Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to Bab 3 Tamadun Melayu
Similar to Bab 3 Tamadun Melayu (20)
More from ninawariz
More from ninawariz (15)
Recently uploaded
Recently uploaded (11)
Bab 3 Tamadun Melayu
- 1. 1
- 2. 2 Hasil Pembelajaran Menerangkan asas-asas pembentukan Tamadun Melayu. Menjelaskan kesinambungan antara Tamadun Melayu dan Malaysia Mengenal unsur-unsur Tamadun Melayu sebagai dasar kebangsaan Malaysia
- 3. 3 Bahasa Melayu dan Islam Dibentuk sekumpulan manusia Melayu TAMADUN MELAYU
- 4. Asal usul penduduk Tanah Melayu Bangsa Austronesia Dari Yunan China Paleolitik Mesolitik Neolitik • Zaman logam gangsa • Kedatangan Melayu Proto Kira- kira 2500 B.C • Zaman logam besi • Kedatangan Melayu Deutro kira-kira 1500 B.C • Menjadi nenek moyang bangsa Melayu kini Zaman Logam Zaman Batu Zaman Logam 4
- 5. KONSEP MELAYU Ras (genetik @ biologi) • Iaitu sekumpulan manusia memiliki ciri genetik yg sama & berasal dari Alam Melayu Kebudayaan Melayu • Pegangan dan amalan berteraskan agama Islam dan adat resam masyarakat Melayu Bahasa Melayu • Bahasa yg dituturkan di seluruh kepulauan Melayu
- 6. Konsep Alam Melayu • merangkumi kawasan kepulauan yang merentasi seluruh Asia Tenggara sehingga sempadan Australia. •Melayu Diaspora seperti Melayu Cape di Afrika Selatan 6
- 7. Melayu dalam Perlembagaan Dalam Perkara 160, Perlembagaan Malaysia, Orang Melayu ditakrifkan sebagai: 1. Secara lazimnya berbahasa Melayu 2. mengamalkan adat istiadat Melayu, dan 3. Beragama Islam. Pentakrifan di atas berkaitan dengan kaedah menentukan warganegara Persekutuan Tanah Melayu pada waktu penggubalan Perlembagaan Persekutuan dan kemerdekaan 7
- 9. Selepas Islam • Sumatera: • Perlak Samudera Pasai (840), Aceh (1507 M), Minangkabau (1500) • Semenanjung Tanah Melayu • Melaka (1400-1511M), Johor-Riau- Lingga (1673M), Patani di Selatan Thailand (1500M) • Borneo • Kesultanan Melayu Brunei (1480), Sambas (1580 M) • Pulau Jawa • Demak (1540M), Bantan (1572M), Sunda Kelapa (1527), Mataram (1586M) • Indonesia Timur • Makassar (1600M), Tarnate (1490M), Sulu (1450M), Magindanao (1490M • Tanah Besar Asia Tenggara • Champa, Indo-China. Pra-Islam Kerajaan berbentuk Agraria: Antaranya: • Funan • Angkor • Majapahit Kerajaan berbentuk maritim: • Funan (2M) • Langkasuka (2M) • Kedah (4 M) • Perak (5M) • Jambi/Melayu (6/7M) • Srivijaya (7M) • Surabaya (11M) Kemunculan Pusat-Pusat Kerajaan Melayu 9
- 10. 10 Asas Pembentukan Tamadun Melayu Amalan bermesyuarah dalam kalangan masyarakat Melayu – masyarakat desa Masyarakat bangsawan dan istana, raja @ sultan – berkuasa mutlak Perubahan teknologi – tempat tinggal dan pertanian tetap Masyarakat Melayu dikatakan mula bertapak sejak 5,000 thn dahulu. Kemunculan tamadun dan masyarakat Melayu berteraskan penguasaan pertanian
- 11. 11 Asas Pembentukan Tamadun Melayu Masyarakat Melayu boleh menyesuaikan nilai luar dgn nilai tempatan. Pengaruh agama Hindu dan Buddha , Islam dan kuasa barat Nilai-nilai luar turut mempengaruhi masyarakat Melayu .
- 12. Kemunculan Tamadun Melayu Hasil Penguasaan Laluan Perdagangan 12 Kerajaan Melayu telah wujud 2500 tahun dahulu di Lembah Bujang, Kedah dan Kuala Selinsing, Perak. Bukti terdapat pelabuhan-pelabuhan yang mengendalikan perdagangan jarak jauh Dikuasai oleh pemimpim sesebuah kerajaan – petanda kewujudan susunan masyarakat kompleks Antara nilai dalam Tamadun Melayu – i. kebolehan berinteraksi dengan masyarakat luar, ii. bersifat terbuka, iii. hormat undang-undang tempatan dan iv. mengambil kira pandangan pihak lain.
- 13. Pembentukan Empayar Melayu Sebelum Islam 13 Penguasaan teknologi maritim oleh masyarakat Melayu menghasilkan tamadun awal Kerajaan Melayu awal – pengaruh Hindu Buddha: i. candi di Lembah Bujang, ii. candi Borobodur di Jogjakarta, iii. Angkor Wat di Kemboja. Dua empayar Melayu yang luas – empayar Funan dan empayar Sri Vijaya – menguasai laluan dagang Kerajaan Melayu Langkasuka dan Beruas di Tanah Melayu, Sri Vijaya dicatat dlm catatan sejarah sarjana India dan Cina menggambarkan ketinggian kesenian tersendiri masyarakat Melayu ketika itu
- 14. Tamadun Melayu Selepas Kedatangan Islam Laluan kedatangan Islam ke Alam Melayu dari Arab & Parsi ke Laluan perdagangan laut India Laluan perdagangan darat China Laluan perdagangan darat(Laluan Sutera) sebelum mengikuti lalauan perdangan laut ke kawasan Alam Melayu 14
- 15. Kesan kedatangan Islam 15 Membentuk Tamadun Melayu baru Pusat keintelektualan dan persuratan Melayu. Kesultanan Melayu IslamKesultanan Melayu Melaka Acheh Pasai Perlak Patani Johor- Riau- Lingga
- 16. 16 Pusat keintelektualan dan persuratan Melayu. Karya- karya
- 17. 17 Kesan… Wali Songo Tokoh-tokoh Alim Ulama Hamzah Fansuri
- 18. 18 Pusat pengembangan ilmu dan agama Islam Istana Masjid Ilmu dikembangkan kepada semua peringkat masyarakat – pemerintah, pembesar dan orang awam
- 19. 19 Tamadun Melayu Islam – zaman kegemilangan tamadun Melayu Empayar Melaka – kemuncak pencapaian tamadun Melayu Islam diterima secara menyeluruh dalam kalangan orang Melayu Pengaruh penggunaan bahasa Melayu yang meluas : - Lingua franca, bahasa agama dan bahasa ilmu Pelaksanaan undang-undang Islam dan adat spt Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang Laut Melaka.
- 20. Pandangan Semesta Tamadun Melayu Akidah Islam Ketaatan kepada Sultan Berpegang kepada Adat Memulia kan Orang Tua Mengutamakan Kekeluargaan dan Silaturahim Saling Menghormati Meraikan Tetamu Bertimba ng rasa Berbudi Bahasa & Sopan Santun Bermuafakat Bergotong- royong
- 21. Akidah Islam Orang Melayu berpegang pada akidah Islam sebagai asas pandangan semestanya Mementingkan keimanan dan ketakwaan kepada Allah S.W.T Pandangan semesta orang Melayu berunsur tradisional disesuaikan dengan dasar-dasar akidah Islam. Mentaati segala yang disuruh dan meninggalkan segala larangan Allah adalah tuntutan imam 21
- 22. • Masyarakat Melayu sangat menghormati pemimpin. Nilai-nilai ini adalah nilai-nilai yang asas dalam tamadun Melayu • Institusi beraja adalah unsur tradisi masyarakat Melayu. • Ketaatan dan kesetiaan kepada Sultan/Raja telah menjadi sebahagian daripada budaya orangn Melayu sejak zaman awal tamadun lagi Ketaatan kepada Sultan dan Menghormati Pemimpin 22
- 23. Berpegang teguh kepada Adat Resam Masyarakat Melayu berpegang teguh kepada adat tradisi seperti yang dapat dilihat dalam amalan hidup seharian Orang Melayu amat menjaga adat resam termasuklah pantang larang dan adat istiadat yang diwarisi dan diamalkan turun-temurun Antara adat yang masih diamalkan seperti adat istiadat menyambut kelahiran, perkahwinan dan kematian. 23
- 24. Memulia- kan orang Tua Tamadun Melayu memberi keutamaan kepada yang tua atau berusia. Nilai ini berkaitan dengan pemahaman masyarakat Melayu bahawa orang yang lebih berusia mempunyai lebih banyak pengalaman berbanding dengan orang muda. Pengalaman adalah sesuatu yang dipandang penting dalam masyarakat Melayu. 24
- 25. Mengutamakan Ikatan Kekeluargaan dan Hubungan Silaturahim Terbukti melalui gelaran dalam keluarga seperti datuk, nenek, along, angah, pak cik, dan makcik. Aktiviti kenduri-kendara juga membuktikan orang Melalu mementingkan hubungan silaturrahim Demikian juga dalam amalan ziarah- menziarahi 25
- 26. Saling menghormati Tamadun Melayu tidak memandang rendah kepada orang lain. Mereka saing menghormati malahan seringkali bersikap rendah diri Penghormatan diberikan kepada orang lain yang turut menghormati orang lain Orang yang tidak membalas penghormatan yang diberikan akan dipandang rendah 26
- 27. Meraikan Tetamu Meraikan tetamu adalah satu nilai yang penting dalam masyarakat Melayu. Mengikut ajaran Islam, tetamu membawa rezeki kepada tuan rumah. Oleh yang demikian, tetamu sentiasa dialu-alukan dan diraikan dengan sebaik-baiknya . Pepatah Melayu- “suami pulang kelaparan, dagang lalu ditanakkan” 27
- 28. Bertimbang rasa Orang Melayu sentiasa mengutamakan perasaan orang lain dalm pelbagai keadaan Sikap ini menjadikan orang Melayu tidak mementikang perasaan diri semata-mata. 28
- 29. Bersopan santun, Berbudi Bahasa Bersopan santun dan berbudi bahasa adalah sebahgian daripada nilai-nilai tamadun Melayu yang dikaitkan dengan adab. Masyarakat Melayu menganggap bahawa orang yang beradab sebagai halus budi pekertinya manakala orang yang tidak bersopan santun dan tidak berbudi bahasa sebagai biadab dan kasar. 29
- 30. Bermesyuarah/ Bermuafakat Ialah cara bagaimana masyarakat Melayu cuba mencapai persetujuan ramai Golongan ramai diberi peluang untuk menyuarakan pendapat mereka dan persetujuan dicapai dengan mengambil kira semua pendapat. Hal ini dibuktikan dengan peribahasa Melayu yang berbunyi bulat air kerana pembentung, bulat kata kerana muafakat”. 30
- 31. Bergotong- royong Salah satu daripada ciri Tamadun Melayu adalah melakukan kerja pekerjaan secara bergotong-royong. Nilai kerjasama ini merupakan sebahagian daripada nilai kebudayaan Melayu yang berteraskan kepentingan kehidupan secara berkumpulan. Gotong-royong diamalkan dalam aktiviti seperti kenduri-kendara, menanam dan menuai padi, membersih rumah ibadat dan tanah perkuburan. 31
- 32. Pencapaian Tamadun Melayu Sebelum Islam - Bentuk sastera lisan dan hikayat 32 Persuratan Cerita mitos – Puteri Santubong Cerita legenda – Mahsuri Cerita mergastua – Sang Kancil Ungkapan– pantun, peribahasa, gurindam, seloka Selepas Islam Sastera kitab– Sharabul Ashiqin – Hamzah Fansuri Sastera ketatanegaraan– Tajul Salatin – Bukhari al-Jauhari Historiografi– Sulalatul Salatin– Tun Sri Lanag Kitab-kitab perubatan– Tayyib al-Ihsan fi Tibbil Insan – Wan Ahmad Muhammad Zain al-Fatani Astronomi– Ilmu Falak– Syeikh Ahmad al-Fatani Matematik– Raudat al-Hussab fi A’mal al-Hisab – Syeikh Ahmad Abdul Latif al-Khatib
- 33. Seni tari Zapin Mak Yong Inang Kesenian 33 Seni Muzik Gamelan Cak Lempong Kompang Seni Ukir dan Khat Mimbar masjid Ukiran kayu Ukiran tembaga Seni Bela Diri/Persilatan Silat gayong Silat cekak Silat lincah Seni Pertukangan Rumah Senjata Perahu Seni Tenun, Sulaman dan Anyaman Songket Tekat Selendang Tikar Terendak Seni Kulinari Acar buah Rendang Gulai Nasi – Dagang, Ulam, Ambang, Kerabu
- 34. Sains dan Teknologi Teknologi Pertanian Bajak & Sistem saliran air Teknologi Alam Bina Rumah kutai, rumah panjang, kubah, masjid Kampung Laut Teknologi Tekstil dan warna Mencanting batik & Mesin tenun Sains Ukuran, Timbangan dan Sukatan Ukuran – jengkal, hasta, depa , relong Timbangan – mayam, saga Sukat – ling, cupak, gantang, koyan Masa – pekan, purnama, musim
- 35. Kesinambungan antara Tamadun Melayu dan Tamadun Malaysia Asas sistem pemerintahan Agama , Adat Istiadat Sistem Perundangan Peranan Bahasa Melayu • Tamadun Malaysia yang ada kini wujud hasil dari satu proses sejarah yang berkesinambungan dan dapat dibuktikan melalui pelbagai sumber sejarah Arkeologi. • Jelas sekali paksi dan landasan utama yang menyumbang kepada pembinaan dan pemantapan Tamadun Malaysia ialah tamadun Melayu. 35
- 36. Asas Sistem Pemerin- tahan • Tamadun Melayu sebelum ini seperti Srivijaya, Temasik, Kesultanan Melayu, Melaka Johor Riau- Lingga membentuk sistem pemerintahan yang tersendiri dan terbukti menjadi sebuah kerajaan yang berjaya. • Setiap kuasa Melayu tersebut diperintah oleh raja atau Sultan yang mana akhirnya telah menyumbang kepada sistem pemerintahan raja berpelembagaan dalam Tamadun Malaysia hari ini. • Sistem Raja berperlembagaan di negara ini Yang di- Pertian Agong dan Majlis Raja-Raja Melayu menjadi komponen penting dalam sistem pemerintahan demokrasi berparlimen. • Yang di-Pertuan Agong merupakan ketua utama negara yang mengetuan tiga badan: • Badan perundangan • Badan pemerintahan • Badan kehakiman. 36
- 37. Sistem Perundangan • Sistem pentadbiran tamadun Melayu dahulu dikukuhkan lagi dengan sistem perundangan tradisional yang berasaskan adat Melayu dan hukum syariah. • Melaka: Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang Laut Melaka • Johor: Undang-undang Johor (Undang-undang Tubuh Negeri Johor, 1895) • Pahang: Undang-Undang Pahang • Kedah: Undang-Undang Kedah • Perak: Undang-undang 99 Perak dan Undang-undang Keturunan Daripada Turun Negeri Perak • Terengganu: Perlembagaan Negeri Terengganu, 1911. • Negeri Sembilan: Hukum adan dan Undang-undang adat. • Sistem perundangan tradisional ini telah dilanjutkan kepada politik Malaysia dalam perlembagaan Malaysia dan Perlembagaan Negeri 37
- 38. Agama dan Adat istiadat Melayu • Berdasarkan sejarah, tamadun Melayu telah dimantapkan oleh agama Islam di mana Islam dan adat Melayu telah menjadi sturktur penting kemelayuan dan ketamadunan Malaysia. • Pengaruh tersebut berkekalan hingga kini di mana: • Islam menjadi faktor dalam mendefinisikan Melayu (Melayu sebagai yang mengamalkan adat istiada Melayu, berbahasa Melayu dan beragama Islam. • Islam menjadi agama Persekutuan Malaysia, dan setiap raja atau sultan ialah ketua agama bagi setiap negeri dalam Persekutuan Malaysia. • Adat Melayu juga mempengaruhi cara berpakaian, jenis pakaian, pengucapan dan tingkah laku. 38
- 39. Peranan Bahasa Melayu • Sejarah Ketamadunan Melayu juga berkembang disebabkan peranan bahasa Melayu pada waktu itu sebagai alat penyebaran agama Islam. • Peranan bahasa Melayu pada waktu itu yang dibantu dengan huruf jawi menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa dalam kitab-kitab agama dan bahasa karya sastera. Bahkan bahasa yang digunakan olah para pendakwah pada masa itu sebagai media komunikasi mereka. • Hal ini menjadikan bahasa Melayu sebagai lingua franca dalam kalangan pedagang. • Bahasa Melayu telah berperanan sebagai bahasa persatuan dan kesatuan Melayu pada waktu itu. • Berdasarkan sejarah tersebut, Bahasa Melayu diangkat sebagai bahasa Kebangsaan Malaysia 39
- 40. KESIMPULAN • Tamadun Melayu muncul dengan kemunculan kerajaan-kerajaan Melayu awal • Kemunculan tamadun awal membantu atau memberi kesan positif kepada pembinaan Tamadun Melayu • Kerajaan Melayu awal lebih mantap setelah menerima Islam • Islam telah banyak membawa perubahan corak pemikiran dan sosiopolitik masyarakat Melayu • Pembentukan kerajaan-kerajaan Melayu Islam sebagai zaman kegemilangan Tamadun Melayu 40
- 41. Rujukan 41 Kementerian Pengajian Tinggi. (2009). Modul Pengajian Tamadun Islam dan Tamadun Asia. Kuala Lumpur : Penerbit Universiti Malaya. Ahmad Zaki Abd. Latiff (et.al). (2009). Tamadun Islam dan Tamadun Asia (TITAS). Shah Alam: Oxford Fajar Afifah Abu Yazid(et.al). (2012). Tamadun Islam dan Tamadun Asia. Petaling Jaya :Pearson