2. Gelişen bilgi ekonomisi sürecinde, organizasyonel anlamda entelektüel sermayenin ilk olarak Thomas Stewart taraf ndan 1991 yılında beyin makalesi ile gündeme geldiği bilinmektedir. Bu makalede entelektüel sermaye, işletmeye piyasada rekabet avantaj sağlayan, işletme çalışanlarının bildiği her şeyin toplamı olarak tanımlanmıştır. Stewartn; bilindiği entellektüel sermaye tanımları arasında ise buluşçuluk ve yenilenmenin kaynağı olan bireyin bilgi ve know-how birikimi veya insan beyinlerinde gömülü olan yetenek, beceri, uzmanlık sayılabilir. ENTELLEKTÜEL SERMAYE NEDİR
4. İnsan sermayesi, entellektüel sermaye modellerinin temel bileşeni olarak kabul edilmektedir. En basit haliyle bir işletmenin çalışanlarına ait bireysel bilgi stoğu olarak tanımlanabilir (Bontis ve diğerleri, 2001) ve çalışanın bilgi, beceri, motivasyon ve iş yapma sermayelerine bağlıdır. Bu sermayeyi geliştirmek ise, çalışanların fikirlerine önem vererek ve iş geliştirmeye yönelik önerilerini dinleyerek gerçekleştirilebilir. İNSAN SERMAYESİ
5. Yapısal sermaye, bilginin işletme faaliyetlerinde sürekli olarak kullanılmasını. Öğrenmeyi ve öğrenilenleri paylaşmayı özendiren bir kültürel yapıdır. İşletmenin verimliliğini ve karlılığını arttırmak için uygulanmiş ya da uygulanacak yönetim araçları,iyileştirme teknikleri,bilgi teknolojisi sistemi, ARGE çalışmaları, patent ,amblemler yapısal sermayenin kapsamında yer alır. Yapısal sermaye, işletmenin pazar ihtiyaçlarını karşılayabilmeye yönelik örgütsel yetenekler toplamı olarak ifade edilebilir. YAPISAL SERMAYE
6. Müşteri sermayesi, organizasyonun müşteri, tedarikçi ve toplumun geri kalan kesimiyle ilişkisinin değerini ortaya koyar ve söz konusu kişilerin organizasyona bağımlılıklarını ifade eder. Bilgi akışına müşterilerin de dahil edilmesi şirkete fayda sağlaması açısından önemlidir. Belli konularda bilgilendirilmiş ve hatta yetkilendirilmiş müşteriler; kuruluşun ve kendilerinin gelişmesine olumlu katkılarda bulunacaktır. Şirket –müşteri ilişkilerini 4 farklı seviyede incelemek mümkündür. Ticari İşlemler: Bir ürün ya da servisin bir defalık .satışıdır. Satıcıların yalnız satış, alıcıların da yalnız alım yaptığı işlemlerdir. Ürün Çözümleri : Müşterinin istediği bir özelliği karşılayabilmek için uygun niteliklerde bir ürün ya da servisin önerilmesidir. İş Çözümleri : Müşterinin ihtiyaç duyduğu değeri yaratabilmek için kazanç ve niteliklerin değerlendirilerek müşteriye bir servis olarak sunulmasıdır. Partnerlik : İş fırsatların yaratılması ve değerlendirilmesi için karşılıklı anlayış ve güven içerisinde müşteriyle birlikte çalışılmadır. MÜŞTERİ SERMAYESİ
7. Şirket –müşteri ilişkilerini 4 farklı seviyede incelemek mümkündür: Ticari İşlemler: Bir ürün ya da servisin bir defalık .satışıdır. Satıcıların yalnız satış, alıcıların da yalnız alım yaptığı işlemlerdir. Ürün Çözümleri : Müşterinin istediği bir özelliği karşılayabilmek için uygun niteliklerde bir ürün ya da servisin önerilmesidir. İş Çözümleri : Müşterinin ihtiyaç duyduğu değeri yaratabilmek için kazanç ve niteliklerin değerlendirilerek müşteriye bir servis olarak sunulmasıdır. Partnerlik : İş fırsatların yaratılması ve değerlendirilmesi için karşılıklı anlayış ve güven içerisinde müşteriyle birlikte çalışılmadır. MÜŞTERİ SERMAYESİ
8. “Entelektüel sermayenin değeri, bir şirketin benzer maddi varlıklarla ortalama bir rakipten daha iyi performans gösterme gücüne eşittir.” Michael Maloneise entelektüel sermayeyi; insan sermayesi, yapısal sermaye ile müşteri sermayesi unsurlarından meydana gelen ve entelektüel sermayenin değerini, işletmenin piyasa değerinden defter değerinin çıkartılmasıyla hesaplanan bir bileşen olarak ele almaktadır. ENTELLEKTÜEL SERMAYENİN ÖLÇÜLMESİ
9. İşletmenin görünmeyen entelektüel varlıklarının görünür hale getirilmesi, işletmenin fon bulma olanaklarını önemli ölçüde arttıracaktır. İşletmeler, kredi kurumlarına sahip oldukları entelektüel varlıkları (söz gelimi diğer işletmelere göre yüksek olan bir “işgörenlerinin becerilerini geliştirme hızı”nı) bir teminat olarak gösterebilirler. Özellikle teknoloji alanında girişimde bulunan küçük işletmeler için entelektüel sermaye, risk sermayesi bulma olanaklarını arttırabilir. Yüksek piyasa değerine sahip bir işletme, bu yüksek değerin kaynağını yatırımcılara bu şekilde göstermiş olacaktır. ENTELEKTÜEL SERMAYE ÖLÇÜMÜNÜN İŞLETMELERE SAĞLAYACAĞI ETKİLER
10. Halka açık ya da açılmayı düşünen bir işletmenin entelektüel sermayesini ve bunun gelecekte yaratacağı gelir potansiyelini göstermesi, işletmenin hisse senetlerinin fiyat performansını arttırıcı etki yapacaktır. Halka açık olmayan bir işletme herhangi bir amaçla değerlenirken ölçülmüş ve raporlanmış entelektüel sermaye, satıcı işletme için pazarlık unsuru olacak ve satış fiyatını arttırıcı etki yapacaktır Yeni ekonomi kurallarına uyum sağlamada, işletmenin rakiplerine karşı ne durumda olduğunun analiz edilebilmesini, zayıf yönlerinin bulunarak geliştirici çabalara girişilebilmesini sağlayacaktır. ENTELEKTÜEL SERMAYE ÖLÇÜMÜNÜN İŞLETMELERE SAĞLAYACAĞI ETKİLER
11. İşletmeler için gelecek yüzyılda uygulayacakları en önemli stratejilerinin bünyelerinde bulunan yetenekli insanları kaybetmemek, diğeri işletmelerdeki yetenekli insanları kendi bünyelerine kazandırmak olacak gibi gözükmektedir. Motorola, Nokia, Microsoft ve IBM gibi entelektüel sermayenin önemini kavramış olan işletmeler yeni beyinler için birbirleriyle yarışır hale gelmişlerdir. Bugün dünyanın en ünlü yazılım isletmesi olan Microsoft’un değeri 450 milyar dolardır. Oysa bu isletmenin fiziksel varlıklarının değeri sadece 10 milyar dolardır. Bu işletmeyi değerli kılan, çalışanların sahip olduğu entelektüel sermayeleridir(Seçkin, 1999;194.) ENTELEKTÜEL SERMAYENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
12. İşletmenin görünmeyen entelektüel varlıklarının görünür hale getirilmesi, işletmenin fon bulma olanaklarını önemli ölçüde arttıracaktır. İşletmeler, kredi kurumlarına sahip oldukları entelektüel varlıkları (söz gelimi diğer işletmelere göre yüksek olan bir “işgörenlerinin becerilerini geliştirme hızı”nı) bir teminat olarak gösterebilirler. Özellikle teknoloji alanında girişimde bulunan küçük işletmeler için entelektüel sermaye, risk sermayesi bulma olanaklarını arttırabilir. Yüksek piyasa değerine sahip bir işletme, bu yüksek değerin kaynağını yatırımcılara bu şekilde göstermiş olacaktır. Halka açık ya da açılmayı düşünen bir işletmenin entelektüel sermayesini ve bunun gelecekte yaratacağı gelir potansiyelini göstermesi, işletmenin hisse senetlerinin fiyat performansını arttırıcı etki yapacaktır. ENTELEKTÜEL SERMAYE ÖLÇÜMÜNÜN İŞLETMELERE SAĞLAYACAĞI ETKİLER
13. Halka açık olmayan bir işletme herhangi bir amaçla değerlenirken ölçülmüş ve raporlanmış entelektüel sermaye, satıcı işletme için pazarlık unsuru olacak ve satış fiyatını arttırıcı etki yapacaktır Yeni ekonomi kurallarına uyum sağlamada, işletmenin rakiplerine karşı ne durumda olduğunun analiz edilebilmesini, zayıf yönlerinin bulunarak geliştirici çabalara girişilebilmesini sağlayacaktır. ENTELEKTÜEL SERMAYE ÖLÇÜMÜNÜN İŞLETMELERE SAĞLAYACAĞI ETKİLER
