SlideShare a Scribd company logo
1 of 55
َّّّ‫لِل‬ َ‫د‬‫ح‬‫م‬َ‫ح‬‫اْل‬ َّ‫إن‬،َ‫ن‬َ‫و‬ ُ‫ه‬ُ‫د‬َ‫م‬‫ح‬َ‫َن‬‫ح‬‫غ‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬َ‫ن‬َ‫و‬ ُ‫ه‬ُ‫ين‬ّ‫ع‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬ُ‫ه‬ُ‫ر‬ّ‫ف‬،َّّ‫لِل‬ّ‫ِب‬ ُ‫ذ‬‫و‬ُ‫ع‬َ‫ن‬َ‫و‬
ّ‫ي‬َ‫س‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ن‬ّ‫س‬ُ‫ف‬‫ح‬‫َن‬‫أ‬ ّ‫ر‬‫و‬ُ‫ر‬ُ‫ش‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬‫ا‬َ‫ن‬ّ‫ال‬َ‫م‬‫ح‬‫َع‬‫أ‬ ّ‫ات‬َ‫ئ‬،َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬َُّ‫الِل‬ ّ‫ه‬ّ‫د‬‫ح‬‫ه‬
ُ‫ه‬َ‫ل‬ َّ‫ل‬ّ‫ض‬ُ‫م‬ َ‫ال‬َ‫ف‬،‫ح‬‫ل‬ّ‫ل‬‫ح‬‫ض‬ُ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ َ‫ي‬ّ‫اد‬َ‫ه‬ َ‫ال‬َ‫ف‬،
Segala puji bagi Allah, Kita memujiNya, kita memohon
pertolonganNya, kita memohon keampunanNya, Kita
berlindung kepada Allah daripada keburukan diri kita dan
keburukan perbuatan kita, Sesiapa yang diberi petunjuk oleh
Allah maka tiadalah kesesatan baginya, Sesiapa yang
disesatkan oleh Allah maka tiadalah petunjuk baginya,
َُّ‫الِل‬ َّ‫ال‬ّ‫إ‬ َ‫ه‬َ‫ل‬ّ‫إ‬ َ‫ال‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ُ‫د‬َ‫ه‬‫ح‬‫ش‬َ‫أ‬َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ َ‫يك‬ّ‫ر‬َ‫ش‬ َ‫ال‬ ُ‫ه‬َ‫د‬‫ح‬‫ح‬َ‫و‬،َ‫و‬َّ‫َن‬‫أ‬ ُ‫د‬َ‫ه‬‫ح‬‫ش‬َ‫أ‬
ُ‫ه‬ُ‫ل‬‫و‬ُ‫س‬َ‫ر‬َ‫و‬ ُ‫ه‬ُ‫د‬‫ح‬‫ب‬َ‫ع‬ ‫ا‬ً‫د‬َّ‫م‬َُ‫ُم‬.
Kita bersaksi bahawa tiada tuhan kecuali Allah yang Maha Esa
yang tiada sekutu bagiNya, Kita bersaksi bahawa Nabi
Muhammad s.a.w. adalah hambaNya dan RasulNya.
َ‫ي‬ََّ‫الِل‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ق‬َّ‫ات‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ن‬َ‫آم‬ َ‫ين‬ّ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫َي‬‫أ‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ات‬َ‫ق‬ُ‫ت‬ َّ‫ق‬َ‫ح‬َّ‫ال‬ّ‫إ‬ َّ‫ن‬ُ‫ت‬‫و‬َُ‫َت‬ َ‫ال‬
َ‫ن‬‫و‬ُ‫م‬ّ‫ل‬‫ح‬‫س‬ُّ‫م‬ ‫م‬ُ‫َنت‬‫أ‬َ‫و‬
Wahai orang-orang yang beriman, bertaqwalah kamu kepada
Allah dengan sebenar-benar taqwa, dan jangan sekali-kali
kamu mati melainkan dalam keadaan Islam. (Surah Ali Imran:
102)
Ahkam Al-Quran, Al-Jassas, Jil.2,
Hal.313
َ‫ت‬َ‫ق‬َ‫و‬ ّ‫ن‬َ‫س‬َ‫ح‬‫اْل‬َ‫و‬ َّّ‫الِل‬ ّ‫د‬‫ح‬‫ب‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ َ‫ي‬ّ‫و‬ُ‫ر‬ُ‫ه‬ ّ‫ه‬ّ‫قات‬ُ‫ت‬ َّ‫ق‬َ‫ح‬ ‫له‬‫و‬‫ق‬ ّ‫ِف‬ َ‫ة‬َ‫اد‬َ‫ال‬َ‫ف‬ َ‫اع‬َ‫ط‬ُ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫و‬
َ‫ك‬‫ح‬‫ذ‬ُ‫ي‬َ‫و‬ ُ‫ر‬َ‫ف‬‫ح‬‫ك‬ُ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫ف‬ َ‫ر‬َ‫ك‬‫ح‬‫ش‬ُ‫ي‬َ‫و‬ ‫ى‬َ‫ص‬‫ح‬‫ع‬ُ‫ي‬َ‫م‬ َّ‫إن‬ َ‫يل‬ّ‫ق‬َ‫و‬ ‫ى‬َ‫س‬‫ح‬‫ن‬ُ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫ف‬ َ‫ر‬ُ‫اء‬َ‫ق‬ّ‫ات‬ ُ‫اه‬َ‫ن‬‫ح‬‫ع‬
ّ‫يه‬ّ‫اص‬َ‫ع‬َ‫م‬ ّ‫ع‬‫ي‬َّ‫َج‬.
Diriwayatkan daripada Abdullah, Al-Hasan, Qatadah
bahawa ‘sebenar-benar taqwa’ adalah taat kepadaNya
dan tidak bermaksiat kepadaNya, bersyukur kepadaNya
dan tidak mengkufuri nikmatNya, mengingatiNya dan
tidak melupakanNya. Dikatakan juga, maksud ‘sebenar-
benar taqwa adalah menjauhi segala maksiat
kepadaNya.
ّ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ُ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ب‬َ‫ر‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ق‬َّ‫ات‬ ُ‫َّاس‬‫ن‬‫ال‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫َي‬‫أ‬ َ‫َي‬َ‫د‬ّ‫اح‬َ‫و‬ ٍ‫س‬‫ح‬‫ف‬َّ‫ن‬ ‫ن‬ّ‫م‬ ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ق‬َ‫ل‬َ‫خ‬ ‫ي‬ٍ‫ة‬
َ‫م‬ُ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َّ‫ث‬َ‫ب‬َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ه‬َ‫ج‬‫ح‬‫و‬َ‫ز‬ ‫ا‬َ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َ‫ق‬َ‫ل‬َ‫خ‬َ‫و‬‫ا‬َ‫و‬ ً‫اء‬َ‫س‬ّ‫ن‬َ‫و‬ ‫ا‬ً‫ري‬ّ‫ث‬َ‫ك‬ ً‫اال‬َ‫ج‬ّ‫ر‬ ‫ا‬‫ا‬‫و‬ُ‫ق‬َّ‫ت‬
َ‫ح‬‫ح‬‫َر‬‫ح‬‫اْل‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬ َ‫ن‬‫و‬ُ‫ل‬َ‫اء‬َ‫س‬َ‫ت‬ ‫ي‬ّ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ََّ‫الِل‬ُ‫ك‬‫ح‬‫ي‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬ََّ‫الِل‬ َّ‫ن‬ّ‫إ‬ ََ‫ا‬‫ا‬ً‫يب‬ّ‫ق‬َ‫ر‬ ‫ح‬‫م‬
Wahai sekalian manusia Bertaqwalah kepada Tuhan kamu
yang telah menjadikan kamu daripada diri yang satu (Adam),
dan yang menjadikan daripada (Adam) itu pasangannya
(Hawa), dan juga yang membiakkan dari keduanya lelaki dan
perempuan yang ramai. Dan bertaqwalah kepada Allah yang
kamu selalu meminta dengan menyebut-yebut namaNya,
serta peliharalah silaturrahim kaum kerabat; kerana
sesungguhnya Allah sentiasa memerhati kamu. (Surah An-
Nisa’: 1)
ََّ‫الِل‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ق‬َّ‫ات‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ن‬َ‫آم‬ َ‫ين‬ّ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫َي‬‫أ‬ َ‫َي‬ّ‫د‬َ‫س‬ ً‫ال‬‫ح‬‫و‬َ‫ق‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ل‬‫و‬ُ‫ق‬َ‫و‬‫ح‬‫ح‬ّ‫ل‬‫ح‬‫ص‬ُ‫ي‬ ‫ا‬ً‫يد‬
‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ ‫ح‬‫ر‬ّ‫ف‬‫ح‬‫غ‬َ‫ي‬َ‫و‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬‫ا‬َ‫م‬‫ح‬‫َع‬‫أ‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ّ‫ع‬ّ‫ط‬ُ‫ي‬ ‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫وب‬ُ‫ن‬ُ‫ذ‬ُ‫ه‬َ‫ل‬‫و‬ُ‫س‬َ‫ر‬َ‫و‬ ََّ‫الِل‬
‫ا‬ً‫يم‬ّ‫ظ‬َ‫ع‬ ‫ا‬ً‫ز‬‫ح‬‫و‬َ‫ف‬ َ‫از‬َ‫ف‬ ‫ح‬‫د‬َ‫ق‬َ‫ف‬
Wahai orang-orang yang beriman, bertaqwalah kepada Allah,
dan katakanlah perkataan yang tepat, supaya ia memberi taufiq
dengan menjayakan amal-amal kamu, dan mengampunkan
dosa-dosa kamu. Dan (ingatlah) sesiapa yang taat kepada Allah
dan RasulNya, maka sesungguhnya ia telah berjaya mencapai
sebesar-besar kejayaan. (Surah Al-Ahzab: 70-71)
‫الدين‬‫و‬ ‫الدنيا‬ ‫أدب‬,‫املاوردي‬(‫املتوىف‬:450‫ه‬)
ّ‫ه‬ّ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ّ‫ال‬ ٍ‫ح‬ّ‫ال‬َ‫ص‬ ُ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ُ‫م‬َ‫ث‬‫ح‬‫ي‬َ‫ح‬‫ْل‬‫ا‬ َ‫ال‬َ‫ق‬:َ‫َي‬َ‫ك‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َ‫ت‬‫ح‬‫ل‬َ‫ل‬‫ح‬‫َق‬‫أ‬ ‫ا‬َ‫ذ‬‫إ‬ ََّ‫َن‬ُ‫ب‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َ‫ت‬‫ح‬‫ر‬َ‫ث‬‫ح‬‫ك‬َ‫أ‬ َّ َ‫ال‬
ّ‫اب‬َ‫و‬َّ‫الص‬.َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬:‫ح‬‫ك‬َ‫أ‬ َ‫ََن‬‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ ّ‫ت‬َ‫َب‬‫أ‬ َ‫َي‬ُ‫ت‬‫ح‬‫ر‬َ‫ث‬,ّ‫َن‬‫ح‬‫ع‬َ‫ي‬ ‫ت‬‫ح‬‫ر‬َ‫ث‬‫ح‬‫ك‬َ‫أ‬َ‫و‬‫ا‬ً‫م‬ َ‫ال‬َ‫ك‬
ً‫اِب‬َ‫و‬َ‫ص‬َ‫و‬.َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬:َ‫م‬ ُ‫ت‬‫ح‬‫َي‬‫أ‬َ‫ر‬ ‫ا‬َ‫م‬ ََّ‫َن‬ُ‫ب‬ َ‫َي‬َ‫ن‬‫و‬ُ‫ك‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َّ‫ِب‬ َّ‫ق‬َ‫َح‬‫أ‬ ‫ا‬ً‫ظ‬‫و‬ُ‫ع‬‫ح‬‫و‬‫ا‬ً‫ظ‬ّ‫اع‬َ‫و‬
‫ك‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬.‫ح‬‫س‬ُ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ح‬‫ح‬‫ت‬َ‫ف‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫َِب‬ّ‫ْل‬ ‫ت‬‫ح‬‫د‬َ‫ش‬‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬َ‫و‬ّّ‫ت‬:
ََّ‫ّن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ ‫ت‬‫ح‬‫ع‬َ‫ط‬َ‫ت‬‫ح‬‫اس‬ ‫ا‬َ‫م‬ ‫ح‬‫د‬ّ‫د‬َ‫س‬َ‫و‬ ‫ح‬‫م‬َّ‫ل‬َ‫ك‬َ‫ت‬‫ا‬...ََ‫َج‬ ُ‫وت‬ُ‫ك‬ُّ‫الس‬َ‫و‬ ٌّ‫ي‬َ‫ح‬ َ‫ك‬ُ‫م‬ َ‫ال‬َ‫ك‬ُ‫اد‬
ُ‫ه‬ُ‫ل‬‫و‬ُ‫ق‬َ‫ت‬ ‫ا‬ً‫يد‬ّ‫د‬َ‫س‬ ً‫ال‬‫ح‬‫و‬َ‫ق‬ ‫ح‬‫د‬َّ‫َت‬ ‫ح‬َ‫َل‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬...َّ‫الس‬ ّ‫ح‬‫ري‬َ‫غ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ َ‫ك‬ُ‫ت‬‫ح‬‫م‬َ‫ص‬َ‫ف‬ُ‫اد‬َ‫د‬َ‫س‬ ّ‫اد‬َ‫د‬
M. Hidir Baharudin
Imam 4
Masjid Al-Hidayah Taman Melawati
http://www.slideshare.net/mohammadhidi
rbaharudin1
ISI KANDUNGAN KULIAH
• PENDAHULUAN
• SAF
• SUTRAH
• PENUTUP
SAF
- SAF PERTAMA
- BAHAGIAN KANAN SAF
- MELURUSKAN & MELENGKAPI
SAF HADAPAN
SAF PERTAMA
‫هللا‬ ‫صلى‬ ّّ‫َّب‬‫ن‬‫ال‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬ ،َ‫ة‬َ‫ر‬‫ح‬‫ي‬َ‫ر‬ُ‫ه‬ ّ‫َِب‬‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ال‬َ‫ق‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬"َ‫ل‬‫ح‬‫ع‬َ‫ت‬ ‫ح‬‫و‬َ‫ل‬َ‫ن‬‫و‬ُ‫م‬-
َ‫ن‬‫و‬ُ‫م‬َ‫ل‬‫ح‬‫ع‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬-َّ‫د‬َ‫ق‬ُ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬ ّ‫ِف‬ ‫ا‬َ‫م‬ً‫ة‬َ‫ع‬‫ح‬‫ر‬ُ‫ق‬ ‫ح‬‫ت‬َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬َ‫ل‬ َّ".َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫و‬ُ‫ن‬‫ح‬‫اب‬
ٍ‫ب‬‫ح‬‫ر‬َ‫ح‬"ُ‫ق‬ َّ‫ال‬ّ‫إ‬ ‫ح‬‫ت‬َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬‫ا‬َ‫م‬ ّ‫ل‬َّ‫َو‬‫ْل‬‫ا‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬ً‫ة‬َ‫ع‬‫ح‬‫ر‬".
 Abu Hurairah berkata, Rasulullah s.a.w.
bersabda, “Jika kalian mengetahui atau orang-
orang mengetahui, apa yang terletak pada saf
hadapan, nescaya akan direbutkan melalui
cara undian.” Ibn Harb berkata, “Nescaya saf
pertama akan direbutkan dengan cara
undian.” Sahih Muslim 439

ُ‫س‬َ‫ر‬ َّ‫َن‬‫أ‬ ،ّ‫ي‬ّ‫ر‬‫ح‬‫د‬ُ‫ح‬‫اْل‬ ٍ‫يد‬ّ‫ع‬َ‫س‬ ّ‫َِب‬‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ر‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّّ‫الِل‬ َ‫ول‬ّ‫ِف‬ ‫َى‬‫أ‬
‫ح‬‫م‬َُ‫ْل‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬ ‫ا‬ً‫ر‬ُّ‫َخ‬َ‫َت‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬‫ا‬َ‫ح‬‫ح‬‫َص‬‫أ‬"َ‫ق‬َ‫ت‬َ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫و‬ ّ‫ِب‬ ‫ا‬‫و‬ُّ‫م‬َ‫ت‬‫ح‬‫ائ‬َ‫ف‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫َّم‬‫د‬‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ّ‫ب‬ ََّ‫َت‬‫ح‬‫أ‬
َ‫ن‬‫و‬ُ‫ر‬َّ‫َخ‬‫أ‬َ‫ت‬َ‫ي‬ ٌَ‫ح‬‫و‬َ‫ق‬ ُ‫ال‬َ‫ز‬َ‫ي‬ َ‫ال‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫د‬‫ح‬‫ع‬َ‫ب‬َُّ‫الِل‬ ُ‫م‬ُ‫ه‬َ‫ر‬ّ‫خ‬َ‫ؤ‬ُ‫ي‬ َّ‫َّت‬َ‫ح‬"
 Abu Sa'id al-Khudri berkata, Rasulullah s.a.w melihat
(kecenderungan) di kalangan sahabat untuk pergi ke
belakang, maka Baginda s.a.w. berkata kepada
mereka: “Marilah ke hadapan dan mengikuti jejak
saya, dan hendaklah orang-orang yang datang
selepas anda mengikuti jejak anda. Tidaklah suatu
kaum itu sentiasa mundur ke belakang melainkan
Allah s.w.t. akan mengakhirkan mereka
daripadaNya.” Sahih Muslim 438
Imam Nawawi, Sharh Muslim, Jil.4,
Hal.159
ّ‫خ‬َ‫ؤ‬ُ‫ي‬ َّ‫َّت‬َ‫ح‬ ّ‫ل‬َ‫ُو‬‫ح‬‫اْل‬ ّ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫َي‬‫أ‬‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ َ‫اَل‬َ‫ع‬َ‫ت‬ َُّ‫الِل‬ ُ‫م‬ُ‫ه‬َ‫ر‬ّ‫م‬‫ي‬ّ‫ظ‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ّ‫ه‬ّ‫ت‬َ‫ح‬‫ْح‬َ‫ر‬
ّ‫ع‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬َ‫و‬ ّ‫ة‬َ‫ل‬ّ‫ز‬‫ح‬‫ن‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ع‬‫ح‬‫ف‬َ‫ر‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ل‬‫ح‬‫ض‬َ‫ف‬َ‫ك‬ّ‫ل‬َ‫ذ‬ ّ‫و‬‫ح‬َ‫َن‬َ‫و‬ ّ‫م‬‫ح‬‫ل‬
Qadhi Iyadh, Ikmal Al-Mu’lim, Jil.2,
Hal.351
‫قيل‬:‫يكون‬ ‫أن‬ ‫وحيتمل‬ ،‫املنافقني‬ ‫ىف‬ ‫هذا‬[‫املعىن‬]‫َت‬‫العلم‬ ‫ىف‬ ‫خرهم‬
‫عنده‬ ‫لة‬‫ز‬‫املن‬‫و‬ ‫السبق‬ ‫وىف‬.
Syeikh Abdullah ibn Sholih, Buku
Pintar Masjid, Hal.146
“Sayangnya sebahagian orang tidak
memandang penting saf hadapan walaupun
dia mampu solat dan duduk di saf hadapan.
Anda pasti pernah melihat seseorang yang
masuk masjid lebih awal namun berdiri dan
solat sunat di bahagian tengah masjid atau
dibelakang atau di hujung saf pertama.
Sedangkan saf pertama yang lebih dekat
dengan imam masih kosong. Orang seperti ini
tidak menyukai kebaikan dan tidak tertarik
kepadanya.
Syeikh Abdullah ibn Sholih, Buku
Pintar Masjid, Hal.146
Faktor penyebabnya adalah disebabkan
kejahilan, kebodohan, atau ketidakpedulian
untuk mencari keutamaan-keutamaan dan
limpah kurnia Allah. Allah sajalah yang dapat
dimintai pertolongan.”
BAHAGIAN KANAN
SAF
Imam Muslim
‫وقصرها‬ ‫ين‬‫ر‬‫املساف‬ ‫صالة‬ ‫كتاب‬
َّ‫ا‬َ‫م‬ّ‫إل‬‫ا‬ ّ‫ني‬َّ‫َي‬ ّ‫اب‬َ‫ب‬‫ح‬‫ح‬ّ‫ت‬‫ح‬‫اس‬ ‫ِبب‬
Sahih Muslim 709
‫ا‬َ‫ق‬ ،ّ‫اء‬َ‫ر‬َ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬ ،ّ‫اء‬َ‫ر‬َ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫اب‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬‫ح‬‫ل‬َ‫خ‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ي‬َّ‫ل‬َ‫ص‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬ ‫َّا‬‫ن‬ُ‫ك‬ َ‫ل‬ّ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ف‬
َ‫أ‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ب‬َ‫ب‬‫ح‬‫َح‬‫أ‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّّ‫الِل‬ّ‫ه‬ّ‫ين‬َّ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ َ‫ن‬‫و‬ُ‫ك‬َ‫ن‬ ‫ح‬‫ن‬ُ‫ل‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ق‬ُ‫ي‬
ّ‫ه‬ّ‫ه‬‫ح‬‫ج‬َ‫و‬ّ‫ب‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ي‬َ‫ل‬َ‫ع‬
 Dari Al-Bara bin ‘Azib, dia berkata, “Kami
apabila mengerjakan solat di belakang
Rasulullah s.a.w., kami suka berada di
sebelah kanan Baginda, kerana Baginda
s.a.w. menghadap kami dengan wajahnya
setelah selesai salam.
ُ‫ول‬ُ‫ق‬َ‫ي‬ ُ‫ه‬ُ‫ت‬‫ح‬‫ع‬ّ‫م‬َ‫س‬َ‫ف‬ َ‫ال‬َ‫ق‬:‫ح‬‫ب‬َ‫ت‬ ََ‫ح‬‫و‬َ‫ي‬ َ‫ك‬َ‫اب‬َ‫ذ‬َ‫ع‬ ّ‫َن‬ّ‫ق‬ ّ‫ب‬َ‫ر‬ُ‫ث‬َ‫ع‬-ُ‫ع‬َ‫م‬‫ح‬َ‫َت‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬–
َ‫ك‬َ‫اد‬َ‫ب‬ّ‫ع‬.
Lalu aku mendengar Baginda s.a.w. berdoa:
:ُ‫ث‬َ‫ع‬‫ح‬‫ب‬َ‫ت‬ ََ‫ح‬‫و‬َ‫ي‬ َ‫ك‬َ‫اب‬َ‫ذ‬َ‫ع‬ ّ‫َن‬ّ‫ق‬ ّ‫ب‬َ‫ر‬-‫ح‬َ‫َت‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ُ‫ع‬َ‫م‬–َ‫ك‬َ‫اد‬َ‫ب‬ّ‫ع‬
Ya Tuhan, peliharalah aku daripada seksaMu
pada hari Engkau membangkitkan atau
menghimpunkan hambaMu.
Imam Nawawi, Sharh Muslim, Jil.5,
Hal.221
ُ‫ك‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ُ‫ل‬ّ‫م‬َ‫ت‬‫ح‬َ‫حي‬ ‫ي‬ّ‫اض‬َ‫ق‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َّ‫ت‬‫ال‬ َ‫د‬‫ح‬‫ن‬ّ‫ع‬ ُ‫ن‬ُ‫ام‬َ‫َّي‬‫الت‬ َ‫ن‬‫و‬َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫و‬ ّ‫م‬‫ي‬ّ‫ل‬‫ح‬‫س‬
‫ى‬َّ‫ل‬َ‫ص‬ ُ‫ه‬َ‫ت‬َ‫اد‬َ‫ع‬ َّ‫َن‬ّ‫ْل‬ ُ‫ر‬َ‫ه‬‫ح‬‫ظ‬َ‫ح‬‫اْل‬َ‫م‬َّ‫ل‬َ‫س‬َ‫و‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َُّ‫الِل‬‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫ف‬َ‫ر‬َ‫ص‬‫ح‬‫ن‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬
ّ‫ه‬‫ح‬‫ج‬َ‫و‬ّ‫ب‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ه‬َ‫يع‬َّ‫َج‬ َ‫ل‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ق‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬َ‫ي‬ّ‫ه‬…
Imam Nawawi, Al-Majmu’, Jil.3,
Hal.490
‫ح‬‫ح‬ّ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ِف‬ َ‫ل‬ّ‫ت‬َ‫ف‬‫ح‬‫ن‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫اد‬َ‫َر‬‫أ‬ ‫ا‬َ‫ذ‬‫إ‬‫ا‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َ‫ل‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ق‬ُ‫ي‬َ‫و‬ ّ‫اب‬َ‫ر‬ّ‫َّاس‬‫ن‬‫ل‬
َ‫ج‬ ‫ا‬َ
ّ‫ِه‬ّ‫ح‬‫ري‬َ‫غ‬َ‫و‬ ّ‫اء‬َ‫ُّع‬‫الد‬َ‫و‬ ّ‫ر‬‫ح‬‫ك‬ّ‫لذ‬ّ‫ل‬َ‫ف‬‫ح‬‫ي‬َ‫ك‬َ‫ل‬ّ‫ت‬َ‫ف‬‫ح‬‫ن‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫از‬‫ا‬َّ‫َم‬‫أ‬َ‫و‬ َ‫اء‬َ‫ش‬
َ‫ح‬‫اْل‬ ‫ي‬ّ‫و‬َ‫غ‬َ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬ ُ‫ل‬َ‫ض‬‫ح‬‫ف‬َ‫ح‬‫اْل‬َ‫ل‬ّ‫ت‬َ‫ف‬‫ح‬‫ن‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ُ‫ل‬َ‫ض‬‫ح‬‫ف‬َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ين‬َّ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬
ّ‫ان‬َ‫ه‬‫ح‬‫ج‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ت‬َّ‫ي‬ّ‫ف‬‫ح‬‫ي‬َ‫ك‬ ّ‫ِف‬:
Ibn Rejab, Fathul Bari, Jil.7,
Hal.446
Ishak, Imam
Haramain
Lain-Lain
Saf Bahagian Kiri
‫هللا‬ ‫صلى‬ ّّ‫َّب‬‫ن‬‫ل‬ّ‫ل‬ َ‫يل‬ّ‫ق‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ،َ‫ر‬َ‫م‬ُ‫ع‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫اب‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ة‬َ‫ر‬َ‫س‬‫ح‬‫ي‬َ‫م‬ َّ‫ن‬ّ‫إ‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ّ‫د‬ّ‫ج‬‫ح‬‫س‬َ‫م‬
‫ح‬‫ت‬َ‫ل‬َّ‫ط‬َ‫ع‬َ‫ت‬.‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ ُّّ‫َّب‬‫ن‬‫ال‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬‫وسلم‬"‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ة‬َ‫ر‬َ‫س‬‫ح‬‫ي‬َ‫م‬ َ‫ر‬َّ‫م‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ّ‫د‬ّ‫ج‬‫ح‬‫س‬َ‫م‬
ّ‫ر‬‫ح‬‫َج‬‫ْل‬‫ا‬ َ‫ن‬ّ‫م‬ ّ‫ن‬َ‫ال‬‫ح‬‫ف‬ّ‫ك‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ َ‫ب‬ّ‫ت‬ُ‫ك‬“
 Diriwayatkan bahawa Ibn Umar berkata:
Dikatakan kepada Nabi s.a.w., “Sebelah
kiri masjid telah ditinggalkan.” Nabi
s.a.w. berkata: “Sesiapa yang
memenuhkan bahagian kiri masjid, akan
ditulis dua ganjaran untuknya.” Sunan
Ibn Majah 1007 – Dhaif
As-Son’ani, Al-Tanwer, Jil.10,
Hal.318
‫أنه‬ ‫هذا‬ ‫وسبب‬-‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬-‫ب‬‫رغ‬ ‫ملا‬‫ميامن‬ ‫ِف‬
‫فقيل‬ ،‫املسجد‬ ‫ميسرة‬ ‫الناس‬ ‫عطل‬ ‫الصفوف‬:‫ذل‬ ‫له‬،‫فذكره‬ ‫ك‬
‫امليمنة‬ ‫أهل‬ ‫أجر‬ ‫من‬ ‫كفلني‬‫امليسرة‬ ‫ْلهل‬ ‫أن‬ ‫وظاهره‬‫قال‬ ،
‫بذل‬ ‫خص‬ ‫وإّنا‬ ‫حال‬ ‫كل‬‫ِف‬ ‫ذلك‬ ‫ليس‬ ‫وغريه‬ ‫لف‬‫ؤ‬‫امل‬‫هذه‬ ‫ك‬
‫معطلة‬ ‫صارت‬ ‫ملا‬ ‫اْلالة‬
MELURUSKAN
&
MELENGKAPI SAF
HADAPAN
َ‫ال‬َ‫ق‬ ،َ‫ة‬َ‫ر‬َُ‫َس‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ّ‫ر‬ّ‫ب‬‫ا‬َ‫ج‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬:َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ال‬َ‫ق‬‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬" :َ‫ال‬َ‫أ‬
َ‫د‬‫ح‬‫ن‬ّ‫ع‬ ُ‫ة‬َ‫ك‬ّ‫ئ‬َ‫ال‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ُّ‫ف‬ُ‫ص‬َ‫ت‬ ‫ا‬َ‫م‬َ‫ك‬ َ‫ن‬‫و‬ُّ‫ف‬ُ‫ص‬َ‫ت‬‫ز‬َ‫ع‬َ‫و‬ َّ‫ل‬َ‫ج‬ ‫ح‬‫م‬ّّ‫ّب‬َ‫ر‬."َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ل‬ُ‫ق‬ُّ‫ف‬ُ‫ص‬َ‫ت‬ َ‫ف‬‫ح‬‫ي‬َ‫ك‬
َ‫ال‬َ‫ق‬ ‫؟‬‫ح‬‫م‬ّّ‫ّب‬َ‫ر‬ َ‫د‬‫ح‬‫ن‬ّ‫ع‬ ُ‫ة‬َ‫ك‬ّ‫ئ‬َ‫ال‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬:"َ‫ن‬‫و‬ُّ‫م‬ّ‫ت‬ُ‫ي‬َ‫ت‬َ‫ي‬َ‫و‬ َ‫ة‬َ‫َّم‬‫د‬َ‫ق‬ُ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ّ‫ِف‬ َ‫ن‬‫و‬ُّ‫اص‬َ‫ر‬
ّ‫ف‬َّ‫الص‬".
Daripada Jabir bin Samurah dia berkata, Rasulullah
s.a.w. bersabda, “Tidakkah kalian ingin berbaris
sebagaimana para malaikat berbaris di hadapan
Tuhan mereka Azza wa Jalla?” Kami berkata,
“Bagaimana para malaikat berbaris di hadapan Rabb
mereka?” Baginda s.a.w. bersabda, “Mereka
menyempurnakan saf-saf yang paling hadapan dan
saling merapatkan saf.” Sunan Abi Dawud 661/
Sunan an-Nasa'i 816
ُّ‫الن‬ ُ‫ت‬‫ح‬‫ع‬َّ‫َس‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ، ّّ‫ل‬َ‫د‬َ‫ح‬‫اْل‬ ّ‫م‬ّ‫اس‬َ‫ق‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫َِب‬‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ب‬‫ح‬‫َق‬‫أ‬ ُ‫ول‬ُ‫ق‬َ‫ي‬ ٍ‫ري‬ّ‫ش‬َ‫ب‬ َ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫م‬‫ح‬‫ع‬‫صلى‬ َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ل‬
َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬ ّ‫ه‬ّ‫ه‬‫ح‬‫ج‬َ‫و‬ّ‫ب‬ ّ‫َّاس‬‫ن‬‫ال‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬"ّ‫َق‬‫أ‬‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ف‬‫و‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫يم‬".ً‫ًث‬َ‫ال‬َ‫ث‬"َّّ‫الِل‬َ‫و‬َّ‫ن‬ُ‫يم‬ّ‫ق‬ُ‫ت‬َ‫ل‬
ُ‫ل‬ُ‫ق‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ َُّ‫الِل‬ َّ‫ن‬َ‫ف‬ّ‫ال‬َ‫خ‬ُ‫ي‬َ‫ل‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ف‬‫و‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ّ‫ب‬‫و‬".‫ح‬‫ل‬ُ‫ي‬ َ‫ل‬ُ‫ج‬َّ‫الر‬ ُ‫ت‬‫ح‬‫َي‬‫أ‬َ‫ر‬َ‫ف‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ّ‫ب‬ّ‫ك‬‫ح‬‫ن‬َّ‫ِب‬ ُ‫ه‬َ‫ب‬ّ‫ك‬‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ ُ‫ق‬ّ‫ز‬
‫ح‬‫ع‬َ‫ك‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬ّ‫اح‬َ‫ص‬ ّ‫ة‬َ‫ب‬‫ح‬‫ك‬ُ‫ر‬ّ‫ب‬ ُ‫ه‬َ‫ت‬َ‫ب‬‫ح‬‫ك‬ُ‫ر‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬ّ‫اح‬َ‫ص‬ّ‫ه‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ع‬َ‫ك‬ّ‫ب‬ ُ‫ه‬َ‫ب‬.
Daripada Abi Al-Qasim Al-Jadali, dia berkata, “Saya
telah mendengar An-Nu’man bin Basyir berkata,
“Rasulullah s.a.w. biasa menghadap kepada jemaah lalu
bersabda, “Luruskanlah saf-saf kalian! (3 kali). Demi
Allah, hendaklah kalian benar-benar meluruskan saf-saf
kalian atau Allah benar-benar akan membuat hati kalian
saling berselisih.” Kata Nu’man, “Maka saya melihat
seseorang merapatkan bahunya dengan bahu
temannya di sampingnya, demikian juga antara lutut dan
mata kaki. Sunan Abi Dawud 662
Abu Muhammad Abdul Salam, Fathul
Salam, Jil.2, Hal.214-215
Kata Imam Nawawi, “Maknanya ialah, akan
berlaku antara kamu permusuhan, hasad
dengki, dan hati yang berselisih. Ini adalah
kerana perselisihan zahir (tidak lurus dan rapat
saf) akan menyebabkan perselisihan batin
(hati).
َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ، ٍ‫ب‬ّ‫ز‬‫ا‬َ‫ع‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ّ‫اء‬َ‫ر‬َ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬َّ‫ل‬َ‫خ‬َ‫ت‬َ‫ي‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ُ‫ل‬
ُ‫ص‬ ُ‫ح‬َ‫س‬‫َح‬‫َي‬ ٍ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫ح‬َ‫َن‬ َ‫َل‬ّ‫إ‬ ٍ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫ح‬َ‫َن‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َّ‫ف‬َّ‫الص‬ُ‫ول‬ُ‫ق‬َ‫ي‬َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ن‬َ‫ب‬ّ‫اك‬َ‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬ َ‫َن‬َ‫ور‬ُ‫د‬" :‫ا‬‫و‬ُ‫ف‬ّ‫ل‬َ‫ت‬‫ح‬َ‫َت‬ َ‫ال‬
‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ُ‫وب‬ُ‫ل‬ُ‫ق‬ َ‫ف‬ّ‫ل‬َ‫ت‬‫ح‬‫خ‬َ‫ت‬َ‫ف‬".ُ‫ول‬ُ‫ق‬َ‫ي‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬َ‫و‬"َّ‫ن‬ّ‫إ‬‫و‬ُّ‫ل‬َ‫ص‬ُ‫ي‬ ُ‫ه‬َ‫ت‬َ‫ك‬ّ‫ئ‬َ‫ال‬َ‫م‬َ‫و‬ ََّ‫الِل‬ّ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َ‫ن‬
ّ‫ل‬َ‫ُو‬‫ْل‬‫ا‬".
Daripada Al-Bara’ bin ‘Azib, dia berkata,
“Rasulullah s.a.w. biasa memasuki celah-celah
saf, daripada hujung ke hujung lainnya sambil
mengusap dada dan bahu kami, lalu bersabda,
“Janganlah kalian berselisih kerana ia akan
membuat hati kalian juga berselisih.” Baginda
s.a.w. juga bersabda, “Sesungguhnya Allah dan
para malaikatNya berselawat kepada orang-orang
di saf-saf hadapan.” Sunan Abi Dawud 664
َ‫ن‬‫ا‬َ‫م‬‫ح‬‫ُّع‬‫الن‬ ُ‫ت‬‫ح‬‫ع‬َّ‫َس‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ،ٍ‫اك‬َ
ّ‫َس‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ر‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ،ٍ‫ري‬ّ‫ش‬َ‫ب‬ َ‫ن‬‫ح‬‫ب‬َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬
َ‫ن‬َ‫وف‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬ ‫ي‬ّ‫و‬َ‫س‬ُ‫ي‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ّ‫ة‬َ‫ال‬َّ‫لص‬ّ‫ل‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫م‬ُ‫ق‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬ ‫ا‬‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬َ‫ف‬
َ‫ر‬َّ‫ب‬َ‫ك‬‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ي‬َ‫و‬َ‫ت‬‫ح‬‫اس‬.
Daripada Simak dia berkata, “Saya telah
mendengar An-Nu’man bin Basyir berkata,
“Rasulullah s.a.w. meluruskan saf-saf kami
apabila kami berdiri untuk solat. Apabila
barisan kami telah lurus, maka Baginda s.a.w.
bertakbir memulakan solat. Sunan Abi Dawud
665
ّ‫ب‬ّ‫اك‬َ‫ن‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ذ‬‫ا‬َ‫ح‬َ‫و‬ َ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫يم‬ّ‫َق‬‫أ‬َّ‫ِب‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ين‬ّ‫ل‬َ‫و‬ َ‫ل‬َ‫ل‬َ‫ح‬‫اْل‬ ‫ا‬‫و‬ُّ‫د‬ُ‫س‬َ‫و‬‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ّ‫ان‬َ‫و‬‫ح‬‫خ‬ّ‫إ‬ ‫ي‬ّ‫د‬‫ح‬‫ي‬
َ‫ص‬َ‫و‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬ ّ‫ان‬َ‫ط‬‫ح‬‫َّي‬‫لش‬ّ‫ل‬ ٍ‫ات‬َ‫ج‬ُ‫ر‬ُ‫ف‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ر‬َ‫ذ‬َ‫ت‬ َ‫ال‬َ‫و‬َ‫م‬َ‫و‬ َُّ‫الِل‬ ُ‫ه‬َ‫ل‬َ‫ص‬َ‫و‬ ‫ا‬ًّ‫ف‬َ‫ص‬ َ‫ل‬‫ا‬ًّ‫ف‬َ‫ص‬ َ‫ع‬َ‫ط‬َ‫ق‬ ‫ح‬‫ن‬
َُّ‫الِل‬ ُ‫ه‬َ‫ع‬َ‫ط‬َ‫ق‬".َ‫ىن‬‫ح‬‫ع‬َ‫م‬َ‫و‬ َ‫د‬ُ‫او‬َ‫د‬ ‫و‬ُ‫َب‬‫أ‬ َ‫ال‬َ‫ق‬"َ‫و‬‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ّ‫ان‬َ‫و‬‫ح‬‫خ‬ّ‫إ‬ ‫ي‬ّ‫د‬‫ح‬‫َي‬ّ‫ِب‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ين‬ّ‫ل‬".َ‫ذ‬ّ‫إ‬ٌ‫ل‬ُ‫ج‬َ‫ر‬ َ‫اء‬َ‫ج‬ ‫ا‬
‫ح‬‫ن‬َ‫ي‬َ‫ف‬ ّ‫يه‬ّ‫ف‬ ُ‫ل‬ُ‫خ‬‫ح‬‫د‬َ‫ي‬ َ‫ب‬َ‫ه‬َ‫ذ‬َ‫ف‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬ َ‫َل‬ّ‫إ‬َ‫ر‬ ُّ‫ل‬ُ‫ك‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ َّ‫ني‬َ‫ل‬ُ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ‫ي‬ّ‫غ‬َ‫ب‬َّ‫َّت‬َ‫ح‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫ب‬ّ‫ك‬‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ ٍ‫ل‬ُ‫ج‬
ّ‫ف‬َّ‫الص‬ ّ‫ِف‬ َ‫ل‬ُ‫خ‬‫ح‬‫د‬َ‫ي‬.
“Luruskan saf, rapatkan antara bahu, tutup ruang
kosong dan lemah-lembutlah terhadap kedua tangan
saudara kalian. Dan janganlah kalian membiarkan
ruang-ruang kosong untuk syaitan. Barangsiapa yang
menyambung saf maka Allah akan menyambung
orang tersebut denganNya dan barangsiapa yang
memutusnya saf maka Allah akan memutus orang
tersebut denganNya.” Sunan Abi Dawud 666
Abu Dawud berkata, “Makna daripada kalimah
‘lemah lembutlah terhadap kedua tangan
saudara kalian’ adalah, apabila ada seseorang
yang baru datang dan masuk ke dalam saf
maka yang berada dalam saf tersebut
hendaklah memberi dengan merendahkan
bahunya hingga orang yang baru datang
tersebut dapat masuk ke dalam saf.
APA YANG
PERLU KITA
BUAT?
Al-Majmu’ Syarh Al-Muhazzab,
Imam Nawawi, Jil. 4, Hal.225-226
َ‫ني‬ّ‫وم‬ُ‫م‬‫ح‬‫أ‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ر‬ُ‫م‬‫ح‬َ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َّ‫ا‬َ‫م‬ّ‫ح‬‫ْل‬ّ‫ل‬ ُّ‫ن‬َ‫س‬ُ‫ي‬َ‫د‬‫ح‬‫ن‬ّ‫ع‬ ّ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ ّ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫و‬‫ح‬‫س‬َ‫ت‬ّ‫ب‬َّ‫ا‬َ‫ر‬‫ح‬‫ح‬ّ‫ح‬‫اإل‬ ّ‫ة‬َ‫اد‬َ‫إر‬
‫ا‬َ
ّ‫ّب‬ّ‫ب‬َ‫ك‬ ُ‫د‬ّ‫ج‬‫ح‬‫س‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬‫ا‬َ‫ذ‬‫إ‬ ُّ‫ب‬َ‫ح‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬ُ‫ي‬َ‫و‬ُ‫ج‬َ‫ر‬ َُ‫ا‬َ‫م‬ّ‫ح‬‫اإل‬ َ‫ر‬ُ‫م‬‫ح‬َ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ‫ا‬ً‫ري‬‫ح‬‫م‬ُ‫ه‬ُ‫ر‬ُ‫م‬‫ح‬َ‫َي‬ ً‫ال‬
ّ‫ف‬ ‫ي‬ّ‫اد‬َ‫ن‬ُ‫ي‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ‫عليهم‬ ‫ويطوف‬ ‫ا‬َ‫ه‬ّ‫ت‬َ‫ي‬ّ‫و‬‫ح‬‫س‬َ‫ت‬ّ‫ب‬‫ح‬‫م‬ّ‫ه‬‫ي‬ّ‫ل‬ُ‫ك‬ّ‫ل‬ ُّ‫ب‬َ‫ح‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬ُ‫ي‬َ‫و‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ ٍ‫د‬ّ‫اح‬َ‫و‬
‫َى‬‫أ‬َ‫ر‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ َ‫ك‬ّ‫ل‬َ‫ذ‬ّ‫ب‬ َ‫ر‬ُ‫م‬‫ح‬َ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫ين‬ّ‫ر‬ّ‫اض‬َ‫ح‬‫اْل‬ّ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫و‬‫ح‬‫س‬َ‫ت‬ ّ‫ِف‬ ً‫ال‬َ‫ل‬َ‫خ‬ ُ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ّ‫ف‬َّ‫الص‬ُ‫ه‬َّ‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬
َ‫ع‬ ّ‫ن‬ُ‫او‬َ‫َّع‬‫الت‬َ‫و‬ ّ‫وف‬ُ‫ر‬‫ح‬‫ع‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬ّ‫ِب‬ ّ‫ر‬‫ح‬‫َم‬‫ح‬‫اْل‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬‫ى‬َ‫و‬‫ح‬‫ق‬َّ‫الت‬َ‫و‬ ّّ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ‫ى‬َ‫ل‬ُ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬َ‫و‬ّ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫و‬‫ح‬‫س‬َ‫ت‬ّ‫ب‬ ُ‫اد‬َ‫ر‬
َ‫س‬َ‫و‬ ّ‫ل‬َّ‫َو‬‫ح‬‫اْل‬َ‫ف‬ ّ‫ل‬َّ‫َو‬‫ح‬‫اْل‬ َُ‫ا‬َ‫ح‬‫إَت‬ ّ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ّ‫ائ‬َ‫ق‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ّ‫اذ‬َُ‫حي‬َ‫و‬ ّ‫ج‬َ‫ر‬ُ‫ف‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ُّ‫د‬ُ‫ث‬‫ح‬‫ي‬َ
ّ‫ِب‬ ‫ا‬َ‫يه‬ّ‫ف‬ َ‫ني‬ّ‫م‬
َ‫ل‬َ‫ع‬ ُ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ ‫شئ‬ ‫وال‬ ٍ‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ ُ‫ر‬‫ح‬‫د‬َ‫ص‬ ََُّ‫د‬َ‫ق‬َ‫ت‬َ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫ال‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ن‬َ
ّ‫ِب‬ َ‫و‬ُ‫ه‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ ‫ى‬ّ‫ِف‬ ُ‫ع‬َ‫ر‬‫ح‬‫ش‬َ‫ي‬
َ‫ل‬َّ‫َو‬‫ح‬‫اْل‬ َّ‫م‬ّ‫ت‬ُ‫ي‬ َّ‫َّت‬َ‫ح‬ ّ‫َّاِن‬‫ث‬‫ال‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬ُ‫ي‬ َّ‫َّت‬َ‫ح‬ ٍ‫ف‬َ‫ص‬ ّ‫ِف‬ ُ‫ف‬ّ‫ق‬َ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫ل‬‫ح‬‫ب‬َ‫ق‬ ‫ا‬َ‫م‬ َّ‫م‬ّ‫ت‬.
Memenuhkan Saf Hadapan
‫ن‬َ‫م‬َّ‫سد‬ً‫ة‬‫رج‬ُ‫ف‬‫ِف‬ّ‫ف‬َّ‫الص‬َ‫ر‬ّ‫ف‬ُ‫غ‬ُ‫ه‬َ‫ل‬
 “Sesiapa memenuhkan ruang kosong
pada saf, maka Allah s.w.t. akan
mengampunkannya.”
‫اوي‬‫ر‬‫ال‬:‫جحيفة‬ ‫أبو‬ ‫ائي‬‫و‬‫الس‬ ‫هللا‬ ‫عبد‬ ‫بن‬ ‫وهب‬
‫احملدث‬:‫املنذري‬
‫املصدر‬:‫الرتهيب‬‫و‬ ‫الرتغيب‬
‫الصفحة‬ ‫أو‬ ‫اْلزء‬:1/234
‫احملدث‬ ‫حكم‬:‫حسن‬ ‫إسناده‬
Memenuhkan Saf Hadapan
‫م‬ُ‫ك‬ُ‫ألين‬ ‫م‬ُ‫ك‬ُ‫خيار‬
َ‫ناكب‬َ‫م‬‫ِف‬،ّ‫الة‬َّ‫الص‬‫وما‬‫ن‬ّ‫م‬ٍ‫خطوة‬ُ‫م‬َ‫ظ‬‫أع‬‫ا‬ً‫أجر‬‫ن‬ّ‫م‬‫خط‬ٍ‫وة‬‫شاها‬َ‫م‬
ٌ‫جل‬َ‫ر‬‫إَل‬ٍ‫فرجة‬‫ِف‬ّ‫ف‬َّ‫الص‬‫َّها‬‫فسد‬
‫اوي‬‫ر‬‫ال‬:‫عمر‬ ‫بن‬ ‫عبدهللا‬
‫احملدث‬:‫املنذري‬
‫املصدر‬:‫الرتهيب‬‫و‬ ‫الرتغيب‬
‫الصفحة‬ ‫أو‬ ‫اْلزء‬:1/234
‫احملدث‬ ‫حكم‬:‫حسن‬ ‫إسناده‬
Memenuhkan Saf Hadapan
‫ن‬َ‫م‬َّ‫سد‬ً‫ة‬‫رج‬َ‫ف‬ُ‫ه‬َ‫رفع‬َُّ‫الِل‬‫ا‬ ّ‫ّب‬َ‫وبىن‬ ً‫ة‬‫درج‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ّ‫َّة‬‫ن‬‫اْل‬ ‫ِف‬ ‫ا‬ً‫بيت‬
‫اوي‬‫ر‬‫ال‬:‫املؤمنني‬ َ‫أ‬ ‫عائشة‬
‫احملدث‬:‫املنذري‬
‫املصدر‬:‫الرتهيب‬‫و‬ ‫الرتغيب‬
‫الصفحة‬ ‫أو‬ ‫اْلزء‬:1/234
‫احملدث‬ ‫حكم‬[:‫فيه‬]‫الزجني‬ ‫خالد‬ ‫بن‬ ‫مسلم‬
SUTRAH
HUKUM
WAJIB SUNAT
AHMAD, IBN KHUZAIMAH, AL-
AINI, AS-SYAUKANI
LAIN-LAIN (JUMHUR )
ٍ‫يد‬ّ‫ع‬َ‫س‬ ّ‫َِب‬‫أ‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ّ‫ن‬َ‫ح‬‫ْح‬َّ‫الر‬ ّ‫د‬‫ح‬‫ب‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ال‬َ‫ق‬ ،ّ‫يه‬ّ‫ب‬َ‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ ،ّ‫ي‬ّ‫ر‬‫ح‬‫د‬ُ‫ح‬‫اْل‬ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ال‬َ‫ق‬
‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّّ‫الِل‬"َ‫َح‬‫أ‬ ‫ى‬َّ‫ل‬َ‫ص‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬َ‫َل‬ّ‫إ‬ ّ‫ل‬َ‫ص‬ُ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫ف‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ُ‫د‬ٍ‫ة‬َ‫ر‬‫ح‬‫ت‬ُ‫س‬
‫ا‬َ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ ُ‫ن‬‫ح‬‫د‬َ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫و‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ ُّ‫ر‬َُ‫َي‬ ‫ا‬ً‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ ‫ح‬‫ع‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫و‬َُ‫َي‬ ٌ‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ َ‫اء‬َ‫ج‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫د‬ُ‫ه‬‫ح‬‫ل‬ّ‫ات‬َ‫ق‬ُ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫ف‬ َّ‫ر‬
ٌ‫ن‬‫ا‬َ‫ط‬‫ح‬‫ي‬َ‫ش‬ ُ‫ه‬َّ‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬"
 Dari Abdurrahman ibn Abi Sa’id Al-Khudri,
daripada bapanya melaporkan, Rasulullah s.a.w.
sebagai berkata: Apabila salah seorang daripada
kamu solat, kamu harus berdoa menghadap
sutrah (skrin atau penutup) dan dia hendaklah
dekat kepadanya. Jangan biarkan seorang pun
yang melintasi di hadapannya. Jika seseorang
datang mahu melintas, sebab dia adalah syaitan.
‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ال‬َ‫ق‬"‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ُ‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ ‫ى‬َّ‫ل‬َ‫ص‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬
ُ‫ن‬‫ح‬‫د‬َ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫و‬ ٍ‫ة‬َ‫ر‬‫ح‬‫ت‬ُ‫س‬ َ‫َل‬ّ‫إ‬ ّ‫ل‬َ‫ص‬ُ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫ف‬‫ا‬َ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬َ‫ب‬ ُّ‫ر‬َُ‫َي‬ ‫ا‬ً‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ ‫ح‬‫ع‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫و‬‫ح‬‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬
َ‫ف‬ ُ‫ه‬‫ح‬‫ل‬ّ‫ات‬َ‫ق‬ُ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫ف‬ َّ‫ر‬َُ‫َي‬ ٌ‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ َ‫اء‬َ‫ج‬ٌ‫ن‬‫ا‬َ‫ط‬‫ح‬‫ي‬َ‫ش‬ ُ‫ه‬َّ‫ن‬ّ‫إ‬"
 Rasulullah s.a.w. bersabda: Apabila salah
seorang daripada kamu solat, kamu harus
berdoa menghadap sutrah (skrin atau
penutup) dan dia hendaklah dekat kepadanya.
Jangan biarkan seorang pun yang melintasi di
hadapannya. Jika seseorang datang mahu
melintas, sebab dia adalah syaitan. “ Sunan
‫إذا‬‫ى‬َّ‫ل‬‫ص‬‫كم‬ُ‫د‬‫أح‬‫ح‬‫فليجعل‬َ‫تلقاء‬ّ‫وجهه‬‫ا‬ً‫شيئ‬‫ح‬‫ن‬‫فإ‬‫َل‬‫ح‬‫د‬‫جي‬‫ح‬‫ب‬ُ‫فلينص‬
‫ا‬ً‫عص‬‫ح‬‫ن‬‫فإ‬‫َل‬‫ح‬‫يكن‬‫معه‬‫ا‬ً‫عص‬َّ‫ط‬ُ‫فليخ‬‫ا‬ًّ‫ط‬‫خ‬َّ‫ث‬‫بني‬ َّ‫مر‬ ‫ما‬ ُّ‫يضر‬ ‫ال‬
ّ‫يديه‬
‫اوي‬‫ر‬‫ال‬:‫يرة‬‫ر‬‫ه‬ ‫أبو‬
‫احملدث‬:‫أْحد‬ َ‫اإلما‬
‫املصدر‬:‫املنري‬ ‫البدر‬ ‫خالصة‬
‫الصفحة‬ ‫أو‬ ‫اْلزء‬:1/157
‫احملدث‬ ‫حكم‬:‫صحيح‬
Imam Syaukani, Nailul Autor, Jil.3,
Hal.6
‫السرتة‬ ‫مشروعية‬ ‫على‬ ‫يدل‬ ‫اْلديث‬.‫النووي‬ ‫قال‬:‫و‬‫حيصل‬
‫يديه‬ ‫بني‬ ‫أقامه‬ ‫شيء‬ ‫ِبي‬.‫العلماء‬ ‫قال‬:‫ِف‬ ‫اْلكمة‬‫و‬‫السرتة‬
‫به‬‫ر‬‫بق‬ ‫جيتاز‬ ‫من‬ ‫ومنع‬ ‫اءها‬‫ر‬‫و‬ ‫عما‬ ‫البصر‬ ‫كف‬
 Kadar?
 Guna Apa?
 Garisan?
 Hikmah & Tujuan?
Melintas Orang Solat
‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ي‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ ُّ‫ار‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ُ‫م‬َ‫ل‬‫ح‬‫ع‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫و‬َ‫ل‬‫ا‬ َ‫ن‬ّ‫م‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ‫ا‬َ‫ذ‬‫ا‬َ‫م‬ ‫ي‬ّ‫ل‬َ‫ص‬ُ‫م‬َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬َ‫ل‬ ّ‫ح‬‫ث‬‫ح‬ّْ‫إل‬
‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ ُ‫ه‬َ‫ل‬ ‫ا‬ً‫ر‬‫ح‬‫ي‬َ‫خ‬ َ‫ني‬ّ‫ع‬َ‫ب‬‫ح‬‫َر‬‫أ‬ َ‫ف‬ّ‫ق‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ َّ‫ر‬َُ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬
 “Andaikan seseorang yang lalu di depan orang
yang solat itu mengetahui dosanya perbuatan itu,
nescaya diam berdiri selama 40 itu lebih baik
baginya dari pada lewat” Sahih al-Bukhari 510
Ibn Battol, Sharh Sohih Bukhari,
Jil.2, Hal.138
َ‫ص‬ُ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ي‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ ّ‫ار‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ح‬‫ث‬ّ‫إ‬ ‫ِبب‬‫ي‬ّ‫ل‬
ّ‫ر‬‫ح‬‫َّض‬‫ن‬‫ال‬ ‫و‬ُ‫َب‬‫أ‬ َ‫ال‬َ‫ق‬:َ‫أ‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫أ‬ ،‫ي‬ّ‫ر‬‫ح‬‫َد‬‫أ‬ ‫ال‬‫ح‬‫ه‬َ‫ش‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ‫ا‬ً‫م‬‫ح‬‫و‬َ‫ي‬ َ‫ني‬ّ‫ع‬َ‫ب‬‫ح‬‫ر‬ً‫ة‬َ‫ن‬َ‫س‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ‫ا‬ً‫ر‬.
‫لف‬‫ؤ‬‫امل‬ ‫قال‬:َ‫عا‬ ‫مائة‬ ‫روى‬ ‫قد‬
Ibn Rejab, Fathul Bari, Jil.4,
Hal.80
‫ي‬ ‫مسلكا‬ ‫ينتظر‬ ‫بعني‬‫ر‬‫أ‬ ‫وقوفه‬ ‫أن‬ ‫على‬ ‫يدل‬ ‫فإنه‬‫املرور‬ ‫له‬ ‫باح‬
‫جي‬ ‫َل‬ ‫وإن‬ ،‫املصلي‬ ‫يدي‬ ‫بني‬ ‫املرور‬ ‫من‬ ‫له‬ ‫خري‬ ‫فيه‬‫يقا‬‫ر‬‫ط‬ ‫د‬
‫غريه‬.
Kesimpulan
SAF
- SAF PERTAMA
- BAHAGIAN KANAN SAF
- MELURUSKAN & MELENGKAPI SAF HADAPAN
SUTRAH
- LINTAS ORANG SOLAT
SAF
- SAF PERTAMA
- BAHAGIAN KANAN SAF
- MELURUSKAN & MELENGKAPI
SAF HADAPAN
http://www.slideshare.net/moham
madhidirbaharudin1
013-2223513
‫ينفعنا‬ ‫ما‬ ‫وعلمنا‬ ‫علمتنا‬ ‫ِبا‬ ‫انفعنا‬ ‫اللهم‬
‫هللا‬ ‫ورْحة‬ ‫عليكم‬ َ‫السال‬‫و‬ ‫اْلداية‬‫و‬ ‫التوفيق‬ ‫وِبهلل‬‫كاته‬‫وبر‬

More Related Content

What's hot

Adab dan tata cara arbain husaini
Adab dan tata cara arbain husainiAdab dan tata cara arbain husaini
Adab dan tata cara arbain husainimatsaleh
 
Ibaadaa(gabbartii rabbii) fi hiikkaa isii
Ibaadaa(gabbartii rabbii) fi hiikkaa isiiIbaadaa(gabbartii rabbii) fi hiikkaa isii
Ibaadaa(gabbartii rabbii) fi hiikkaa isiiNuradin Sultan
 
Masnoon Duaa'en
Masnoon Duaa'enMasnoon Duaa'en
Masnoon Duaa'enNajma Alam
 
Sujud Syukur Dan Sujud Tilawah_Kuliah Subuh Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Sujud Syukur Dan Sujud Tilawah_Kuliah Subuh Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...Sujud Syukur Dan Sujud Tilawah_Kuliah Subuh Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Sujud Syukur Dan Sujud Tilawah_Kuliah Subuh Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...Mohammad Hidir Baharudin
 
كتاب نسمات القرب
 كتاب نسمات القرب كتاب نسمات القرب
كتاب نسمات القربHassan Elagouz
 
Dalil dalil amaliyah
Dalil dalil amaliyahDalil dalil amaliyah
Dalil dalil amaliyahVisnu Candra
 
6. percaya dan menjemput janji allah swt
 6. percaya dan menjemput janji allah swt 6. percaya dan menjemput janji allah swt
6. percaya dan menjemput janji allah swtRohmaWati9
 
Manasik Umrah, Travel Umrah Haji Neekoi Wisata
Manasik Umrah, Travel Umrah Haji Neekoi WisataManasik Umrah, Travel Umrah Haji Neekoi Wisata
Manasik Umrah, Travel Umrah Haji Neekoi WisataTravel Umrah Haji Neekoi
 
Usool us sunnah of Imam Ahmed Ibn Hanbal (Urdu - أصول السنة) || Australian Is...
Usool us sunnah of Imam Ahmed Ibn Hanbal (Urdu - أصول السنة) || Australian Is...Usool us sunnah of Imam Ahmed Ibn Hanbal (Urdu - أصول السنة) || Australian Is...
Usool us sunnah of Imam Ahmed Ibn Hanbal (Urdu - أصول السنة) || Australian Is...Muhammad Nabeel Musharraf
 
Gusdifa shiyam wal qiyam 4 madzhab
Gusdifa shiyam wal qiyam 4 madzhabGusdifa shiyam wal qiyam 4 madzhab
Gusdifa shiyam wal qiyam 4 madzhabMuchammad Dimyati
 

What's hot (20)

Tuntunan Doa Shalat Sesuai Tarjih Muhammadiyah
Tuntunan Doa Shalat Sesuai Tarjih MuhammadiyahTuntunan Doa Shalat Sesuai Tarjih Muhammadiyah
Tuntunan Doa Shalat Sesuai Tarjih Muhammadiyah
 
Adab dan tata cara arbain husaini
Adab dan tata cara arbain husainiAdab dan tata cara arbain husaini
Adab dan tata cara arbain husaini
 
HUNDEE AFRAN
HUNDEE AFRANHUNDEE AFRAN
HUNDEE AFRAN
 
Draft tahlil singkat
Draft tahlil singkatDraft tahlil singkat
Draft tahlil singkat
 
أسباب المغفرة
أسباب المغفرةأسباب المغفرة
أسباب المغفرة
 
Ibaadaa(gabbartii rabbii) fi hiikkaa isii
Ibaadaa(gabbartii rabbii) fi hiikkaa isiiIbaadaa(gabbartii rabbii) fi hiikkaa isii
Ibaadaa(gabbartii rabbii) fi hiikkaa isii
 
Masnoon Duaa'en
Masnoon Duaa'enMasnoon Duaa'en
Masnoon Duaa'en
 
Sujud Syukur Dan Sujud Tilawah_Kuliah Subuh Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Sujud Syukur Dan Sujud Tilawah_Kuliah Subuh Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...Sujud Syukur Dan Sujud Tilawah_Kuliah Subuh Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Sujud Syukur Dan Sujud Tilawah_Kuliah Subuh Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
 
Fiqih jum'at
Fiqih jum'atFiqih jum'at
Fiqih jum'at
 
كتاب نسمات القرب
 كتاب نسمات القرب كتاب نسمات القرب
كتاب نسمات القرب
 
Dalil dalil amaliyah
Dalil dalil amaliyahDalil dalil amaliyah
Dalil dalil amaliyah
 
Tahlilan
TahlilanTahlilan
Tahlilan
 
Usool us-sunnah
Usool us-sunnahUsool us-sunnah
Usool us-sunnah
 
6. percaya dan menjemput janji allah swt
 6. percaya dan menjemput janji allah swt 6. percaya dan menjemput janji allah swt
6. percaya dan menjemput janji allah swt
 
Jalan untuk meraih rahmat allooh
Jalan untuk meraih rahmat alloohJalan untuk meraih rahmat allooh
Jalan untuk meraih rahmat allooh
 
Manasik Umrah, Travel Umrah Haji Neekoi Wisata
Manasik Umrah, Travel Umrah Haji Neekoi WisataManasik Umrah, Travel Umrah Haji Neekoi Wisata
Manasik Umrah, Travel Umrah Haji Neekoi Wisata
 
Payame insaniyet
Payame insaniyetPayame insaniyet
Payame insaniyet
 
Usool us sunnah of Imam Ahmed Ibn Hanbal (Urdu - أصول السنة) || Australian Is...
Usool us sunnah of Imam Ahmed Ibn Hanbal (Urdu - أصول السنة) || Australian Is...Usool us sunnah of Imam Ahmed Ibn Hanbal (Urdu - أصول السنة) || Australian Is...
Usool us sunnah of Imam Ahmed Ibn Hanbal (Urdu - أصول السنة) || Australian Is...
 
Tajhiz mayit
Tajhiz mayitTajhiz mayit
Tajhiz mayit
 
Gusdifa shiyam wal qiyam 4 madzhab
Gusdifa shiyam wal qiyam 4 madzhabGusdifa shiyam wal qiyam 4 madzhab
Gusdifa shiyam wal qiyam 4 madzhab
 

Viewers also liked

professional real estate services
professional real estate servicesprofessional real estate services
professional real estate servicesroatanbuyers
 
Problemática Ambiental De La Macro Región Sur- Perú
Problemática Ambiental De La Macro Región Sur- PerúProblemática Ambiental De La Macro Región Sur- Perú
Problemática Ambiental De La Macro Región Sur- PerúAron Yangua Flores
 
Презентация Калинин А.С.
Презентация Калинин А.С.Презентация Калинин А.С.
Презентация Калинин А.С.Деловая Среда
 
Trabajo practico de economia 3d
Trabajo practico de economia 3dTrabajo practico de economia 3d
Trabajo practico de economia 3dEzequiel Aquino
 
Б-Правосудие, Юридические услуги для Бизнеса, Абоненсткое юридическое обслужи...
Б-Правосудие, Юридические услуги для Бизнеса, Абоненсткое юридическое обслужи...Б-Правосудие, Юридические услуги для Бизнеса, Абоненсткое юридическое обслужи...
Б-Правосудие, Юридические услуги для Бизнеса, Абоненсткое юридическое обслужи...B pravosudie
 
Sertifikat Digitalen Garazh
Sertifikat Digitalen GarazhSertifikat Digitalen Garazh
Sertifikat Digitalen GarazhMarian Dzhigov
 

Viewers also liked (15)

professional real estate services
professional real estate servicesprofessional real estate services
professional real estate services
 
Problemática Ambiental De La Macro Región Sur- Perú
Problemática Ambiental De La Macro Región Sur- PerúProblemática Ambiental De La Macro Región Sur- Perú
Problemática Ambiental De La Macro Región Sur- Perú
 
Tutorial voki
Tutorial vokiTutorial voki
Tutorial voki
 
Презентация Калинин А.С.
Презентация Калинин А.С.Презентация Калинин А.С.
Презентация Калинин А.С.
 
L inmetro09 009-9
L   inmetro09 009-9L   inmetro09 009-9
L inmetro09 009-9
 
Stress management
Stress managementStress management
Stress management
 
michellbou
michellboumichellbou
michellbou
 
Siemens sitrans LUT400 series
Siemens sitrans LUT400 seriesSiemens sitrans LUT400 series
Siemens sitrans LUT400 series
 
Rod's 11-11-15
Rod's 11-11-15 Rod's 11-11-15
Rod's 11-11-15
 
Unit 5
Unit 5Unit 5
Unit 5
 
Trabajo practico de economia 3d
Trabajo practico de economia 3dTrabajo practico de economia 3d
Trabajo practico de economia 3d
 
Б-Правосудие, Юридические услуги для Бизнеса, Абоненсткое юридическое обслужи...
Б-Правосудие, Юридические услуги для Бизнеса, Абоненсткое юридическое обслужи...Б-Правосудие, Юридические услуги для Бизнеса, Абоненсткое юридическое обслужи...
Б-Правосудие, Юридические услуги для Бизнеса, Абоненсткое юридическое обслужи...
 
GSM Report_2013
GSM Report_2013GSM Report_2013
GSM Report_2013
 
alicia castro
alicia castroalicia castro
alicia castro
 
Sertifikat Digitalen Garazh
Sertifikat Digitalen GarazhSertifikat Digitalen Garazh
Sertifikat Digitalen Garazh
 

More from Mohammad Hidir Baharudin

Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Solat Sunat Nafilah_13 Mac 2017_M. Hi...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Solat Sunat Nafilah_13 Mac 2017_M. Hi...Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Solat Sunat Nafilah_13 Mac 2017_M. Hi...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Solat Sunat Nafilah_13 Mac 2017_M. Hi...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Imam Dijadikan Untuk Diikuti 2_8 Mei ...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Imam Dijadikan Untuk Diikuti 2_8 Mei ...Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Imam Dijadikan Untuk Diikuti 2_8 Mei ...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Imam Dijadikan Untuk Diikuti 2_8 Mei ...Mohammad Hidir Baharudin
 
Gema Iqra' Negeri Selangor 2017_17 Ramadan 1438_Surau Al-Muwafaqah Taman Mela...
Gema Iqra' Negeri Selangor 2017_17 Ramadan 1438_Surau Al-Muwafaqah Taman Mela...Gema Iqra' Negeri Selangor 2017_17 Ramadan 1438_Surau Al-Muwafaqah Taman Mela...
Gema Iqra' Negeri Selangor 2017_17 Ramadan 1438_Surau Al-Muwafaqah Taman Mela...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_18 November 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melaw...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_18 November 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melaw...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_18 November 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melaw...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_18 November 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melaw...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah_Jumaat_4 Oktober 2016_Larangan Menyembunyik...
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah_Jumaat_4 Oktober 2016_Larangan Menyembunyik...Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah_Jumaat_4 Oktober 2016_Larangan Menyembunyik...
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah_Jumaat_4 Oktober 2016_Larangan Menyembunyik...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Larangan Menyembunyikan Ilmu...
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Larangan Menyembunyikan Ilmu...Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Larangan Menyembunyikan Ilmu...
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Larangan Menyembunyikan Ilmu...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah Selepas Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati Larangan Musyrikin M...
Kuliah Selepas Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati Larangan Musyrikin M...Kuliah Selepas Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati Larangan Musyrikin M...
Kuliah Selepas Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati Larangan Musyrikin M...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Sulh Dan Surah Al-Fa...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Sulh Dan Surah Al-Fa...Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Sulh Dan Surah Al-Fa...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Sulh Dan Surah Al-Fa...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_19 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_19 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_19 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_19 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Tabayyun & Sulh_12 O...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Tabayyun & Sulh_12 O...Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Tabayyun & Sulh_12 O...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Tabayyun & Sulh_12 O...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_12 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_12 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_12 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_12 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah Selepas Maghrib_31 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_M.Hidir...
Kuliah Selepas Maghrib_31 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_M.Hidir...Kuliah Selepas Maghrib_31 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_M.Hidir...
Kuliah Selepas Maghrib_31 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_M.Hidir...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_29 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_29 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_29 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_29 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_15 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_15 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_15 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_15 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_17 Jun 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_17 Jun 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_17 Jun 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_17 Jun 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_27 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_27 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_27 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_27 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...Mohammad Hidir Baharudin
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_6 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_Ce...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_6 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_Ce...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_6 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_Ce...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_6 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_Ce...Mohammad Hidir Baharudin
 
Group 2 (الداعي المسلم وأسس التصورالإسلامي)
Group 2 (الداعي المسلم وأسس التصورالإسلامي)Group 2 (الداعي المسلم وأسس التصورالإسلامي)
Group 2 (الداعي المسلم وأسس التصورالإسلامي)Mohammad Hidir Baharudin
 
Group 1 (مناهح الدعوة في المجتمع المتعددة الاديان والاجناس)
Group 1 (مناهح الدعوة في المجتمع المتعددة الاديان والاجناس)Group 1 (مناهح الدعوة في المجتمع المتعددة الاديان والاجناس)
Group 1 (مناهح الدعوة في المجتمع المتعددة الاديان والاجناس)Mohammad Hidir Baharudin
 

More from Mohammad Hidir Baharudin (20)

Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Solat Sunat Nafilah_13 Mac 2017_M. Hi...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Solat Sunat Nafilah_13 Mac 2017_M. Hi...Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Solat Sunat Nafilah_13 Mac 2017_M. Hi...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Solat Sunat Nafilah_13 Mac 2017_M. Hi...
 
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Imam Dijadikan Untuk Diikuti 2_8 Mei ...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Imam Dijadikan Untuk Diikuti 2_8 Mei ...Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Imam Dijadikan Untuk Diikuti 2_8 Mei ...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Ittifaq_Imam Dijadikan Untuk Diikuti 2_8 Mei ...
 
Gema Iqra' Negeri Selangor 2017_17 Ramadan 1438_Surau Al-Muwafaqah Taman Mela...
Gema Iqra' Negeri Selangor 2017_17 Ramadan 1438_Surau Al-Muwafaqah Taman Mela...Gema Iqra' Negeri Selangor 2017_17 Ramadan 1438_Surau Al-Muwafaqah Taman Mela...
Gema Iqra' Negeri Selangor 2017_17 Ramadan 1438_Surau Al-Muwafaqah Taman Mela...
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_18 November 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melaw...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_18 November 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melaw...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_18 November 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melaw...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_18 November 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melaw...
 
Sujud Sahwi_M. Hidir Baharudin
Sujud Sahwi_M. Hidir BaharudinSujud Sahwi_M. Hidir Baharudin
Sujud Sahwi_M. Hidir Baharudin
 
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah_Jumaat_4 Oktober 2016_Larangan Menyembunyik...
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah_Jumaat_4 Oktober 2016_Larangan Menyembunyik...Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah_Jumaat_4 Oktober 2016_Larangan Menyembunyik...
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah_Jumaat_4 Oktober 2016_Larangan Menyembunyik...
 
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Larangan Menyembunyikan Ilmu...
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Larangan Menyembunyikan Ilmu...Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Larangan Menyembunyikan Ilmu...
Kuliah Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Larangan Menyembunyikan Ilmu...
 
Kuliah Selepas Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati Larangan Musyrikin M...
Kuliah Selepas Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati Larangan Musyrikin M...Kuliah Selepas Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati Larangan Musyrikin M...
Kuliah Selepas Maghrib Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati Larangan Musyrikin M...
 
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Sulh Dan Surah Al-Fa...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Sulh Dan Surah Al-Fa...Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Sulh Dan Surah Al-Fa...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Sulh Dan Surah Al-Fa...
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_19 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_19 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_19 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_19 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
 
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Tabayyun & Sulh_12 O...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Tabayyun & Sulh_12 O...Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Tabayyun & Sulh_12 O...
Kuliah Selepas Maghrib_Surau Al-Muwafaqah Taman Melawati_Tabayyun & Sulh_12 O...
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_12 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_12 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_12 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_12 Ogos 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_...
 
Kuliah Selepas Maghrib_31 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_M.Hidir...
Kuliah Selepas Maghrib_31 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_M.Hidir...Kuliah Selepas Maghrib_31 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_M.Hidir...
Kuliah Selepas Maghrib_31 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_M.Hidir...
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_29 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_29 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_29 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_29 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_15 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_15 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_15 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_15 Julai 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati...
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_17 Jun 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_17 Jun 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_17 Jun 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_17 Jun 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_27 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_27 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_27 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_27 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_T...
 
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_6 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_Ce...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_6 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_Ce...Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_6 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_Ce...
Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_6 Mei 2016_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_Ce...
 
Group 2 (الداعي المسلم وأسس التصورالإسلامي)
Group 2 (الداعي المسلم وأسس التصورالإسلامي)Group 2 (الداعي المسلم وأسس التصورالإسلامي)
Group 2 (الداعي المسلم وأسس التصورالإسلامي)
 
Group 1 (مناهح الدعوة في المجتمع المتعددة الاديان والاجناس)
Group 1 (مناهح الدعوة في المجتمع المتعددة الاديان والاجناس)Group 1 (مناهح الدعوة في المجتمع المتعددة الاديان والاجناس)
Group 1 (مناهح الدعوة في المجتمع المتعددة الاديان والاجناس)
 

Kuliah 30 Minit Sebelum Jumaat_21 Oktober 2016_Tentang Saf & Sutrah_Masjid Al-Hidayah Taman Melawati_M. Hidir Baharudin

  • 1.
  • 2. َّّّ‫لِل‬ َ‫د‬‫ح‬‫م‬َ‫ح‬‫اْل‬ َّ‫إن‬،َ‫ن‬َ‫و‬ ُ‫ه‬ُ‫د‬َ‫م‬‫ح‬َ‫َن‬‫ح‬‫غ‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬َ‫ن‬َ‫و‬ ُ‫ه‬ُ‫ين‬ّ‫ع‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬ُ‫ه‬ُ‫ر‬ّ‫ف‬،َّّ‫لِل‬ّ‫ِب‬ ُ‫ذ‬‫و‬ُ‫ع‬َ‫ن‬َ‫و‬ ّ‫ي‬َ‫س‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ن‬ّ‫س‬ُ‫ف‬‫ح‬‫َن‬‫أ‬ ّ‫ر‬‫و‬ُ‫ر‬ُ‫ش‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬‫ا‬َ‫ن‬ّ‫ال‬َ‫م‬‫ح‬‫َع‬‫أ‬ ّ‫ات‬َ‫ئ‬،َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬َُّ‫الِل‬ ّ‫ه‬ّ‫د‬‫ح‬‫ه‬ ُ‫ه‬َ‫ل‬ َّ‫ل‬ّ‫ض‬ُ‫م‬ َ‫ال‬َ‫ف‬،‫ح‬‫ل‬ّ‫ل‬‫ح‬‫ض‬ُ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ َ‫ي‬ّ‫اد‬َ‫ه‬ َ‫ال‬َ‫ف‬، Segala puji bagi Allah, Kita memujiNya, kita memohon pertolonganNya, kita memohon keampunanNya, Kita berlindung kepada Allah daripada keburukan diri kita dan keburukan perbuatan kita, Sesiapa yang diberi petunjuk oleh Allah maka tiadalah kesesatan baginya, Sesiapa yang disesatkan oleh Allah maka tiadalah petunjuk baginya,
  • 3. َُّ‫الِل‬ َّ‫ال‬ّ‫إ‬ َ‫ه‬َ‫ل‬ّ‫إ‬ َ‫ال‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ُ‫د‬َ‫ه‬‫ح‬‫ش‬َ‫أ‬َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ َ‫يك‬ّ‫ر‬َ‫ش‬ َ‫ال‬ ُ‫ه‬َ‫د‬‫ح‬‫ح‬َ‫و‬،َ‫و‬َّ‫َن‬‫أ‬ ُ‫د‬َ‫ه‬‫ح‬‫ش‬َ‫أ‬ ُ‫ه‬ُ‫ل‬‫و‬ُ‫س‬َ‫ر‬َ‫و‬ ُ‫ه‬ُ‫د‬‫ح‬‫ب‬َ‫ع‬ ‫ا‬ً‫د‬َّ‫م‬َُ‫ُم‬. Kita bersaksi bahawa tiada tuhan kecuali Allah yang Maha Esa yang tiada sekutu bagiNya, Kita bersaksi bahawa Nabi Muhammad s.a.w. adalah hambaNya dan RasulNya.
  • 4. َ‫ي‬ََّ‫الِل‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ق‬َّ‫ات‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ن‬َ‫آم‬ َ‫ين‬ّ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫َي‬‫أ‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ات‬َ‫ق‬ُ‫ت‬ َّ‫ق‬َ‫ح‬َّ‫ال‬ّ‫إ‬ َّ‫ن‬ُ‫ت‬‫و‬َُ‫َت‬ َ‫ال‬ َ‫ن‬‫و‬ُ‫م‬ّ‫ل‬‫ح‬‫س‬ُّ‫م‬ ‫م‬ُ‫َنت‬‫أ‬َ‫و‬ Wahai orang-orang yang beriman, bertaqwalah kamu kepada Allah dengan sebenar-benar taqwa, dan jangan sekali-kali kamu mati melainkan dalam keadaan Islam. (Surah Ali Imran: 102)
  • 5. Ahkam Al-Quran, Al-Jassas, Jil.2, Hal.313 َ‫ت‬َ‫ق‬َ‫و‬ ّ‫ن‬َ‫س‬َ‫ح‬‫اْل‬َ‫و‬ َّّ‫الِل‬ ّ‫د‬‫ح‬‫ب‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ َ‫ي‬ّ‫و‬ُ‫ر‬ُ‫ه‬ ّ‫ه‬ّ‫قات‬ُ‫ت‬ َّ‫ق‬َ‫ح‬ ‫له‬‫و‬‫ق‬ ّ‫ِف‬ َ‫ة‬َ‫اد‬َ‫ال‬َ‫ف‬ َ‫اع‬َ‫ط‬ُ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫و‬ َ‫ك‬‫ح‬‫ذ‬ُ‫ي‬َ‫و‬ ُ‫ر‬َ‫ف‬‫ح‬‫ك‬ُ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫ف‬ َ‫ر‬َ‫ك‬‫ح‬‫ش‬ُ‫ي‬َ‫و‬ ‫ى‬َ‫ص‬‫ح‬‫ع‬ُ‫ي‬َ‫م‬ َّ‫إن‬ َ‫يل‬ّ‫ق‬َ‫و‬ ‫ى‬َ‫س‬‫ح‬‫ن‬ُ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫ف‬ َ‫ر‬ُ‫اء‬َ‫ق‬ّ‫ات‬ ُ‫اه‬َ‫ن‬‫ح‬‫ع‬ ّ‫يه‬ّ‫اص‬َ‫ع‬َ‫م‬ ّ‫ع‬‫ي‬َّ‫َج‬. Diriwayatkan daripada Abdullah, Al-Hasan, Qatadah bahawa ‘sebenar-benar taqwa’ adalah taat kepadaNya dan tidak bermaksiat kepadaNya, bersyukur kepadaNya dan tidak mengkufuri nikmatNya, mengingatiNya dan tidak melupakanNya. Dikatakan juga, maksud ‘sebenar- benar taqwa adalah menjauhi segala maksiat kepadaNya.
  • 6. ّ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ُ‫م‬ُ‫ك‬َّ‫ب‬َ‫ر‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ق‬َّ‫ات‬ ُ‫َّاس‬‫ن‬‫ال‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫َي‬‫أ‬ َ‫َي‬َ‫د‬ّ‫اح‬َ‫و‬ ٍ‫س‬‫ح‬‫ف‬َّ‫ن‬ ‫ن‬ّ‫م‬ ‫م‬ُ‫ك‬َ‫ق‬َ‫ل‬َ‫خ‬ ‫ي‬ٍ‫ة‬ َ‫م‬ُ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َّ‫ث‬َ‫ب‬َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ه‬َ‫ج‬‫ح‬‫و‬َ‫ز‬ ‫ا‬َ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َ‫ق‬َ‫ل‬َ‫خ‬َ‫و‬‫ا‬َ‫و‬ ً‫اء‬َ‫س‬ّ‫ن‬َ‫و‬ ‫ا‬ً‫ري‬ّ‫ث‬َ‫ك‬ ً‫اال‬َ‫ج‬ّ‫ر‬ ‫ا‬‫ا‬‫و‬ُ‫ق‬َّ‫ت‬ َ‫ح‬‫ح‬‫َر‬‫ح‬‫اْل‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬ َ‫ن‬‫و‬ُ‫ل‬َ‫اء‬َ‫س‬َ‫ت‬ ‫ي‬ّ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ََّ‫الِل‬ُ‫ك‬‫ح‬‫ي‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬ََّ‫الِل‬ َّ‫ن‬ّ‫إ‬ ََ‫ا‬‫ا‬ً‫يب‬ّ‫ق‬َ‫ر‬ ‫ح‬‫م‬ Wahai sekalian manusia Bertaqwalah kepada Tuhan kamu yang telah menjadikan kamu daripada diri yang satu (Adam), dan yang menjadikan daripada (Adam) itu pasangannya (Hawa), dan juga yang membiakkan dari keduanya lelaki dan perempuan yang ramai. Dan bertaqwalah kepada Allah yang kamu selalu meminta dengan menyebut-yebut namaNya, serta peliharalah silaturrahim kaum kerabat; kerana sesungguhnya Allah sentiasa memerhati kamu. (Surah An- Nisa’: 1)
  • 7. ََّ‫الِل‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ق‬َّ‫ات‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ن‬َ‫آم‬ َ‫ين‬ّ‫ذ‬َّ‫ل‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُّ‫َي‬‫أ‬ َ‫َي‬ّ‫د‬َ‫س‬ ً‫ال‬‫ح‬‫و‬َ‫ق‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ل‬‫و‬ُ‫ق‬َ‫و‬‫ح‬‫ح‬ّ‫ل‬‫ح‬‫ص‬ُ‫ي‬ ‫ا‬ً‫يد‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ ‫ح‬‫ر‬ّ‫ف‬‫ح‬‫غ‬َ‫ي‬َ‫و‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬‫ا‬َ‫م‬‫ح‬‫َع‬‫أ‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ّ‫ع‬ّ‫ط‬ُ‫ي‬ ‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫وب‬ُ‫ن‬ُ‫ذ‬ُ‫ه‬َ‫ل‬‫و‬ُ‫س‬َ‫ر‬َ‫و‬ ََّ‫الِل‬ ‫ا‬ً‫يم‬ّ‫ظ‬َ‫ع‬ ‫ا‬ً‫ز‬‫ح‬‫و‬َ‫ف‬ َ‫از‬َ‫ف‬ ‫ح‬‫د‬َ‫ق‬َ‫ف‬ Wahai orang-orang yang beriman, bertaqwalah kepada Allah, dan katakanlah perkataan yang tepat, supaya ia memberi taufiq dengan menjayakan amal-amal kamu, dan mengampunkan dosa-dosa kamu. Dan (ingatlah) sesiapa yang taat kepada Allah dan RasulNya, maka sesungguhnya ia telah berjaya mencapai sebesar-besar kejayaan. (Surah Al-Ahzab: 70-71)
  • 8. ‫الدين‬‫و‬ ‫الدنيا‬ ‫أدب‬,‫املاوردي‬(‫املتوىف‬:450‫ه‬) ّ‫ه‬ّ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ّ‫ال‬ ٍ‫ح‬ّ‫ال‬َ‫ص‬ ُ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ُ‫م‬َ‫ث‬‫ح‬‫ي‬َ‫ح‬‫ْل‬‫ا‬ َ‫ال‬َ‫ق‬:َ‫َي‬َ‫ك‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َ‫ت‬‫ح‬‫ل‬َ‫ل‬‫ح‬‫َق‬‫أ‬ ‫ا‬َ‫ذ‬‫إ‬ ََّ‫َن‬ُ‫ب‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َ‫ت‬‫ح‬‫ر‬َ‫ث‬‫ح‬‫ك‬َ‫أ‬ َّ َ‫ال‬ ّ‫اب‬َ‫و‬َّ‫الص‬.َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬:‫ح‬‫ك‬َ‫أ‬ َ‫ََن‬‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ ّ‫ت‬َ‫َب‬‫أ‬ َ‫َي‬ُ‫ت‬‫ح‬‫ر‬َ‫ث‬,ّ‫َن‬‫ح‬‫ع‬َ‫ي‬ ‫ت‬‫ح‬‫ر‬َ‫ث‬‫ح‬‫ك‬َ‫أ‬َ‫و‬‫ا‬ً‫م‬ َ‫ال‬َ‫ك‬ ً‫اِب‬َ‫و‬َ‫ص‬َ‫و‬.َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬:َ‫م‬ ُ‫ت‬‫ح‬‫َي‬‫أ‬َ‫ر‬ ‫ا‬َ‫م‬ ََّ‫َن‬ُ‫ب‬ َ‫َي‬َ‫ن‬‫و‬ُ‫ك‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َّ‫ِب‬ َّ‫ق‬َ‫َح‬‫أ‬ ‫ا‬ً‫ظ‬‫و‬ُ‫ع‬‫ح‬‫و‬‫ا‬ً‫ظ‬ّ‫اع‬َ‫و‬ ‫ك‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬.‫ح‬‫س‬ُ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ح‬‫ح‬‫ت‬َ‫ف‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫َِب‬ّ‫ْل‬ ‫ت‬‫ح‬‫د‬َ‫ش‬‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬َ‫و‬ّّ‫ت‬: ََّ‫ّن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ ‫ت‬‫ح‬‫ع‬َ‫ط‬َ‫ت‬‫ح‬‫اس‬ ‫ا‬َ‫م‬ ‫ح‬‫د‬ّ‫د‬َ‫س‬َ‫و‬ ‫ح‬‫م‬َّ‫ل‬َ‫ك‬َ‫ت‬‫ا‬...ََ‫َج‬ ُ‫وت‬ُ‫ك‬ُّ‫الس‬َ‫و‬ ٌّ‫ي‬َ‫ح‬ َ‫ك‬ُ‫م‬ َ‫ال‬َ‫ك‬ُ‫اد‬ ُ‫ه‬ُ‫ل‬‫و‬ُ‫ق‬َ‫ت‬ ‫ا‬ً‫يد‬ّ‫د‬َ‫س‬ ً‫ال‬‫ح‬‫و‬َ‫ق‬ ‫ح‬‫د‬َّ‫َت‬ ‫ح‬َ‫َل‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬...َّ‫الس‬ ّ‫ح‬‫ري‬َ‫غ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ َ‫ك‬ُ‫ت‬‫ح‬‫م‬َ‫ص‬َ‫ف‬ُ‫اد‬َ‫د‬َ‫س‬ ّ‫اد‬َ‫د‬
  • 9. M. Hidir Baharudin Imam 4 Masjid Al-Hidayah Taman Melawati http://www.slideshare.net/mohammadhidi rbaharudin1
  • 10. ISI KANDUNGAN KULIAH • PENDAHULUAN • SAF • SUTRAH • PENUTUP
  • 11.
  • 12. SAF - SAF PERTAMA - BAHAGIAN KANAN SAF - MELURUSKAN & MELENGKAPI SAF HADAPAN
  • 14. ‫هللا‬ ‫صلى‬ ّّ‫َّب‬‫ن‬‫ال‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬ ،َ‫ة‬َ‫ر‬‫ح‬‫ي‬َ‫ر‬ُ‫ه‬ ّ‫َِب‬‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ال‬َ‫ق‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬"َ‫ل‬‫ح‬‫ع‬َ‫ت‬ ‫ح‬‫و‬َ‫ل‬َ‫ن‬‫و‬ُ‫م‬- َ‫ن‬‫و‬ُ‫م‬َ‫ل‬‫ح‬‫ع‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬-َّ‫د‬َ‫ق‬ُ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬ ّ‫ِف‬ ‫ا‬َ‫م‬ً‫ة‬َ‫ع‬‫ح‬‫ر‬ُ‫ق‬ ‫ح‬‫ت‬َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬َ‫ل‬ َّ".َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫و‬ُ‫ن‬‫ح‬‫اب‬ ٍ‫ب‬‫ح‬‫ر‬َ‫ح‬"ُ‫ق‬ َّ‫ال‬ّ‫إ‬ ‫ح‬‫ت‬َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬‫ا‬َ‫م‬ ّ‫ل‬َّ‫َو‬‫ْل‬‫ا‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬ً‫ة‬َ‫ع‬‫ح‬‫ر‬".  Abu Hurairah berkata, Rasulullah s.a.w. bersabda, “Jika kalian mengetahui atau orang- orang mengetahui, apa yang terletak pada saf hadapan, nescaya akan direbutkan melalui cara undian.” Ibn Harb berkata, “Nescaya saf pertama akan direbutkan dengan cara undian.” Sahih Muslim 439
  • 15.
  • 16.  ُ‫س‬َ‫ر‬ َّ‫َن‬‫أ‬ ،ّ‫ي‬ّ‫ر‬‫ح‬‫د‬ُ‫ح‬‫اْل‬ ٍ‫يد‬ّ‫ع‬َ‫س‬ ّ‫َِب‬‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ر‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّّ‫الِل‬ َ‫ول‬ّ‫ِف‬ ‫َى‬‫أ‬ ‫ح‬‫م‬َُ‫ْل‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬ ‫ا‬ً‫ر‬ُّ‫َخ‬َ‫َت‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬‫ا‬َ‫ح‬‫ح‬‫َص‬‫أ‬"َ‫ق‬َ‫ت‬َ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫و‬ ّ‫ِب‬ ‫ا‬‫و‬ُّ‫م‬َ‫ت‬‫ح‬‫ائ‬َ‫ف‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫َّم‬‫د‬‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ّ‫ب‬ ََّ‫َت‬‫ح‬‫أ‬ َ‫ن‬‫و‬ُ‫ر‬َّ‫َخ‬‫أ‬َ‫ت‬َ‫ي‬ ٌَ‫ح‬‫و‬َ‫ق‬ ُ‫ال‬َ‫ز‬َ‫ي‬ َ‫ال‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫د‬‫ح‬‫ع‬َ‫ب‬َُّ‫الِل‬ ُ‫م‬ُ‫ه‬َ‫ر‬ّ‫خ‬َ‫ؤ‬ُ‫ي‬ َّ‫َّت‬َ‫ح‬"  Abu Sa'id al-Khudri berkata, Rasulullah s.a.w melihat (kecenderungan) di kalangan sahabat untuk pergi ke belakang, maka Baginda s.a.w. berkata kepada mereka: “Marilah ke hadapan dan mengikuti jejak saya, dan hendaklah orang-orang yang datang selepas anda mengikuti jejak anda. Tidaklah suatu kaum itu sentiasa mundur ke belakang melainkan Allah s.w.t. akan mengakhirkan mereka daripadaNya.” Sahih Muslim 438
  • 17. Imam Nawawi, Sharh Muslim, Jil.4, Hal.159 ّ‫خ‬َ‫ؤ‬ُ‫ي‬ َّ‫َّت‬َ‫ح‬ ّ‫ل‬َ‫ُو‬‫ح‬‫اْل‬ ّ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫َي‬‫أ‬‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ َ‫اَل‬َ‫ع‬َ‫ت‬ َُّ‫الِل‬ ُ‫م‬ُ‫ه‬َ‫ر‬ّ‫م‬‫ي‬ّ‫ظ‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ّ‫ه‬ّ‫ت‬َ‫ح‬‫ْح‬َ‫ر‬ ّ‫ع‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬َ‫و‬ ّ‫ة‬َ‫ل‬ّ‫ز‬‫ح‬‫ن‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ع‬‫ح‬‫ف‬َ‫ر‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ل‬‫ح‬‫ض‬َ‫ف‬َ‫ك‬ّ‫ل‬َ‫ذ‬ ّ‫و‬‫ح‬َ‫َن‬َ‫و‬ ّ‫م‬‫ح‬‫ل‬
  • 18. Qadhi Iyadh, Ikmal Al-Mu’lim, Jil.2, Hal.351 ‫قيل‬:‫يكون‬ ‫أن‬ ‫وحيتمل‬ ،‫املنافقني‬ ‫ىف‬ ‫هذا‬[‫املعىن‬]‫َت‬‫العلم‬ ‫ىف‬ ‫خرهم‬ ‫عنده‬ ‫لة‬‫ز‬‫املن‬‫و‬ ‫السبق‬ ‫وىف‬.
  • 19. Syeikh Abdullah ibn Sholih, Buku Pintar Masjid, Hal.146 “Sayangnya sebahagian orang tidak memandang penting saf hadapan walaupun dia mampu solat dan duduk di saf hadapan. Anda pasti pernah melihat seseorang yang masuk masjid lebih awal namun berdiri dan solat sunat di bahagian tengah masjid atau dibelakang atau di hujung saf pertama. Sedangkan saf pertama yang lebih dekat dengan imam masih kosong. Orang seperti ini tidak menyukai kebaikan dan tidak tertarik kepadanya.
  • 20. Syeikh Abdullah ibn Sholih, Buku Pintar Masjid, Hal.146 Faktor penyebabnya adalah disebabkan kejahilan, kebodohan, atau ketidakpedulian untuk mencari keutamaan-keutamaan dan limpah kurnia Allah. Allah sajalah yang dapat dimintai pertolongan.”
  • 22. Imam Muslim ‫وقصرها‬ ‫ين‬‫ر‬‫املساف‬ ‫صالة‬ ‫كتاب‬ َّ‫ا‬َ‫م‬ّ‫إل‬‫ا‬ ّ‫ني‬َّ‫َي‬ ّ‫اب‬َ‫ب‬‫ح‬‫ح‬ّ‫ت‬‫ح‬‫اس‬ ‫ِبب‬ Sahih Muslim 709
  • 23. ‫ا‬َ‫ق‬ ،ّ‫اء‬َ‫ر‬َ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬ ،ّ‫اء‬َ‫ر‬َ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫اب‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬‫ح‬‫ل‬َ‫خ‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ي‬َّ‫ل‬َ‫ص‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬ ‫َّا‬‫ن‬ُ‫ك‬ َ‫ل‬ّ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ف‬ َ‫أ‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ب‬َ‫ب‬‫ح‬‫َح‬‫أ‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّّ‫الِل‬ّ‫ه‬ّ‫ين‬َّ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ َ‫ن‬‫و‬ُ‫ك‬َ‫ن‬ ‫ح‬‫ن‬ُ‫ل‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ق‬ُ‫ي‬ ّ‫ه‬ّ‫ه‬‫ح‬‫ج‬َ‫و‬ّ‫ب‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ي‬َ‫ل‬َ‫ع‬  Dari Al-Bara bin ‘Azib, dia berkata, “Kami apabila mengerjakan solat di belakang Rasulullah s.a.w., kami suka berada di sebelah kanan Baginda, kerana Baginda s.a.w. menghadap kami dengan wajahnya setelah selesai salam.
  • 24. ُ‫ول‬ُ‫ق‬َ‫ي‬ ُ‫ه‬ُ‫ت‬‫ح‬‫ع‬ّ‫م‬َ‫س‬َ‫ف‬ َ‫ال‬َ‫ق‬:‫ح‬‫ب‬َ‫ت‬ ََ‫ح‬‫و‬َ‫ي‬ َ‫ك‬َ‫اب‬َ‫ذ‬َ‫ع‬ ّ‫َن‬ّ‫ق‬ ّ‫ب‬َ‫ر‬ُ‫ث‬َ‫ع‬-ُ‫ع‬َ‫م‬‫ح‬َ‫َت‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬– َ‫ك‬َ‫اد‬َ‫ب‬ّ‫ع‬. Lalu aku mendengar Baginda s.a.w. berdoa: :ُ‫ث‬َ‫ع‬‫ح‬‫ب‬َ‫ت‬ ََ‫ح‬‫و‬َ‫ي‬ َ‫ك‬َ‫اب‬َ‫ذ‬َ‫ع‬ ّ‫َن‬ّ‫ق‬ ّ‫ب‬َ‫ر‬-‫ح‬َ‫َت‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ُ‫ع‬َ‫م‬–َ‫ك‬َ‫اد‬َ‫ب‬ّ‫ع‬ Ya Tuhan, peliharalah aku daripada seksaMu pada hari Engkau membangkitkan atau menghimpunkan hambaMu.
  • 25. Imam Nawawi, Sharh Muslim, Jil.5, Hal.221 ُ‫ك‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ُ‫ل‬ّ‫م‬َ‫ت‬‫ح‬َ‫حي‬ ‫ي‬ّ‫اض‬َ‫ق‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َّ‫ت‬‫ال‬ َ‫د‬‫ح‬‫ن‬ّ‫ع‬ ُ‫ن‬ُ‫ام‬َ‫َّي‬‫الت‬ َ‫ن‬‫و‬َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫و‬ ّ‫م‬‫ي‬ّ‫ل‬‫ح‬‫س‬ ‫ى‬َّ‫ل‬َ‫ص‬ ُ‫ه‬َ‫ت‬َ‫اد‬َ‫ع‬ َّ‫َن‬ّ‫ْل‬ ُ‫ر‬َ‫ه‬‫ح‬‫ظ‬َ‫ح‬‫اْل‬َ‫م‬َّ‫ل‬َ‫س‬َ‫و‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َُّ‫الِل‬‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫ف‬َ‫ر‬َ‫ص‬‫ح‬‫ن‬‫ا‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ج‬َ‫و‬ّ‫ب‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ه‬َ‫يع‬َّ‫َج‬ َ‫ل‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ق‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬َ‫ي‬ّ‫ه‬…
  • 26. Imam Nawawi, Al-Majmu’, Jil.3, Hal.490 ‫ح‬‫ح‬ّ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ِف‬ َ‫ل‬ّ‫ت‬َ‫ف‬‫ح‬‫ن‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫اد‬َ‫َر‬‫أ‬ ‫ا‬َ‫ذ‬‫إ‬‫ا‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َ‫ل‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ق‬ُ‫ي‬َ‫و‬ ّ‫اب‬َ‫ر‬ّ‫َّاس‬‫ن‬‫ل‬ َ‫ج‬ ‫ا‬َ ّ‫ِه‬ّ‫ح‬‫ري‬َ‫غ‬َ‫و‬ ّ‫اء‬َ‫ُّع‬‫الد‬َ‫و‬ ّ‫ر‬‫ح‬‫ك‬ّ‫لذ‬ّ‫ل‬َ‫ف‬‫ح‬‫ي‬َ‫ك‬َ‫ل‬ّ‫ت‬َ‫ف‬‫ح‬‫ن‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫از‬‫ا‬َّ‫َم‬‫أ‬َ‫و‬ َ‫اء‬َ‫ش‬ َ‫ح‬‫اْل‬ ‫ي‬ّ‫و‬َ‫غ‬َ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬ ُ‫ل‬َ‫ض‬‫ح‬‫ف‬َ‫ح‬‫اْل‬َ‫ل‬ّ‫ت‬َ‫ف‬‫ح‬‫ن‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ُ‫ل‬َ‫ض‬‫ح‬‫ف‬َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ين‬َّ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ ّ‫ان‬َ‫ه‬‫ح‬‫ج‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ت‬َّ‫ي‬ّ‫ف‬‫ح‬‫ي‬َ‫ك‬ ّ‫ِف‬:
  • 27. Ibn Rejab, Fathul Bari, Jil.7, Hal.446 Ishak, Imam Haramain Lain-Lain
  • 28. Saf Bahagian Kiri ‫هللا‬ ‫صلى‬ ّّ‫َّب‬‫ن‬‫ل‬ّ‫ل‬ َ‫يل‬ّ‫ق‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ،َ‫ر‬َ‫م‬ُ‫ع‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫اب‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ة‬َ‫ر‬َ‫س‬‫ح‬‫ي‬َ‫م‬ َّ‫ن‬ّ‫إ‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ّ‫د‬ّ‫ج‬‫ح‬‫س‬َ‫م‬ ‫ح‬‫ت‬َ‫ل‬َّ‫ط‬َ‫ع‬َ‫ت‬.‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ ُّّ‫َّب‬‫ن‬‫ال‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬‫وسلم‬"‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ة‬َ‫ر‬َ‫س‬‫ح‬‫ي‬َ‫م‬ َ‫ر‬َّ‫م‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ّ‫د‬ّ‫ج‬‫ح‬‫س‬َ‫م‬ ّ‫ر‬‫ح‬‫َج‬‫ْل‬‫ا‬ َ‫ن‬ّ‫م‬ ّ‫ن‬َ‫ال‬‫ح‬‫ف‬ّ‫ك‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ َ‫ب‬ّ‫ت‬ُ‫ك‬“  Diriwayatkan bahawa Ibn Umar berkata: Dikatakan kepada Nabi s.a.w., “Sebelah kiri masjid telah ditinggalkan.” Nabi s.a.w. berkata: “Sesiapa yang memenuhkan bahagian kiri masjid, akan ditulis dua ganjaran untuknya.” Sunan Ibn Majah 1007 – Dhaif
  • 29. As-Son’ani, Al-Tanwer, Jil.10, Hal.318 ‫أنه‬ ‫هذا‬ ‫وسبب‬-‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬-‫ب‬‫رغ‬ ‫ملا‬‫ميامن‬ ‫ِف‬ ‫فقيل‬ ،‫املسجد‬ ‫ميسرة‬ ‫الناس‬ ‫عطل‬ ‫الصفوف‬:‫ذل‬ ‫له‬،‫فذكره‬ ‫ك‬ ‫امليمنة‬ ‫أهل‬ ‫أجر‬ ‫من‬ ‫كفلني‬‫امليسرة‬ ‫ْلهل‬ ‫أن‬ ‫وظاهره‬‫قال‬ ، ‫بذل‬ ‫خص‬ ‫وإّنا‬ ‫حال‬ ‫كل‬‫ِف‬ ‫ذلك‬ ‫ليس‬ ‫وغريه‬ ‫لف‬‫ؤ‬‫امل‬‫هذه‬ ‫ك‬ ‫معطلة‬ ‫صارت‬ ‫ملا‬ ‫اْلالة‬
  • 31. َ‫ال‬َ‫ق‬ ،َ‫ة‬َ‫ر‬َُ‫َس‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ّ‫ر‬ّ‫ب‬‫ا‬َ‫ج‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬:َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ال‬َ‫ق‬‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬" :َ‫ال‬َ‫أ‬ َ‫د‬‫ح‬‫ن‬ّ‫ع‬ ُ‫ة‬َ‫ك‬ّ‫ئ‬َ‫ال‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ُّ‫ف‬ُ‫ص‬َ‫ت‬ ‫ا‬َ‫م‬َ‫ك‬ َ‫ن‬‫و‬ُّ‫ف‬ُ‫ص‬َ‫ت‬‫ز‬َ‫ع‬َ‫و‬ َّ‫ل‬َ‫ج‬ ‫ح‬‫م‬ّّ‫ّب‬َ‫ر‬."َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ل‬ُ‫ق‬ُّ‫ف‬ُ‫ص‬َ‫ت‬ َ‫ف‬‫ح‬‫ي‬َ‫ك‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ‫؟‬‫ح‬‫م‬ّّ‫ّب‬َ‫ر‬ َ‫د‬‫ح‬‫ن‬ّ‫ع‬ ُ‫ة‬َ‫ك‬ّ‫ئ‬َ‫ال‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬:"َ‫ن‬‫و‬ُّ‫م‬ّ‫ت‬ُ‫ي‬َ‫ت‬َ‫ي‬َ‫و‬ َ‫ة‬َ‫َّم‬‫د‬َ‫ق‬ُ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ّ‫ِف‬ َ‫ن‬‫و‬ُّ‫اص‬َ‫ر‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬". Daripada Jabir bin Samurah dia berkata, Rasulullah s.a.w. bersabda, “Tidakkah kalian ingin berbaris sebagaimana para malaikat berbaris di hadapan Tuhan mereka Azza wa Jalla?” Kami berkata, “Bagaimana para malaikat berbaris di hadapan Rabb mereka?” Baginda s.a.w. bersabda, “Mereka menyempurnakan saf-saf yang paling hadapan dan saling merapatkan saf.” Sunan Abi Dawud 661/ Sunan an-Nasa'i 816
  • 32. ُّ‫الن‬ ُ‫ت‬‫ح‬‫ع‬َّ‫َس‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ، ّّ‫ل‬َ‫د‬َ‫ح‬‫اْل‬ ّ‫م‬ّ‫اس‬َ‫ق‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫َِب‬‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ب‬‫ح‬‫َق‬‫أ‬ ُ‫ول‬ُ‫ق‬َ‫ي‬ ٍ‫ري‬ّ‫ش‬َ‫ب‬ َ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫م‬‫ح‬‫ع‬‫صلى‬ َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ل‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫ف‬ ّ‫ه‬ّ‫ه‬‫ح‬‫ج‬َ‫و‬ّ‫ب‬ ّ‫َّاس‬‫ن‬‫ال‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬"ّ‫َق‬‫أ‬‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ف‬‫و‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫يم‬".ً‫ًث‬َ‫ال‬َ‫ث‬"َّّ‫الِل‬َ‫و‬َّ‫ن‬ُ‫يم‬ّ‫ق‬ُ‫ت‬َ‫ل‬ ُ‫ل‬ُ‫ق‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ َُّ‫الِل‬ َّ‫ن‬َ‫ف‬ّ‫ال‬َ‫خ‬ُ‫ي‬َ‫ل‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬َ‫ف‬‫و‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ّ‫ب‬‫و‬".‫ح‬‫ل‬ُ‫ي‬ َ‫ل‬ُ‫ج‬َّ‫الر‬ ُ‫ت‬‫ح‬‫َي‬‫أ‬َ‫ر‬َ‫ف‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ّ‫ب‬ّ‫ك‬‫ح‬‫ن‬َّ‫ِب‬ ُ‫ه‬َ‫ب‬ّ‫ك‬‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ ُ‫ق‬ّ‫ز‬ ‫ح‬‫ع‬َ‫ك‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬ّ‫اح‬َ‫ص‬ ّ‫ة‬َ‫ب‬‫ح‬‫ك‬ُ‫ر‬ّ‫ب‬ ُ‫ه‬َ‫ت‬َ‫ب‬‫ح‬‫ك‬ُ‫ر‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬ّ‫اح‬َ‫ص‬ّ‫ه‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ع‬َ‫ك‬ّ‫ب‬ ُ‫ه‬َ‫ب‬. Daripada Abi Al-Qasim Al-Jadali, dia berkata, “Saya telah mendengar An-Nu’man bin Basyir berkata, “Rasulullah s.a.w. biasa menghadap kepada jemaah lalu bersabda, “Luruskanlah saf-saf kalian! (3 kali). Demi Allah, hendaklah kalian benar-benar meluruskan saf-saf kalian atau Allah benar-benar akan membuat hati kalian saling berselisih.” Kata Nu’man, “Maka saya melihat seseorang merapatkan bahunya dengan bahu temannya di sampingnya, demikian juga antara lutut dan mata kaki. Sunan Abi Dawud 662
  • 33. Abu Muhammad Abdul Salam, Fathul Salam, Jil.2, Hal.214-215 Kata Imam Nawawi, “Maknanya ialah, akan berlaku antara kamu permusuhan, hasad dengki, dan hati yang berselisih. Ini adalah kerana perselisihan zahir (tidak lurus dan rapat saf) akan menyebabkan perselisihan batin (hati).
  • 34. َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ، ٍ‫ب‬ّ‫ز‬‫ا‬َ‫ع‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ّ‫اء‬َ‫ر‬َ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ن‬َ‫ع‬َّ‫ل‬َ‫خ‬َ‫ت‬َ‫ي‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ُ‫ل‬ ُ‫ص‬ ُ‫ح‬َ‫س‬‫َح‬‫َي‬ ٍ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫ح‬َ‫َن‬ َ‫َل‬ّ‫إ‬ ٍ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫ح‬َ‫َن‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ َّ‫ف‬َّ‫الص‬ُ‫ول‬ُ‫ق‬َ‫ي‬َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ن‬َ‫ب‬ّ‫اك‬َ‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬ َ‫َن‬َ‫ور‬ُ‫د‬" :‫ا‬‫و‬ُ‫ف‬ّ‫ل‬َ‫ت‬‫ح‬َ‫َت‬ َ‫ال‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ُ‫وب‬ُ‫ل‬ُ‫ق‬ َ‫ف‬ّ‫ل‬َ‫ت‬‫ح‬‫خ‬َ‫ت‬َ‫ف‬".ُ‫ول‬ُ‫ق‬َ‫ي‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬َ‫و‬"َّ‫ن‬ّ‫إ‬‫و‬ُّ‫ل‬َ‫ص‬ُ‫ي‬ ُ‫ه‬َ‫ت‬َ‫ك‬ّ‫ئ‬َ‫ال‬َ‫م‬َ‫و‬ ََّ‫الِل‬ّ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ َ‫ن‬ ّ‫ل‬َ‫ُو‬‫ْل‬‫ا‬". Daripada Al-Bara’ bin ‘Azib, dia berkata, “Rasulullah s.a.w. biasa memasuki celah-celah saf, daripada hujung ke hujung lainnya sambil mengusap dada dan bahu kami, lalu bersabda, “Janganlah kalian berselisih kerana ia akan membuat hati kalian juga berselisih.” Baginda s.a.w. juga bersabda, “Sesungguhnya Allah dan para malaikatNya berselawat kepada orang-orang di saf-saf hadapan.” Sunan Abi Dawud 664
  • 35. َ‫ن‬‫ا‬َ‫م‬‫ح‬‫ُّع‬‫الن‬ ُ‫ت‬‫ح‬‫ع‬َّ‫َس‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ،ٍ‫اك‬َ ّ‫َس‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ر‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ،ٍ‫ري‬ّ‫ش‬َ‫ب‬ َ‫ن‬‫ح‬‫ب‬َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬ َ‫ن‬َ‫وف‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬ ‫ي‬ّ‫و‬َ‫س‬ُ‫ي‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ّ‫ة‬َ‫ال‬َّ‫لص‬ّ‫ل‬ ‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫م‬ُ‫ق‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬ ‫ا‬‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ َ‫ر‬َّ‫ب‬َ‫ك‬‫ا‬َ‫ن‬‫ح‬‫ي‬َ‫و‬َ‫ت‬‫ح‬‫اس‬. Daripada Simak dia berkata, “Saya telah mendengar An-Nu’man bin Basyir berkata, “Rasulullah s.a.w. meluruskan saf-saf kami apabila kami berdiri untuk solat. Apabila barisan kami telah lurus, maka Baginda s.a.w. bertakbir memulakan solat. Sunan Abi Dawud 665
  • 36. ّ‫ب‬ّ‫اك‬َ‫ن‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ذ‬‫ا‬َ‫ح‬َ‫و‬ َ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫يم‬ّ‫َق‬‫أ‬َّ‫ِب‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ين‬ّ‫ل‬َ‫و‬ َ‫ل‬َ‫ل‬َ‫ح‬‫اْل‬ ‫ا‬‫و‬ُّ‫د‬ُ‫س‬َ‫و‬‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ّ‫ان‬َ‫و‬‫ح‬‫خ‬ّ‫إ‬ ‫ي‬ّ‫د‬‫ح‬‫ي‬ َ‫ص‬َ‫و‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬َ‫و‬ ّ‫ان‬َ‫ط‬‫ح‬‫َّي‬‫لش‬ّ‫ل‬ ٍ‫ات‬َ‫ج‬ُ‫ر‬ُ‫ف‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ر‬َ‫ذ‬َ‫ت‬ َ‫ال‬َ‫و‬َ‫م‬َ‫و‬ َُّ‫الِل‬ ُ‫ه‬َ‫ل‬َ‫ص‬َ‫و‬ ‫ا‬ًّ‫ف‬َ‫ص‬ َ‫ل‬‫ا‬ًّ‫ف‬َ‫ص‬ َ‫ع‬َ‫ط‬َ‫ق‬ ‫ح‬‫ن‬ َُّ‫الِل‬ ُ‫ه‬َ‫ع‬َ‫ط‬َ‫ق‬".َ‫ىن‬‫ح‬‫ع‬َ‫م‬َ‫و‬ َ‫د‬ُ‫او‬َ‫د‬ ‫و‬ُ‫َب‬‫أ‬ َ‫ال‬َ‫ق‬"َ‫و‬‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ّ‫ان‬َ‫و‬‫ح‬‫خ‬ّ‫إ‬ ‫ي‬ّ‫د‬‫ح‬‫َي‬ّ‫ِب‬ ‫ا‬‫و‬ُ‫ين‬ّ‫ل‬".َ‫ذ‬ّ‫إ‬ٌ‫ل‬ُ‫ج‬َ‫ر‬ َ‫اء‬َ‫ج‬ ‫ا‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ي‬َ‫ف‬ ّ‫يه‬ّ‫ف‬ ُ‫ل‬ُ‫خ‬‫ح‬‫د‬َ‫ي‬ َ‫ب‬َ‫ه‬َ‫ذ‬َ‫ف‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬ َ‫َل‬ّ‫إ‬َ‫ر‬ ُّ‫ل‬ُ‫ك‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ َّ‫ني‬َ‫ل‬ُ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ‫ي‬ّ‫غ‬َ‫ب‬َّ‫َّت‬َ‫ح‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫ب‬ّ‫ك‬‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ ٍ‫ل‬ُ‫ج‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬ ّ‫ِف‬ َ‫ل‬ُ‫خ‬‫ح‬‫د‬َ‫ي‬. “Luruskan saf, rapatkan antara bahu, tutup ruang kosong dan lemah-lembutlah terhadap kedua tangan saudara kalian. Dan janganlah kalian membiarkan ruang-ruang kosong untuk syaitan. Barangsiapa yang menyambung saf maka Allah akan menyambung orang tersebut denganNya dan barangsiapa yang memutusnya saf maka Allah akan memutus orang tersebut denganNya.” Sunan Abi Dawud 666
  • 37. Abu Dawud berkata, “Makna daripada kalimah ‘lemah lembutlah terhadap kedua tangan saudara kalian’ adalah, apabila ada seseorang yang baru datang dan masuk ke dalam saf maka yang berada dalam saf tersebut hendaklah memberi dengan merendahkan bahunya hingga orang yang baru datang tersebut dapat masuk ke dalam saf.
  • 39. Al-Majmu’ Syarh Al-Muhazzab, Imam Nawawi, Jil. 4, Hal.225-226 َ‫ني‬ّ‫وم‬ُ‫م‬‫ح‬‫أ‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ر‬ُ‫م‬‫ح‬َ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َّ‫ا‬َ‫م‬ّ‫ح‬‫ْل‬ّ‫ل‬ ُّ‫ن‬َ‫س‬ُ‫ي‬َ‫د‬‫ح‬‫ن‬ّ‫ع‬ ّ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ ّ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫و‬‫ح‬‫س‬َ‫ت‬ّ‫ب‬َّ‫ا‬َ‫ر‬‫ح‬‫ح‬ّ‫ح‬‫اإل‬ ّ‫ة‬َ‫اد‬َ‫إر‬ ‫ا‬َ ّ‫ّب‬ّ‫ب‬َ‫ك‬ ُ‫د‬ّ‫ج‬‫ح‬‫س‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬‫ا‬َ‫ذ‬‫إ‬ ُّ‫ب‬َ‫ح‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬ُ‫ي‬َ‫و‬ُ‫ج‬َ‫ر‬ َُ‫ا‬َ‫م‬ّ‫ح‬‫اإل‬ َ‫ر‬ُ‫م‬‫ح‬َ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ ‫ا‬ً‫ري‬‫ح‬‫م‬ُ‫ه‬ُ‫ر‬ُ‫م‬‫ح‬َ‫َي‬ ً‫ال‬ ّ‫ف‬ ‫ي‬ّ‫اد‬َ‫ن‬ُ‫ي‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ‫عليهم‬ ‫ويطوف‬ ‫ا‬َ‫ه‬ّ‫ت‬َ‫ي‬ّ‫و‬‫ح‬‫س‬َ‫ت‬ّ‫ب‬‫ح‬‫م‬ّ‫ه‬‫ي‬ّ‫ل‬ُ‫ك‬ّ‫ل‬ ُّ‫ب‬َ‫ح‬َ‫ت‬‫ح‬‫س‬ُ‫ي‬َ‫و‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ ٍ‫د‬ّ‫اح‬َ‫و‬ ‫َى‬‫أ‬َ‫ر‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ َ‫ك‬ّ‫ل‬َ‫ذ‬ّ‫ب‬ َ‫ر‬ُ‫م‬‫ح‬َ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ َ‫ين‬ّ‫ر‬ّ‫اض‬َ‫ح‬‫اْل‬ّ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫و‬‫ح‬‫س‬َ‫ت‬ ّ‫ِف‬ ً‫ال‬َ‫ل‬َ‫خ‬ ُ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ّ‫ف‬َّ‫الص‬ُ‫ه‬َّ‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ َ‫ع‬ ّ‫ن‬ُ‫او‬َ‫َّع‬‫الت‬َ‫و‬ ّ‫وف‬ُ‫ر‬‫ح‬‫ع‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬ّ‫ِب‬ ّ‫ر‬‫ح‬‫َم‬‫ح‬‫اْل‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬‫ى‬َ‫و‬‫ح‬‫ق‬َّ‫الت‬َ‫و‬ ّّ‫ب‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ‫ى‬َ‫ل‬ُ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬َ‫و‬ّ‫ة‬َ‫ي‬ّ‫و‬‫ح‬‫س‬َ‫ت‬ّ‫ب‬ ُ‫اد‬َ‫ر‬ َ‫س‬َ‫و‬ ّ‫ل‬َّ‫َو‬‫ح‬‫اْل‬َ‫ف‬ ّ‫ل‬َّ‫َو‬‫ح‬‫اْل‬ َُ‫ا‬َ‫ح‬‫إَت‬ ّ‫وف‬ُ‫ف‬ُّ‫الص‬ّ‫ائ‬َ‫ق‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ‫ي‬ّ‫اذ‬َُ‫حي‬َ‫و‬ ّ‫ج‬َ‫ر‬ُ‫ف‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ُّ‫د‬ُ‫ث‬‫ح‬‫ي‬َ ّ‫ِب‬ ‫ا‬َ‫يه‬ّ‫ف‬ َ‫ني‬ّ‫م‬ َ‫ل‬َ‫ع‬ ُ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ ‫شئ‬ ‫وال‬ ٍ‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ ُ‫ر‬‫ح‬‫د‬َ‫ص‬ ََُّ‫د‬َ‫ق‬َ‫ت‬َ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫ال‬َ‫و‬ ّ‫ه‬ّ‫ب‬‫ح‬‫ن‬َ ّ‫ِب‬ َ‫و‬ُ‫ه‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫م‬ ‫ى‬ّ‫ِف‬ ُ‫ع‬َ‫ر‬‫ح‬‫ش‬َ‫ي‬ َ‫ل‬َّ‫َو‬‫ح‬‫اْل‬ َّ‫م‬ّ‫ت‬ُ‫ي‬ َّ‫َّت‬َ‫ح‬ ّ‫َّاِن‬‫ث‬‫ال‬ ّ‫ف‬َّ‫الص‬ُ‫ي‬ َّ‫َّت‬َ‫ح‬ ٍ‫ف‬َ‫ص‬ ّ‫ِف‬ ُ‫ف‬ّ‫ق‬َ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫و‬ُ‫ه‬َ‫ل‬‫ح‬‫ب‬َ‫ق‬ ‫ا‬َ‫م‬ َّ‫م‬ّ‫ت‬.
  • 40. Memenuhkan Saf Hadapan ‫ن‬َ‫م‬َّ‫سد‬ً‫ة‬‫رج‬ُ‫ف‬‫ِف‬ّ‫ف‬َّ‫الص‬َ‫ر‬ّ‫ف‬ُ‫غ‬ُ‫ه‬َ‫ل‬  “Sesiapa memenuhkan ruang kosong pada saf, maka Allah s.w.t. akan mengampunkannya.” ‫اوي‬‫ر‬‫ال‬:‫جحيفة‬ ‫أبو‬ ‫ائي‬‫و‬‫الس‬ ‫هللا‬ ‫عبد‬ ‫بن‬ ‫وهب‬ ‫احملدث‬:‫املنذري‬ ‫املصدر‬:‫الرتهيب‬‫و‬ ‫الرتغيب‬ ‫الصفحة‬ ‫أو‬ ‫اْلزء‬:1/234 ‫احملدث‬ ‫حكم‬:‫حسن‬ ‫إسناده‬
  • 41. Memenuhkan Saf Hadapan ‫م‬ُ‫ك‬ُ‫ألين‬ ‫م‬ُ‫ك‬ُ‫خيار‬ َ‫ناكب‬َ‫م‬‫ِف‬،ّ‫الة‬َّ‫الص‬‫وما‬‫ن‬ّ‫م‬ٍ‫خطوة‬ُ‫م‬َ‫ظ‬‫أع‬‫ا‬ً‫أجر‬‫ن‬ّ‫م‬‫خط‬ٍ‫وة‬‫شاها‬َ‫م‬ ٌ‫جل‬َ‫ر‬‫إَل‬ٍ‫فرجة‬‫ِف‬ّ‫ف‬َّ‫الص‬‫َّها‬‫فسد‬ ‫اوي‬‫ر‬‫ال‬:‫عمر‬ ‫بن‬ ‫عبدهللا‬ ‫احملدث‬:‫املنذري‬ ‫املصدر‬:‫الرتهيب‬‫و‬ ‫الرتغيب‬ ‫الصفحة‬ ‫أو‬ ‫اْلزء‬:1/234 ‫احملدث‬ ‫حكم‬:‫حسن‬ ‫إسناده‬
  • 42. Memenuhkan Saf Hadapan ‫ن‬َ‫م‬َّ‫سد‬ً‫ة‬‫رج‬َ‫ف‬ُ‫ه‬َ‫رفع‬َُّ‫الِل‬‫ا‬ ّ‫ّب‬َ‫وبىن‬ ً‫ة‬‫درج‬ُ‫ه‬َ‫ل‬ّ‫َّة‬‫ن‬‫اْل‬ ‫ِف‬ ‫ا‬ً‫بيت‬ ‫اوي‬‫ر‬‫ال‬:‫املؤمنني‬ َ‫أ‬ ‫عائشة‬ ‫احملدث‬:‫املنذري‬ ‫املصدر‬:‫الرتهيب‬‫و‬ ‫الرتغيب‬ ‫الصفحة‬ ‫أو‬ ‫اْلزء‬:1/234 ‫احملدث‬ ‫حكم‬[:‫فيه‬]‫الزجني‬ ‫خالد‬ ‫بن‬ ‫مسلم‬
  • 44. HUKUM WAJIB SUNAT AHMAD, IBN KHUZAIMAH, AL- AINI, AS-SYAUKANI LAIN-LAIN (JUMHUR )
  • 45. ٍ‫يد‬ّ‫ع‬َ‫س‬ ّ‫َِب‬‫أ‬ ّ‫ن‬‫ح‬‫ب‬ ّ‫ن‬َ‫ح‬‫ْح‬َّ‫الر‬ ّ‫د‬‫ح‬‫ب‬َ‫ع‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬َ‫ال‬َ‫ق‬ ،ّ‫يه‬ّ‫ب‬َ‫أ‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫ع‬ ،ّ‫ي‬ّ‫ر‬‫ح‬‫د‬ُ‫ح‬‫اْل‬ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ال‬َ‫ق‬ ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّّ‫الِل‬"َ‫َح‬‫أ‬ ‫ى‬َّ‫ل‬َ‫ص‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬َ‫َل‬ّ‫إ‬ ّ‫ل‬َ‫ص‬ُ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫ف‬ ‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ُ‫د‬ٍ‫ة‬َ‫ر‬‫ح‬‫ت‬ُ‫س‬ ‫ا‬َ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ ُ‫ن‬‫ح‬‫د‬َ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫و‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ ُّ‫ر‬َُ‫َي‬ ‫ا‬ً‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ ‫ح‬‫ع‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫و‬َُ‫َي‬ ٌ‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ َ‫اء‬َ‫ج‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫د‬ُ‫ه‬‫ح‬‫ل‬ّ‫ات‬َ‫ق‬ُ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫ف‬ َّ‫ر‬ ٌ‫ن‬‫ا‬َ‫ط‬‫ح‬‫ي‬َ‫ش‬ ُ‫ه‬َّ‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬"  Dari Abdurrahman ibn Abi Sa’id Al-Khudri, daripada bapanya melaporkan, Rasulullah s.a.w. sebagai berkata: Apabila salah seorang daripada kamu solat, kamu harus berdoa menghadap sutrah (skrin atau penutup) dan dia hendaklah dekat kepadanya. Jangan biarkan seorang pun yang melintasi di hadapannya. Jika seseorang datang mahu melintas, sebab dia adalah syaitan.
  • 46. ‫وسلم‬ ‫عليه‬ ‫هللا‬ ‫صلى‬ َّّ‫الِل‬ ُ‫ول‬ُ‫س‬َ‫ر‬ َ‫ال‬َ‫ق‬"‫ح‬‫م‬ُ‫ك‬ُ‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ ‫ى‬َّ‫ل‬َ‫ص‬ ‫ا‬َ‫ذ‬ّ‫إ‬ ُ‫ن‬‫ح‬‫د‬َ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫و‬ ٍ‫ة‬َ‫ر‬‫ح‬‫ت‬ُ‫س‬ َ‫َل‬ّ‫إ‬ ّ‫ل‬َ‫ص‬ُ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫ف‬‫ا‬َ‫ه‬‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬َ‫ب‬ ُّ‫ر‬َُ‫َي‬ ‫ا‬ً‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ ‫ح‬‫ع‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ال‬َ‫و‬‫ح‬‫ن‬ّ‫إ‬َ‫ف‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬ َ‫ف‬ ُ‫ه‬‫ح‬‫ل‬ّ‫ات‬َ‫ق‬ُ‫ي‬‫ح‬‫ل‬َ‫ف‬ َّ‫ر‬َُ‫َي‬ ٌ‫د‬َ‫َح‬‫أ‬ َ‫اء‬َ‫ج‬ٌ‫ن‬‫ا‬َ‫ط‬‫ح‬‫ي‬َ‫ش‬ ُ‫ه‬َّ‫ن‬ّ‫إ‬"  Rasulullah s.a.w. bersabda: Apabila salah seorang daripada kamu solat, kamu harus berdoa menghadap sutrah (skrin atau penutup) dan dia hendaklah dekat kepadanya. Jangan biarkan seorang pun yang melintasi di hadapannya. Jika seseorang datang mahu melintas, sebab dia adalah syaitan. “ Sunan
  • 47. ‫إذا‬‫ى‬َّ‫ل‬‫ص‬‫كم‬ُ‫د‬‫أح‬‫ح‬‫فليجعل‬َ‫تلقاء‬ّ‫وجهه‬‫ا‬ً‫شيئ‬‫ح‬‫ن‬‫فإ‬‫َل‬‫ح‬‫د‬‫جي‬‫ح‬‫ب‬ُ‫فلينص‬ ‫ا‬ً‫عص‬‫ح‬‫ن‬‫فإ‬‫َل‬‫ح‬‫يكن‬‫معه‬‫ا‬ً‫عص‬َّ‫ط‬ُ‫فليخ‬‫ا‬ًّ‫ط‬‫خ‬َّ‫ث‬‫بني‬ َّ‫مر‬ ‫ما‬ ُّ‫يضر‬ ‫ال‬ ّ‫يديه‬ ‫اوي‬‫ر‬‫ال‬:‫يرة‬‫ر‬‫ه‬ ‫أبو‬ ‫احملدث‬:‫أْحد‬ َ‫اإلما‬ ‫املصدر‬:‫املنري‬ ‫البدر‬ ‫خالصة‬ ‫الصفحة‬ ‫أو‬ ‫اْلزء‬:1/157 ‫احملدث‬ ‫حكم‬:‫صحيح‬
  • 48. Imam Syaukani, Nailul Autor, Jil.3, Hal.6 ‫السرتة‬ ‫مشروعية‬ ‫على‬ ‫يدل‬ ‫اْلديث‬.‫النووي‬ ‫قال‬:‫و‬‫حيصل‬ ‫يديه‬ ‫بني‬ ‫أقامه‬ ‫شيء‬ ‫ِبي‬.‫العلماء‬ ‫قال‬:‫ِف‬ ‫اْلكمة‬‫و‬‫السرتة‬ ‫به‬‫ر‬‫بق‬ ‫جيتاز‬ ‫من‬ ‫ومنع‬ ‫اءها‬‫ر‬‫و‬ ‫عما‬ ‫البصر‬ ‫كف‬  Kadar?  Guna Apa?  Garisan?  Hikmah & Tujuan?
  • 49. Melintas Orang Solat ‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ي‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ ُّ‫ار‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ُ‫م‬َ‫ل‬‫ح‬‫ع‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫و‬َ‫ل‬‫ا‬ َ‫ن‬ّ‫م‬ ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ‫ا‬َ‫ذ‬‫ا‬َ‫م‬ ‫ي‬ّ‫ل‬َ‫ص‬ُ‫م‬َ‫ن‬‫ا‬َ‫ك‬َ‫ل‬ ّ‫ح‬‫ث‬‫ح‬ّْ‫إل‬ ‫ح‬‫ن‬ّ‫م‬ ُ‫ه‬َ‫ل‬ ‫ا‬ً‫ر‬‫ح‬‫ي‬َ‫خ‬ َ‫ني‬ّ‫ع‬َ‫ب‬‫ح‬‫َر‬‫أ‬ َ‫ف‬ّ‫ق‬َ‫ي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬ّ‫ه‬‫ح‬‫ي‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ َّ‫ر‬َُ‫َي‬ ‫ح‬‫ن‬َ‫أ‬  “Andaikan seseorang yang lalu di depan orang yang solat itu mengetahui dosanya perbuatan itu, nescaya diam berdiri selama 40 itu lebih baik baginya dari pada lewat” Sahih al-Bukhari 510
  • 50. Ibn Battol, Sharh Sohih Bukhari, Jil.2, Hal.138 َ‫ص‬ُ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ي‬َ‫د‬َ‫ي‬ َ‫ح‬‫ني‬َ‫ب‬ ّ‫ار‬َ‫م‬‫ح‬‫ل‬‫ا‬ ّ‫ح‬‫ث‬ّ‫إ‬ ‫ِبب‬‫ي‬ّ‫ل‬ ّ‫ر‬‫ح‬‫َّض‬‫ن‬‫ال‬ ‫و‬ُ‫َب‬‫أ‬ َ‫ال‬َ‫ق‬:َ‫أ‬ َ‫ال‬َ‫ق‬َ‫أ‬ ،‫ي‬ّ‫ر‬‫ح‬‫َد‬‫أ‬ ‫ال‬‫ح‬‫ه‬َ‫ش‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ‫ا‬ً‫م‬‫ح‬‫و‬َ‫ي‬ َ‫ني‬ّ‫ع‬َ‫ب‬‫ح‬‫ر‬ً‫ة‬َ‫ن‬َ‫س‬ ‫ح‬‫َو‬‫أ‬ ‫ا‬ً‫ر‬. ‫لف‬‫ؤ‬‫امل‬ ‫قال‬:َ‫عا‬ ‫مائة‬ ‫روى‬ ‫قد‬
  • 51. Ibn Rejab, Fathul Bari, Jil.4, Hal.80 ‫ي‬ ‫مسلكا‬ ‫ينتظر‬ ‫بعني‬‫ر‬‫أ‬ ‫وقوفه‬ ‫أن‬ ‫على‬ ‫يدل‬ ‫فإنه‬‫املرور‬ ‫له‬ ‫باح‬ ‫جي‬ ‫َل‬ ‫وإن‬ ،‫املصلي‬ ‫يدي‬ ‫بني‬ ‫املرور‬ ‫من‬ ‫له‬ ‫خري‬ ‫فيه‬‫يقا‬‫ر‬‫ط‬ ‫د‬ ‫غريه‬.
  • 52. Kesimpulan SAF - SAF PERTAMA - BAHAGIAN KANAN SAF - MELURUSKAN & MELENGKAPI SAF HADAPAN SUTRAH - LINTAS ORANG SOLAT
  • 53. SAF - SAF PERTAMA - BAHAGIAN KANAN SAF - MELURUSKAN & MELENGKAPI SAF HADAPAN
  • 55. ‫ينفعنا‬ ‫ما‬ ‫وعلمنا‬ ‫علمتنا‬ ‫ِبا‬ ‫انفعنا‬ ‫اللهم‬ ‫هللا‬ ‫ورْحة‬ ‫عليكم‬ َ‫السال‬‫و‬ ‫اْلداية‬‫و‬ ‫التوفيق‬ ‫وِبهلل‬‫كاته‬‫وبر‬