SlideShare a Scribd company logo
1 of 72
Download to read offline
bia,dï ms<sn|j
flá wjfndaOhlg
rEms; uÕfmkaùula
17



   fuu .%ka:fha��bx.%Sis��mßj¾:kh wka;¾cd,fhka lshùu i|yd;a"
   bia,duh ms<sn|j jeä úia;r i|yd;a" tys��uqøs; msgm;a i|yd;a
                              msúfikak'
                          www.islam-guide.com

    isxy,� mßj¾:kh ms<sn|j úuiSu i|yd�ezahidh@yahoo.com
                      iïnkao��lr .kak




bÈßmi msg ljrh
uq¿ f,dalfha isák ñ,shklg;a wêl uqia,sï ck;dj tlg tla ù ulalu
msysá uiaðÿ,a yrï ys foaj keuÿfuys ksr; ùu



msgqmi msg ljrh
uoSkdfõ msysá jla;D uqyïuoa   ;=udKkaf.a foajia:dkh
mru ohdnr" wiuiu lreKjka; foúhkajykafiaaf.a kdufhkA wdrïN lrñ'



           bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg
                  rEms; uÕfmkaùula

                         fojk ixialrKh
                            I A bnrdySï


   m%Odk ixialrKh                             úoHd ixialrKh

 Dr. William (Daoud) Peachy            Professor Harold Stewart Kuofi

Michael (Abdul-Hakim) Thomas                Professor F. A. State

 Tony (Abu-Khaliyl) Sylvester            Professor Mahjoub O. Taha
                                          Professor Ahmad Allam
         Idris Palmer
                                          Professor Salman Sultan
       Jamaal Zarabozo
                                       Associate Professor H. O. Sindi
        Ali AlTimimi




                         bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
m%ldYk whs;sh
m%ldYk whs;sh © 1997, 1996 I. A. Abu-Harb.
       m%ldYlf.a ,sÅ; wjirh ksis mßÈ fkd,nd fuu m%ldYkfha lsisÿ
fldgila l=uk wdldrhlska fyda l=uk l%uhlska bf,lafg%dkslj"
hdka;%kslj" Pdhdmsgm;a u.ska iïfma%IKh iy Ndú;h ms‚i lsishï
moaO;shl igyka lsÍu yd .nvdlr ;eîu imqrd ;ykïh'

                           kej; uqøKh i|yd
      fuu .%ka:h kej; uqøKh yd kej; m%;sksIamdokh i|yd lsisÿ
fjkila yd ixl,kh lsÍula fkdfldg l< yel' ;;;Ajfhka Wiia
uqøKh i|yd fkdñf,a mß.Kl msgm; ,nd.ekSug ezahidh@yahoo.com
iïnkao lr .kak'

                       fuu .%ka:fha fjí wvúh
 fuu .%ka:fha �bx.%Sis� mßj¾:kh yd bia,duh ms<sn| jeä úia;r i|yd
                    msúfikak' www.islam-guide.com

fojk ixialrKh
Library of Congress Catalog Card Number: 97-67654
ISBN: 9960-34-011-2


                            isxy, mßj¾:kh
                           tï' tï' t*a' uqiañrd
                           B.Sc Special (Hons)

                     wu;r mßj¾:k iy�� msgq� ieliqu
                         t*a' zilshd fmf¾rd

Published by Darussalam, Publishers and Distributors, Houston, Texas, USA

                  Conveying Islamic Message Society
                         P.O.Box 834-Alex-Egypt
                         www.islamic-message.net
                       info_en@islamic-message.net

                           bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
mgqk      1

                               mgqk
ud;Dldj                                                           msgqj
fmrjok                                                                03

                          1 mßÉfþoh
bia,dufhys i;H;djh i|yd idol lsysmhla                                 05

01 w,a l=¾wdkfha i|yka úoHd;aul m%d;sydrhka                           05

       A.     ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka                  06
       B.     l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka                               11
       C.     úYajfha iïnjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka                    14
       D.     uia;sIalh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka                        16
       E.     id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka                     17
       F.     .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j
              w,a l=¾wdkfhka                                          20
       G.     j<dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka                           20
       H.     w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul m%d;sydrhka
              ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia                               27

03' bia,dufhys jla;Djrhd jk uqyïuoa         ;=udKkaf.a my<ùu
    ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels'                                   33

04' w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s
    jdlHhkaa miqld,Skj ieneúka isÿùu'                                 35

05' uqyïuoa   ;=udKka úiska fmkajk ,o m%d;sydrhka'                    36

06' uqyïuoa    ;=udKkaf.a ir, osúfmj;                                 36

07' bia,dufhys wdYap¾hu;a j¾Okh'                                      40

                           2 mßÉfþoh
bia,dufhka ,efnk m%;s,dN iuyrla                                       41

01' iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqjhs                           41
02' ksrfha .skafkka ñ§fï ud¾.hhs                                   42
03' ienE ika;DIaáh yd wOHd;añl iduh                                43
04' fmr isÿlrk ,o ish¿ mõ j,g iudj                                 44


                          bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
2 mgqk

                             3 mßÉfþoh
bia,duh ms<sn| idudkH f;dr;=re                                      45

bia,duh hkq l=ulao@                                                 45
bia,dóh uQ,sl úYajdihka lsysmhla                                    45
       01 foúhkajykafia ms<sn|j úYajdi lsÍu                         45
       02 foaj ¥;hska ms<sn|j úYajdi lsÍu                           45
       03 foúhkajykafia úiska fy<s orjq lrk ,o mqia;lhka
           ms<sn|j úYajdi lsÍu                                      47
       04 foúhkajykafiaf.a m‚úvlrejka yd jla;Djreka
           ms<sn|j úYajdi lsÍu                                      48
       05 úksYaph Èkh ms<sn|j úYajdi lsÍu                           48
       06 w,A loa¾ ms<sn|j úYajdi lsÍu                              49
w,a l=¾wdkh yer fjk;a Y=oaO jQ m%Njhka lsisjla ;sfío@               49
uqyïuoa ;=udKkaf.a   m%ldYhka i|yd WodyrKhkA                        49
úksIaph Èkh ms<sn|j bia,duh mjikafka l=ulao@                        50
hï mqoa.,fhl= uqia,ïjrfhl= jkafka flfiao@                           52
l=¾wdkh l=ula ms<sn|jo@                                             53
uqyïuoa    kï jQ jlA;Djrhd ljqrekao@                                54
bia,dufha jHdma;sh úoHdfõ ÈhqKqjg n,mdk ,oafoa flfiao@              55
uqia,sïjreka l%sia;=iA jykafia ms<sn|j is;kqfha l=ulao@             56
;%ia;jdoh ms<sn|j bia,duh l=ula mjihso@                             58
bia,dufhys udkj ysñlï yd idOrK;ajh                                  60
bia,dufhys ldka;djkaf.a ;;ajh l=ulao@                               62
bia,duh ;=< mjq,                                                    62
uqia,sïjreka jeäysáhkag i,lkafka flfiao@                            63
bia,dufhys l=¿Kq my fudkjdo@                                        63
        01 foaj úYajdih ms<sn|j idËsh                               63
        02 keu§u                                                    64
        03 ild;a §u ^È<skaokag Wmldr lsÍu&                          64
        04 rdu<dka udifha Wmjdifha fh§u                             65
        05 ulaldjg jkaokd .ukl ksr; ùu                              65
tlai;a ckmofhys bia,duh                                             66
bia,duh ms<sn|j jeä úia;r i|yd                                      67
yÈiaj,�wxlkh                                                        67

                          bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
3

                                     fmrjok
         fuu .%ka:h bia,dï oyu i|yd flá uÕfmkaùuls' fuh mßÉfPo
;=klska iukaú; fjhs' fuys m<uq mßÉfPoh jk —bia,dufha i;H;djh i|yd
idOl lsysmhla˜ uÕska iuyr mqoa.,hka wikq ,nk jeo.;a m%YaK lsysmhlg
ms<s;=re imhhs'
∗ l=¾wdkh hkq we;a; jYfhkau foúhkajykafia úiska my< lrk ,o
   foúhkajykafiaf.au jokao@
∗ uqyïuoa       1   ;=ud we;af;kau foúhkajykafia úiska tjk ,o jla;Djrfhlao@
∗ bia,duh hkq we;a; jYfhkau foúhkajykafia úiska my< l< oyulao@
fuu mßÉfPofhys yh wdldrhl idËs bÈßm;afldg we;'

1 Y=oaO jQ w,a          l=¾wdkfhys    i|yka     úoHd;aul
  m%d;sydrhhka(
     fuys§ ^rEm igyka iys;j& idlÉPd flfrkqfha uE;
     ld,fha§ fidhd.kakd ,o úoHd;aul f;dr;=re
     lsysmhla ms<sn|j w,a l=¾wdkfhys i|yka fldg we;s
     oEh' fuu úoHd;aul f;dr;=re oekg Y;j¾I
     oyy;rlg fmr§u w,a l=¾wdkh uÕska wkdjrKh
     fldg ;snq‚'

2 Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag iudk
  jk tla mßÉfþohla ks¾udKh lsÍu i|yd mj;sk
  úYd, wNsfhda.h'
  w,a l=¾wdkfha mj;sk mßÉfþohka jeks jQ ;j;a tla mßÉfþohla ks¾udKh
  lrk f,i ñksiaj¾.hdg w,a l=¾wdkh ;=,ska foúhkajykafia wNsfhda. lr
  we;' w,a l=¾wdkh my<ù oekg Y;j¾I oyy;rla .;ù ;snqK;a w,a
  l=¾wdkfha mj;sk jpk oyhlska muKla iukaú; jQ fláu mßÉfþohj;a
  ^108 jk mßÉfþoh& ks¾udKh lsÍfï fuu wNsfhda.h ch .ekSug fï olajdu
  lsisfjl=;a iu;a ù ke;'
3 bia,dufhys jla;Djrhd jk uqyïuoa                 ;=udKkaf.a my<ùu ms<sn|j
  nhsn,fha i|yka wkdjels'
     fuu fldgi uÕska uqyïuoa ;=udKkaf.a my<ùu ms<sn|j nhsn,fha i|yka
     wkdjels iuyrla idlÉPd flfrhs'

1.      kï fuu wrdì jpk j, w¾:h jkafka foúhkajykafia t;=udf.a i|yka lsÍu m%ixYd
     lr;ajd" tfiau t;=udj wiïmQ¾K;d j,ska wdrËd lr;ajd hkakhs'

                              bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
4
4 w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s jdlHhka miqld,Skj
  ieneùu'
  w,a l=¾wdkfhys" wkd.;fha§ isÿjk isÿùï f,i i|yka fldg ;snQ iuyr
  isÿùï miqld,Skj ienEúh' WodyrKhla f,i frdaukajreka úiska
  m¾ishdkqjka mrojd ch ,eîu oelaúh yel'
5 uqyïuoa ;=ud     úiska fmkajk ,o m%d;sydrhhka'
  uqyïuoa ;=ud úiska fndfyda m%d;sydrhhka isÿfldg we;' fuu m%d;sydrhhka
  fndfyda mqoa.,hska úiska oel ,eno we;'
6 uqyïuoa ;=udKkaf.a    ir, Èúfmj;
  fï uÕska uqyïuoa ;=ud   hkq fN!;sl ,dN m%fhdack" Wiia Ndjh fyda n,h
  ,nd.ekSu ms‚i jla;D;ajh ,nd .;a jlA;Djrfhl= fkdjk njg meyeÈ<sj
  fmkajhs'
by; i|yka jk yh wdldrfhau idËs uÕska wjidkfha§ .; yels ks.ukh
jkafka
∗ l=¾wdkh hkq foúhkajykafia úiskau my< lrk ,o" foúhkajykafiaf.au
  joka njhs'
∗ uqyïuoa ;=ud   hkq foúhkajykafia úiska tjk ,o ienE jla;Djrfhla
  njhs'
∗ bia,duh hkq we;a; jYfhkau foúhkajykafia úiska ,ndÿka oyula njhs'
        wmg hï lsis O¾uhla i;Ho" wi;Ho hkak oek .ekSug wjYH kï wm
úiska wmf.a yeÕSïj,g fyda iïm%odhkag jy,a fkdúh hq;=h' ta fjkqjg wm l<
hq;af;a wmf.a nqoaêh uÕska úuid ne,Suhs' foúhkajykafia úisska jla;Djreka
my< lrk úg" Tjqkg m%d;sydrhhka lsÍfï yelshdj o ,nd § tuÕska Tjqka
i;HjYfhkau foúhkajykafia úisska tjkq ,enQ jla;Djreka njg yd Tjqka
foaYkd lrk ,o O¾uh i;H njg;a Tmamq lrk ,§'
fojk mßÉfPaoh jk —bia,dufhka ,efnk m%;s,dN iuyrla˜ hkak uÕska
ñksidg bia,dufhka ,ndfok my; wkaofï m%fhdack ms<sn|j okajd we;'
    1.   th uÕska iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqj újr lrhs'
    2.   ksrfha .skafkka wdrËdj ,ndfohs'
    3.   ienE ika;DIaáh yd wOHd;añl iduh ,Õd lrhs'
    4.   fmr isÿlrk ,o ish¿ mõ j,g iudj ,ndfohs'
;=kajk mßÉfPaoh jk —bia,duh ms<sn| idudkH f;dr;=re˜ hk uefhka
bia,duh ms<sn|j idudkH f;dr;=re ,nd fok w;ru th ms<sn|j we;s iuyr
jerÈ u;hka ksjerÈ lrñka ks;ru wikq ,nk my; wdldrfha m%YaK lsysmhlg
ms<s;=reo ,nd fohs'
        ∗ bia,duh ;%ia;jdoh ms<sn|j mjikafka l=ulao@
        ∗ bia,dufhys ldka;djkag ,efnk whs;sjdislï fudkjdo@
                           bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^1& w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul m%d;syd¾hhka   5

                            1 mßÉfþoh
      bia,dufhys i;H;djh i|yd idol lsysmhla
        foúhkajykafia úiska" wjidk jla;Djrhd jQ uqyïuoa ;=udg" fndfyda
m%d;sydrhhka lsÍfï yelshdj iy fndfyda idËs ,nd foñka t;=ud ienúkau
foúhkajykafia úiska tjkq ,enQ jla;Djrfhl= nj ;yjqre fldg we;' tfiau
foúhkajykafia ;ud úiska wkdjrKh lrk ,o wjidk;u .%ka:h jk Y=oaO jQ
l=¾wdkfhys fndfyda m%d;sydrhhka wvx.= lrñka th foúhkajykafiaf.au joka
njg idOl imhhs' l=¾wdkfhys l;Djrhd ukqIHfhl= fkdjk njgo idËs
imhhs' fuu mßÉfPaoh uÕska fujeks idOl lsysmhla ms<sn|j idlÉPd
flfrhs'
              ^1& w,a l=¾wdkfha i|yka úoHd;aul
                          m%d;syd¾hhka
w,a l=¾wdkh hkq foúhkajykafiaf.a i;H
jokah' ðnrdhS,a foaj¥;hd uÕska fuu joka
jla;D uqyïuoa       ;=ud yg wkdjrKh lrk
,§' th uqyïuoa          ;=ud úiska jkfmd;a
lrf.k" Tyqf.a wkq.dñlhskag th ,shd .ekSu
msKsi lshjk ,§' Tjqka th ms<sfj<ska u;l
;nd f.k úúO wkaoñka igyka lr f.k" tajd
uqyïuoa     ;=ud iuÕ iudf,dapkh lr we;'
tmuKla fkdj fuu l=¾wdkh uqyïuoa ;=udo
ðnrdhS,a foaj¥;hd bÈßfha iEu jirla mdidu
mdrdhkh lr we;s w;r t;=udf.a Ôú;fha
wjidk jif¾§ th foj;djla mdrdhkh lr
ksjerÈ;djh ;yjqre lrf.k we;'                   w,a l=¾wdkh
        l=¾wdkh f,djg my< jQ od isg fï jk ;=re tys wl=rla kEr wl=rla
mdidu lg mdvï lr.;a uqia,sïjreka úYd, ixLHdjla fuf,dj ;=< isà' ta
w;f¾ jhi wjqreÿ oyhla ;rï l=vd orejka mjd isà' tf,i i;j¾I
.Kkdjla miq l,;a w,a l=¾wdkh tlu wl=rlaj;a fkdjer§" fkdfjkiaj ta
whqßkau mj;S'
        oekg ishjia oy y;rlg fmr wkdjrKh l< l=¾wdkfha i|yka
iuyr f;dr;=re úoHd{hka úiska fidhdf.k we;af;a b;du;a uE;lÈh' fï
fidhd.ekSï uÕska úoHdudk jkafka l=¾wdkh hkq i;HjYfhkau
foúhkajykafiaf.a joka nj;a" th jla;D uqyïuoa    ;=ud fj;g wkdjrKh
jQ nj;a tjeks .%ka:hla rpkh lsÍug ;rï {dKhla t;=udg fkd;snqK fyhska
Tyq tys l;D fkdjk njg o Tyq i;HjYfhkau foúhkajykafiaf.a mKsúvlre-
jdh hkakg fyd|u idËshhs'

                        bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
6 A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

       ñka Tíng is;d ne¨jfyd;a wo Èk úoHd;aulj fidhd.;a we;eï
lreKq .fõYKh lr.kakd ,oafoa b;du;a iQËu yd ÈhqKq hka;% WmlrK
uÕsks' kuq;a fkdÈhqKq ld,jljdkqjla jQ oyy;r jk i;j¾Ifha isá lsisu
flfkl=g fujeksfoa fidhd .ekSug lsisfia;a fkdyels nj meyeÈ<s fõ'
                                                                                          '
bka WodyrK lsysmhla muKla my; i|yka lr we;'

        A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
Y=oaO jQ w,a l=¾wdkh uÕska ñksia l<, úlikfha úúO wjëka ms<sn|j foúh-
kajykafia fufia i|yka lrhs'

            wm ñksidj ujk ,oafoa ueá ksiaidrKhlsks' miqj wm th hï
            ia:dkhl ;Èka iú jQ ì÷jla lf,uq' miqj fuh w,ldya ^l=ve,a,d"
            wj,ïnkh jQ øjH" reêr leáh& ;;ajhg m;a lf<uq' bkamiq tu
            l<,h uqoa.dya wjia:djla ^imk ,o øjHla& njg m;a lf<uq'1
            ^w,a l=¾wdkh 23( 12-14&

wrdì NdIdfjka w,ldya hkakg w¾:hka ;=kla we;'

                           01' l+ve,a,d
                           02' wj,ïnkh jQ øjH
                           03' reêr leáh hkakhs'

       ñksia l<, úlikfha w,ldya wjêh l=ve,af,l=g ixikaokh l< úg
ta fol w;r idudk;ajhla my; 01 rEmfha wdldrhg olakg yel'2 tfiau fuu
wjia:dfõ l<,h ujf.a reêrfhka fmdaIKh jk w;r th l+ve,af,l="
flfkl=f.a reêrfhka fmdaIKh ùu yd iudkh'3

       w,ldyays fojeks w¾:h jk —wj,ïnkh jQ øjHh˜ .;a l< th my; 2
yd 3 rEm j,ska fmfkk wdldrhg ujf.a .¾NdYfha wj,ïnkh jQ øjHhla f,i
mj;S'



^1& fuu úfYaIs; jQ jryka  ;=< we;af;a w,a l=¾wdka w¾:fhys mßj¾:khla muKla
    nj i,lkak' th i;H w,a l=¾wdkh fkdjk w;r th we;af;a wrdì NdIdfjks'
^2& The Developing Human, Moore and Persaud, 5 jk ixialrKh" msgqj 8

^3& Human Development as Described in the Qur’an and Sunnah, Moore and others, msgqj 36

                                bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka             7




01 rEmh
ñksia l<, úlikfha w,la wjia:dj yd l+ve,af,l= w;r we;s iudkd;ajh fmkakqï
lsÍug w¢k ,o rEmh' (Leech drawing from Human Development as Described in the
Qur’an and Sunnah, Moore and others,msgqj. 37, modified from Integrated Principles of
Zoology, Hickman and others. Embryo drawing from The Developing Human, Moore and
Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 73.)




02 rEmh
ujf.a        .¾NdYfha
wj,ïnkh jQ øjHhla
f,i mj;sk l<,h'
(The Developing Human,
Moore and Persaud, 5jk
ixialrKh" msgqj 66.)




03 rEmh
fuu Ëqø PdhdrEmh u.ska w,la wjia:dfõ
we;s l<,h ^B& ujf.a .¾NdYh ;=,
wj,ïnkh ù we;s wdldrh fmkajd we;' fï
wjia:dfõ l<,fha i;H m%udKh ñ,sóg¾
0'6la ;rï l=vd fõ' (The Developing
Human, Moore, 3jk ixialrKh" msgqj 66,
from Histology, Leeson and Leeson.)




                              bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
8    A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

       w,ldya ys ;=kajk w¾:h zzreêr leáhZZ hkakhs' fuys§ l<,fha ndysr
fmkqu yd tys wdjrKh" reêr leáhlg iudkh' fuhg fya;=j fuu wjia:dfõÈ
idfmaËj w;s úYd, reêr m%udKhla tys wka;¾.;j ;sîuhs'1 ^4 rEmh& ;jo
fuu mshjf¾È l<,h tys ;=kajk i;sh wjidk jk f;la lsis÷ reêr
ixirKhla isÿ fkdlrhs'2 tneúska l<,fha w,ldya wjia:dj reêr leáhlg
iudkh'


04 rEmh(
w,la    wjia:dfõoS l<,fha
we;s m%d:ñl reêr ixirK
moaO;sh rEmfhka oelafõ'
l<,fha msg; fmkqu;a" tys
we;s wdjrKh;a" l<,fha
idfmaËj wêl m%udKhla
reêrh wvx.= neúka reêr
leáhlg iudk fjhs' (The
Developing Human, Moore,
5jk ixialrKh" msgqj 65.)




tneúka w,ldya hk jpkfha w¾: ;=ku l<, wjia:djg ukdj .e,fma'
       bkamiqj we;s mshjr f,i l=¾wdkfha i|yka jkafka uqoa.dya wjêh
f,ihs' fuu wrdì jpkfha w¾:h jkafka zzimk,o øjHhlaZZ 3 hkakhs' hfula
pqúka.ï tlla lfÜ oud imd th msg;g f.k l<, wjia:dj iuÕ ixikaokh
l<úg" uqoa.dya mshjf¾ we;s l<,h imk,o øjHhfha yevhg iudk nj
fmkShhs' fuhg fya;=j l<,fha msgqmi we;s lfYareld" imk ,o øjHhfha o;a
i,l=Kq j, yevhg iudk ùuhs' ^5 iy 6 rEm igyk&
        tfiakï" oekg jir oy y;rodylg fmr uqyïuoa   ;=ud fuh oek
isáfha flfiao@ oË úoH{hska mjd uE;lÈ fïjd fidhd .kakd ,oafoa jir
jir oy y;rodylg fmr fkd;snqKq ÈhqKq ;dËKsl WmlrK yd ishqï
wkaùË Ndú;d lrñks'



^1& Human Development as Described in the Qur’an and Sunnah, Moore and others, msgqj. 37 38.
^2&The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh"msgqj 65
^3& The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 08

                                 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 9




05 rEmh(
uqoa.dya wjêfha we;s l<,hl
PdhdrEmh ^Èk 28la jhie;s& fuu
wjêfha§ l<,h imk ,o øjHhl
iajrEmh .kshs' fya;=j fï wjêfha§
l<,fha lfYareld mDIaGh imk ,o
øjHhl we;s o;a i<l=Kq j,g
;rula iudk yevhla .ekSuhs' fï
wjêfha l<,fha m%udKh 4mm fõ'
(The Developing Human, Moore
and Persaud 5 jk ixialrKh"
msgqj 82, from Professor Hideo
Nishimura, Kyoto University,
Kyoto, Japan.)




06 rEmh(

uqoa.dya wjêfha we;s l<,h" iemq
pqúx.ï lene,a,la yd ixikaokh l<
úg tu iajrEm foflys iudk;d wmg
y÷kd.; yel'

A uqoa.dya wjêfha we;s l<,hl rEm
igyk' fuys lfIareld mDIaGfhys
yevh o;a i<l=Kq j,g iudkh' (The
Developing Human, Moore and
Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 79.)


B iemQ pqúx.ï lene,a,l PdhdrEmh'




                              bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
10 A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
yeï iy ,shqjekafydla (Hamm & Leeuwenhoek) ñksia Y=l%dKq ffi, ms<sno
uq,skau ksÍËKh l< úoHd{hska fofokd jk w;r fï i|yd jeäÈhqKq l<
wkaùË fhdod .kakd ,§' fufia lrk ,oafoa ls%'j' 1677 §h' tkï uqyïuoa
;=udf.a ld,fha isg jir 1000lg muK miqjh' kuq;a Tjqka mejiqfõ" Y=l%dKqj
hkq ñksia l<,fha b;d l=vd wjêh nj;a" th ia;s% m%ckk moaO;shg we;=¿ miq
j¾Okh jk nj;a hkqfjks' Tjqka th jrojd jgyd .kakd ,È' 1

uydpd¾h tußgia lS;a t,a' uqj¾" l<, úoHdj yd ldhjHjÉfþoh ms<sn| uq¿
f,dfõu m%isoaêhla ordisák úoHd{hls' Tyq The Developing Human kï
.%ka:fha l;=jrhd jk w;r th oekg NdId wglg mßj¾:kh lr we;' fuh
úoHd;aul ks¾foaYkhla jk w;r wefußldfõ úfYaI ksfhdað; uKav,hla úiska
fuh ;ks mqoa.,fhl= úiska rpkd lrk ,o W;alDIag .%ka:hla njg f;dard
.kakd ,È' fudyq ldhjHjÉfþoh yd ffi, úoHdj ms<sno lekvdfõ fgdrkafgda
úYaj úoHd,fha uydpd¾hjrfhls' Tyq ffjoH mSGfha iyldr mSGdêm;s f,io
ldhjHjÉfþo wxYfha iNdm;s f,i jir 8 la fiajh lr we;' 1984 § lekvdfõ
ldhjHjÉfþo ix.uh úiska msßkuk ldhjHjÉfþo wxYh ms<sn|j úYsIag;u
iïudkh jk J.C.B Grant Award kï iïudkh Tyq úiska Èkd .kakd ,§' Tyq
lekvd iy weußld ldhjHjÉfþoh ix.uh" Ôj úoHd ljqkais,h jeks ix.ï
/il iNdm;s OQrh fydnjd we;'

1981" iõÈ wrdìfha oudï ys mej;s y;ajk iuq¿fõÈ uydpd¾h uqj¾ fufia mjid
we;' —udkj úlikh iïnkaOj w,a l=¾wdkfha i|yka oE ms<sn|j meyeÈ<s
m%ldYhla lsÍug ,eîu buy;a Nd.Hhla f,i i,lñ' fuys wvx.= m%ldYkhka
we;a;jYfhkau uqyïuoa      yg foúhkajykafia úiska mjid we; hkak ug b;d
meyeÈ<sh' ulaksido fuu m%ldYkhka jla;D uqyïuoa       ;=udf.a ld,fha isg
ishjia .Kklau hk;=re fidhdf.k fkd;sîuhs' fuhska Tmamq jkafka uqyïuoa"
foúhkajykafiaf.a mKsúvlrefjl= njhs'˜ 2

—ta lshkafka Tn" w,a l=¾wdkh foúhkajykafiaf.a jpk nj úYajdilrkjd
hkako@˜ hkak fuysÈ Tyqf.ka wik ,o m%Yakhlg —ta .ek ug lsiu ielhla
ke;˜ 3 hkafkka ms<s;=re § we;'
        ;j;a iïuka;%Khl§ uydpd¾h uqj¾ fufia m%ldY lr we; —''''''''
tlsfklg wkqhqla; úlikfha§ isÿjk úúO fjkialï ksid ñksia l<, úlikh
fndfyda ixlSrKh' tneúka fï i|yd w,a l=¾wdkfha yd iqkakdya ^uqyïuoa ;=ud
lshmq" lrmq yd wkqu; lrmq foa& j, we;s mo fhdodf.k kj j¾.SlrK l%uhla
isÿl< hq;=hs'˜
^1& The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh"msgqj 9
^2& fuu m%ldYh i|yd f;dr;=re ,nd .kakd ,oafoa This is the Truth u.sks' ^ùäfhda mghls& tu
ùäfhda mgfhys msgm;la ,nd .ekSu i|yd msgq wxl 66 ys i|yka ixúOdkhkaf.ka tlla iuÕ
iïnkao jkak'
^3& This is the Truth ^ùäfhda mgh&
                                     bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
B l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka             11
fhdackd lrk ,o l%uh ir,h tfiau mq¿,ah' tmuKla fkdj th j¾;udk
l<, úoHd;aul oekqu ;yjqre lrhs' wjidk isõjir ;=< my< jQ l=¾wdka jels
yd yÈia ^uqyïuoa ;=ud lshmq" lrmq yd wkqu; lrmq foa ms<sn|j t;=udf.aa
wkq.dñlhska úiska jd¾:d lrk ,o úYajdi l< yels iïfma%Is; jd¾:d& ishqïj
wOHhkh lsÍfuka ñksia l<, úlikfha úúO wjia:d j¾.SlrKh lsÍug
l%uhla fy<s orjq lrf.k we;s w;r" mqÿuhg lreK kï fï f;dr;=re igyka
lr ;nd ;snqfKa ls%'j' y;ajk ishjfia§ úuhs'

l<, úoHdj fidhd.;a —weßiafgdag,a˜" lssls<s ì;a;r wOHhkh lsÍu uÕska l=l=¿
l<,h úúO wjÈ iys;j jefvk nj l%s'mQ y;rjk ishjfia§ ksÍËKh lr
;snqK;a" fuu úúO wjê ms<sn|j lsis÷ úia;rhla i|yka lr fkd;snq‚' fufia
w;S;fha isg úisjk ishji jk�f;la" l<, úlikfha úúO wjia:djka
ms<sn|j;a" tys j¾.SlrKh ms<sn|j;a oek isá lreKla fõ kï ta b;d w,amh'
fï ksid w,a l=¾wdkfha we;s ñksia l<, ms<sn|j úia;r l%s'j' y;ajk ishjfia§
;snqK úoHd;aul oekqu u; mokï jQjla úh fkdyel' tneúka fï i|yd Èh
yels idOdrK ks.ukh jkafka( wl=re ,sùug fyda lshùug fkdo;a lsis÷
úoHd;aul mqyqKqjla fkd,o uqyïuoa       ;=udg fy<s orõ lrk ,oafoa foúh-
kajykafia uÕskah hkakhs'1


B.       l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

Earth keue;s .%ka:hla f,dj mqrd we;s úYaj úoHd,j, uQ,sl fmd;la f,i
Ndú;d fjhs' uydpd¾h tußgia *%Ekala fm%ia (Frank Press) hkq tu .%ka:fha
l;=jrekaf.ka flfkls' Tyq ysgmq weußldkq ckdêm;s ðó ldg¾ (Jimmy Carter)
uy;df.a úoHd WmfoaYl f,io lghq;= lf<ah' tfiau Tyq jir fod<yla fjdIs-
xgkfha cd;Hka;r úoHd welvñfha iNdm;s OQrh o fynùh' Tyqf.a .%ka:fha
i|yka jk wdldrhg l÷ j,g háka fmd<j ;=< .s,qk uq,a 2 mj;k f,i;a
fïjd b;d ;Èka fmd<j ;=<g ldje§ we;s neúka lkaolg l+x{hl yevhlA ,eî
we;s njo i|yka fõ'


        wms fmdf<dj w;=rKhla fkdlf,uqo@ l÷ l+x{ fuka fkdlf,uqo@
        ^w,a l=¾wdkh 78(6-7&

^1& This is the Truth ^ùäfhda mgh& msgm;la ,nd .ekSu i|yd msgq wxl 10 ys i|yka wxl 2 wfOda
,smsh n,kak'

^2& Earth, Press and Siever, msgqj 435' tfiau n,kak Earth Science, Tarbuck and Lutgens, msgqj 157.


                                  bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
12 B l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
9 rEmh
.eUqre uq,a mej;Su
fya;=fjka   l÷j,g
l+x{ yevhla ,eî
we;af;a flfia oehs
fmkajk ;j;a rEm
igykla       (Earth,
Press and Siever,
msgqj 413.)




7 rEmh
l÷j,g fmdf<dfõ u;= msg mDIaGfhka hgg úysÿqk .eUqre uq,a we;' (Anatomy of the
Earth, Cailleux, msgqj 220.)




8 rEmh
Èlalvla l+x{ yevh .;a l÷j,g fmdf<dj ;=<g ld jeÿKq .eUqre u,a mj;shs'(Earth
Science, Tarbuck and Lutgens, msgqj 158.)


kùk úoHdj uÕska l÷ j,g fmdf<dj u;=msg mDIaGfhka hg" fmdf<dj ;=<g
.eUqßka ld jeÿKq uq,a mj;sk njg ikd; lr we;s w;r ^9 rEmh& fuu uq,aj,
.eUqr"

                           bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
B l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka     13

fmdf<dfjka1 Wvg u;= ù wmg fmfkk l÷j, Wi m%udKh fuka lsysm .=Khla
úYd,h' tneúka fuu f;dr;=re ie,lSug .kakd úg l÷ ye¢kaùu i|yd
zzl+x{hZZ hk jpkh b;du WÑ;h' ulaksido h;a fndyda úg fmdf<dj u;
ukdj .ik ,o l+x{hl úYd,u fldgi fmdf<dj ;=< ieÕù mj;S'

       úoHdfõ b;sydih wmg mjikafka" l÷j,g háka we;s .eUqre uq,a
ms<sn|j isoaOdka;h yÿkajdÿkafka 1865 § ;drld úµd{fhl= jQ Y%Su;a fcda¾Ê
whsß frdah,a (Royal, Sir George Airy) úiska njhs'2

      fmdf<dfõ u;=msg isúh iu;=<s; ;djfha ;nd.ekSu3 i|yd l÷uÕska
úYd, fufyhla isÿ flfrhs' l÷uÕska fmdf<dj p,kh ùu wvq lrhs'

foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfha fufia mjihs'

         Tn yd fmdf<dj lïmd fkdjkq ms‚i ;Èkaa fmdf<djg iú jQ l÷o"
         Tng yß uÕ oek.kq ms‚i .x.do uxudj;ao tys msysfgõfõh'
         ^w,a l=¾wdkh 16(15&

fuf,i b;d uE; ld,fha§ ÈhqKq
;dË‚l l%u (Plate Tectonics) uÕska
fidhd .;a wdldrhg l÷ fmdf<dj
iu;=<kh lsÍug úYd, ld¾HNdrhla
bgqlrhs' fuu fidhd .ekSï j,
uq,drïNh isÿ jQfha 1960§ muK jQ uE;
ld,fha§h'4


       we;a;gu jla;D uqyïuoa       ;=udf.a ld,fha isák ,o lsisflfkl=g
l÷j, ienE yevh .ek fufia jegySula ;sfnkakg we;ao@ we;af;kau ta
ld,fha isá ñksfila ;ud bÈßfha mj;sk úYd," WiajQ lkaola foi n,d fuys
fmdf<dj hg fuu lkaog háka úYd, uq,la mj;shs hehs úoHd;aulj is;kakg
we;ao@ lsisfia;au ke;' fya;=j tod ñksidg ta ms<sn|j {dkhla fkd;sîuhs'
flfia kuq;a kùk N+f.da, úoHdj uÕska l=¾wdka jelsj, ;snQ i;H;djh wo Èk
jk úg Tmamq lr wjidkh'

^1& The Geological Concept of Mountains in the Qur’an, El-Naggar,msgqj. 5.

^2& Earth, Press and Siever, msgqj 435. tfiau n,kak Geological Concept of Mountains in the
Qur’an,, msgqj 5.

^3& The Geological Concept of Mountains in the Qur’an, msgqj 44-45.

                                  bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
14 C. úYajfha iïNjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

C. úYajfha iïNjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
       kùk wcgdldYúoHdfjys ksÍËKj,g yd kHdhhkag wkqj tla;rd ld,
jljdkqjl§ uq¿ úYajhu tlu —ÿudrhla˜ nj meyeÈ<sju fmkakqï lrhs' ^th
úksúo fkdfmfkk b;du;a wêl >k;ajfhka hq;a WKqjQ jd;fhka iukaú;h&1
fuh kùk wcgdldYúoHdfjys mj;sk u;fNaohg ;=vq fkdÿka uQ,O¾uhkaf.ka
tlls' tu ÿudrfhys wjfYaIhka uÕska kj ;dreld we;sùu ksÍËKh lsÍug ú
µd{hkag j¾:udkfha§ yelsù ;sfnhs' ^10 yd 11 rEm igyka n,kak& rd;%s
wyfia wmg olakg ,efnk §ma;su;a ;dreld ish,a,o úYajfhys mj;sk wfkl=;a
ish¿u foaj,ao tu —ÿudrhg˜ wh;aj ;snq‚'

foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfha i|yka lr we;s wdldrhg

         tfjf,ys Tyq wyi foi ne,Sh" túg th ÿudrhlaj mej;=‚'
         ^w,a l=¾wdkh 41(11&
fmdf<dj yd wmg by<ska we;s wyia ^iQ¾hhd" pkaøhd" ;dreld" .%yf,dal"
ukaodls‚''''& hk ish,a, fuu tlu —ÿudrfhka˜ ks¾udKh ù we;s neúka wmg
wyia yd fmdf<dj tlgu hdjqk jia;=jla f,i ;sî we;s nj ks.ukh l< yel'
fuu icd;Sh —ÿudrfhka˜ tajd ks¾udKh ù tlsfkl fjkaù we;'

foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfha mjik wdldrhg

        ksh;jYfhkau wyia yd uyfmdf<dj hk folu uq,§ tlg iïnkaO jQ
        iaÓ;shla úh' miqj wms ta fol fjkalf<uq'
        ^w,a l=¾wdkh 21 (30&
uydpd¾h we,a*afrâ fl%dak¾ (Dr. Alfred Kroner) hkq f,j iqm;< N= úµ
d{fhls' Tyq N=úµd uydpd¾hjrfhl= jk w;r c¾uksfha fuhskaiays msysá
fcdyekaia .=fgkan¾.a úYaj úµd,fha N=úµd wdh;kfha N=úµd
fomd¾;=fïka;=fõ iNdm;s OQrho fydnjhs' Tyq mejiQ wdldrhg
—uqyïuoa   fldfya isg meñ‚ flfkla oehs is;d n,k úg '''' ud is;k wdl-
drhg kï úYajfha fmdÿ iïnjh ms<sn|j Tyq oek isàfï lsis÷ yelshdjla
;sfnkakg neye' ulaksido h;a" úµd{fhda mjd fï ms<sn|j fidhd.kakd ,oafoa
miq.sh jir oyh ;=<§ b;du;a ixlS¾K yd ÈhqKq ;dË‚l l%u fhdod
f.khs˜'2

^1& The First Three Minutes, a Modern View of the Origin of the Universe, Weinberg msgqj 94-105.

^2& fuu m%ldYh i|yd f;dr;=re ,nd.kakd ,oafoa This is the Truth (ùäfhda mgh)uÕsks. fuys
msgm;la ,nd.ekSu i|yd fyda uydpd¾h we,a*afrâ fl%dak¾ uy;df.a w¾: l:kh i|yd lreK-
dlr www.islam-guide.com/truth keue;s fjí wvúhg msúfikak'

                                  bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
C. úYajfha iïNjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 15


10 rEmh

jdhq yd ¥ú,s j,djla uÕska kj
;dreldjla ^fkìHq,djla& iïNjh
jk wdldrh fuys oelafõ' fuu j,dj
il< úYajhu iïNjh jQ tu
—OQufhys˜            wjfYaIhkaf.ka
tlls'(The Space Atlas, Heather and
Henbest, msgqj. 50.)




11 rEmh
wdf,dal j¾I 60l muK úYalïNhlska hqla; —,.+ka˜ kï fkìHq,dj ¥ú,s yd jdhq
jd,djls' th ;=< uE;l§ iïNjh jQ wêl WIaK;ajfhka hq;a ;drldj, mdrcïnq, lsrK
uÕska th l%shdldÍ ù we;'(Horizons, Exploring the Universe, Seeds, plate 9, from Asso-
ciation of Universities for Research in Astronomy, Inc.)
                              bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
16 D. uia;sIalh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
tfiau Tyq fufiao mejiSh' —oekg jir tlaoyia ydrishhlg fmr isá kHIaál
fN!;sl úµdj ms<sn|j lsisjla fkdokakd ñksfil=g Tyqf.au uki ;=<ska fuu
mDÓúh yd wyia tlu iïNjhlska hqla; nj mjikakg fkdyels njhs" ug kï
isf;kafka'˜1
D. uia;sIalh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
uqyïuoa       ;=udg Y=oaO jQ l(nd foajia:dkfhys foúhka keu§u ;ykï lrk
,o" foaj úYajdifhka f;drjQ tla;rd ÿIaG mqoa.,fhl= ms<sn|j foúhkajykafia
Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfhys my; wdldrhg i|yka fldg we;'
        ke;æ Tyq fkdj<lshs kï wms Tyqj kdishya ^ ysfia bÈßmi fldgfi & fjka
        weof.k hkafkuq' uqidnia lshk" mdmldÍ kdishyajls ^ ysfia bÈßmi fldgi &
        ^w,a l=¾wdkh 96(15-16&
w,a l=¾wdkfhys" ysfia bÈßmi fldgi uqidnia lshk" mdmldÍ fohla f,i
y÷kajd § we;af;a wehs @ l=¾wdkh uÕska tu mqoa.,hd fndre lshkafkl= fyda mõ
ldrfhl= nj fkdmjikafka wehs @ uqidnia mejiSu yd mdmldÍ nj ysfiys
bÈßmi fldgi iuÕ olajk iïnkaO;djh l=ulao@
ñksia ysia ln< ;=< mj;sk ysfia bÈßmi fldgi foig wmf.a wjodkh fhduq
l<fyd;a wmyg mQfrda,,dg fmfoi (Prefrontal Area) oel.; yel' ^12 rEm
igyk n,kak& fuu fmfofiys ld¾Hh ms<sn|j ldhsl úµdfjys mjikafka
l=ulao @ Essential of Anaomy & Physiology kï .%ka:fhys fuu mQfrda,,dg
fmfoi ms<sn|j mjid we;af;a fufiah' —p,khla we;s ùu ;SrKh lsÍu iy
wdrïN lsÍu i|yd fm<Uùï we;s lrkqfha;a ¥ro¾YSNdjh we;s lrkqfha;a
,,dg LKaäldfjys mQ¾j fldgi jk mQfrda,,dg fmfofiysh' fuh ix.dó
ndyslfhys fldgils'˜2 tfiau fuu .%ka:fha mjik wdldrhg — fm<Uùï we;s
lsÍu flfrys tu fldgfiys we;s iïnkaO;djh i<ld ne¨ úg mQfrda,,dg
fmfoi wdl%uKldÍ yeisÍï i|yd jQ uQ,sl l%shdldÍ uOHia:dkh f,io is;sh
yel' '''''˜ 3
tneúka uia;sIalfha fuu fmfoi hula ;SrKh lsÍu" ta i|yd fm<Uúï we;s
lsÍu" hym;a fukau mdmldÍ yeisÍï wdrïN lsÍu hkdÈh foa isÿlsÍug uQ,sl
jk fmfoi jk w;ru" fuu fmfoi fndrelSu fiau" i;H l;d lsÍu hkdÈhgo
fya;= ldrl fjhs' tneúka hful= uqid nia mjik wjia:dfõ§ fyda mdmldÍ
l%shdjl fhfok wjia:dfõ§ l=¾wdkfhys uqid nia lshk" mdmldÍ kdishyajls ^
ysfia bÈßmi fldgi & mjid we;s wdldrhgu ysfiys bÈßmi fldgi uqid nia
lshk" mdmldÍ fmfoila f,i kï lsÍu b;du;a iqÿiq fjhs'
^1& This is the Truth ^ùäfhda mgh&

^2& Essentials of Anatomy&Physiology, Seeley and others, msgqj. 211 n,kak The Human Nervous
System, Noback and others, msgqj. 410-411.
.
^3& Essentials of Anatomy & Physiology, Seeley and others, msgqj 211.

                                     bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 17




12 rEmh ( uia;sIal ndyslfhys jï uia;sIal w¾Of.da,fhys l%shdldÍ fmfoihs fï'
uia;sIal ndyslfhys mQ¾j fldgfiys mqfrda,,dg fmfoi msysgd we;' (Essentials of
Anatomy & Physiology, Seeley and others, msgqj. 210.)

uydpd¾h lS;a t,a uqj¾ (Prof. Keith L Moore) mjik wdldrhg úµd{hska úiska
fuu mQfrda,,dg fmfofiys ld¾Hh ms<sn|j fidhd.kakd ,oafoa óg wjqreÿ 60
lg by;§h' 1

E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
tlsfklg fjkia uqyqÿ folla yuqjk ;ekl" tu uqyqÿ fol w;r ndOlhla nj
kùk úoHdj uÕska fidhd f.k we;' fuu ndOlh uqyqÿ fol fjka lrk neúka
tla tla uqyqolu thgu fmdÿ jQ WIaK;ajhka" ,jK;djhka" yd >k;ajhka
we;'2 WodyrKhla f,i uOHOrŒ uqyqo .;a úg tys c,h w;a,dka;sla id.rfha
c,hg jvd WKqiqï jQo" ,jK;dj wêl jQo" wvq >k;ajhla o we;s c,h fõ'
uOHOrŒ uqyqfoa⁄⁄c,h⁄ .sn%e,agd újrh uÕska lsf,daóg¾ ish .Kkla ÿrg;a"
óg¾ oyila muK .eUqrg;a w;a,dka;sla id.rh ;=<g we;=¿ jkafka thgu
wdfõ‚l WIaK;ajh" ,jK;djh" yd wvq >k;ajh hk ,ËK iuÕh'


^1& Al-E’jaz al-Elmy fee al-Naseyah (The Scientific Miracles in the Front of the Head), Moore and
others, msgqj. 41.

^2& Principles of Oceanography, Davis, msgqj. 92-93.


                                   bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
18 E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

fuu .eUqf¾§ uOHOrŒ c,h iu;=,s;;djhg m;afõ' 1 ^ 13 rEmh n,kak'&




13 rEmh
uqyqÿ tlsfklg fjka lrk ndOlh fya;=fldg f.k uOHOrŒ uqyqfoa c,h .sn%e,agd
újrh yryd w;a,dka;sla id.rhg .ukalrk úg thgu wdfõ‚l WKqiqu" ,jK;djh"
yd wvq >k;ajhlska mj;S' WIaK;ajh fi,aishia wxYl^Cº& j,sks'(Marine Geology,
Kuenen, msgqj 43, with a slight enhancement.)

fuu id.rj, w;s úYd, ;rx. ^r<& iev iq<s yd jv yd ndÈh hkdÈh ;snqk;a
tajd tlsfkl ñY% jkafkj;a" fuu ndOlh leã hkafkj;a ke;' uqyqÿ folla
yuqjk ;ek ndOlhla ;sfnk nj;a" th úkdY ù fkdhk nj;a w,a l=¾wdkfha
i|ykaj we;' foúhkajykafia fufia mjihs'

               Tyq uqyqÿ folla tlsfklg ixl,kh ùug ie,eiaiqfõh'
               tfy;a tajd w;r ndOlhla we;' th tajd wìNjd fkdhhs'
               ^w,a l=¾wdkh 55(19-20&
tfy;a l=¾wdkh ñßÈh yd lrÈh w;r we;s˘fn§u .ek l;d lrk úg tys
zzwkj;r‚h fnÿuZZ f,i ndOlh y÷kajd we;''
w,a l=¾wdkfha foúhkajykafia fufia mjihs'

               Tyquh j¾. foll c,h we;s lf<a' tlla ñßÈhh" îug
               yelsh' wksl lrÈhh" ¨Kq rie;s yd ;s;a;h' Tyq ta fol w;r
               iïnkaOhla we;s lf<ah' th w;jr‚h ^;rKh l<
               fkdyels& ndOlhls'
               ^w,a l=¾wdkh 25(53&

^1& Principles of Oceanography, Davis, msgqj. 93.


                                   bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 19


w,a l=¾wdkfhys ñßÈh yd lrÈh fjka lsÍu .ek l;d lrk úg" fnÿï
l,dmhla .ek l;d l<;a uqyqÿ folla w;r we;s fnÿu .ek l;d lrk úg tfia
l;d fkdlf<a wehs @ hkqfjka flfkl=g weish yel' kùk úoHdj uÕska fidhd
.;a wdldrhg l,mqj," tkï lrÈh yd ñßÈh ñY% jk ;ek we;s ;;ajh" uqyqÿ
folla ñY% jk ;ek we;s ;;ajhg jvd iaj,amhla fjkiah' l<mqj,§ lrÈh yd
ñßÈh w;r fjkialu zzia:r folla w;r >k;aj fjki meyeÈ,sj fmfkk
l,dmhla˜1 (pycnocline zone) f,i fidhdf.k we;'

fuu fnÿï l,dmfha we;s c,fha" lrÈh yd ñßÈhg jvd fjkia ,jK;djhla
olakg ,efí'2 ^ 14 rEmh &




14 rEmh
l<mqjl ,jK;djh ^odylg fldgia 0$00 la f,i& fmkajk oslalvla' lrÈh yd ñßÈh
w;r olakg ,efnk fnÿï l,dmh wmg fuys§ oel.; yelsh' (Introductory Oceanog-
raphy, Thurman, msgqj. 301, with a slight enhancement.)


fuu f;dr;=re b;d uE;l§ fidhd.;a w;r ta i|yd b;d kùk WmlrK
fhdof.k WIaK;ajh" ,jK;djh" yd >k;ajh" TËscka Èhjk m%udKh jeks
fndfyda foa uek .ekSug isÿúh' tlsfkl yuqjk uqyqÿ folla w;r we;s fjki
mshú weilska oelsh fkdyels w;ru wmg uqyqÿ folu tlu uqyqola f,i muKla
oelsh yel' tf,iu l<mqjl§ c,h fldgia ;=klg fn§uo mshú weilska oelsh
fkdyel' fï fldgia ;=k kï ñßÈh" lrÈh" yd fnÿï l,dmhhs'



^1& Oceanography, Gross, msgqj. 242. n,kak Introductory Oceanography, Thurman, msgqj.. 300-301.
(2) Oceanography, Gross msgqj. 244, iy Introductory Oceanography, Thurman, msgqj 300-301.



                                 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
20 F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
foúhkajykafia w,a l=¾wdkfhys i|yka lrk wdldrhg

            ke;fyd;a ^foaj úYajdih fkdlrkakkaf.a& iajdNdjh .eUqre
            iuqøfha w÷r n÷h' /<la th jihs' tau; ;j /<a,ls' tau;
            j,dl=<ls' w÷r u; w÷rh' hful= Tyqf.a w; úys÷jkafka kï Tyq
            th fkdolskafkah'''''
            ^w,a l=¾wdkh 24(40&
fuu jdlHfhA i|yka lrk wdldrhg" .eUqre id.rfha yd uqyqfoys mj;sk w÷r
ms<sn|j úia;r flfrk wdldrhg" tys§ ñksfil= ;u w;a È.=l< úg Tyqg th
fkdfmfka' .eUqre id.rj, yd uqyqfoys w÷r mj;skafka óg¾ 200la fyda thg
jvd jeä .eUqrl§h' fuu .eUqf¾§ tys lsisÿ wdf,dalhla fkdue;s ;rïh' ^15
jk rEmh n,kak& óg¾ 1000lg jvd jeä .eUqrl§ tys lsisÿ wdf,dalhla
we;af;kau ke;' 1




15 rEmh
id.rfha u;= msg mDIaGh uÕska iQ¾Hdf,dalfhka 3] ;a 30] ;a w;r m%udKhla mrdj¾:kh
flfrhs' bkamiqj wdf,dal j¾Kdj,sfhys mj;sk j¾K y; w;=ßka ks,amdg yer wfkl=;a
ish¿u j¾K m<uq ógr 200l .eUqr ;=<§ tllg miqj wfkl f,i iïmq¾Kfhkau
wjfYdaIKhg ,lafjhs' (Oceans, Elder and Pernetta, msgqj. 27.)

^1& Oceans, Elder and Pernetta, msgqj 27



                                   bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 21

iíueÍk fyda úfYaIs; WmlrKj, iydh fkdue;sj ñksidg óg¾ 40lg jvd
jeä .eUqrlg lsñ§fï yelshdjla fkdue;' óg¾ 200la ;rï .eUqrla we;s
id.rfha w÷re fmfofiys" WmlrK lsisjl Wmldrfhka f;drj Ôj;h /l
.ekSfï yelshdjla ñksfil=g fkdue;'

úµd{hska úiska uE;l§ id.r m;af,ys mj;sk fuu w÷r ms<sn|j fidhd.kakd
,oafoa" id.rj, .eUqre m%foaY j, .uka lsÍug Tjqkg WmldÍ jQ úfYaI
WmlrK iy iíueÍk j, Wmldrfhks'

by; jdlHfhys my; oelafjk     —''''''.eUqre iuqøfha w÷r n÷h' /<la th jihs' tau;
;j /<a,ls' tau; j,dl=<ls' w÷r u; w÷rh'˜ hk jelsh ;=<ska wmg ;jÿrg;a
f;areï .; yels jkafka uqyqÿ yd id.rj, we;s .eUqre c, l|ka" ;rx. j,ska
wdjrKh ù we;s nj;a fuu ;rx. j,g by<ska ;j;a ;rx. mj;sk nj;ah'
by; mj;sk fojk j¾.fha ;rx. hkq wmg olakg ,efnk u;=msg ;rx.
^r<&hs' by; jdlHfha mjik wdldrhg fojk j¾.fha ;rx. j,g by<ska
olakg ,efnkafka j<dl=¿h' tfiakï tys i|yka m<uq ;rx. j¾.h l=ulao@
tajdkï —úúOdldrfha >k;ajhkaf.ka hq;a ia:r ;=< >k;aj wka;¾ uqyqK;aj,
we;sjk˜1 wNHka;r ;rx.hs' fïjd mj;sk nj uE;l§ úµd{hka úiska
fidhdf.k we;' ^16 jk rEmh n,kak&'




16 rEmh
tlsfklg fjkia >k;ajhlska hq;= c, ia:r folla w;r mj;sk wka;¾ uqyqKf;ys
olakg ,efnk wNHka;r ;rx.' by; rEmfhys tla ia:rhla ^my; ia:rh& >k;ajfhka
jeäh' wfkla ia:rh ^by< ia:rh& >k;ajfhka wvqh'(Oceanography, Gross, msgqj. 204.)


^1& Oceanography, Gross, msgqj 205

                                     bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
22 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

.eUqre c,fhys >k;ajh" thg by<ska we;s c,fhys >k;ajhg jvd jeä neúka
uqyqÿ yd id.rj, we;s .eUqre c,h" wNHka;r ;rx. j,ska wdjrKh ù mj;shs'
wNHka;r ;rx.o u;=msg ;rx. f,iu l%shd lrhs' u;=msg ;rx. ^r<& ìf|k
wdldrhgu wNHka;r ;rx. j,go ì|Sfï yelshdj we;' mshú ñksia weilska
;rx. oel.ekSfï yelshdjla fkdue;' tajd y÷kd.; yelafla fok ,o lsishï
ia:dkhl mj;sk WIaK;aj j, fyda ,jK;djhkaf.a fjkialï wOHhkh lsÍu
uÕsks'1

G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka
úµd{hska úiska j,dl=¿ j¾. wOHhkh lsÍu ;=<ska jeis j<dl=¿ we;sjkafk;a
tajdfha yevh ;SrKh jkafk;a" lsishï iq<x j¾. yd j<dl=¿ j¾. iu.
iïnkao jQ úfYaIs; mshjr j,ska yd úfYaIs;jQ ms<sfj,lg nj fidhdf.k we;'

Cumulonimbus fkdfyd;a leá j,dl=¿ hkq tla;rd jeis j,dl=¿ j¾.hls'
ld,.=K úµd{hska úiska fuu j,dl=¿ we;sjkafka flfiao@ tajd uÕska jeis"
iq<x yd úÿ,s flàï we;sjkafka flfiao@ hkdÈh ms<sn|j wOHhk isÿfldg
we;' tu wOHhk uÕska Tjqka j¾Idj we;s ùu i|yd leá jeys j,dl=¿ my;
mshjrj,a miql< hq;= nj fidhd.kakd ,§'

1&' iq<Õ uÕska j,dl=¿ ;,a¨ùug ,laùu'

iq<Õ uÕska lsishï j¾.hl l=vd j,dl=¿ fldgia Cumulus Clouds fkdfyd;a
flá j,dl=¿& talrdYSjk m%foaYhla lrd ;,a,q lsÍu fya;=fldg f.k" leá jeys
j,dl=¿ we;s ùug mgka .kshs' ^17 yd 18 rEm igyka n,kak&

17 rEmh
j,dl=¿ talrdYSjk B C
yd D m%foaY lrd ;,a,qjk
j,dl=¿ oelafjk pkaøsld
PdhdrEmhls fï' fuys
we;s B;< igyka uÕska
iq<f.ys ÈYdj fmkajhs'
(The Use of Satellite
Pictures    in  Weather
Analysis and Forecasting,
Anderson and others,
msgqj 188.)


^1& Oceanography, Gross, msgqj 205

                                     bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka       23


18 rEmh
Ës;sch wdikak-
fha msysá j,dl=¿
talrdYSjk
m%foaYhla      lrd
mdùhk          l=vd
j,dl=¿ fldgia
^leá      j,dl=¿&
úYd, ixLHdjla
fuys        oelafõ'
(Clouds        and
Storms, Ludlam,
plate 7.4.)



2&' tlsfkl tl;= ùu'

bkamiq tu l=vd j,dl=¿ tlg tl;= ù úYd, j,dl=<la iEfohs'1 ^18 yd 19 rEm
igyka n,kak&




19 rEmh
A) tlsfkl fjkaj mj;sk l=vd j,dl=¿ fldgia ^leá j,dl=¿&
B) l=vd j,dl=¿ fldgia tlg tlajk úg iEfok úYd, j,dl=< ;=< by,g f;rmSfï
n,h jeä neúka tu j,dl=< l%ufhka by,g f;rmSfï n,h o jeäfõ' tuksid tu
j,dl=< l%ufhka by<g tlu; tlla f,i f.dv.efihs' fuu rEmfhys ;s;a i<l=Kq
uÕska c, ìxÿ fmkakqï flf¾ (The Atmosphere, Anthes and others, msgqj. 269.)


^1& n,kak The Atmosphere, Anthes and others, msgqj. 268-269, iy Elements of Meteorology,
Miller and Thompson, msgqj 141.


                               bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
24 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

3&'tlu; tl f.dv.eiSu
l=vd j,dl=¿ tlsfkl tl;=ù iEfok tu úYd, j,dl=< ;=< by<g we;s flfrk
f;rmSu j¾Okh fjhs' j,dl=f<ys msg; m%foaYj,g jvd uOHg wdikak
m%foaYfhys fuf,i by<g ;,a,q Ωùfï n,h wêlh'1 fuu by<g ;,a,q Ωùfï
n,h ksid j,dl=¿ tlu; tl f.dv .eiSfuka tu j,dl=¿ isria w;g j¾Okh
ùug mgka.kS' ^19 ^B&" 20 yd 21 rEm igyk n,kak& fuf,i j,dl=f<ys isÿjk
isria j¾Okh fya;= fldg f.k tu j,dl=¿j,g jdhqf.da,fha jvd;a isis,a m%foaY
lrd Èlaùfï wjia:dj ,efnhs' jeis ìxÿ yd ysu leg we;s ùu;a" tajdfhys
m%udKh l%u l%ufhka úYd, ùu;a isÿjkafka fuu m%foaYfha§h' tu c, ìxÿ yd
ysu leg tajd ord isák Wvql=re f;rmqug jvd nßka jeãjk úg tajd j,dl=¿j,
isg j¾Idj fyda ysuleg jeis f,i jeàug mgka .kS' 2


20 rEmh
leá j,dl=<ls fï' fuu j,dl=< by<g
tlu; tl f.dv .eiSfuka miqj tu
j,dl=f<ka j¾Idj weo yef,hs' (Weather
and Climate, Bodin, msgqj.123.)




foúhkajykafia w,a l=¾wdkfhys fufia mjihs'
                   ksh;jYfhkau foúhkajykafia j,dl=¿ fiñka mdù hdug
                   i,ijk njo miqj tajdfha leì,s tlg wuqKd wk;=rej th >k
                   j,dl=¿ f.dvla njg m;alrk nj kqU fkdolskafkyso@ túg th
                   w;ßka jeis jefgkafka hehs kqU olskafkah''''''''
                   ^w,a l=¾wdkh 24(43&
j,dl=¿j, iïNjh tys jHqyh iy ld¾HNdrh ms<sn|j f;dr;=re oek .ekSug
ld,.=K úoHd{hkag yelsjQfha uE;l§h' ta i|yd .=jkahdkd" pkaøsld"
mß.Kl" ne,Qk iy wfkl=;a ÈhqKq WmlrK Ndú;d lsÍug isÿúh'


^1& j,dl=f<ys uOHg wdikak m%foaYfha by<g we;s f;rmqu wêlh' thg fya;=j tu m%foaY
j,dl=f<ys msg; fldgia uÕska isis,a ùfï ls%hdj,shkaf.ka wdrËd lsÍuhs'

^2& n,kak The Atmosphere, Anthes and others , msgqj. 269, and Elements of Meteorology, Miller
and Thompson, msgqj.. 141-142.

                                 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka       25




21 rEmh
leá jeys j,dl=<ls fï' (A Colour Guide to Clouds, Scorer and Wexler, msgqj 23.)

tys§" iq<Õ ms<sn|j yd tys ÈYdjka ms<sn|j wOHhkh lsÍu i|yd;a jdhqf.da,Sh
mSvk yd tajdfha fjkia ùï kS¾Kh lsÍu i|yd;a fuu WmlrK fhdod .kakd
,§'1
        j,dl=¿ yd j¾Idj ms<sn|j i|yka lsÍfuka miqj my; jdlH uÕska ysu
leg iy úÿ,s flàï ms<sn|jo i|yka lrhs'

                   ''''''';jo wyiays l÷j,ska ^ j,dl=¿ & mdk ysu leg my< lrkafkah'
                   ;udg wNsu; whg thska myr fokafkah' Tyq ;udg wNsu;
                   whf.ka th j<lajkafkah' ;jo tu úÿ,s t<sh weia ks,xldr lrkq
                   we;'        ^w,a l=¾wdkh 24(43&
ysu leg we;s lrk fuu leá jeys j,dl=¿ l÷ wdldrhg wä 25"000 isg 30"000
olajd ^ie;mqï 4'7 isg 5'7 la olajd&2 jQ Wilg kef.k nj ld,.=K úoHd{hka
fidhdf.k we;' ta ms<sn|j w,a l=¾wdkfhys ''''''';jo wyiays l÷j,ska ^ j,dl=¿ &
mdk .,a jeis my< lrkafkah' f,i i|yka flfrhs' ^21 rEm igyk n,kak&

^1& n,kak Ee’jaz al-Qur’an al-Kareem fee Wasf Anwa’ al-Riyah, al-Sohob, al-Matar, Makky and
others , msgqj 55

(2) Elements of Meteorology, Miller and Thompson, msgqj.. 141.

                                 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
26 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka

by; mßÉfþoh uÕska wm ;=< m%YaKhla u;= lrhs' ysu leg jeis i,ld n,k
úg tys —úÿ<s flàu˜ f,i fuu mßÉfþofha i|yka jkafka wehs @ fuhska
meyeÈ<s jkafka úÿ<s flàu we;sùu i|yd n,mdk m%Odk idOlh ysu leg
njo@ Meteorology Today kï .%ka:fhys fï ms<sn|j l=ula i|yka ù we;a oehs
n,uq' j,dl=¿ j, we;s wê YS;,g ,la jQ c, ì¢;s yd whsia iaMál iys;
tla;rd m%foaYhla yryd ysu leg m;kh jk úg j,dl=¿ úoHq;a wdfrdamkhg
,lafjhs' c, ì¢;s ysu leg iu. .efgk úg tu c, ì¢;s .=ma; ;dmh msg
lrñka ñ§ug ,lafjhs' fuu ;dmh uÕska tu ysu legfhys u;= msg mDIaGfhys
WKqiqu th jgd mj;sk whsia iaMálhla yd iam¾Y jk úg b;du;a jeo.;a
fohla isÿfjhs' isis,a jia;=jl isg WKqiqï jia;=jla lrd bf,lafg%dak .uka lsÍu
isÿfjhs' tu ksid ysu legh Rk f,i wdfrdamkh fjhs' wêl f,i isis,a jQ c,
ì¢;s ysu leghla iu. iam¾Y jk úgo by; isÿùu isÿjk w;r fuys§ Ok
f,i wdfrdamkh jQ b;d l=vd whsia m;=re leã úisfrhs' nßka b;du;a ieye,a,q
jk Ok wdfrdams; fuu l=vd whsia m;=re j,dl=f<ys by<g we;s lrk f;rmqu
fya;= fldg f.k j,dl=f<ys by< fldgi lrd .uka lrhs' Rk f,i wdfrdamkh
ù mj;sk ysu leg j,dl=f<ys my< fldgi lrd .uka lrk w;r tuÕska
j,dl=f<ys my< fldgi Rk f,i wdfrdamkh fjhs' fuu Rk wdfrdamkhka úÿ,s
flàu f,i bj;aj hhs' tneúka ysu leg hkq úÿ,s flàu we;s ùu i|yd
wjYHjk m%Odk idOlh nj fï uÕska wmyg ks.ukh l< yel' 1
úÿ,s flàu ms<sn|j fuu f;dr;=re fidhd
.kakd ,oafoa uE; ld,fha§h' l%s'j' 1600 jk
;=re ld,.=K úoHdj ms<sn|j m%Odk
jYfhka      ms<s.eKqfka  weßiafgdag,af.a
woyiah' jdhqf.da,h iukaú; jkafka f;;a
iy úh<s hk j¾. foll jd;hkaf.ka jk
w;r tf,i mj;sk úh<s jd;h wi, msysá
j,dl=<l .efgk YíOh wyi f.rùfï
y~ jk w;r úÿ,sh flàu hkq tu úh<s
jd;h b;du;a ;=kS oe,a,la iys;j .sksf.k
oefjk njhs' tl< ms<s.ekqfka'2         fuu
woyia oekg ishjia oy y;rlg fmr w,a
l=¾wdkh my< jk ld,fha ld,.=K úoHd-
fjys uQ,sl f,i ms<s.eKqk woyia j,ska
iuyrls'


(1) Meteorology Today, Ahrens, msgqj. 437.

(2) The Works of Aristotle Translated into English: Meteorologica, vol. 3, Ross and others, msgqj
369a-369b.

                                  bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia   27

H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j
   úoHd{hkaf.a woyia
       w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j
úoHd{hkaf.a woyia iuyrla my; i|yka fjhs' fuu ish¿u woyia Wmqgd
f.k we;af;a This is the Truth ^i;Hh fuhhs& kue;s ùäfhda mgfhks' fuu
ùäfhda mgfhys tu úoHd{hka my; i|yka lr we;s Tjqkaf.a woyia m%ldY
lrk wdldrh" ±lSug;a" th weiSug;a Tng mq¿jk' ^fuu ùäfhda mgfhys
msgm;la ,nd .eksu i|yd lreKdlr www.islam-guide.com/truth fjí wvúhg
msúfikak&'

1& wdpd¾h á' ú' tka' m¾fidaâ (T. V. N. Persaud) hkq lekvdfõ úksfm.ays ueksf-
gdand úYaj úoHd,fhys ldhjHjÉfþoh ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o <ud frda.
yd <ud fi!LHh ms<sn|j uydpd¾Hjrfhl=o m%ij yd kdßfõoh m%ckk fi!LH
ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o fjhs' Tyq tu úYaj úoHd,fhys ldhjHjÉfþoh
wxYfhys jir 16la uydpd¾Hjrfhl= f,i lghq;= fldg we;' tu lafIa;%fhys
Tyq b;du;a m%isoaO wfhls' Tyq .%ka: 22l l;Djrfhl= jk w;ru Tyq
úoHd;aul m;%sld (Scientific papers) 181 lg jvd jeä m%udKhla m%ldYhg
m;afldg we;' 1991 jifrys Tyq lefkaähdkq ldhjHjÉfþofõ§kaf.a ix.uh
uÕska msßkukq ,nk lekvdfjys ldhjHÉfþo wxYfha b;du;au iïNdjkSh
iïudkh jk J. C. B. Grant Award kï iïudkfhkao msÿï ,eîh' Tyq úiska
m¾fhaIK mj;ajk ,o oE ms<sn|j w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul
m%d;syd¾hhka w<,d Tyqf.ka m%Yak l< úg Tyq ;u woyia m%ldY lf<a fufiah'

              — ug ±fkk wdldrhg kï uqyïuoa          lshkafka idudkH
ñksfila' Tyq ,súugj;a lshùug;a fkdokakd flfkla tkï wËr {dkh
fkdue;s flfkla' tfiau wm l;d lrk tu ld, jljdkqj;a ±kg Y;j¾I
fod<ylg ^ieneúkau .;fyd;a Y;j¾I oyy;rlg& by; ld, jdljdkqjhs'
fuysÈ wËr {dkh mjd fkdue;s hful= úiska úoHd;aul w;sska b;du;a ksjerÈ
yd b;du;a .eUqre w¾:hka iys; woyia yd m%ldYhka bÈßm;a fldg ;sfnkjd'
fuh kslïu wyUq isÿúula nj ug kï flfiaj;a ys;kak neye' tajdfhys
fndfyda ksjerÈ;djhka ;sfnkjd' Tyqg fuu m%ldYhka isÿlsßug fmd<Ujk
,oafoa lsishï ÈjHuh {dkhla fyda tjeks ÈjHuh fy<slsÍugla uÕska nj
is;Sug wdpd¾h uqj¾g fiau ugo lsisÿ wmyiqjla keye'˜


                            bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
28 H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia

uydpd¾h m¾fidaâ Tyqf.a .%ka: iuyrl w,a l=¾wdka mßÉfþohka fiau jla;D
uqyïuoa    ;=udf.a m%ldYhkao we;=<;a fldg ;sfí' tfiau Tyq iïfï,k
iuyrl§ o fuu l=¾wdka mßÉfþohka iy jla;D uqyïuoa     ;=udf.a m%ldYhka
bÈßm;a fldg we;'

2& wdpd¾h fcda ,S isïmaika (Dr. Joe Leigh Simpson) hkq weußld tlai;a
ckmofha fglaidia" yqiagkays fí,¾ ffjoH úoHd,fhys m%ij yd kdßfõo
fomd¾;fïka;=fõ iNdm;sjrhdh' tfiau Tyq m%ij yd kdßfõoh ms<sn|j
uydpd¾hjrfhl=o" wKql iy udkj cdk úoHdj ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o
fjhs' �fuhg by;È Tyq weußldfõ fuï*siays fgfkiS úYaj úoHd,fha m%ij yd
kdßfõo fomd¾;fïka;=fõ iNdm;s f,i;a m%ij yd kdßfõoh ms<sn| uydpd¾h
jrfhl= f,i;a lghq;= lr we;' tfiau Tyq weußldkq iM,;djh ms<sn|j
ix.ufha (Fertility Society) iNdm;s f,io lghq;= fldg we;' tfiau Tyq 1992
j¾Ih i|ydjq Association of professors of Obstetrics and Gynecology Public
Recognition Award kï iïudkh we;=¿ iïudk .Kkdjlska msÿï ,nqfjls'
uydpd¾h isïmaika jla;D uqyïuoa       ;=udf.a my; i|yka jk m%ldYhka fol
wOHhkhg ,la lr we;'

            ™Tn ish¿ fokdf.au ish¿u wjhjhka ks¾udKh lsÍu" Èk
y;,sh jk úg§ Tnf.a ujf.a .¾NdIh ;+<§ tlg tl;+ lrkq ,efíš'1

               ™l<,hg rd;%Ska y;,sia folla bl=;a jk úg§ foúhka úiska th
lrd iqr¥;fhl= tjkq ,nk w;r Tyq úiska thg kshñ; yevhka ,nd foñka tys
weiSu" fmkSu" iu" udxY yd wiaÓka ks¾udKh lrkq ,efí'š' 2

             Tyq by; i|yka jk jla;D uqyñuoa   ;=udf.a m%ldYhka fol
b;du;a .eUqßka wOHhkh l< w;r l<, ckkfhys m<uq Èk y;<sh tys
b;du;a meyeÈ,s yd jeo.;a ld,m¾Éfþoh njo wjOdkhg ,la lrk ,È'
fuys§ Tyq jla;D uqyïuoa     ;=udf.a by; i|yka jk m%ldYhkays ;snqk
id;sYh ksrjoH;djh ms<sn|j b;du;a mqÿuhg m;aúh' bkamiqj tla
iïfï,khlÈ Tyq my; woyia m<lrk ,È'

01& iySya uqia,sï # 2643 yd iySya w,a nqydß # 3208 ys i|ykaj we;' fuu .%ka:fhys ™š fuu
úfYaIs; jryka ;=< igyka fldg we;af;a jla;D uqyïuoa ;=udKka m%ldY l< oE j, mßj¾:khls'
tfiau wfOda ,smsj, # ixfÄ;h fhdod we;af;a y§ifhys wxlh i|yka lsÍughs' y§ia hkq jla;D
uqyïuoa ;=udKkaf.a wkq.dñlhka úiska t;=udKkaf.a l%shdjka" m%ldYhka yd wkqu; l< oE
ms<snoj úYajdikSh f,i oekqï ÿka f;dr;=re jd¾;dh'

02& iySya uqia,sïys # 2645 ys i|ykaj we;'

                                 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia   29
—fuu yÈia ^ jla;D uqyïuoa      ;=ud úiska mjik ,o foaj,a& fol uÕska Èk
y;,sylg fmr isÿjk m%Odk l<, úlik ms<snoj úfYaIs; ld, igykla wm
yg ,ndfokjd' tfiau" ud is;k wdldrhg ud mjik fuu lreK wfkl=;a
lÓlhka úiskao wo WoEik kej; kej; m%ldYhg m;a l<d' tkï fuu
y§ihka tajd ,shk ld,fhys ;snqK úµd;aul ±kqu fidhdf.k ,shk ,o tajd
úh fkdyels njhs' tfiau" ud is;kafka cdk úoHdj yd O¾uhg w;r .eàula
fkdue;' we;af;kau mrïmßl úoHd;aul m%fõYhka iu. O¾uhg foúhka
úiska fy<sorjq l< oE tlalsÍu uÕska tu O¾uhg úoHdj flfrys u.fmkaùula
l< yelshs' fufia" w,a l=¾wdkfhys mj;sk m%ldYhka j, i;H;djh th my< ù
Y;j¾I .Kkdjlg miqj wog;a tajd j,x.= fõ' t;=<ska w,a l=¾wdkfhys
wka;¾.; ±Kqï iïNdrfhys uQ, m%Njh foúhka nj wm yg t;a;= .kajkjd˜

3& wdpd¾h B udI,a fcdkaika (Dr. E. Mashall Johnson) hkq weußldfõ
fmkais,afõkshdys *s,fv,a*shd j, msysá f;dauia fc*¾ika úYaj úoHd,fha
ldhjHjÉfþoh yd úlik ðj úoHdj ms<sn|j uydpd¾h tußgia jrfhls' jir
22la mqrd Tyq tys uydpd¾h OQrfhys lghq;= l< w;ru ldhjHjÉfþo
fomd¾;fïka;=fjys iNdm;s Oqrho" veksh,a fnda.a wdh;kfhys wOHlaI OQrho
fynúh' tfiau Tyq úrEm úoHd (Teratology) ix.ufhyso iNdm;s f,i lghq;=
lrk ,§' Tyq m%ldYk 200lg jeä .Kkl l;Djrfhl=o fjhs' 1981 È fi!È
wdrìfhys oudïj, mej;s y;ajk ffjoH iïfï,kfhaÈ Tyqf.a m¾fhaIK
jd¾;dj bÈßm;a lrñka Tyq fufia mejish(
—idrxYh ( w,a l=¾wdkh uÕska ndysr rEmldrj, úlikh ms<sn|j muKla
fkdj" wNHka;r wjëka ms<sn|jo wjOdrKh lrhs' tkï" j¾;udk úoHdj
uÕska y÷kd.;a l<,h ;=, we;s úúO wjêka ms<sn|jo" tys ks¾udKh yd
úlikh ms<sn|jo wjOdrKh lrhs
tfiau" Tyq ;jÿrg;a mejiqfõ — úoHd{fhl= f,i" ud yg l%shdl, yelafla ud
ksYaÑ; jYfhkau olsk foaj,a iu. muKhs' ud yg l<, úoHdj yd úlik ðj
úoHdj ms<sn|j f;areï .eksug mq¿jks' ud yg mßj¾:kh fldg fmkajk ,o
w,al=¾wdka jdlHhkao ud yg f;areï .ekSug mq¿jks' ud fuhg fmr
WodyrKhla bÈßm;a l<dfiau" ud fuu j¾;udkfha isÿjk foaj,a tu hq.hg
f.dia tajd úia;r lsÍug yelshdjla ;snqK;a ud yg tu úia;r fldg ;sfnk
foaj,a úia;r lsÍfï yelshdjla kï fkdue;s fõú' tneúka" uqyïuoa  keue;s
fuu mqoa.,hdyg fuu f;dr;=re hï ia:dkhlska fy<soõ jQ njg mj;sk
ixl,amh jerÈ nj mejisu i|yd idol lsisjla udyg olskakg keye' tneúka"
Tyq yg ,sùug yelsjq foaj,a i|yd lsishï ÈjHuh ueÈy;a ùula fya;=jQ njg
mj;sk ixl,amhg tfrys ùug ;rï lsisjla udyg olskakg keye'˜1

01& jla;D uqyïuoa ;=udKka wËr ×Kfhka f;drh't;=udg ,sùug fyda lshùug fkdyel kuq;a
t;=ud ;u wkq.dñlhkag w,a l=¾wdkh lgmdvñka lshd fmkajñka Tyqf.ka iuyrl=g th igyka
lr .kakd f,i wK lrk ,§'

                            bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
30 H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia

4&     wdpd¾h ú,shï jhs fya (Dr. William W. Hay)hkq iqm%isoaO iuqø
úoHd{fhls' Tyq weußldfõ fld<rdfvda" fnda,av¾ys fld<rdfvda úYaj úoHd,fha
N+ úoHdjka ms<sn|j uydpd¾h jrfhls' Tyq fuhg fmr weußldfõ *af,daÍvd"
ñhdñys msysá ñhdñ úYaj úoHd,fha iuqø iy jdhqf.da, úoHdj ms<sn|j jQ
frdfikaiaghs,a úoHd,fha msGdêm;s OQrfhao lghq;= fldg we;' id.r ms<sn|j
uE;lÈ fidhd .kakd ,o f;dr;=re ms<sn|j w,a l=¾wdkfha i|yka oE ms<sn|j
uydpd¾h fya iu. isÿlrk ,o idlÑPdfjka miQ Tyq mejiqfõ"
       —Y=oaO jq l=¾wdkh jeks bmerKs O¾u .%ka:hl fujeks jq wdldrfha
f;dr;=re i|ykaùu ud yg kï b;du;a is;a.kakd iq¿hs' tfiau tu f;dr;=re
fldfya isg ,enqK tajd úhyelsoehs ug kï is;d .kakg neye' fuys iuyr
mßÉfÊoj, w¾:hg wod< jQ f;dr;=re fidhd.eksfï jevlghq;= ls%hd;aul
fjñka mj;sk úgÈ;a tajd w,a l=¾wdkfhys i|yka ù ;sîu b;du;au is;a.kakd
iq¿ fohla njhs uu is;kafka˜
tfiau" Tyqf.ka w,a l=¾dwdkfhys m%Njh ms<sn|j úuiSsula l<úg Tyq mejiqfõ"
—we;af;kau" uu kï is;kafka th foúhkaf.au úh hq;= njhs˜

5&     wdpd¾h fcrd,aâ is' f.daßx.¾ (Dr. Gerald C. Goeringer) weußldfõ
fjdIsxgkays fcda¾þ gjqka úYaj úoHd,fha ffjoH úoHd,fhys ffi, Ôj úoHd
fomd¾;fïka;=fõ l<, ffjoH úoHdj ms<sn|j uydpd¾hjrfhl= fiau mdGud,d
wOHlaIljrhd f,io lghq;= lrhs' fi!È wdrdìfha ßhdoays mej;s wgjk fi!È
ffjoH iïfï,kh fha§ Tyqf.a m¾fhaIK jd¾;dj bÈßm;a lrk w;r;=r§
uydpd¾h f.daßx.¾ my; ± m%ldY lrk ,È'
       —ckaudkq ixfhdackh ùfï isg wx.ckkh olajdjQ udkj úlikh
ms<n|j b;du;a mD:Q, úia;rhla idfmalaIj b;du;a wvq jdlHhka ^w,al=¾wdka
jdlHhka& .Kkl wvx.=j mj;shs' j¾.SlrKhka" ta i|yd jQ mdßNdIsl Yío
ud,dj yd úia;r lsÍï jeksjQ udkj úlikh ms<sn|j jk iïmQ¾K iy meyeÈ,s
igykla fuhg fmr ;sî fkdue;' tu ish¿u" tfia;a fkdue;s kï idïm%odhsl
úoHd;aul ,sms f,aLk j, udkj l<, yd N%EK úlikfhys úúO wjia:djka
ms<sn|j i|yka úug Y;j¾I .Kkdjlg l,skau fuys úia;r lsÍï isÿù
;sfnkjd'

6&     wdpd¾h fhdIsysfoa fldfihs (Dr. Yoshihide Kozai) cmdkfha" fgdalsfhda"
fydxfldxys fgdalsfhda úYaj úoHd,fha uydpd¾h tußgia jrfhls' tfiau Tyq
cmdkfha fgdalsfhda" ñgldys cd;sl .%yf,dal ksÍlaIKd.drfhys wOHlaIljrhd
f,io lghq;= lr ;sfnhs' Tyq mjik wdldrhg(
       —;drld úoHdj ms<sn|j f;dr;=re l=rdkfhys ±lSu ug b;du;a mqÿu
iy.;hs' tfiau" j¾;udk ;drld úoHd{hka wOHhkh lrñka isákafka úYajfha
b;du;a iq¿ fldgia ms<sn|jhs' wm wmf.a Y%uh mQ¾K f,i fhdojd we;af;a
úYajfha b;du;au l=vd fldgila ms<sn|j f;areï .ekSu i|ydhs'
                             bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia   31
tkï" ÿf¾Ëhka fhdodf.k wm yg ksÍËKh l, yelafla úYajfha b;du;au
iq¿ fldgila muKhs' uq¿ úYajhu .ek is;kakg neye' tu ksid" w,a l=¾wdkh
lshùu u.skq;a" m%Yak j,g ms<s;=re iemhsu ;=<skq;a" ud is;kafka" ud yg
wkd.;fha úYajh ms<sn|j wOHkh lsßu i|yd ud¾.h fidhd .eksug yelsjk
njhs'˜
7&     uydpd¾h ácdgeÜ fgcdika (Prof. Tejatat Tejasen) hkq ;dhs,ka;fha Ñhx
fuyshs msysá Ñhx fuhs úYaj úoHd,fha ldhjHjÉfþo fomd¾;fïka;=fõ
iNdm;sjrhdh' fuhg fmr Tyq tu úYaj úoHd,fhau ffjoH mSGfhys mSGdêm;s
f,i lghq;= lrk ,È' fi!È wrdìfha ßhdoays mej;s wgjk ffjoH
iïfï,kfha§ uydpd¾h fgcdika ke.s isg fuf,i mejish'
—miq.sh jir ;=k ;=<È ud w,a l=¾wdkh ms<sn|j úuis,su;a úñ' udf.a wOHh-
khka ;=,skq;a" fuu iïfï,kfhaÈ ud ±k.;a foaj,a ;=,skq;a" ±kg jir
tlaoyia ydrishhlg fmr l=rdkfha igyka lr ;snQ ish¿ ± i;Hhla úh hq;=
nj;a" tajd úoHd;aulj Tmamq lsÍug yels nj;a ud úYajdi lrñ' jla;D uqyïuoa
;=udg ,sùfï fyda lshùfï yelshdj fkdue;s neúka" uqyïuoa    hkq n,iïmkak
ks¾ud;D úiska Tyqg fy<s orõ lrk ,o i;H wm yg m%ldY l, ¥;fhl= úh
hq;=h' fuu ks¾ud;Djrhd foúhkajykafia úh hq;=h' tneúka" fuh" ,d b,dy
b,a,,a,dya" w,a,dya ^foúhkajykafia& yer keu§ug iqÿiq wkalsisfjl= fkdue;"
uqyïuÿ¾ riq¨,a,dya" uqyïuoa hkq w,a,dya ^foúhkajykafia&f.a ÿ;hd
^jla;Djrhdh& hehs mejiSug iqÿiqu wjia:dj fuhhs' wjidk jYfhka ud fuu
iuq¿j b;du;a úYsIaG f,i yd b;du;a id¾:l f,i ixúOdkh lsßu ms<sn|j
udf.a i;=g m< lrñ'''''''' ud fuysÈ ,nd.;af;a úoHd;aul ±kqu yd wd.ñl
±kqu muKla fkdfjhs' b;du;a iqm%isoaO úoHd{hka fndfyda fofkl= yuq ùfï
úYsIaG Nd.Hho Tjqka w;ßka kj ñ;=rka fndfyda fofkl= we;s lr .ekSfï
wjia:djo ug fuys§ Wodúh' fuu ia:dkhg meñŒsu ;=,ska ud ,nd .;a jákdu
foh jkafka ,d b,dy b,a,,a,dya" uqyïuÿ¾ riq¨,a,dya hkak iy ud uqia,sï
jrfhl= njg m;a ùuhs'˜

w,a l=¾wdkfhys i|yka jk úoHd;aul m%d;syd¾hhka         ms<sn|j fuu
WodyrKhka ish,a, .ek ±k .ekSfuka miqj;a ta ms<sn|j by; úoHd{hkaf.a
woyia ±k .ekSfuka miqj;a wms wmf.kau my; i|yka m%Yakhka wid n,uq'

∗      úúO lafIa;%hka ;=<ska b;du;a uE;lÈ fidhd .kakd ,o úoHd;aul
       f;dr;=re" ±kg jir tlaoyia ydrishhlg fmr my< lrk ,o w,a
       l=¾wdkfhys i|ykaj ;sìu wynq isÿùula úh yelso@
∗      fuu l=¾wdkfhys l¾;D uqyïuoa      ;=ud fyda fjk;a hï ñksfil=
       úh yelso@
fuu mekhkag we;s tlu iqÿiq ms<s;=r jkafka" w,a l=¾wdkh hkq
foúhkajykafiaf.au joka nj;a" th Tyq úiska wkdjrKh lrk ,oaola
hkak;ah'
                            bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
32 ^2& Y=oaOjQ w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag iudk jk tla mßÉfþohla ks¾udKh
    lsÍu i|yd mj;sk úYd, wNsfhda.h'


            ^2& Y=oaOjQ w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag
               iudk jk tla mßÉfþohla ks¾udKh lsÍu
                     i|yd mj;sk úYd, wNsfhda.h'
w,a l=¾wdkfhys foúhkajykafia fufia mjid we;(

           wmf.a .e;a;d ^ uqyïuoa kï O¾uÿ;hdKka& g wm my< l< oE ^w,a
        l=¾wdkh& iïnkaOfhka ^th foúhkajykafia úiska my< l< njg& kqU,d
        ielfha isà kï tjeks mßÉfþohla bÈßm;a lrkqæ' ;jo kqU,d i;Hjd§yq
        kï" th ^idlaId;a lrkq jia& foúhkajykafia yer kqU,df.a wdOdrlrejka
        le|jd.kq' tfy;a kqU,d tfia fkdlrkafka kï kqU,dg lsis lf,l;a tfia
        lsÍug fkdmq¿jk' tneúka foaj úYajdih fkdue;s wh i|yd ms<sfh<
        lrk ,o bkaok f,i ñksiqkajo" .,ao ojd,k .skakg ìhjkq' ^uqyïuoaæ fuu
        w,a l=¾wdkh& úYajdi lrkakd jQ;a ^ta wkqj& hym;a f,i l%shdlrk whg
        .,d nisk .x.djkaf.ka hq;= iaj¾.h we;ehs Y=NdrxÑ okajkq''''''^w,a
        l=¾wdkh 2(23-25&
w,a l=¾wdkfhys i|ykaj we;s tla mrsÉfPaohla fuka tkï ta yd iudkj
w,xldrh" jHla;Ndjh" fYa%IaGNdjh" nqoaêu;a kS;s mekúï" i;H f;dr;=re"
i;H wkdjels iy wvq ¨yqvqlï j,ska f;drjQ wfkl=;a .=Kdx.hkaf.ka iukaú;
tlu tl mrsÉfPaohlaj;a ks¾udKh lsÍug" Y; j¾I oy y;rlg fmr
l=¾wdkh my< l<od isg fï olajdu lsisfjl=g;a fkdyels ù ;sfí' ;jo
l=¾wdkfhys i|ykaj we;s b;du;a l=vd" jpk oyhlska muKla iukaú; ^108
jk& mßÉfþohlaj;a ;ju;a ks¾udKh lsÍug yd tu wNsfhda.h ch .ekSugtod
isg wo olajdu1 lsisu lsisfjl=g;a fkdyels ù ;sfí'




w,a l=¾wdkfhys mj;sk l=vdu mßÉfþoh ^108 jk mßÉfþoh& iukaú; jkafka jpk
oyhlska muKs' kuq;a" fï olajdu lsis÷ flfkl= w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag
iudk jq ;j;a tla mßÉfþohla ksmoùfï wNsfhda.h ch .ekSug iu;aù ke;'

01& n,kak Al-Borhan fee Oloom Al-Qur’an, Al-Zarkashy, 2 jk fj¿u msgqj 224


                               bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^3& bia,dufhys jla;DjrhdKka jk uqyïuoa ;=udf.a my< úu ms<sn|j nhsn,fha
                                                                  i|yka wkdjels(
                                                                                      33

jla;D uqyïuoa     ;=udf.a i;=rka jQ foaj úYajdih fkdlrkakdjQ wrdìjreka
iuyfrla fuu wNsfhda.h ch .ekSug W;aidy lrñka jla;D uqyïuoa ;=udKka
i;Hjq jla;Djrfhl= fkdjk nj Tmamq lsÍug W;aidy l<o" Tjqkaf.a W;aidyh
wid¾:l úh1' fuu W;aidyh wid¾:l jqfha l=¾wdkh Tjqkaf.au NdIdj jk
foaYsh NdIdfjka fy<s orjq ù ;sìh§;a yd jla;D uqyïuoa   ;=udf.a ld,fhys
isá wdrìjreka wo olajd j¾Kkd l< yels wdldrfha b;du;a ukyr yd úYsIaG
jQ ldjHhka rpkd lsÍfï oËhkaj isáhÈ;a h'

          ^3& bia,dufhys jla;DjrhdKka jk uqyïuoa  ;=udf.a
               my< úu ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels(
jla;D uqyïuoa       ;=udf.a my<ùu ms<sn|j
nhsn,fha i|yka wkdjelSka" nhsn,h úYajdi
lrk mqoa.,hkag bia,dufhys i;H;djh i|yd
we;s idlaIska fjhs'

      oaú;Sh kS;s ix.%yfhys 18ys foúhkajyka-
fia fudaiiag fufia mejiq nj i|yka lrhs( —
             kqfò ifydaor ck;dj w;ßka kqqU yd iudk Èjeisjrfhl= f;dard
             m;afldg" Tyq lsh hq;= foa Tyqg lshd fokafkñ' Tyqg ud wK lrk
             ish,a, Tjqkg Tyq okajkq we;' hfula udf.a kdufhka Tyq lshk-
             foag ijka fkdfokafka kï" uu tjekafkl=g o~qjï lrñ'˜
             ^oaú;Sh kS;s ix.%yh 18 ( 18 - 19& 2

by; jels j,ska wm ks.ukh l< yels jkafka foúhkajykafia úiska tùug
kshñ; jla;DjrhdKka"
      1&    fudaiia jeks jla;Djrfhla úh hq;= nj;a'
      2&    Tyq hqfoõjkaaf.a ifydaorhka w;=ßka meñ‚h hq;=j we;s nj;a
            yd"
      3&    foúhkajykafiaf.a joka jla;Djrhdf.a uqjg oeuQúg Tyq
            foúhkajykafiaf.a wK mK;a lshdmE hq;= nj;ah'

fuu lreKq .eUqßka wOHkh lr n,uq'

01& n,kak Al-Borhan fee Oloom Al-Qur’an, Al-Zarkashy, 2 jk fj¿u msgqj 226
02& fuu nhsn,a jdlHhka wxl 293" .d,q mdf¾ fld<U 03 msysá Y%S ,xld nhsn,a ix.ufhka ,nd
.;a isxy, NdIdfjka mßj¾:kh lrk ,o —f;aud mgqk iys; Y=oaO nhsn,h kj wkqjdoh" f;jk
ixialrkfhka Wmqgd .;a;ls' ^The Holy Bible with subject index, New Revised Sinhala Version)
(New Translation – Third Edtion)

                               bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
34 ^3& bia,dufhys jla;DjrhdKka jk uqyïuoa ;=udf.a my< úu ms<sn|j nhsn,fha
    i|yka wkdjels(

1' fudaiia jeks jla;Djrfhla úh hq;=h'
fudaiia yd jla;D uqyïuoa       ;=udKka ;rï iudk;djhkaf.ka hq;a jla;Djreka
fofofkla ;j;a fkdue;s ;rïh' Tjqka fofokdgu Ôú;h ms<sn|j b;du;a
mD:q, kS;s ix.%yhla ,nd § we;' Tjqka fofokdu Tjqkaf.a i;=rka iu. igka
fldg b;du;a úYauh ckl wdldr j,ska ch ,nd we;s w;r Tjqka fofokdu
jla;Djreka f,i yd Wiia foaYmd,lhka f,i ms<s.eksug ,laj we;' Tjqka
fofokdju >d;kh lsÍfï l=uka;%K j,ska miqj Tjqka fjk;a m%foaYhkag
ixl%uKh fldg we;' fudaiia yd jla;D uqyïuoa         ;=udKka w;r iudk;djhka
w;rg iajNdúl Wm;" mjq,a Ôú;h yd t;=udkAf.a urKh wvx.= jk w;r"
fudaiia yd fhaiqia ls%ia;=iajykafia w;r we;s iudk;djhka by; i|yka lreKq
uÕska fkdfmkS hhs' tmuKla fkdj fhaiqia ls%ia;=iajykafiaf.a wkq.dñlhka úiska
t;=udj uqia,sïjreka is;k wdldrhg" uqyïuoa                yd fudaiia kï jQ
jla;Djrfhl= f,ika muKla fkdi,ld t;=udj foúhkaf.a mq;%hd f,io i<lk
,È' tneúka" by; wkdjelsh uÕska i|yka lrkqfha fhaiqia ls%ia;=iajykafia
ms<sn|j fkdj jla;D uqyïuoa           ;=udKka ms<sn|jhs' ulaksido h;a" fhaiqia
ls%ia;=iajykafiag jvd fudaiiag iudk;d olajkqfha jla;D uqyïuoa       ;=udKka
jk neúks'
        tfiau" hqfoõjka úiska meyeÈ<s wkdjelska ;=kla i;H jk;=re u. n,d
isá nj cqjdï ;=udf.a Y=NwdrxÑh (Gospel) uÕska i|ykafõ' bka m<uqjekak
fhaiqia ls%ia;=iajykafiaf.a meñŒuhs' fojekak jqfha t,shdf.a meñŒsuhs'
f;jekak jqfha jla;DjrhdKkaf.a meñŒsuhs' Y=oaO jQ cqjdï ;=udg fhduqlrk ,o
m%Yak ;=fkka fuh b;du;a meyeÈ,s fjhs' —kqU ljfrla oehs wik ms‚i hqfoõjreka
úiska fcrEi,fï isg mQclhkao f,ùhhkao hejQ l<" fcdyka idËs foñka" uu
l%sia;iajykafia fkfjñ hs fkdiÕjdu m%ldY lf<ah' tfia kï lsfulao@ kqU t,shdoehs Tõyq
weiqy' ke;ehss Tyq lSh' kqU ta Èjeisjrhdo@ hk m%YaKhg;a Tyq ke;ehs lSh' ^Y=oaO jQ cqjdï
^fcdyka& ( 19 - 21& meyeÈ<s lsÍfï igyka iys; nhsn,hlska wm fï ms<sn|j
wjOdkh l<fyd;a tys me;s udhsïj, we;s úia;r igyka j, zÈjeisjrhdZ
^jla;DjrhdKka& hk jpkh Y=oaO jQ cqjdï ^fcdyka& 1 ( 21 ys we;s ia:dkh;a"
oaú;Sh kS;s ix.%yfha 18 ( 15 ys yd 18 (181 ys i|yka wkdjels j,g iudk jk
nj;a wmyg ±l.; yel' fï ish¿ f;dr;=re uÕska wmg ks.ukh lrkqfha
oaú;Sh kS;s ix.%yfha 18 ( 18 ys wkdjels uÕska woyia lrkqfha l%sia;=iajykafia
ms<sn|j fkdj jla;D uqyïuoa       ;=udKka ms<sn|j njhs'

2' hqfoõjkaaf.a ifydaorfhlaa

wdíryï yg" bIauhs,a yd Bidla hkqfjka msßñ orejka fofofkl= jQy' ^W;am;a;s
l;dj 21& bIauhs,a wrdì cd;slhkaf.a mrmqfrys mshd úh' Bidla hqfoõ
cd;slhkaf.a mrmqfrys mshd úh' i|yka lr we;s jla;Djrhd mej; wd hq;af;a
hqfoõ cd;sl mrïmrdfjka fkdj Tjqkaf.a ifydaor mrïmrdfjks ^bIauhs,a
mrïmrdj&' uqyïuoa hkq bIauhs,a mrïmrdfjka mejf;kafkls'
                              bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^4& w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s jdlHka miq
                                                         ld,Skj ieneúkau isÿúu'
                                                                                  35

;jo nhsn,fha fhdidhd 42(1-13 ys mjikafka foúhkajykafiaf.a fiajlhd hkq
Tyq úiska —f;dard.kakd ,o mqoa.,hd˜ yd jHjia:dj f.fkk —jla;Djrhd˜
f,ihs' —ieneúkau hqla;sh bgq lrkafkah' t;=ud l,lsfrkafkj;a" wffO¾H jkafkj;a ke;(
ñysmsg hqla;sh msysgjk;=re t;=udf.a oyï uÕ Wodjk;=re osjhska n,d isáq we;' ^fhdidhd
42(4&'1 ;jo 11 jk jdlHfha" n,dfmdfrd;a;=fjka isá jla;Djrhd
flao¾jrekaf.ka mejf;kafkla f,i i|yka fõ' flao¾jreka hkq ljfrlao@
W;am;a;s l;dfõ 25(13 ys mjik mßÈ flao¾ hkq bIauhs,f.a fojk mq;%hd fõ'
tkï jla;D uqyïuoa      ;=udf.a uq;=kañ;a;dh'

3' foúhkajykafiaf.a joka jla;Djrhdf.a uqjg oeuQúg Tyq foúhkajykafiaf.a
wK mK;a lshdmE hq;=hs'
foúhkajykafiaf.a joka ^Y=oaO jQ w,a l=¾wdkh& we;a;gu uqyïuoa              ;=udf.a
uqj.g ouk ,§' ðnrdhS,a foaj ¥;hdf.a ud¾.fhka foúhkajykafiaf.a i;H jQ
joka ^Y=oaO jQ w,a l=¾wdkh& uqyïuoa         ;=udg tjQ w;r tajd weiqk f,iu ,shd
.ekSu ms‚i ñksiqkag lshk f,ig Tyqg wKlrk ,§' tneúka tu joka Tyqf.a
fkdjk w;r tajd Tyqf.a woyia ;=<ska wd foaj,ao fkdfõ' tajd ðnrdhS,a foaj
¥;hd uÕska Tyqf.a uqjÕg oeuQjls' uqyïuoa                 ;=udf.a Âú; ld,h mqrdjg
Tyqf.a wkqoekqu u; fuu joka Tyqf.a wkqdñlhka úiska ,shd ;enQ w;r Tjqka
th jkfmd;a l<y' oaú;Sh kS;s ix.%yfhys fuu jla;D;ajh ms<sn|j foúh-
kajykafia fufia mjihs' hfula udf.a kdufhka Tyq lshkfoag ijka fkdfokafka kï" uu
tjekafkl=g o~qjï lrñ'˜ ^oaú;Sh kS;s ix.%yh 18 ( 18 - 19& tkï nhsn,h úYajdi lrk
lõreka fyda fõjd fuu jla;Djrhd mjik foh ms<smeÈh hq;=hs' fuu
jla;Djrhd jkafka uqyïuoa           ;=udh'
^nhsn,fha i|yka uqyïuoa ;=ud ms<sn|j jeäúia;r ioyd www.islam-guide.com/mib
hk fjí wvúhg msúfikak'&

         ^4& w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr
               we;s jdlHka miq ld,Skj ieneúkau isÿúu'
w,a l=¾wdkfhys wkdjels m<lr ;snQ tjeks tla isÿùuls" m¾ishkajreka úiska
frdaukajreka mrojkq ,en jir ;=kl isg kjhla olajdjQ ld, isudjla ;=< È
frdaujreka úiska m¾ishdkqjka ch .eksu' w,a l=¾wdkfhys foúhkajykafia
fufia mjid we;'
             frdaujre mrdch lrkq ,enQy' ^wrdì w¾Ooaëmhg& wi,ajeis
             foaYhl Tjqyq Tjqkaf.a mrdcfhka miq jir ^;=klska fyda kjhlska&
             lsysmhlska Tjqyq ch.%dys jkafkdah' ^w,a l=¾wdkh 30(2-4&

01 fuu nhsn,a jdlHhka wxl 293" .d,q mdf¾ fld<U 03 msysá Y%S ,xld nhsn,a ix.ufhka ,nd
.;a isxy, NdIdfjka mßj¾:kh lrk,o —f;aud mgqk iys; Y=oaO nhsn,h kj wkqjdoh" f;jk
ixialrkfhka Wmqgd .;a;ls' (The Holy Bible with subject index, New Revised Sinhala
Version)(New Translation – Third Edtion)
                             bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
36    ^5& uqyïuoa ;=ud úiska fmkajk ,o m%d;syd¾hhka

±ka wm b;sydifhys fuu hqoaOhka ms<sn|j mejfikafka fudkjd±hs n,uq'
History of the Byzantine ^nhsiekaàka m%dka;fha ch.%yKh& kï jk .%ka:fhys
613 j¾Ifha§ frdau yuqodj úYd, mrdchla ,enq nj i|yka jk w;r fuys
m%;sM,hla f,i m¾ishdkqjka blaukskau ish¿ fmruqKq j, isg fmrg meñK
we;1' tu ld,fha§ frdaudkqjkag m¾ishdkqjka mrdch lsßug yels fj;ehs
is;Sugo fkdyels ;rï úh' kuq;a" jir ;=kl isg kjhla olajd jQ ld, iSudjla
;=< frdaudkqjka ch.%yKh lrk nj l=¾wdkfhys wkdjels mjid ;snqKs'
frdaudkqjkaf.a mrdcfhka jir kuhlg miqj tkï 622 j¾Ifha§ yuqodjka
fomsßi ^frdaudkqjka yd m¾ishdkqjka& wdfïkshdfjys§ kej; uqK .eiqk w;r
tys m%;sM, jqfha" 6132 j¾IfhaÈ frdaudkqjka mrdchg m;aùfuka miqj m<uq jrg
frdaudkqjka m¾ishdkqjka mrojd úYsIaG chla ,eîuhs' foúhkajykafia
l=¾wdkfhys m<lr ;nQ wdldrhgu tu wkdjelsh ienE úh'
        fuf,i wdk.; isÿùï ms<sn|j mjikq ,en miqj ienejQ ;j;a fndfyda
jdlHhka Y=oaO jq l=¾wdkfha olakg we;s w;ru jla;D uqyïuoa      ;=udo tjeks
oE m%ldY lr we;''''''''''''''''
             ^5& uqyïuoa            ;=ud úiska fmkajk ,o m%d;syd¾hhka
        foúhkajykafiaf.a wkque;sh iys;j jla;D uqyïuoa ;=udKka fndfyda
m%d;syd¾hhka isÿfldg we;' fuu m%d;syd¾hhka fndfyda msßia úiska olskq ,eno
we;' WodyrKhla f,i(
∗ ulaldfjys jdih l< foaj úYajdih fkdlrkakka jla;D uqyïuoa        ;=udf.ka
   Tjqkg m%d;syd¾hhka fmkajk fuka b,a,d isá wjia:dfõ§ jla;D uqyïuoa
   ;=udfKda Tjqkg if|ys fonEùu fmkajqy3'
∗ ;j;a tla m%d;syd¾hhla kï" jla;D uqyïuoa      ;=udf.a wkq.dñlhka i;=j
  Tjqkaf.a n÷kaj, b;du;a iq¿ c, m%udKhla muKla ;snqk wjia:dfõ Tjqka
  b;du;a mssmdifhka fmf<ñka isák úg jla;D uqyïuoa     ;=udf.a weÕs,s j,ska
  c,h .,kakg úh' jla;D uqyïuoa       ;=udf.a wkq.dñlhka meñK Tjqkg
  YÍrh fodajkh lsÍug fyda mdkh lsßug ;rï c,h Tjqkaf.a n÷fkys
  fkdue;s nj mejiqy' túg jla;D uqyïuoa      ;=udKka t;=udf.a yia;h tu
  n÷k ;=,g ±uQ úg t;=udf.a weÕs,s w;ßka c,h .,d tu werUqks' túg Tjqka
  tu c,h uÕska ;u mdkSh yd fodajk wjYH;d bgqlr .;ay' tys wkq.dñlhka
  tlaoyia mkaishhla muK isák ,È4'
fuf,i uqyïuoa         ;=udKka úiska isÿlrk ,o fiau t;=udg isÿjqk ;j;a
fndfyda m%d;syd¾hhka we;'

(1) History of the Byzantine State, Ostrogorsky, msgqj. 95.
(2) History of the Byzantine State, Ostrogorsky, msgqj 100-101, iy History of Persia, Sykes, fj¿u.
1, msgqj 483-484 n,kak The New Encyclopaedia Britannica, Micropaedia fj¿u 4 msgqj 1036
(3) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 3637" iy iySya uqia,sï #2802'
(4) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 3576" iy iySya uqia,sï #1856'

                                  bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;'   37
             ^6& uqyïuoa             ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;'
         uqyïuoa    ;=udKka jla;Djrfhl= f,i O¾u ¥; fufyjr wdrïlsÍug
fmr yd jla;Djrfhl= f,i O¾u ¥; fufyjr werôfuka miqj t;=udKkaf.a
ðú;h ixikaokhg ,la l<fyd;a" wmg ks.ukh l< yelsjkafka jla;D
uqyïuoa ;=udKka hkq fN!;sl m%fhdack" Wiia nj" lS¾;sh fyda n,h ,nd .ekSu
Wfoid jla;D Ndjh ,nd .;a jHdc jla;Djrfhl= nj is;su fya;= iy.; fkdjk
njhs'
         jla;D uqyïuoa      ;=ud" jla;Djrfhl= f,i ;u O¾u ¥; fufyjr
weröug fmr t;=udKkag wd¾Ól .eg¿ lsisjla fkd;snqKs' id¾:l yd iqm%isoaO
fjf<kafol= f,i i;=gqodhl yd iem myiqlï iys; wdodhulao t;=ud i;= úh'
jla;Djrfhl= f,i ;u O¾u ¥; fufyjr weröfuka miqj yd th fya;= fldg
f.k fN!;sl iïm;a w;ska t;=udKka b;du;a È<s÷ njg m;a jQy' fuh ;jÿrg;a
meyeÈ<s lr .ekSu i|yd t;=udf.a Èúh ms<sn|j jk my; m%ldYhka i<ld
n,uq(
∗ jrla jla;D uqyïuoa     ;=udf.a ìßhla jk wdhsId ;=ñh" t;=ñhf.a nEKkqjka
   wu;d( —nEKkqjks" jla;DjrhdKkaf.a ksjfiys ^wdydr ms<sfh, lsÍu i|yd&
   .sks fkdo,ajd udi folla kj i|j,a ;=kla wm .;lr we;af;uq˜ hs
   mejiqjdh' túg Tyq —kekafoa" Tnj fkdkeis mj;ajd .;af;a l=ulao@˜ hhs
   úuik ,È' — l¿ meye;s jia;=ka fol" tkï rgb¢ iy c,hhs' kuq;a"
   jla;DjrhdKkag wi,ajeisj lsßfok Tgqfokqka isák wkaidßjreka
   lsysmfofkl= isá ksid tu lsß j,ska iaj,amhla jla;DjrhdKkag;a tùug
   Tjqka mqreÿ ù isáy'˜1
∗ jla;D uqyïuoa ;=udf.a wkq.dñlfhl= jk iya,a bíkq idoa mjik wdldrhg
  foúhka úiska t;=udj jla;Djrfhl= f,i hejq ld,fha isg t;=ud wNdjhgm;a
  jk ;=reu foúhkaf.a jla;DjrhdKka ishqï msá j,ska iE¥ mdka fkdÿgQy2'
∗ jla;D uqyïuoa   ;=udf.a ìßh wdhsId ;=ñh mejiQ wdldrhg —jla;DjrhdKka
  ie;mSu i|yd mdúÉÑ l< t;=udf.a fuÜgh idod ;snqfKa rgb¢ .fiys fl¢
  j,ska mqrjk ,o i;aj iulsks3'
∗ jla;D uqyïuoA ;=udf.a wkq.dñlfhl= jQ wñ¾ bíkq w,a ydßia mjik wdl-
  drhg jla;DjrhdKka wNdjhgm;a jk wjia:dfõ t;=udKka ish .uka ìuka
  i|yd fhdod.;a fldg¿jd" t;=udf.a m<sy iy mqkH lghq;= i|yd fjka lrk
  ,o bvï lene,a,la yer lsis÷ uqo,la fyda wka lsis÷ jia;=jla b;sßfldg
  f.dia fkd;snqKs4'
uqia,sï NdKavd.drh jla;D uqyïuoA  ;=udKkaf.a Ndrfhys mej;=k;a t;=ud
b;du;a ÿlanr Ôú;hla .; l<y' t;=udf.a wNdjhg fmr wrdìhdkq
w¾Ooaùmfhys jeä fldgila uqia,sï njg m;a jQ‚'
(1) i|yka ù we;af;a   iySya uqia,sï #2972 iy iySya w,a nqydß #2567
(2) i|yka ù we;af;a   iySya w,a nqydß #5413" iy w,a ;srñ§ #2364
(3) i|yka ù we;af;a   iySya uqia,sï #2082 iy iySya w,a nqydß #6456
(4) i|yka ù we;af;a   iySya w,a nqydß # 2739" iy uqiakoa wyuoa #17990
                                 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
38 ^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;'
t;=udf.a ¥; fufyjr wrUd jir oy wglg miqj uqia,sïjreka ch.%dylhka
njg m;a jQ kuq;a jla;D uqyïuoA    ;=udKkaf.a wNdjh olajdu t;=udKka fuu
ÿIalr Èú fmfj;u .; l<y'
                jla;D uqyïuoA    ;=udKka jla;DNdjh ,nd .;af;a ;;ajh"
Wiia nj fyda n,h ,nd .ekSfï woyiska úh yelso@ n,h iy ;;ajh N+la;s
ú£fï wdYdj idudkHfhka fyd| wdydr mdk" w,xldr we÷ï me<÷ï" úYd,
ud<s.d" uqrldj,a" ksiel wdêm;H hkdÈh iu. nef|hs' fuu lsis÷ fohla jla;D
uqyïuoA     ;=udg wod< fjhso@ fuu meKhg ms<s;=re iemhsug t;=udf.a Ôú;h
ms<sn|j b;du;a flá ksßlaIKhka lsysmhla my; mßÈ WmldÍ lr .; yel'
                 jla;Djrfhl= f,i;a" .=rejrfhl= f,i;a" Wiia foaYmd,lfhl=
f,i;a" úksYaphlrefjl= f,i;a ;u j.lSï bgq lsÍug wu;rj jla;D uqyïuoA
;=udKka t;=udf.a t¿ fokf.ka lsß foùug;a"1 t;=udf.a we÷ï ms<silr
lsÍug;a" t;=udf.a mdjyka w¿;ajeähd lr .eksug;a"2 f.a fodr jev lghq;=
i|yd iydh ùug;a"3 ÿ.S mqoa.,hka wikSmjQ wjia:djkaysÈ Tjqkaf.a iqj ÿla
ne,Sug hEug;a4 mqreÿ ù isáhy' tfiau t;=udf.a wkq.dñlhska wÕ,la lKsk
wjia:dfõ§ Tjqka iu. tlaj tys je,s bj;a lrñka t;=udKka ta i|yd iydh ù
we;5' t;=udf.a Èú fmfj; ir< nfõ iy ksy;udkslfï úYauh ckl
m%;suQq¾;shls'
         jla;D uqyïuoA      ;=udf.a wkq.dñlhka t;=udKkag mqÿu iy.; wdl-
drhg wdorh l<y' f.!rj l<y" tfiau" t;=udj úYajdi l<y' tfia jqj;a
t;=ud ksr;=reju wjOdrKh lr isáfha foaj;ajfhka ie<lSu foúhka Wfoid
l<hq;= jkjd yefrkakg t;=udKkag fm!oa.,slj tfia fkdl, hq;= njhs' jla;D
uqyïuoA        ;=udf.a wkq.dñlfhl= jk wkia m%ldY lrk wdldrhg" jla;D
uqyïuoA     ;=udKka yer Tjqka ±äj wdorh l< fjk;a wfhl= fkdue;s jqj;a"
t;=udKka Tjqka wi<g meñfKk úg wfkl=;a mqoa.,hka b;du;a Wiia
mqoa.,hkag <.g meñfKk úg ke.sg" .re lrk wdldrhg t;=udg .re lsßu
i|yd ke.sg isàu t;=udKka ms<sl=,a l< ksid6 Tjqka t;=udKka fjkqfjka ke.sg
fkdisáhy'
         bia,dufhys iuDêh ms<sn|j wfmalaIdjla we;ssùgu fndfyda l,lg fmr
jla;D uqyïuoA ;=udKkag yd t;=uf.a wkq.dñlhkag fndfyda jO ysxid" ÿla
fõokd lïlfgd¿ j,g uqyqK §ug isÿjQ hq.hl wdrïNfha§ t;=udKkag
b;du;a is;a.kakd iq¿ fhdackdjla bÈßm;a úh' ñ;HoDIaál kdhlhkaf.a
ksfhdað;fhl= jk T;and keue;a;d jla;D uqyïuoA          ;=udKka lrd meñK"
—Tng uqo,a wjYHkï wms Tn fjkqfjka we;s ;rï uqo,a /ialr fokafkuq' túg
Tng wm w;ßka b;du;a Okj;a wfhl= ùug yelshs' Tng kdhl;ajh wjYH kï
wms Tnj wmf.a rcq f,i Tgqkq m<|jkafkauq hehs mejisSh'
(1)   i|yka   ù   we;af;a   iy uqiakoa wyuoa # 25517
(2)   i|yka   ù   we;af;a   iySya w,a nqydß # 676 iy uqiakoa wyuoa #25517
(3)   i|yka   ù   we;af;a   iySya w,a nqydß # 676 iy uqiakoa wyuoa #23706
(4)   i|yka   ù   we;af;a   uqj;a;d ud,sla # 531
(5)   i|yka   ù   we;af;a   iySya w,a nqydß # 3034 iy iySya uqia,sï #1803 iy uqiakoa wyuoa #18017
(6)   i|yka   ù   we;af;a   uqiakoa wyuoa #12117 iy w,a ;srñ§ #2754
                                      bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;' 39
fï ish,a, fjkqfjka Tjqka t;=udKkaf.ka tla fldkafoaishla muKla
n,dfmdfrd;a;= jqy' tkï" t;=ud ckhdj bia,duh je<|.ekSsug werhqï lsÍu
w;ay< hq;= hkak;a" foúhkajykafiaj keuÈfï§ t;=ud lsisÿ i.fhl= fkdue;sj
th ;ksju bgql< hq;= nj;ah' fuf,dj jdis m;k mqoa.,fhl=g fuu fhdackd
uÕska tla;rd fm<Uúula we;s fkdlrkq we;ao@ fuu fhdackdj bÈßm;a jq úg
jla;D uqyïuoA     ;=udKka l=uk me;a;la .; hq;=±hs fo.sähdjlg m;aùo @
tfia;a fkdue;s kï flaj,a lsßfï tla;rd l%uhla f,i fuhg;a jvd fyd|
§ukdjla wfmalaId lrñka t;=udKka tu fhdackdj m%;slafIam l<do @ t;=udKka
tys§ ms<s;=re ÿka wdldrh my; ±lafjhs' —uyd ldreKsl" mru ohdnr
foúhkajykafiaf.a kdufhks˜ t;=udKka T;andg w,a l=¾wdkfhys 41 ( 1-381
olajdjq jels mdrdhkdfldg fmkajQy' my; ±lafjkafka tu jels j,ska lsysmhls'
              fuh mru odhnr" wiuiu lreKdjka;hd ^foúhkajykfia& f.ka
            my<ùuls' tys mßÉfþohka úia;rj lreKq iys;j olajd we;' wrdì
            ni okakd ck;djg l=¾wdkhls' Y=N wdrxÑhka yd wk;=re yeÕùï
            iys; jQjls' tfy;a jeäfofkla fuhg weyqïlka fkd§ m%;sfËam lrhs'
            ^w,a l=¾wdka 41 ( 2 - 4&
;j;a wjia:djl§ ñksiqka bia,duh fj; le|ùu kj;ajk fuka jla;D uqyïuoA
;=udKkaf.a ndmamd úiska t;=udKkag lrk ,o b,a,sug t;=udf.a ms<s;=r b;du;a
iaÒr yd wjxl úh' —ud foúhkajykafiaf.a kdufhka Èjqrd fmdfrdkaÿ fjñ'
ndmafma" fuu ld¾hh ^ñksiqka bia,duh fj; le|ùu& w;ayer ±óu fjkqfjka
Tjqka udf.a ol=Kf;ys iQ¾hdh;a udf.a jï wf;ys pkahd;a f.kú;a ÿkak;a"
foúhka tys ch.%yKh ,nd fok ;=re ud thska je<flñ' tfia;a ke;fyd;a th
wdrlaId lrñka ud ñh hñ'˜2
         uqyïuoA   ;=udKka yd t;=udf.a wkq.dñlhka jir oy;=kla uq¿,af,a
b;du;a oreKq jOysxid j,ska mSvkhg m;ajQqjd muKla fkdj" t;=udKkaj
>d;kh lsßu i|ydo foaj úYajdih fkdlrkakka fndfyda jdrhla W;aidy fldg
we;' tla wjia:djl§ tiùug mjd b;du;au wiSrejq úYd, .,la t;=udKkaf.a
ysi u;g fmr,Su uÕska t;=udj >d;kh lsÍug Tjqka ;e;a l<y3' ;j;a
wjia:djlÈ t;=udf.a wdydr j,g úI ñY% lr t;=udj >d;kh lsÍug Tjqka
W;aidy l<y4' t;=udf.a i;=rkag tfrysj t;=udKka iïmQ¾Kfhka ch.%yKh
lr ;ssìh§;a t;rï ÿla lïlfgd¿ yd mß;Hd. j,ska hq;a Ôú;hla iqÿiq hehs
ks¾foaY lrkafka l=ula uÕskao@ b;du;a lS¾;su;a wjia:djkays§ mjd
t;=udKkaf.a tu id¾:l;ajhg fya;=j t;=udKkaf.a nqoaêh fyda olaI;djhka
fkdu foúhkajykafiaf.a Wmldrhu muKla nj ;rfhau m%ldY lrñka"
t;=udKka fmkajk ,o ksy;udks nj iy Wodr nj l=ulska úia;r l< yelso@
fuu .;s.=Khka n, ;Kaydfjka fmf<k tfia;a ke;skï ;udf.a hym; .eku
is;k mqoa.,fhl=f.a ,laIKhka úh yelso@
(1) w,a iSrdya w,a knùhd" bnka fyIdï" fj¿u 1" msgqj 293-294
(2) w,a iSrdya w,a knùhd" bnka fyIdï" fj¿u 1" msgqj 265-266
(3) w,a iSrdya w,a knùhd" bnka fyIdï" fj¿u 1" msgqj 298-299
(4) i|yka ù we;af;a w,a odßï # 68 iy wnQ odjqoa # 4510

                               bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
40 ^7& bia,dufha wdYap¾hu;a j¾Okh

                        ^7& bia,dufha wdYap¾hu;a j¾Okh
fuu mßÉfþoh wjidkfha§ bia,dufhys i;H;djh ms<sn|j tla jeo.;a
o¾Ykhla yqjd ±laúu iqÿiqh' weußld tlai;a ckmofha b;du;au fõ.fhka
me;sr hk O¾uh bia,duh nj iefjdu oks;s' fï ms<sn|j lrk ,o ksÍlaIKhka
lsysmhla my; olajd we;'
∗ —bia,duh hkq weußldfjys fõ.fhkau me;sr hk O¾uh jk w;ru" th
  wmf.a ñksiqka fndfyda fofkl=g u. fmkajk ia:djr;ajfha l=¿Kls''''˜ ^ys,ß
  frdoï la,skagka" f,dia wekac,sia ghsïia&1

∗ —uqia,sïjreka hkq f,dj fõ.fhkau j¾Okh jk lKavdhuhs''''˜ ^ck.yK
  ix.Kk uKav,h" hQ tia ta gqfâ&2

∗ —bia,duh hkq rfgys b;du;au is>%fhka j¾Okh jk oyuhs''''˜ ^fcr,aäka fndaï
  ksjqia fâ ys O¾uh ms<sn|j f,aLl" ksjqia fâ&3

∗ —bia,dï" tlai;a ck mofhys fõ.fhkau j¾Okh jk O¾uhhs'''˜ ^tß t,a
  f.da,aâuka ksõfhda¾la ghsïia&4

fuu ixisoaëka uÕska bia,duh hkq i;H jYfhkau foúhkajykafiaf.ka ,o
O¾uhla nj fmkakqï lrhs' b;du;a fyd¢ka ie<ls,su;a fkdù b;du;a .eUqßka
l,amkd lr fkdn,d bia,duh i;Hhla nj ks.ukh fkdfldg fu;rï weußld-
kqjka msßila bia,duh je<|.kq we;ehs is;Ssu widOdrKh' fuu weußldkqjka
úúO jQ cd;ska j,g yd úúO iudc uÜgï j,g wh;a jQjka fiau úúO /lshdj,
kshqla;jkakkao fjhs' thg úoHd{hka" uydpd¾hjreka" od¾Ykslhka fiau
udOHfõ§kao we;=<;ah'
        l=¾wdkh hkq foúhkajykafiaf.au joka nj;a uqyïuoa  ;=udKka i;H
jYfhkau foõhkajykafia úiska tjk ,o foúhkaf.a jla;Djrfhl= nj;a
bia,duh hkq i;H jYfhkau foúhkajykafiaf.ka ,o O¾uhlau nj;a úYajdi
lsÍu i|yd fuu mßÉfþofhys wvx.= jQ lreKq idlaIs iuyrla imhk nj
ie,lsh yel'
(1) Larry B. Stammer, Times O¾uh ms<sn|j f,aLl, “First Lady Breaks Ground With Muslims,”
Los Angeles Times, Home Edition, Metro Section, Part B, uehs 31, 1996, msgqj. 3.

(2) Timothy Kenny, “Elsewhere in the World,” USA Today, Final Edition, News Section, fmnrjdß
17, 1989, msgqj. 4A.

(3) Geraldine Baum, “For Love of Allah,” Newsday, Nassau and Suffolk Edition, Part II, ud¾;= 7,
1989, msgqj. 4.

(4) Ari L. Goldman, “Mainstream Islam Rapidly Embraced By Black Americans,” New York Times,
Late City Final Edition, fmnrjdß 21,1989, msgqj 1.
                                 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^1& iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqjhs 41


                                    2 mßÉfþoh
              bia,dufhka ,efnk m%;s,dN iuyrla
     bia,duh ;ks mqoa.,hkag fiau iudchg;a m%;s,dN /ila i,ihs' fuu
mßÉfþofhys ;ks mqoa.,fhl= i|yd bia,duh uÕska ,nd.; yels m%;s,dN
iuyrla i|yka fjhs'

             ^1& iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqjhs'
foúhkajykafiaa mjid we;s wdldrhg
           ^ uqyïuoaæ fuu w,a l=¾wdkh & úYajdi lrkakd jQ;a ^ta wkqj& hym;a
           f,i l%shdlrk whg .,d nisk .x.djkaf.ka hq;= iaj¾.h we;ehs
           Y=NdrxÑ okajkq''''''
           ^w,a l=¾wdkh 2(25&
foúhkajykafiaa ;j ÿrg;a fufia mjihs"
           Tnf.a mrudêm;sf.a ohd¿ndjh fj;o" wyfiys yd fmd<fjys m<,
           n÷ iaj¾.h fj;o fmr.eñ jkak æ th foúhkajykafia .eko
           Tyqf.a jla;Djrhd .eko úYajdi l< whg ms<sfh< lrwe;'
           ^w,a l=¾wdkh 57(21&

jla;D uqyïuoa      ;=udKka wmg mjid we;s wdldrhg iaj¾.jdiSka w;=ßka
b;du;a my<u uÜgfñ isákakkag fuf,djg jvd oi .=Khl m%udKhla ,efnkq
we;s"1 w;ru Tyqg fyda wehg Tjqka leu;s ´kEu fohla tfuka oi .=Khlska
,efnhs'2 tfiau jla;D uqyïuoa          ;=udKka mejiQ wdldrhg( ™iaj¾.fhys
,efnk tla mdohla ;eîug iEfyk bv m%udKh mjd fuu uq¿ f,dalhu iy tys
we;s ish¿u fohg jvd fyd|hš3 t;=ud ;j ÿrg;a mejiQ wdldrhg( ™iaj¾.fhys
lsis÷ weilska ±l fkdue;s foaj,a" lsis÷ lKlska wid fkdue;s foaj,a fiau lsis÷
ñksia is;lska is;dj;a fkdue;s foaj,a ;sfnhs š 4 tfiau t;=udKka" ™ iaj¾.hg
kshu jQjka w;=ßka f,dj jik b;du;au ld,lKaKs mqoa.,hdj tla jrla
iaj¾.fhys .s,ajkq ,efì' bka miqj Tyqf.ka"



(1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #186 iy iySya w,a nqydß #6571
(2) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 188 iy uqiakoa wyuoa #10832
(3) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß #6568 iy uqiakoa wyuoa #13368
(4) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2825 iy uqiakoa wyuoa #8609

                               bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
42 ^2& ksrfhys .skafkka ñ§fï ud¾.hhs

™—wdoïf.a mq;Kqjks" Tn flÈkl fyda lsishï mSvdjla w;aú| ;sfío@ Tn
flÈkl fyda lsishï ÿ#Å; Ndjhlg uqyqK md ;sfìo@ ˜ hehs wikq ,efí' túg
Tyq zkeyeZ foúhkaf.a kdufhka" —wfyda foúhksæ uu flÈklj;a lsisu ÿ#Å;
Ndjhlg uqyqK md fkdue;s w;ru ud yg flÈklj;a mSvdjla w;a ú£ug ,eî
fkdue;˜ hehs Tyq mjikq we;š 1 hkqfjkao mejiQy'
      Tn iaj¾.hg we;=¿ jk úg Tn f,v frda." fõokd" ÿla fyda urKfhka
f;dr b;du;a m%S;sodhl Ôú;hla .; lrkq we;¦ foúhka Tn flfrys i;=gq jkq
we;' tfiau" Tn tys iodld,slj Ôj;a jkq we;' l=¾wdkfhys foúhkajykafiA
mjid we;s wdldrhg"
              foaj úYajdih lr hym;a ls%hdfjys fhÿKq whj" wms tys háka Èh
              we<s .,d nisk iaj¾.hg we;=<;a lruq' Tjqka tys iodl,aysu
              fjfikq we;'
              ^w,a l=¾wdkh 4(57&

                     ^2& ksrfhys .skafkka ñ§fï ud¾.hhs
foúhkajykafiA w,a l=¾wdkfhys fufia mjid we;'
              foaj úYajdih fkdlr ;jo foaj úYajdih fkdlrkakka f,i ñh.sh
              who il, uyfmdf<dju rkska jid .e,ùula i|yd jkaÈhla
              jYfhka th bÈßm;a fldg isáho ksh;jYfhkau Tjqkg mrf,dj§
              kskaÈ; ovqjï we;' ;jo Tjqkg msysg ùug lsisjl=o ke;'
              ^w,a l=¾wdkh 3(91&
tneúka" iaj¾.h ,nd .ekSu i|yd ksrfhys .skafkka wdrlaId ùu i|yd;a we;s
tlu wjia:dj fuf,dj Ôú;hhs' l=ula ksido lsjfyd;a" hful= foaj úYajdif-
hka f;drj ñh .shfyd;a Tyqg foaj úYajdilrkafkl= ùu i|yd kej;
fuf,djg meñKSug ;j;a lsis÷ wjia:djla fkd,efnk neúks' úksYaph Èkfha§
foajúYajdi fkdlrkakkag l=ula isÿ jkq weoa±hs w,a l=rdkfhys foúhkajykfia
úiska mjid we;af;a fufiah(

                Tjqkaj ksrh bÈßmsg k;r lrk l,ays kqU Tjqkaj ÿgq úg" wmj kej;
                jrla ^fmd<jg& hjkafka kï wms wmf.a mßudêm;sf.a wKmk;a ^yd
                ix×jka& fndre hehs fkdlshkafkuq' ;jo wm foaj úYajdih we;a;ka
                jkafkuqhs lsh;s'
                ^w,a l=¾wdkh 6(27&
kuq;a" lsisfjl=g;a fuu fojk wjia:dj fkd,efnkq we;'

(1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2807, iy uqiakoa wyuoa #12699

                                bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
^3& ksrfhys .skafkka ñ§fï ud¾.hhs 43



        jla;D uqyïuoa    ;=udKka mejiQ wdldrhg¦ ™ úksYaph Èkfha§ .skakg
^ksrhg& kshu lrk ,o mqoa.,hska w;=ßka fuf,dj Ôú;fhys§ b;du;au
m%S;sfhka úiQ mqoa.,hdj ksrfhys tla jrla .s,ajkq ,efì' bka miq Tyqf.ka
—wdoïf.a mq;Kqjks" Tn ljodlj;a fyd| fohla ±l ;sfìo@ Tn ljod fyd
Èfkl wdYs¾jdohla w;a ú| ;sfìo@˜ hehs wikq ,efì' túg Tyq — keye
foúhkajykafiaf.a kdufhkau wfyda foúhksæ hehs mjikq we;'š1


                   ^3& ienE ika;=Iaáh yd wdOHd;añl iduh

      ienE ika;=Iaáh yd iduh ,nd.; yelafla fuf,dj ujd md,kh lrk
foúhkajykafiaf.a wKg lSlre ùu ;=<sks' w,a l=¾wdkh uÕska foúhkajykafia
mjik wdldrhg (

             we;a;gu foúhkajykafia .ek isys lsÍfuka ys;g iekiSula ,efí'
             ^w,a l=¾wdkh 13(28&

      wksla w;g" l=¾wdkfhka bj;g fhduqjk mqoa.,hkag fuf,dj§ b;d ÿla
lror j,ska msß Ôú;hla Wreu fjhs' foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg
              hful= udf.a l=¾wdkhg2 msgq mdkafkao ksh; jYfhkau Tyqf.a
              Ôú;h ÿIalr tlla fõ' wjidk Èkfha wms Tyqj wka|fhl= f,i
              ke.sÜgjkafkuq'
              ^w,a l=¾wdkh 20(124&

       ñ< uqo,a § ,nd .; yels fN!;sl iem iïm;a N=la;s ú¢ñka isáh§;a
iuyreka ishÈú kid .kafka wehs ±hs fï uÕska meyeÈ,s fjhs' WodyrKhla
f,i" tla /hl§ fvd,¾ 150"000 lg;a jvd uqo,la bmhSug yqrej isá" l,lg
by;§ iqm%isoaO fmdma .dhlfhl= jQ leÜ iaàjkaia ^±ka Tyq hqiq*a bia,dï kï
fõ'& foi n,uq' Tyqg lsis÷ fN!;sl id¾:l;ajhla ;=<ska ,nd .; fkdyels jQ
ienE i;=g yd iduh bia,duh je<|.ekSfuka miqj Tyqg ,enqKs'3



(1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2807 iy uqiakoa wyuoa #12699
(2) l=¾wdkh úYajdih fkdlrkakka fiau tys wKmk;a wkqj l%shd fkdlrkakka
(3) leÜ iaàjkaia biaa,duh je<|.;a miqj Tyqf.a yeÕSï ms<sn|j Tng oek .ekSug wjYH kï
Tyqf.a j¾;udk ,smskh fuhhs'2 Digswell Street, London N7 8JX, United Kingdom.


                             bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
44 ^4& fmr isÿ lrk ,o ish¿ mõ j,g iudj

bia,duh je<|.;a mqoa.,hkaf.a ;;= ú;a;s ms<sn|j wOHkh lsÍu i|yd
www.islam-guide.com/stories fjí wvúhg msúfikak' ke;skï why Islam is
Our Choice1 keue;s .%ka:h n,kak' fuu fmd;a msxfpys iy fjí wvúfha§ Tng
bia,duh je<|.;a mqoa.,hkaf.a is;=ï me;=ï ms<sn|jo lshùug yelshdjla
we;' Tjqka úúO rgj,g wh;a jQ úúO wOHdmk uÜgï j,ska hqla; jqjka jk
w;ru" úúO mßir j, Ôj;a jkakkao fjhs'

                 ^4& fmr isÿ lrk ,o ish¿ mõ j,g iudj
        hful= bia,duh je<|.;a úg Tyq thg fmr isÿ lrk ,o ish¿u mõ
yd whym;a l%shd j,g foúhkajykafia úiska iudj fokq ,efì' wï¾
keue;af;l= jla;D uqyïuoa       ;=udKka lrd meñK — ud yg Tnf.a ol=K;
fokak' túg uu Tng udf.a mlaImd;S Ndjh ms<sn|j fmdfrdkaÿ fjkakï˜ hehs
mejiSh' túg jla;D uqyïuoa         ;=udKka t;=udf.a ol=K; È.= l<y' wï¾
Tyqf.a w; bj;a lr .;af;ah' túg jla;D uqyïuoa        ;=udfKda ™ wfyda" Tng
l=ula isÿùo wï¾ @ š hehs úuiQy' ud lsishï fldkafoaishla bÈßm;a lsÍug
is;=fjñ hehs ˜ wï¾ ms<s;=re ÿ‚' ™ Tn bÈßm;a lsÍug n,dfmdfrd;a;= jk fld-
kafoaish l=ulao@ š hhs jla;DjrhdKka weiQy' —foúhkajykafia udf.a jerÈ j,g
iudj Èh hq;=h˜ hehs wó¾ mejiSh' túg jla;D uqyïuoa       ;=udfKda ™bia,duh
je<|.ekSu uÕska thg fmr lrk ,o ish¨u mõ uld ouk nj Tn ±k isáfha
ke;ao@š 2 hkqfjka mejiQy'

        jla;D uqyïuoa     ;=udKkaf.a my; ±lafjk m%ldYhg wkqj hful=
bia,duh je<| .ekSfuka miqj tu mqoa.,hd lrkq ,nk hym;a fyda whym;a
l%shd i|yd Tyqg wod< jQ m%;sM, ,efì' ™w;sfYa%IaG jQ yd wdYS¾jdo ,enQ Tnf.a
foúhkajykafia b;du;a ldreKslh' hful= hym;a fohla lsÍug is;d isáh;a"
Tyq th bgq fkdl<fyd;a Tyqg tla hym;la isÿ lsÍfñ m%;a:, ^mskla& igyka
fjhs' Tyq tu hym;a l%shdj bgq l<fyd;a tu l%shdj fuka oi .=Khl isg
y;aish .=Khla fyda thg;a jvd jeä jdr .Kkdjla hym;a m%;sM, Tyq
fjkqfjka igyka fjhs' hful= tla whym;a l%shdjla isÿlsßug is;d isá kuq;a
th bgq fkdl<fyd;a" Tyq fjkqfjka tla hym;la isÿlsßfï m%;sM, igyka fjhs'
Tyq tu whym;a l%shdj isÿ l<fyd;a" Tyqg tfrysj tla mjla lsÍfuys m%;sM,
igyka fjhs' tfia;a ke;fyd;a" foúhkajykafia úiska th bj;a fldg oukq
,efí'š 3

(1) fuu .%ka:fha l;Djrhd jkafka uqyïuoa tÉ Iysoa h' fuys msgm;la ,nd .ekSu       ioyd
www.islam-guide.com/stories fjí wvúhg msúfikak' ke;skï fuu m;%sldfjys msgq wxl
69-70 ys i|yka ixúOdkhkaf.ka tlla yd iïnkaO jkak'

(2) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 121 iy uqiakoa wyuoa #17357
(3) i|yka ù we;af;a uqiakoa wyuoa #2515 iy iySya uqia,sï # 131

                                 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
bia,dï hkq l=ulao@ bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla 45


                              3 mßÉfþoh
            bia,duh ms<n|j idudkH f;dr;=re
                         bia,dï hkq l=ulao@
        bia,dï O¾uh hkq" foúhkajykafiaf.a u.fmkaùu iïmQ¾Kfhkau
ms<s.ekSu iy thg lSlre ùuhs' fuu u.fmkaùï foúhkajykafia úiska Tyqf.a
wjidk jla;D uqyïuoa    ;=udKkag fy<sorõ lrk ,§'

              bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla
^1& foúhkajykafia ms<sn|j úYajdi lsÍu

       uqia,sïjreka úiska talSh" lsisfjl=g;a iul< fkdyels" lsis÷ orefjl=
fyda iylrefjl= fkdue;s tlu foúfhl= ms<sn|j úYajdi lrk w;ru" Tyq
yer wka lsis÷ flfkl=g keuÿï ,eîfñ whs;sh fkdue;s njo úYajdi lr;s'
ienE foúhka jkafka Tyqu muKlau jk w;r wka ish¨u foújreka jHdc
foújrekafú' Tyqg b;du;a W;=ï jQ kduhka we;s w;r Tyqg b;d Wiia" lsis÷
wvq ¨yqvq lulska f;dr jQ i¾j iïmQ¾K .=Kdx.hka we;' lsisfjl=;a Tyqf.a
foaj;ajfha fyda .=Kdx.j, yjq,a lrefjl= fkdfõ' w,a l=¾wdkfhys foúh-
kajykfia ;ud ms<sn|j fufia úia;r lrhs'

             mjikak æ foúhkajykafia tlaflfkls' foúhkajykafia
             wjYH;djhkaf.ka f;dr jq flfkls' Tyqg odj lsisflfkl= bmÿfka
             ke;' Tyq lsisfjl=g odj bmÿfkao ke;' ;jo Tyqg iudk lsisfjl=
             ke;'
             ^w,a l=¾wdkh 112(1-4&
foúhkajykafiaj yer wka lsis÷
wfhl=j he§u fyda wka lsis÷ wfhl=g
wdhdpkd lsÍu fyda hdÉ× lsÍu fyda
jkaokdudk lsÍfï lsis÷ l%shdj,shlg
n÷kaùug lsis÷ ysñlula fkdue;s
w;r tu ysñlu we;af;a foúh-
kajykafiag     muKs'   i¾jn,OdÍ
jkafka;a" uejqïlrejdKka jkafka;a"
mrudêm;s jkafka;a foúhkajykafiau
muKlau jk w;r il< úYajfhysu
fmdaIlhdKka jkafkao Tyquh' Tyq           úÑ;% wËr l,dfjka ,shk            ,o
ish¨u oE md,kh lrhs'                     w,al=rdkfhys 112 mßÉfþoh

                         bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
46   bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla

Tyqf.a lsis÷ ks¾udKhlska Tyqg lsis÷ wjYH;djla fkdue;s w;ru" Tyqf.a
ks¾udKhka ish,a, Tjqkg wjYH ish¨u foaj,a foúhkajykafiaf.ka
n,dfmdfrd;a;= fõ' Tyquh ish,a, wikakd" ish,a, olskakd" ish¨u oE ±k
isákakd' i¾j iïmQ¾K f,iu mejiqjfyd;a" Tyqf.a ±kqu ieÕj mj;sk yd
t<smsg mj;ajkakdjQo" fmdÿ yd fm!oa.,sl jQo ish¨u foa wNsnjhs' isÿ jQ ish,a,
Tyq okafkah' tfiau" wkd.;fha isÿ jk ish¨ foaj,a o" tAjd flfia isÿ fõo
hkako Tyq okS' Tyqf.a leue;a;lska f;drj fuf,dj lsis÷ fohla isÿ fkdfõ'
Tyq leu;s ´kEu fohla isÿ fõ' Tyq wleu;s ´kEu fohla isÿ fkdfjkjd fiau
tajd lsis÷ Èfkl isÿ jkafkao ke;' Tyqf.a leue;a; wka ish¨u Ôùkaf.a
leue;a;g jvd by<ska mj;S' Tyqg ishÆu oE flfrys n,h we;' tfiau Tyqg
iEu fohlau lsÍfñ yelshdjo we;' b;du ohdnr jkafkao" b;du;a lreKdjka;
jkafkao" b;du;au ;Hd.YS,s jkafkao Tyquh' uqyïuoa             ;=udKka f.a
m%ldYhkaf.ka tll§ foúhka ;u ueùï flfrys olajk lreKdj ujl wef.a
orejdg olajk lreKdjgo jvd b;d wêl nj wm yg mjid we;'1 foúh-
kajykafia whqla;sfhka yd l%Er núka f;drh' Tyqf.a ish¨ l%shdjkays§;a" Tyqf.a
ish¨ ksfhda.hkays§;a Tyq ish,a, okafkah" b;du;a nqoaêu;ah' hful= yg
foúhkajykafiaf.ka lsishï fohla wjYH kï" Tyqg fyda wehg foúhkajykafia
bÈßfha ;ud fjkqfjka ueÈy;a jkak hehs wka whf.ka b,a,Sï fkdfldg" ;u
wjYH;djh iDcqju Tyqf.ka b,a,Sug yel'

       foúhkajykafia hkq fhaiqia l%sia;=iajykafiaj;a" l%sia;=iajykafia hkq
foúhkajykafiaj;a fkdfú2' l%sia;=iajykafia mjd fuh m%;slafIam fldg ;sfnhs'
w,a l=¾wdkfhys foúhkajykafia fufia mjid we;'

           ußhïf.a mq;%hd uiSya ksh;jYfhkau foúhkajykafia hehs mejiQ wh
           ienúkau wúYajdijka;hska fõ' biardhs,a orejks æ udf.a iajdñjQo"
           kqU,df.a iajdñjQo ^tlu& foúhkajykafia kuÈkq' ksh;jYfhkau
           foúhkajykafiag wdfoaYhla ;nkakkag foúhkajykafia iaj¾.h
           ;ykï lrk ,§' Tjqkaf.a ksjyk wmdh fõ' ^fujeks& jerÈldrhskag3
           lsisfjl= msysg jkafka ke;ehs uiSya mejiQy'
           ^w,a l=¾wdkh 5( 72&

^1& i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2754 iy iySya w,a nqydß #17357
^2& 1984 cQks 25 Èk ,kavkays wefidaisfhagâ fm%ia wdh;kh úiska jd¾:d lrk ,o wdldrhg rEmj-
dyskS jevigykla u.ska úuiSulg ,la lsÍfï§ wex.a,slka ìfIdmajrekaf.ka nyq;rh m%ldY
fldg ;snqfKa —fhaiqia l%sia;=ia jykafia foúhka nj úYajdi lsÍu wksjd¾H fldg fkdue;˜ hkqfjks'
tka.,ka;fha ìfIdmajreka 39 fofkl=f.ka 31 fofkla fuys§ Pkaoh m%ldY l<y' tu jd¾:dj
u.ska ;j ÿrg;a úia;r lrk wdldrhg ìfIdmajreka 31 fokdf.ka 19 fofkl= m%ldY lf<a
—l%sia;=iajykafiaj foúhkajykafiaf.a fY%aIaG;u ksfhdað;hd˜ f,i ie<lSu m%udKj;a njhs' fuu
Pkao úuiSu isÿlrk ,oafoa ,kavkays —i;s wka; rEmjdyskfha˜ i;sm;d úldYh jk —credo˜
keue;s wd.ñl jevigyfkks'

^3& fuu jerÈldrhskag" nyqfoajjd§kao wh;a fõ'

                                bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala
A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala

More Related Content

What's hot

The Holy Qur'an Arabic Text and Sinhala Translation 10 Parts
The Holy Qur'an Arabic Text and Sinhala Translation 10 PartsThe Holy Qur'an Arabic Text and Sinhala Translation 10 Parts
The Holy Qur'an Arabic Text and Sinhala Translation 10 Partsmuzaffertahir9
 
Quran in Sinhala (29)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 29 ජුස්උව
Quran in Sinhala (29)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 29 ජුස්උවQuran in Sinhala (29)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 29 ජුස්උව
Quran in Sinhala (29)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 29 ජුස්උවwamysl
 
රමළානය ගැන ඔබ දන්නවාද? Ramadan-sinhala leaflet
රමළානය ගැන ඔබ දන්නවාද? Ramadan-sinhala leaflet රමළානය ගැන ඔබ දන්නවාද? Ramadan-sinhala leaflet
රමළානය ගැන ඔබ දන්නවාද? Ramadan-sinhala leaflet wamysl
 
Mercy sinhala
Mercy sinhalaMercy sinhala
Mercy sinhaladipd
 
Quran in Sinhala (28)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 28 ජුස්උව
Quran in Sinhala (28)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 28 ජුස්උවQuran in Sinhala (28)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 28 ජුස්උව
Quran in Sinhala (28)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 28 ජුස්උවwamysl
 
Prayer sinhala
Prayer sinhalaPrayer sinhala
Prayer sinhaladipd
 
Al Quran - අල්කුර්ආන්
Al Quran - අල්කුර්ආන්Al Quran - අල්කුර්ආන්
Al Quran - අල්කුර්ආන්wamysl
 
Administration Regulation Chapter V (Part 2) - Duty Release
Administration Regulation Chapter V (Part 2) - Duty Release Administration Regulation Chapter V (Part 2) - Duty Release
Administration Regulation Chapter V (Part 2) - Duty Release Ravi Kumudesh
 
My Capabilities By Sf (2)
My Capabilities By Sf (2)My Capabilities By Sf (2)
My Capabilities By Sf (2)chargu08
 
Baglamukhi Ashtakshar Mantra sadhana Vidhi in Hindi ( Manokamana Poorti Mantr...
Baglamukhi Ashtakshar Mantra sadhana Vidhi in Hindi ( Manokamana Poorti Mantr...Baglamukhi Ashtakshar Mantra sadhana Vidhi in Hindi ( Manokamana Poorti Mantr...
Baglamukhi Ashtakshar Mantra sadhana Vidhi in Hindi ( Manokamana Poorti Mantr...Sumit Girdharwal
 
Misconceptions sinhala
Misconceptions sinhalaMisconceptions sinhala
Misconceptions sinhaladipd
 
Ky Thuat Huan Luyen
Ky Thuat Huan LuyenKy Thuat Huan Luyen
Ky Thuat Huan Luyenhuou_hien
 
16 nov. to 22 nov.2015
16 nov. to 22 nov.201516 nov. to 22 nov.2015
16 nov. to 22 nov.2015Danish Times
 

What's hot (19)

The Holy Qur'an Arabic Text and Sinhala Translation 10 Parts
The Holy Qur'an Arabic Text and Sinhala Translation 10 PartsThe Holy Qur'an Arabic Text and Sinhala Translation 10 Parts
The Holy Qur'an Arabic Text and Sinhala Translation 10 Parts
 
Quran in Sinhala (29)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 29 ජුස්උව
Quran in Sinhala (29)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 29 ජුස්උවQuran in Sinhala (29)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 29 ජුස්උව
Quran in Sinhala (29)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 29 ජුස්උව
 
රමළානය ගැන ඔබ දන්නවාද? Ramadan-sinhala leaflet
රමළානය ගැන ඔබ දන්නවාද? Ramadan-sinhala leaflet රමළානය ගැන ඔබ දන්නවාද? Ramadan-sinhala leaflet
රමළානය ගැන ඔබ දන්නවාද? Ramadan-sinhala leaflet
 
Mercy sinhala
Mercy sinhalaMercy sinhala
Mercy sinhala
 
Quran in Sinhala (28)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 28 ජුස්උව
Quran in Sinhala (28)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 28 ජුස්උවQuran in Sinhala (28)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 28 ජුස්උව
Quran in Sinhala (28)- අල්-කුර්ආන් - අර්ථකථනය - 28 ජුස්උව
 
Prayer sinhala
Prayer sinhalaPrayer sinhala
Prayer sinhala
 
Al Quran - අල්කුර්ආන්
Al Quran - අල්කුර්ආන්Al Quran - අල්කුර්ආන්
Al Quran - අල්කුර්ආන්
 
Lesson 9 Rural knowledge - 2
Lesson 9   Rural knowledge - 2Lesson 9   Rural knowledge - 2
Lesson 9 Rural knowledge - 2
 
Functions of Management
Functions of Management Functions of Management
Functions of Management
 
Administration Regulation Chapter V (Part 2) - Duty Release
Administration Regulation Chapter V (Part 2) - Duty Release Administration Regulation Chapter V (Part 2) - Duty Release
Administration Regulation Chapter V (Part 2) - Duty Release
 
My Capabilities By Sf (2)
My Capabilities By Sf (2)My Capabilities By Sf (2)
My Capabilities By Sf (2)
 
Baglamukhi Ashtakshar Mantra sadhana Vidhi in Hindi ( Manokamana Poorti Mantr...
Baglamukhi Ashtakshar Mantra sadhana Vidhi in Hindi ( Manokamana Poorti Mantr...Baglamukhi Ashtakshar Mantra sadhana Vidhi in Hindi ( Manokamana Poorti Mantr...
Baglamukhi Ashtakshar Mantra sadhana Vidhi in Hindi ( Manokamana Poorti Mantr...
 
Misconceptions sinhala
Misconceptions sinhalaMisconceptions sinhala
Misconceptions sinhala
 
G.C.E. O/L ICT(Lesson 1)
G.C.E. O/L ICT(Lesson 1)G.C.E. O/L ICT(Lesson 1)
G.C.E. O/L ICT(Lesson 1)
 
Goat breed of India
Goat breed of IndiaGoat breed of India
Goat breed of India
 
grade 10 ict New syllabus
grade 10 ict New syllabusgrade 10 ict New syllabus
grade 10 ict New syllabus
 
Buddhist values 3.chapter
Buddhist values 3.chapter Buddhist values 3.chapter
Buddhist values 3.chapter
 
Ky Thuat Huan Luyen
Ky Thuat Huan LuyenKy Thuat Huan Luyen
Ky Thuat Huan Luyen
 
16 nov. to 22 nov.2015
16 nov. to 22 nov.201516 nov. to 22 nov.2015
16 nov. to 22 nov.2015
 

More from dipd

Women in sinhala language
Women in sinhala languageWomen in sinhala language
Women in sinhala languagedipd
 
Onenes sinhala
Onenes sinhalaOnenes sinhala
Onenes sinhaladipd
 
Jesus - in sinhala language
Jesus - in sinhala languageJesus - in sinhala language
Jesus - in sinhala languagedipd
 
Sinhala quran 78 114
Sinhala quran 78   114Sinhala quran 78   114
Sinhala quran 78 114dipd
 
Sinhala quran chapters 67 to 77
Sinhala quran chapters 67 to 77Sinhala quran chapters 67 to 77
Sinhala quran chapters 67 to 77dipd
 
Sinhala quran chapters 58 to 66
Sinhala quran chapters 58 to 66Sinhala quran chapters 58 to 66
Sinhala quran chapters 58 to 66dipd
 

More from dipd (6)

Women in sinhala language
Women in sinhala languageWomen in sinhala language
Women in sinhala language
 
Onenes sinhala
Onenes sinhalaOnenes sinhala
Onenes sinhala
 
Jesus - in sinhala language
Jesus - in sinhala languageJesus - in sinhala language
Jesus - in sinhala language
 
Sinhala quran 78 114
Sinhala quran 78   114Sinhala quran 78   114
Sinhala quran 78 114
 
Sinhala quran chapters 67 to 77
Sinhala quran chapters 67 to 77Sinhala quran chapters 67 to 77
Sinhala quran chapters 67 to 77
 
Sinhala quran chapters 58 to 66
Sinhala quran chapters 58 to 66Sinhala quran chapters 58 to 66
Sinhala quran chapters 58 to 66
 

Recently uploaded

Seth-Godin-–-Tribus-PDFDrive-.pdf en espaoñ
Seth-Godin-–-Tribus-PDFDrive-.pdf en espaoñSeth-Godin-–-Tribus-PDFDrive-.pdf en espaoñ
Seth-Godin-–-Tribus-PDFDrive-.pdf en espaoñcarrenoelio8
 
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution  (फ्रेंच राज्यक्रांती)French Revolution  (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)Shankar Aware
 
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...Nguyen Thanh Tu Collection
 
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 

Recently uploaded (6)

Seth-Godin-–-Tribus-PDFDrive-.pdf en espaoñ
Seth-Godin-–-Tribus-PDFDrive-.pdf en espaoñSeth-Godin-–-Tribus-PDFDrive-.pdf en espaoñ
Seth-Godin-–-Tribus-PDFDrive-.pdf en espaoñ
 
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution  (फ्रेंच राज्यक्रांती)French Revolution  (फ्रेंच राज्यक्रांती)
French Revolution (फ्रेंच राज्यक्रांती)
 
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
 
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA                 .LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA                 .
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
 
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 

A brief illustrated guide to understanding islam - sinhala

  • 2. 17 fuu .%ka:fha��bx.%Sis��mßj¾:kh wka;¾cd,fhka lshùu i|yd;a" bia,duh ms<sn|j jeä úia;r i|yd;a" tys��uqøs; msgm;a i|yd;a msúfikak' www.islam-guide.com isxy,� mßj¾:kh ms<sn|j úuiSu i|yd�ezahidh@yahoo.com iïnkao��lr .kak bÈßmi msg ljrh uq¿ f,dalfha isák ñ,shklg;a wêl uqia,sï ck;dj tlg tla ù ulalu msysá uiaðÿ,a yrï ys foaj keuÿfuys ksr; ùu msgqmi msg ljrh uoSkdfõ msysá jla;D uqyïuoa ;=udKkaf.a foajia:dkh
  • 3. mru ohdnr" wiuiu lreKjka; foúhkajykafiaaf.a kdufhkA wdrïN lrñ' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula fojk ixialrKh I A bnrdySï m%Odk ixialrKh úoHd ixialrKh Dr. William (Daoud) Peachy Professor Harold Stewart Kuofi Michael (Abdul-Hakim) Thomas Professor F. A. State Tony (Abu-Khaliyl) Sylvester Professor Mahjoub O. Taha Professor Ahmad Allam Idris Palmer Professor Salman Sultan Jamaal Zarabozo Associate Professor H. O. Sindi Ali AlTimimi bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 4. m%ldYk whs;sh m%ldYk whs;sh © 1997, 1996 I. A. Abu-Harb. m%ldYlf.a ,sÅ; wjirh ksis mßÈ fkd,nd fuu m%ldYkfha lsisÿ fldgila l=uk wdldrhlska fyda l=uk l%uhlska bf,lafg%dkslj" hdka;%kslj" Pdhdmsgm;a u.ska iïfma%IKh iy Ndú;h ms‚i lsishï moaO;shl igyka lsÍu yd .nvdlr ;eîu imqrd ;ykïh' kej; uqøKh i|yd fuu .%ka:h kej; uqøKh yd kej; m%;sksIamdokh i|yd lsisÿ fjkila yd ixl,kh lsÍula fkdfldg l< yel' ;;;Ajfhka Wiia uqøKh i|yd fkdñf,a mß.Kl msgm; ,nd.ekSug ezahidh@yahoo.com iïnkao lr .kak' fuu .%ka:fha fjí wvúh fuu .%ka:fha �bx.%Sis� mßj¾:kh yd bia,duh ms<sn| jeä úia;r i|yd msúfikak' www.islam-guide.com fojk ixialrKh Library of Congress Catalog Card Number: 97-67654 ISBN: 9960-34-011-2 isxy, mßj¾:kh tï' tï' t*a' uqiañrd B.Sc Special (Hons) wu;r mßj¾:k iy�� msgq� ieliqu t*a' zilshd fmf¾rd Published by Darussalam, Publishers and Distributors, Houston, Texas, USA Conveying Islamic Message Society P.O.Box 834-Alex-Egypt www.islamic-message.net info_en@islamic-message.net bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 5. mgqk 1 mgqk ud;Dldj msgqj fmrjok 03 1 mßÉfþoh bia,dufhys i;H;djh i|yd idol lsysmhla 05 01 w,a l=¾wdkfha i|yka úoHd;aul m%d;sydrhka 05 A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 06 B. l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 11 C. úYajfha iïnjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 14 D. uia;sIalh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 16 E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 17 F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 20 G. j<dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 20 H. w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul m%d;sydrhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia 27 03' bia,dufhys jla;Djrhd jk uqyïuoa ;=udKkaf.a my<ùu ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels' 33 04' w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s jdlHhkaa miqld,Skj ieneúka isÿùu' 35 05' uqyïuoa ;=udKka úiska fmkajk ,o m%d;sydrhka' 36 06' uqyïuoa ;=udKkaf.a ir, osúfmj; 36 07' bia,dufhys wdYap¾hu;a j¾Okh' 40 2 mßÉfþoh bia,dufhka ,efnk m%;s,dN iuyrla 41 01' iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqjhs 41 02' ksrfha .skafkka ñ§fï ud¾.hhs 42 03' ienE ika;DIaáh yd wOHd;añl iduh 43 04' fmr isÿlrk ,o ish¿ mõ j,g iudj 44 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 6. 2 mgqk 3 mßÉfþoh bia,duh ms<sn| idudkH f;dr;=re 45 bia,duh hkq l=ulao@ 45 bia,dóh uQ,sl úYajdihka lsysmhla 45 01 foúhkajykafia ms<sn|j úYajdi lsÍu 45 02 foaj ¥;hska ms<sn|j úYajdi lsÍu 45 03 foúhkajykafia úiska fy<s orjq lrk ,o mqia;lhka ms<sn|j úYajdi lsÍu 47 04 foúhkajykafiaf.a m‚úvlrejka yd jla;Djreka ms<sn|j úYajdi lsÍu 48 05 úksYaph Èkh ms<sn|j úYajdi lsÍu 48 06 w,A loa¾ ms<sn|j úYajdi lsÍu 49 w,a l=¾wdkh yer fjk;a Y=oaO jQ m%Njhka lsisjla ;sfío@ 49 uqyïuoa ;=udKkaf.a m%ldYhka i|yd WodyrKhkA 49 úksIaph Èkh ms<sn|j bia,duh mjikafka l=ulao@ 50 hï mqoa.,fhl= uqia,ïjrfhl= jkafka flfiao@ 52 l=¾wdkh l=ula ms<sn|jo@ 53 uqyïuoa kï jQ jlA;Djrhd ljqrekao@ 54 bia,dufha jHdma;sh úoHdfõ ÈhqKqjg n,mdk ,oafoa flfiao@ 55 uqia,sïjreka l%sia;=iA jykafia ms<sn|j is;kqfha l=ulao@ 56 ;%ia;jdoh ms<sn|j bia,duh l=ula mjihso@ 58 bia,dufhys udkj ysñlï yd idOrK;ajh 60 bia,dufhys ldka;djkaf.a ;;ajh l=ulao@ 62 bia,duh ;=< mjq, 62 uqia,sïjreka jeäysáhkag i,lkafka flfiao@ 63 bia,dufhys l=¿Kq my fudkjdo@ 63 01 foaj úYajdih ms<sn|j idËsh 63 02 keu§u 64 03 ild;a §u ^È<skaokag Wmldr lsÍu& 64 04 rdu<dka udifha Wmjdifha fh§u 65 05 ulaldjg jkaokd .ukl ksr; ùu 65 tlai;a ckmofhys bia,duh 66 bia,duh ms<sn|j jeä úia;r i|yd 67 yÈiaj,�wxlkh 67 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 7. 3 fmrjok fuu .%ka:h bia,dï oyu i|yd flá uÕfmkaùuls' fuh mßÉfPo ;=klska iukaú; fjhs' fuys m<uq mßÉfPoh jk —bia,dufha i;H;djh i|yd idOl lsysmhla˜ uÕska iuyr mqoa.,hka wikq ,nk jeo.;a m%YaK lsysmhlg ms<s;=re imhhs' ∗ l=¾wdkh hkq we;a; jYfhkau foúhkajykafia úiska my< lrk ,o foúhkajykafiaf.au jokao@ ∗ uqyïuoa 1 ;=ud we;af;kau foúhkajykafia úiska tjk ,o jla;Djrfhlao@ ∗ bia,duh hkq we;a; jYfhkau foúhkajykafia úiska my< l< oyulao@ fuu mßÉfPofhys yh wdldrhl idËs bÈßm;afldg we;' 1 Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul m%d;sydrhhka( fuys§ ^rEm igyka iys;j& idlÉPd flfrkqfha uE; ld,fha§ fidhd.kakd ,o úoHd;aul f;dr;=re lsysmhla ms<sn|j w,a l=¾wdkfhys i|yka fldg we;s oEh' fuu úoHd;aul f;dr;=re oekg Y;j¾I oyy;rlg fmr§u w,a l=¾wdkh uÕska wkdjrKh fldg ;snq‚' 2 Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag iudk jk tla mßÉfþohla ks¾udKh lsÍu i|yd mj;sk úYd, wNsfhda.h' w,a l=¾wdkfha mj;sk mßÉfþohka jeks jQ ;j;a tla mßÉfþohla ks¾udKh lrk f,i ñksiaj¾.hdg w,a l=¾wdkh ;=,ska foúhkajykafia wNsfhda. lr we;' w,a l=¾wdkh my<ù oekg Y;j¾I oyy;rla .;ù ;snqK;a w,a l=¾wdkfha mj;sk jpk oyhlska muKla iukaú; jQ fláu mßÉfþohj;a ^108 jk mßÉfþoh& ks¾udKh lsÍfï fuu wNsfhda.h ch .ekSug fï olajdu lsisfjl=;a iu;a ù ke;' 3 bia,dufhys jla;Djrhd jk uqyïuoa ;=udKkaf.a my<ùu ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels' fuu fldgi uÕska uqyïuoa ;=udKkaf.a my<ùu ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels iuyrla idlÉPd flfrhs' 1. kï fuu wrdì jpk j, w¾:h jkafka foúhkajykafia t;=udf.a i|yka lsÍu m%ixYd lr;ajd" tfiau t;=udj wiïmQ¾K;d j,ska wdrËd lr;ajd hkakhs' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 8. 4 4 w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s jdlHhka miqld,Skj ieneùu' w,a l=¾wdkfhys" wkd.;fha§ isÿjk isÿùï f,i i|yka fldg ;snQ iuyr isÿùï miqld,Skj ienEúh' WodyrKhla f,i frdaukajreka úiska m¾ishdkqjka mrojd ch ,eîu oelaúh yel' 5 uqyïuoa ;=ud úiska fmkajk ,o m%d;sydrhhka' uqyïuoa ;=ud úiska fndfyda m%d;sydrhhka isÿfldg we;' fuu m%d;sydrhhka fndfyda mqoa.,hska úiska oel ,eno we;' 6 uqyïuoa ;=udKkaf.a ir, Èúfmj; fï uÕska uqyïuoa ;=ud hkq fN!;sl ,dN m%fhdack" Wiia Ndjh fyda n,h ,nd.ekSu ms‚i jla;D;ajh ,nd .;a jlA;Djrfhl= fkdjk njg meyeÈ<sj fmkajhs' by; i|yka jk yh wdldrfhau idËs uÕska wjidkfha§ .; yels ks.ukh jkafka ∗ l=¾wdkh hkq foúhkajykafia úiskau my< lrk ,o" foúhkajykafiaf.au joka njhs' ∗ uqyïuoa ;=ud hkq foúhkajykafia úiska tjk ,o ienE jla;Djrfhla njhs' ∗ bia,duh hkq we;a; jYfhkau foúhkajykafia úiska ,ndÿka oyula njhs' wmg hï lsis O¾uhla i;Ho" wi;Ho hkak oek .ekSug wjYH kï wm úiska wmf.a yeÕSïj,g fyda iïm%odhkag jy,a fkdúh hq;=h' ta fjkqjg wm l< hq;af;a wmf.a nqoaêh uÕska úuid ne,Suhs' foúhkajykafia úisska jla;Djreka my< lrk úg" Tjqkg m%d;sydrhhka lsÍfï yelshdj o ,nd § tuÕska Tjqka i;HjYfhkau foúhkajykafia úisska tjkq ,enQ jla;Djreka njg yd Tjqka foaYkd lrk ,o O¾uh i;H njg;a Tmamq lrk ,§' fojk mßÉfPaoh jk —bia,dufhka ,efnk m%;s,dN iuyrla˜ hkak uÕska ñksidg bia,dufhka ,ndfok my; wkaofï m%fhdack ms<sn|j okajd we;' 1. th uÕska iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqj újr lrhs' 2. ksrfha .skafkka wdrËdj ,ndfohs' 3. ienE ika;DIaáh yd wOHd;añl iduh ,Õd lrhs' 4. fmr isÿlrk ,o ish¿ mõ j,g iudj ,ndfohs' ;=kajk mßÉfPaoh jk —bia,duh ms<sn| idudkH f;dr;=re˜ hk uefhka bia,duh ms<sn|j idudkH f;dr;=re ,nd fok w;ru th ms<sn|j we;s iuyr jerÈ u;hka ksjerÈ lrñka ks;ru wikq ,nk my; wdldrfha m%YaK lsysmhlg ms<s;=reo ,nd fohs' ∗ bia,duh ;%ia;jdoh ms<sn|j mjikafka l=ulao@ ∗ bia,dufhys ldka;djkag ,efnk whs;sjdislï fudkjdo@ bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 9. ^1& w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul m%d;syd¾hhka 5 1 mßÉfþoh bia,dufhys i;H;djh i|yd idol lsysmhla foúhkajykafia úiska" wjidk jla;Djrhd jQ uqyïuoa ;=udg" fndfyda m%d;sydrhhka lsÍfï yelshdj iy fndfyda idËs ,nd foñka t;=ud ienúkau foúhkajykafia úiska tjkq ,enQ jla;Djrfhl= nj ;yjqre fldg we;' tfiau foúhkajykafia ;ud úiska wkdjrKh lrk ,o wjidk;u .%ka:h jk Y=oaO jQ l=¾wdkfhys fndfyda m%d;sydrhhka wvx.= lrñka th foúhkajykafiaf.au joka njg idOl imhhs' l=¾wdkfhys l;Djrhd ukqIHfhl= fkdjk njgo idËs imhhs' fuu mßÉfPaoh uÕska fujeks idOl lsysmhla ms<sn|j idlÉPd flfrhs' ^1& w,a l=¾wdkfha i|yka úoHd;aul m%d;syd¾hhka w,a l=¾wdkh hkq foúhkajykafiaf.a i;H jokah' ðnrdhS,a foaj¥;hd uÕska fuu joka jla;D uqyïuoa ;=ud yg wkdjrKh lrk ,§' th uqyïuoa ;=ud úiska jkfmd;a lrf.k" Tyqf.a wkq.dñlhskag th ,shd .ekSu msKsi lshjk ,§' Tjqka th ms<sfj<ska u;l ;nd f.k úúO wkaoñka igyka lr f.k" tajd uqyïuoa ;=ud iuÕ iudf,dapkh lr we;' tmuKla fkdj fuu l=¾wdkh uqyïuoa ;=udo ðnrdhS,a foaj¥;hd bÈßfha iEu jirla mdidu mdrdhkh lr we;s w;r t;=udf.a Ôú;fha wjidk jif¾§ th foj;djla mdrdhkh lr ksjerÈ;djh ;yjqre lrf.k we;' w,a l=¾wdkh l=¾wdkh f,djg my< jQ od isg fï jk ;=re tys wl=rla kEr wl=rla mdidu lg mdvï lr.;a uqia,sïjreka úYd, ixLHdjla fuf,dj ;=< isà' ta w;f¾ jhi wjqreÿ oyhla ;rï l=vd orejka mjd isà' tf,i i;j¾I .Kkdjla miq l,;a w,a l=¾wdkh tlu wl=rlaj;a fkdjer§" fkdfjkiaj ta whqßkau mj;S' oekg ishjia oy y;rlg fmr wkdjrKh l< l=¾wdkfha i|yka iuyr f;dr;=re úoHd{hka úiska fidhdf.k we;af;a b;du;a uE;lÈh' fï fidhd.ekSï uÕska úoHdudk jkafka l=¾wdkh hkq i;HjYfhkau foúhkajykafiaf.a joka nj;a" th jla;D uqyïuoa ;=ud fj;g wkdjrKh jQ nj;a tjeks .%ka:hla rpkh lsÍug ;rï {dKhla t;=udg fkd;snqK fyhska Tyq tys l;D fkdjk njg o Tyq i;HjYfhkau foúhkajykafiaf.a mKsúvlre- jdh hkakg fyd|u idËshhs' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 10. 6 A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka ñka Tíng is;d ne¨jfyd;a wo Èk úoHd;aulj fidhd.;a we;eï lreKq .fõYKh lr.kakd ,oafoa b;du;a iQËu yd ÈhqKq hka;% WmlrK uÕsks' kuq;a fkdÈhqKq ld,jljdkqjla jQ oyy;r jk i;j¾Ifha isá lsisu flfkl=g fujeksfoa fidhd .ekSug lsisfia;a fkdyels nj meyeÈ<s fõ' ' bka WodyrK lsysmhla muKla my; i|yka lr we;' A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka Y=oaO jQ w,a l=¾wdkh uÕska ñksia l<, úlikfha úúO wjëka ms<sn|j foúh- kajykafia fufia i|yka lrhs' wm ñksidj ujk ,oafoa ueá ksiaidrKhlsks' miqj wm th hï ia:dkhl ;Èka iú jQ ì÷jla lf,uq' miqj fuh w,ldya ^l=ve,a,d" wj,ïnkh jQ øjH" reêr leáh& ;;ajhg m;a lf<uq' bkamiq tu l<,h uqoa.dya wjia:djla ^imk ,o øjHla& njg m;a lf<uq'1 ^w,a l=¾wdkh 23( 12-14& wrdì NdIdfjka w,ldya hkakg w¾:hka ;=kla we;' 01' l+ve,a,d 02' wj,ïnkh jQ øjH 03' reêr leáh hkakhs' ñksia l<, úlikfha w,ldya wjêh l=ve,af,l=g ixikaokh l< úg ta fol w;r idudk;ajhla my; 01 rEmfha wdldrhg olakg yel'2 tfiau fuu wjia:dfõ l<,h ujf.a reêrfhka fmdaIKh jk w;r th l+ve,af,l=" flfkl=f.a reêrfhka fmdaIKh ùu yd iudkh'3 w,ldyays fojeks w¾:h jk —wj,ïnkh jQ øjHh˜ .;a l< th my; 2 yd 3 rEm j,ska fmfkk wdldrhg ujf.a .¾NdYfha wj,ïnkh jQ øjHhla f,i mj;S' ^1& fuu úfYaIs; jQ jryka ;=< we;af;a w,a l=¾wdka w¾:fhys mßj¾:khla muKla nj i,lkak' th i;H w,a l=¾wdkh fkdjk w;r th we;af;a wrdì NdIdfjks' ^2& The Developing Human, Moore and Persaud, 5 jk ixialrKh" msgqj 8 ^3& Human Development as Described in the Qur’an and Sunnah, Moore and others, msgqj 36 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 11. A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 7 01 rEmh ñksia l<, úlikfha w,la wjia:dj yd l+ve,af,l= w;r we;s iudkd;ajh fmkakqï lsÍug w¢k ,o rEmh' (Leech drawing from Human Development as Described in the Qur’an and Sunnah, Moore and others,msgqj. 37, modified from Integrated Principles of Zoology, Hickman and others. Embryo drawing from The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 73.) 02 rEmh ujf.a .¾NdYfha wj,ïnkh jQ øjHhla f,i mj;sk l<,h' (The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 66.) 03 rEmh fuu Ëqø PdhdrEmh u.ska w,la wjia:dfõ we;s l<,h ^B& ujf.a .¾NdYh ;=, wj,ïnkh ù we;s wdldrh fmkajd we;' fï wjia:dfõ l<,fha i;H m%udKh ñ,sóg¾ 0'6la ;rï l=vd fõ' (The Developing Human, Moore, 3jk ixialrKh" msgqj 66, from Histology, Leeson and Leeson.) bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 12. 8 A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka w,ldya ys ;=kajk w¾:h zzreêr leáhZZ hkakhs' fuys§ l<,fha ndysr fmkqu yd tys wdjrKh" reêr leáhlg iudkh' fuhg fya;=j fuu wjia:dfõÈ idfmaËj w;s úYd, reêr m%udKhla tys wka;¾.;j ;sîuhs'1 ^4 rEmh& ;jo fuu mshjf¾È l<,h tys ;=kajk i;sh wjidk jk f;la lsis÷ reêr ixirKhla isÿ fkdlrhs'2 tneúska l<,fha w,ldya wjia:dj reêr leáhlg iudkh' 04 rEmh( w,la wjia:dfõoS l<,fha we;s m%d:ñl reêr ixirK moaO;sh rEmfhka oelafõ' l<,fha msg; fmkqu;a" tys we;s wdjrKh;a" l<,fha idfmaËj wêl m%udKhla reêrh wvx.= neúka reêr leáhlg iudk fjhs' (The Developing Human, Moore, 5jk ixialrKh" msgqj 65.) tneúka w,ldya hk jpkfha w¾: ;=ku l<, wjia:djg ukdj .e,fma' bkamiqj we;s mshjr f,i l=¾wdkfha i|yka jkafka uqoa.dya wjêh f,ihs' fuu wrdì jpkfha w¾:h jkafka zzimk,o øjHhlaZZ 3 hkakhs' hfula pqúka.ï tlla lfÜ oud imd th msg;g f.k l<, wjia:dj iuÕ ixikaokh l<úg" uqoa.dya mshjf¾ we;s l<,h imk,o øjHhfha yevhg iudk nj fmkShhs' fuhg fya;=j l<,fha msgqmi we;s lfYareld" imk ,o øjHhfha o;a i,l=Kq j, yevhg iudk ùuhs' ^5 iy 6 rEm igyk& tfiakï" oekg jir oy y;rodylg fmr uqyïuoa ;=ud fuh oek isáfha flfiao@ oË úoH{hska mjd uE;lÈ fïjd fidhd .kakd ,oafoa jir jir oy y;rodylg fmr fkd;snqKq ÈhqKq ;dËKsl WmlrK yd ishqï wkaùË Ndú;d lrñks' ^1& Human Development as Described in the Qur’an and Sunnah, Moore and others, msgqj. 37 38. ^2&The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh"msgqj 65 ^3& The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 08 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 13. A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 9 05 rEmh( uqoa.dya wjêfha we;s l<,hl PdhdrEmh ^Èk 28la jhie;s& fuu wjêfha§ l<,h imk ,o øjHhl iajrEmh .kshs' fya;=j fï wjêfha§ l<,fha lfYareld mDIaGh imk ,o øjHhl we;s o;a i<l=Kq j,g ;rula iudk yevhla .ekSuhs' fï wjêfha l<,fha m%udKh 4mm fõ' (The Developing Human, Moore and Persaud 5 jk ixialrKh" msgqj 82, from Professor Hideo Nishimura, Kyoto University, Kyoto, Japan.) 06 rEmh( uqoa.dya wjêfha we;s l<,h" iemq pqúx.ï lene,a,la yd ixikaokh l< úg tu iajrEm foflys iudk;d wmg y÷kd.; yel' A uqoa.dya wjêfha we;s l<,hl rEm igyk' fuys lfIareld mDIaGfhys yevh o;a i<l=Kq j,g iudkh' (The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh" msgqj 79.) B iemQ pqúx.ï lene,a,l PdhdrEmh' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 14. 10 A. ñksia l<, úlikh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka yeï iy ,shqjekafydla (Hamm & Leeuwenhoek) ñksia Y=l%dKq ffi, ms<sno uq,skau ksÍËKh l< úoHd{hska fofokd jk w;r fï i|yd jeäÈhqKq l< wkaùË fhdod .kakd ,§' fufia lrk ,oafoa ls%'j' 1677 §h' tkï uqyïuoa ;=udf.a ld,fha isg jir 1000lg muK miqjh' kuq;a Tjqka mejiqfõ" Y=l%dKqj hkq ñksia l<,fha b;d l=vd wjêh nj;a" th ia;s% m%ckk moaO;shg we;=¿ miq j¾Okh jk nj;a hkqfjks' Tjqka th jrojd jgyd .kakd ,È' 1 uydpd¾h tußgia lS;a t,a' uqj¾" l<, úoHdj yd ldhjHjÉfþoh ms<sn| uq¿ f,dfõu m%isoaêhla ordisák úoHd{hls' Tyq The Developing Human kï .%ka:fha l;=jrhd jk w;r th oekg NdId wglg mßj¾:kh lr we;' fuh úoHd;aul ks¾foaYkhla jk w;r wefußldfõ úfYaI ksfhdað; uKav,hla úiska fuh ;ks mqoa.,fhl= úiska rpkd lrk ,o W;alDIag .%ka:hla njg f;dard .kakd ,È' fudyq ldhjHjÉfþoh yd ffi, úoHdj ms<sno lekvdfõ fgdrkafgda úYaj úoHd,fha uydpd¾hjrfhls' Tyq ffjoH mSGfha iyldr mSGdêm;s f,io ldhjHjÉfþo wxYfha iNdm;s f,i jir 8 la fiajh lr we;' 1984 § lekvdfõ ldhjHjÉfþo ix.uh úiska msßkuk ldhjHjÉfþo wxYh ms<sn|j úYsIag;u iïudkh jk J.C.B Grant Award kï iïudkh Tyq úiska Èkd .kakd ,§' Tyq lekvd iy weußld ldhjHjÉfþoh ix.uh" Ôj úoHd ljqkais,h jeks ix.ï /il iNdm;s OQrh fydnjd we;' 1981" iõÈ wrdìfha oudï ys mej;s y;ajk iuq¿fõÈ uydpd¾h uqj¾ fufia mjid we;' —udkj úlikh iïnkaOj w,a l=¾wdkfha i|yka oE ms<sn|j meyeÈ<s m%ldYhla lsÍug ,eîu buy;a Nd.Hhla f,i i,lñ' fuys wvx.= m%ldYkhka we;a;jYfhkau uqyïuoa yg foúhkajykafia úiska mjid we; hkak ug b;d meyeÈ<sh' ulaksido fuu m%ldYkhka jla;D uqyïuoa ;=udf.a ld,fha isg ishjia .Kklau hk;=re fidhdf.k fkd;sîuhs' fuhska Tmamq jkafka uqyïuoa" foúhkajykafiaf.a mKsúvlrefjl= njhs'˜ 2 —ta lshkafka Tn" w,a l=¾wdkh foúhkajykafiaf.a jpk nj úYajdilrkjd hkako@˜ hkak fuysÈ Tyqf.ka wik ,o m%Yakhlg —ta .ek ug lsiu ielhla ke;˜ 3 hkafkka ms<s;=re § we;' ;j;a iïuka;%Khl§ uydpd¾h uqj¾ fufia m%ldY lr we; —'''''''' tlsfklg wkqhqla; úlikfha§ isÿjk úúO fjkialï ksid ñksia l<, úlikh fndfyda ixlSrKh' tneúka fï i|yd w,a l=¾wdkfha yd iqkakdya ^uqyïuoa ;=ud lshmq" lrmq yd wkqu; lrmq foa& j, we;s mo fhdodf.k kj j¾.SlrK l%uhla isÿl< hq;=hs'˜ ^1& The Developing Human, Moore and Persaud, 5jk ixialrKh"msgqj 9 ^2& fuu m%ldYh i|yd f;dr;=re ,nd .kakd ,oafoa This is the Truth u.sks' ^ùäfhda mghls& tu ùäfhda mgfhys msgm;la ,nd .ekSu i|yd msgq wxl 66 ys i|yka ixúOdkhkaf.ka tlla iuÕ iïnkao jkak' ^3& This is the Truth ^ùäfhda mgh& bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 15. B l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 11 fhdackd lrk ,o l%uh ir,h tfiau mq¿,ah' tmuKla fkdj th j¾;udk l<, úoHd;aul oekqu ;yjqre lrhs' wjidk isõjir ;=< my< jQ l=¾wdka jels yd yÈia ^uqyïuoa ;=ud lshmq" lrmq yd wkqu; lrmq foa ms<sn|j t;=udf.aa wkq.dñlhska úiska jd¾:d lrk ,o úYajdi l< yels iïfma%Is; jd¾:d& ishqïj wOHhkh lsÍfuka ñksia l<, úlikfha úúO wjia:d j¾.SlrKh lsÍug l%uhla fy<s orjq lrf.k we;s w;r" mqÿuhg lreK kï fï f;dr;=re igyka lr ;nd ;snqfKa ls%'j' y;ajk ishjfia§ úuhs' l<, úoHdj fidhd.;a —weßiafgdag,a˜" lssls<s ì;a;r wOHhkh lsÍu uÕska l=l=¿ l<,h úúO wjÈ iys;j jefvk nj l%s'mQ y;rjk ishjfia§ ksÍËKh lr ;snqK;a" fuu úúO wjê ms<sn|j lsis÷ úia;rhla i|yka lr fkd;snq‚' fufia w;S;fha isg úisjk ishji jk�f;la" l<, úlikfha úúO wjia:djka ms<sn|j;a" tys j¾.SlrKh ms<sn|j;a oek isá lreKla fõ kï ta b;d w,amh' fï ksid w,a l=¾wdkfha we;s ñksia l<, ms<sn|j úia;r l%s'j' y;ajk ishjfia§ ;snqK úoHd;aul oekqu u; mokï jQjla úh fkdyel' tneúka fï i|yd Èh yels idOdrK ks.ukh jkafka( wl=re ,sùug fyda lshùug fkdo;a lsis÷ úoHd;aul mqyqKqjla fkd,o uqyïuoa ;=udg fy<s orõ lrk ,oafoa foúh- kajykafia uÕskah hkakhs'1 B. l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka Earth keue;s .%ka:hla f,dj mqrd we;s úYaj úoHd,j, uQ,sl fmd;la f,i Ndú;d fjhs' uydpd¾h tußgia *%Ekala fm%ia (Frank Press) hkq tu .%ka:fha l;=jrekaf.ka flfkls' Tyq ysgmq weußldkq ckdêm;s ðó ldg¾ (Jimmy Carter) uy;df.a úoHd WmfoaYl f,io lghq;= lf<ah' tfiau Tyq jir fod<yla fjdIs- xgkfha cd;Hka;r úoHd welvñfha iNdm;s OQrh o fynùh' Tyqf.a .%ka:fha i|yka jk wdldrhg l÷ j,g háka fmd<j ;=< .s,qk uq,a 2 mj;k f,i;a fïjd b;d ;Èka fmd<j ;=<g ldje§ we;s neúka lkaolg l+x{hl yevhlA ,eî we;s njo i|yka fõ' wms fmdf<dj w;=rKhla fkdlf,uqo@ l÷ l+x{ fuka fkdlf,uqo@ ^w,a l=¾wdkh 78(6-7& ^1& This is the Truth ^ùäfhda mgh& msgm;la ,nd .ekSu i|yd msgq wxl 10 ys i|yka wxl 2 wfOda ,smsh n,kak' ^2& Earth, Press and Siever, msgqj 435' tfiau n,kak Earth Science, Tarbuck and Lutgens, msgqj 157. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 16. 12 B l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 9 rEmh .eUqre uq,a mej;Su fya;=fjka l÷j,g l+x{ yevhla ,eî we;af;a flfia oehs fmkajk ;j;a rEm igykla (Earth, Press and Siever, msgqj 413.) 7 rEmh l÷j,g fmdf<dfõ u;= msg mDIaGfhka hgg úysÿqk .eUqre uq,a we;' (Anatomy of the Earth, Cailleux, msgqj 220.) 8 rEmh Èlalvla l+x{ yevh .;a l÷j,g fmdf<dj ;=<g ld jeÿKq .eUqre u,a mj;shs'(Earth Science, Tarbuck and Lutgens, msgqj 158.) kùk úoHdj uÕska l÷ j,g fmdf<dj u;=msg mDIaGfhka hg" fmdf<dj ;=<g .eUqßka ld jeÿKq uq,a mj;sk njg ikd; lr we;s w;r ^9 rEmh& fuu uq,aj, .eUqr" bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 17. B l÷ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 13 fmdf<dfjka1 Wvg u;= ù wmg fmfkk l÷j, Wi m%udKh fuka lsysm .=Khla úYd,h' tneúka fuu f;dr;=re ie,lSug .kakd úg l÷ ye¢kaùu i|yd zzl+x{hZZ hk jpkh b;du WÑ;h' ulaksido h;a fndyda úg fmdf<dj u; ukdj .ik ,o l+x{hl úYd,u fldgi fmdf<dj ;=< ieÕù mj;S' úoHdfõ b;sydih wmg mjikafka" l÷j,g háka we;s .eUqre uq,a ms<sn|j isoaOdka;h yÿkajdÿkafka 1865 § ;drld úµd{fhl= jQ Y%Su;a fcda¾Ê whsß frdah,a (Royal, Sir George Airy) úiska njhs'2 fmdf<dfõ u;=msg isúh iu;=<s; ;djfha ;nd.ekSu3 i|yd l÷uÕska úYd, fufyhla isÿ flfrhs' l÷uÕska fmdf<dj p,kh ùu wvq lrhs' foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfha fufia mjihs' Tn yd fmdf<dj lïmd fkdjkq ms‚i ;Èkaa fmdf<djg iú jQ l÷o" Tng yß uÕ oek.kq ms‚i .x.do uxudj;ao tys msysfgõfõh' ^w,a l=¾wdkh 16(15& fuf,i b;d uE; ld,fha§ ÈhqKq ;dË‚l l%u (Plate Tectonics) uÕska fidhd .;a wdldrhg l÷ fmdf<dj iu;=<kh lsÍug úYd, ld¾HNdrhla bgqlrhs' fuu fidhd .ekSï j, uq,drïNh isÿ jQfha 1960§ muK jQ uE; ld,fha§h'4 we;a;gu jla;D uqyïuoa ;=udf.a ld,fha isák ,o lsisflfkl=g l÷j, ienE yevh .ek fufia jegySula ;sfnkakg we;ao@ we;af;kau ta ld,fha isá ñksfila ;ud bÈßfha mj;sk úYd," WiajQ lkaola foi n,d fuys fmdf<dj hg fuu lkaog háka úYd, uq,la mj;shs hehs úoHd;aulj is;kakg we;ao@ lsisfia;au ke;' fya;=j tod ñksidg ta ms<sn|j {dkhla fkd;sîuhs' flfia kuq;a kùk N+f.da, úoHdj uÕska l=¾wdka jelsj, ;snQ i;H;djh wo Èk jk úg Tmamq lr wjidkh' ^1& The Geological Concept of Mountains in the Qur’an, El-Naggar,msgqj. 5. ^2& Earth, Press and Siever, msgqj 435. tfiau n,kak Geological Concept of Mountains in the Qur’an,, msgqj 5. ^3& The Geological Concept of Mountains in the Qur’an, msgqj 44-45. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 18. 14 C. úYajfha iïNjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka C. úYajfha iïNjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka kùk wcgdldYúoHdfjys ksÍËKj,g yd kHdhhkag wkqj tla;rd ld, jljdkqjl§ uq¿ úYajhu tlu —ÿudrhla˜ nj meyeÈ<sju fmkakqï lrhs' ^th úksúo fkdfmfkk b;du;a wêl >k;ajfhka hq;a WKqjQ jd;fhka iukaú;h&1 fuh kùk wcgdldYúoHdfjys mj;sk u;fNaohg ;=vq fkdÿka uQ,O¾uhkaf.ka tlls' tu ÿudrfhys wjfYaIhka uÕska kj ;dreld we;sùu ksÍËKh lsÍug ú µd{hkag j¾:udkfha§ yelsù ;sfnhs' ^10 yd 11 rEm igyka n,kak& rd;%s wyfia wmg olakg ,efnk §ma;su;a ;dreld ish,a,o úYajfhys mj;sk wfkl=;a ish¿u foaj,ao tu —ÿudrhg˜ wh;aj ;snq‚' foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfha i|yka lr we;s wdldrhg tfjf,ys Tyq wyi foi ne,Sh" túg th ÿudrhlaj mej;=‚' ^w,a l=¾wdkh 41(11& fmdf<dj yd wmg by<ska we;s wyia ^iQ¾hhd" pkaøhd" ;dreld" .%yf,dal" ukaodls‚''''& hk ish,a, fuu tlu —ÿudrfhka˜ ks¾udKh ù we;s neúka wmg wyia yd fmdf<dj tlgu hdjqk jia;=jla f,i ;sî we;s nj ks.ukh l< yel' fuu icd;Sh —ÿudrfhka˜ tajd ks¾udKh ù tlsfkl fjkaù we;' foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfha mjik wdldrhg ksh;jYfhkau wyia yd uyfmdf<dj hk folu uq,§ tlg iïnkaO jQ iaÓ;shla úh' miqj wms ta fol fjkalf<uq' ^w,a l=¾wdkh 21 (30& uydpd¾h we,a*afrâ fl%dak¾ (Dr. Alfred Kroner) hkq f,j iqm;< N= úµ d{fhls' Tyq N=úµd uydpd¾hjrfhl= jk w;r c¾uksfha fuhskaiays msysá fcdyekaia .=fgkan¾.a úYaj úµd,fha N=úµd wdh;kfha N=úµd fomd¾;=fïka;=fõ iNdm;s OQrho fydnjhs' Tyq mejiQ wdldrhg —uqyïuoa fldfya isg meñ‚ flfkla oehs is;d n,k úg '''' ud is;k wdl- drhg kï úYajfha fmdÿ iïnjh ms<sn|j Tyq oek isàfï lsis÷ yelshdjla ;sfnkakg neye' ulaksido h;a" úµd{fhda mjd fï ms<sn|j fidhd.kakd ,oafoa miq.sh jir oyh ;=<§ b;du;a ixlS¾K yd ÈhqKq ;dË‚l l%u fhdod f.khs˜'2 ^1& The First Three Minutes, a Modern View of the Origin of the Universe, Weinberg msgqj 94-105. ^2& fuu m%ldYh i|yd f;dr;=re ,nd.kakd ,oafoa This is the Truth (ùäfhda mgh)uÕsks. fuys msgm;la ,nd.ekSu i|yd fyda uydpd¾h we,a*afrâ fl%dak¾ uy;df.a w¾: l:kh i|yd lreK- dlr www.islam-guide.com/truth keue;s fjí wvúhg msúfikak' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 19. C. úYajfha iïNjh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 15 10 rEmh jdhq yd ¥ú,s j,djla uÕska kj ;dreldjla ^fkìHq,djla& iïNjh jk wdldrh fuys oelafõ' fuu j,dj il< úYajhu iïNjh jQ tu —OQufhys˜ wjfYaIhkaf.ka tlls'(The Space Atlas, Heather and Henbest, msgqj. 50.) 11 rEmh wdf,dal j¾I 60l muK úYalïNhlska hqla; —,.+ka˜ kï fkìHq,dj ¥ú,s yd jdhq jd,djls' th ;=< uE;l§ iïNjh jQ wêl WIaK;ajfhka hq;a ;drldj, mdrcïnq, lsrK uÕska th l%shdldÍ ù we;'(Horizons, Exploring the Universe, Seeds, plate 9, from Asso- ciation of Universities for Research in Astronomy, Inc.) bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 20. 16 D. uia;sIalh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka tfiau Tyq fufiao mejiSh' —oekg jir tlaoyia ydrishhlg fmr isá kHIaál fN!;sl úµdj ms<sn|j lsisjla fkdokakd ñksfil=g Tyqf.au uki ;=<ska fuu mDÓúh yd wyia tlu iïNjhlska hqla; nj mjikakg fkdyels njhs" ug kï isf;kafka'˜1 D. uia;sIalh ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka uqyïuoa ;=udg Y=oaO jQ l(nd foajia:dkfhys foúhka keu§u ;ykï lrk ,o" foaj úYajdifhka f;drjQ tla;rd ÿIaG mqoa.,fhl= ms<sn|j foúhkajykafia Y=oaO jQ w,a l=¾wdkfhys my; wdldrhg i|yka fldg we;' ke;æ Tyq fkdj<lshs kï wms Tyqj kdishya ^ ysfia bÈßmi fldgfi & fjka weof.k hkafkuq' uqidnia lshk" mdmldÍ kdishyajls ^ ysfia bÈßmi fldgi & ^w,a l=¾wdkh 96(15-16& w,a l=¾wdkfhys" ysfia bÈßmi fldgi uqidnia lshk" mdmldÍ fohla f,i y÷kajd § we;af;a wehs @ l=¾wdkh uÕska tu mqoa.,hd fndre lshkafkl= fyda mõ ldrfhl= nj fkdmjikafka wehs @ uqidnia mejiSu yd mdmldÍ nj ysfiys bÈßmi fldgi iuÕ olajk iïnkaO;djh l=ulao@ ñksia ysia ln< ;=< mj;sk ysfia bÈßmi fldgi foig wmf.a wjodkh fhduq l<fyd;a wmyg mQfrda,,dg fmfoi (Prefrontal Area) oel.; yel' ^12 rEm igyk n,kak& fuu fmfofiys ld¾Hh ms<sn|j ldhsl úµdfjys mjikafka l=ulao @ Essential of Anaomy & Physiology kï .%ka:fhys fuu mQfrda,,dg fmfoi ms<sn|j mjid we;af;a fufiah' —p,khla we;s ùu ;SrKh lsÍu iy wdrïN lsÍu i|yd fm<Uùï we;s lrkqfha;a ¥ro¾YSNdjh we;s lrkqfha;a ,,dg LKaäldfjys mQ¾j fldgi jk mQfrda,,dg fmfofiysh' fuh ix.dó ndyslfhys fldgils'˜2 tfiau fuu .%ka:fha mjik wdldrhg — fm<Uùï we;s lsÍu flfrys tu fldgfiys we;s iïnkaO;djh i<ld ne¨ úg mQfrda,,dg fmfoi wdl%uKldÍ yeisÍï i|yd jQ uQ,sl l%shdldÍ uOHia:dkh f,io is;sh yel' '''''˜ 3 tneúka uia;sIalfha fuu fmfoi hula ;SrKh lsÍu" ta i|yd fm<Uúï we;s lsÍu" hym;a fukau mdmldÍ yeisÍï wdrïN lsÍu hkdÈh foa isÿlsÍug uQ,sl jk fmfoi jk w;ru" fuu fmfoi fndrelSu fiau" i;H l;d lsÍu hkdÈhgo fya;= ldrl fjhs' tneúka hful= uqid nia mjik wjia:dfõ§ fyda mdmldÍ l%shdjl fhfok wjia:dfõ§ l=¾wdkfhys uqid nia lshk" mdmldÍ kdishyajls ^ ysfia bÈßmi fldgi & mjid we;s wdldrhgu ysfiys bÈßmi fldgi uqid nia lshk" mdmldÍ fmfoila f,i kï lsÍu b;du;a iqÿiq fjhs' ^1& This is the Truth ^ùäfhda mgh& ^2& Essentials of Anatomy&Physiology, Seeley and others, msgqj. 211 n,kak The Human Nervous System, Noback and others, msgqj. 410-411. . ^3& Essentials of Anatomy & Physiology, Seeley and others, msgqj 211. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 21. E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 17 12 rEmh ( uia;sIal ndyslfhys jï uia;sIal w¾Of.da,fhys l%shdldÍ fmfoihs fï' uia;sIal ndyslfhys mQ¾j fldgfiys mqfrda,,dg fmfoi msysgd we;' (Essentials of Anatomy & Physiology, Seeley and others, msgqj. 210.) uydpd¾h lS;a t,a uqj¾ (Prof. Keith L Moore) mjik wdldrhg úµd{hska úiska fuu mQfrda,,dg fmfofiys ld¾Hh ms<sn|j fidhd.kakd ,oafoa óg wjqreÿ 60 lg by;§h' 1 E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka tlsfklg fjkia uqyqÿ folla yuqjk ;ekl" tu uqyqÿ fol w;r ndOlhla nj kùk úoHdj uÕska fidhd f.k we;' fuu ndOlh uqyqÿ fol fjka lrk neúka tla tla uqyqolu thgu fmdÿ jQ WIaK;ajhka" ,jK;djhka" yd >k;ajhka we;'2 WodyrKhla f,i uOHOrŒ uqyqo .;a úg tys c,h w;a,dka;sla id.rfha c,hg jvd WKqiqï jQo" ,jK;dj wêl jQo" wvq >k;ajhla o we;s c,h fõ' uOHOrŒ uqyqfoa⁄⁄c,h⁄ .sn%e,agd újrh uÕska lsf,daóg¾ ish .Kkla ÿrg;a" óg¾ oyila muK .eUqrg;a w;a,dka;sla id.rh ;=<g we;=¿ jkafka thgu wdfõ‚l WIaK;ajh" ,jK;djh" yd wvq >k;ajh hk ,ËK iuÕh' ^1& Al-E’jaz al-Elmy fee al-Naseyah (The Scientific Miracles in the Front of the Head), Moore and others, msgqj. 41. ^2& Principles of Oceanography, Davis, msgqj. 92-93. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 22. 18 E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka fuu .eUqf¾§ uOHOrŒ c,h iu;=,s;;djhg m;afõ' 1 ^ 13 rEmh n,kak'& 13 rEmh uqyqÿ tlsfklg fjka lrk ndOlh fya;=fldg f.k uOHOrŒ uqyqfoa c,h .sn%e,agd újrh yryd w;a,dka;sla id.rhg .ukalrk úg thgu wdfõ‚l WKqiqu" ,jK;djh" yd wvq >k;ajhlska mj;S' WIaK;ajh fi,aishia wxYl^Cº& j,sks'(Marine Geology, Kuenen, msgqj 43, with a slight enhancement.) fuu id.rj, w;s úYd, ;rx. ^r<& iev iq<s yd jv yd ndÈh hkdÈh ;snqk;a tajd tlsfkl ñY% jkafkj;a" fuu ndOlh leã hkafkj;a ke;' uqyqÿ folla yuqjk ;ek ndOlhla ;sfnk nj;a" th úkdY ù fkdhk nj;a w,a l=¾wdkfha i|ykaj we;' foúhkajykafia fufia mjihs' Tyq uqyqÿ folla tlsfklg ixl,kh ùug ie,eiaiqfõh' tfy;a tajd w;r ndOlhla we;' th tajd wìNjd fkdhhs' ^w,a l=¾wdkh 55(19-20& tfy;a l=¾wdkh ñßÈh yd lrÈh w;r we;s˘fn§u .ek l;d lrk úg tys zzwkj;r‚h fnÿuZZ f,i ndOlh y÷kajd we;'' w,a l=¾wdkfha foúhkajykafia fufia mjihs' Tyquh j¾. foll c,h we;s lf<a' tlla ñßÈhh" îug yelsh' wksl lrÈhh" ¨Kq rie;s yd ;s;a;h' Tyq ta fol w;r iïnkaOhla we;s lf<ah' th w;jr‚h ^;rKh l< fkdyels& ndOlhls' ^w,a l=¾wdkh 25(53& ^1& Principles of Oceanography, Davis, msgqj. 93. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 23. E. id.r yd .x.d ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 19 w,a l=¾wdkfhys ñßÈh yd lrÈh fjka lsÍu .ek l;d lrk úg" fnÿï l,dmhla .ek l;d l<;a uqyqÿ folla w;r we;s fnÿu .ek l;d lrk úg tfia l;d fkdlf<a wehs @ hkqfjka flfkl=g weish yel' kùk úoHdj uÕska fidhd .;a wdldrhg l,mqj," tkï lrÈh yd ñßÈh ñY% jk ;ek we;s ;;ajh" uqyqÿ folla ñY% jk ;ek we;s ;;ajhg jvd iaj,amhla fjkiah' l<mqj,§ lrÈh yd ñßÈh w;r fjkialu zzia:r folla w;r >k;aj fjki meyeÈ,sj fmfkk l,dmhla˜1 (pycnocline zone) f,i fidhdf.k we;' fuu fnÿï l,dmfha we;s c,fha" lrÈh yd ñßÈhg jvd fjkia ,jK;djhla olakg ,efí'2 ^ 14 rEmh & 14 rEmh l<mqjl ,jK;djh ^odylg fldgia 0$00 la f,i& fmkajk oslalvla' lrÈh yd ñßÈh w;r olakg ,efnk fnÿï l,dmh wmg fuys§ oel.; yelsh' (Introductory Oceanog- raphy, Thurman, msgqj. 301, with a slight enhancement.) fuu f;dr;=re b;d uE;l§ fidhd.;a w;r ta i|yd b;d kùk WmlrK fhdof.k WIaK;ajh" ,jK;djh" yd >k;ajh" TËscka Èhjk m%udKh jeks fndfyda foa uek .ekSug isÿúh' tlsfkl yuqjk uqyqÿ folla w;r we;s fjki mshú weilska oelsh fkdyels w;ru wmg uqyqÿ folu tlu uqyqola f,i muKla oelsh yel' tf,iu l<mqjl§ c,h fldgia ;=klg fn§uo mshú weilska oelsh fkdyel' fï fldgia ;=k kï ñßÈh" lrÈh" yd fnÿï l,dmhhs' ^1& Oceanography, Gross, msgqj. 242. n,kak Introductory Oceanography, Thurman, msgqj.. 300-301. (2) Oceanography, Gross msgqj. 244, iy Introductory Oceanography, Thurman, msgqj 300-301. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 24. 20 F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka foúhkajykafia w,a l=¾wdkfhys i|yka lrk wdldrhg ke;fyd;a ^foaj úYajdih fkdlrkakkaf.a& iajdNdjh .eUqre iuqøfha w÷r n÷h' /<la th jihs' tau; ;j /<a,ls' tau; j,dl=<ls' w÷r u; w÷rh' hful= Tyqf.a w; úys÷jkafka kï Tyq th fkdolskafkah''''' ^w,a l=¾wdkh 24(40& fuu jdlHfhA i|yka lrk wdldrhg" .eUqre id.rfha yd uqyqfoys mj;sk w÷r ms<sn|j úia;r flfrk wdldrhg" tys§ ñksfil= ;u w;a È.=l< úg Tyqg th fkdfmfka' .eUqre id.rj, yd uqyqfoys w÷r mj;skafka óg¾ 200la fyda thg jvd jeä .eUqrl§h' fuu .eUqf¾§ tys lsisÿ wdf,dalhla fkdue;s ;rïh' ^15 jk rEmh n,kak& óg¾ 1000lg jvd jeä .eUqrl§ tys lsisÿ wdf,dalhla we;af;kau ke;' 1 15 rEmh id.rfha u;= msg mDIaGh uÕska iQ¾Hdf,dalfhka 3] ;a 30] ;a w;r m%udKhla mrdj¾:kh flfrhs' bkamiqj wdf,dal j¾Kdj,sfhys mj;sk j¾K y; w;=ßka ks,amdg yer wfkl=;a ish¿u j¾K m<uq ógr 200l .eUqr ;=<§ tllg miqj wfkl f,i iïmq¾Kfhkau wjfYdaIKhg ,lafjhs' (Oceans, Elder and Pernetta, msgqj. 27.) ^1& Oceans, Elder and Pernetta, msgqj 27 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 25. F. .eUqre uqyqo yd wNHka;r ;rx. ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 21 iíueÍk fyda úfYaIs; WmlrKj, iydh fkdue;sj ñksidg óg¾ 40lg jvd jeä .eUqrlg lsñ§fï yelshdjla fkdue;' óg¾ 200la ;rï .eUqrla we;s id.rfha w÷re fmfofiys" WmlrK lsisjl Wmldrfhka f;drj Ôj;h /l .ekSfï yelshdjla ñksfil=g fkdue;' úµd{hska úiska uE;l§ id.r m;af,ys mj;sk fuu w÷r ms<sn|j fidhd.kakd ,oafoa" id.rj, .eUqre m%foaY j, .uka lsÍug Tjqkg WmldÍ jQ úfYaI WmlrK iy iíueÍk j, Wmldrfhks' by; jdlHfhys my; oelafjk —''''''.eUqre iuqøfha w÷r n÷h' /<la th jihs' tau; ;j /<a,ls' tau; j,dl=<ls' w÷r u; w÷rh'˜ hk jelsh ;=<ska wmg ;jÿrg;a f;areï .; yels jkafka uqyqÿ yd id.rj, we;s .eUqre c, l|ka" ;rx. j,ska wdjrKh ù we;s nj;a fuu ;rx. j,g by<ska ;j;a ;rx. mj;sk nj;ah' by; mj;sk fojk j¾.fha ;rx. hkq wmg olakg ,efnk u;=msg ;rx. ^r<&hs' by; jdlHfha mjik wdldrhg fojk j¾.fha ;rx. j,g by<ska olakg ,efnkafka j<dl=¿h' tfiakï tys i|yka m<uq ;rx. j¾.h l=ulao@ tajdkï —úúOdldrfha >k;ajhkaf.ka hq;a ia:r ;=< >k;aj wka;¾ uqyqK;aj, we;sjk˜1 wNHka;r ;rx.hs' fïjd mj;sk nj uE;l§ úµd{hka úiska fidhdf.k we;' ^16 jk rEmh n,kak&' 16 rEmh tlsfklg fjkia >k;ajhlska hq;= c, ia:r folla w;r mj;sk wka;¾ uqyqKf;ys olakg ,efnk wNHka;r ;rx.' by; rEmfhys tla ia:rhla ^my; ia:rh& >k;ajfhka jeäh' wfkla ia:rh ^by< ia:rh& >k;ajfhka wvqh'(Oceanography, Gross, msgqj. 204.) ^1& Oceanography, Gross, msgqj 205 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 26. 22 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka .eUqre c,fhys >k;ajh" thg by<ska we;s c,fhys >k;ajhg jvd jeä neúka uqyqÿ yd id.rj, we;s .eUqre c,h" wNHka;r ;rx. j,ska wdjrKh ù mj;shs' wNHka;r ;rx.o u;=msg ;rx. f,iu l%shd lrhs' u;=msg ;rx. ^r<& ìf|k wdldrhgu wNHka;r ;rx. j,go ì|Sfï yelshdj we;' mshú ñksia weilska ;rx. oel.ekSfï yelshdjla fkdue;' tajd y÷kd.; yelafla fok ,o lsishï ia:dkhl mj;sk WIaK;aj j, fyda ,jK;djhkaf.a fjkialï wOHhkh lsÍu uÕsks'1 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka úµd{hska úiska j,dl=¿ j¾. wOHhkh lsÍu ;=<ska jeis j<dl=¿ we;sjkafk;a tajdfha yevh ;SrKh jkafk;a" lsishï iq<x j¾. yd j<dl=¿ j¾. iu. iïnkao jQ úfYaIs; mshjr j,ska yd úfYaIs;jQ ms<sfj,lg nj fidhdf.k we;' Cumulonimbus fkdfyd;a leá j,dl=¿ hkq tla;rd jeis j,dl=¿ j¾.hls' ld,.=K úµd{hska úiska fuu j,dl=¿ we;sjkafka flfiao@ tajd uÕska jeis" iq<x yd úÿ,s flàï we;sjkafka flfiao@ hkdÈh ms<sn|j wOHhk isÿfldg we;' tu wOHhk uÕska Tjqka j¾Idj we;s ùu i|yd leá jeys j,dl=¿ my; mshjrj,a miql< hq;= nj fidhd.kakd ,§' 1&' iq<Õ uÕska j,dl=¿ ;,a¨ùug ,laùu' iq<Õ uÕska lsishï j¾.hl l=vd j,dl=¿ fldgia Cumulus Clouds fkdfyd;a flá j,dl=¿& talrdYSjk m%foaYhla lrd ;,a,q lsÍu fya;=fldg f.k" leá jeys j,dl=¿ we;s ùug mgka .kshs' ^17 yd 18 rEm igyka n,kak& 17 rEmh j,dl=¿ talrdYSjk B C yd D m%foaY lrd ;,a,qjk j,dl=¿ oelafjk pkaøsld PdhdrEmhls fï' fuys we;s B;< igyka uÕska iq<f.ys ÈYdj fmkajhs' (The Use of Satellite Pictures in Weather Analysis and Forecasting, Anderson and others, msgqj 188.) ^1& Oceanography, Gross, msgqj 205 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 27. G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 23 18 rEmh Ës;sch wdikak- fha msysá j,dl=¿ talrdYSjk m%foaYhla lrd mdùhk l=vd j,dl=¿ fldgia ^leá j,dl=¿& úYd, ixLHdjla fuys oelafõ' (Clouds and Storms, Ludlam, plate 7.4.) 2&' tlsfkl tl;= ùu' bkamiq tu l=vd j,dl=¿ tlg tl;= ù úYd, j,dl=<la iEfohs'1 ^18 yd 19 rEm igyka n,kak& 19 rEmh A) tlsfkl fjkaj mj;sk l=vd j,dl=¿ fldgia ^leá j,dl=¿& B) l=vd j,dl=¿ fldgia tlg tlajk úg iEfok úYd, j,dl=< ;=< by,g f;rmSfï n,h jeä neúka tu j,dl=< l%ufhka by,g f;rmSfï n,h o jeäfõ' tuksid tu j,dl=< l%ufhka by<g tlu; tlla f,i f.dv.efihs' fuu rEmfhys ;s;a i<l=Kq uÕska c, ìxÿ fmkakqï flf¾ (The Atmosphere, Anthes and others, msgqj. 269.) ^1& n,kak The Atmosphere, Anthes and others, msgqj. 268-269, iy Elements of Meteorology, Miller and Thompson, msgqj 141. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 28. 24 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 3&'tlu; tl f.dv.eiSu l=vd j,dl=¿ tlsfkl tl;=ù iEfok tu úYd, j,dl=< ;=< by<g we;s flfrk f;rmSu j¾Okh fjhs' j,dl=f<ys msg; m%foaYj,g jvd uOHg wdikak m%foaYfhys fuf,i by<g ;,a,q Ωùfï n,h wêlh'1 fuu by<g ;,a,q Ωùfï n,h ksid j,dl=¿ tlu; tl f.dv .eiSfuka tu j,dl=¿ isria w;g j¾Okh ùug mgka.kS' ^19 ^B&" 20 yd 21 rEm igyk n,kak& fuf,i j,dl=f<ys isÿjk isria j¾Okh fya;= fldg f.k tu j,dl=¿j,g jdhqf.da,fha jvd;a isis,a m%foaY lrd Èlaùfï wjia:dj ,efnhs' jeis ìxÿ yd ysu leg we;s ùu;a" tajdfhys m%udKh l%u l%ufhka úYd, ùu;a isÿjkafka fuu m%foaYfha§h' tu c, ìxÿ yd ysu leg tajd ord isák Wvql=re f;rmqug jvd nßka jeãjk úg tajd j,dl=¿j, isg j¾Idj fyda ysuleg jeis f,i jeàug mgka .kS' 2 20 rEmh leá j,dl=<ls fï' fuu j,dl=< by<g tlu; tl f.dv .eiSfuka miqj tu j,dl=f<ka j¾Idj weo yef,hs' (Weather and Climate, Bodin, msgqj.123.) foúhkajykafia w,a l=¾wdkfhys fufia mjihs' ksh;jYfhkau foúhkajykafia j,dl=¿ fiñka mdù hdug i,ijk njo miqj tajdfha leì,s tlg wuqKd wk;=rej th >k j,dl=¿ f.dvla njg m;alrk nj kqU fkdolskafkyso@ túg th w;ßka jeis jefgkafka hehs kqU olskafkah'''''''' ^w,a l=¾wdkh 24(43& j,dl=¿j, iïNjh tys jHqyh iy ld¾HNdrh ms<sn|j f;dr;=re oek .ekSug ld,.=K úoHd{hkag yelsjQfha uE;l§h' ta i|yd .=jkahdkd" pkaøsld" mß.Kl" ne,Qk iy wfkl=;a ÈhqKq WmlrK Ndú;d lsÍug isÿúh' ^1& j,dl=f<ys uOHg wdikak m%foaYfha by<g we;s f;rmqu wêlh' thg fya;=j tu m%foaY j,dl=f<ys msg; fldgia uÕska isis,a ùfï ls%hdj,shkaf.ka wdrËd lsÍuhs' ^2& n,kak The Atmosphere, Anthes and others , msgqj. 269, and Elements of Meteorology, Miller and Thompson, msgqj.. 141-142. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 29. G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka 25 21 rEmh leá jeys j,dl=<ls fï' (A Colour Guide to Clouds, Scorer and Wexler, msgqj 23.) tys§" iq<Õ ms<sn|j yd tys ÈYdjka ms<sn|j wOHhkh lsÍu i|yd;a jdhqf.da,Sh mSvk yd tajdfha fjkia ùï kS¾Kh lsÍu i|yd;a fuu WmlrK fhdod .kakd ,§'1 j,dl=¿ yd j¾Idj ms<sn|j i|yka lsÍfuka miqj my; jdlH uÕska ysu leg iy úÿ,s flàï ms<sn|jo i|yka lrhs' ''''''';jo wyiays l÷j,ska ^ j,dl=¿ & mdk ysu leg my< lrkafkah' ;udg wNsu; whg thska myr fokafkah' Tyq ;udg wNsu; whf.ka th j<lajkafkah' ;jo tu úÿ,s t<sh weia ks,xldr lrkq we;' ^w,a l=¾wdkh 24(43& ysu leg we;s lrk fuu leá jeys j,dl=¿ l÷ wdldrhg wä 25"000 isg 30"000 olajd ^ie;mqï 4'7 isg 5'7 la olajd&2 jQ Wilg kef.k nj ld,.=K úoHd{hka fidhdf.k we;' ta ms<sn|j w,a l=¾wdkfhys ''''''';jo wyiays l÷j,ska ^ j,dl=¿ & mdk .,a jeis my< lrkafkah' f,i i|yka flfrhs' ^21 rEm igyk n,kak& ^1& n,kak Ee’jaz al-Qur’an al-Kareem fee Wasf Anwa’ al-Riyah, al-Sohob, al-Matar, Makky and others , msgqj 55 (2) Elements of Meteorology, Miller and Thompson, msgqj.. 141. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 30. 26 G. j,dl=¿ ms<sn|j w,a l=¾wdkfhka by; mßÉfþoh uÕska wm ;=< m%YaKhla u;= lrhs' ysu leg jeis i,ld n,k úg tys —úÿ<s flàu˜ f,i fuu mßÉfþofha i|yka jkafka wehs @ fuhska meyeÈ<s jkafka úÿ<s flàu we;sùu i|yd n,mdk m%Odk idOlh ysu leg njo@ Meteorology Today kï .%ka:fhys fï ms<sn|j l=ula i|yka ù we;a oehs n,uq' j,dl=¿ j, we;s wê YS;,g ,la jQ c, ì¢;s yd whsia iaMál iys; tla;rd m%foaYhla yryd ysu leg m;kh jk úg j,dl=¿ úoHq;a wdfrdamkhg ,lafjhs' c, ì¢;s ysu leg iu. .efgk úg tu c, ì¢;s .=ma; ;dmh msg lrñka ñ§ug ,lafjhs' fuu ;dmh uÕska tu ysu legfhys u;= msg mDIaGfhys WKqiqu th jgd mj;sk whsia iaMálhla yd iam¾Y jk úg b;du;a jeo.;a fohla isÿfjhs' isis,a jia;=jl isg WKqiqï jia;=jla lrd bf,lafg%dak .uka lsÍu isÿfjhs' tu ksid ysu legh Rk f,i wdfrdamkh fjhs' wêl f,i isis,a jQ c, ì¢;s ysu leghla iu. iam¾Y jk úgo by; isÿùu isÿjk w;r fuys§ Ok f,i wdfrdamkh jQ b;d l=vd whsia m;=re leã úisfrhs' nßka b;du;a ieye,a,q jk Ok wdfrdams; fuu l=vd whsia m;=re j,dl=f<ys by<g we;s lrk f;rmqu fya;= fldg f.k j,dl=f<ys by< fldgi lrd .uka lrhs' Rk f,i wdfrdamkh ù mj;sk ysu leg j,dl=f<ys my< fldgi lrd .uka lrk w;r tuÕska j,dl=f<ys my< fldgi Rk f,i wdfrdamkh fjhs' fuu Rk wdfrdamkhka úÿ,s flàu f,i bj;aj hhs' tneúka ysu leg hkq úÿ,s flàu we;s ùu i|yd wjYHjk m%Odk idOlh nj fï uÕska wmyg ks.ukh l< yel' 1 úÿ,s flàu ms<sn|j fuu f;dr;=re fidhd .kakd ,oafoa uE; ld,fha§h' l%s'j' 1600 jk ;=re ld,.=K úoHdj ms<sn|j m%Odk jYfhka ms<s.eKqfka weßiafgdag,af.a woyiah' jdhqf.da,h iukaú; jkafka f;;a iy úh<s hk j¾. foll jd;hkaf.ka jk w;r tf,i mj;sk úh<s jd;h wi, msysá j,dl=<l .efgk YíOh wyi f.rùfï y~ jk w;r úÿ,sh flàu hkq tu úh<s jd;h b;du;a ;=kS oe,a,la iys;j .sksf.k oefjk njhs' tl< ms<s.ekqfka'2 fuu woyia oekg ishjia oy y;rlg fmr w,a l=¾wdkh my< jk ld,fha ld,.=K úoHd- fjys uQ,sl f,i ms<s.eKqk woyia j,ska iuyrls' (1) Meteorology Today, Ahrens, msgqj. 437. (2) The Works of Aristotle Translated into English: Meteorologica, vol. 3, Ross and others, msgqj 369a-369b. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 31. H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia 27 H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia iuyrla my; i|yka fjhs' fuu ish¿u woyia Wmqgd f.k we;af;a This is the Truth ^i;Hh fuhhs& kue;s ùäfhda mgfhks' fuu ùäfhda mgfhys tu úoHd{hka my; i|yka lr we;s Tjqkaf.a woyia m%ldY lrk wdldrh" ±lSug;a" th weiSug;a Tng mq¿jk' ^fuu ùäfhda mgfhys msgm;la ,nd .eksu i|yd lreKdlr www.islam-guide.com/truth fjí wvúhg msúfikak&' 1& wdpd¾h á' ú' tka' m¾fidaâ (T. V. N. Persaud) hkq lekvdfõ úksfm.ays ueksf- gdand úYaj úoHd,fhys ldhjHjÉfþoh ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o <ud frda. yd <ud fi!LHh ms<sn|j uydpd¾Hjrfhl=o m%ij yd kdßfõoh m%ckk fi!LH ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o fjhs' Tyq tu úYaj úoHd,fhys ldhjHjÉfþoh wxYfhys jir 16la uydpd¾Hjrfhl= f,i lghq;= fldg we;' tu lafIa;%fhys Tyq b;du;a m%isoaO wfhls' Tyq .%ka: 22l l;Djrfhl= jk w;ru Tyq úoHd;aul m;%sld (Scientific papers) 181 lg jvd jeä m%udKhla m%ldYhg m;afldg we;' 1991 jifrys Tyq lefkaähdkq ldhjHjÉfþofõ§kaf.a ix.uh uÕska msßkukq ,nk lekvdfjys ldhjHÉfþo wxYfha b;du;au iïNdjkSh iïudkh jk J. C. B. Grant Award kï iïudkfhkao msÿï ,eîh' Tyq úiska m¾fhaIK mj;ajk ,o oE ms<sn|j w,a l=¾wdkfhys i|yka úoHd;aul m%d;syd¾hhka w<,d Tyqf.ka m%Yak l< úg Tyq ;u woyia m%ldY lf<a fufiah' — ug ±fkk wdldrhg kï uqyïuoa lshkafka idudkH ñksfila' Tyq ,súugj;a lshùug;a fkdokakd flfkla tkï wËr {dkh fkdue;s flfkla' tfiau wm l;d lrk tu ld, jljdkqj;a ±kg Y;j¾I fod<ylg ^ieneúkau .;fyd;a Y;j¾I oyy;rlg& by; ld, jdljdkqjhs' fuysÈ wËr {dkh mjd fkdue;s hful= úiska úoHd;aul w;sska b;du;a ksjerÈ yd b;du;a .eUqre w¾:hka iys; woyia yd m%ldYhka bÈßm;a fldg ;sfnkjd' fuh kslïu wyUq isÿúula nj ug kï flfiaj;a ys;kak neye' tajdfhys fndfyda ksjerÈ;djhka ;sfnkjd' Tyqg fuu m%ldYhka isÿlsßug fmd<Ujk ,oafoa lsishï ÈjHuh {dkhla fyda tjeks ÈjHuh fy<slsÍugla uÕska nj is;Sug wdpd¾h uqj¾g fiau ugo lsisÿ wmyiqjla keye'˜ bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 32. 28 H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia uydpd¾h m¾fidaâ Tyqf.a .%ka: iuyrl w,a l=¾wdka mßÉfþohka fiau jla;D uqyïuoa ;=udf.a m%ldYhkao we;=<;a fldg ;sfí' tfiau Tyq iïfï,k iuyrl§ o fuu l=¾wdka mßÉfþohka iy jla;D uqyïuoa ;=udf.a m%ldYhka bÈßm;a fldg we;' 2& wdpd¾h fcda ,S isïmaika (Dr. Joe Leigh Simpson) hkq weußld tlai;a ckmofha fglaidia" yqiagkays fí,¾ ffjoH úoHd,fhys m%ij yd kdßfõo fomd¾;fïka;=fõ iNdm;sjrhdh' tfiau Tyq m%ij yd kdßfõoh ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o" wKql iy udkj cdk úoHdj ms<sn|j uydpd¾hjrfhl=o fjhs' �fuhg by;È Tyq weußldfõ fuï*siays fgfkiS úYaj úoHd,fha m%ij yd kdßfõo fomd¾;fïka;=fõ iNdm;s f,i;a m%ij yd kdßfõoh ms<sn| uydpd¾h jrfhl= f,i;a lghq;= lr we;' tfiau Tyq weußldkq iM,;djh ms<sn|j ix.ufha (Fertility Society) iNdm;s f,io lghq;= fldg we;' tfiau Tyq 1992 j¾Ih i|ydjq Association of professors of Obstetrics and Gynecology Public Recognition Award kï iïudkh we;=¿ iïudk .Kkdjlska msÿï ,nqfjls' uydpd¾h isïmaika jla;D uqyïuoa ;=udf.a my; i|yka jk m%ldYhka fol wOHhkhg ,la lr we;' ™Tn ish¿ fokdf.au ish¿u wjhjhka ks¾udKh lsÍu" Èk y;,sh jk úg§ Tnf.a ujf.a .¾NdIh ;+<§ tlg tl;+ lrkq ,efíš'1 ™l<,hg rd;%Ska y;,sia folla bl=;a jk úg§ foúhka úiska th lrd iqr¥;fhl= tjkq ,nk w;r Tyq úiska thg kshñ; yevhka ,nd foñka tys weiSu" fmkSu" iu" udxY yd wiaÓka ks¾udKh lrkq ,efí'š' 2 Tyq by; i|yka jk jla;D uqyñuoa ;=udf.a m%ldYhka fol b;du;a .eUqßka wOHhkh l< w;r l<, ckkfhys m<uq Èk y;<sh tys b;du;a meyeÈ,s yd jeo.;a ld,m¾Éfþoh njo wjOdkhg ,la lrk ,È' fuys§ Tyq jla;D uqyïuoa ;=udf.a by; i|yka jk m%ldYhkays ;snqk id;sYh ksrjoH;djh ms<sn|j b;du;a mqÿuhg m;aúh' bkamiqj tla iïfï,khlÈ Tyq my; woyia m<lrk ,È' 01& iySya uqia,sï # 2643 yd iySya w,a nqydß # 3208 ys i|ykaj we;' fuu .%ka:fhys ™š fuu úfYaIs; jryka ;=< igyka fldg we;af;a jla;D uqyïuoa ;=udKka m%ldY l< oE j, mßj¾:khls' tfiau wfOda ,smsj, # ixfÄ;h fhdod we;af;a y§ifhys wxlh i|yka lsÍughs' y§ia hkq jla;D uqyïuoa ;=udKkaf.a wkq.dñlhka úiska t;=udKkaf.a l%shdjka" m%ldYhka yd wkqu; l< oE ms<snoj úYajdikSh f,i oekqï ÿka f;dr;=re jd¾;dh' 02& iySya uqia,sïys # 2645 ys i|ykaj we;' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 33. H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia 29 —fuu yÈia ^ jla;D uqyïuoa ;=ud úiska mjik ,o foaj,a& fol uÕska Èk y;,sylg fmr isÿjk m%Odk l<, úlik ms<snoj úfYaIs; ld, igykla wm yg ,ndfokjd' tfiau" ud is;k wdldrhg ud mjik fuu lreK wfkl=;a lÓlhka úiskao wo WoEik kej; kej; m%ldYhg m;a l<d' tkï fuu y§ihka tajd ,shk ld,fhys ;snqK úµd;aul ±kqu fidhdf.k ,shk ,o tajd úh fkdyels njhs' tfiau" ud is;kafka cdk úoHdj yd O¾uhg w;r .eàula fkdue;' we;af;kau mrïmßl úoHd;aul m%fõYhka iu. O¾uhg foúhka úiska fy<sorjq l< oE tlalsÍu uÕska tu O¾uhg úoHdj flfrys u.fmkaùula l< yelshs' fufia" w,a l=¾wdkfhys mj;sk m%ldYhka j, i;H;djh th my< ù Y;j¾I .Kkdjlg miqj wog;a tajd j,x.= fõ' t;=<ska w,a l=¾wdkfhys wka;¾.; ±Kqï iïNdrfhys uQ, m%Njh foúhka nj wm yg t;a;= .kajkjd˜ 3& wdpd¾h B udI,a fcdkaika (Dr. E. Mashall Johnson) hkq weußldfõ fmkais,afõkshdys *s,fv,a*shd j, msysá f;dauia fc*¾ika úYaj úoHd,fha ldhjHjÉfþoh yd úlik ðj úoHdj ms<sn|j uydpd¾h tußgia jrfhls' jir 22la mqrd Tyq tys uydpd¾h OQrfhys lghq;= l< w;ru ldhjHjÉfþo fomd¾;fïka;=fjys iNdm;s Oqrho" veksh,a fnda.a wdh;kfhys wOHlaI OQrho fynúh' tfiau Tyq úrEm úoHd (Teratology) ix.ufhyso iNdm;s f,i lghq;= lrk ,§' Tyq m%ldYk 200lg jeä .Kkl l;Djrfhl=o fjhs' 1981 È fi!È wdrìfhys oudïj, mej;s y;ajk ffjoH iïfï,kfhaÈ Tyqf.a m¾fhaIK jd¾;dj bÈßm;a lrñka Tyq fufia mejish( —idrxYh ( w,a l=¾wdkh uÕska ndysr rEmldrj, úlikh ms<sn|j muKla fkdj" wNHka;r wjëka ms<sn|jo wjOdrKh lrhs' tkï" j¾;udk úoHdj uÕska y÷kd.;a l<,h ;=, we;s úúO wjêka ms<sn|jo" tys ks¾udKh yd úlikh ms<sn|jo wjOdrKh lrhs tfiau" Tyq ;jÿrg;a mejiqfõ — úoHd{fhl= f,i" ud yg l%shdl, yelafla ud ksYaÑ; jYfhkau olsk foaj,a iu. muKhs' ud yg l<, úoHdj yd úlik ðj úoHdj ms<sn|j f;areï .eksug mq¿jks' ud yg mßj¾:kh fldg fmkajk ,o w,al=¾wdka jdlHhkao ud yg f;areï .ekSug mq¿jks' ud fuhg fmr WodyrKhla bÈßm;a l<dfiau" ud fuu j¾;udkfha isÿjk foaj,a tu hq.hg f.dia tajd úia;r lsÍug yelshdjla ;snqK;a ud yg tu úia;r fldg ;sfnk foaj,a úia;r lsÍfï yelshdjla kï fkdue;s fõú' tneúka" uqyïuoa keue;s fuu mqoa.,hdyg fuu f;dr;=re hï ia:dkhlska fy<soõ jQ njg mj;sk ixl,amh jerÈ nj mejisu i|yd idol lsisjla udyg olskakg keye' tneúka" Tyq yg ,sùug yelsjq foaj,a i|yd lsishï ÈjHuh ueÈy;a ùula fya;=jQ njg mj;sk ixl,amhg tfrys ùug ;rï lsisjla udyg olskakg keye'˜1 01& jla;D uqyïuoa ;=udKka wËr ×Kfhka f;drh't;=udg ,sùug fyda lshùug fkdyel kuq;a t;=ud ;u wkq.dñlhkag w,a l=¾wdkh lgmdvñka lshd fmkajñka Tyqf.ka iuyrl=g th igyka lr .kakd f,i wK lrk ,§' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 34. 30 H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia 4& wdpd¾h ú,shï jhs fya (Dr. William W. Hay)hkq iqm%isoaO iuqø úoHd{fhls' Tyq weußldfõ fld<rdfvda" fnda,av¾ys fld<rdfvda úYaj úoHd,fha N+ úoHdjka ms<sn|j uydpd¾h jrfhls' Tyq fuhg fmr weußldfõ *af,daÍvd" ñhdñys msysá ñhdñ úYaj úoHd,fha iuqø iy jdhqf.da, úoHdj ms<sn|j jQ frdfikaiaghs,a úoHd,fha msGdêm;s OQrfhao lghq;= fldg we;' id.r ms<sn|j uE;lÈ fidhd .kakd ,o f;dr;=re ms<sn|j w,a l=¾wdkfha i|yka oE ms<sn|j uydpd¾h fya iu. isÿlrk ,o idlÑPdfjka miQ Tyq mejiqfõ" —Y=oaO jq l=¾wdkh jeks bmerKs O¾u .%ka:hl fujeks jq wdldrfha f;dr;=re i|ykaùu ud yg kï b;du;a is;a.kakd iq¿hs' tfiau tu f;dr;=re fldfya isg ,enqK tajd úhyelsoehs ug kï is;d .kakg neye' fuys iuyr mßÉfÊoj, w¾:hg wod< jQ f;dr;=re fidhd.eksfï jevlghq;= ls%hd;aul fjñka mj;sk úgÈ;a tajd w,a l=¾wdkfhys i|yka ù ;sîu b;du;au is;a.kakd iq¿ fohla njhs uu is;kafka˜ tfiau" Tyqf.ka w,a l=¾dwdkfhys m%Njh ms<sn|j úuiSsula l<úg Tyq mejiqfõ" —we;af;kau" uu kï is;kafka th foúhkaf.au úh hq;= njhs˜ 5& wdpd¾h fcrd,aâ is' f.daßx.¾ (Dr. Gerald C. Goeringer) weußldfõ fjdIsxgkays fcda¾þ gjqka úYaj úoHd,fha ffjoH úoHd,fhys ffi, Ôj úoHd fomd¾;fïka;=fõ l<, ffjoH úoHdj ms<sn|j uydpd¾hjrfhl= fiau mdGud,d wOHlaIljrhd f,io lghq;= lrhs' fi!È wdrdìfha ßhdoays mej;s wgjk fi!È ffjoH iïfï,kh fha§ Tyqf.a m¾fhaIK jd¾;dj bÈßm;a lrk w;r;=r§ uydpd¾h f.daßx.¾ my; ± m%ldY lrk ,È' —ckaudkq ixfhdackh ùfï isg wx.ckkh olajdjQ udkj úlikh ms<n|j b;du;a mD:Q, úia;rhla idfmalaIj b;du;a wvq jdlHhka ^w,al=¾wdka jdlHhka& .Kkl wvx.=j mj;shs' j¾.SlrKhka" ta i|yd jQ mdßNdIsl Yío ud,dj yd úia;r lsÍï jeksjQ udkj úlikh ms<sn|j jk iïmQ¾K iy meyeÈ,s igykla fuhg fmr ;sî fkdue;' tu ish¿u" tfia;a fkdue;s kï idïm%odhsl úoHd;aul ,sms f,aLk j, udkj l<, yd N%EK úlikfhys úúO wjia:djka ms<sn|j i|yka úug Y;j¾I .Kkdjlg l,skau fuys úia;r lsÍï isÿù ;sfnkjd' 6& wdpd¾h fhdIsysfoa fldfihs (Dr. Yoshihide Kozai) cmdkfha" fgdalsfhda" fydxfldxys fgdalsfhda úYaj úoHd,fha uydpd¾h tußgia jrfhls' tfiau Tyq cmdkfha fgdalsfhda" ñgldys cd;sl .%yf,dal ksÍlaIKd.drfhys wOHlaIljrhd f,io lghq;= lr ;sfnhs' Tyq mjik wdldrhg( —;drld úoHdj ms<sn|j f;dr;=re l=rdkfhys ±lSu ug b;du;a mqÿu iy.;hs' tfiau" j¾;udk ;drld úoHd{hka wOHhkh lrñka isákafka úYajfha b;du;a iq¿ fldgia ms<sn|jhs' wm wmf.a Y%uh mQ¾K f,i fhdojd we;af;a úYajfha b;du;au l=vd fldgila ms<sn|j f;areï .ekSu i|ydhs' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 35. H. w,a l=¾wdkfhys i|ykajk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j úoHd{hkaf.a woyia 31 tkï" ÿf¾Ëhka fhdodf.k wm yg ksÍËKh l, yelafla úYajfha b;du;au iq¿ fldgila muKhs' uq¿ úYajhu .ek is;kakg neye' tu ksid" w,a l=¾wdkh lshùu u.skq;a" m%Yak j,g ms<s;=re iemhsu ;=<skq;a" ud is;kafka" ud yg wkd.;fha úYajh ms<sn|j wOHkh lsßu i|yd ud¾.h fidhd .eksug yelsjk njhs'˜ 7& uydpd¾h ácdgeÜ fgcdika (Prof. Tejatat Tejasen) hkq ;dhs,ka;fha Ñhx fuyshs msysá Ñhx fuhs úYaj úoHd,fha ldhjHjÉfþo fomd¾;fïka;=fõ iNdm;sjrhdh' fuhg fmr Tyq tu úYaj úoHd,fhau ffjoH mSGfhys mSGdêm;s f,i lghq;= lrk ,È' fi!È wrdìfha ßhdoays mej;s wgjk ffjoH iïfï,kfha§ uydpd¾h fgcdika ke.s isg fuf,i mejish' —miq.sh jir ;=k ;=<È ud w,a l=¾wdkh ms<sn|j úuis,su;a úñ' udf.a wOHh- khka ;=,skq;a" fuu iïfï,kfhaÈ ud ±k.;a foaj,a ;=,skq;a" ±kg jir tlaoyia ydrishhlg fmr l=rdkfha igyka lr ;snQ ish¿ ± i;Hhla úh hq;= nj;a" tajd úoHd;aulj Tmamq lsÍug yels nj;a ud úYajdi lrñ' jla;D uqyïuoa ;=udg ,sùfï fyda lshùfï yelshdj fkdue;s neúka" uqyïuoa hkq n,iïmkak ks¾ud;D úiska Tyqg fy<s orõ lrk ,o i;H wm yg m%ldY l, ¥;fhl= úh hq;=h' fuu ks¾ud;Djrhd foúhkajykafia úh hq;=h' tneúka" fuh" ,d b,dy b,a,,a,dya" w,a,dya ^foúhkajykafia& yer keu§ug iqÿiq wkalsisfjl= fkdue;" uqyïuÿ¾ riq¨,a,dya" uqyïuoa hkq w,a,dya ^foúhkajykafia&f.a ÿ;hd ^jla;Djrhdh& hehs mejiSug iqÿiqu wjia:dj fuhhs' wjidk jYfhka ud fuu iuq¿j b;du;a úYsIaG f,i yd b;du;a id¾:l f,i ixúOdkh lsßu ms<sn|j udf.a i;=g m< lrñ'''''''' ud fuysÈ ,nd.;af;a úoHd;aul ±kqu yd wd.ñl ±kqu muKla fkdfjhs' b;du;a iqm%isoaO úoHd{hka fndfyda fofkl= yuq ùfï úYsIaG Nd.Hho Tjqka w;ßka kj ñ;=rka fndfyda fofkl= we;s lr .ekSfï wjia:djo ug fuys§ Wodúh' fuu ia:dkhg meñŒsu ;=,ska ud ,nd .;a jákdu foh jkafka ,d b,dy b,a,,a,dya" uqyïuÿ¾ riq¨,a,dya hkak iy ud uqia,sï jrfhl= njg m;a ùuhs'˜ w,a l=¾wdkfhys i|yka jk úoHd;aul m%d;syd¾hhka ms<sn|j fuu WodyrKhka ish,a, .ek ±k .ekSfuka miqj;a ta ms<sn|j by; úoHd{hkaf.a woyia ±k .ekSfuka miqj;a wms wmf.kau my; i|yka m%Yakhka wid n,uq' ∗ úúO lafIa;%hka ;=<ska b;du;a uE;lÈ fidhd .kakd ,o úoHd;aul f;dr;=re" ±kg jir tlaoyia ydrishhlg fmr my< lrk ,o w,a l=¾wdkfhys i|ykaj ;sìu wynq isÿùula úh yelso@ ∗ fuu l=¾wdkfhys l¾;D uqyïuoa ;=ud fyda fjk;a hï ñksfil= úh yelso@ fuu mekhkag we;s tlu iqÿiq ms<s;=r jkafka" w,a l=¾wdkh hkq foúhkajykafiaf.au joka nj;a" th Tyq úiska wkdjrKh lrk ,oaola hkak;ah' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 36. 32 ^2& Y=oaOjQ w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag iudk jk tla mßÉfþohla ks¾udKh lsÍu i|yd mj;sk úYd, wNsfhda.h' ^2& Y=oaOjQ w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag iudk jk tla mßÉfþohla ks¾udKh lsÍu i|yd mj;sk úYd, wNsfhda.h' w,a l=¾wdkfhys foúhkajykafia fufia mjid we;( wmf.a .e;a;d ^ uqyïuoa kï O¾uÿ;hdKka& g wm my< l< oE ^w,a l=¾wdkh& iïnkaOfhka ^th foúhkajykafia úiska my< l< njg& kqU,d ielfha isà kï tjeks mßÉfþohla bÈßm;a lrkqæ' ;jo kqU,d i;Hjd§yq kï" th ^idlaId;a lrkq jia& foúhkajykafia yer kqU,df.a wdOdrlrejka le|jd.kq' tfy;a kqU,d tfia fkdlrkafka kï kqU,dg lsis lf,l;a tfia lsÍug fkdmq¿jk' tneúka foaj úYajdih fkdue;s wh i|yd ms<sfh< lrk ,o bkaok f,i ñksiqkajo" .,ao ojd,k .skakg ìhjkq' ^uqyïuoaæ fuu w,a l=¾wdkh& úYajdi lrkakd jQ;a ^ta wkqj& hym;a f,i l%shdlrk whg .,d nisk .x.djkaf.ka hq;= iaj¾.h we;ehs Y=NdrxÑ okajkq''''''^w,a l=¾wdkh 2(23-25& w,a l=¾wdkfhys i|ykaj we;s tla mrsÉfPaohla fuka tkï ta yd iudkj w,xldrh" jHla;Ndjh" fYa%IaGNdjh" nqoaêu;a kS;s mekúï" i;H f;dr;=re" i;H wkdjels iy wvq ¨yqvqlï j,ska f;drjQ wfkl=;a .=Kdx.hkaf.ka iukaú; tlu tl mrsÉfPaohlaj;a ks¾udKh lsÍug" Y; j¾I oy y;rlg fmr l=¾wdkh my< l<od isg fï olajdu lsisfjl=g;a fkdyels ù ;sfí' ;jo l=¾wdkfhys i|ykaj we;s b;du;a l=vd" jpk oyhlska muKla iukaú; ^108 jk& mßÉfþohlaj;a ;ju;a ks¾udKh lsÍug yd tu wNsfhda.h ch .ekSugtod isg wo olajdu1 lsisu lsisfjl=g;a fkdyels ù ;sfí' w,a l=¾wdkfhys mj;sk l=vdu mßÉfþoh ^108 jk mßÉfþoh& iukaú; jkafka jpk oyhlska muKs' kuq;a" fï olajdu lsis÷ flfkl= w,a l=¾wdkfhys wvx.= mßÉfþohkag iudk jq ;j;a tla mßÉfþohla ksmoùfï wNsfhda.h ch .ekSug iu;aù ke;' 01& n,kak Al-Borhan fee Oloom Al-Qur’an, Al-Zarkashy, 2 jk fj¿u msgqj 224 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 37. ^3& bia,dufhys jla;DjrhdKka jk uqyïuoa ;=udf.a my< úu ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels( 33 jla;D uqyïuoa ;=udf.a i;=rka jQ foaj úYajdih fkdlrkakdjQ wrdìjreka iuyfrla fuu wNsfhda.h ch .ekSug W;aidy lrñka jla;D uqyïuoa ;=udKka i;Hjq jla;Djrfhl= fkdjk nj Tmamq lsÍug W;aidy l<o" Tjqkaf.a W;aidyh wid¾:l úh1' fuu W;aidyh wid¾:l jqfha l=¾wdkh Tjqkaf.au NdIdj jk foaYsh NdIdfjka fy<s orjq ù ;sìh§;a yd jla;D uqyïuoa ;=udf.a ld,fhys isá wdrìjreka wo olajd j¾Kkd l< yels wdldrfha b;du;a ukyr yd úYsIaG jQ ldjHhka rpkd lsÍfï oËhkaj isáhÈ;a h' ^3& bia,dufhys jla;DjrhdKka jk uqyïuoa ;=udf.a my< úu ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels( jla;D uqyïuoa ;=udf.a my<ùu ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjelSka" nhsn,h úYajdi lrk mqoa.,hkag bia,dufhys i;H;djh i|yd we;s idlaIska fjhs' oaú;Sh kS;s ix.%yfhys 18ys foúhkajyka- fia fudaiiag fufia mejiq nj i|yka lrhs( — kqfò ifydaor ck;dj w;ßka kqqU yd iudk Èjeisjrfhl= f;dard m;afldg" Tyq lsh hq;= foa Tyqg lshd fokafkñ' Tyqg ud wK lrk ish,a, Tjqkg Tyq okajkq we;' hfula udf.a kdufhka Tyq lshk- foag ijka fkdfokafka kï" uu tjekafkl=g o~qjï lrñ'˜ ^oaú;Sh kS;s ix.%yh 18 ( 18 - 19& 2 by; jels j,ska wm ks.ukh l< yels jkafka foúhkajykafia úiska tùug kshñ; jla;DjrhdKka" 1& fudaiia jeks jla;Djrfhla úh hq;= nj;a' 2& Tyq hqfoõjkaaf.a ifydaorhka w;=ßka meñ‚h hq;=j we;s nj;a yd" 3& foúhkajykafiaf.a joka jla;Djrhdf.a uqjg oeuQúg Tyq foúhkajykafiaf.a wK mK;a lshdmE hq;= nj;ah' fuu lreKq .eUqßka wOHkh lr n,uq' 01& n,kak Al-Borhan fee Oloom Al-Qur’an, Al-Zarkashy, 2 jk fj¿u msgqj 226 02& fuu nhsn,a jdlHhka wxl 293" .d,q mdf¾ fld<U 03 msysá Y%S ,xld nhsn,a ix.ufhka ,nd .;a isxy, NdIdfjka mßj¾:kh lrk ,o —f;aud mgqk iys; Y=oaO nhsn,h kj wkqjdoh" f;jk ixialrkfhka Wmqgd .;a;ls' ^The Holy Bible with subject index, New Revised Sinhala Version) (New Translation – Third Edtion) bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 38. 34 ^3& bia,dufhys jla;DjrhdKka jk uqyïuoa ;=udf.a my< úu ms<sn|j nhsn,fha i|yka wkdjels( 1' fudaiia jeks jla;Djrfhla úh hq;=h' fudaiia yd jla;D uqyïuoa ;=udKka ;rï iudk;djhkaf.ka hq;a jla;Djreka fofofkla ;j;a fkdue;s ;rïh' Tjqka fofokdgu Ôú;h ms<sn|j b;du;a mD:q, kS;s ix.%yhla ,nd § we;' Tjqka fofokdu Tjqkaf.a i;=rka iu. igka fldg b;du;a úYauh ckl wdldr j,ska ch ,nd we;s w;r Tjqka fofokdu jla;Djreka f,i yd Wiia foaYmd,lhka f,i ms<s.eksug ,laj we;' Tjqka fofokdju >d;kh lsÍfï l=uka;%K j,ska miqj Tjqka fjk;a m%foaYhkag ixl%uKh fldg we;' fudaiia yd jla;D uqyïuoa ;=udKka w;r iudk;djhka w;rg iajNdúl Wm;" mjq,a Ôú;h yd t;=udkAf.a urKh wvx.= jk w;r" fudaiia yd fhaiqia ls%ia;=iajykafia w;r we;s iudk;djhka by; i|yka lreKq uÕska fkdfmkS hhs' tmuKla fkdj fhaiqia ls%ia;=iajykafiaf.a wkq.dñlhka úiska t;=udj uqia,sïjreka is;k wdldrhg" uqyïuoa yd fudaiia kï jQ jla;Djrfhl= f,ika muKla fkdi,ld t;=udj foúhkaf.a mq;%hd f,io i<lk ,È' tneúka" by; wkdjelsh uÕska i|yka lrkqfha fhaiqia ls%ia;=iajykafia ms<sn|j fkdj jla;D uqyïuoa ;=udKka ms<sn|jhs' ulaksido h;a" fhaiqia ls%ia;=iajykafiag jvd fudaiiag iudk;d olajkqfha jla;D uqyïuoa ;=udKka jk neúks' tfiau" hqfoõjka úiska meyeÈ<s wkdjelska ;=kla i;H jk;=re u. n,d isá nj cqjdï ;=udf.a Y=NwdrxÑh (Gospel) uÕska i|ykafõ' bka m<uqjekak fhaiqia ls%ia;=iajykafiaf.a meñŒuhs' fojekak jqfha t,shdf.a meñŒsuhs' f;jekak jqfha jla;DjrhdKkaf.a meñŒsuhs' Y=oaO jQ cqjdï ;=udg fhduqlrk ,o m%Yak ;=fkka fuh b;du;a meyeÈ,s fjhs' —kqU ljfrla oehs wik ms‚i hqfoõjreka úiska fcrEi,fï isg mQclhkao f,ùhhkao hejQ l<" fcdyka idËs foñka" uu l%sia;iajykafia fkfjñ hs fkdiÕjdu m%ldY lf<ah' tfia kï lsfulao@ kqU t,shdoehs Tõyq weiqy' ke;ehss Tyq lSh' kqU ta Èjeisjrhdo@ hk m%YaKhg;a Tyq ke;ehs lSh' ^Y=oaO jQ cqjdï ^fcdyka& ( 19 - 21& meyeÈ<s lsÍfï igyka iys; nhsn,hlska wm fï ms<sn|j wjOdkh l<fyd;a tys me;s udhsïj, we;s úia;r igyka j, zÈjeisjrhdZ ^jla;DjrhdKka& hk jpkh Y=oaO jQ cqjdï ^fcdyka& 1 ( 21 ys we;s ia:dkh;a" oaú;Sh kS;s ix.%yfha 18 ( 15 ys yd 18 (181 ys i|yka wkdjels j,g iudk jk nj;a wmyg ±l.; yel' fï ish¿ f;dr;=re uÕska wmg ks.ukh lrkqfha oaú;Sh kS;s ix.%yfha 18 ( 18 ys wkdjels uÕska woyia lrkqfha l%sia;=iajykafia ms<sn|j fkdj jla;D uqyïuoa ;=udKka ms<sn|j njhs' 2' hqfoõjkaaf.a ifydaorfhlaa wdíryï yg" bIauhs,a yd Bidla hkqfjka msßñ orejka fofofkl= jQy' ^W;am;a;s l;dj 21& bIauhs,a wrdì cd;slhkaf.a mrmqfrys mshd úh' Bidla hqfoõ cd;slhkaf.a mrmqfrys mshd úh' i|yka lr we;s jla;Djrhd mej; wd hq;af;a hqfoõ cd;sl mrïmrdfjka fkdj Tjqkaf.a ifydaor mrïmrdfjks ^bIauhs,a mrïmrdj&' uqyïuoa hkq bIauhs,a mrïmrdfjka mejf;kafkls' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 39. ^4& w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s jdlHka miq ld,Skj ieneúkau isÿúu' 35 ;jo nhsn,fha fhdidhd 42(1-13 ys mjikafka foúhkajykafiaf.a fiajlhd hkq Tyq úiska —f;dard.kakd ,o mqoa.,hd˜ yd jHjia:dj f.fkk —jla;Djrhd˜ f,ihs' —ieneúkau hqla;sh bgq lrkafkah' t;=ud l,lsfrkafkj;a" wffO¾H jkafkj;a ke;( ñysmsg hqla;sh msysgjk;=re t;=udf.a oyï uÕ Wodjk;=re osjhska n,d isáq we;' ^fhdidhd 42(4&'1 ;jo 11 jk jdlHfha" n,dfmdfrd;a;=fjka isá jla;Djrhd flao¾jrekaf.ka mejf;kafkla f,i i|yka fõ' flao¾jreka hkq ljfrlao@ W;am;a;s l;dfõ 25(13 ys mjik mßÈ flao¾ hkq bIauhs,f.a fojk mq;%hd fõ' tkï jla;D uqyïuoa ;=udf.a uq;=kañ;a;dh' 3' foúhkajykafiaf.a joka jla;Djrhdf.a uqjg oeuQúg Tyq foúhkajykafiaf.a wK mK;a lshdmE hq;=hs' foúhkajykafiaf.a joka ^Y=oaO jQ w,a l=¾wdkh& we;a;gu uqyïuoa ;=udf.a uqj.g ouk ,§' ðnrdhS,a foaj ¥;hdf.a ud¾.fhka foúhkajykafiaf.a i;H jQ joka ^Y=oaO jQ w,a l=¾wdkh& uqyïuoa ;=udg tjQ w;r tajd weiqk f,iu ,shd .ekSu ms‚i ñksiqkag lshk f,ig Tyqg wKlrk ,§' tneúka tu joka Tyqf.a fkdjk w;r tajd Tyqf.a woyia ;=<ska wd foaj,ao fkdfõ' tajd ðnrdhS,a foaj ¥;hd uÕska Tyqf.a uqjÕg oeuQjls' uqyïuoa ;=udf.a Âú; ld,h mqrdjg Tyqf.a wkqoekqu u; fuu joka Tyqf.a wkqdñlhka úiska ,shd ;enQ w;r Tjqka th jkfmd;a l<y' oaú;Sh kS;s ix.%yfhys fuu jla;D;ajh ms<sn|j foúh- kajykafia fufia mjihs' hfula udf.a kdufhka Tyq lshkfoag ijka fkdfokafka kï" uu tjekafkl=g o~qjï lrñ'˜ ^oaú;Sh kS;s ix.%yh 18 ( 18 - 19& tkï nhsn,h úYajdi lrk lõreka fyda fõjd fuu jla;Djrhd mjik foh ms<smeÈh hq;=hs' fuu jla;Djrhd jkafka uqyïuoa ;=udh' ^nhsn,fha i|yka uqyïuoa ;=ud ms<sn|j jeäúia;r ioyd www.islam-guide.com/mib hk fjí wvúhg msúfikak'& ^4& w,a l=¾wdkfhys wkd.; isÿùï ms<sn|j i|yka lr we;s jdlHka miq ld,Skj ieneúkau isÿúu' w,a l=¾wdkfhys wkdjels m<lr ;snQ tjeks tla isÿùuls" m¾ishkajreka úiska frdaukajreka mrojkq ,en jir ;=kl isg kjhla olajdjQ ld, isudjla ;=< È frdaujreka úiska m¾ishdkqjka ch .eksu' w,a l=¾wdkfhys foúhkajykafia fufia mjid we;' frdaujre mrdch lrkq ,enQy' ^wrdì w¾Ooaëmhg& wi,ajeis foaYhl Tjqyq Tjqkaf.a mrdcfhka miq jir ^;=klska fyda kjhlska& lsysmhlska Tjqyq ch.%dys jkafkdah' ^w,a l=¾wdkh 30(2-4& 01 fuu nhsn,a jdlHhka wxl 293" .d,q mdf¾ fld<U 03 msysá Y%S ,xld nhsn,a ix.ufhka ,nd .;a isxy, NdIdfjka mßj¾:kh lrk,o —f;aud mgqk iys; Y=oaO nhsn,h kj wkqjdoh" f;jk ixialrkfhka Wmqgd .;a;ls' (The Holy Bible with subject index, New Revised Sinhala Version)(New Translation – Third Edtion) bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 40. 36 ^5& uqyïuoa ;=ud úiska fmkajk ,o m%d;syd¾hhka ±ka wm b;sydifhys fuu hqoaOhka ms<sn|j mejfikafka fudkjd±hs n,uq' History of the Byzantine ^nhsiekaàka m%dka;fha ch.%yKh& kï jk .%ka:fhys 613 j¾Ifha§ frdau yuqodj úYd, mrdchla ,enq nj i|yka jk w;r fuys m%;sM,hla f,i m¾ishdkqjka blaukskau ish¿ fmruqKq j, isg fmrg meñK we;1' tu ld,fha§ frdaudkqjkag m¾ishdkqjka mrdch lsßug yels fj;ehs is;Sugo fkdyels ;rï úh' kuq;a" jir ;=kl isg kjhla olajd jQ ld, iSudjla ;=< frdaudkqjka ch.%yKh lrk nj l=¾wdkfhys wkdjels mjid ;snqKs' frdaudkqjkaf.a mrdcfhka jir kuhlg miqj tkï 622 j¾Ifha§ yuqodjka fomsßi ^frdaudkqjka yd m¾ishdkqjka& wdfïkshdfjys§ kej; uqK .eiqk w;r tys m%;sM, jqfha" 6132 j¾IfhaÈ frdaudkqjka mrdchg m;aùfuka miqj m<uq jrg frdaudkqjka m¾ishdkqjka mrojd úYsIaG chla ,eîuhs' foúhkajykafia l=¾wdkfhys m<lr ;nQ wdldrhgu tu wkdjelsh ienE úh' fuf,i wdk.; isÿùï ms<sn|j mjikq ,en miqj ienejQ ;j;a fndfyda jdlHhka Y=oaO jq l=¾wdkfha olakg we;s w;ru jla;D uqyïuoa ;=udo tjeks oE m%ldY lr we;'''''''''''''''' ^5& uqyïuoa ;=ud úiska fmkajk ,o m%d;syd¾hhka foúhkajykafiaf.a wkque;sh iys;j jla;D uqyïuoa ;=udKka fndfyda m%d;syd¾hhka isÿfldg we;' fuu m%d;syd¾hhka fndfyda msßia úiska olskq ,eno we;' WodyrKhla f,i( ∗ ulaldfjys jdih l< foaj úYajdih fkdlrkakka jla;D uqyïuoa ;=udf.ka Tjqkg m%d;syd¾hhka fmkajk fuka b,a,d isá wjia:dfõ§ jla;D uqyïuoa ;=udfKda Tjqkg if|ys fonEùu fmkajqy3' ∗ ;j;a tla m%d;syd¾hhla kï" jla;D uqyïuoa ;=udf.a wkq.dñlhka i;=j Tjqkaf.a n÷kaj, b;du;a iq¿ c, m%udKhla muKla ;snqk wjia:dfõ Tjqka b;du;a mssmdifhka fmf<ñka isák úg jla;D uqyïuoa ;=udf.a weÕs,s j,ska c,h .,kakg úh' jla;D uqyïuoa ;=udf.a wkq.dñlhka meñK Tjqkg YÍrh fodajkh lsÍug fyda mdkh lsßug ;rï c,h Tjqkaf.a n÷fkys fkdue;s nj mejiqy' túg jla;D uqyïuoa ;=udKka t;=udf.a yia;h tu n÷k ;=,g ±uQ úg t;=udf.a weÕs,s w;ßka c,h .,d tu werUqks' túg Tjqka tu c,h uÕska ;u mdkSh yd fodajk wjYH;d bgqlr .;ay' tys wkq.dñlhka tlaoyia mkaishhla muK isák ,È4' fuf,i uqyïuoa ;=udKka úiska isÿlrk ,o fiau t;=udg isÿjqk ;j;a fndfyda m%d;syd¾hhka we;' (1) History of the Byzantine State, Ostrogorsky, msgqj. 95. (2) History of the Byzantine State, Ostrogorsky, msgqj 100-101, iy History of Persia, Sykes, fj¿u. 1, msgqj 483-484 n,kak The New Encyclopaedia Britannica, Micropaedia fj¿u 4 msgqj 1036 (3) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 3637" iy iySya uqia,sï #2802' (4) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 3576" iy iySya uqia,sï #1856' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 41. ^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;' 37 ^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;' uqyïuoa ;=udKka jla;Djrfhl= f,i O¾u ¥; fufyjr wdrïlsÍug fmr yd jla;Djrfhl= f,i O¾u ¥; fufyjr werôfuka miqj t;=udKkaf.a ðú;h ixikaokhg ,la l<fyd;a" wmg ks.ukh l< yelsjkafka jla;D uqyïuoa ;=udKka hkq fN!;sl m%fhdack" Wiia nj" lS¾;sh fyda n,h ,nd .ekSu Wfoid jla;D Ndjh ,nd .;a jHdc jla;Djrfhl= nj is;su fya;= iy.; fkdjk njhs' jla;D uqyïuoa ;=ud" jla;Djrfhl= f,i ;u O¾u ¥; fufyjr weröug fmr t;=udKkag wd¾Ól .eg¿ lsisjla fkd;snqKs' id¾:l yd iqm%isoaO fjf<kafol= f,i i;=gqodhl yd iem myiqlï iys; wdodhulao t;=ud i;= úh' jla;Djrfhl= f,i ;u O¾u ¥; fufyjr weröfuka miqj yd th fya;= fldg f.k fN!;sl iïm;a w;ska t;=udKka b;du;a È<s÷ njg m;a jQy' fuh ;jÿrg;a meyeÈ<s lr .ekSu i|yd t;=udf.a Èúh ms<sn|j jk my; m%ldYhka i<ld n,uq( ∗ jrla jla;D uqyïuoa ;=udf.a ìßhla jk wdhsId ;=ñh" t;=ñhf.a nEKkqjka wu;d( —nEKkqjks" jla;DjrhdKkaf.a ksjfiys ^wdydr ms<sfh, lsÍu i|yd& .sks fkdo,ajd udi folla kj i|j,a ;=kla wm .;lr we;af;uq˜ hs mejiqjdh' túg Tyq —kekafoa" Tnj fkdkeis mj;ajd .;af;a l=ulao@˜ hhs úuik ,È' — l¿ meye;s jia;=ka fol" tkï rgb¢ iy c,hhs' kuq;a" jla;DjrhdKkag wi,ajeisj lsßfok Tgqfokqka isák wkaidßjreka lsysmfofkl= isá ksid tu lsß j,ska iaj,amhla jla;DjrhdKkag;a tùug Tjqka mqreÿ ù isáy'˜1 ∗ jla;D uqyïuoa ;=udf.a wkq.dñlfhl= jk iya,a bíkq idoa mjik wdldrhg foúhka úiska t;=udj jla;Djrfhl= f,i hejq ld,fha isg t;=ud wNdjhgm;a jk ;=reu foúhkaf.a jla;DjrhdKka ishqï msá j,ska iE¥ mdka fkdÿgQy2' ∗ jla;D uqyïuoa ;=udf.a ìßh wdhsId ;=ñh mejiQ wdldrhg —jla;DjrhdKka ie;mSu i|yd mdúÉÑ l< t;=udf.a fuÜgh idod ;snqfKa rgb¢ .fiys fl¢ j,ska mqrjk ,o i;aj iulsks3' ∗ jla;D uqyïuoA ;=udf.a wkq.dñlfhl= jQ wñ¾ bíkq w,a ydßia mjik wdl- drhg jla;DjrhdKka wNdjhgm;a jk wjia:dfõ t;=udKka ish .uka ìuka i|yd fhdod.;a fldg¿jd" t;=udf.a m<sy iy mqkH lghq;= i|yd fjka lrk ,o bvï lene,a,la yer lsis÷ uqo,la fyda wka lsis÷ jia;=jla b;sßfldg f.dia fkd;snqKs4' uqia,sï NdKavd.drh jla;D uqyïuoA ;=udKkaf.a Ndrfhys mej;=k;a t;=ud b;du;a ÿlanr Ôú;hla .; l<y' t;=udf.a wNdjhg fmr wrdìhdkq w¾Ooaùmfhys jeä fldgila uqia,sï njg m;a jQ‚' (1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #2972 iy iySya w,a nqydß #2567 (2) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß #5413" iy w,a ;srñ§ #2364 (3) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #2082 iy iySya w,a nqydß #6456 (4) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 2739" iy uqiakoa wyuoa #17990 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 42. 38 ^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;' t;=udf.a ¥; fufyjr wrUd jir oy wglg miqj uqia,sïjreka ch.%dylhka njg m;a jQ kuq;a jla;D uqyïuoA ;=udKkaf.a wNdjh olajdu t;=udKka fuu ÿIalr Èú fmfj;u .; l<y' jla;D uqyïuoA ;=udKka jla;DNdjh ,nd .;af;a ;;ajh" Wiia nj fyda n,h ,nd .ekSfï woyiska úh yelso@ n,h iy ;;ajh N+la;s ú£fï wdYdj idudkHfhka fyd| wdydr mdk" w,xldr we÷ï me<÷ï" úYd, ud<s.d" uqrldj,a" ksiel wdêm;H hkdÈh iu. nef|hs' fuu lsis÷ fohla jla;D uqyïuoA ;=udg wod< fjhso@ fuu meKhg ms<s;=re iemhsug t;=udf.a Ôú;h ms<sn|j b;du;a flá ksßlaIKhka lsysmhla my; mßÈ WmldÍ lr .; yel' jla;Djrfhl= f,i;a" .=rejrfhl= f,i;a" Wiia foaYmd,lfhl= f,i;a" úksYaphlrefjl= f,i;a ;u j.lSï bgq lsÍug wu;rj jla;D uqyïuoA ;=udKka t;=udf.a t¿ fokf.ka lsß foùug;a"1 t;=udf.a we÷ï ms<silr lsÍug;a" t;=udf.a mdjyka w¿;ajeähd lr .eksug;a"2 f.a fodr jev lghq;= i|yd iydh ùug;a"3 ÿ.S mqoa.,hka wikSmjQ wjia:djkaysÈ Tjqkaf.a iqj ÿla ne,Sug hEug;a4 mqreÿ ù isáhy' tfiau t;=udf.a wkq.dñlhska wÕ,la lKsk wjia:dfõ§ Tjqka iu. tlaj tys je,s bj;a lrñka t;=udKka ta i|yd iydh ù we;5' t;=udf.a Èú fmfj; ir< nfõ iy ksy;udkslfï úYauh ckl m%;suQq¾;shls' jla;D uqyïuoA ;=udf.a wkq.dñlhka t;=udKkag mqÿu iy.; wdl- drhg wdorh l<y' f.!rj l<y" tfiau" t;=udj úYajdi l<y' tfia jqj;a t;=ud ksr;=reju wjOdrKh lr isáfha foaj;ajfhka ie<lSu foúhka Wfoid l<hq;= jkjd yefrkakg t;=udKkag fm!oa.,slj tfia fkdl, hq;= njhs' jla;D uqyïuoA ;=udf.a wkq.dñlfhl= jk wkia m%ldY lrk wdldrhg" jla;D uqyïuoA ;=udKka yer Tjqka ±äj wdorh l< fjk;a wfhl= fkdue;s jqj;a" t;=udKka Tjqka wi<g meñfKk úg wfkl=;a mqoa.,hka b;du;a Wiia mqoa.,hkag <.g meñfKk úg ke.sg" .re lrk wdldrhg t;=udg .re lsßu i|yd ke.sg isàu t;=udKka ms<sl=,a l< ksid6 Tjqka t;=udKka fjkqfjka ke.sg fkdisáhy' bia,dufhys iuDêh ms<sn|j wfmalaIdjla we;ssùgu fndfyda l,lg fmr jla;D uqyïuoA ;=udKkag yd t;=uf.a wkq.dñlhkag fndfyda jO ysxid" ÿla fõokd lïlfgd¿ j,g uqyqK §ug isÿjQ hq.hl wdrïNfha§ t;=udKkag b;du;a is;a.kakd iq¿ fhdackdjla bÈßm;a úh' ñ;HoDIaál kdhlhkaf.a ksfhdað;fhl= jk T;and keue;a;d jla;D uqyïuoA ;=udKka lrd meñK" —Tng uqo,a wjYHkï wms Tn fjkqfjka we;s ;rï uqo,a /ialr fokafkuq' túg Tng wm w;ßka b;du;a Okj;a wfhl= ùug yelshs' Tng kdhl;ajh wjYH kï wms Tnj wmf.a rcq f,i Tgqkq m<|jkafkauq hehs mejisSh' (1) i|yka ù we;af;a iy uqiakoa wyuoa # 25517 (2) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 676 iy uqiakoa wyuoa #25517 (3) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 676 iy uqiakoa wyuoa #23706 (4) i|yka ù we;af;a uqj;a;d ud,sla # 531 (5) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß # 3034 iy iySya uqia,sï #1803 iy uqiakoa wyuoa #18017 (6) i|yka ù we;af;a uqiakoa wyuoa #12117 iy w,a ;srñ§ #2754 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 43. ^6& uqyïuoa ;=udKkaf.a ir< Èú fmfj;' 39 fï ish,a, fjkqfjka Tjqka t;=udKkaf.ka tla fldkafoaishla muKla n,dfmdfrd;a;= jqy' tkï" t;=ud ckhdj bia,duh je<|.ekSsug werhqï lsÍu w;ay< hq;= hkak;a" foúhkajykafiaj keuÈfï§ t;=ud lsisÿ i.fhl= fkdue;sj th ;ksju bgql< hq;= nj;ah' fuf,dj jdis m;k mqoa.,fhl=g fuu fhdackd uÕska tla;rd fm<Uúula we;s fkdlrkq we;ao@ fuu fhdackdj bÈßm;a jq úg jla;D uqyïuoA ;=udKka l=uk me;a;la .; hq;=±hs fo.sähdjlg m;aùo @ tfia;a fkdue;s kï flaj,a lsßfï tla;rd l%uhla f,i fuhg;a jvd fyd| §ukdjla wfmalaId lrñka t;=udKka tu fhdackdj m%;slafIam l<do @ t;=udKka tys§ ms<s;=re ÿka wdldrh my; ±lafjhs' —uyd ldreKsl" mru ohdnr foúhkajykafiaf.a kdufhks˜ t;=udKka T;andg w,a l=¾wdkfhys 41 ( 1-381 olajdjq jels mdrdhkdfldg fmkajQy' my; ±lafjkafka tu jels j,ska lsysmhls' fuh mru odhnr" wiuiu lreKdjka;hd ^foúhkajykfia& f.ka my<ùuls' tys mßÉfþohka úia;rj lreKq iys;j olajd we;' wrdì ni okakd ck;djg l=¾wdkhls' Y=N wdrxÑhka yd wk;=re yeÕùï iys; jQjls' tfy;a jeäfofkla fuhg weyqïlka fkd§ m%;sfËam lrhs' ^w,a l=¾wdka 41 ( 2 - 4& ;j;a wjia:djl§ ñksiqka bia,duh fj; le|ùu kj;ajk fuka jla;D uqyïuoA ;=udKkaf.a ndmamd úiska t;=udKkag lrk ,o b,a,sug t;=udf.a ms<s;=r b;du;a iaÒr yd wjxl úh' —ud foúhkajykafiaf.a kdufhka Èjqrd fmdfrdkaÿ fjñ' ndmafma" fuu ld¾hh ^ñksiqka bia,duh fj; le|ùu& w;ayer ±óu fjkqfjka Tjqka udf.a ol=Kf;ys iQ¾hdh;a udf.a jï wf;ys pkahd;a f.kú;a ÿkak;a" foúhka tys ch.%yKh ,nd fok ;=re ud thska je<flñ' tfia;a ke;fyd;a th wdrlaId lrñka ud ñh hñ'˜2 uqyïuoA ;=udKka yd t;=udf.a wkq.dñlhka jir oy;=kla uq¿,af,a b;du;a oreKq jOysxid j,ska mSvkhg m;ajQqjd muKla fkdj" t;=udKkaj >d;kh lsßu i|ydo foaj úYajdih fkdlrkakka fndfyda jdrhla W;aidy fldg we;' tla wjia:djl§ tiùug mjd b;du;au wiSrejq úYd, .,la t;=udKkaf.a ysi u;g fmr,Su uÕska t;=udj >d;kh lsÍug Tjqka ;e;a l<y3' ;j;a wjia:djlÈ t;=udf.a wdydr j,g úI ñY% lr t;=udj >d;kh lsÍug Tjqka W;aidy l<y4' t;=udf.a i;=rkag tfrysj t;=udKka iïmQ¾Kfhka ch.%yKh lr ;ssìh§;a t;rï ÿla lïlfgd¿ yd mß;Hd. j,ska hq;a Ôú;hla iqÿiq hehs ks¾foaY lrkafka l=ula uÕskao@ b;du;a lS¾;su;a wjia:djkays§ mjd t;=udKkaf.a tu id¾:l;ajhg fya;=j t;=udKkaf.a nqoaêh fyda olaI;djhka fkdu foúhkajykafiaf.a Wmldrhu muKla nj ;rfhau m%ldY lrñka" t;=udKka fmkajk ,o ksy;udks nj iy Wodr nj l=ulska úia;r l< yelso@ fuu .;s.=Khka n, ;Kaydfjka fmf<k tfia;a ke;skï ;udf.a hym; .eku is;k mqoa.,fhl=f.a ,laIKhka úh yelso@ (1) w,a iSrdya w,a knùhd" bnka fyIdï" fj¿u 1" msgqj 293-294 (2) w,a iSrdya w,a knùhd" bnka fyIdï" fj¿u 1" msgqj 265-266 (3) w,a iSrdya w,a knùhd" bnka fyIdï" fj¿u 1" msgqj 298-299 (4) i|yka ù we;af;a w,a odßï # 68 iy wnQ odjqoa # 4510 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 44. 40 ^7& bia,dufha wdYap¾hu;a j¾Okh ^7& bia,dufha wdYap¾hu;a j¾Okh fuu mßÉfþoh wjidkfha§ bia,dufhys i;H;djh ms<sn|j tla jeo.;a o¾Ykhla yqjd ±laúu iqÿiqh' weußld tlai;a ckmofha b;du;au fõ.fhka me;sr hk O¾uh bia,duh nj iefjdu oks;s' fï ms<sn|j lrk ,o ksÍlaIKhka lsysmhla my; olajd we;' ∗ —bia,duh hkq weußldfjys fõ.fhkau me;sr hk O¾uh jk w;ru" th wmf.a ñksiqka fndfyda fofkl=g u. fmkajk ia:djr;ajfha l=¿Kls''''˜ ^ys,ß frdoï la,skagka" f,dia wekac,sia ghsïia&1 ∗ —uqia,sïjreka hkq f,dj fõ.fhkau j¾Okh jk lKavdhuhs''''˜ ^ck.yK ix.Kk uKav,h" hQ tia ta gqfâ&2 ∗ —bia,duh hkq rfgys b;du;au is>%fhka j¾Okh jk oyuhs''''˜ ^fcr,aäka fndaï ksjqia fâ ys O¾uh ms<sn|j f,aLl" ksjqia fâ&3 ∗ —bia,dï" tlai;a ck mofhys fõ.fhkau j¾Okh jk O¾uhhs'''˜ ^tß t,a f.da,aâuka ksõfhda¾la ghsïia&4 fuu ixisoaëka uÕska bia,duh hkq i;H jYfhkau foúhkajykafiaf.ka ,o O¾uhla nj fmkakqï lrhs' b;du;a fyd¢ka ie<ls,su;a fkdù b;du;a .eUqßka l,amkd lr fkdn,d bia,duh i;Hhla nj ks.ukh fkdfldg fu;rï weußld- kqjka msßila bia,duh je<|.kq we;ehs is;Ssu widOdrKh' fuu weußldkqjka úúO jQ cd;ska j,g yd úúO iudc uÜgï j,g wh;a jQjka fiau úúO /lshdj, kshqla;jkakkao fjhs' thg úoHd{hka" uydpd¾hjreka" od¾Ykslhka fiau udOHfõ§kao we;=<;ah' l=¾wdkh hkq foúhkajykafiaf.au joka nj;a uqyïuoa ;=udKka i;H jYfhkau foõhkajykafia úiska tjk ,o foúhkaf.a jla;Djrfhl= nj;a bia,duh hkq i;H jYfhkau foúhkajykafiaf.ka ,o O¾uhlau nj;a úYajdi lsÍu i|yd fuu mßÉfþofhys wvx.= jQ lreKq idlaIs iuyrla imhk nj ie,lsh yel' (1) Larry B. Stammer, Times O¾uh ms<sn|j f,aLl, “First Lady Breaks Ground With Muslims,” Los Angeles Times, Home Edition, Metro Section, Part B, uehs 31, 1996, msgqj. 3. (2) Timothy Kenny, “Elsewhere in the World,” USA Today, Final Edition, News Section, fmnrjdß 17, 1989, msgqj. 4A. (3) Geraldine Baum, “For Love of Allah,” Newsday, Nassau and Suffolk Edition, Part II, ud¾;= 7, 1989, msgqj. 4. (4) Ari L. Goldman, “Mainstream Islam Rapidly Embraced By Black Americans,” New York Times, Late City Final Edition, fmnrjdß 21,1989, msgqj 1. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 45. ^1& iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqjhs 41 2 mßÉfþoh bia,dufhka ,efnk m%;s,dN iuyrla bia,duh ;ks mqoa.,hkag fiau iudchg;a m%;s,dN /ila i,ihs' fuu mßÉfþofhys ;ks mqoa.,fhl= i|yd bia,duh uÕska ,nd.; yels m%;s,dN iuyrla i|yka fjhs' ^1& iodld,sl jQ iaj¾.h lrd we;s fodrgqjhs' foúhkajykafiaa mjid we;s wdldrhg ^ uqyïuoaæ fuu w,a l=¾wdkh & úYajdi lrkakd jQ;a ^ta wkqj& hym;a f,i l%shdlrk whg .,d nisk .x.djkaf.ka hq;= iaj¾.h we;ehs Y=NdrxÑ okajkq'''''' ^w,a l=¾wdkh 2(25& foúhkajykafiaa ;j ÿrg;a fufia mjihs" Tnf.a mrudêm;sf.a ohd¿ndjh fj;o" wyfiys yd fmd<fjys m<, n÷ iaj¾.h fj;o fmr.eñ jkak æ th foúhkajykafia .eko Tyqf.a jla;Djrhd .eko úYajdi l< whg ms<sfh< lrwe;' ^w,a l=¾wdkh 57(21& jla;D uqyïuoa ;=udKka wmg mjid we;s wdldrhg iaj¾.jdiSka w;=ßka b;du;a my<u uÜgfñ isákakkag fuf,djg jvd oi .=Khl m%udKhla ,efnkq we;s"1 w;ru Tyqg fyda wehg Tjqka leu;s ´kEu fohla tfuka oi .=Khlska ,efnhs'2 tfiau jla;D uqyïuoa ;=udKka mejiQ wdldrhg( ™iaj¾.fhys ,efnk tla mdohla ;eîug iEfyk bv m%udKh mjd fuu uq¿ f,dalhu iy tys we;s ish¿u fohg jvd fyd|hš3 t;=ud ;j ÿrg;a mejiQ wdldrhg( ™iaj¾.fhys lsis÷ weilska ±l fkdue;s foaj,a" lsis÷ lKlska wid fkdue;s foaj,a fiau lsis÷ ñksia is;lska is;dj;a fkdue;s foaj,a ;sfnhs š 4 tfiau t;=udKka" ™ iaj¾.hg kshu jQjka w;=ßka f,dj jik b;du;au ld,lKaKs mqoa.,hdj tla jrla iaj¾.fhys .s,ajkq ,efì' bka miqj Tyqf.ka" (1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï #186 iy iySya w,a nqydß #6571 (2) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 188 iy uqiakoa wyuoa #10832 (3) i|yka ù we;af;a iySya w,a nqydß #6568 iy uqiakoa wyuoa #13368 (4) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2825 iy uqiakoa wyuoa #8609 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 46. 42 ^2& ksrfhys .skafkka ñ§fï ud¾.hhs ™—wdoïf.a mq;Kqjks" Tn flÈkl fyda lsishï mSvdjla w;aú| ;sfío@ Tn flÈkl fyda lsishï ÿ#Å; Ndjhlg uqyqK md ;sfìo@ ˜ hehs wikq ,efí' túg Tyq zkeyeZ foúhkaf.a kdufhka" —wfyda foúhksæ uu flÈklj;a lsisu ÿ#Å; Ndjhlg uqyqK md fkdue;s w;ru ud yg flÈklj;a mSvdjla w;a ú£ug ,eî fkdue;˜ hehs Tyq mjikq we;š 1 hkqfjkao mejiQy' Tn iaj¾.hg we;=¿ jk úg Tn f,v frda." fõokd" ÿla fyda urKfhka f;dr b;du;a m%S;sodhl Ôú;hla .; lrkq we;¦ foúhka Tn flfrys i;=gq jkq we;' tfiau" Tn tys iodld,slj Ôj;a jkq we;' l=¾wdkfhys foúhkajykafiA mjid we;s wdldrhg" foaj úYajdih lr hym;a ls%hdfjys fhÿKq whj" wms tys háka Èh we<s .,d nisk iaj¾.hg we;=<;a lruq' Tjqka tys iodl,aysu fjfikq we;' ^w,a l=¾wdkh 4(57& ^2& ksrfhys .skafkka ñ§fï ud¾.hhs foúhkajykafiA w,a l=¾wdkfhys fufia mjid we;' foaj úYajdih fkdlr ;jo foaj úYajdih fkdlrkakka f,i ñh.sh who il, uyfmdf<dju rkska jid .e,ùula i|yd jkaÈhla jYfhka th bÈßm;a fldg isáho ksh;jYfhkau Tjqkg mrf,dj§ kskaÈ; ovqjï we;' ;jo Tjqkg msysg ùug lsisjl=o ke;' ^w,a l=¾wdkh 3(91& tneúka" iaj¾.h ,nd .ekSu i|yd ksrfhys .skafkka wdrlaId ùu i|yd;a we;s tlu wjia:dj fuf,dj Ôú;hhs' l=ula ksido lsjfyd;a" hful= foaj úYajdif- hka f;drj ñh .shfyd;a Tyqg foaj úYajdilrkafkl= ùu i|yd kej; fuf,djg meñKSug ;j;a lsis÷ wjia:djla fkd,efnk neúks' úksYaph Èkfha§ foajúYajdi fkdlrkakkag l=ula isÿ jkq weoa±hs w,a l=rdkfhys foúhkajykfia úiska mjid we;af;a fufiah( Tjqkaj ksrh bÈßmsg k;r lrk l,ays kqU Tjqkaj ÿgq úg" wmj kej; jrla ^fmd<jg& hjkafka kï wms wmf.a mßudêm;sf.a wKmk;a ^yd ix×jka& fndre hehs fkdlshkafkuq' ;jo wm foaj úYajdih we;a;ka jkafkuqhs lsh;s' ^w,a l=¾wdkh 6(27& kuq;a" lsisfjl=g;a fuu fojk wjia:dj fkd,efnkq we;' (1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2807, iy uqiakoa wyuoa #12699 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 47. ^3& ksrfhys .skafkka ñ§fï ud¾.hhs 43 jla;D uqyïuoa ;=udKka mejiQ wdldrhg¦ ™ úksYaph Èkfha§ .skakg ^ksrhg& kshu lrk ,o mqoa.,hska w;=ßka fuf,dj Ôú;fhys§ b;du;au m%S;sfhka úiQ mqoa.,hdj ksrfhys tla jrla .s,ajkq ,efì' bka miq Tyqf.ka —wdoïf.a mq;Kqjks" Tn ljodlj;a fyd| fohla ±l ;sfìo@ Tn ljod fyd Èfkl wdYs¾jdohla w;a ú| ;sfìo@˜ hehs wikq ,efì' túg Tyq — keye foúhkajykafiaf.a kdufhkau wfyda foúhksæ hehs mjikq we;'š1 ^3& ienE ika;=Iaáh yd wdOHd;añl iduh ienE ika;=Iaáh yd iduh ,nd.; yelafla fuf,dj ujd md,kh lrk foúhkajykafiaf.a wKg lSlre ùu ;=<sks' w,a l=¾wdkh uÕska foúhkajykafia mjik wdldrhg ( we;a;gu foúhkajykafia .ek isys lsÍfuka ys;g iekiSula ,efí' ^w,a l=¾wdkh 13(28& wksla w;g" l=¾wdkfhka bj;g fhduqjk mqoa.,hkag fuf,dj§ b;d ÿla lror j,ska msß Ôú;hla Wreu fjhs' foúhkajykafia mjid we;s wdldrhg hful= udf.a l=¾wdkhg2 msgq mdkafkao ksh; jYfhkau Tyqf.a Ôú;h ÿIalr tlla fõ' wjidk Èkfha wms Tyqj wka|fhl= f,i ke.sÜgjkafkuq' ^w,a l=¾wdkh 20(124& ñ< uqo,a § ,nd .; yels fN!;sl iem iïm;a N=la;s ú¢ñka isáh§;a iuyreka ishÈú kid .kafka wehs ±hs fï uÕska meyeÈ,s fjhs' WodyrKhla f,i" tla /hl§ fvd,¾ 150"000 lg;a jvd uqo,la bmhSug yqrej isá" l,lg by;§ iqm%isoaO fmdma .dhlfhl= jQ leÜ iaàjkaia ^±ka Tyq hqiq*a bia,dï kï fõ'& foi n,uq' Tyqg lsis÷ fN!;sl id¾:l;ajhla ;=<ska ,nd .; fkdyels jQ ienE i;=g yd iduh bia,duh je<|.ekSfuka miqj Tyqg ,enqKs'3 (1) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2807 iy uqiakoa wyuoa #12699 (2) l=¾wdkh úYajdih fkdlrkakka fiau tys wKmk;a wkqj l%shd fkdlrkakka (3) leÜ iaàjkaia biaa,duh je<|.;a miqj Tyqf.a yeÕSï ms<sn|j Tng oek .ekSug wjYH kï Tyqf.a j¾;udk ,smskh fuhhs'2 Digswell Street, London N7 8JX, United Kingdom. bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 48. 44 ^4& fmr isÿ lrk ,o ish¿ mõ j,g iudj bia,duh je<|.;a mqoa.,hkaf.a ;;= ú;a;s ms<sn|j wOHkh lsÍu i|yd www.islam-guide.com/stories fjí wvúhg msúfikak' ke;skï why Islam is Our Choice1 keue;s .%ka:h n,kak' fuu fmd;a msxfpys iy fjí wvúfha§ Tng bia,duh je<|.;a mqoa.,hkaf.a is;=ï me;=ï ms<sn|jo lshùug yelshdjla we;' Tjqka úúO rgj,g wh;a jQ úúO wOHdmk uÜgï j,ska hqla; jqjka jk w;ru" úúO mßir j, Ôj;a jkakkao fjhs' ^4& fmr isÿ lrk ,o ish¿ mõ j,g iudj hful= bia,duh je<|.;a úg Tyq thg fmr isÿ lrk ,o ish¿u mõ yd whym;a l%shd j,g foúhkajykafia úiska iudj fokq ,efì' wï¾ keue;af;l= jla;D uqyïuoa ;=udKka lrd meñK — ud yg Tnf.a ol=K; fokak' túg uu Tng udf.a mlaImd;S Ndjh ms<sn|j fmdfrdkaÿ fjkakï˜ hehs mejiSh' túg jla;D uqyïuoa ;=udKka t;=udf.a ol=K; È.= l<y' wï¾ Tyqf.a w; bj;a lr .;af;ah' túg jla;D uqyïuoa ;=udfKda ™ wfyda" Tng l=ula isÿùo wï¾ @ š hehs úuiQy' ud lsishï fldkafoaishla bÈßm;a lsÍug is;=fjñ hehs ˜ wï¾ ms<s;=re ÿ‚' ™ Tn bÈßm;a lsÍug n,dfmdfrd;a;= jk fld- kafoaish l=ulao@ š hhs jla;DjrhdKka weiQy' —foúhkajykafia udf.a jerÈ j,g iudj Èh hq;=h˜ hehs wó¾ mejiSh' túg jla;D uqyïuoa ;=udfKda ™bia,duh je<|.ekSu uÕska thg fmr lrk ,o ish¨u mõ uld ouk nj Tn ±k isáfha ke;ao@š 2 hkqfjka mejiQy' jla;D uqyïuoa ;=udKkaf.a my; ±lafjk m%ldYhg wkqj hful= bia,duh je<| .ekSfuka miqj tu mqoa.,hd lrkq ,nk hym;a fyda whym;a l%shd i|yd Tyqg wod< jQ m%;sM, ,efì' ™w;sfYa%IaG jQ yd wdYS¾jdo ,enQ Tnf.a foúhkajykafia b;du;a ldreKslh' hful= hym;a fohla lsÍug is;d isáh;a" Tyq th bgq fkdl<fyd;a Tyqg tla hym;la isÿ lsÍfñ m%;a:, ^mskla& igyka fjhs' Tyq tu hym;a l%shdj bgq l<fyd;a tu l%shdj fuka oi .=Khl isg y;aish .=Khla fyda thg;a jvd jeä jdr .Kkdjla hym;a m%;sM, Tyq fjkqfjka igyka fjhs' hful= tla whym;a l%shdjla isÿlsßug is;d isá kuq;a th bgq fkdl<fyd;a" Tyq fjkqfjka tla hym;la isÿlsßfï m%;sM, igyka fjhs' Tyq tu whym;a l%shdj isÿ l<fyd;a" Tyqg tfrysj tla mjla lsÍfuys m%;sM, igyka fjhs' tfia;a ke;fyd;a" foúhkajykafia úiska th bj;a fldg oukq ,efí'š 3 (1) fuu .%ka:fha l;Djrhd jkafka uqyïuoa tÉ Iysoa h' fuys msgm;la ,nd .ekSu ioyd www.islam-guide.com/stories fjí wvúhg msúfikak' ke;skï fuu m;%sldfjys msgq wxl 69-70 ys i|yka ixúOdkhkaf.ka tlla yd iïnkaO jkak' (2) i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 121 iy uqiakoa wyuoa #17357 (3) i|yka ù we;af;a uqiakoa wyuoa #2515 iy iySya uqia,sï # 131 bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 49. bia,dï hkq l=ulao@ bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla 45 3 mßÉfþoh bia,duh ms<n|j idudkH f;dr;=re bia,dï hkq l=ulao@ bia,dï O¾uh hkq" foúhkajykafiaf.a u.fmkaùu iïmQ¾Kfhkau ms<s.ekSu iy thg lSlre ùuhs' fuu u.fmkaùï foúhkajykafia úiska Tyqf.a wjidk jla;D uqyïuoa ;=udKkag fy<sorõ lrk ,§' bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla ^1& foúhkajykafia ms<sn|j úYajdi lsÍu uqia,sïjreka úiska talSh" lsisfjl=g;a iul< fkdyels" lsis÷ orefjl= fyda iylrefjl= fkdue;s tlu foúfhl= ms<sn|j úYajdi lrk w;ru" Tyq yer wka lsis÷ flfkl=g keuÿï ,eîfñ whs;sh fkdue;s njo úYajdi lr;s' ienE foúhka jkafka Tyqu muKlau jk w;r wka ish¨u foújreka jHdc foújrekafú' Tyqg b;du;a W;=ï jQ kduhka we;s w;r Tyqg b;d Wiia" lsis÷ wvq ¨yqvq lulska f;dr jQ i¾j iïmQ¾K .=Kdx.hka we;' lsisfjl=;a Tyqf.a foaj;ajfha fyda .=Kdx.j, yjq,a lrefjl= fkdfõ' w,a l=¾wdkfhys foúh- kajykfia ;ud ms<sn|j fufia úia;r lrhs' mjikak æ foúhkajykafia tlaflfkls' foúhkajykafia wjYH;djhkaf.ka f;dr jq flfkls' Tyqg odj lsisflfkl= bmÿfka ke;' Tyq lsisfjl=g odj bmÿfkao ke;' ;jo Tyqg iudk lsisfjl= ke;' ^w,a l=¾wdkh 112(1-4& foúhkajykafiaj yer wka lsis÷ wfhl=j he§u fyda wka lsis÷ wfhl=g wdhdpkd lsÍu fyda hdÉ× lsÍu fyda jkaokdudk lsÍfï lsis÷ l%shdj,shlg n÷kaùug lsis÷ ysñlula fkdue;s w;r tu ysñlu we;af;a foúh- kajykafiag muKs' i¾jn,OdÍ jkafka;a" uejqïlrejdKka jkafka;a" mrudêm;s jkafka;a foúhkajykafiau muKlau jk w;r il< úYajfhysu fmdaIlhdKka jkafkao Tyquh' Tyq úÑ;% wËr l,dfjka ,shk ,o ish¨u oE md,kh lrhs' w,al=rdkfhys 112 mßÉfþoh bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula
  • 50. 46 bia,dufhys uQ,sl úYajdihka lsysmhla Tyqf.a lsis÷ ks¾udKhlska Tyqg lsis÷ wjYH;djla fkdue;s w;ru" Tyqf.a ks¾udKhka ish,a, Tjqkg wjYH ish¨u foaj,a foúhkajykafiaf.ka n,dfmdfrd;a;= fõ' Tyquh ish,a, wikakd" ish,a, olskakd" ish¨u oE ±k isákakd' i¾j iïmQ¾K f,iu mejiqjfyd;a" Tyqf.a ±kqu ieÕj mj;sk yd t<smsg mj;ajkakdjQo" fmdÿ yd fm!oa.,sl jQo ish¨u foa wNsnjhs' isÿ jQ ish,a, Tyq okafkah' tfiau" wkd.;fha isÿ jk ish¨ foaj,a o" tAjd flfia isÿ fõo hkako Tyq okS' Tyqf.a leue;a;lska f;drj fuf,dj lsis÷ fohla isÿ fkdfõ' Tyq leu;s ´kEu fohla isÿ fõ' Tyq wleu;s ´kEu fohla isÿ fkdfjkjd fiau tajd lsis÷ Èfkl isÿ jkafkao ke;' Tyqf.a leue;a; wka ish¨u Ôùkaf.a leue;a;g jvd by<ska mj;S' Tyqg ishÆu oE flfrys n,h we;' tfiau Tyqg iEu fohlau lsÍfñ yelshdjo we;' b;du ohdnr jkafkao" b;du;a lreKdjka; jkafkao" b;du;au ;Hd.YS,s jkafkao Tyquh' uqyïuoa ;=udKka f.a m%ldYhkaf.ka tll§ foúhka ;u ueùï flfrys olajk lreKdj ujl wef.a orejdg olajk lreKdjgo jvd b;d wêl nj wm yg mjid we;'1 foúh- kajykafia whqla;sfhka yd l%Er núka f;drh' Tyqf.a ish¨ l%shdjkays§;a" Tyqf.a ish¨ ksfhda.hkays§;a Tyq ish,a, okafkah" b;du;a nqoaêu;ah' hful= yg foúhkajykafiaf.ka lsishï fohla wjYH kï" Tyqg fyda wehg foúhkajykafia bÈßfha ;ud fjkqfjka ueÈy;a jkak hehs wka whf.ka b,a,Sï fkdfldg" ;u wjYH;djh iDcqju Tyqf.ka b,a,Sug yel' foúhkajykafia hkq fhaiqia l%sia;=iajykafiaj;a" l%sia;=iajykafia hkq foúhkajykafiaj;a fkdfú2' l%sia;=iajykafia mjd fuh m%;slafIam fldg ;sfnhs' w,a l=¾wdkfhys foúhkajykafia fufia mjid we;' ußhïf.a mq;%hd uiSya ksh;jYfhkau foúhkajykafia hehs mejiQ wh ienúkau wúYajdijka;hska fõ' biardhs,a orejks æ udf.a iajdñjQo" kqU,df.a iajdñjQo ^tlu& foúhkajykafia kuÈkq' ksh;jYfhkau foúhkajykafiag wdfoaYhla ;nkakkag foúhkajykafia iaj¾.h ;ykï lrk ,§' Tjqkaf.a ksjyk wmdh fõ' ^fujeks& jerÈldrhskag3 lsisfjl= msysg jkafka ke;ehs uiSya mejiQy' ^w,a l=¾wdkh 5( 72& ^1& i|yka ù we;af;a iySya uqia,sï # 2754 iy iySya w,a nqydß #17357 ^2& 1984 cQks 25 Èk ,kavkays wefidaisfhagâ fm%ia wdh;kh úiska jd¾:d lrk ,o wdldrhg rEmj- dyskS jevigykla u.ska úuiSulg ,la lsÍfï§ wex.a,slka ìfIdmajrekaf.ka nyq;rh m%ldY fldg ;snqfKa —fhaiqia l%sia;=ia jykafia foúhka nj úYajdi lsÍu wksjd¾H fldg fkdue;˜ hkqfjks' tka.,ka;fha ìfIdmajreka 39 fofkl=f.ka 31 fofkla fuys§ Pkaoh m%ldY l<y' tu jd¾:dj u.ska ;j ÿrg;a úia;r lrk wdldrhg ìfIdmajreka 31 fokdf.ka 19 fofkl= m%ldY lf<a —l%sia;=iajykafiaj foúhkajykafiaf.a fY%aIaG;u ksfhdað;hd˜ f,i ie<lSu m%udKj;a njhs' fuu Pkao úuiSu isÿlrk ,oafoa ,kavkays —i;s wka; rEmjdyskfha˜ i;sm;d úldYh jk —credo˜ keue;s wd.ñl jevigyfkks' ^3& fuu jerÈldrhskag" nyqfoajjd§kao wh;a fõ' bia,dï ms<sn|j flá wjfndaOhlg rEms; uÕfmkaùula