Η Δυναστεία των Παλαιολόγων - Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843
1. ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ 3ΗΣ
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1843
Οι πρωταγωνιστές
Αποτέλεσμα της συνωμοτικής αυτής δράσης υπήρξε το
Κίνημα της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, το οποίο επέφερε
πολιτειακή αλλαγή στην κατεύθυνση της συνταγματικής
μοναρχίας.
Οι πολιτικοί οργανωτές του κινήματος
•
• Α. Μεταξάς
3. • είχαν από τον Αύγουστο προσεταιριστεί αξιωματικούς
που κατείχαν σημαντικές θέσεις στο στρατιωτικό
μηχανισμό. H συμμετοχή τους συνεπώς κατά την
εκδήλωση του κινήματος κρινόταν απαραίτητη για την
επιτυχία του. Oι συνταγματάρχες Καλλέργης (διοικητής
ιππικού Αθηνών), Σκαρβέλης (διοικητής πεζικού Αθηνών)
και Σπυρομήλιος (διοικητής Σχολής Ευελπίδων) ήταν
εκείνοι που, σύμφωνα με το σχέδιο, θα στασίαζαν την
καθορισμένη ημερομηνία, θέτοντας το Παλάτι προ
τετελεσμένων γεγονότων.
• Ο λαός στη συνέχεια και στρατός απαιτούν την άμεση
σύγκληση Εθνοσυνέλευσης για την κατάρτιση
Συντάγματος.
4. ΣΥΝΤΑΓΜΑ 1844
• §1 Επανάσταση 3ης Σεπτεμβρίου = καταλύτης στα
πολιτικά πράγματα
• 1.Εκφράστηκαν οι πολιτικές και ιδεολογικές
αντιλήψεις των κομμάτων με σαφήνεια
• 2. Τα κόμματα αρχίζουν να παίζουν ενεργό πολιτικό
ρόλο
• 3. Γίνονται ευδιάκριτες οι διαφορές των κομμάτων
5. • ΚΟΙΝΕΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΚΟΜΜΑΤΩΝ:
• Σύνταγμα (ακόμη και το ρωσικό κόμμα)
• Περιορισμός εξουσιών βασιλιά
• §2 Εθνοσυνέλευση 1843-1844:
• Τη διευθύνουν οι ηγέτες των τριών κομμάτων αφού:
• Α. Απέφυγαν ακραίες θέσεις
• Β. Επιβλήθηκαν στους ριζοσπάστες
•
• Από κοινού αποφάσεις
•
• Συνταγματική κατοχύρωση δικαιωμάτων
6. 1 Ισότητα απέναντι στο νόμο
2 Απαγόρευση δουλείας
3 Οικογενειακό άσυλο
4 Ελευθερία γνώμης-τύπου
5 Προστασία ιδιοκτησίας
6 Δωρεάν εκπαίδευση
Κοινή απόφαση: αξίες και δικαιώματα έπρεπε να προστατευτούν
από την αυθαιρεσία της κρατικής εξουσίας.
ΑΔΥΝΑΜΙΑ: Δεν κατοχυρώθηκε το «συνέρχεσθαι και
συνεταιρίζεσθαι» που οδήγησε σε εμπόδια στη συγκρότηση
κομμάτων
7. Καθορισμός βασιλικών εξουσιών:
Συμμετοχή του βασιλιά
o 1.Στην άσκηση νομοθετικής
εξουσίας
o 2.Στην αρχηγία του κράτους
o 3.Στην αρχηγία του στρατού
(Γερουσιαστές ισόβιοι-
Διορίζονται από το βασιλιά )
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ : o Καμία βασιλική πράξη δεν
είχε ισχύ χωρίς την
προσυπογραφή του αρμόδιου
υπουργού
§3
8. Άλλες διατάξεις:
o Καθολική ψηφοφορία για τους άνδρες ( παγκόσμια πρωτοτυπία)
o Εκλογική διαδικασία (Ψήφος σε ψηφοδέλτια διαφορετικών συνδυασμών)
o Ύπαρξη βουλής και Γερουσίας : Γερουσιαστές ισόβιοι-Διορίζονται από το
βασιλιά
9. •
• §4 Δεν υπήρξε πρόβλεψη για τα κόμματα
• Σύνθεση κοινοβουλευτικών επιτροπών με κλήρωση
• Διαβουλεύσεις παρατάξεων και , συχνά, συναίνεση
• §5 (Ο ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟΣ)
• Η Καθολική ψηφοφορία:
o 1. Δημιούργησε νέους όρους για πολιτική, κομματική δράση
o 2. Άνοιξε ευρύ πεδίο για τη συμμετοχή πολιτών / κομμάτων στο δημόσιο
βίο
o 3. Διευκόλυνε τη διεκδίκηση συμφερόντων
10. o Παράγοντες διαμόρφωσης φιλελεύθερων
πολιτικών διαδικασιών και λειτουργίας
κομμάτων :
o 1. Μικρή πολιτική ομάδα
o 2. Επίδραση δυτικών προτύπων , που παραμορφώθηκαν λόγω του μικρού
βαθμού ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας
• ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
o 1 - Δέχτηκε επιδράσεις δυτικών προτύπων (αλλά)
o 2 - Ακολούθησε δικούς του δρόμους ανταπόκριση στα προβλήματα της
κοινωνίας
o 3 - Ρίζωσε
o 4 - Δεν αποτέλεσε προϊόν στείρας μίμησης:
• α. Ενεργοποίησε μεγάλα τμήματα
πληθυσμού
• β. Σταδιακά συγκροτήθηκε κράτος
• δικαίου
o 5 - Τα κόμματα ανταποκρίνονταν στις ανάγκες των ανθρώπων που τα
δημιούργησαν
o 6 - Δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν με τους σημερινούς όρους (αριστερά –
δεξιά)