Medida da latitude dunha localidade no equinoccio de primavera ou de outono.

1. DESCRICIÓN DO PROXECTODESCRICIÓN DO PROXECTO
OBXECTIVO
Calcular a latitude do noso instituto.
COMO?
Medindo a sombra proxectada por un pau de aproximadamente un
metro de altura.
Cun sinxelo cálculo matemático obtemos o valor da latitude. Este
valor, xunto ao da lonxitude que consultamos nun atlas, permítenos
localizar a nosa posición nun mapa.
CANDO?
No equinoccio de outono ou no equinoccio de primavera.
QUEN?
No proxecto participan varios centros de secundaria de catro
continentes. Empregamos os datos de todos os participantes para
coñecer a súa localización.

2. A ROTACIÓN TERRESTREA ROTACIÓN TERRESTRE
A Terra xira sobre un eixo
imaxinario que pasa polos polos.
Tomando como referencia as
estrelas, a terra tarda 23h56'4'' en
dar unha volta completa (día
sidéreo).
Se tomamos como referencia o Sol,
o mesmo meridiano terrestre pasa
fronte á nosa estrela cada 24 horas
(día solar).
Este movemento dá lugar ao día e á
noite.
O eixo de rotación está inclinado
23,6º respecto á liña perpendicular
ao plano da eclíptica.

3. A TRASLACIÓN TERRESTREA TRASLACIÓN TERRESTRE
A Terra segue unha traxectoria elíptica de 930 millóns de quilómetros de lonxitude.
Percorre esta distancia a unha velocidade media de 29,5 km/s, manténdose a unha
distancia media do Sol de 150 millóns de kilómetros.
Dado que a órbita descrita pola Terra é elíptica, a distancia entre o Sol e a Terra vai
variando ao longo do ano.
A Terra percorre a súa traxectoria a unha velocidade variable, maior no perihelio
(punto máis cercano ao Sol) ca no afelio (punto máis lonxano). O tempo aproximado
que tarda a Terra en dar unha volta completa é de 365 días e 6 horas.

4. COORDENADAS XEOGRÁFICAS
LATITUDE E LONXITUDE. HORA SOLAR.LATITUDE E LONXITUDE. HORA SOLAR.
HORA GMT (Greewich Mean Time)
http://todo-geo.blogspot.com.es
http://alvarezdaneri.com.ar
No equinoccio de outono, que sucede en horario estival, a hora española é GMT+2. Lalín
sitúase aproximadamente 8º graos ao oeste do meridianto de Greenwich. Isto fai que as
12.00 do mediodía segundo a hora solar, sexan aproximadamente ás 14:30 hora española.
No equinoccio de primavera, que sucede en horario invernal, a hora española é GMT+1,
polo que o Sol indicará as 12 do mediodía aproximadamente á 13:30.
COORDENADAS DE LALÍN
8º 6' 41” O
42º 39' 40” N

5. QUE SUCEDE NOS EQUINOCCIOS?QUE SUCEDE NOS EQUINOCCIOS?
O eixo de rotación da Terra é perpendicular aos raios do Sol, que caen verticalmente
sobre o ecuador.
No ecuador, un pau non produce sombra ás 12 do mediodía hora solar. Noutras
localizacións xeográficas, medindo a lonxitude da sombra e aplicando trigonometría
básica, pódese calcular directamente a latitude correspondente.

6. MATERIAL
Cinta métrica.
Pau de entre 60 e 100 cm.
Cartolina.
PROCEDEMENTO EXPERIMENTALPROCEDEMENTO EXPERIMENTAL
PROCEDEMENTO
Medimos a lonxitude do pau.
Medimos a lonxitude da sombra ás 12.00 hora solar
facendo unha marca na cartolina.
Realizamos unha medida cada grupo.
CÁLCULOS
θ=
lonxitude da sombra
longitud do pau
; θ = arc tan
lonxitude da sombra
lonxitude do pau
; θ=latitude
Grupo Pau
(cm)
Sombra
(cm)
Latitude obtida
experimentalmente
1 78,4 69,2 41,43
2 87,9 80,5 42,48
3 61,3 55,3 42,05
4 89 82,7 42,90
5 87,8 79,3 42,12
42,2 ± 0,4= 42º12' ± 24'