Λογοτεχνια

1. Στέλιος Ξεφλούδας, Άνθρωποι τοσ μύθοσ
 Σν πεδνγξάθεκα ‘Άλζξσπνη ηνπ κύζνπ’ είλαη εκπλεπζκέλν από ηνλ πόιεκν ηνπ
’40, ζηνλ νπνίν ν ζπγγξαθέαο έιαβε κεξνο. ΢’ απηό θαηαγξάθεη ηηο εληππώζεηο ηνπ από
ηα ραξαθώκαηα, ηηο ζπλαηζζεκαηηθέο αληηδξάζεηο πνπ ηνπ πξνθάιεζε ε δσή ζηελ πξώηε
γξακκή ηνπ πνιέκνπ, πνπ είλαη γεκάηε πόλν θαη ζάλαην. ΢ην έξγν απνθαιύπηεηαη ν βαζύο
πόλνο ηνπ αλζξώπνπ γηα ηνλ ζπλάλζξσπν πνπ ζπγθπξία ηνπ πνιέκνπ ηνλ θάλεη ερζξό, γηα
ην ζπλάλζξσπν – ζπκπνιεκηζηή πνπ μεςπρά κέζα ζηε δίλε ηνπ πνιέκνπ, γηα ηνλ άλζξσπν
πνπ ν πόιεκνο κεηακνξθώλεη ζε ηέξαο.
 Μέζα ζην εθηαιηηθό ζθεληθό πνπ νξηνζεηεί ην αηειείσην ππθλό δάζνο, ην βαζύ
ζθνηάδη θαη ην θσο πνπ ελαιιάζζνληαη, ε κάρε πνπ πξέπεη λα δνζεί απέλαληη ζηνλ αζέαην
ερζξό, ν ζηξαηηώηεο – ζπγγξαθέαο βηώλεη ηνλ ηξόκν γηα ην ζάλαην, ηελ νδύλε γηα ηηο δσέο
πνπ ράλνληαη, ηε θξίθε ηνππ πνιέκνπ θη αλαινγίδεηαη ηνλ μεπεζκό ηνπ αλζξώπνπ, ν
νπνίνο απνδύεηαη ηελ αλζξσπηά ηνπ θαη γίλεηαη θνληάο.
 Ο ζπγγξαθέαο απνθαιύπηεη ην βαζύ δηραζκό ηεο ςπρήο ηνπ. απνθεξύζζεη ηνλ
πόιεκν, ζηνλ νπνίν δελ βιέπεη παξά κόλν έλα έγθιεκα ηπιηγκέλν κε καλδύα λνκηκόηεηαο.
Από ηελ άιιε ληώζεη ην δίθαην ηνπ πνιέκνπ ησλ Ειιήλσλ, ηνλ νπνίν ζεσξεί σο
εθπιήξσζε ηνπ ρξένπο πξνο ηνλ άλζξσπν, ηελ ειεπζεξία, ηε δηθαηνζύλε, ηε δεκνθξαηία.
 Τπάξρνπλ ζεκεία ζην θείκελν πνπ απερνύλ ηηο απνθαιππηηθέο πξνξξήζεηο ηνπ
Οδπζζέα Ειύηε ζην ‘Άμηνλ Εζηί’. Η ξεηνξηθή βέβαηα είλαη δηαθνξεηηθή, ε νηθνλνκία
άιιε. Ο Ειύηεο εζηηάδεη θπξίσο ζηελ εμσηεξηθή πεξηγξαθή ησλ δξσκέλσλ, ελώ ν
Ξεθινύδαο ζην εζσηεξηθό ηνπίν ηνπ αθεγεηή. Η ηξαπκαηηθή εκπεηξία ηνπ πνιέκνπ σζεί
ηνλ Ξεθινύδα, όπσο θαη ηνλ Ειύηε, όρη απιώο ζε κηα αληηπνιεκηθή ζηάζε, αιιά ζηνλ
απνθαιππηηθό νξακαηηζκό ελόο λένπ, αληζηνξηθνύ αηώλα, όπνπ ηα πάληα ζα ηεζνύλ
εμαξρήο.
 Αθεγεκαηηθνί ηξόπνη – ηερληθέο: ζην θείκελν ρξεζηκνπνηείηαη ε ηερληθή ηνπ
εζσηεξηθνύ κνλόινγνπ. Κύξηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο γξαθήο ηνπ είλαη ε ππνθεηκεληθόηεηα,
ν έληνλα πξνζσπηθόο ηόλνο, ε βησκαηηθόηεηα, ε ζπλαηζζεκαηηθή θόξηηζε, ε θαηαβύζηζε
ζηα κύρηα ηεο ςπρήο θαη ηα ελδόηεξα ηεο ζθέςεο, ε ρακειόθσλε, εηιηθξηλήο
εμνκνιόγεζε. Απηά ηα ζηνηρεία θάλνπλ ηε ζθιεξή εμσηεξηθή πξαγκαηηθόηεηα ηνπ
πνιέκνπ λα ππνρσξεί θαη αλαδύεηαη ε εζσηεξηθή δσή ηνπ αλζξώπνπ. Γη’ απηό θαη ην
θείκελν δελ πεξηγξάθεη ηα γεγνλόηα ηεο λπρηεξηλήο κάρεο, αιιά ηηο ζθέςεηο θαη ηα
ζπλαηζζήκαηα ηνπ δνθηκαδόκελνπ αλζξώπνπ.
 Υώξνο – ρξόλνο: ρώξνο είλαη έλα δάζνο ζηα αιβαληθά βνπλά, όπνπ δηεμάγεηαη ν
πόιεκνο ηνπ ’40. ΢’ έλα βαζύηεξν επίπεδν όκσο ρώξνο είλαη ην πεδίν ηεο ςπρήο ηνπ
ζπγγξαθέα – πνιεκηζηή.
Υξόλνο είλαη νη λπρηεξηλέο ώξεο. Σν ζθνηάδη, ην κπζηήξην κε ηελ αύξα ηνπ
ζαλάηνπ επλνεί ηελ ελόξαζε, ηελ ελδνζθόπεζε, ηελ θαηαβύζηζε ζην εζώηαην ‘είλαη’ θαη
ηελ έθθξαζε ζθέςεσλ θαη ζπλαηζζεκάησλ.
 Γιώζζα – ύθνο: ε γιώζζα είλαη απιή. Ο ιόγνο ζύληνκνο, θνθηόο,
κηθξνπεξίνδνο εθθξάδεη ην ‘ιαράληαζκα’ ηεο αγσλίαο. Οη εξσηήζεηο δεκηνπξγνύλ ηελ
εληύπσζε ζπλνκηιίαο ηνπ ζπγγξαθέαο κε ηνλ εαπηό ηνπ ή ηνλ αλαγλώζηε. Σν ύθνο
θπζηθό, αβίαζην, ππνθεηκεληθό, ζπλαηζζεκαηηθά θνξηηζκέλν θαη ζε θάπνηα ζεκεία
ππνβιεηηθό, ράξε ζηνπο ιπξηθνύο ηόλνπο.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Σ΢ΙΡΙΓΩΣΗ ΢ΕΒΑ΢ΣΟΤΛΑ, ΠΕ2