1. 1. Η Βυζαντινή αυτοκρατορία υπήρξε μία από τις
μακροβιότερες αυτοκρατορίες στην ανθρώπινη ιστορία.
Στα 1000 χρόνια που διήρκεσε το Βυζάντιο, η
κοσμηματοποιία οπωσδήποτε άλλαξε πολλές μόδες. Τα
βραχιόλια (περικάρπια ή ψέλια) φοριούνταν κυρίως από
γυναίκες αλλά δεν τα απέκλειε και η ανδρική αμφίεση. Η
μόδα φυσικά ξεκινούσε πάντα από την
Κωνσταντινούπολη και μάλιστα από τις κυρίες του
παλατιού.
2. Οι πολύτιμοι λίθοι έχουν χρησιμοποιηθεί ευρύτατα
σε όλες τις περιόδους είτε με στήριξη καστονιού πάνω
στα μέταλλα, είτε υπό μορφή χανδρών σε σειρές
εναλλασσόμενων χανδρών. Κατά καιρούς
https://byzancepro.wordpress.com/
Σελίδα 1

2. χρησιμοποιήθηκαν όλες οι μεταλλουργικές τεχνικές στο
Βυζάντιο. Πιό συχνά συναντάμε την διάτρηση και την
συρματερή τεχνική. Η πιό διαδεδομένη διακοσμητική
τεχνική οπωσδήποτε ήταν το περίκλειστο σμάλτο. Tα
δαχτυλίδια ήταν πολύ κοινά σε γυναίκες και άνδρες
3. Τους δύο τελευταίους αιώνες του Βυζαντίου η
κοσμηματοποιία είναι φτωχότερη όπως και όλη η
αυτοκρατορία. Οι τεχνίτες προτιμούν τις τεχνικές που
χρησιμοποιούν μικρότερη ποσότητα μετάλλου όπως τη
συρματερή τεχνική, και δουλεύουν όλο και πιο πολύ με
ασήμι.
4. To 10ο και 11ο αιώνα η αλληλεπίδραση των
Βυζαντινών με το ανερχόμενο έθνος των Αράβων
εμπλούτισε την Βυζαντινή κοσμηματοποιία με την
αραβική αισθητική και τεχνικές όπως η ένθεση που
κυριαρχούσε στα αραβικά έργα μεταλλουργίας. Τα
σκουλαρίκια ήταν αγαπημένο στολίδι για τις γυναίκες,
5. Το 1204 η Κωνσταντινούπολη λεηλατήθηκε αγρίως
από τους λατίνους σταυροφόρους που την κατέλαβαν με
αποτέλεσμα όλα τα πολύτιμα αντικείμενα, κοσμήματα
και εκκλησιαστικά είδη να μεταφερθούν στη δύση.
Πολλά από αυτά βρίσκονται σήμερα στα μουσεία των
δυτικών πρωτευουσών. Η κατασκευή κοσμημάτων στο
Βυζάντιο γινόταν στα ίδια ακριβώς εργαστήρια που
κατασκευάζονταν τα εκκλησιαστικά πολύτιμα
αντικείμενα. Μία πολύ αξιόλογη συλλογή που που
δείχνει την αισθητική και τις τεχνικές της εποχής
υπάρχει στο σκευοφυλάκιο της μονής Βατοπαιδίου του
Αγίου Όρους.
6. Επιστήθιος σταυρός από επίχρυσο ασήμι του 15ου
αι. Το καμέο με την προτομή του Χριστού είναι
https://byzancepro.wordpress.com/
Σελίδα 2

3. κατασκευασμένο από ίασπη. Φυλάσσεται στο
σκευοφυλάκιο της μονής Βατοπαιδίου στο Άγιο Όρος.
7. Το κέντημα με βυζαντινή βελονιά, μοιάζει να
ιριδίζει λόγω των κυματισμών που δημιουργούνται,
καθώς το φως αντανακλάται σε διάφορες κατευθύνσεις.
Το χρώμα πάλλεται και δίνεται η εντύπωση ότι έχουν
χρησιμοποιηθεί δύο τόνοι κλωστών (για παράδειγμα
κόκκινο και ανοικτό κόκκινο) ενώ στην ουσία έχει
χρησιμοποιηθεί ένα μόνο χρώμα.
8. Με βυζαντινή βελονιά εξοικονομούμε πολύ κλωστή
καθώς μπορούμε να γεμίσουμε με την ελάχιστη
ποσότητα μεγάλες επιφάνειες. Αν γυρίσετε το κέντημα
από την ανάποδη θα δείτε ελάχιστη ποσότητα κλωστής
καθώς όλη η κλωστή τοποθετείται στην καλή του
υφάσματος.
9. Υπάρχει ευελιξία στα χρώματα των βυζαντινών
κεντημάτων(μπορούμε να αλλάξουμε τα χρώματα του
κεντήματος ανάλογα με το γούστο μας), καθώς επίσης
και στα μεγέθη των κεντημάτων.
10. Τα βυζαντινά κεντήματα και πολλά άλλα
κεντιούνται με παραδοσιακές βελονιές που
συναντώνται σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας, όπως
για παράδειγμα είναι η «βυζαντινή», η «ριχτή», η
«πλακέ», η «ρίζα», η «αραχωβίτικη», η «Περγάμου»,
η «ασταχωτή» κ.α.
https://byzancepro.wordpress.com/
Σελίδα 3

4. Ερωτήσεις
Project
Βυζαντινή Τέχνη
Κοσμήματα και Κεντήματα
1.Τι γνωρίζετε για τα βυζαντινά βραχιόλια;
2.Από που ξεκίνησε η βυζαντινή μόδα:
3.Τι γνωρίζετε για τους πολύτιμους λίθους;
4.Τι είναι το σκευοφυλάκιο;
5.Που βρίσκεται το σκευοφυλάκιο;
6.Τι γνωρίζετε για τον επιστήθιο σταυρό;
7.Ποία είναι τα χαρακτηριστικά της βυζαντινής βελόνας;
8.Ποιά ήταν τα στολίδια των γυναικών στο Βυζάντιο;
9.Ποιά ήταν η διακοσμητική τεχνική του Βυζαντίου σε
σχέση με την σημερινή;
10.Που γινόταν η κατασκευή κοσμημάτων στο
Βυζάντιο;
https://byzancepro.wordpress.com/
Σελίδα 4