1. 건강에 대한 견해
- 모델 –
2016. 5.2
Эрүүл мэндийн тухай
ойлголт -Загвар-
2.
3.
4. 건강에 대한 견해
Эрүүл мэндийн талаарх ойлголт
- 모델 - Загвар
1. 원시(Primitive)모델 Анхдагч
2. 임상적(Clinical) 모델 Клиникийн
3. 역할 수행(Role-performance) 모델 Үүрýг- гүйцэтгэл
4. 적응(Adaptation)모델 Дасан зохицол
5. 생태학적(Ecological) 모델 Экологийн
6. 행복주의적(Eudaimonistic) 모델 Баяр баясгалан
7. 경험(Experiential)모델 Туршилтын
5. Models of Health(1) эрүүл мэнд
Others view health as a personal asset, as shown in these statements:
“when you have your health you have everything.”, “I lost my health
when……” Health may be viewed as an outcome of careful lifestyle or as
an aspect of life over which has little control.
Çàðèì õ¿ì¿¿ñ “ýð¿¿ë áàéâàë áèäýíä á¿õ ç¿éë áàéíà
ãýñýí ¿ã” “….òýãýæ áàéãààä ýð¿¿ë ìýíäýý
ìóóòãàñàí” ãýõ çýðãýýð ýð¿¿ë ìýíäèéг õóâü õ¿íèé
ºìч ãýæ ¿çäýã áàéíà. Ìàãàäã¿é àìüäðàëûí çºâ
õýâøëèéí àчààð ãàðñàí ¿ð ä¿í ýñâýë áàãà çýðýã
õÿíàõ áîëîìæòîé àìüäðàëûí íýãýí ç¿éë ìýòýýð ýð¿¿ë
ìýíäèéã òàéëáàðëàæ áîëîõ þì.
5
6. 1. 원시 모델 Primitive model Анхдагч загвар
건강과 질병은 인간에 대한 외적 힘으로 인해 조절된다. 고대 사람들은 질병을 포함한 자연적 현상
을 신 또는 영혼, 종교의 일로 생각했고 건강 행위들은 이에 근거하였다.
의료인이나 성직자들은 불행한 질병으로부터 악령을 쫓아버렸다. 지금도 질병을 잘못으로 인한 벌
이나 경고 없는 자율적이고 무정형적인 힘 때문이라고 생각하는 많은 사람들이 있다.
이런 사람들이 아프게 되면 “ 왜 나인가?”라는 생각을 하게 된다.
Àíõäàãч çàãâàðò õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíä áîëîí ýð¿¿ë áóñ áàéäëûã ãàäààä õ¿чèí
ç¿éë óäèðääàã ãýæ ¿çäýã áàéñàí. Ýðòíèé õ¿ì¿¿ñ áàéãàëийí ÿìàð íýãýí
õ¿ч òóõàéëáàë áóðõàíààñ èðñýí øèéòãýë ýñâýë ñ¿ñýã áèøðýë, øàøèí
ø¿òëýãòýé õîëáîæ ¿çäýã áàéæýý.
Ýìч ýñâýë ëàì, ñàíàâààðòàíãóóä õóâü òîõèîë ìóóòàé ºâчòíººñ ìóó ¸ðûí ñ¿íñèéã
çàéëóóëäàã ãýæ ¿çäýã áàéâ. Өíººäºð ч ãýñýí ººðèéí ýð¿¿ë áóñ áàéäëàà
ãýì í¿ãýë ¿éëäñýíèé øèéòãýë ýñâýë ÿìàð íýãýí ãýì áóðóó ¿éëäýýã¿é
áàéõàä ºâчèí òóñëàà ãýõ õ¿ì¿¿сòýé îëîí òààðàëäàæ áîëíî. “Яàãààä áè
ãýæ” ãýæ õàëàãëàõ ºâчòí¿¿äýä àíõààðàë õàíäóóëàõ õýðýãòýé. Ýäãýýð
õ¿ì¿¿ñ äýýð àæèëëàõäàà ñóâèëаãч ñ¿ñýã áèøðýëèéí ýñâýë
óëàìæëàëòûн ýìчèëãýýíèé àðãóóäûã õýðýãëýæ áîëíî.
7. 2. Клиникийн загвар
임상적 모델 Clinical model
. 임상적 모델은 건강의 생의학적 관점.
건강은 질병이 없거나 질병에 반대되는 것. 건강이 직선의 한 쪽 끝에 있고 질병이 다른 쪽 끝에 있는 건강-
비 건강 연속선의 개념은 이 모델과 일치.
초점은 “근본적으로 병리학적인 신체적 정신적 상태를 제거하고 그에 수반되는 통증을 완화시키는 것
(Smith, 1981, p. 46). 건강관리자의 역할은 질병의 증상이 더 이상 존재하지 않고 완화가 되면 끝난다.
인간의 총체적 관점에 대한 인식이 없다.
Êëèíèêèéí çàãâàðààð ýð¿¿ë ìýíäèéí физилогийн îéëãîëòóóäûã èëýðõèéëäýã.
Ýð¿¿ë ìýíä ãýäýã íü ºâчèí ýìãýãã¿é áàéõûã áóþó ýð¿¿ë áóñ áàéäëûã ýñðýã
îéëãîëò þì. Ýð¿¿ë ìýíäèéг õýìæ¿¿ðèéн íýã ¿ç¿¿ð, õàðèí ºâчíèéã íºãºº ¿ç¿¿ð íü
ãýäýã ¿¿äíýýñ ýð¿¿ë ìýíä- ýð¿¿ë áóñ áàéäëûí ¿ðãýëæëýëèéí îéëãîëò þì.
Ýíýõ¿¿ çàãâàðò àñàðãàà ñóâèëãàà íü “ýõëýýä áèå ìàõáîäèéí áîëîîä îþóí
ñàíààíû õýâèéí áóñ íºõöºë áàéäëûã àðèëãààä, äàâõàð ºâäºëòººñ чºëººëºõ þì.
øèíæ òýìäã¿¿äийг àðèëгаæ, ºâäºëòийг ¿ã¿é áîëñîíîîð Ýð¿¿ë ìýíäèéí òóñëàìæ
¿éëчèëãýýã ¿ç¿¿ëæ áàéãàà õ¿ì¿¿ñèéí ¿¿ðýã äóóñãàâàð áîëíî.
Öààøäàà êëèíèêèéí çàãâàð íü õ¿íèéã öîãöîîð íü àâч ¿çýõ ¸ñòîé ãýñýí ¿çýëä
íèéöýõã¿é áîëíî.
7
8.
9. 3. ¯¿ðýã- ã¿éöýòãýëèéí çàãâàð
Role-performance model 역할수행모델
역할-수행 모델은 건강을 인간이 자신의 역할을 효율적으로 수행하기 위한 능력으로 본다.
질병은 건강하지 않은 느낌으로 인해 사회적 역할과 업무를 수행하는데 대해 무능함으로써
나타난다.
• ¯¿ðýã-ã¿éöýòãýëèéí çàãâàð íü õ¿í ººðèéíõºº ¿¿ðãèéã
õàíãàëòòàé áèåë¿¿ëж чадах чàäâàðààð òºëººë¿¿ëäýã. Ýíý
çàãâàð íü ýð¿¿ë ìýíäèéí íèéãìèéí àæèëòàí áîëîí ëàì,
ñàíàâààðòàí íàðûí àæëààñ øàëòãààëíà. ¯¿ðýãò öàëèí õºëñ
àâàõ, ýöýã ýõ áàéõ çýðýã õàìààðíà. Ýð¿¿ë áóñ áàéäàë íü
íèéãìýýñ õ¿ëýýñýí ¿¿ðãýý áèåë¿¿ëýõ чàäâàðã¿é áîëñîí, ìºí
ýð¿¿ë ñàðóóë áóñ áàéõààð òîäîðõîéëîãäоíî.
9
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16. 4. Дасан зохицол
Adaptation 적응모델
Health is a creative process. Disease is a failure in adaptation, or maladaptation.
인간이 살아가면서 새로운, 다양한 , 때로는 위협적인 경험을 하게 되면서, 건강의 상실 없이 삶의 통합
성과 전체성을 유지하기 위해 변화하는 과정
Хүн амьдрах хугацаандаа шинэ, олон төрлийн, бүрэн төгс туршлага олж аван
эрүүл мэндээ хамгаалахын тулд бүх туршлагаа ашиглан өөрчлөх явц.
Bio-psycho-social being
최적의 건강은 환경에 유연하게 상호작용 하면서 적응하는 것
성장과 변화는 있지만 안정되어야 한다. 변화의 rate, amount 가 인간이 적응할 수 있는
한계를 벗어나게되면 질병이 발생.
성공적인 적응은 삶의 통합성을 강화하면서, 기능 수준을 보다 높게 이끌 수도 있다.
치료 목적은 사람의 적응능력을 높이는 것
Бие –сэтгэц- нийгэм
• Хамгийн сайн эрүүл мэнд нь хүрээлэн буй орчиндоо дасан зохицох
• Өсөлт болон өөрчлөлт явагдаж байгаа ч аюулгүй байдал. Өөрчлөлтийн түвшин,
хурд хүний дасан зохицох хязгаараас хэтэрсэн үед өвчин үүснэ.
• Амжилттай дасан зохицолт нь амьдралыг сайжруулдаг,
• Эмчилгээний зорилго нь хүний дасан зохицох чадварыг нэмэгдүүлэх юм.
16
17.
18.
19. 5. Байгал орчны загвар
Ecological model,
Agent-Host-Environment model
생태학적 모델은 agent-host, environment의 역동적인관계에 근거한다.
세가지 구성요소는
1) host; 영향 받기 쉬운 개인, 가족성향, 나이, 생활습관 등
2) agent: 상해 혹은 질병을 이르킬 수 있는 환경적 요인(생믈, 화학, 기계. 물리 정신사회적), 예, 병원체
3) 환경-인간이 질병에 쉽게 걸리게 할 수 있는 가난 혹은 비위생적인 환경(기후, 생활 환경, 소음, 경제상태, 기족의 죽
음과 같은생활사건,
• 질병은 이러한 요소들로 인해 직접적으로 관찰 가능하게 변형된다. 이 모델은 질병의 원인을 밝히는데 좋다.또한 위험
요인 을 알 수도 있다. 초점이 개인 건강보다는 대중의 건강을 유지, 증진에 도움을 준다.
• Экологийн загвар agent-host, байгал орчинтой байнгын холбоо нь дээр суурилна.
3н хэсэгтэй
1. Нөлөөлд автахад амархан хүн, гэр бүлийн хандлага, нас , амьдралын хэвшил
2. Гэмтэж бэртэх, өвчин тусах ,байгал орчны хүчин зүйл / ургамал, хими, физик,
нийгэм ,сэтгэц/
3. Хүрээлэн буй орчин – хүн өвчин эмгэг амархан тусах, бохир орчин / амьдрах орчин,
эдийн засгын байдал, чимээ шуугиан, гэр бүлийн гишүүдийн үхэл./
Өвчин эмгэг тусахад эдгээр хүчин зүйлүүд нөлөөлдөг. Энэ загвар нь өвчинийг оношлох,
нөлөөлх аюулыг мэдэж болно. Ганц хүний эрүүл мэндээс илүү бүлэг хүмүүсийн эрүүл
мэндийг хамгаалан дэмжхэд чиглэсэн.
19
20. 6. Баяр баясгалан
행복주의적 모델
이 모델의 이름이 유래된 행복(Eudemonia)은 이성에 맞는 활동적인 삶의 결과로써 행복한 상태를
의미한다.
인본주의적 심리학자, 특히 Maslow의 모댈에서 설명하듯이 건강은 자아실현과 자신의 잠재력을
최대한으로 구체화하고 현실에서 발휘하는 것
질병은 자아실현을 방해하는 상황으로써 정의된다.
• 일반적인 안녕(well-being)과 자아실현을 말하며 보다 높은 수준의 안녕을 성취하는 능력을 의미
한다.
• Àç æàðãàë ãýäýã ¿ãíýýñ ýíý çàãâàðûí íýð ¿¿ññýí áà ýíý íü
øàëòãààíààð óäèðäóóëñàí èäýâõèòýé àìüäðàëûí ¿ð ä¿íãýýð àç
æàðãàëòàé áàéõûã õýëíý.
Ýíýõ¿¿ çàãâàðûí òºëººëºãчèä íü õ¿ì¿¿íëýã ñýòãýë ç¿éчèä, ÿëàíãóÿà
Àáðàõàì Ìàñëîâ þì. Õ¿ì¿¿íëýã ñýòãýë ç¿éчèä íü õ¿íèé ¿íý öýíý, öîãö
áàéäàë äýýð òóëãóóðëàäàã áà ºñºí íýìýãäýõ áîëîìæ, áîäãàëü øèíæ,
ººðèé㺺 òàíèí ìýäýõ áîëîí á¿òýýëч áàéäàë çýðýã чàíðóóäûã
чóõàëчèëäàã.
• Ерөнхий (well-being) ба өөрийн хэлж байгаа хэрэгжүүлэлтээс ч
илүү өндөр түвшний эрүүл байх чадварыг хэлнэ.
26. 7. Туршилтын Experience model
최근 들어, 개인의 health experience에 focus.
• 간호이론가 - Martha Rogers(1990),
Jean Watson(1988)
Madeleine Leiniger(1991).
Quality of life is defined as the subjective experience of well-being
that includes physical, mental, and social dimensions.
Àìüäðàëûí чàíàðûã áèå ìàõáîäü, îþóí ñàíàà, áîëîí íèéãìèéí õýìæ¿¿ð
çýðãèéã áàãòààñàí ýð¿¿ë ñàðóóë áàéõûí ñóáüåêòèâ áàéäëààð
òîäîðõîéëíî.
28. Experience model of health(2)
Health is the experience of well-being.
Health is defined by its context.
Ýð¿¿ë ìýíä ãýäýã íü ýð¿¿ë ñàðóóë áàéõûã õýëíý.
Ýð¿¿ë ìýíä ãýäýã íü õóâü õ¿í áîëîí á¿ëãèéí õýâ ìàÿã áîëîí óòãà
óчðààð òîäîðõîéëîãäîíî.
Ýð¿¿ë ìýíä íü ººðèéí õàì ñýäâ¿¿äýýð òîäîðõîéëîãääîã.
Ýð¿¿ë áóñ áàéäàë áîëîí ºâчèí ýìãýãèéí õîîðîíä ÿëãàà áàéíà.
Ýð¿¿ë áóñ áàéäàë íü ñóáüåêòèâ: òóõàéí íºõöºë áàéäëûã ìýäýðч
áàéãàà õ¿í ë òóõàéí ç¿éëýý òàéëáàðëàæ чàäíà. ªâчèí ýìãýã íü
çàí ¿éëèéí øèíæ òýìäýã çýðýã îáüåêòèâ õýìæèãäýõ¿¿íýýð
òîäîðõîéëîãäîíî.
Ýп¿ë ìýíäèéí òóðøèëòûí çàãâàðò ýð¿¿ë ìýíäèéí ¿éëчèëãýýíèé
¿ð ä¿íã õàðóóëàõ àìüäðàëûí чàíàðûí òóõàé àñóóäëóóä õàìààðíà.
28
29. Эрүүл мэндийн талаарх бодлоо
хураангуйлбал…
Эрүүл мэнд нь äèíàìèê ¿éë ÿâö юм.
Эрүүл мэндèéã субъектив болон объектив òàëààñ òîäîðõîéëæ áîëíî. .
Эрүүл мэнд нь амьдралын зорилго юм.
Эрүүл мэнд нь өөрòºº àíõààðàë òàâèõ чадвар юм.
Эрүүл мэнд нь бие махбодь, îþóí ñàíàà, ñ¿ñýã áèøðýëèéí òàëààñàà харилцан бие биеäýý
õàìààðàëòàé áàéäàã
Эрүүл мэнд нь òóõàéí õ¿íèé á¿ðýí á¿òýí áàéäàë íü юм.
Эрүүл мэнд нь öîãö áàéäëûí èëðýë.
Эрүүл мэнд ãýæ дасан зохицох áàéäëààð äàâàí òóóëàõûã õýëíý.
Эрүүл мэнд нь субъектив áàéäàë þì.
Ýð¿¿ë ìýíä íü äýýøèëæ, áèé áîëäîã.
Эрүүл мэнд нь хувийн болон нийгэмийн àñóóäàë þì.
Health is a dynamic process.
Health is determined subjectively and objectively.
Health is a goal.
Health is being able to take care of yourself.
Health is optimal functioning in body, mind, and spirit.
Health is integrity of self.
Health is a sense of wholeness.
Health is coping adaptively.
Health is a subjective experience.
Health is growing and becoming.
Health is both an individual and societal issue.
30. TYPOLOGY OF 11 FUNCTIONAL HEALTH PATTERNS-1
Эрүүл мэндийн чиглэл
1. 건강지각-건강관리양상 ЭМ ойлголт- ЭМ удирдлагын загвар
(Health perception - health management pattern)
대상자의 인지된 건강, 안녕, 건강관리 방법 양상을 서술한다.
үйлчлүүлэгчийн хүлээн зөвшөөрсөн ЭМ, ЭМ хамгаалах арга зам
2. 영양-대사 양상 Шим тэжээл – Бодисын солилцоо
(Nutritional – Metabolic pattern)
3. 배설양상 Ялгаруулалт
(Elimination pattern)
4. 활동-운동 양상 Хөдөлгөөн
(Activity - Exercise pattern)
대상자의 대사요구와 관련된 음식과 수액의 양상과 부분적 영양 공급 양상을 서술한다.
үйлчлүүлэгчийн хоол тэжээл болон бодисын солилцооны талаар мэдэх
장, 방광, 피부등의 배설기능 양상을 서술한다.
Бүдүүн гэдэс, нарийн гэдэс , арьс эрхтэнүүд
운동, 활동, 여가시간, 레크리에이션 양상을 서술한다.
Спортоор хичээллэх 간호학입문
34. Health concept scale
• 정의: personal meaning of health for the individual
• Dimensions:
A. 임 상 모 델 Clinical
эмнэлзүйн
B. 기능/ 역할 수행(Role-performance) 모델 Үүрýг- гүйцэтгэл
C. 적응(Adaptation)모델 Дасан зохицол
D. 행복주의적(Eudaimonistic) 모델 Баяр баясгалан
