үр хөндөлтийн талаар өөрийн судалсан зүйлээ товчхон хйисэн юм

1. Би эх дэлхийдээ
мэндэлмээр байна

2. Эхийн хэвлий дэхь сарууд

3. Үр хөндөлт
гэж юу вэ?

5. Шалтгаан нь...
Жирэмслэсны үр хүүхэдтэй болохыг
хүсэхгүй байх нь үр хөндүүлэх үндсэн
шалтгаан болдог.

6. Шалтгаан нь 2...
 Хүсээгүй байхдаа жирэмсэн болох шалтгаан нь
жирэмслэлтээс хамгаалах аргуудыг хэрэглэлгүйгээр
бэлгийн харьцаанд орох мөн хэрэглэсэн боловч зөв
хэрэглэж чадаагүйтэй холбоотой.

7. Үр хөндөлтын хэлбэрүүд

10. Эмээр үр хөндөх
арга

11.  Энэ аргад хэрэглэдэг үндсэн эм бол мифепристон (RU-
486)юм. Энэ эмийн гол үйлчлэх механизм нь
жирэмсэлтийн хэвийн явцыг хангаж өгдөг прогестрон
дааврийн үүсэлтийг зогсоох хүчтэй нөлөө үзүүлдэг.
 Прогестрон даавар байхгүй болохоор умайн дотор
давхрага хуурч жирэмслэлт зогсдог.
 Эмээр үр хөндөх үед дээрх эмтэй хавсарч умайн
агшилтийг сайжруулах эм болон антибиотик хэрэглэдэг.
 Дээрх эмүүдийг тодорхой цагуудыг зайтай хэрэглэдэг
бөгөөд дараагийн эмийг ууснаас 4-5 цагийн дараа умай
базлаж цус гардаг.

12.  Ингэхдээ хэвийн биений юмтай ойролцоо
хэмжээтэй цус гарч цаашид багасан 3-4 долоо хоног
орчим үргэлжилдэг.
Энэ аргыг жирэмсний эрт хугацаанд мэргэжлийн
эмчийн заавар, хяналтанд хэрэглэх нь 92-97%-ын үр
дүнтэй гэж үздэг.
Хэрэв энэ аргаар үр хөндүүлэхээр шийдвэл
мэргэжлийн эмчид хандаж ажилбарын явц болон үр
дүн зэргийг хянуулж зөвлөгөө авна.
Энэ аргыг дур мэдэн буруу хэрэглэснээс болж цус
алдах, халдвар үүсэх зэрэг таны амь насанд аюултай
ноцтой хүндрэл үүсч болохыг анхаарах хэрэгтэй.

13.  Энэ аргын давуу тал:
• Умайн хүзүү, умай болон ойролцоох эрхтэнүүдэд
механик гэмтэл үүсгэдэггүй.
• Багажийн ариутгалтай холбоотой халдар авах эрсдэл
гардаггүй.
Дутагдалтай тал:
• Цус гаралт харьцангуй удаан үргэлжилдэг.
• Заавал жирэмсний эрт тодорхой заасан хугацаанд
хэрэглэх боломжтой.

14. Багажаар үр хөндөх
арга

15. 
Энэ аргад вакуум соруулгын аргыг хамааруулан авч үздэг.
Энэ аргыг жирэмсний эхний гурван сард үр хөндөлт
хийхэд түгээмэл хэрэглэдэг.
Энэ аргаар заавал зөвшөөрөгдсөн эмнэлгийн нөхцөлд
мэргэжлийн эмч үр хөндөлт хийдэг бөгөөд ажилбарын
үндсэн зарчим нь умайн хөндийд өсч байгаа хөврөлийг
вакуум орчин үүсгэсэн багажаар соруулж авах явдал юм.
Вакуум соруулгын аргаар үр хөндөх ажилбар 10-20 минут
орчим үргэлжилдэг. Үр хөндүүлсний дараа тухайн
эмнэлэгт нэг цаг орчим эмчийн хяналтанд байдаг.

17. Үр хөндөлтийн
хүндрэл

18. Үр хөндөлтийг жирэмсний эхний
12 долоо хоногийн дотор эмэгтэйн өөрийн
хүсэлтээр хийдэг.
 Хугацаа хэтэрсэн буюу 12 долоо хоногоос илүү
хугацаатай үед үр хөндөлтийг зөвхөн эмэгтэйн
амь насанд аюултай, эсвэл урагт гажиг илэрсэн
нөхцөлд л хийдэг. Энэ ажилбарыг хиймэл
төрөлт гэж нэрлэдэг.

19. Ургийн усанд Хиймэл
шингэн хийж төрөлтийн 2
ургийг үхүүлэн аргаар хийдэг
зулбуулах
жижиг хэмжээний
кесар хагалгаа
(хэвлийн хана болон
умайн ханыг зүсэж
авах) хийж ургийг
авах

20. .
 Ийнхүү үр хөндөх аргыг сонгохдоо жирэмсний
хугацаанаас гадна бие махбодийн онцлог ба түүнчлэн
үр хөндөлтийн төрөл бүрт гардаг янз бүрийн
хүндрэлүүдийг зайлшгүй харгалзаж үзэх
шаардлагатай.
 Тиймээс үр хөндүүлэхийн өмнө заавал
эмэгтэйчүүдийн эмчээс зөвлөгөө авч дорх
шинжилгээнүүдийг хийлгэх хэрэгтэй;

21. Эрт үеийн Хожуу үеийн
хүндрэл хүндрэл
Цус алдах Умай өндгөвчийн
үрэвсэл үүсэх
Умай цоорох
Халдвар авах Үргүйдэл
Умайд цус / хоѐрдогч/
хуримтлагдах
Умайд ураг, эхсийн Умайн хүзүүний
дутмагшил /
хэсэг үлдэх зулбах, дутуу төрөх г.м/

22. Үр хөндөлтийг ямар нөхцөлд хийлгэвэл
аюулгүй вэ?
 Үр хөндөлтийг сайн мэргэшсэн эх барих
эмэгтэйчүүдийн мэргэжлийн эмч, эрүүл ахуй, халдвар
хамгааллын нөхцөл бүрдсэн, гарч болох хүндрэлээс
сэргийлэх, хүндрэл гарсан тохиолдолд яаралтай
тусламжийг газар дээр нь үзүүлэх боломжтой
зөвшөөрөгдсөн эмнэлэгт хийлгэвэл аюулгүй.

23. Шаардлагыг хангасан эмнэлгүүд!!!
 Улаанбаатар хотод: ЭНЭШТ, Клиникийн нэгдүгээр
амаржих газар, II, III амаржих газар, Магадлан
итгэмжлэгдсэн ор бүхий эмэгтэйчүүдийн хувийн
эмнэлгүүд. /
 Хөдөө орон нутагт: Аймгийн төрөх тасаг, Магадлан
итгэмжлэгдсэн эмэгтэйчүүдийн хувийн эмнэлгүүд

24. Шинжилгээ???
 Цусны биохимийн шинжилгээ
БЗХӨ болон ХДХВ-н халдвар илрүүлэх шинжилгээ
 Yтрээний наалдац-Цусны бүлэг тодорхойлох
шинжилгээ
Бага аарцагийн эрхтнүүдийн хэт авианы шинжилгээ
 Эмч таны эрүүл мэндийн онцлогтой холбоотойгоор
зарим нэгэн нэмэлт шинжилгээ бичиж өгөхийг
үгүйсгэхгүй.

25. Үр хөндөлтөөс урьдчилан сэргийлэх
 Жирэмслэхээс хамгаалах хэрэгслийг хэрэглэж занших
 Бэлгийн хавьтагчтайгаа илэн далангүй харьцаж бие
биенийгээ ойлгох
 Замбараагүй бэлгийн хавьталд орхгүй байх
 Мансууруулах бодис хэтрүүлж хэрэглэхгүй байх

27. • Жирэмсний эрт хугацаанд үр хөндүүлэх
1
• Үр хөндөлтийг аюулгүй хийх эмнэлгийг
2 сонгох
• Үр хөндөлтийн хүндрэлийн шинжүүд
3 илэрвэл эмчид яаралтай хандах
• Үр хөндүүлсний дараа жирэмслэхээс
4 хамгаалах эм, хэрэгслийг заавал хэрэглэх

28. Үр хөндүүлсний
дараа

29. 1. Их хэмжээний цус алдах эсвэл бага
хэмжээгээр удаан хугацаагаар цус гарах
2. Хэвлийн доогуур хүчтэй өвдөх
3. Халуурах
4. Бие сульдах,
5. Дотор муухайрч, ухаан балартах зэрэг
шинж илэрвэл яаралтай эмчид ханд

30.  Үр хөндүүлсний дараах хоѐр долоо хоногт хүнд юм
өргөхгүй, хэт ядрахгүй байх нь зүйтэй.
 Зөвхөн шүршүүрт усанд орж, гадна бэлэг эрхтэнээ
буцалсан усаар угааж, дотуур өмдийг ойр ойрхон
сольж, бэлгийн харьцаанд орохгүй байх хэрэгтэй.
 Мөн бүх төрлийн абортын үед хүндрэл гарч
болзошгүй байдгийг санах нь чухал. Биеийн байдал
муудах, цусархаг ялгадас гарах болон хэвлийн доогуур
өвдөлт өгөх зэрэг зовиурууд илэрвэл яаралтай
эмэгтэйчүүдийн эмчид үзүүлэх хэрэгтэй.

31. хүүхэд олох
• явган
ярианд • Аман яриа • Ам
дамжсан
эмэгтэй хүн
гоол алдах
жирэмсэн

33.  Харин “гоол алдсан” үед эмэгтэй нь эсрэгээр
сэтгэлээр унадаг. Тэрбээр жирэмсний тест -ийн эерэг
дүнг харчихаад өөрийгээ зүхэж суудаг. Тэгээд сайн
найзтайгаа хаана яаж хямдхан үр хөдүүлж болох
талаар зөвлөж эхэлнэ. Зарим үед тэд аргагүй эрхэнд
нөхөрт гарах тохиолдол ч байдаг. Гэвч ийм явдал
цөөхөн байдаг.

34. Үр хөндөлтийн тухай 10 тоо баримт
 1. Нийт жирэмслэлтийн тал шахам хувь нь хүсээгүй
жирэмслэлтэд тооцогддог байна.
2. 10 хүсээгүй жирэмслэлтийн 4 нь үр хөндөлтөөр
төгсдөг байна.
3. Нийт жирэмслэлтийн 24% нь үр хөндөлтөөр
төгсдөг.
4. 15-44 насны 100 эмэгтэйчүүд тутмын 2 нь үр
хөндөлт хийлгэдэг. Эдгээрээс 48% нь өмнө нь үр
хөндөлт хийлгэж байсан хүмүүс байдаг
5. Үр хөндөлт хийлгэж буй бүсгүйчүүдийн 52% нь 25-
аас доош насных байдаг.

35.  6. Өнгөт арьст эмэгтэйчүүдийн үр хөндүүлэх магадлал
цагаан арьст эмэгтэйчүүдийнхээс бараг 4 дахин өндөр
байдаг. Латин эмэгтэйчүүд 2,5 дахин их байдаг
7. Хэзээ ч гэрлэж байгаагүй бүсгүйчүүд нийт үр
хөндөлтийн 2/3-ыг эзэлдэг.
8. Үр хөндөлтийг сонгодог бүсгүйчүүдийн ихэнх нь
өмнө нь төрж байсан эмэгтэйчүүд байдаг.
9. Жирэмслэлтийн эсрэг ямар ч арга хэрэглэж
байгаагүй бүсгүйчүүд нийт үр хөндөлтийн 8%-г
эзэлдэг.
10. Үр хөндөлт хийлгэж байгаа эмэгтэйчүүдийн 43%
нь Протестант, 27% нь Католик шашинтан байдаг
байна.

36.  Мэргэжлийн бус хүний буюу ариун цэврийн
шаардлага хангаагүй нөхцөлд хийсэн үр хөндөлтийн
улмаас дэлхийд 70 мянган эмэгтэй жил тутам амиа
алдаж байгаа тухай Дэлхийн эрүүл мэндийн
байгууллага мэдээлсэн.
 Үр хөндөлтийн 35 сая нь хөгжиж буй орнуудад
ноогдож байгаа бөгөөд тэдний 97 хүртэл хувь нь
аюулгүй бус нөхцөлийнх болж байна.

37.  Хүүхдийн төлөө төвийн судалгаагаар өсвөр насандаа
ээж болж байгаа 3000 хүүхэд бүртгэгджээ.
 Эдгээрийн зарим нь хүүхдээ төрүүлдэг, харин талаас
илүү хувь нь үр хөндүүлдэг байна.
 Улсын эмнэлгээр өдөрт доод тал нь 5 эмэгтэй хүүхдээ
авахуулдаг.
 Ачаалал их үед 8-15 хүрдэг.

38. Аюултай үр хөндөлт гэж юу вэ?
 Үр хөндөлт хийх хугацаа хэтэрсэн,/12 долоо хоногоос
дээш/
 Эрүүл ахуй халдвар хамгааллын шаардлага хангаагүй,
үр хөндөлт хийх зөвшөөрөлгүй эмнэлэгт эсвэл
зориулалтын бус газар, мэргэжлийн бус хүн
жирэмснийг таслах ажилбар хийхийг аюултай үр
хөндөлт гэнэ.
 Аюултай үр хөндөлтийн улмаас эмэгтэйн эрүүл мэнд ,
амь насанд аюул учрах нь элбэг байдаг.

39.  Тохиолдол 1. Эмэгтэй “Н” 19 настай, оюутан. 100%-
ийн баталгаатай зулбуулдаг эм зарна гэсэн зарын дагуу
“Зулбуулдаг эм”-ийг авч уусан. Жирэмснээ
гэрийнхнээсээ нуусан учир олон хоног цус алдаж, цус
алдалтын шоктой маш хүнд байдалтай эмнэлэгт
хүргэгдэж ирсэн.
 Энэ бол аюултай үр хөндөлт. Эмэгтэйчүүд баталгаагүй
эмийг зах дээрээс хувь хүнээс авч ууснаар эрүүл
мэндээ хохироож байна.

40.  Тохиолдол 2. Эмэгтэй “Г” 35 настай. Нэгэн
эмэгтэйчүүдийн хувийн эмнэлэгт үр хөндүүлсэн. Үр
хөндөлтийг халдвар хамгааллын дэглэм хангасан
нөхцөлд хийгээгүйгээс халдварлагдаж үр хөндөлтийн
дараах үжлээр хүндэрч нас барсан.
 Тохиолдол 3. Эмэгтэй “Б” 43 настай. 7 сартай
жирэмснийг эмнэлгийн бус нөхцөлд таслах оролдлого
хийлгэсний улмаас цус алдаж мөн халдварлагдах
зэргээр хүндэрч нас барсан. Жирэмсний хугацаа хэт
томорсон байх тусмаа эрүүл мэнд амь нас хохирох
аюултай.

41.  Тохиолдол 4. Эмэгтэй “С” 21 настай. 4 сартай
жирэмснээ зулбуулах оролдлого хийлгэсний улмаас
хүндэрч, мэс засал хийгдэн амь нас нь аврагдсан
боловч эх болох чадвараа бүрэн алджээ.
 Тохиолдол 5. Эмэгтэй “Ш” 20 настай . Анхны
жирэмсэн. Хувийн эмнэлэгт 2 сартай жирэмснийг үр
хөндөлт хийлгэсэн. Үр хөндөх ажилбар хийлгэх явцад
хүндэрч нас барсан байна. Үр хөндөлтийг хүндрэл
гарсан тохиолдолд яаралтай тусламж үзүүлэх
боломжгүй эмнэлэгт хийлгэх нь амь насанд аюултай.

43. Дүгнэлт
Жирэмслэхээс сэргийлэх орчин үеийн
аргыг оновчтой сонгож хэрэглэснээр үр
хөндөлтөөс найдвартай хамгаална