang (of fouten
komen pas in productie aan
het licht).
Code analysis.
Test automation.
Security testing.
Performance en stress testing.
Service virtualisation.
Benodigde infrastructuur wordt
niet snel genoeg geleverd.
Self-service portal
Cloud provisioning, bestellen middels
een self-service portal (of API), volledig
geautomatiseerd installeren en configure-
ren van infrastructure patterns (infrastruc-
ture as code).
Leveren van nieuwe releases
maar productie duurt te lang.
Inrichten van Continuous Delivery (CD)
pipeline inclusief Application release
automation (ARA), gebruik makend van
standaardapplicatie-blueprints.
Verstoringen of performan-
ce-problemen die niet tijdig
worden verholpen.
Service monitoring, proactief signaleren
van mogelijke verstoringen en vervol-
gens het automatisch herstellen van de
dienstverlening.
Automated recovery / runbook auto-
mation.
Geen inzicht in daadwer-
kelijke performance vanuit
klantperspectief (en mogelijke
oorzaken).
Application Performance Monitoring
(APM), End-to-end monitoring (zoals
synthetic transactions).
Ketenmonitoring, volgen van bedrijf-
stransacties over de diverse applicaties
en systemen heen.
Beveiligingsincidenten die niet
worden opgemerkt.
Security monitoring en event manage-
ment, bewaken van security en toegang
tot systemen, Fraud-detection, vulnerabili-
ty scanning en log analytics.
Het duurt te lang om IT-ca-
paciteit aan te passen (met
als gevolg overcapaciteit of
slechte performance).
Auto-scaling, capaciteit automatisch
dynamisch aanpassen aan de vraag (of
kosten te verlagen en performance te
verbeteren).
Het kost veel tijd om de
oorzaak van incidenten en
problemen te achterhalen.
Log analytics.
Big Data voor de IT-afdeling, verzamelen
van logdata, transacties, et cetera.
Geen inzicht in gebruik resour-
ces en gemaakte kosten.
Automatisch meten van gebruik,
verzamelen van daadwerkelijke kosten,
toekennen van kosten op basis van de
servicemodellen in de CMDB.
CMDB en service-modellen
zijn niet actueel (en toegeken-
de IT-resources).
Automated discovery, koppelen van
deployment-tools aan de CMDB.
Veel tijd gaat verloren met
het zoeken van informatie,
genereren van rapportages,
enzovoort.
Self-service reporting.
Big data voor IT (verzamelen en analyse-
ren van IT-managementdata).
Moeizame communicatie en
afstemming met de business.
Self-help (en selfserviceportal).
ChatBots.
OVERZICHT
AUTOMATISERINGSOPLOSSINGEN
Automatiseren IT-
processen cruciaal
om Digital Enterprise
waar te maken
“Je komt er niet meer
mee weg om gaten
in de administratie
te dichten met
spreadsheets.”