cantigas de escarnio e maldicir

1. CANTIGAS DE
ESCARNIO E MALDICIR

2. TIPOS
• Cantigas de escarnio: critican de xeito indirecto e
encuberto. Empregan a ironía, palabras con dobre
entendemento e eufemismos.
• Cantigas de maldicir: critican directamente, chamando
as cousas polo seu nome.

3. TEMAS
• Sátira política.
• Sátira social e persoal.
• Sátira literaria.
• Sátira moral.

4. SÁTIRA POLÍTICA
• Crítica aos nobres e eclesiásticos que traizoaron a
Sancho II e apoiaron a D. Afonso de Boloña
entregándolle os castelos.
• Covardía de certos nobres de Afonso X na guerra de
Granada contra os árabes.
• Outros sucesos concretos que inspiraron cantigas soltas
como por exemplo “Ora faz ost´o señor de Navarra”.

5. SÁTIRA SOCIAL E PERSOAL
• Igrexa: dende o Papa aos novicios, pola gula, a
ambición, a falsidade e a luxuria.
• Aristocracia: fundamentalmente os infanzóns e ricos-
homes, sen escrúpulos e con ansias de aparentar.
• Administración e outros grupos sociais: médicos,
avogados e xuíces, adiviños e astrólogos, falsos
peregrinos...
• Comportamento sexual: as soldadeiras (María Pérez a
Balteira) e o estamento eclesiástico recibiron múltiples
sátiras obscenas.

6. SÁTIRA LITERARIA
• Parodias do código do amor cortés: búrlanse dos
trobadores que abusan da morte por amor, do que canta
a unha ama de cría, a descrición idealizada da dama
convértese en negativa...
• Enfrontamento entre trobadores e xograres: critican a
falta de habilidade poética e interpretativa. Lourenço e
Lopo foron os que máis críticas recibiron.

7. SÁTIRA MORAL
• Desaparición das antigas virtudes.
• Relaxación dos costumes.
• Mentiras.
• Corrupción.

8. LINGUA E ESTILO
• A primeira estrofa mostra o motivo da composición e as outras
glosan a burla mediante recursos de repetición.
• En moitas cantigas ten importancia a narratividade. A anécdota
é o eixe estruturador.
• Vocabulario variado, tamén de carácter obsceno e
escatolóxico.
• Uso habitual do equívoco (xogar co dobre sentido) e da ironía.
• Interrogacións, exclamacións e apóstrofes.