1. HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM
***
CÔNG NGHỆ SINH HỌC THỰC PHẨM
GVHD: TS. Nguyễn Thị Lâm Đoàn
Nhóm SVTH: Nhóm 01
1
2. Danh sách thành viên nhóm 01
STT Thành viên Mã sinh viên Lớp Đánh
giá
1 Lữ Thị Bình 636507 K63CNTPB 9
2 Trần Thị Thanh Bình 636106 K63CNTPA 9
3 Nguyễn Thị Cúc 636508 K63CNTPA 9.5
4 Lê Thị Thu Hà 636317 K63CNTPC 9.5
5 Vũ Xuân Hãn 610815 K61CNSTHA 8.5
2
3. Sơ lược về Insulin
Khái niệm về DNA tái tổ hợp
Quy trình sản xuất Insulin bằng DNA tái tổ hợp
Ý nghĩa của công nghệ DNA tái tổ hợp để sản xuất
Insulin
1
4
3
2
3
4. 1921
1922
1923
1928
Fred Banting và Charles Best đã tìm thấy loại Insulin
khỏi tuyến tụy chó
Banting và Best nhận giải thưởng Noben
về sinh lý học và y học
Oskar Winterteiner đã chứng minh rằng Insulin
là một protein
1. Sơ lược về Insulin
Fred Banting và Charles Best thông báo đã
tìm ra insulin và ứng dụng thành công trong
điều trị bệnh tiểu đường ở người
Sự ra đời
của insulin
4
5. 1. Sơ lược về insulin
Cấu trúc proinsulin
Là một loại hormone ở tuyến tụy tiết
ra giúp chuyển hóa các chất
carbohydrate trong cơ thể
Có tác dụng đến việc chuyển hóa các
mô mỡ và gan thành loại năng lượng
ATP để cung cấp cho hoạt động của
cơ thể.
Là tác nhân duy nhất trong cơ thể có
thể làm giảm nồng độ Glucose trong
máu
5
6. 1. Sơ lược về Insulin
Tác dụng
nhanh
Tác dụng
thường
xuyên
hoặc ngắn
Tác dụng
trung gian
Tác dụng
dài
Tác dụng
siêu dài
PHÂN LOẠI
6
7. Thời gian phát là
khoảng thời gian
trước khi Insulin đến
máu và bắt đầu hạ
đường huyết
Thời gian cao điểm là
thời gian mà Insulin ở
sức mạnh tối đa về
mặt hạ thấp lượng
đường trong máu
Thời gian kéo dài là
Insulin tiếp tục hạ
đường huyết
1. Sơ lược về Insulin
Cơ chế hoạt động
7
8. 2.1. Khái niệm về công nghệ DNA tái tổ hợp
Là kỹ thuật căn bản để chuyển một gen mong
muốn vào một đối tượng sinh vật nào đó .
Là cơ sở để tạo nên những vi sinh vật biến đổi
gen
Kỹ thuật DNA tái tổ hợp gồm các bước cơ bản :
Bước 1 và 2 tạo plasmid/vector và DNA lạ
Bước 3: Cắt plasmid và DNA lạ bằng enzyme cắt
giới hạn để tạo các đầu mút cố kết
Bước 4: Trộn chung 2 loại DNA để chúng tự
ghép vào nhau
Bước 5: Enzyme DNA ligase nối chỗ hở
Bước 6: Biến nạp plasmid tái tổ hợp vào tế bào
vật chủ mong muốn
Bước 7: Chọn lọc và tạo chủng vi khuẩn mang
gene lạ 8
9. 2.1. Khái niệm về công nghệ DNA tái tổ hợp
Vật liệu cơ bản Kỹ thuật cơ bản
Gen( đoạn DNA) cần
chuyển
Vector chuyển gen
Plasmid
Enzyme cắt giới hạn(RE)
Enzyme nối DNA ligase
Tế bào vật chủ
Kỹ thuật PCR
Kỹ thuật điện di DNA
trên gel agarose
Kỹ thuật giải trình tự gen
Kỹ thuật biến nạp
9
10. 3. Quy trình sản xuất Insulin bằng DNA tái tổ hợp
Phương pháp 1
Phương pháp 2
Phương pháp khác
• Tạo ra các chuỗi, kết hợp hóa học
hoặc tạp một tiền chất chuỗi đơn
Proinsulin người , sau đó phân cắt
để tạo thành Insulin hoàn chỉnh
• Tổng hợp riêng rẽ hai chuỗi A và B
• Giả insulin ,sử dụng tế bào gốc lấy
từ máu trong dây rốn trẻ sơ sinh,
Eli Lilly, Novo Nordisk,
Bio – Technology General
10
11. 3. Quy trình sản xuất Insulin bằng DNA tái tổ hợp
Bước 1 : Chuẩn bị gen cần tách dòng
Phương pháp 1: Tạo ra các chuỗi, kết hợp hóa học hoặc tạp một tiền chất chuỗi đơn
Proinsulin người , sau đó phân cắt để tạo thành Insulin hoàn chỉnh
11
12. Bước 2: Tách và thiết kế plasmit tái tổ hợp
Bước 3: Biến nạp plasmit tái tổ hợp vào E.Coli nhờ phương pháp trộn với dung dịch ion Ca+ hoặc tạo lỗ xung điện
3. Quy trình sản xuất Insulin bằng DNA tái tổ hợp
12
13. 3. Quy trình sản xuất Insulin bằng DNA tái tổ hợp
Bước 4: Sàng lọc các dòng tế bào mang vector tái tổ hợp
Bước 5: Nuôi cấy tế bào tái tổ hợp để thu sản phẩm
Bước 6: Tiền tinh sạch
Bước 7: Hoạt hóa
Bước 8: Hỗn hợp tinh sạch chỉ còn Insulin
13
14. 3. Quy trình sản xuất Insulin bằng DNA tái tổ hợp
14
15. 2.2. Quy trình sản xuất Insulin bằng DNA tái tổ hợp
Tránh việc sản xuất enzym đặc hiệu cần thiết để
biến proinsulin thành insulin
Nhà sản xuất cần hai gen nhỏ để sản xuất hai chuỗi
A và B . Xác định trình DNA để qua đó tổng hợp và
tách hai dòng gen này
Mỗi DNA được chèn vào plasmit . Sau đó sản xuất
tương tự như sản xuất proinsulin
Cuối cùng hai chuỗi A và B được trộn với nhau và
hình thành cầu nối disunfua qua phản ứng tái oxi
hóa khử nhờ một chất oxi hóa nhất định
Phương pháp 2: Tổng hợp riêng rẽ hai chuỗi A và B
15
16. Các phương
pháp khác
3. Quy trình sản xuất Insulin bằng DNA tái tổ hợp
Giả Insulin
Eli Lilly
Novo Nordisk
Bio – Technology General
Sử dụng tế bào gốc lấy từ
máu trong dây rốn trẻ sơ sinh
17. giá thành sản
phẩm được
giảm
Sản xuất Insulin bằng
công nghệ tái tổ hợp
là một bước nhảy vọt
trong việc chữa trị
bệnh tiểu đường
Tăng sản lượng
Insulin được tạo ra,
cung cấp được đủ
lượng Insulin cần
thiết cho quá trình
điều trị bệnh
4. Ý nghĩa của việc sử dụng công nghệ DNA tái tổ hợp để
sản xuất Insulin
18. Tài liệu tham khảo
• Giáo trình Công nghệ sinh học thực phẩm , 2013
• Bài giảng Công nghệ sinh học thực phẩm, Nguyễn Thị Lâm Đoàn,
2021
• https://www.youtube.com/watch?v=glt8iAqK8NQ&t=3s
• https://xemtailieu.com/tai-lieu/tieu-luan-san-xuat-insulin-tai-to-
hop-70743.html
• https://123docz.net//document/533834-quy-trinh-cong-nghe-san-
xuat-insulin.htm
18