1. ปรัช ญาการศึก ษา
อัต ถิภ าวนิย ม

2. ปรัช ญาอัต ถิภ าว
นิย ม่ใ ห้ค วาม
•เป็น ปรัช ญาที
สำา คัญ กับ องค์ ประกอบ
ที่ท ำา ให้ม นุษ ย์ม ีค วาม
สมบูร ณ์ย ิ่ง ขึ้น เพราะ
เชื่อ ว่า มนุษ ย์ม ิใ ช่ว ัต ถุ

3. องค์ป ระกอบที่ส ำา คัญ
ของลัท ธิน ี้ก ็ค ือ “ความ
มีเ สรีภ าพ ความรูส ึก รับ
้
ผิด ชอบและการเลือ ก
ตัด สิน ใจ”

4. ความเป็น มา
สาเหตุท ี่เ กิด ปรัช ญา
ลัท ธิน ี้ข ึ้น มา
ก็
เนื่อ งจากความรู้ส ก สูญ
ึ
เสีย ตัว เองไปจากระบบ
สัง คมปัจ จุบ ัน การศึก ษา
ก็เ ป็น ส่ว นหนึ่ง ที่ท ำา ลาย

5. ซึ่ง จะเห็น ได้ว ่า ในแต่ล ะ
วัน เราต้อ งทำา หน้า ที่ไ ป
ตามกรอบของสัง คมที่
วางไว้ จนไม่ค ่อ ยจะมี
เสรีภ าพเป็น ตัว ของตัว
เองเลย

6. ฟรีด ร ค นิต เซ่
์ ิ
(Friedrich Nietzsche
1844-1900)
นัก ปรัช ญาชาว
เยอรมัน ผู้ม ีอ ิท ธิพ ลต่อ
ความคิด ของนัก อัต ถิ
ภาวนิย มมาก
ผู้ห นึ่ง

7. เขาเห็น ว่า การเดิน ตาม
ประเพณีเ ป็น วิธ ีก าร
เลี่ย งความรับ ผิด ชอบ
ของคน
ขี้ข ลาดและ
อ่อ นแอ

8. นิต เช่ ได้แ บ่ง มนุษ ย์
ออกเป็น 2 พวก คือ
1. พวกยึด ถือ ธรรมะ
แบบนาย คือ
พวก
ที่เ ข้ม แข็ง มั่น ใจตนเอง
เป็น ตัว ของตัว เองทั้ง
ในด้า นของความคิด

9. พวกนี้จ ะยึด ถือ
อุด มการณ์ และปฏิบ ัต ิ
การภายหลัง ได้ค ิด
ตรึก ตรอง แล้ว จะไม่
ยอมเชื่อ ใครง่า ย ๆ
หากไร้เ หตุผ ล

10. 2. พวกยึด ถือ ธรรมะ
แบบทาส คือ พวกที่
ไม่ก ล้า เป็น ตัว ของตัว
เอง เพราะไม่ม ั่น ใจใน
การตัด สิน ใจของ
ตนเอง
จึง มอบตัว
เองให้ก ับ หลัก การที่

11. หรือ ให้ค วามปลอดภัย
แก่ต นได้ พวกนี้จ ะอ้า ง
หลัก การอัน เป็น ที่
ยอมรับ
ของ
สัง คมเพื่อ ความ
สบายใจ

12. นิต เช่ ได้พ ยายาม
ชัก จูง ให้ม นุษ ย์เ ดิน ทาง
ไปสู่ก ารยึด ถือ ธรรมะ
แบบนาย บุค คลที่ม ี
บทบาทหลายท่า น ใน
การเผยแพร่แ นวคิด

13. ความหมายของ
ปรัช ญา
การศึก ษาอัต ถิ
ภาวนิย ม

14. ปรัช ญานี้เ น้น ที่เ สรีภ าพ
และการเลือ กตัด สิน ใจ
ของมนุษ ย์เ ป็น สำา คัญ
และเมื่อ เลือ กกระทำา
หรือ ตัด สิน ใจแล้ว ก็ต ้อ ง
รับ ผิด ชอบในการเลือ ก

15. ดัง นั้น จึง กล่า วได้ว ่า
ปรัช ญาการศึก ษาอัต ถิ
ภาวนิย มนี้ “เป็น
แนวทางที่น ำา ไปสู่ก าร
หลุด พ้น จากกรอบแห่ง
วัฒ นธรรมของสัง คม”

16. แนวคิด พื้น ฐาน
1. มนุษ ย์ค ือ เสรีภ าพ
สภาพความเป็น มนุษ ย์
และเสรีภ าพเป็น สิง ที่
่
แยกออกจากกัน ไม่ไ ด้

17. 2. มนุษ ย์เ ป็น ผู้ก ำา หนด
ชะตาชีว ิต ของตนเอง

18. 3. ไม่ม ีส ิ่ง ใดไม่ว ่า จะ
เป็น ภายในตัว หรือ นอก
ตัว มนุษ ย์ ที่จ ะปั้น
มนุษ ย์ไ ด้

19. 4. เชื่อ ว่า ทุก คนมีอ ดีต
อดีต เปลี่ย นแปลงไม่ไ ด้

20. 5. มนุษ ย์จ ะต้อ งมีค วาม
รับ ผิด ชอบต่อ ตนเอง
และมีค วามรับ ผิด ชอบ
ต่อ สัง คม

21. ความหมาย
ของการศึก ษา
การศึก ษาคือ การส่ง
เสริม ให้ผ ู้เ รีย นแต่ล ะคน
รูจ ัก พิจ ารณา ตัด สิน ใจ
้
ตามสภาพและเจต
จำา นงค์ ที่ม ีค วามหมาย

22. การศึก ษาเป็น กระบวน
การที่ท ำา
ให้
มนุษ ย์เ ป็น มนุษ ย์

23. ความมุง หมาย
่
ของการศึก ษา
1. มุ่ง ให้เ ด็ก มีเ สรีภ าพ
โดยไม่ก ้า วก่า ย
เสรีภ าพของผู้อ ื่น
2. มุ่ง ให้เ ด็ก พัฒ นา
ตนเองไปอย่า งมีค วาม

24. 3. มุ่ง ให้เ ด็ก มีช ีว ิต ที่
เป็น สุข
4. มุ่ง ให้เ ด็ก เป็น ตัว ของ
ตัว เองและมีค วามรับ ผิด
ชอบต่อ สัง คม

25. กระบวนการ
เรีย นการสอน
1. ถือ ว่า การเรีย นเป็น
เรือ งของความสนใจ
่
และความต้อ งการของ
เด็ก แต่ล ะคน การเรีย น
จึง เป็น เรือ งของการ
่
เลือ ก ไม่ใ ช่ก ารบัง คับ

26. 2. ไม่ม ีก ารสอนเกี่ย ว
กับ ศาสนาหรือ การ
ให้ค วามรู้ท างด้า น
ศาสนาแก่ เด็ก ๆ

27. 3. จัด ประสบการณ์ต ่า ง
ๆ เช่น การเรีย นรูใ น
้
การดำา รงชีว ิต ร่ว มกัน
ด้ว ยการปกครอง
ตนเองแบบ
ประชาธิป ไตย

28. 4. จัด กระบวนการเรีย น
การสอนให้เ หมาะสมกับ
เด็ก ครูต อ งค้น หาความ
้
สนใจของเด็ก ว่า อยู่ท ี่ส ิ่ง
ใด

29. สถาบัน การ
•ต้กงสร้า งบรรยากาศ
ศึ อ ษา
แห่ง เสรีภ าพให้
เด็ก มีค วามตื่น ตัว ทั้ง
ในและนอก
ห้อ งเรีย น

30. • ให้ผ ู้เ รีย นเป็น ตัว ของ
ตัว เองรู้จ ัก ตนเอง
เชื่อ มั่น ในตนเอง
• ส่ง เสริม ให้ผ ู้เ รีย นมี
โอกาสเลือ ก และรูจ ัก
้
เลือ กโดยอิส ระเปิด
โอกาสให้ผ ู้เ รีย นเลือ ก

31. ผู้บ ริห าร
• จะต้อ งเห็น ความ
สำา คัญ ของผู้เ รีย น จัด
สภาพแวดล้อ มให้ผ ู้
เรีย นมีอ ิส ระในการ
เลือ กเรีย นได้เ ต็ม ที่

32. ผู้
สอน
1. ต้อ งเป็น ผู้ท ี่เ ห็น
คุณ ค่า ของการให้
2. เสรีงเป็น ผู้ใน ัก เรีย น
ต้อ ภ าพแก่ หญ่ท ี่
อย่า งเต็ม ที่ บ ตัว ใน
สามารถปรั
การอยู่ ร่ว มกัน กับ เด็ก
ๆ ในลัก ษณะ ที่

33. 3. ต้อ งเป็น ผู้ม ีค วาม
จริง ใจให้ค วามรัก
การยอมรับ เด็ก ใน
สภาพที่เ ขาเป็น อยู่

34. 4. ต้อ งเป็น ผู้ก ระตุน ให้
้
เด็ก ปรับ ตัว เองได้
5. จะต้อ งไม่บ ัง คับ ให้
เด็ก ต้อ งทำา ในสิ่ง ที่
เด็ก ไม่ต อ งการ
้

35. 6. ต้อ งเข้า ใจใน
ธรรมชาติข องเด็ก แต่
ละวัย

36. 7. ต้อ งจัด การเรีย น
การสอนที่ม ุ่ง ให้เ ด็ก
ค้น พบตนเอง รูจ ัก
้
ตนเอง และปรับ ปรุง
ตัว เองได้

37. ผู้
เรีย น
1. เป็น ผู้ม ีเ สรีภ าพอย่า ง
เต็ม ที่แ ต่เ ป็น
เสรีภ าพที่ไ ม่ก ้า วก่า ย
เสรีภ าพของผู้อ ื่น

38. 2. เป็น ผู้ม ีเ สรีภ าพที่จ ะ
เลือ กเรีย นหรือ เล่น
หรือ ทำา กิจ กรรมอื่น ๆ
ที่โ รงเรีย นจัด ไว้เ ด็ก ที่
มีเ สรีภ าพ

39. 3. เด็ก ทุก คนมีส ิท ธิเ ท่า
เทีย มกัน มี
การ
ปกครองตนเองแบบ
ประชาธิป ไตย

40. สภาโรงเรีย นนี้ม ี
อำา นาจจัด การได้ท ุก
เรื่อ งอย่า งกว้า งขวาง
สมาชิก ทุก คนมี
เสรีภ าพเต็ม ที่ใ นการ
วิพ ากษ์ว ิจ ารณ์ หรือ
แสดงความคิด เห็น กัน

41. 4. เป็น เด็ก ที่ม ีค วาม
เป็น มิต ร และเป็น
•กัน เองกับ ทุก คน

42. วิธ ส อน
ี
ต้อ งให้ผ ู้เ รีย นสำา รวจ
และค้น หาความ
สนใจที่แ ท้จ ริง ของ
ตนเอง

43. หลัก สูต
ร
หลัก สูต รจัด สอนวิช า
ต่า งๆ ตามที่ท าง
ราชการกำา หนดไว้
เหมือ นในโรงเรีย น
ทั่ว ๆ ไป

44. การประเมิน ผล
จากความเชื่อ ที่ว า เด็ก มี
่
ความแตกต่า งกัน ในด้า น
การเรีย นรู้ ฉะนั้น การ
วัด ผลประเมิน ผลก็เ พื่อ
1. สำา รวจพัฒ นาการ
ของเด็ก แต่ล ะคนว่า

45. 2. เพือ หาข้อ บกพร่อ งของครูผ ู้
่
สอน เพือ จะได้ ปรับ ปรุง การ
่
จัด คาบเรีย นคาบสอนให้
เหมาะสมและเอื้อ ต่อ การเรีย น
รู้ข องเด็ก ให้ม ากที่ส ุด มิใ ช่
วัด ผลประเมิน ผลเพื่อ หาข้อ
บกพร่อ งของเด็ก ฝ่า ยเดีย ว
3. เพือ เปลี่ย นกลุ่ม หรือ เลื่อ น
่

46. 4. การวัด ผลนั้น ครูจ ะต้อ ง
ทำา ให้เ ด็ก เกิด การยอมรับ ใน
ความสามารถของตนเอง
และ ของผู้อ ื่น เพราะโดย
ธรรมชาติแ ล้ว เด็ก จะมีค วาม
ถนัด หรือ ความสามารถที่
แตกต่า งกัน การที่จ ะให้ท ุก
คนได้ด ีใ นสิ่ง เดีย วกัน จึง เป็น
เรื่อ งที่ข ัด กับ ความเป็น จริง

47. ในการทดสอบย่อ ยหรือ การ
ทำา แบบฝึก หัด ย่อ ยในระหว่า ง
ที่เ รีย นและทดสอบภาคปลาย
จะต้อ งไม่เ น้น เอาคะแนนมา
เป็น เครื่อ งเปรีย บเทีย บความ
เก่ง ความอ่อ นของเด็ก แต่จ ะ
ต้อ งเป็น การประเมิน ผลเพื่อ
ส่ง เสริม เด็ก เก่ง และช่ว ย
เหลือ เด็ก อ่อ น
5. ครูจ ะต้อ งหาความเด่น หรือ

48. 6. ความสำา เร็จ ของเด็ก ใน
โรงเรีย นหมูบ ้า นเด็ก ที่ม ีผ ู้
่
กล่า วถึง คือ
- ความกล้า ทำา กล้า
สร้า งสรรค์ กล้า แสดงออก และรับ ผิด ชอบต่อ
ตนเองได้ด ีช ่ว ยเหลือ
ตนเอง ในสิ่ง ที่ท ำา ได้ และ

49. การวัด ผลและ
ประเมิน ผล
1. ไม่เ น้น การสอน
เนื้อ หาวิช าจึง ไม่ม ี
การ
สอบประจำา ชั้น เรีย น
ไม่ม ุ่ง ประเมิน ผล

50. - ครูป รับ ปรุง การสอน
- นัก เรีย นพัฒ นา
ตนเอง คือ
ให้น ัก เรีย นแข่ง กับ
ตัว เอง

51. 2. ประเมิน พฤติก รรม
นัก เรีย นแต่ล ะคน
- เด็ก ที่ม ีเ สรีภ าพจะมี
ความสุข และเป็น
มิต รกับ คนอื่น
- มีค วามรับ ผิด ชอบใน
การเลือ กของ