1. Διδακτικό σενάριο
Εκπαιδευτικός :Παππά Αμαλία
5ο
Νηπιαγωγείο Θήβας
Τίτλος: Δημιουργία ταινίας (Θέμα της ταινίας: φωτογράφηση των σταδίων της κατασκευής
μας { συνεργάζονται 2 νήπια στη γωνιά του οικοδομικού υλικού}και ακουστική περιγραφή
τους με τη βοήθεια λεζάντας)
Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Γλώσσα: προφορικός και γραπτός λόγος, Πληροφορική
,μαθηματικά.
Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή αντιλήψεις των παιδιών: Εξοικείωση με το
πληκτρολόγιο(γράμματα ,αριθμοί και η θέση τους στο πληκτρολόγιο), γνωρίζουν την
συμβατική φορά ανάγνωσης(διαβάζουμε από αριστερά προς τα δεξιά και από πάνω προς
τα κάτω), γνωρίζουν που είναι ο δείκτης του βέλους στο βοηθητικό φύλλο εργασίας,
γνωρίζουν τα χρώματα και τις λεζάντες ως είδος κειμένου, αναγνωρίζουν το δεξί και
αριστερό μέρος του ποντικιού.
Σκοπός και στόχοι: Σκοπός είναι να αρχίσουν συνειδητοποιούν τις ενέργειες που κάνουν
στο παιχνίδι ώστε σταδιακά να περάσουν από τον απλό χειρισμό των αντικειμένων στην
νοερή αναπαράσταση των ενεργειών τους και στην ανάπτυξη της σκέψης τους. Στόχοι: να
διηγούνται / αφηγούνται , να συνειδητοποιήσουν ότι ο γραπτός λόγος είναι αναπαράσταση
της γλώσσας και η εικόνα είναι αναπαράσταση του κόσμου , να κατανοήσουν γενικά
στοιχεία από τη σχέση προφορικού-γραπτού λόγου, να συνειδητοποιήσουν σταδιακά στα
φωνήματα της ομιλούμενης γλώσσας αντιστοιχούν γράμματα, να ταυτίζουν τον υπολογιστή
με μια μηχανή που βοηθάει τον άνθρωπο στην εργασία του και που μπορεί να τον
χρησιμοποιήσει για παιχνίδι και διασκέδαση, να οργανώνουν και να επεκτείνουν τις
γνώσεις τους σχετικά με τους αριθμούς .(ΔΕΠΠΣ για το νηπιαγωγείο)
Κατηγορία λογισμικού-συνδυασμός κατηγοριών λογισμικού: windows movie maker.Το
συγκεκριμένο λογισμικό μας δίνει τη δυνατότητα να βάλουμε λεζάντες στις φωτογραφίες
μας καθώς και να ενσωματώσουμε αρχείο ήχου(προφορική περιγραφή του παιδιού για την
κατασκευή του) και μετά να παρουσιάσουμε το συνολικό αποτέλεσμα με μορφή ταινίας. Τα
νήπια μπορούν να ακούν τις περιγραφές τους και να τις συγκρίνουν με καινούργιες
περιγραφές. Με αυτόν τον τρόπο βελτιώνουν τον προφορικό τους λόγο, αναπτύσσοντας
παράλληλα μεταγνωστικές ικανότητες.(H ικανότητα του να μαθαίνω πώς να μαθαίνω)
Διάρκεια : 4 διδακτικές ώρες
Οργάνωση της τάξης και απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή: 2 παιδιά στη γωνιά του
υπολογιστή την ώρα των αυθόρμητων δραστηριοτήτων ,ηλεκτρονικός υπολογιστής,
πίνακας αναφοράς με τις φωτογραφίες και τις λεζάντες.
2. Θεωρητική στήριξη του σεναρίου: . Το σενάριο στηρίζεται στις εξής θεωρίες μάθησης:
Δομικός Κονστρουκτιβισμός του Piaget( ο μαθητής κατασκευάζει τη γνώση με το δικό του
τρόπο: αυτό συμβαίνει κατά την διάρκεια που παίζει το παιδί και χειρίζεται αντικείμενα),
Κοινωνικός Κονστρουκτιβισμός τουVygotsky(αποδίδουν μεγάλη σημασία στη γλώσσα ως
παράγοντα για τη μάθηση και στηρίζονται στη ζώνη της επικείμενης ανάπτυξης δηλαδή την
απόκτηση γνώσεων με τη βοήθεια του περιβάλλοντος και την συνεργασία).Ο ρόλος της
νηπιαγωγού στο σενάριο σύμφωνα με τη θεωρία αυτή είναι να καθοδηγεί ,να εμψυχώνει
και να βοηθάει τα νήπια. Επίσης επεκτείνει την σκέψη τους την ώρα που παίζουν και τα
βοηθά να πάνε ένα βήμα παραπάνω που δεν θα μπορούσαν χωρίς καθόλου στήριξη. (Η
λεκτική διατύπωση βοηθά τα νήπια να συνειδητοποιούν τις πράξεις τους .Ερωτήσεις του
τύπου τι θα συμβεί αν βάλεις πολλούς κυλίνδρους και τον ένα πάνω στον άλλο ,βοηθούν το
νήπιο να προβληματίζεται και να προτείνει το ίδιο λύσεις ). Στη συνέχεια αφήνει τα παιδιά
να συνεργαστούν(η συνεργασία βοηθάει τα νήπια να αλληλεπιδράσουν και να καταφέρουν
καλύτερα αποτελέσματα. Περνούν έτσι από το μοναχικό παιχνίδι: Απλός χειρισμός των
αντικειμένων στο συνεργατικό παιχνίδι: Λεκτική επικοινωνία) και να δουλέψουν μόνα τους
παρατηρώντας τη δική της παρέμβαση στο παιχνίδι τους. Όταν τελειώσουν την κατασκευή
τους μαγνητοφωνεί την περιγραφή που δίνουν για την κατασκευή τους. Με την
ηχογράφηση της περιγραφής τους τα νήπια μαθαίνουν να στοχάζονται για το παιχνίδι τους
, να το βελτιώνουν και να μαθαίνουν έννοιες από όλα τα γνωστικά αντικείμενα με
ευχάριστο τρόπο.Μετά μπορούν να εφαρμόζουν τις έννοιες που μαθαίνουν στο παιχνίδι
τους στις δραστηριότητες που γίνονται για την ανάπτυξη των ικανοτήτων.
Περιγραφή και αιτιολόγηση του σεναρίου: Το σενάριο στοχεύει στην ανάπτυξη της
μεταγνωστικής ικανότητας των παιδιών. Η συγκεκριμένη δεξιότητα θεωρείται σημαντική
για την ανάπτυξη της αφαιρετικής και της κριτικής σκέψης αργότερα. Με τις προφορικές
οδηγίες της νηπιαγωγού ,το βοηθητικό εκτυπωμένο έγγραφο του word και με τη βοήθεια
του πίνακα αναφοράς στον οποίο η εκπαιδευτικός έχει γράψει κάτω από κάθε
φωτογραφία τις λεζάντες με την σειρά που εξηγούν όλα τα στάδια της κατασκευής τους
(αρχική φωτογραφία, ενδιάμεσες φωτογραφίες έως το τελικό αποτέλεσμα) τα νήπια
δημιουργούν τη δική τους ταινία. Το σενάριο είναι απόλυτα συμβατό με το Αναλυτικό
Πρόγραμμα Σπουδών για το Νηπιαγωγείο γιατί στηρίζεται στο παιχνίδι, το οποίο θεωρείται
πρωταρχική πηγή μάθησης για το νηπιαγωγείο, και αποδίδει μεγάλη σημασία σε αυτό με
την δημιουργία ταινίας. Το σενάριο θα βοηθήσει τα νήπια να οργανώνουν την σκέψη τους
,να βελτιώνουν σταδιακά τον προφορικό τους λόγο ακούγοντας τις περιγραφές τους και να
βλέπουν όλα τα στάδια της δικής τους κατασκευής σαν μια ταινία με πρωταγωνιστές τους
εαυτούς τους ,αναπτύσσοντας έτσι αυτοεκτίμηση και εκτίμηση για τις δουλειές των άλλων(
σημαντικές δεξιότητες για τη μάθηση). Τα νήπια συνεργάζονται στην γωνιά του υπολογιστή
:κάθε νήπιο γράφει την δική του λεζάντα.(Δηλαδή τη δική του περιγραφή για το δικό του
στάδιο της κατασκευής).Το αρχείο ήχου περιλαμβάνει τις αφηγήσεις και των 2 νηπίων
εφόσον συνεργάστηκαν στη γωνιά και μπαίνει στους προσωπικούς φακέλους και των 2
νηπίων. Στη γωνιά του υπολογιστή συμμετέχουν εναλλάξ στην πληκτρολόγηση της
λεζάντας. Για το αρχείο ήχου και την εγγραφή DVD προσπαθούν και τα 2 νήπια βάζοντας το
ποντίκι εκεί που βλέπουν τον δείκτη του βέλους στο βοηθητικό φύλλο εργασίας.
3. Σχόλιο: Χρησιμοποιώ άλλες φωτογραφίες στα φύλλα εργασίας για ευνόητους
λόγους(προστασία δεδομένων). Η νηπιαγωγός παράλληλα με τις προφορικές οδηγίες έχει
εκτυπώσει ένα έγγραφο του word με τα σημεία που πρέπει να τοποθετήσουν τα νήπια το
ποντίκι και να κάνουν κλικ για αναζήτηση φακέλου , επιλογή φωτογραφίας, εισαγωγή και
γραφή λεζάντας ,εισαγωγή ήχου και εγγραφή DVD και το έχει δώσει στα νήπια. Έχει
τοποθετήσει ένα κενό DVD στον υπολογιστή για την εγγραφή.
Φύλλα εργασίας: : Φύλλα εργασίας για την 1η
διδακτική ώρα: Τα νήπια δημιουργούν τον
προσωπικό τους φάκελο. Φύλλα εργασίας για την 2η
διδακτική ώρα :Τα νήπια αναζητούν
τον προσωπικό τους φάκελο και επιλέγουν τις φωτογραφίες τους. Φύλλα εργασίας για την
3η
διδακτική ώρα :Βρίσκουν πως θα βάλουν τις λεζάντες στις φωτογραφίες καθώς και που
θα γράψουν τις λεζάντες. Φύλλα εργασίας για την 4η
διδακτική ώρα: Μαθαίνουν με ποιο
τρόπο θα προσθέσουν το αρχείο ήχου και θα εγγράψουν την ταινία σε DVD.
Πρόσθετες πληροφορίες: Το σενάριο μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία θεματικών
ενοτήτων και στην ανάπτυξη σχεδίων εργασίας με αφορμή τις έννοιες που αναδύονται από
το παιχνίδι των παιδιών. Η σημασία που δίνει η νηπιαγωγός στο παιχνίδι των παιδιών
συμβάλλει στην ομαλή γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη του νηπίου . Το παιδί δεν
μαθαίνει και δεν αναπτύσσει σωστά τα συναισθήματά του παίζοντας μόνο αλλά όταν
κάποιος δίνει νόημα σε αυτές τις δραστηριότητες εμπλουτίζοντας το περιεχόμενό τους και
δίνοντας το έναυσμα για περισσότερες αναζητήσεις από την πλευρά του νηπίου. Εφαρμογή
της θεωρίας :ζώνη της επικείμενης ανάπτυξης.(Το παιδί μπορεί να φθάσει μέχρι ένα
ορισμένο σημείο στη μάθηση μόνο του . Με την κατάλληλη στήριξη φθάνει λίγο παραπάνω.
Η στήριξη έχει την έννοια του ότι δίνω βοήθεια μέχρι εκεί που επιτρέπει το νοητικό
επίπεδο του μαθητή για να μην αποθαρρύνω την προσπάθεια που καταβάλλει).
Βιβλιογραφία: ΔΕΠΠΣ για το Νηπιαγωγείο(2003),
Οδηγός Νηπιαγωγού(2006)