Từ điển công nghệ sinh học Anh - Việt

1. MAI §×NH Y£N, Vò V¡N Vô, L£ §×NH L¦¥NG
ThuËt ng÷ sinh häc
Anh - viÖt
Hµ néi - 2006

2. 2
A
A. flavus A. flavus
AA - viÕt t¾t cña Arachidonic Acid
aAI-1 aAI-1
ab initio gene prediction
abambulacral thiÕu ch©n mót, thiÕu ch©n èng
ABC viÕt t¾t cña Association of Biotechnology Companies
ABC Transport Proteins protein vËn chuyÓn ABC
ABC Transporters nh©n tè vËn chuyÓn ABC
abdomen bông, phÇn bông
abdominal limbs (c¸c) phÇn phô bông
abdominal muscle c¬ bông
abdominal pores (c¸c) lç bông
abdominal reflex ph¶n x¹ bông
abductor c¬ gi¹ng, c¬ duçi
abiogenesis (sù) ph¸t sinh phi sinh häc
abiotic (thuéc) phi sinh häc, kh«ng sèng
abiotic stresses c¨ng th¼ng phi sinh häc
ABO blood group substances (c¸c) chÊt nhãm m¸u ABO
ABO blood group system hÖ thèng nhãm m¸u ABO
abomasum d¹ mói khÕ
aboral xa miÖng, ®èi miÖng
abortifacient chÊt ph¸ thai
abortion 1. (sù) sÈy thai, truþ thai 2. thui chét
abrin abrin
abscess (sù) ¸p xe
abscisic acid axit abscisic
abscission (sù) rông
absolute configuration cÊu h×nh tuyÖt ®èi
absolute refractory period thêi kú bÊt øng tuyÖt ®èi
absolute threshold ng−ìng tuyÖt ®èi
absorbance chÊt hÊp thô
absorbed dose liÒu l−ìng hÊp thô
absorption (sù) hÊp thu
absorption spectrum phæ hÊp thô
abundance ®é phong phó
abyssal (thuéc) ®¸y biÓn s©u th¼m
abyssal zone vïng n−íc s©u
abyssopelagic (thuéc) vïng s©u ®¹i d−¬ng

3. 3
abzymes abzym
Ac- CoA Ac- CoA
Acanthocephala ngµnh Giun ®Çu mãc
acanthozooid thÓ gai
Acarina bé Ve bÐt
acarophily thÝch ve rÖp
acarophitisrn quan hÖ céng sinh ve-rÖp
acaulescent (cã) th©n ng¾n
acauline kh«ng th©n
acaulose kh«ng th©n
acceptor junction site ®iÓm liªn kÕt accept¬
accession thªm vµo, bæ sung
accessorius 1. c¬ phô 2. d©y thÇn kinh phô
accessory bud chåi phô
accessory cell 1. tÕ bµo phô, tÕ bµo kÌm, trî bµo
accessory chromosome nhiÔm s¾c thÓ phô
accessory glands (c¸c) tuyÕn phô
accessory hearts (c¸c) tim phô
accessory nipple gai phô
accessory pigments (c¸c) s¾c tè phô
accessory pulsatory organs (c¸c) c¬ quan co bãp phô
Accipitriformes bé Chim −ng
acclimation (sù) thÝch nghi m«i tr−êng, thuÇn ho¸
ACC ACC
ACC Synthase Synthaza ACC
ACCase ACCaza
acceptor control ®iÒu khiÓn b»ng accept¬
acclimatization khÝ hËu ho¸, thuÇn ho¸
ACE ACE
ACE Inhibitors chÊt øc chÕ ACE
Acephalous kh«ng ®Çu
acclimatization. (sù) thuÇn ho¸
accommodation (sù) thÝch nghi, thÝch øng
accretion (sù) båi thªm, sinh tr−ëng thªm
acellular v« bµo, phi bµo, kh«ng tÕ bµo
acentric kh«ng trung tiÕt, kh«ng t©m ®éng
acentrous kh«ng th©n cét sèng
adoral gÇn miÖng, bªn miÖng
ADP viÕt t¾t cña Adenosine Diphosphate
adrectal gÇn ruét th¼ng, bªn ruét th¼ng
adrenal gÇn thËn, (thuéc) tuyÕn trªn thËn, tuyÕn th−îng thËn
adrenal cortex vá tuyÕn trªn thËn, vá tuyÕn th−îng thËn

4. 4
adrenal gland tuyÕn th−îng thËn
adrenal medulla tuû tuyÕn trªn thËn, tuû tuyÕn th−îng thËn
adrenaline adrenalin
adrenergic g©y tiÕt d¹ng adrenalin, gi¶i phãng d¹ng adrenalin
adrenergic fibres sîi t¸c ®éng kiÓu adrenalin
adrenocortical function chøc n¨ng vá trªn thËn
adrenocorticotrophic hormone hormon vá trªn thËn
adrenogenital syndrome héi chøng sinh dôc trªn thËn
adrenoreceptor thô quan adrenalin
adult period of development giai ®o¹n tr−ëng thµnh cña sù ph¸t triÓn
adult stem cell tÕ bµo gèc tr−ëng thµnh
adventitia 1. cÊu tróc phô, cÊu tróc bÊt ®Þnh 2. ¸o vá
adventitious 1. (thuéc) ¸o vá 2. l¹c chç, bÊt ®Þnh
adventive ngo¹i lai, mäc tù nhiªn
advertisement (sù) qu¶ng c¸o, mêi gäi, b¸o hiÖu
aedeagus thÓ giao cÊu, d−¬ng cô, d−¬ng hµnh
aegithognathous (cã) hµm-vßm miÖng rêi
aeration of soil (sù) tho¸ng khÝ cña ®Êt
aerenchyma m« khÝ
acervulate (cã) bã cuèng
acervulus bã cuèng
acetabular bone x−¬ng kh«ng èng
acetabulum 1. miÖng gi¸c 2. lç ch©n 3. æ khíp 4. mói nhau
acetic fermentation lªn men axetic
acetolactate synthase synthase acetolactat
acetyl carnitine acetyl carnitin
acetyl CoA acetyl CoA
acetyl co-enzyme a acetyl co-enzym a
acetylation acetyl ho¸
acetylcholin acetycholin
acetylcholinesterase acetylcholinesteraza
acetyl-coa acetyl-coa
acetyl-coa carboxylase acetyl-coa carboxylaza
achaeriocarp qu¶ ®ãng
achene qu¶ ®ãng
Achilles tendon g©n Achilles
achlorhydria (sù) thiÕu toan dÞch vÞ
achondroplasia (chøng) lo¹n s¶n sôn
achondroplastic (thuéc) (chøng) lo¹n s¶n sôn
achroglobin globulin kh«ng mµu
acicular 1. (cã) d¹ng gai 2. d¹ng gai
aciculum l«ng cøng gèc

5. 5
acid axit
acid-base balance c©n b»ng axit baz¬
acid deposition kÕt tña axit
acid rain m−a axit
acid soil complex phøc hîp ®Êt axit
acid-base metabolism trao ®æi baz¬-axit
acidic fibroblast growth factor (AFGF) nh©n tè sinh tr−ëng nguyªn bµo
sîi axit
acidosis (sù) nhiÔm axit, sinh axit
acidyty ®é axit, tÝnh axit, ®é chua
acinar cells tÕ bµo tuyÕn phÕ nang
aciniform (cã) d¹ng chïm qu¶
acinostele bã m¹ch d¹ng chïm
acne môn trøng c¸
acoelomate kh«ng khoang, thiÕu khoang
acoelomate triploblastica ®éng vËt ba l¸ ph«i kh«ng thÓ khoang
acoelomatous kh«ng khoang, thiÕu khoang
acoelous kh«ng khoang ruét, thiÕu khoang ruét
acontia d©y t¬ vÞ
Ac-P Ac-P
ACP (acyl carrier protein) protein mang acyl
acquired behaviour tËp tÝnh thu ®−îc, tËp tÝnh m¾c ph¶i
acquired character tÝnh tr¹ng tËp nhiÔm
acquired immune deficiency syndrome (AIDS) héi chøng thiÓu n¨ng miÔn dÞch
tËp nhiÔm (AIDS)
acquired immunity miÔn dÞch tËp nhiÔm, miÔn dÞch thu ®−îc
acquired immunodeficiency syndrome héi chøng thiÕu hôt miÔn dÞch tËp
nhiÔm
acquired mutation ®ét biÕn tËp nhiÔm
acquired variation biÕn dÞ tËp nhiÔm
acrania líp kh«ng sä
Acrasiomycetes líp Acrasiomycetes, líp Mèc nhÇy tÕ bµo
acriflavine acriflavin
acrocarp thÓ qu¶ ngän
acrocentric t©m ë ®Çu, t©m ë ngän, nhiÔm s¾c thÓ t©m ngän
acrodont (cã) r¨ng ®Ønh
acromegaly bÖnh to ®Çu ngãn
acromial (thuéc) mám b¶
acromion mám b¶
acron vïng trªn miÖng
acropetal h−íng ngän
acropodium phÇn ngãn
acrosomal (thuéc) thÓ ®Ønh

6. 6
acrosome thÓ ®Ønh
acrosome reaction ph¶n øng thÓ ®Ønh
acrotrophic dinh d−ìng ë cùc trªn
acrylamide gel electrophoresis (phÐp) ®iÖn di trªn gel acrylamid
ACTH hormon kÝch vá th−îng thËn, ACTH
actinic radiations bøc x¹ quang ho¸
actinin actinin
actinobiology sinh häc bøc x¹
actinoid (cã) d¹ng to¶ tia, (cã) d¹ng sao
actinomorphic (cã) d¹ng to¶ tia, ®èi xøng to¶ tia
Actinomycetales bé KhuÈn tia
Actinopterygii phô líp C¸ v©y tia
Actinozoa líp San h«
acrylamide gel gel acrylamid
ACTH viÕt t¾t cña AdrenoCorticoTropic Hormone (corticotropin)
actin actin
actinal (thuéc) tÊm to¶ tia
action potential thÕ ho¹t ®éng
action spectrum quang phæ ho¹t ®éng
activated (®−îc) kÝch ho¹t, ®−îc ho¹t ho¸
activation (sù) ho¹t ho¸, kÝch ho¹t
activation domain of transcription factor vïng ho¹t ho¸ cña c¸c yÕu tè
phiªn m∙
activation effects of hormones hiÖu qu¶ t¸c ®éng cña hormon
activation energy n¨ng l−îng ho¹t ho¸
activator 1. phÇn tö kÝch thÝch 2. chÊt kÝch thÝch
activator (of enzyme) chÊt ho¹t ho¸ (enzym)
activator (of gene) nh©n tè ho¹t ho¸ (gen)
active chromatin chÊt nhiÔm s¾c ho¹t ®éng
active site vÞ trÝ ho¹t ®éng, ®iÓm ho¹t ®éng
active space kh«ng gian ho¹t ®éng
active transport vËn chuyÓn tÝch cùc
activity ho¹t ®é, ®é phãng x¹
Aculeata nhãm Cã vßi
acuminate thu«n dµi, nhän mòi
active transport vËn chuyÓn tÝch cùc, vËn chuyÓn chñ ®éng
activity coefficient hÖ sè ho¹t tÝnh
activity-based screening sµng läc dùa trªn ho¹t tÝnh
acuminulate thu«n dµi, nhän mòi
acupuncture sù ch©m cøu
acurontm
gene gen acuron
acute 1. s¾c nhän 2. cÊp tÝnh

7. 7
acute anterior poliomyelitis viªm tuû x¸m sõng tr−íc cÊp tÝnh
acute inflammatory recaction ph¶n øng viªm ¸c tÝnh
acute phase substances (c¸c) chÊt giai ®o¹n cÊp
acute transfection l©y truyÒn cÊp
acylcarnitine transferase acylcarnitin transferaza
acyl-CoA axyl - CoA
acylic xÕp xo¾n
Adam’s apple tr¸i t¸o Adam, tr¸i lé hÇu
adambulacral bªn ch©n mót, c¹nh ch©n mót
adaptation (sù) thÝch nghi
adaptation of the eye (sù) thÝch nghi cña m¾t
adaptive radiation ph¸t to¶ thÝch nghi
adaptor hypothesis gi¶ thuyÕt thÝch øng
adaxial h−íng trôc
ADBF viÕt t¾t cña Azurophil-Derived Bactericidal Factor
addict ng−êi nghiÖn, con nghiÖn
Addison’s anaemia (bÖnh) thiÕu m¸u Addison
Additive experiment thÝ nghiÖm bæ sung
additive genetic variance ph−¬ng sai di truyÒn céng hîp
adductor c¬ khÐp
adeiphous (cã) bã chØ nhÞ
adendritic kh«ng nh¸nh, kh«ng ®ät
adenine adenin 6- Aminopurin
adenitis viªm tuyÕn
adenoid h¹ch
adenopathy bÖnh h¹ch, bÖnh tuyÕn
adenosine diphosphat ADP
adenosine monophosphat AMP
adenosine triphosphate adenosin triphotphat
adenyl cyclase adenyl cyclaza
adhesion (sù) dÝnh b¸m
adhesion plaque tÊm dÝnh
adhesive tuyÕn b¸m
adipocyte tÕ bµo mì
adipose tissue m« mì
adaptation thÝch nghi, thÝch øng
adaptive enzymes enzym thÝch øng
adaptive mutation ®ét biÕn thÝch øng
adaptor adaptor, adapt¬
additive genes (c¸c) gen céng hîp
additive variance biÕn dÞ céng hîp
adenilate cyclase cyclaza adenilat

8. 8
adenine adenin
adenosine adenosin
adenosine diphosphate (ADP) diphosphat adenosin
adenosine monophosphate (AMP) monophosphat adenosin
adenosine triphosphate (ATP) triphosphat adenosin
adenovirus adenovirut
adequate intake (ai) hÊp thu phï hîp
adhesion molecule ph©n tö b¸m
adhesion protein protein b¸m
adipocytes tÕ bµo t¹o mì
adipocytokines ph©n bµo mì
adipokines adipokin (hormon do c¸c tÕ bµo adipoza tiÕt ra)
adiponectin tuyÕn mì
adipose bÐo, chøa mì, adipoza
adipose triglyceride lipase lipaza triglycerid bÐo
adjuvants chÊt bæ trî, phô gia, t¸ d−îc
adlacrimal x−¬ng lÖ gi¶
ADME tests phÐp thö ADME
ADME/Tox phÐp thö ADME/Tox (Absorption, Distribution,
Metabolism, Elimination, and Toxicity, ®èi víi mét chÊt ®−a vµo c¬ thÓ)
adnate dÝnh bªn, g¾n bªn
adoptive cellular therapy phÐp trÞ liÖu b»ng tÕ bµo m−în
adoptive immunization g©y miÔn dÞch b»ng tÕ bµo m−în
ADP viÕt t¾t cña Adenosine DiPhosphate
adrenocorticotropic hormone (corticotropin) hormon corticotropin
aerobe sinh vËt −a khÝ
aerobic −a khÝ, hiÕu khÝ
aerobic metabolism trao ®æi −a khÝ, cÇn khÝ
aerobic respiration h« hÊp −a khÝ
aerobic training vËn chuyÓn hiÕu khÝ
aestival (thuéc), mïa hÌ
aestivation (sù) ngñ hÌ
aetiology bÖnh c¨n
afebrile hÕt c¬n sèt, kh«ng sèt
affective behaviour tËp tÝnh xóc c¶m
affective disorders (c¸c) rèi lo¹n xóc c¶m
afferent ®−a tíi, mang tíi, h−íng t©m
afferent arc cung mang
afferent columns cét h−íng t©m
afferent inhibition k×m h∙m h−íng t©m
affinity ¸i lùc
affinity chromatography s¾c khÝ ¸i lùc

9. 9
affinity constant h»ng sè ¸i lùc
AFGF viÕt t¾t cña Acidic Fibroblast Growth Factor
aflagellar kh«ng l«ng roi
aflatoxins aflatoxin
afterbirth bäc nhau sæ
after-images ¶o ¶nh
after-ripening chÝn tiÕp, chÝn thªm
agamic v« ph«i, v« tÝnh
affinity maturation chÝn ¸i lùc
affinity tag thÎ ¸i lùc
aflatoxin aflatoxin
AFLP viÕt t¾t cña Amplified Fragment Length Polymorphism
agamogenesis (sù) sinh s¶n v« tÝnh, sinh s¶n v« giao, sinh s¶n ®¬n tÝnh
agamogony (sù) sinh s¶n ph©n c¾t, sinh s¶n v« tÝnh
agamont thÓ ph©n c¾t, thÓ v« tÝnh
agamospermy (sù) sinh s¶n b»ng h¹t v« tÝnh
agar aga
agaric nÊm mò
Agaricales bé NÊm mò
agarics bé NÊm mò
agarose agarose, th¹ch tinh
agarose gel electrophoresis (phÐp) ®iÖn di gel th¹ch tinh
age-classes líp tuæi, trong c¸c m« h×nh khai th¸c
age distribution ph©n bè (theo) tuæi
age structure cÊu tróc tuæi
ageing ho¸ giµ
agenesis (sù) kh«ng ph¸t triÓn, kÐm ph¸t triÓn
ageotropic kh«ng h−íng ®Êt
agglutination 1. (sù) ng−ng kÕt 2. dÝnh kÕt
agglutinin ng−ng kÕt tè, aglutinin
aggregate fruit (d¹ng) qu¶ tô, qu¶ tô
aggregate species loµi tËp hîp
aggregated distributions ph©n bè quÇn tô
aggregation (sù) quÇn tô, quÇn tËp
aggregation-specific mARNs côm mARN ®Æc hiÖu
aggregative response tr¶ lêi, ®¸p øng quÇn tô
aggressive behaviour hµnh vi x©m chiÕm, tËp tÝnh x©m chiÕm
aggressive mimicry nguþ trang tÊn c«ng
aggression (sù) x©m chiÕm
aging (sù) ho¸ giµ, giµ ®i
aglossal kh«ng l−ìi
aglosia (sù) thiÕu l−ìi bÈm sinh

10. 10
Agnatha nhãm Kh«ng hµm
aglycon aglycon
aglycone aglycone
agnosia (sù) mÊt nhËn thøc
agonistic behaviour tËp tÝnh th¸nh ®Êu
agonists ®Êu thñ
agoraphobia (chøng) sî kho¶ng trèng
agraceutical n«ng d−îc
agraphia (sù) mÊt kh¶ n¨ng viÕt
agrestal mäc trªn ®Êt trång
agriceuticals n«ng d−îc
agriculture nghÒ n«ng, n«ng nghiÖp
Agrobacterium tumefaciens Agrobacterium tumefaciens
agroforestry n«ng l©m nghiÖp
AIDS viÕt t¾t cña Acquired Immune Deficiency Syndrome (AIDS)
air bladder bãng h¬i
air chamber buång khÝ
air layering chiÕt cµnh
air monitor m¸y kiÓm tra kh«ng khÝ
AI viÕt t¾t cña Adequate Intake
air plant thùc vËt biÓu sinh
air sinuses xoang khÝ
air space kho¶ng khÝ
air temperature nhiÖt ®é kh«ng khÝ
airflow dßng khÝ
akaryote tÕ bµo kh«ng nh©n, tÕ bµo thiÕu nh©n
akene qu¶ ®ãng
akinete bµo tö vá dµy
Ala Ala
ala spuria c¸nh t¹p
alanine (ala) alanin
alar (thuéc) c¸nh (x−¬ng)
alar plate èng thÇn kinh d¹ng tÊm
alary (thuéc) c¸nh (x−¬ng)
alary muscles c¬ c¸nh
alate 1. (cã) c¸nh 2. (cã) m«i réng 3. (cã) gai ba tia
albinism b¹ch t¹ng
albino thÓ b¹ch t¹ng
albinotic (thuéc) thÓ b¹ch t¹ng
albumen lßng tr¾ng trøng
albumin albumin
albuminous 1. (cã) ph«i nhò 2. (thuéc) lßng tr¾ng trøng

11. 11
albumin albumin
albuminous cell tÕ bµo albumin
alcohol r−îu
alcoholic fermentation len men r−îu
alcoholism (bÖnh) nghiÖn r−îu
aldehyde aldehyt
aldohexoses (c¸c) aldohexoza
aldolase aldolaza
aldose aldoza
aldosterone aldosteron
aldrin aldrin
alecithal thiÕu no∙n hoµng, kh«ng lßng ®á
aleurone h¹t aleuron
alexin (chøng) mï ®äc
algae t¶o
algal beds t¶o b¸m ®¸y, søc s¶n suÊt s¬ cÊp vµ sinh khèi
algology t¶o häc
algorithm (bioinformatics) thuËt to¸n (trong Tin sinh häc)
alicin alicin
alien loµi nhËp néi, loµi l¹
alimentary canal èng (dinh d−ìng) tiªu ho¸
Alismatidae ph©n líp Tr¹ch t¶
alisphenoid x−¬ng c¸nh b−ím
alien species loµi l¹, loµi nhËp néi, loµi ®−îc ®−a tõ bªn ngoµi vµo.
alkaline hydrolysis thuû ph©n b»ng kiÒm
alkaline phosphatase phosphataza kiÒm
alkalinity ®é kiÒm
alkaloid alkaloid
alkylating drug thuèc alkyl ho¸
allantoic (thuéc) tói niÖu
allantois tói niÖu
Allee effect hiÖu øng Allee
allele alen
allelic (thuéc) alen
allelic exclusion (sù) ®µo th¶i alen
allelomorph alen, gen ®¼ng vÞ, gen t−¬ng øng
allelopathy ¶nh h−ëng t−¬ng hç
allen,
s rule ®Þnh luËt Allee
allergen dÞ nguyªn
allergic (thuéc) dÞ øng
allergic rhinitis viªm mòi dÞ øng
allergies (airborne) dÞ øng (do kh«ng khÝ)

12. 12
allergies (foodborne) dÞ øng (do thøc ¨n)
allicin allicin
alopecia rông tãc, rông l«ng
allogenic dÞ sinh
allosteric enzymes enzym dÞ lËp thÓ
allosteric protein protein dÞ lËp thÓ
allosteric site vÞ trÝ dÞ lËp thÓ
allosterism dÞ lËp thÓ
allotetraploid thÓ dÞ tø béi, (thuéc) dÞ tø béi
allotropous flower hoa −a mäi c«n trïng
allotype alotyp
allozymes alozym, dÞ enzym
allergy dÞ øng
alliaceous h¨ng say
allo-antigeri kh¸ng nguyªn kh¸c alen cïng loµi
allochthonous material vËt liÖu ngo¹i lai
allogamy dÞ giao
allogenic succession diÔn thÕ dÞ sinh
allograft dÞ ghÐp
allomeric ®ång h×nh dÞ ghÐp
allometric growth (sù) sinh tr−ëng so le, t−¬ng quan sinh tr−ëng
allometric relationships t−¬ng quan sinh tr−ëng
allometry t−¬ng quan sinh tr−ëng
allomone alomon, chÊt biÖt loµi
allopatric kh¸c vïng ph©n bè
allopatric speciation h×nh thµnh loµi kh¸c vïng ph©n bè
allopolyploid thÓ dÞ ®a béi
all-or-non law luËt tÊt c¶ hoÆc kh«ng
allotypic monoclonal antibodies kh¸ng thÓ ®¬n dßng dÞ kiÓu
allozyme allozym
Aloe vera L. Aloe vera L.
alpha amylase inhibitor chÊt øc chÕ amilaza alpha
alpha diversity ®é ®a d¹ng alpha
alpha galactosides galactosid alpha
alpha helix chuçi xo¾n alpha
alpha helix chuçi xo¾n alpha
alpha interferon interferon alpha
alpha linolenic (α-linolenic) acid axit linoleic alpha
alpha-amylase alpha amylaza
alpha-chaconine α-chaconin
alpha-chain chuçi alpha
alphafetoprotein alphafetoprotein, protein bµo thai alpha

13. 13
alpha-neurotoxin ®éc tè thÇn kinh alpha
alpha-rhythm nhÞp alpha
alpha-rumenic acid axit alpha-rumenic
alpha-solanine alpha-solanin
alpha-synuclein alpha-synuclein
alpine (thuéc) nói cao
alpine ecosystem (thuéc) hÖ sinh th¸i nói cao, søc s¶n xuÊt s¬ cÊp vµ sinh
khèi
alpine tundra tundra, nói cao
ALS gene gen ALS
alternate xen kÏ, so le, mäc c¸ch, lu©n phiªn, chuyÓn ®æi
alternate host vËt chñ xen kÏ
alternating cleavage ph©n c¾t xo¾n èc
alternation of generations lu©n phiªn thÕ hÖ, xen kÏ thÕ hÖ
alternative host vËt chñ chuyÓn ®æi
alternative mRNA splicing t¸ch intron (tõ) mARN (theo c¸ch) chuyÓn
®æi
alternative pathway of complement activation con ®−êng ho¹t ho¸ bæ thÓ
chuyÓn ®æi
alternative splicing t¸ch intron chuyÓn ®æi
alternative stable states tr¹ng th¸i sen kÏ æn ®Þnh
altitude ®é cao (tuyÖt ®èi), ®é cao trªn møc n−íc ven biÓn
altitudinal zonation ph©n vïng theo ®é cao
altrices chim non yÕu, kh«ng tù kiÕm måi, cÇn ch¨m sãc
altruism (tÝnh) vÞ tha
altruistic behavior tËp tÝnh tha måi
alula thuú c¸nh, v¶y gèc c¸nh
aluminium nh«m
alu family hä Alu
aluminum resistance kh¸ng nh«m
aluminum tolerance chèng chÞu nh«m
aluminum toxicity tÝnh ®éc cña nh«m
alveolate (thuéc) lç tæ ong
alveoli phÕ nang
alveolus 1. hèc, hang, æ 2,phÕ nang 3. Lç ch©n r¨ng 4. X−¬ng r∙nh bao
r¨ng 5. ®Çu èng tiÕt enzym
alzheimer's disease bÖnh Alzheimer
ambisexual l−ìng tÝnh
amblyopia (chøng) gi¶m thÞ lùc
ambosexual l−ìng tÝnh
ambrosia nÊm ambrosia
ambulacral groove r∙nh ch©n mót, luång ch©n mót
ambulatory ®i ®−îc dïng ®Ó ®i

14. 14
amcrine cell tÕ bµo kh«ng sîi trôc
alveolar (thuéc) lç tæ ong
alveolar ducts èng phÕ nang
alveolar gas equation c©n b»ng khÝ trong phÕ nang
anal (thuéc) hËu m«n
amber mutation ®ét biÕn amber
ambergris long diªn h−¬ng, hæ ph¸ch x¸m
ambient pressue ¸p suÊt m«i tr−êng
ameiosis (sù) kh«ng gi¶m ph©n
amelification (sù) t¹o men r¨ng
amenorrhea (sù) mÊt kinh
amenorrhoea mÊt kinh
amensalism héi sinh
amentia thiÓu n¨ng t©m thÇn
amentiform (cã) d¹ng b«ng ®u«i sãc
amentum b«ng ®u«i sãc
ametabolic kh«ng biÕn th¸i
american type culture collection (atcc) bé gièng chuÈn cña Mü
ames test phÐp thö Ames
amino acid axit amin
amino acid profile d¹ng h×nh axit amin (nãi lªn chÊt l−îng protein t−¬ng øng)
amino group nhãm amin
aminoacid axit amin
aminoacyl-trna aminoacyl-tARN
aminocyclopropane carboxylic acid synthase synthaza axit carboxylic
aminocyclopropan
aminoglycosides aminoglycosid
amitosis trùc ph©n
amitotic division ph©n chia trùc ph©n
ammonification (sù) amoniac ho¸
ammonium amonium, NH4
ammonization (sù) amoniac ho¸, t¹o amoniac
amnesia (chøng) quªn, (chøng) mÊt trÝ nhí
amniocentesis (thñ thuËt) chäc mµng èi
amnion mµng èi, tói èi
Amniota nhãm ®éng vËt cã mµng èi
amniote (thuéc) ®éng vËt cã mµng èi
amniotic cavity khoang èi
amniotic ectoderm ngo¹i b× èi
amniotic eggs trøng ®éng vËt cã mµng èi
amniotic fluid dÞch èi
amniotic folds (c¸c) nÕp mµng èi

15. 15
Amoebida bé Amip trÇn
amoebocyte tÕ bµo d¹ng amÝp
amoeboid (cã) d¹ng amÝp
amoeboid movement vËn ®éng d¹ng amip
amorphic genes gen kh«ng ®Þnh h×nh
AMP viÕt t¾t cña Adenosine MonoPhosphate
amphiaster thÓ hai sao, thÓ sao kÐp
Amphibia líp L−ìng c−
amphibians l−ìng c−, sèng nöa n−íc- nöa c¹n
Amphibious võa ë c¹n, võa ë n−íc
amphiblastic (thuéc) ph«i tói hai cùc
amphibolic hai phÝa, hai h−íng
amphibolic pathway con ®−êng hai h−íng
amphicondylar hai låi cÇu chÈm
amphicondylous hai låi cÇu chÈm
amphicribal bundle bã ®ång t©m quanh gç
amphidiploid thÓ dÞ béi kÐp
amphimixis (sù) giao phèi h÷u tÝnh
Amphineura líp Song kinh
amphiont hîp tö
amphipathic molecules (c¸c) ph©n tö l−ìng vïng (ph©n cùc vµ kh«ng ph©n cùc)
amphiphilic molecules (c¸c) ph©n tö l−ìng tÝnh (−a n−íc vµ kþ n−íc)
amphiphioic (thuéc) libe kÐp
amphiplatyan dÑt hai mÆt
amphipneustic hai kiÓu thë
Amphipoda bé vá gi¸p ch©n bªn
amphipodous hai kiÓu ch©n
amphirhinal hai hèc mòi, hai lç mòi
amphistomatal (cã) khÝ khæng ë hai mÆt
amphistomatic (cã) gi¸c mót ë hai ®Çu
amphistomous (cã) gi¸c mót ë hai ®Çu
amphithecium vá ngoµi
amphitrichous (cã) l«ng roi hai ®Çu
amphitropous ®Ýnh ng−îc
ampholines ampholin
ampicillin ampixilin
amplexicaul «m th©n
amphoteric compound hîp chÊt l−ìng tÝnh
ampicilline ampicillin
amplexus (sù) câng ghÐp ®«i
amplification (sù) nh©n béi, sao chÐp ra nhiÒu b¶n
ampulla bãng, bäng, tói, nang

16. 16
ampullary (thuéc) bãng, bäng, tói, nang
ampullary organ c¬ quan bãng b¬i, c¬ quan thuû tÜnh
amyelinate kh«ng myelin
amplicon amplicon (®¬n vÞ khuÕch ®¹i ADN)
amplification khuÕch ®¹i, nh©n
amplified fragment length polymorphism ®a h×nh chiÒu dµi c¸c ®o¹n
khuÕch ®¹i
amplimer amplime (®¬n vÞ khuÕch ®¹i ADN)
amygdala 1. h¹ch h¹nh 2. amy®an
amylase amylaza
amylase inhibitors chÊt øc chÕ amylaza
amyloid d¹ng tinh bét
amyloid placques vÕt tinh bét
amyloid precursor protein protein tiÒn chÊt tinh bét
amylolytic (thuéc) ph©n gi¶i tinh bét, lµm tan tinh bét
amylopectin amylopectin
amylopectin amylpectin
amylose amyloza
amylum tinh bét
anabiosis (tr¹ng th¸i) tiÒm sinh
anabolic ®ång ho¸
anabolic pathway con ®−êng ®ång ho¸
anabolism ®ång ho¸
anabolism (hiÖn t−îng) ®ång ho¸
anabolite chÊt ®ång ho¸
anaerobe vi khuÈn yÕm khÝ
anaerobe vi khuÈn kþ khÝ, vi sinh vËt kþ khÝ
anaerobic yÕm khÝ
anaerobic kþ khÝ, kþ oxy
anaerobic respiration h« hÊp kþ khÝ
anaerobic threshold trao ®æi chÊt kþ khÝ
anaerobiosis ®êi sèng kþ khÝ
anaesthesia mÊt c¶m gi¸c, tª
anaesthetics sù g©y tª
anagenesis (sù) tiÕn ho¸ loµi, t¸i sinh m«, tiÕn ho¸ tiÕn
anaerobic decomposition (sù) ph©n huû yÕm khÝ
anaerobic respiration h« hÊp kþ khÝ
anal canal èng hËu m«n
anal cerci phÇn phô hËu m«n
anal character ®Æc ®iÓm giang m«n
anal phase pha giang m«n, giai ®o¹n giang m«n
anal spincter c¬ th¾t hËu m«n

17. 17
analog gene gen t−¬ng ®ång
analogue t−¬ng ®ång
analysis of development ph©n tÝch sù ph¸t triÓn
analysis of variance ph©n tÝch ph−¬ng sai
anamnesis 1. kÝ øc 2.tiÒn sö bÖnh
anamnestic ®¸p øng nhí lÖch
Anamniota nhãm ®éng vËt kh«ng mµng èi
anal stage pha giang m«n, giai ®o¹n giang m«n
analgesia mÊt c¶m gi¸c ®au
analogous cïng chøc
analogous organs c¬ quan t−¬ng ®−¬ng, c¬ quan t−¬ng tù
analogy (tÝnh) cïng chøc
analpierotic ph¶n øng bæ sung thªm
anamniote kh«ng mµng èi
anamniotic kh«ng mµng èi
anamorph giai ®o¹n bÊt toµn, giai ®o¹n v« tÝnh
anaphase pha sau
anaphylactic shock sèc ph¶n vÖ
anaphylatoxin ®éc tè ph¶n vÖ, anaphylatoxin
anaphylaxis cho¸ng qu¸ mÉn
anapIasia (sù) kh«ng ph©n ho¸
anapophysis mám ®èt sèng phô
anapsid kh«ng hè th¸i d−¬ng
Anapsida phô líp kh«ng hè th¸i d−¬ng
anarthrous kh«ng khíp
anatomy 1.(sù) kh«ng khíp 2. mæ x¸c
anatropous (®Ýnh) ng−îc
anaxial kh«ng ®èi xøng
anchor cell tÕ bµo d¹ng mãc
anchoveta industry c«ng nghÖ c¸ træng ë Pªru
anchylosis (chøng) cøng khíp
anconeal (thuéc) khuûu
anconeus c¬ khuûu
androconia v¶y c¸nh (con) ®ùc
androcyte tÕ bµo ®ùc
androdjoecious (cã) hoa ®ùc- hoa l−ìng tÝnh kh¸c gèc
androecium bé nhÞ
androgen androgen, kÝch tè ®ùc
androgenesis (sù) sinh s¶n ®¬n tÝnh ®ùc
androgynous l−ìng tÝnh
andromonoecious (cã) hoa ®ùc l−ìng tÝnh cïng gèc
androphore cuèng nhÞ

18. 18
androsporangium tói bµo tö ®ùc
androspore bµo tö ®ùc
anecdysis gian kú lét x¸c
anemia (bÖnh) thiÕu m¸u
anemochorous ph¸t t¸n nhê giã
anemophily (tÝnh) thô phÊn nhê giã
anemotaxis (tÝnh) thô phÊn nhê giã
anencephalic (thuéc) tËt kh«ng n∙o
anencephaly tËt kh«ng n∙o
anergy (tÝnh) kh«ng dÞ øng, v« øng
anesthesia mÊt c¶m gi¸c, tª
aneuploid thÓ béi kh«ng chØnh
aneurysm ph×nh m¹ch
angioblast nguyªn bµo m¹ch
angiogenesis ph¸t sinh (hÖ) m¹ch m¸u, ph¸t triÓn (hÖ) m¹ch m¸u
angiogenesis sù h×nh thµnh m¹ch, sù ph¸t triÓn m¹ch
angiogenesis factors nh©n tè ph¸t sinh m¹ch m¸u
angiogenesis inhibitor chÊt øc chÕ ph¸t sinh hÖ m¹ch m¸u
angiogenic factors nh©n tè h×nh thµnh m¹ch
angiogenic growth factors (c¸c) nh©n tè sinh tr−ëng hÖ m¹ch m¸u
angiogenin angiogenin
angiography tim-m¹ch häc
angiology m¹ch häc
angiosperms nhãm thùc vËt h¹t kÝn
angiostatin angiostatin
angiotensin angiotensin
angular divergence ®é ph©n kú gãc
anima anim
animal behavior tËp tÝnh ®éng vËt
animal cap mò ®éng vËt
animal cellulose men cellulosa ®éng vËt
animal charcoal than ®éng vËt
animal cognition nhËn thøc cña ®éng vËt
animal electricity ®iÖn ®éng vËt
animal field vïng ®éng vËt
animal pole cùc ®éng vËt
Animalia giíi ®éng vËt
animism thuyÕt vËt linh
animus anim
anion anion, ion ©m
anisocercal (cã) thuú v©y ®u«i kh«ng ®Òu
anisogamete giao tö kh«ng ®Òu

19. 19
anisopleural bÊt ®èi xøng hai bªn
anisotropy (tÝnh) bÊt ®¼ng h−íng, (tÝnh) kh«ng ®¼ng h−íng
anisogamous bÊt ®¼ng giao
ankylosis (chøng) cøng khíp
anlage mÇm
anneal (sù) g¾n, ghÐp
anneal ñ, luyÖn
annealing ghÐp (ADN)
Annelida ngµnh Giun ®èt
annual c©y mét n¨m
annual growth ring vïng sinh tr−ëng
annual quotas chØ sè cota n¨m
annual ring vßng n¨m, vßng sinh tr−ëng
annual species loµi hµng n¨m
annular (thuéc) vßng, (cã) d¹ng vßng
annulate (cã) vßng, (cã) ®èt
annulus 1.vßng, vµnh 2.®èt khíp 3.vßng ®èt th©n 4.vßng t¬
anodontia (sù) kh«ng r¨ng
anoestrus thêi kú ®×nh dôc
anomaly (tÝnh) dÞ th−êng, (tÝnh) bÊt th−êng
anomerist kh«ng ph©n ®èt râ rµng
anonymous DNA marker chØ thÞ ADN ®ång nghÜa
anorexia (chøng) ch¸n ¨n, (chøng) ¨n kh«ng ngon miÖng
anorexia nervosa (chøng) biÕng ¨n tinh thÇn
anosmia (sù) mÊt khøu gi¸c
anoxaemia (sù) thiÕu oxy m«
anoxemia (sù) thiÕu oxy m«
anoxia (sù) thiÕu oxy m«
anoxyblosis (sù) sèng thiÕu oxy m«
Anseriformes bé Ngçng
antagonism hiÖn t−îng ®èi kh¸ng
antebrachium c¼ng tay, c¼ng chi
antecubital tr−íc khuûu, tr−íc x−¬ng trô
antenna r©u, anten
antennae (c¸c) r©u, (c¸c) aten
antennal (thuéc) r©u, anten
antennal glands (c¸c) tuyÕn r©u
antennary (thuéc) r©u, anten
antennule r©u nhá, r©u I
antepetalous tr−íc c¸nh trµng
anteposition v trÝ bªn, v trÝ i
anterior 1. phÝa tr−íc 2. phÇn tr−íc 3. ë bông

20. 20
anterior cardiac vein tÜnh m¹ch c¶nh
anterior commissure in telecephalon khíp nèi tr−íc trong n∙o cïng
anterograde amnesia (chøng) quªn vÒ sau
anteroporterior axis trôc tr−íc sau
antesepalous tr−íc l¸ ®µi
anther bao phÊn
anther culture nu«i cÊy bao phÊn
antagonists (c¸c) sinh vËt ®èi kh¸ng
anterior pituitary gland tuyÕn yªn phÝa tr−íc
antheridial receptacle cuèng tói tinh, cuèng tói phÊn, cuèng tói tinh tö
antherozoid tinh trïng
anthesis 1. në hoa 2. thêi k× ra hoa
anthocyanidins anthocyanidin
anthocyanins anthocyanin
anthocyanosides anthocyanosid
anthogenesis (sù) sinh s¶n c« tÝnh cho hai giíi tÝnh
anthophilous thÝch hoa, −a hoa, kiÕm ¨n ë hoa
anthophore cuèng hoa
Anthophyta 1. ngµnh thùc vËt cã hoa 2. ngµnh thùc vËt cã h¹t
Anthozoa líp San h«
anthracnose (bÖnh) than (thùc vËt)
anthrax bÖnh than
anthropogenic do ng−êi, nh©n t¹o
anthropoid (cã) d¹ng ng−êi
anthropomorph h×nh ng−êi
anthropophyte c©y theo ng−êi, c©y gÇn ng−êi
anti- auxun antiauxin, chÊt kh¸ng auxin
antiangiogenesis chèng h×nh thµnh m¹ch
antibiosis (sù) kh¸ng sinh
antibiotic chÊt kh¸ng sinh, thuèc kh¸ng sinh
antibiotic resistance (tÝnh) chÞu kh¸ng sinh, chèng kh¸ng sinh
antibiotic resistance gene gen chèng kh¸ng sinh
antibody kh¸ng thÓ
antibody affinity chromatography s¾c ký ¸i lùc kh¸ng thÓ
antibody arrays dµn kh¸ng thÓ
antibody-laced nanotube membrane mµng èng nano rµng buéc kh¸ng
thÓ
antibody-mediated immune response ph¶n øng miÔn dÞch trung gian
kh¸ng thÓ
antical mÆt trªn
anticoagulants chÊt chèng ®«ng tô
anticoding strand sîi ®èi m∙

21. 21
anticodon ®¬n vÞ ®èi m∙, anticodon
antidiuretic hormon hoocmon antidiuretic
antidromic ng−îc chiÒu, ng−îc dßng
antifreeze proteins protein kh¸ng ®«ng
anticodon ®èi codon
antidilnal ®èi nghiªng
antigene kh¸ng nguyªn
antigenic determinant thÓ quyÕt ®Þnh (lµ) kh¸ng nguyªn
antihemophilic factor viii nh©n tè VIII chèng ch¶y m¸u
antihemophilic globulin globulin chèng ch¶y m¸u
anti-idiotype antibodies kh¸ng thÓ ®èi idiotyp
anti-idiotypes ®èi idiotyp
anti-interferon kh¸ng interferon
anti-oncogenes kh¸ng gen (g©y) ung th−
antioxidants chÊt chèng oxy ho¸
antiparallel ®èi song song
antiporter ®èi chiÒu (trong vËn chuyÓn qua mµng)
antisense (DNA sequence) ®èi nghÜa (tr×nh tù ADN ®èi nghÜa)
antisense RNA ARN ®èi nghÜa
antithrombogenous polymers polyme chèng ®«ng vãn (m¸u)
antitianspirant chÊt chèng tho¸t h¬i n−íc
antitoxin antitoxin
antitoxin kh¸ng ®éc tè, antitoxin
antivivisectionists ng−êi chèng sinh thiÕt, ng−êi chèng c¾t sèng
antixenosis tÝnh chèng ngo¹i lai
antorbital 1. tr−íc hè m¾t 2. x−¬ng vïng mòi
antra (c¸c) xoang, (c¸c) khoang, (c¸c) hèc
antrorse h−íng phÝa tr−íc, cong phÝa tr−íc
antrum xoang, khoang, hèc
Anura tæng bé Kh«ng ®u«i
anural kh«ng ®u«i, (thuéc) kh«ng ®u«i
anurous kh«ng ®u«i, (thuéc) bé kh«ng ®u«i
anus hËu m«n
antigen kh¸ng nguyªn
antigenic determinant quyÕt ®Þnh kh¸ng nguyªn
antigenic variation thay ®æi kh¸ng nguyªn
antiglobulin kh¸ng globulin
antiglobulin test kiÓm tra ng−ng kÕt globulin
antihistamine kh¸ng histamin
anti-idiotype kh¸ng idiotyp
anti-lymphocytic serum huyÕt thanh kh¸ng lympho bµo
antimetabolite chÊt chèng chuyÓn ho¸

22. 22
antimutagen chÊt chèng ®ét biÕn
anti-nuclear factor yÕu tè kh¸ng nh©n
antiohtipeilstaltic ph¶n nhu ®éng, nhu ®éng ng−îc
antiperisaIsis (sù) nhu ®éng ng−îc, ph¶n nhu ®éng
antipetalous tr−íc c¸nh trµng
antipodal cells (c¸c) tÕ bµo ®èi cùc
antipyretic h¹ sèt, h¹ nhiÖt, thuèc h¹ sèt
antisapalous tr−íc l¸ ®µi
antisepsis (sù) s¸t trïng, khö trïng
anti-social personality lo¹n nh©n c¸ch, nh©n c¸ch chèng x∙ héi
antithetic alternation of generations xen kÏ thÕ hÖ ®èi lËp
antithetic theory of alternation thuyÕt xen kÔ thÕ hÖ ®èi lËp
antithrombin chÊt chèng ®«ng m¸u
apoplast thÓ kh«ng hîp bµo
anxiety −u t−, lo l¾ng, bån chån
anxiolytic thuèc an thÇn nhÑ
aorta ®éng m¹ch chñ
aortic (thuéc) ®éng m¹ch chñ
aortic arches (c¸c) cung ®éng m¹ch chñ, (c¸c) quai ®éng m¹ch chñ
aortic baroreceptor thô quan ¸p lùc tÜnh m¹ch
aortic bodies ®éng m¹ch chñ c¬ thÓ
aortic valves van ®éng m¹ch chñ
aperturate (cã) lç më
apetaly (sù) kh«ng cã c¸nh trµng
apetalous kh«ng cã c¸nh trµng
apgar score sè ®iÓm Apgar
aphagia (chøng) kh«ng chÞu ¨n
Aphaniptera bé Bä chÐt
Aphasia (sù) mÊt ng«n ng÷
apheliotropic h−íng tè
aphids rÖp c©y
aphonia (sù) mÊt tiÕng nãi, mÊt tiÕng
aphotic zone tÇng n−íc kh«ng s¸ng, vïng v« quang
aphototropic kh«ng h−íng s¸ng
apical (thuéc) ®Ønh, mám, chãp
apical body thÓ ®Ønh
apical cells tÕ bµo chám
apical constriction eo th¾t thÓ ®Ønh
apical dominance (tÝnh) tréi ngän, (tÝnh) v−ît ngän
apical epidermal cap mò ngo¹i b× ®Ønh
apical growth sinh tr−ëng ngon
apical meristem m« ph©n sinh ®Ønh

23. 23
apical placentatlon kiÓu ®Ýnh no∙n ®Ønh
apical plate v¶y ®Ønh
apical surface of epithelial cell bÒ mÆt ®Ønh cña tÕ bµo biÓu m«
apical sense organ c¬ quan c¶m nhËn ®Ønh
apiculate nhän ®ét ngét
Aplaceae hä Hoa t¸n
aplacental kh«ng nhau, kh«ng gi¸ no∙n
aplanetic kh«ng ®éng, bÊt ®éng
aplanogamete giao tö bÊt ®éng
aplanospore bµo tö bÊt ®éng
aplasia (sù) ngõng ph¸t triÓn
apneustic kh«ng lç thë, thiÕu lç thë
aplastic anemia bÖnh thiÕu m¸u ngõng tiÕn triÓn
apneustic centre trung t©m øc chÕ h« hÊp
apnoea (sù) ngõng thë
apocarpous (cã) l¸ no∙n rêi
Apoda bé H¶i s©m kh«ng ch©n
Apo A-1 Milano Apo A-1 Milano (mét lo¹i apolipoprotein chèng s¬ v÷a m¹ch
m¸u)
Apo B-100 Apo B-100 (mét lo¹i lipoprotein nång ®é thÊp)
Apo-1/Fas Apo-1/Fas, CD95 protein (vËn chuyÓn tÝn hiÖu apoptosis qua mµng tÕ
bµo)
apodal kh«ng ch©n
apodeme mÊu låi trong
apodous kh«ng ch©n
apodous larva Êu trïng kh«ng ch©n
apogamous v« giao
apoenzyme apoenzym
apogamy (sù) sinh s¶n v« tÝnh, sinh s¶n v« giao
apolipoprotein apolipoprotein
apolipoprotein B apolipoprotein B
apomictric species loµi sinh s¶n v« tÝnh
apomixis (sù) sinh s¶n kh«ng dung hîp, sinh s¶n v« phèi
apophysls mÊu ch»ng, mám
apomixis sinh s¶n v« phèi
apoprotein apoprotein
apoptosis c¸i chÕt theo ch−¬ng tr×nh (cña tÕ bµo)
aporogamy (tÝnh) thô phÊn ngoµi lç no∙n
aposematic coloration nhuém mµu nguþ trang xua ®uæi
apospory (sù) sinh s¶n kh«ng bµo tö
apostrophe (sù) xÕp däc mµng tÕ bµo giËu
apothecium thÓ qu¶ më, thÓ qu¶ d¹ng ®Üa

24. 24
apparent competition c¹nh tranh biÓu kiÕn
appeasement behaviour tËp tÝnh phôc tïng, tËp tÝnh quy phôc
appendage phÇn phô
appendicular skeleton bé x−¬ng phô
appendix ruét thõa, phÇn phô
appendix vermiformis ruét thõa
appetitive behaviour tËp tÝnh thÌm ¨n
applied psychology tËp lý häc øng dông
apposition (sù) h×nh thµnh c¸c líp vá, ph¸t triÓn chång
appressed (bÞ) Ðp s¸t, Ðp nÐn, ¸p Ðp
appressorium ®Üa b¸m, gi¸c b¸m
apterism (tr¹ng th¸i) kh«ng c¸nh
approvable letter th− chÊp nhËn (cña FDA ®èi víi d−îc phÈm míi)
aptamers
apterous kh«ng c¸nh
Apterygota ph©n líp kh«ng c¸nh
Aptitude n¨ng khiÕu
apyrexia (sù) kh«ng sèt, (tr¹ng th¸i) kh«ng sèt
aquaporins aquaporin (protein t¹o kªnh vËn chuyÓn trong tÕ bµo)
aquatic thùc vËt thuû sinh
aquatic communities quÇn x∙ sinh vËt ë n−íc
aquatic fungi nÊm ë n−íc
aqueduct cèng
aqueductus cèng Sylvii
aqueductus vestibuli cèng tiÒn ®×nh
aqueous humour thuû dÞch
aqueous solution dung dÞch n−íc
aqueous tissue m« thuû dÞch
aquiculture nu«i trång thuû s¶n
aquiduct of Sylvius èng Sylvius
Arabidopsis thaliana Arabidopsis thaliana
arachidonic acid axit arachidonic
Arachnida líp NhÖn
arachnidium c¬ quan nh¶ t¬
arachnoid 1. cã d¹ng mµng nhÖn 2. (cã) d¹ng nhÖn 3. mµng nhÖn
Araneae bé NhÖn
araneous (cã) d¹ng nhÖn
arboretum v−ên c©y gç
arbuscule 1.c©y bôi 2. rÔ mót ph©n nh¸nh
arch vßm ®ai
Archaea Archaea
archaeostomatous (cã) nguyªn khÈu

25. 25
Archea giíi vi khuÈn cæ
archecentra trung khu vßng cung
archecentrous (thuéc) trung khu vßng cung
archegonial chamber khoang tói chøa no∙n
archegonial receptacle cuèng tói chøa no∙n
Archegoniatae nhãm thùc vËt tói chøa no∙n
archegoniophore cuèng tói chøa no∙n
archegonium tói chøa no∙n
archencephalon n∙o cæ, n∙o nguyªn thuû
archenteron ruét nguyªn thuû
archetype mÉu gèc, mÉu nguyªn thuû
archetype nguyªn bµo tö
Archiannelida líp Giun ®èt
archiblastic ph©n c¾t ®Òu hoµn toµn
archiblastula ph«i nang ®Òu hoµn toµn
archicoel khoang nguyªn thuû
archinephric (thuéc) thËn nguyªn thuû, nguyªn thËn
archipallium vá n∙o nguyªn thuû, vá n∙o cæ
architype kiÓu nguyªn thuû, kiÓu gèc
archlnephrldlum nguyªn ®¬n thËn, tÕ bµo bµi tiÕt
archlnephros nguyªn thËn, thËn nguyªn thuû
Archosauria ph©n líp Th»n l»n cæ
arclcentrous (cã) cét sèng cong
arctic circle tundra vßng cùc
arcuate (cã) d¹ng cung
area monitoring gi¸m kiÓm vïng
area opaca vïng mê
area pellucida vïng s¸ng
area relationships quan hÖ vïng ph©n bè
area vasculosa vïng m¹ch
Arecaceae Hä Cau
Arecidae ph©n líp Cau, tæng bé Cau
arenaceous 1. mäc trªn c¸t 2. sèng trong c¸t
arenicolous sèng trong c¸t
areola quÇng
areolae (c¸c) quÇng
areolar (thuéc) quÇng, rç hoa, (cã) ®èm
areolar tissue m« liªn kÕt th−a
archnoid mater chÊt mµng nh©n
archnoid mater chÊt mµng nh©n
archnoid villi
archnoid villi t¬ nhÖn

26. 26
areolate (thuéc) quÇng, rç hoa, (cã) ®èm
areole khoanh, kho¶nh
argeritate (cã) vÎ b¹c, (cã) ¸nh b¹c
argillicolous −a ®Êt pha sÐt, s«ng ë ®Êt pha sÐt
arginine arginin
arid zone vïng kh« h¹n
arginine (arg) arginin
aril ¸o h¹t
arista l«ng cøng, r©u, gai
Aristotle’s lantern ®Ìn nghiÒn, ®Ìn Aristorle
arm tay, c¸nh tay, chi tr−íc
armed (cã) b¶o vÖ
armyworm
aroa
arousal (sù) h−ng phÊn
array m¶ng
arrectores pilorum c¬ dùng l«ng
arrest muscle c¬ b¾t
arrhenotoky trinh sinh ra con ®ùc
arrhythmia (chøng) lo¹n nhÞp
ARS element yÕu tè ARS (®o¹n ADN hç trî sao chÐp tù ®éng)
artefact gi¶ t−îng
arterial (thuéc) ®éng m¹ch
arterial baroreceptor reflexes ph¶n x¹ ¸p lùc ®éng m¹ch
arterial chemoreceptor ho¸ thô quan ®éng m¹ch
arterial circulation hÖ tuÇn hoµn déng m¹ch
arterial system hÖ ®éng m¹ch
arteriole ®éng m¹ch nhá
arteriosclerosis (hiÖn t−îng) x¬ cøng ®éng m¹ch
arteriovenous anastomoses nh¸nh nèi ®éng tÜnh m¹ch
artery ®éng m¹ch
arthritic (thuéc) khíp, gÇn khíp
arthritis khíp
arthrodlal membranes mµng khíp
Arthrophyta ngµnh thùc vËt ph©n ®èt
Arthropoda ngµnh ch©n khíp
arthrospore bµo tö ph©n ®èt, bµo tö cã ®èt
Arthus reaction ph¶n øng Arthus
articular bone khíp x−¬ng
articular(e) 1. (thuéc) khíp 2. khíp nhá
articularia (c¸c) khíp nhá
articulated ph©n khíp, ph©n ®èt

27. 27
articulation khíp
artifact gi¶ t−îng
artificial classification ph©n lo¹i nh©n t¹o
artificial community quÇn x∙ nh©n t¹o
artificial selection chän läc nh©n t¹o
artiodactyl (cã) ngãn ch½n
Artiodactyla bé Ngãn ch½n
arundinaceous (cã) d¹ng sËy
as penis x−¬ng d−¬ng vËt
ascertainment (sù) t×m chän
Aschelminthes ngµnh Giun trßn
asci (c¸c) tói, (c¸c) nang
Ascidiacea líp H¶i tiªu
ascidium l¸ b¾t s©u bä, l¸ n¾p Êm
ascites cæ tr−íng
ascocarp thÓ qu¶ tói
ascolichen ®Þa y d¹ng tói, ®Þa y d¹ng nang
ascoma thÓ qu¶ tói
Ascomycetes líp NÊm tói
ascomycetes nÊm tói
Ascomycotina ph©n ngµnh NÊm tói
ascon bät biÓn tói, ascon
ascorbic acid axit ascorbic
ascorbic acid axit ascorbic
ascospore bµo tö tói, bµo tö nang
ascus tói, nang
asepalous kh«ng cã l¸ ®µi, thiÕu l¸ ®µi
aseptate kh«ng v¸ch, kh«ng mµng
asexual v« tÝnh
asian corn borer bä rÇy ng« ch©u ¸
asparagine (asp) asparagin
aspartic acid axit aspartic
Aspergillus flavus Aspergillus flavus
assay phÐp thö, xÐt nghiªm
assembly rule luËt quÇn tô
assimilation (sù) ®ång ho¸
assimilation efficiency hiÖu suÊt hÊp thô
assimilatory quotient hÖ sè ®ång ho¸
association 1. quÇn hîp 2. (sù) liªn kÕt
association cortex vá liªn kÕt, vá liªn hîp
association mapping x©y dùng b¶n ®å liªn kÕt

28. 28
association of biotechnology companies (ABC) hiÖp héi c¸c c«ng ty c«ng nghÖ
sinh häc
associative learning tËp quen nhê liªn hÖ, tËp quen nhê liªn t−ëng
assortative mating giao phèi chän lo¹i, giao phèi chän lùa theo lo¹i
astaxanthin astaxanthin
astelic kh«ng trôc, kh«ng trung trô
aster thÓ sao
Asteraceae hä Cóc
Asteridae ph©n líp Cóc
Asteroidea líp Sao biÓn
asthma hen
astomatous kh«ng lç khÝ, kh«ng miÖng
astragalus x−¬ng sen
astral fibers sîi d¹ng sao
astrocyte tÕ bµo thÇn kinh ®ªm
astrosciereide tÕ bµo ®¸ d¹ng sao
asymmetric kh«ng ®èi xøng
asparagine asparagin
aspartlc acid axit aspartic
aspect 1. quang c¶nh 2. s¾c th¸i
aspergillosis (bÖnh) nÊm qu¹t
Aspergillus nÊm qu¹t, nÊm cóc, nÊm aspergillus
aspermia (sù) kh«ng t¹o tinh trïng, kh«ng cã tinh trïng
asphyxia (chøng) ng¹t
aspiration sù hÝt
asplanchnic kh«ng èng tiªu ho¸
auxotroph sinh vËt khuyÕt d−ìng, sinh vËt dinh d−ìng tù ®éng
available (cã) gi¸ trÞ, dïng ®−îc
avascular kh«ng m¹ch
asymmetric carbon carbon kh«ng ®èi xøng
asymmetric cell division sù ph©n c¾t tÕ bµo kh«ng ®èi xøng
asymmetric competition c¹nh tranh kh«ng ®èi xøng
asymmetry (tÝnh) kh«ng ®èi xøng, d¹ng kh«ng ®èi xøng
asynapsis (sù) kh«ng tiÕp hîp
asynchronous flight chiÕu s¸ng kh«ng ®ång nhÊt
atactostele trô to¶, trung trô ph©n t¸n
atavism (hiÖn t−îng) l¹i gièng, (hiÖn t−îng) ph¶n tæ
ataxia (sù) mÊt ®iÒu hoµ, mÊt ®iÒu vËn
ataxia telangiectasia mÊt ®iÒu hoµ gi∙n m¹ch
ataxy (sù) mÊt ®iÒu hoµ, mÊt ®iÒu vËn
ATCC viÕt t¾t cña American Type Culture Collection
atelectasis sù sai trËt tù

29. 29
atherosclerosis bÖnh s¬ v÷a ®éng m¹ch
athetosis chøng móa vên
AT-III yÕu tè AT-III (g©y vãn côc m¸u)
atlas ®èt ®éi
atmometer bèc h¬i kÕ
AtNHX1 gene gen AtNHX1
atokous kh«ng sinh s¶n, v« sinh
atomic force microscopy kÝnh hiÓn vi (dïng) lùc nguyªn tö
atomic mass nguyªn tö khèi
atomic number sè hiÖu nguyªn tö
atomic weight träng l−îng nguyªn tö
ATP viÕt t¾t cña AdenosinTriPhosphate
ATP synthase synthaza ATP, enzym tæng hîp ATP
ATPase enzym ATPaza
ATPase ATPaza
atresia (sù) tho¸i ho¸
atresic tho¸i ho¸
atrial natriuretic factor nh©n tè lîi tiÓu t©m nhÜ (t¸c nh©n ®iÒu chØnh huyÕt ¸p)
atrial peptides peptid t©m nhÜ
atrial pressue ¸p lùc t©m nhÜ
atrial receptor thô quan t©m nhÜ
atrioleventricular valve van nhÜ-thÊt
atriopore lç th«ng
atrium lç, cöa
atrium of heart lç tim, cöa tim
atrophy (sù) teo, tiªu biÕn
atropous ®Ýnh th¼ng, g¾n th¼ng
atropus no∙n th¼ng
attachment theory thuyÕt g¾n kÕt, thuyÕt rµng buéc
attack rate chØ sè x©m chiÕm
attention (sù) quan t©m, chó ý
attenuated vaccine vacxin gi¶m ®éc lùc
attenuation (sù) suy gi¶m
attitude th¸i ®é
attitude scale thang th¸i ®é
attribution theories (c¸c) thuyÕt quy kÕt
auditory (thuéc) nghe, thÝnh gi¸c
auditory cortex vá thÝnh gi¸c
auditory nerve d©y thÇn kinh thÝnh gi¸c, d©y VIII
auditory ossicles x−¬ng nhá thÝnh gi¸c
aural (thuéc) nghe, thÝnh gi¸c
auricle 1. t©m nhÜ 2. tai ngoµi 3. thuú tai ngoµi 4. thuú tai

30. 30
auricular l«ng phñ gèc
atrioventricular h¹ch nhÜ thÊt
atrioventricular ring vßng nhÜ thÊt
attenuated (pathogens) (bÞ) suy gi¶m (mÇm bÖnh)
attenuation (of RNA) suy gi¶m (ARN)
aureofacin aureofacin
auriculoventricular (thuéc) nhÜ – thÊt
Australasian region vïng Ch©u óc
Autecology sinh th¸i häc ®¬n loµi
authoritarian personality nh©n c¸ch ®éc ®o¸n
autism (chøng) tù kØ
autoallogamy (sù) tù dÞ giao
auto-antibody tù kh¸ng thÓ
autocatalysis (sù) tù xóc t¸c
autochthonous néi t¹i, b¶n ®Þa, ®Þa ph−¬ng
autochthonous material vËt liÖu bªn trong
autocidal control khèng chÕ b»ng tù diÖt
auricularia Êu trïng d¹ng tai
autodiploid thÓ tù l−ìng béi
autoecious mét chñ, ®¬n chñ
auto-erotism (sù) tù khiªu d©m, tù khiªu dôc
autogamy (sù) tù giao, tù thu phÊn, tù thô tinh
autogenic tù sinh
autogenic succession diÔn thÕ tù sinh
autogenous model m« h×nh tù sinh
autocoprophagy (sù) tù ¨n ph©n
autogenous control ®iÒu khiÓn tù sinh, kiÓm so¸t tù sinh
autograft (sù) tù ghÐp
autoimmune disease bÖnh tù miÔn dÞch
autoimmune disease bÖnh tù miÔn
autoimmune thyroiditis tù miÔn thyroid
auto-immunity (sù) tù miÔn dÞch
autoinducer thÓ tù ph¸t sinh
autologous tù rông
autolysis (sù) tù tiªu, tù ph©n gi¶i
autolytic tù tiªu, tô ph©n gi¶i
automatism (tÝnh) tù ®éng
autonomic ®éc lËp, tù chñ, tù ®iÒu chØnh, tù ph¸t
autonomic movement vËn ®énh tù ph¸t
autonomic nervous system hÖ thÇn kinh dinh d−ìng, hÖ thËn kinh tù trÞ
autonomous ®éc lËp, tù chñ, tù ®iÒu chØnh, tù ph¸t
autonomous replicating segment ®o¹n tù sao chÐp

31. 31
autonomous replicating sequence tr×nh tù tù sao chÐp
autoplasma ®ång nguyªn sinh c¸ thÓ
autoplastic transplantation ghÐp tù th©n
autopodium bµn tay, bµn ch©n
autopolyploid thÓ ®a béi cïng loµi, thÓ ®a béi cïng tÝnh
autoradiogram s¬ ®å phãng x¹ tù ghi
autoradiography (phÐp) phãng x¹ tù ghi
autoregulation sù tù ®iÒu chØnh
autosome nhiÔm s¾c thÓ th−êng
autospasy (sù) tù rông, tù c¾t
autospore bµo tö gèc
autostylic (thuéc) khíp kiÓu trùc tiÕp
autotetraploid khíp kiÓu trùc tiÕp
autostyly thÓ tù tø béi
autotomy (sù) tù rông
autotranspiantation (sù) ghÐp vïng lo¹i
autotroph sinh vËt tù d−ìng
autotrophic tù d−ìng
autotrophic bacteria vi khuÈn tù d−ìng
autotrophic nutrion dinh d−ìng tù d−ìng
autoxenous mét chñ, ®¬n chñ
autumn wood gç mïa thu
auxanometer t¨ng tr−ëng kÕ
auxillary bud chåi n¸ch
auxocyte thÕ bµo sinh dôc d¹ng t¨ng tr−ëng
auxotonic c−¬ng c¬, tr−¬ng c¬
auxin auxin (hocm«n sinh tr−ëng thùc vËt)
auxotroph khuyÕt d−ìng
auxotrophic mutation ®ét biÕn khuyÕt d−ìng
average trung b×nh, sè trung b×nh
aversion therapy liÖu ph¸p ng−îc
aversive therapy liÖu ph¸p ng−îc
aversive stimulus kÝch thÝch ng−îc
Aves líp Chim
avian leucosis (bÖnh) b¹ch cÇu chim, (bÖnh) b¹ch cÇu lympho bµo
avidin avidin
avidity ®é b¸m, ®é phµm
avitaminosis (chøng) thiÕu vitamin
Avogadro constant h¾ng sè Avogadro
Avogadro law ®Þnh luËt avogadro
awn l«ng cøng, r©u

32. 32
axenic culture (sù) nu«i cÊy thuÇn
axial däc trôc, (thuéc) trôc
axial filament sîi trôc
axial mesoderm trôc ph«i gi÷a
axial skeleton bé x−¬ng trôc
axiate pattern mÉu theo trôc
axil n¸ch l¸, kÏ l¸
axile ®Ýnh trô, g¾n trô
axilemma bao trô
axile placentation kiÓu ®Ýnh no∙n
axillary (thuéc) n¸ch l¸, kÏ l¸
axilary air sac tói khÝ phô
axis 1. trôc, trô 2. th©n chÝnh 3. th©n èng 4. ®èt trôc
axon axon, sîi trôc thÇn kinh
axonal transport vËn chuyÓn sîi trôc
axoneme t¬ trôc, sîi trôc cña tiªm mao
axopodium roi trôc, ch©n gi¶ sîi trôc
azadirachtin azadirachtin (vËt dÉn thuèc)
azonal soil ®Êt phi ®Þa ®íi
Azotobacter vi khuÈn cè ®Þnh ®¹m
azurophil-derived bactericidal factor (ADBF) nh©n tè diÖt khuÈn b¾t
nguån tõ azurophil
azygomatous kh«ng cung m¸
azygos thÎ lÎ
azygous kh«ng thµnh cÆp, kh«ng thµnh ®«i
azygospore bµo tö ®¬n tÝnh, bµo tö kh«ng tiÕp hîp

33. 33
B
B cell tÕ bµo B
B lymphocytes tÕ bµo lympho B
B.t. viÕt t¾t cña Bacillus thuringiensis
B.t. israelensis B.t. israelensis
B.t. kumamotoensis B.t. Kumamotoensis
B.t. kurstaki B.t. kurstaki (mét chñng Bacillus thuringiensis)
B.t. tenebrionis B.t. tenebrionis
B.t. tolworthi B.t. tolworthi
B.t.k. viÕt t¾t cña B.t. kurstaki (mét chñng Bacillus thuringiensis)
Babesia (kÝ sinh trïng) Babesia
Babinski’
s sign triÖu chøng Babinski
BAC viÕt t¾t cña Bacterial Artificial Chromosomes
baccate mäng, gièng qu¶ mäng
Bacillaceae hä Bacillaceae
Bacillariophyceae líp T¶o silic
Bacille Calmette vi khuÈn Calmette-Guerin
bacilli (c¸c) trùc khuÈn
Bacilluria trùc khuÈn niÖu
Bacillus Bacillus, trùc khuÈn
Bacillus licheniformis Bacillus licheniformis
Bacillus subtilis (b. subtilis) Bacillus subtilis (B. subtilis)
Bacillus thuringiensis (b.t.) Bacillus thuringiensis (B.t.)
back mutation ®ét biÕn nghÞch
backgound radiation bøc x¹ nÒn
B lymphocyte tÕ bµo lympho B
B-memory cell tÕ bµo nhí B
back mutation ®ét biÕn ng−îc
bacteria vi khuÈn
bacterial fermentation lªn men do vi khuÈn
bacterial artificial chromosomes (BAC) nhiÔm s¾c thÓ nh©n t¹o ë vi
khuÈn
bacterial expressed sequence tags thÎ tr×nh tù biÓu hiÖn ë vi khuÈn
bacterial growth sù t¨ng tr−ëng cña vi khuÈn
bacterial two-hybrid system hÖ thèng lai kÐp ë vi khuÈn
bacterial virus xem bacteriophage, phage
bactericidal (thuéc) chÊt diÖt khuÈn
bactericide chÊt diÖt khuÈn
bacteriocin bacteriocin
bacteriochlorophyll diÖp lôc tè vi khuÈn

34. 34
bacteriology vi khuÈn häc
bacteriophage thÓ thùc khuÈn, phag¬
bacteriostat chÊt k×m h∙m vi khuÈn
bacteriostatic k×m h∙m vi khuÈn
bacteroid d¹ng vi khuÈn
bacteriotropin ®èc tè vi khuÈn
bacterium vi khuÈn
Bacteroidaceae hä Bacteroidaceae
Baculovirus Baculovirut
Baculovirus expression vector vect¬ biÓu hiÖn Baculovirus
Baculovirus expression vector system hÖ thèng vect¬ biÓu hiÖn
bagassosis (bÖnh) bôi b∙ mÝa
bakanae bÖnh lóa von
bal 31 nuclease Nucleaza Bal 31
balance (sù) c©n b»ng
balanced polymorphism (hiÖn t−îng) ®a h×nh c©n b»ng
balancers c¸nh chuú, c¸nh t¹
balancer chromosomes nhiÔm s¾c thÓ c©n t©m
balance theories (c¸c) thuyÕt c©n b»ng
Balbiani rings (c¸c) vßng Balbiani
baleen plate tÊm l−îc hµm
ballistospore b¶o tö v« tÝnh
Banbinski sign triÖu chøng Banbinski
bands b¨ng, d¶i
banding techniques kü thuËt hiÖn b¨ng
Bangs bacillus trùc khuÈn Bang
baragnosis (sù) mÊt nhËn thøc träng l−îng
barb t¬ cøng, sîi mãc
barbate (cã) r©u, (cã) tóm l«ng cøng, (cã) sîi mãc, (cã) gai
barbel r©u
barbule sîi mãc nhá
BAR gene gen BAR
bare sensory nerve endings ®Çu d©y thÇn kinh c¶m gi¸c
bark vá
barley lóa m¹ch
barnase barnaza (enzym ph©n huû ADN ë Bacillus amyloliquefaciens)
baroreceptor ¸p thô quan
baroreceptor reflex ph¶n x¹ ¸p thô quan, ph¶n x¹ c¬ quan c¶m nhËn ¸p
lùc
barophil sinh vËt −a khÝ ¸p cao
Barr body thÓ Barr
Bartholin’s duck èng Bartholin

35. 35
Bartholin’s glands tuyÕn Bartholin, tuyÕn ©m hé
basal area vïng ®¸y
basal body thÓ gèc
Basal cell tÕ bµo ®¸y, tÕ bµo gèc
basal corpuscle h¹t gèc
basal ganglia h¹ch ®¸y n∙o
basal granule thÓ gèc, h¹t gèc
basal lamina mµng ®¸y
basal metabolic rate tû sè chuyÓn ho¸ c¬ b¶n, suÊt chuyÓn ho¸ c¬ b¶n
basal placentation kiÓu ®Ýnh no∙n gèc
basal plates (c¸c) l¸ nÒn, (c¸c) phiÕn sôn nÒn
Base ®Õ, ®¸y, gèc, nÒn
basement membrane mµng ®¸y
base baz¬, xem nitrogenous base
base (general) baz¬ (nãi chung)
base (nucleotide) baz¬ (ë nucleotid)
base excision sequence scanning (bess) quÐt tr×nh tù theo c¸ch c¾t baz¬
base pair (bp) cÆp baz¬ (nit¬)
base sequence ®o¹n tr×nh tù c¸c baz¬
base substitution thay thÕ baz¬
Basic chromosome number sè nhiÔm s¾c thÓ gèc
Basic chromosome set bé nhiÔm s¾c thÓ gèc, sè nhiÔm s¾c thÓ c¬ b¶n
basic fibroblast growth factor (BFGF) nh©n tè sinh tr−ëng nguyªn bµo
sîi c¬ b¶n
basic reproductive rate chØ sè sinh s¶n c¬ së
basiconic (cã) mÊu d¹ng nãn
basidiocarp qu¶ ®¶m
basicity ®é trung hoµ kiÒm
basic number sè c¬ b¶n
basidioma qu¶ ®¶m
Basidiomycetes ph©n ngµnh NÊm ®¶m, líp NÊm ®¶m
Basidiomycotina ph©n ngµnh NÊm ®¶m, líp NÊm ®¶m
basidiospore bµo tö ®¶m
basidium ®¶m
basifixed ®Ýnh gèc
basifugal tr¸nh gèc
basilar (thuéc) gèc, ®¸y
basilar membrane mµng ®¸y
basipetal h−íng gèc
basiphil −a kiÒm
basis cranli ®¸y sä

36. 36
basket cell tÕ bµo giá
basophil b¹ch cÇu −a kiÒm, −a kiÒm
basophilia (chøng) t¨ng tÕ bµo m¸u −a baz¬
basophil leucocyte b¹ch cÇu −a kiÒm
basophilic −a kiÒm
basophils sinh vËt −a kiÒm
bast libe
batch culture nu«i cÊy theo l«
Batesian mimicry (tÝnh) nguþ trang Batesia
bathophilous −a ®é s©u
bathyal (thuéc) vïng biÓn s©u
bathybic (thuéc) biÓn s©u
bathylimnetic (thuéc) ®¸y hå
bathymetric (thuéc) ®o ®é s©u
bathysmal biÓn th¼m
Batrachia líp L−ìng c−
batrachian (thuéc) Õch nh¸i
B cell tÕ bµo B
B-chromosomes nhiÔm s¾c thÓ B
BB T.I. BB T.I. (chÊt øc chÕ tripsin, viÕt t¾t cña Bowman-Birk trypsin
inhibitor)
BBB viÕt t¾t cña Blood-Brain Barrier
BBA viÕt t¾t cña Bio-Barcode Amplification
bce4 promot¬ bce-4 (kiÓm so¸t gen h¹t cã dÇu ë thùc vËt)
bcrabl gene Gen BcrAbl
bcr-abl genetic marker ChØ thÞ di truyÒn bcr-abl
Bdelloidea bé §Øa
beak má
bearded (cã) l«ng cøng, (cã) r©u
beetle bä c¸nh cøng
Beggiatoales (vi khuÈn) Beggiatoales
bebavioral ecology sinh th¸i häc tËp tÝnh
Behavioral ecology sinh th¸i häc tËp tÝnh
behaviour tËp tÝnh, thãi quen, lèi sèng
behaviour modification söa ®æi tËp tÝnh
behaviour therapy liÖu ph¸p tËp tÝnh
belemnoid (cã) d¹ng lao, (cã) d¹ng tªn
Bellini’s ducts (c¸c) èng Bellini
belt transect ®−êng c¾t vïng
Bence-Jones protein protein Bence-Jones
behavioural change thay ®æi tËp tÝnh
behavioural defences tËp tÝnh b¶o vÖ

37. 37
behavioural ecology tËp tÝnh sinh th¸i
behaviourism (thuyÕt) tËp tÝnh
benign tumor u lµnh
benthic (thuéc) sinh vËt ®¸y
benthic animal ®éng vËt sèng ®¸y
benthic community quÇn x∙ sinh vËt ®¸y
benthic invertebrates ®éng vËt kh«ng x−¬ng sèng ë ®¸y
B-DNA ADN B
benthic zone tÇng ®¸y
benthon sinh vËt ®¸y
benthos sinh vËt ®¸y
benzodiazepines benzo®iazepin
Bergmann’s law ®Þnh luËt Bergmann
beri-beri (bÖnh) tª phï
berry 1. qu¶ mäng 2. trøng gi¸p x¸c
BESS viÕt t¾t cña Base Excision Sequence Scanning
BESS method ph−¬ng ph¸p BESS
BESS t-scan method ph−¬ng ph¸p quÐt T BESS
best linear unbiased prediction (blup) dù ®o¸n kh¸ch quan tuyÕn tÝnh tèt
nhÊt
beta carotene carotene beta
beta cells tÕ bµo beta
beta conformation cÊu h×nh beta
beta diversity (®é) ®a d¹ng beta
beta-conglycinin β-conglycinin
beta-d-glucuronidase β-D-Glucuronidaza
beta-glucan β-glucan
beta-glucuronidase β-glucuronidaza
beta interferon interferon beta
beta-lactam antibiotics chÊt kh¸ng sinh β-lactam
beta-microglobulin microglobulin beta
beta oxidation oxy ho¸ beta
beta sitostanol sitostanol beta
betacyanins betaxyanin
betalains betalain
beta-pleated sheet phiÕn gÊp, nÕp gÊp beta
beta-rhythm nhÞp beta
betaxanthins betaxanthin
bhang (chÊt) b¬han
bicarpellary hai l¸ no∙n
biceps c¬ hai ®Çu
bicipital (thuéc) c¬ hai ®Çu

38. 38
beta-secretase β-secretaza
BEVS viÕt t¾t cña Baculovirus Expression Vector System
BFGF viÕt t¾t cña Basic Fibroblast Growth Factor
BGYF viÕt t¾t cña Bright Greennish-Yellow Fluorescence
bicipital groove r∙nh c¬ hai ®Çu
bicollateral bundle bã chång kÐp
bicuspid (cã) hai mÊu nhän
bicuspid valve van hai l¸
bicuspidate (cã) hai mÊu nhän
bicuspid valve van hai mÊu, van hai l¸
biennial c©y hai n¨m
bifacial leaf l¸ hai mÆt
bifid xÎ ®«i, chÎ ®«i
Bifidobacteria Bifidobacteria (vi khuÈn)
Bifidus Bifidus
bifurcate chÎ nh¸nh, ph©n nh¸nh
bifurcation (sù) chÎ nh¸nh, ph©n nh¸nh
bigeneric hybrid thÎ lai hai gièng
bilabiate hai m«i, m«i kÐp
bilateral hai phÝa, hai bªn
bilateral cleavage ph©n c¾t ®èi xøng hai bªn, ph©n c¾t hai phÝa
bilateral symmetry ®èi xøng hai bªn
bile mËt
bile acids axit bilic
biletaria ®éng vËt ®èi xøng hai bªn
bile duct èng mËt
bile salts muèi mËt
biliary secretion sù tiÕt mËt
bilirubin bilirubin
biliverdin biliverdin
bilocular hai phßng, hai ng¨n, hai «
bimanous hai tay
bimastic hai vó
binary fission ph©n c¾t thµnh hai
binaural hai tai
binomial nomenclature hÖ danh ph¸p tªn kÐp
binomial distribution ph©n bè nhÞ thøc
binominal nomenclature hÖ danh ph¸p tªn kÐp
binovular twins trÎ sinh ®«i hai trøng, trÎ sinh ®«i hai hîp tö
binucleate phase pha hai nh©n, pha song nhÞ béi
bio-assay thö nghiÖm sinh häc

39. 39
Bio-Barcode Amplification khuÕch ®¹i Bio-Barcode, khuÕch ®¹i theo m∙
Bar sinh häc
biochemistry ho¸ sinh häc
bloclimatology sinh khÝ hËu häc, khÝ hËu häc sinh häc
blocoenosis quÇn x∙ sinh vËt
BLUP viÕt t¾t cña Best Linear Unbiased Prediction
biodegradation (sù) ph©n huû sinh häc
biodiversity ®a d¹ng sinh häc
bio-electricity ®iÖn sinh häc
bioelectronics ngµnh ®iÖn tö sinh häc
bioengineering kü thuËt sinh häc
bio-engineering kü thuËt sinh häc
biofeedback t¸c ®éng ng−îc sinh häc
biogas khÝ sinh häc
biogenetic law nguyªn t¾c ph¸t sinh sinh häc, luËt sinh sinh häc
biogeographic regions (c¸c) vïng ®Þa lý sinh vËt
biofilm mµng sinh häc
biofilm phim sinh häc
biogenesis ph¸t sinh sinh häc
biogenic do sinh vËt, tõ sinh vËt
biogeochemical cycles chu tr×nh sinh ®Þa ho¸
biogeochemistry M«n Ho¸ ®Þa sinh häc
billiary canaliculi r∙nh èng mËt
BIO viÕt t¾t cña Biotechnology Industry Organization
bioassay phÐp thö sinh häc, xÐt nghiÖm sinh häc
bio-bar codes M∙ Bar sinh häc
biochemical oxidation oxy ho¸ sinh häc
biochemistry m«n Ho¸ sinh häc
biochips chip sinh häc
biocide diÖt sinh häc
biodegradable ph©n huû sinh häc
biodegradable pollutant yÐu tè « nhiÔm chÞu ph©n huû sinh häc
biodesulfurization khö l−u huúnh (b»ng) sinh häc
biogeography ngµnh ®Þa lý sinh häc
bionanotechnology c«ng nghÖ nano sinh häc
biohazards controversy tranh luËn vÒ mèi nguy hiÓm sinh häc
bioinformatics m«n Tin sinh häc
bioinorganic (thuéc) v« c¬ sinh häc
bioleaching läc th« sinh häc
biolistic apparatus m¸y b¾n gen
biolistics gene gun sóng b¾n gen
biologic response modifier therapy phÐp trÞ liÖu söa ®æi sinh häc

40. 40
biological activity ho¹t tÝnh sinh häc
biological clock ®ång hå sinh häc
biological constraint Ðp buéc sinh häc
biological containment kiÒm chÕ sinh häc
biological control phßng trõ sinh häc
biological form d¹ng sinh häc
biological half-life chu kú ban huû sinh häc
biological magnification khuyÕch ®¹i sinh häc
biological oxygen demand (BOD) nhu cÇu oxy sinh häc
biological race nßi sinh häc
biological rhythm nhÞp ®iÖu sinh häc
biological shield mµn ch¾n sinh häc
biological species loµi sinh häc
biological vectors vect¬ sinh häc
biological warfare chiÕn tranh sinh häc
biology m«n Sinh häc
bioluminescence ph¸t huúnh quang sinh häc
biomarkers chØ thÞ sinh häc
biomass sinh khèi
biomems chip c¬ ®iÖn sinh häc
biomimetic materials vËt liÖu pháng sinh häc
biomolecular electronics m«n §iÖn tö ph©n tö sinh häc
biomass sinh khèi
biome bi«m, ®¹i quÇn x∙ sinh vËt
biometeorology sinh khÝ t−îng häc
biometrical genetics di truyÒn häc thèng kª
biometry thèng kª sinh häc
biomotors ®éng c¬ sinh häc
bionics pháng sinh häc
biophysics lý sinh häc
biopolymer polyme sinh häc
biopsy (sù ) sinh thiÕt
bioreceptors thô quan sinh häc
biorecovery phôc håi sinh häc
bioremediation söa ch÷a sinh häc
biosafety an toµn sinh häc
biosafety protocol nghÞ ®Þnh th− an toµn sinh häc
bioseeds h¹t sinh häc
biosensors (chemical) ®Çu nh¹y sinh häc
biosilk t¬ sinh häc
biosorbents chÊt hót b¸m sinh häc
biosphere sinh quyÓn

41. 41
biosynthesis (sù) sinh tæng hîp, tæng hîp sinh häc
biosystematics hÖ thèng häc sinh häc
biota khu hÖ sinh vËt
biotechnology c«ng nghÖ sinh häc
biotechnology industry organization (BIO) tæ chøc c«ng nghiÖp c«ng
nghÖ sinh häc
biotic h÷u sinh, sèng, (cã) søc sèng, (thuéc) sù sèng
biotic barrier hµng rµo h÷u sinh
biotic climax cao ®Ønh h÷u sinh
biotic factor yÕu tè h÷u sinh
biotic potential tiÒm n¨ng sinh häc, tiÒm lùc sèng
biotic stresses ¸p lùc h÷u sinh
biotin biotin
biotransformation chuyÓn ho¸ sinh häc
biotinylation (sù) biotin ho¸
biotope sinh c¶nh
biotroph vËt dinh d−ìng h÷u sinh
biotrophic parasites vËt ký sinh dinh d−ìng h÷u c¬
biotype kiÓu sinh häc, biotyp
biparous sinh ®«i
bipedal ®i hai ch©n
bipinnate hai lÇn l¸ chÐt l«ng chim, xÎ l¸ chÐt l«ng chim kÐp
bipolar l−ìng cùc, hai cùc
bipolar cell tÕ bµo l−ìng cùc
bipolar disorder rèi lo¹n l−ìng cùc
bipolar germination n¶y mÇm hai ®Çu
biradial symmetry ®èi xøng to¶ tia hai bªn
biramous hai nh¸nh
biramous appendages chi hai nh¸nh, phÇn phô hai nh¸nh
birth (sù) sinh s¶n, ®Î
birth mark nèt ruåi, vÕt chµm
birth rate chØ sè sinh s¶n, chØ sè ®Î, tØ lÖ sinh s¶n
biseriate hai d∙y, hai hµng, hai xo¸y, hai vßng
biserrate (cã) r¨ng c−a kÐp
bisexual l−ìng tÝnh
bisexuality (tÝnh) l−ìng tÝnh
bisporangiate (cã) tói bµo tö l−ìng tÝnh
bivalent thÓ l−ìng trÞ
bivalve hai m¶nh vá
Bivalvia líp Hai m¶nh vá
bivoltine mét n¨m hai løa, hai vô
bla gene gen bla

42. 42
black-layered (corn) bäc líp mµu ®en (ng«)
black-lined (corn) nh¨n ®en (ng«)
bladder tói, bäng, bao
bladderworm nang s¸n
blade phiÕn, cuèng dÑt
blanket bog thùc vËt phñ ®Çm lÇy
blast cell tÕ bµo tµn lôi
blast transformation chuyÓn ho¸ chËm dÇn, chuyÓn ho¸ tµn lôi
blastema mÇm
blastochyle dÞch khoang ph«i
blastocoel khoang ph«i
blastocyst tói ph«i, tói mÇm
blastocyst of mammals tói ph«i cña ®éng vËt cã vó
BOD viÕt t¾t cña Biological Oxygen Demand
body axes trôc c¬ thÓ
body cavity khoang c¬ thÓ
body cell tÕ bµo sinh d−ìng, tÕ bµo th©n
body-section radiography (phÐp) chôp phãng x¹ c¾t líp
Body serface pressure ¸p lùc bÒ mÆt c¬ thÓ
body wall v¸ch th©n
bog thùc b× ®Çm lÇy than bïn
bole th©n
boll vá
bolting (sù) kÕt tr¸i sím
bone x−¬ng
bone cell tÕ bµo x−¬ng
bone development sù ph¸t triÓn x−¬ng
bone marrow tuû x−¬ng
bone tolerance dose liÒu l−ìng cho phÐp ë x−¬ng
bony labyrinth ®−êng rèi x−¬ng
book gill mang l¸ s¸ch
book lung phæi l¸ s¸ch
booster response ®¸p øng t¨ng c−êng, ®¸p øng nh¾c l¹i
booted (cã) phñ sõng, kÕt bao sõng
bordered pit lç viÒn
boreal (thuéc) b¾c b¸n cÇu
boreal forest rõng «n ®íi b¾c b¸n cÇu, søc s¶n xuÊt s¬ cÊp vµ sinh khèi
bosset sÑo sõng
botany thùc vËt häc
Bovine Spongiform Encephalopathy bÖnh tho¸i ho¸ thÇn kinh ë bß
blastoderm ph«i b×, ®Üa ph«i, ®Üa mÇm
blastodermic vesicle tói l¸ ph«i, tói ph«i b×

43. 43
blastodisc ®Üa ph«i
blastomere tÕ bµo ph«i, ph«i bµo
blastopore lç ph«i, miÖng ph«i, ph«i khÈu
blastosphere ph«i tói
blastospore bµo tö chåi
blastospore lip gê miÖng ph«i
blastula ph«i nang
blastulation (sù) h×nh thµnh ph«i nang
bleb môn n−íc
bleeding (sù) rØ nhùa
blepharism (sù) co mÝ m¾t
blepharoplast h¹t gèc l«ng roi
blight (bÖnh) lôi
blind spot ®iÓm mï
blister môn phång n−íc, môn rép
blocking antibody kh¸ng thÓ bao v©y, kh¸ng thÓ phong bÕ
blood m¸u
blood capillary mao m¹ch m¸u
blood cells tÕ bµo m¸u
blood clotting m¸u vãn côc
blood count sè ®Õm huyÕt cÇu
blood derivatives manufacturing association hiÖp héi s¶n xuÊt c¸c dÉn xuÊt cña m¸u
blood flukes (c¸c) s¸n l¸ m¸u
blood islands (c¸c) ®¶o huyÕt
blood plasma huyÕt t−¬ng
blood platelet tiÓu cÇu
blood pressure huyÕt ¸p
blood serum huyÕt thanh
blood substitutes chÊt thay m¸u
blood sugar ®−êng m¸u
blood vessels m¹ch m¸u
bloom 1. phÊn 2. (sù) në hoa n−íc
Bloom’s syndrome héi chøng Bloom
blot (phÐp) thÊm t¸ch, (kü thuËt) thÊm t¸ch
blotting (phÐp) thÊm t¸ch, (kü thuËt) thÊm t¸ch
blubber mì khæ
blue-green algae t¶o lam
blood vessels formation sù h×nh thµnh m¹ch m¸u
blood-brain barrier hµng rµo m¸u n∙o
blood-testis barrier hµng rµo m¸u tinh
blue biotechnology c«ng nghÖ sinh häc xanh

44. 44
blue-green bacteria vi khuÈn lam
blunt-ended DNA ADN ®Çu b»ng
blunt-end DNA ADN ®Çu b»ng
blunt ends ®Çu b»ng
blunt-end ligation g¾n c¸c ®Çu b»ng (ADN)
BLUP viÕt t¾t cña Best Linear Unbiased Prediction
BMP viÕt t¾t cña Bone Morphogenetic Proteins
BOD viÕt t¾t cña Biological Oxygen Demand
boletic acid axit boletic
bollworms giun nang
bone morphogenetic proteins (BMP) protein ph¸t sinh h×nh th¸i x−¬ng
botryoid (cã) d¹ng chïm
botryoidal (cã) d¹ng chïm
botryose (cã) d¹ng chïm
botrytic (cã) d¹ng chïm
bottle cells tÕ bµo h×nh chai
bottleneck effect hiÖu øng cæ chai
bottom yeast nÊm men ®¸y
botulism (sù) ngé ®éc botulin
boundaries ranh giíi
boundary layer líp biªn
bound water n−íc liªn kÕt
bouquet stage giai ®o¹n bã hoa
bouyant density mËt ®é phÇn næi
bovine dung ph©n bß
bovine somatotropin (BST) somatotropin cña bß
Bowman-Birk trypsin inhibitor chÊt øc chÕ trypsin Bowman-Birk
Bowman,
s capsule nang Bowman
Bowman,
s glands tuyÕn khøu gi¸c
boxplot ®å thÞt hép
bp viÕt t¾t cña base pair
braccate (cã) l«ng ch©n
brachial (thuéc) c¸nh tay, (thuéc) cuèng thÇn kinh, (cã) d¹ng tay
brachiate 1. (cã) nh¸nh 2. (cã) chi
brachiferous (cã) nh¸nh, (cã) chi
Brachiopoda ngµnh Tay cuén
brachium 1. c¸nh tay 2. cuèng thÇn kinh 3. d¹ng tay
brachycerous (cã) r©u ng¾n
brachydactylia tËt ngãn ng¾n
brachydactyly tËt ngãn ng¾n
brachydont (cã) r¨ng ng¾n
brachypterism d¹ng c¸nh ng¾n

45. 45
brachyural (thuéc) bông ng¾n gÊp d−íi ngùc
bracken poisoning ngé ®éc d−¬ng xØ diÒu h©u
bracket fungus nÊm mãc
brackish lî
bract l¸ b¾c
bract scale v¶y b¾c
bracteate (cã) l¸ b¾c
bracteole l¸ b¾c nhá
bradycardia nhÞp tim chËm
Bradyrhizobium japonicum Bradyrhizobium japonicum
brain n∙o h¹ch n∙o
brain stem cuèng n∙o
brain stimulation kÝch thÝch n∙o
branch gap khe cµnh
branchia mang
branchial (thuéc) mang
branchial arch cung mang
branchial basket khung mang
branchial chamber phßng mang, khoang mang
branchial clefts khe mang
branchial heart tim mang
brachial rays (c¸c) tia mang
Branchiopoda ph©n líp Ch©n mang
branchiostegal (thuéc) n¾p mang
branchiostege mµng n¾p mang
brand fungi nÊm than
branchypterous (cã) d¹ng c¸nh ng¾n
branchysclereid tÕ bµo ®¸
brand spore bµo tö mïa hÌ, bµo tö phÊn ®en
brandycardia nhÞp tim chËp
brandykinesia sù tiªu ho¸ chËm
brankinin sù vËn ®éng chËm
Brassica Brassica (gièng Rau c¶i)
Brassica campestre Brassica campestre
Brassica campestris Brassica campestris
Brassica napus Brassica napus
Brassicaceae hä C¶i
Braun Blanquet system hÖ ph©n lo¹i Braun Blanquet
brazzein brazzein (protein ngät)
BRCA 1 gene gen BRCA 1
BRCA 2 gene gen BRCA 2
BRCA genes (c¸c) gen BRCA (g©y ung th− vó hoÆc buång trøng)

46. 46
breaking (bÖnh) nøt hoa
breaking of the meres (sù) nøt ®o¹n
breast bone x−¬ng øc
breathing (sù) thë
breathing root rÔ khÝ
breeder's rights quyÒn cña nhµ chän gièng
bright-field Illumination hiÓn vi nÒn s¸ng
bright greennish-yellow fluorescence ph¸t huúnh quang mµu vµng-lôc s¸ng
broad spectrum phæ réng, ph¹m vi t¸c ®éng réng
Bromeliaceae hä Døa
bromoxynil bromoxynil
bronchi (c¸c) phÕ qu¶n, (c¸c) cuèng phæi
bronchia nh¸nh phÕ qu¶n
bronchial (thuéc) nh¸nh phÕ qu¶n
bronchial arteries ®éng m¹ch phÕ qu¶n
bronchial C receptor thô quan C phÕ qu¶n
bronchial circulation tuÇn hoµn phÕ qu¶n
bronchial veins tÜnh m¹ch phÕ qu¶n
bronchiol nh¸nh phÕ qu¶n nhá
bronchoconstriction sù co th¾t phÕ qu¶n
bronchomotor control ®iÒu chØnh c¬ vËn ®éng khÝ qu¶n
bronchus phÕ qu¶n, cuèng phæi
brood løa, bÇy ®µn
brood patch chåi ®èm
broth n−íc dïng
brown algae t¶o n©u
brown earths ®Êt n©u
brown forest soil ®Êt rõng n©u
brown podzlic soil ®Êt n©u potzon
brown rot (bÖnh) thèi r÷a (mµu) n©u
brown stem rot (BSR) (bÖnh) thèi r÷a gèc (mµu) n©u
Brucellaceae hä Brucellaceae
bruise vÕt th©m tÝm
bruit tiÕng ®éng, tiÕng thæi
Brunner’
s glands tuyÕn Brunner
brush border diÒm bµn ch¶i
Bryophyta ngµnh Rªu
Bryophytes ngµnh Rªu
Bryopsida Líp Rªu
Bryozoa ngµnh §éng vËt d¹ng rªu
BSE viÕt t¾t cña Bovine Spongiform Encephalopathy bÖnh tho¸i ho¸ thÇn kinh ë bß
BSP viÕt t¾t cña Biosafety protocol

47. 47
BSR viÕt t¾t cña Brown Stem Rot
BST viÕt t¾t cña Bovine SomatoTropin
BTR-4 gene gen BtR-4
bubo h¹ch s−ng
bubonic plague (bÖnh) dÞch h¹ch
buccal (thuéc) m¸ miÖng
buccal cavity khoang miÖng
buccal glands (c¸c) tuyÕn miÖng
buccopharyngeal membrane mµng miÖng hÇu
buccopharyngeal respiration thë qua miÖng hÇu
bud chåi, m¾t
bud sport ®ét biÕn sinh d−ìng chåi
budding 1. (sù) n¶y chåi 2. (sù) ghÐp chåi
bud scale v¶y chåi
buffer chÊt ®Öm, ®Öm
buffering t¸c ®éng ®Öm
buffy coat (cells) vá b¹ch cÇu
buildup of radiation tÝch tô bøc x¹
bulb hµnh
bulbar (thuéc) hµnh
bulbiferous (cã) hµnh, (cã) giß
bulbil giß, hµnh con, hµnh nhá
bulbourethral gland tuyÕn hµnh niÖu ®¹o
bulbus arterlosus hµnh ®éng m¹ch
bulbus oculi hµnh m¾t, cÇu m¾t
bulimia (chøng) ¨n v« ®é
bulk flow dßng khèi
bulla bäng n−íc, nèt mäng
bullate 1. phång 2. (cã) bãng 3. (cã) bäng n−íc
bulliform cell tÕ bµo d¹ng bãng
bundesgesundheitsamt (BGA) Bé Y tÕ liªn bang §øc
bundle bã m¹ch
bundle cap chãp bã
bundle end ®Çu cuèi bã
bundle sheath bao bã m¹ch
bundle sheath cells tÕ bµo bao bã m¹ch
bunion chai phång
bunodont (cã) r¨ng hµm mÇu tï
bunoid (cã) r¨ng hµm mÊu tï
bunt bÖnh nÊm than

48. 48
burdo thÓ ghÐp
Burkätt lymphoma u b¹ch huyÕt Burkitt
burr qu¶ cã gai
burrow hang, ®µo hang
bursa tói, bao, b×u
bursa copulatrix tói giao cÊu
bursa inguinalis khoang b×u bÑn
bursa of Fabricus tói Fabricus
bursa omentalls hËu cung m¹c nèi
bursicon bursicon
bursiform (cã) d¹ng tói, (cã) d¹ng bao
burying beetles bä ®µo hang
butterfly flower hoa b−ím
buttress root rÔ h¹ch
BXN gene gen BXN (m∙ ho¸ enzym ph©n huû thuèc diÖt cá)
byssal (thuéc) ch©n t¬
byssinosis bÖnh bôi l«ng phæi
byssogenous (thuéc) sinh ch©n t¬
byssus ch©n t¬

49. 49
C
C1-inhibitor chÊt øc chÕ C1-
C3 plant thùc vËt C3
C3b receptors (c¸c) thô thÓ C3b
C4 pathway evolution tiÕn ho¸ theo con ®−êng C4
C4 plant thùc vËt C4
Cactaceae hä X−¬ng rång
CADD viÕt t¾t cña Computer-Assisted Drug Design
caducibranchiate (cã) mang rông sím
Caducous (bÞ) rông sím
Caecilians bé H¶i s©m kh«ng ch©n
caecum ruét tÞt, nh¸nh côt
caenogenesis (sù) thÝch øng ph«i
caenogenetic ph¸t triÓn thÝch øng ph«i
Caenorhabditis elegans loµi Caenorhabditis elegans
caesious phñ chµm
c terminus ®Çu C
c value gi¸ trÞ c
C. elegans C. elegans
CAAT box hép CAAT
Caco-2 dßng tÕ bµo Caco-2
cadherins cadherin (t¸c nh©n kÕt dÝnh c¸c tÕ bµo)
Caenorhabditis elegans (C. elegans) Caenorhabditis elegans (C. elegans)
caesium casium, vßng tuÇn hoµn cña caxi
caesius phñ chµm
caespitose mäc bôi, mäc côm
caespitulose mäc bôi, mäc côm
caffeine cafein
Calamitales bé L« méc
calami (c¸c) gèc l«ng chim
calamus gèc l«ng chim
calcaneum 1. x−¬ng gãt 2. cùa
calcar cùa
calcareous (cã) ®¸ v«i, mäc trªn ®¸ v«i
calcicole thùc vËt −a ®Êt ®¸ v«i
calciferol canciferol
calciferous (chøa) muèi canxi
calcification (sù) ho¸ v«i
calcareous (cã) cùa

50. 50
calcifuge thùc vËt kÞ ®Êt v«i
calcigerous (chøa) muèi canxi
calcigerous glands (c¸c) tuyÕn canxi
calciphile thùc vËt −a ®Êt v«i
calciphobe thùc vËt kÞ ®Êt v«i
calcitonin canxitonin
calcium canxi
calcium channel-blockers chÊt (vËt) chÆn kªnh canxi
calcium oxalate oxalat canxi
calcium phosphate precipitation kÕt tña canxi phosphat
callose 1. caloza 2. (cã) chai
callous (cã) chai
callipyge tÝnh tr¹ng (di truyÒn) h−íng thÞt (ë vËt nu«i)
callus 1. thÓ chai, 2. thÓ caloza, 3. thÓ sÇn, 4. m« sÑo
calmodulin calmodulin
caloric test thö nhiÖt, kiÓm tra nhiÖt
Calvin cycle chu tr×nh Calvin
calycle ®µi, loa
calypter v¶y che c¸nh t¹
calyptra 1. mò 2. chãp rÔ
calyptrate (cã) v¶y che c¸nh t¹
calyptrogen tÇng sinh chãp rÔ
calyptron v¶y che c¸nh t¹
calyx 1. ®µi 2. loa 3. ®µi
calyx tube èng ®µi
CAM CAM
cambial initial tÕ bµo tÇng ph¸t sinh
calorie calo, ®¬n vÞ nhiÖt n¨ng
calpain-10 gen calpain-10 (g©y tiÓu ®−êng)
cambial tissue m« th−îng tÇng
cam bium tÇng ph¸t sinh
cambrian kû cambri
camounflage (sù) nguþ trang, nghi trang
campaniform (cã) d¹ng chu«ng
campanulate (cã) d¹ng chu«ng
campsterol campsterol
camptothecins camptothecin
campylotropous ®Ýnh cong
CAMV viÕt t¾t cña Cauliflower Mosaic Virus
CAMV 35s viÕt t¾t cña Cauliflower Mosaic Virus 35s Promoter (CAMV 35s)
canal èng kªnh ®µo
canal cell tÕ bµo èng

51. 51
canalicular (thuéc) èng nhá, tiÓu qu¶n
canaliculate (cã) r∙nh
canaliculus èng nhá, tiÓu qu¶n
canavanine canavanin
cancellated (cã) d¹ng l−íi xèp
cancellous (cã) d¹ng l−íi xèp
cancer ung th−
cancer epigenetics ngo¹i di truyÒn ung th− (ung th− do nhiÒu gen + m«i tr−êng)
CANDA viÕt t¾t cña Computer Assisted New Drug Application
cane sugar ®−êng mÝa
canine 1. (thuéc) chã, 2. r¨ng nanh 3. ( thuéc) r¨ng nanh 4. (thuéc) gê
r∙nh
canker (bÖnh) loÐt
cannabis c©y cÇn sa
cannibalism (hiÖn t−îng) ¨n thÞt lÉn nhau
cannon bone x−¬ng chµy
canola canola
canopy t¸n
canopy cover ®é che t¸n
cap chãp, mò
capillary mao qu¶n, mao m¹ch
capillary electrophoresis (phÐp) ®iÖn di mao dÉn
capillary forces lùc mao dÉn
capillary networks hÖ mao m¹ch
capillary soil water n−íc thæ nh−ìng mao dÉn
capillary zone electrophoresis (phÐp) ®iÖn di vïng mao dÉn
capita (c¸c) ®Çu
capitate (c¸c) ®Çu
capitellum mám khíp
capitulum 1. côm hoa d¹ng ®Çu 2. mám
capping (sù) t¹o mò, ®éi nãn
caprification (sù) thô phÊn kÝn
capiture recapture b¾t, b¾t l¹i
capsid vá capsid
capsomere capsome
capsular polysaccharides polysaccharid vá
capsule bao, nang, vá
captive breeding chän gièng (trong) giam gi÷
capture agent t¸c nh©n b¾t gi÷
capture molecule ph©n tö b¾t gi÷
caput ®Çu
carapace mai, vá cøng

52. 52
CARB viÕt t¾t cña Center For Advanced Research In Biotechnology
carbamino compounds phøc hîp carbamino
carbamyl phosphate carbamyl phosphat
carbetimer carbetime (polyme chèng ung th−)
carbohydrate cacbohydrat
carbohydrate engineering kü thuËt thao t¸c carbohydrat
carbohydrate microarray vi dµn carbohydrat
carbon carbon
carbon dating ®Þnh tuæi b»ng carbon
carbon dioxide CO2
carbon film technique kÜ thuËt mµng carbon
carbon fixation cè ®Þnh carbon
carbon nanotubes èng nano carbon
carbon replica technique kÜ thuËt sao carbon
carbon/nitrogen ratio tû lÖ C/N
carbonic acid axir c¸cbonic
carbonic anhydrase anhydraza carbonic
carboxydismutase carbonxy®ismutaza
carboxyhaemoglobin carboxyhaemoglobin
carboxyl terminus (of a protein molecule) ®Çu carboxyl (cña ph©n tö protein)
carboxylase cacboxylaza
carboxylic acid axit cacboxylic
carboxypeptidase carboxypeptidaza
carbuncle côm nhät
carcasses x¸c (®éng vËt), tiªu thô
carcinogen chÊt g©y ung th−
carcinoma canxinom
carcinogenesis (sù) g©y ung th−
cardiac arrhythmias lo¹n nhÞp tim
cardiac cycle chu kú ®Ëp tim
cardiac muscle c¬ tim
cardiac output l−u l−îng m¸u qua tim
cardiac stretch receptor c¬ quan c¶m nhËp sù gi∙n tim
cardiac valve van cËn tim
cardinal 1. (thuéc) b¶n lÒ vá 2. chÝnh, mÊu chèt
cardines (c¸c) b¶n lÒ, (c¸c) khíp
cardioblast tÕ bµo mÇm tim
cardiolipin car®iolipin
cardiovascular adjustments sù ®iÒu chØnh tim-m¹ch
cardiovascular disease bÖnh tim m¹ch
cardiovascular system hÖ tim m¹ch
cardo b¶n lÒ, khíp

53. 53
carina gê
carinate (cã) sèng, (cã) gê
cariose môc, hµ
carious môc, hµ
carnassial r¨ng ¨n thÞt
carnitine carnitin
Carnivora bé ¨n thÞt
carnivore vËt ¨n thÞt
carnivorous (thuéc) ¨n thÞt
carnivorous plant c©y ¨n thÞt
carotenes caroten
carotenoids carotenoid
carotid arteries ®éng m¹ch c¶nh
carotid baroreceptor ¸p thô quan m¹ch c¶nh
carotid sinus xoang c¶nh, xoang cæ
carpal x−¬ng cæ tay
carpals (c¸c) x−¬ng cæ tay
carpel l¸ no∙n
carpelia (c¸c) x−¬ng cæ tay
carpellate (cã) l ¸ no∙n
carpus x−¬ng cæ tay
carrier 1. thÓ mang 2. chÊt mang 3. vËt mang
carrier protein protein mang
carrying capacity søc chøa, chÞu t¶i
cartilage sôn
caruncle 1. méng 2. nóm 3. mµo 4. mång h¹t
cartilage-inducing factors a and b (c¸c)nh©n tè t¹o sôn a vµ b
Caryophyllaceae hä CÈm ch−íng
Caryophyllidae ph©n líp CÈm ch−íng, tæng bé CÈm ch−íng
caryopsis qu¶ thãc, qu¶ ®Ünh
cascade tÇng, ®ît
caseation (sù) b∙ ®Ëu ho¸
casein casein
caseous (thuéc) phomat, (bÞ) b∙ ®Ëu ho¸
casparian band b¨ng Caspari
casparian strip ®ai Caspari
caspases caspaza
cassette hép chuyÓn ®æi (trong c¬ chÕ x¸c ®Þnh giíi tÝnh ë nÊm men), casset
caste nhãm chøc n¨ng
castration anxiety bån chån, sî thiÕn
casual species loµi ngÉu nhiªn

54. 54
catabolic activator protein protein ho¹t ho¸ dÞ ho¸
catabolism (sù) dÞ ho¸
catadromous (thuéc) di c− xu«i dßng
catalase catalaza
carbonyl group nhãm carbonyl
carbon cycle chu tr×nh carbon
catalysis (sù) xóc t¸c
catalyst chÊt xóc t¸c
cataphyll v¶y chåi
catastrophes tai biÕn
catch muscle c¬ b¾t
catecholamines catecholamin
catenation (sù) t¹o chuçi
caterpillar s©u
cathexis (sù) tËp trung ý nghÜ
catkin b«ng ®u«i sãc
cauda phÇn ®u«i, phÇn cuèi, ®u«i
caudad gÇn ®u«i, h−íng ®u«i, qua ®u«i
caudal (thuéc) ®u«i
Caudata bé L−ìng c− cã ®u«i
caudate (cã) ®u«i
cation ion d−¬ng, cation
cation exchange (sù) trao ®æi ion d−¬ng, t¸c ®éng bëi axit
caudate nucleus nh©n ®u«i
caudex th©n (c©y)
caul 1. mµng èi 2. mµng bäc, mµng bao
caulescent (cã) th©n, (cã) cuèng
cauliflory hoa chåi n¸ch th©n
catabolic pathway con ®−êng dÞ ho¸
catabolism dÞ ho¸
catabolite activator protein protein ho¹t ho¸ chÊt dÞ ho¸
catabolite repression (sù) øc chÕ chÊt dÞ ho¸
catalase catalaza
catalysis (sù) xóc t¸c
catalyst chÊt xóc t¸c
catalytic antibody kh¸ng thÓ xóc t¸c
catalytic domain ph¹m vi xóc t¸c
catalytic RNA ARN xóc t¸c
catalytic site ®iÓm xóc t¸c
catechins catechin
catecholamines catecholamin
cation cation, ion d−¬ng

55. 55
cauliflower mosaic virus 35s promoter (CAMV 35s)
cauline 1. (thuéc) th©n, 2. l¸ th©n
caval veins tÜnh m¹ch chñ
caveolae hang nhá (trªn mµng sinh chÊt)
caves hang ®éng, sinh vËt ¨n mïn b∙ h÷u c¬
cavernosus (cã) thÓ hang, (cã) hang
carvenous (cã) thÓ hang, (cã) hang
cavitation (sù) t¹o bät khÝ, t¹o hèc
cavum khoang, phßng
C-banding (sù) hiÖn b¨ng C
cDNA cloning t¸ch dßng ADNc, t¹o clon ADNc
cDNA viÕt t¾t cña Complementary DNA
CBA viÕt t¾t cña Cell-Based Assay
CBD viÕt t¾t cña Convention on Biological Diversity
CBF1 nh©n tè CBF1 (protein ®iÒu phèi phiªn m∙)
CCC DNA ADN CCC (ADN m¹ch vßng liªn kÕt ®ång ho¸ trÞ)
CD4 EPSP synthase synthaza cd4 EPSP
CD4 EPSPS enzym CD4 EPSPS (ë Agrobacterium)
cd4 protein protein cd4
cd44 protein protein cd44
CD4-PE40 thuèc CD4-PE40 (d−îc phÈm trÞ AIDS)
cd95 protein protein cd95
cDNA cADN
cDNA array dµn cADN
cDNA clone dßng cADN
cDNA library th− viÖn cADN
cDNA microarray vi dµn cADN
CE viÕt t¾t cña capillary electrophoresis
cecrophins cecrophin
cecropin a cecropin A
cecropin a peptide peptid cecropin A
cecum ruét tÞt, manh trµng, ruét bÝt
cell 1. tÕ bµo 2. « c¸nh
cell adhesion molecules ph©n tö dÝnh b¸m tÕ bµo
cell aggregation experiment thÝ nghiÖm quÇn tô tÕ bµo
Cell-Based Assay xÐt nghiÖm dùa trªn tÕ bµo
cell body tÕ bµo sinh d−ìng, tÕ bµo th©n
cell cavity khoang tÕ bµo
cell center t©m bµo
cell clone dßng tÕ bµo
cell culture nu«i cÊy tÕ bµo
cell cycle chu tr×nh tÕ bµo

56. 56
cell cytometry (sù) ®o ®Õm tÕ bµo
cell death sù chÕt cña tÕ bµo
cell dertemination sù x¸c ®Þnh tÕ bµo
cell differentiation ph©n ho¸ tÕ bµo, biÖt ho¸ tÕ bµo
cell diversification sù xen trång nhiÒu lo¹i tÕ bµo
cell division ph©n chia tÕ bµo
cell enlargement (sù) ph×nh to tÕ bµo
cell extension (sù) kÐo dµi tÕ bµo
cell fractionation (sù) ph©n ®o¹n tÕ bµo, t¸ch tiÓu phÇn tÕ bµo
cell-free kh«ng tÕ bµo, phi tÕ bµo
cell-free transcription phiªn m∙ ngoµi tª bµo
cell interaction t−¬ng t¸c tÕ bµo
cell junction sù kÕt nèi tÕ bµo
cell line dßng tÕ bµo
cell lineage chuçi thÕ hÖ tÕ bµo
cell-mediated immunity miÔn dÞch qua trung gian tÕ bµo
cell membrane mµng tÕ bµo
cell migration sù di c− tÕ bµo
cell movement sù vËn chuyÓn tÕ bµo
cellobiose xenlobioza
cellose xenloza
cell plate tÊm ph©n bµo
cell shape changes sù thay ®æi h×nh d¹ng tÕ bµo
cell signaling tÝn hiÖu tÕ bµo
cell transformation biÕn n¹p tÕ bµo
cell types d¹ng tÕ bµo
cellular slime moulds mèc nhÇy tÕ bµo
cell-free translation dÞch m∙ ngoµi tÕ bµo
cell fusion dung hîp tÕ bµo
cell genetics di truyÒn häc tÕ bµo
cellular respiration h« hÊp tÕ bµo
cellullose cenluloza
cell wall v¸ch tÕ bµo
cell motility (sù) di ®éng cña tÕ bµo
cell recognition (sù) nhËn biÕt tÕ bµo
cell signaling ph¸t tÝn hiÖu cho tÕ bµo
cell sorting sµng läc tÕ bµo
cell-based assays xÐt nghiÖm dùa trªn tÕ bµo
cell-differentiation proteins protein ph©n ho¸ tÕ bµo
cell-free gene expression system hÖ thèng biÓu hiÖn gen v« bµo
cell-mediated immunity tÝnh miÔn dÞch (cã) trung gian tÕ bµo
cell-tissue culture nu«i cÊy m« tÕ bµo

57. 57
cellular (thuéc) tÕ bµo, (thuéc) « c¸nh
cellular adhesion molecule ph©n tö b¸m dÝnh tÕ bµo
cellular adhesion receptors thô quan b¸m dÝnh tÕ bµo
cellular affinity ¸i lùc tÕ bµo
cellular differentiation (sù) biÖt ho¸ tÕ bµo
cellular immune response ph¶n øng miÔn dÞch cña tÕ bµo
cellular oncogenes gen g©y ung th− cña tÕ bµo
cellular pathway mapping lËp b¶n ®å c¸c con ®−êng tÕ bµo
cellular respiration (sù) h« hÊp tÕ bµo
cellulase celluloza
cellulolytic bacteria vi khuÈn ph©n huû celluloza
celsius scale thang nhiÖt ®é Celsius
cement x−¬ng r¨ng
censer mechanism c¬ chÕ ph¸t t¸n
censor (sù) kiÓm duyÖt
censorship (sù) kiÓm duyÖt
census (sù) thèng kª sè l−¬ng, dÉn liÖu sè l−îng
centiMorgan xentimorgan
centipedes líp Ch©n m«i
center for advanced research in biotechnology trung t©m nghiªn cøu
c«ng nghÖ sinh häc tiªn tiÕn
central canal èng trung t©m
central chemoreceptors ho¸ thô quan trung t©m
central cylinder trô gi÷a
central dogma thuyÕt trung t©m
central nervous system hÖ thÇn kinh trung −¬ng
central sulcus r∙nh Rolando
central venous pressure ¸p lùc thÇn kinh trung t©m
centrale phiÕn trung t©m
centric trung t©m
centric leaves l¸ trung t©m
centrifugal ly t©m
centrifugation ly t©m
centrifuge m¸y ly t©m
centriole trung tö
centripetal h−íng t©m
centrolecithal (cã) no∙n hoµng ë t©m (cã) t©m no∙n hoµng
centrolecithal egg trøng t©m no∙n hoµng
centromere t©m ®éng, eo s¬ cÊp
centrosome trung thÓ
centrum th©n ®èt sèng
cepaceous (cã) mïi hµnh tái

58. 58
cephalad h−íng ®Çu
cephalic (thuéc) ®Çu
cephalization (sù) h×nh thµnh ®Çu, t¹o thµnh ®Çu
Cephalocarida nhãm T«m ®Çu
Cephalochordata ph©n ngµnh §Çu sèng
Cephalopoda líp Ch©n ®Çu
Cephalosporins xenphalosporin
cephalothorax ®Çu-ngùc
ceramic filter bé läc gèm
cercal (thuéc) ®u«i
cercaria Êu trïng cercaria
cercus phÇn phô ®u«i
cere cia da gèc má
cerebellar (thuéc) tiÓu n∙o
cerebellar cortex vá tiÓu n∙o
cerebellar fossa hè tiÓu n∙o
cerebellar hemispheres b¸n cÇu tiÓu n∙o
cerebellar peduncle cuèng tiÓu n∙o
cerebellum tiÓu n∙o
cerebral (thuéc) ®¹i n∙o, (thuéc) n∙o
cerebral aqueduct èng dÉn n∙o
cerebral cortex vá n∙o
cerebral fiexure nÕp gÊp n∙o
cerebral fossa hè ®¹i n∙o
cerebral hemispheres b¸n cÇu ®¹i n∙o
cerebroside xerebrosit
cerebrospinal (thuéc) n∙o tuû sèng
cerebrall blood flow dßng m¸u n∙o
cerebrall circulation tuÇn hoµn m¸u n∙o
cerebrose cerebroza
cerebrospinal fluid dÞch n∙o tuû
cerebrum ®¹i n∙o
ceriferous t¹o s¸p
ceroma da gèc má
cerous (cã) s¸p
ceruminous glands tuyÕn r¸y tai
cervical (thuéc) cæ
cervical ganglia h¹ch cæ
cervical smear mÉu thö cæ tö cung
cervicum phÇn cæ
cervine (thuéc) h−¬u

59. 59
cervix cæ, cæ rÔ
cervix uteri cæ tö cung, cæ d¹ con
cespitose mäc bôi, mäc côm
cessation cassette casset dõng
Cestoda líp S¸n d©y
Cetacea bé C¸ voi
CGIAR viÕt t¾t cña Consultative Group on International Agricultural Research
chaeta l«ng cøng
chaetiferous (cã) l«ng cøng
chaetigerous (cã) l«ng cøng
Chaetognatha ngµnh Hµm t¬
chaetophorous (cã) l«ng cøng
chaetoplankton sinh vËt næi t¬
Chaetopoda nhãm Ch©n t¬
chagas’ disease bÖnh trïng mòi khoan
chain terminator yÕu tè kÕt thóc chuçi
chalaza 1. ®iÓm hîp 2. d©y treo
chalazogamy (tÝnh) thô tinh qua ®iÓm hîp
chalice ®µi
chalk gland tuyÕn phÊn
chalk grassland ®ång cá ®¸ v«i
chamaephyte thùc vËt chåi trªn ®Êt
CFH protein protein cfh (Complement Factor H Protein)
CFP viÕt t¾t cña Cyan Fluorescent Protein
CFTR viÕt t¾t cña Cystic Fibrosis Transmembrane Regulator Protein
cge
CGIAR viÕt t¾t cña Consultative Group on International Agricultural Research
cgmp
chaconine chaconin
chakrabarty decision QuyÕt ®Þnh Chakrabarty (cña Bé Th−¬ng m¹i Mü
cho phÐp cÊp b¶n quyÒn cho vi sinh vËt chuyÓn gen)
chalcone isomerase isomeraza chalcon
channel protein protein kªnh
channel-blockers chÊt chÆn kªnh
channels kªnh
chaotropic agent t¸c nh©n chaotrop (c¬ chÊt s¶n ra ion lµm tan mµng sinh
häc)
chaparral chaparral
character tÝnh tr¹ng, dÊu hiÖu
chaperone molecules ph©n tö chaperon
chaperone proteins protein chaperon
chaperones chaperon

60. 60
chaperonins chaperonin
character displacement (sù) ho¸n ®æi ®Æc ®iÓm, chuyÓn ®æi tÝnh tr¹ng
Charadriiformes bé Choi choi, bé Chim rÏ
Charales bé T¶o vßng
Charophyceae líp T¶o vßng
chasmocleistogamous thô phÊn më-ngËm
characterization assay phÐp xÐt nghiÖm x¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm
chasmogamy (tÝnh) thô phÊn më
cheek m¸
cheilitis (sù) viªm m«i
chela k×m, vuèt k×m
cheilferous (cã) k×m
chelate (cã) k×m, (cã) vuèt, (cã) cµng
chelating agent t¸c nh©n cµng ho¸, t¸c nh©n chelat ho¸
chelicerae ch©n k×m
Chelicerata ph©n ngµnh Cã k×m
cheliform (cã) d¹ng k×m
Chelonethida bé Bä c¹p gi¶
Chelonia bé Rïa
cheluviation (sù) röa chiÕt
chemautotroph sinh vËt ho¸ tù d−ìng
chemical defences ho¸ chÊt phßng vÖ
chemical equilibrium (sù) c©n b»ng ho¸ häc
CHD viÕt t¾t cña Coronary Heart Disease
chelating agent t¸c nh©n chelat ho¸
chelation chelat ho¸
chemical genetics m«n di truyÒn ho¸ häc
chemical mutagen t¸c nh©n ®ét biÕn hãa häc
chemical synapse khíp thÇn kinh ho¸ häc
chemiluminescence ph¸t huúnh quang ho¸ häc
chemiluminescent immunoassay (clia) phÐp thö miÔn dÞch huúnh quang
ho¸ häc
chemiosmosis (sù) ho¸ thÈm thÊu
chemistry ho¸ häc
chemoautotroph sinh vËt ho¸ tù d−ìng
chemoheterotroph sinh vËt ho¸ dÞ d−ìng
chemokinesis (sù) ho¸ vËn ®éng
chemolithoautotroph dinh d−ìng b»ng ho¸ hîp chÊt v« c¬
chemometrics ®o l−êng ho¸ häc
chemonasty ho¸ øng ®éng
chemopharmacology ho¸ d−îc häc

61. 61
chemoreceptor ho¸ thô quan
chemostat ph−¬ng tiÖn ho¸ æn ®Þnh
chemosynthesis (sù) ho¸ tæng hîp
chemosynthetic autotroph sinh vËt tù d−ìng ho¸ tæng hîp
chemotaxis ho¸ h−íng ®éng, vËn ®éng h−íng ho¸
chemotaxonomy ho¸ ph©n lo¹i ho¸
chemotherapy ho¸ liÖu ph¸p, liÖu ph¸p ho¸ häc
chemotroph sinh vËt ho¸ d−ìng
chemotropism (tÝnh) h−íng ho¸ chÊt, vËn ®éng theo nguån dinh d−ìng
Chenopodiaceae hä Rau muèi
chernozem ®Êt ®en
chewing nhai, nghiÒn
chiasma 1. (®iÓm) v¾t chÐo 2. (cÊu tróc) giao thoa
chiasmata (c¸c) v¾t chÐo
chief cell tÕ bµo chÝnh
childhood psychosis lo¹n t©m th©n th¬ Êu
childhood schizophrenia t©m thÇn ph©n liÖt Êu th¬
chilling chÕt gi¶
Chilognatha líp Ch©n kÐp
Chilopoda líp Ch©n m«i
chimera d¹ng kh¶m, thÓ kh¶m
chimeric (thuéc) thÓ kh¶m
Chiroptera bé D¬i
chiropterophilous thô phÊn nhê d¬i
chi-squared distribution ph©n bè khi b×nh ph−¬ng
chitin chitin
Chlamydobacteriales bé KhuÈn bao
chlamydospore b¶o tö v¸ch dµy
chemical nutrient ho¸ chÊt dinh d−ìng
chemical potential thÕ ho¸
chloragen cells tÕ bµo chÊt vµng
chloragogen cells tÕ bµo chÊt vµng
chlorella t¶o clorela, t¶o tiÓu cÇu
chlorenchyma m« giËu, m« diÖp lôc
Chlorococcalles bé Chlorococcales
chiorocruorin s¾c tè h« hÊp lôc, clorocruorin
Chlorophyceae líp T¶o lôc
chlorophylls chÊt diÖp lôc, clorophyl
Chlorophyta ngµnh T¶o lôc
chimera kh¶m
chimeraplasty g¾n kÕt kh¶m (ph−¬ng ph¸p chuyÓn ADN b»ng c¬ chÕ söa
ch÷a)

62. 62
chimeric antibody kh¸ng thÓ kh¶m
chimeric DNA ADN kh¶m
chimeric proteins protein kh¶m
chinese hamster ovary cells tÕ bµo buång trøng chuét tói Trung quèc
chiral compound hîp chÊt (h×nh) bµn tay (cã t©m kh«ng ®èi xøng)
chitin chitin
chitinase chitinaza
chloroplast lôc l¹p, h¹t lôc
chloroplast DNA ADN lôc l¹p
chloroplast ER l−íi néi chÊt lôc l¹p , ER lôc l¹p
chloroplast transit peptide peptid xuyªn lôc l¹p
chlorosis (bÖnh) óa vµng
choana lç d¹ng phÔu
CHO cells (c¸c) tÕ bµo CHO (Chinese Hamster Ovary), dßng tÕ bµo buång trøng
cña chuét ®ång Trung quèc)
choanae lç mòi sau
choanocyte tÕ bµo cæ ¸o
choice point ®iÓm chän
cholera (bÖnh) dÞch t¶
chodrosamine chon®rosamin
chondroskeleton bé x−¬ng sôn
cholera toxin ®éc tè dÞch t¶
cholesterol cholesterol
choline cholin
cholinesterase cholinesteraza
chomophyte thùc vËt sèng ë mïn
chondral (thuéc) sôn
Chondricthyes líp C¸ sôn
chondrification (sù) ho¸ sôn, t¹o sôn
chondrin chÊt sôn
chondroblast nguyªn bµo sôn
chondrocranlum sä sôn
chondrocytes tÕ bµo sôn
chondrogenesis (sù) ho¸ sôn, t¹o sôn
chorda 1. d©y 2. d©y sèng
chordacentra th©n ®èt sèng
chordamesoderm d©y sèng trung ph«i b×
chordotonal organs c¬ quan d©y ©m
chorea d©y
choria (chøng) móa giËt
chorioallantoic membrane mµng ®Öm tói niÖu

63. 63
chorion 1. mµng ®Öm 2. vá cøng
chorionic villus sampling lÊy mÉu l«ng nhung mµng ®Öm
choroidal mµng m¹ch
choroid plexus ®¸m rèi mµng m¹ch
Chordata ngµnh cã d©y sèng
Chordate (cã) d©y sèng
chromaffin cell tÕ bµo nhuém crom
chromaffin tissue m« −a crom
chromatic adaptation thÝch nghi mµu
chromatids nhiÔm s¾c tö
chromatin chÊt nhiÔm s¾c
chrornatin bead h¹t nhiÔm s¾c
chromatin diminution sù gi¶m chÊt nhiÔm s¾c thÓ
chromatin modification söa ®æi chÊt nhiÔm s¾c
chromatin remodeling t¸i m« h×nh ho¸ chÊt nhiÔm s¾c
chromatin remodeling elements (c¸c) phÇn tö t¸i m« h×nh ho¸ chÊt
nhiÔm s¾c
chromatography (phÐp) s¾c kÝ
chromatolysis sù ph©n huû mµu, sù huû h¹t Nissl
chromatophore tÕ bµo s¾c tè, h¹t mµu
chromium cromium
chromoblast nguyªn bµo s¾c tè
chromocentre t©m nhiÔm s¾c, vïng nhiÔm s¾c
chromomere h¹t nhiÔm s¾c, tiÕt nhiÔm s¾c
chromonema sîi nhiÔm s¾c
chromophil −a nhuém mµu
chromophilic −a nhuém mµu
chromophobe kþ nhuém mµu
chromophobic kþ nhuém mµu
chromoplast h¹t mµu, s¾c l¹p
chromosomal aberration sai h×nh nhiÔm s¾c thÓ
chromosomal chimera thÓ kh¶m nhiÔm s¾c thÓ
chromosomal packing unit ®¬n vÞ bäc gãi nhiÔm s¾c thÓ
chromosomal translocation chuyÓn ®o¹n nhiÔm s¾c thÓ
chromosome nhiÔm s¾c thÓ
chromosome arm nh¸nh nhiÔm s¾c thÓ, c¸nh nhiÔm s¾c thÓ
chromosome complement bé nhiÔm s¾c thÓ
chromosome cores (c¸c) lâi nhiÔm s¾c thÓ
chromosome elimination sù lo¹i th¶i nhiÔm s¾c thÓ
chromosome map b¶n ®å nhiÔm s¾c thÓ
chromosome mapping lËp b¶n ®å nhiÔm s¾c thÓ

64. 64
chromosome-mediated gene transfer truyÒn gen qua trung gian nhiÔm
s¾c thÓ
chromosome painting vÏ nhiÔm s¾c thÓ
chromosome set tËp nhiÔm s¾c thÓ
chromosome sorting xÕp lo¹i nhiÔm s¾c thÓ
chromosome walking nhiÔm s¾c thÓ ®i (ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ gi¶i tr×nh tù
gen)
chronic heart disease bÖnh tim m∙n tÝnh
chronic myeloid leukemia bÖnh m¸u tr¾ng d¹ng tuû m∙n tÝnh
chrontropy nhÞp t¸c ®éng
chrysalis nhéng mµng
Chrysophyceae líp T¶o n©u vµng
Chrytrldiomycetes líp NÊm cæ
chunking (sù) kho¹nh vïng s¾p xÕp
chyle dÞch s÷a, nhò trÊp
chylifaction (sù) h×nh thµnh dÞch s÷a, h×nh thµnh nhò trÊp
chylification (sù) h×nh thµnh dÞch s÷a, h×nh thµnh nhò trÊp
chylomicron h¹t nhò chÊp, dÞch nu«i
chronic granulomatous disease bÖnh u h¹t m¹n tÝnh
chyme d−ìng chÊp
chymotrypsin chymotrypsin
cicatrix sÑo
Ciconliformes bé Cß
cilia 1. l«ng rung, tiªm mao 2. l«ng mi 3. sîi mãc
ciliate (cã) l«ng rung, (cã) tiªm mao, (cã) l«ng mi , (cã) l«ng mãc
chymosin chymosin
cilia l«ng rung, l«ng mi
ciliary (thuéc) l«ng rung, l«ng mi
ciliary body thÓ l«ng nhung
ciliograde vËn ®éng b»ng l«ng rung
Ciliophora líp Trïng tiªm mao
ciliospore bµo tö l«ng rung
cilium l«ng rung, l«ng mÞn
cingulum ®ai, vµnh ®ai
circadian rhythm nhÞp ngµy ®ªm
circinate cuén vßng, uèn vßng
circulatory system hÖ tuÇn hoµn
circumnutation (sù) chuyÓn ®éng xo¾n ngän
ciliary neurotrophic factor nh©n tè h−íng thÇn kinh l«ng rung
cirrate (cã) tua cuèn, (cã) tay cuèn, (cã) gai giao cÊu, (cã ) l«ng gai
cirri tua cuèn, tay cuèn, gai giao cÊu, l«ng gai, r©u c¸
cirrhosis x¬ gan

65. 65
cirriferous (cã) tua cuèn, (cã) tay cuèn, (cã) gai giao cÊu, (cã ) l«ng gai
Cirripedla ph©n líp Ch©n r©u
cirrose (cã) tua cuèn, (cã) l«ng xo¾n
cirrus 1. tua cuèn, tay cuèn, l«ng gai 2. gai giao cÊu
cisternum tói dÑp
cistron xistron
citric acid axit xitric
citric acid cycle chu tr×nh axÝt citric
CLA viÕt t¾t cña Conjugated Linoleic Acid
clade nh¸nh gai nèi
cladistics ph©n nh¸nh häc
cladode cµnh d¹ng l¸
cladogenesis (sù) ph©n nh¸nh tiÕn ho¸, ph¸t sinh dßng
cladogram biÓu ®å ph©n nh¸nh
cladophyll th©n d¹ng l¸
clamp connection mÊu nèi, mÊu liªn kÕt
claspers 1. mÊu b¸m 2. thuú b¸m 3. thuú b¸m, mÊu b¸m
class 1. nhãm 2. líp
class frequency tÇn suÊt nhãm, tÇn sè nhãm
class interval kho¶ng nhãm
classical conditioning biÕn ®æi cã ®iÒu kiÖn cæ ®iÓn
classical evolutionary taxonomy ph©n lo¹i tiÕn ho¸ cæ ®iÓn
classification of communities ph©n lo¹i c¸c quÇn x∙
clathrin clatrin
claustrum v¸ch x−¬ng then
clavate (cã) chuú, (cã) d¹ng chuú
clave (cã) h×nh chuú, (cã) d¹ng chuú
clavicle x−¬ng ®ßn
clavicular (thuéc) x−¬ng ®ßn
claw vuèt, cùa, mãc
clay ®Êt sÐt
clearance sù lµm s¹ch, hÖ sè s¹ch
clearing agent chÊt lµm trong, chÊt lµm s¹ch
cleavage (sù) ph©n c¾t
cleavage arrest sù ngõng ph©n c¾t
cleavage clock sù ph©n c¾t trßn
cleavage furrow r∙nh ph©n c¾t
cleavage-nucleus nh©n ph©n c¾t
cleidoic egg trøng bäc
cleistocarp thÓ qña d¹ng cÇu
cleistogamy (tÝnh) thô phÊn ng©m, (tÝnh) tù thô phÊn
cleistothecium thÓ qña d¹ng cÇu, thÓ qu¶ kÝn

66. 66
cis/trans isomerism (tÝnh) ®ång ph©n cis/trans
cis/trans test thö nghiÖm ®ång/lÖch, thö nghiÖm cis/trans
cis-acting element phÇn tö t¸c ®éng cis
cis-acting element phÇn tö t¸c ®éng cis
cis-acting protein protein t¸c ®éng cis
cisplatin cisplatin (thuèc ch÷a ung th− b»ng c¸ch ng¨n c¶n tæng hîp
ADN)
cistron cistron, gen
citrate synthase synthaza citrat
citrate synthase gene gen synthaza citrat
citric acid axit citric
citric acid cycle chu tr×nh axit citric
c-kit genetic marker chØ thÞ di truyÒn c-kit
ckr-5 proteins protein ckr-5
CLA viÕt t¾t cña Conjugated Linoleic Acid
clades sinh vËt chung tæ tiªn, sinh vËt chung nguån gèc
cladistics ph©n nh¸nh
CLIA viÕt t¾t cña ChemiLuminescent ImmunoAssay
climacteric 1. thêi k× khñng ho¶ng 2. h« hÊp bét ph¸t
climatic factor yÕu tè khÝ hËu
climatic change thay ®æi khÝ hËu
climatic region c¸c vïng khÝ hËu
climatic variation biÕn ®æi khÝ hËu
climax cao ®Ønh
climax community quÇn x∙ cao ®Ønh
cline nªm, cÊp tÝnh tr¹ng, th−êng biÕn
clinical psychology t©m lÝ häc l©m sµng
clinical trial thö nghiÖm l©m sµng
clinostat m¸y håi chuyÓn
clitellum bói tuyÕn da
clitoris ©m h¹ch, ©m vËt
cloaca huþªt, æ nhíp
clock-driven behaviour tËp tÝnh theo ®ång hå
clonal analysis (sù) ph©n tÝch dßng
clonal dispersal (sù) ph¸t t¸n theo dßng
clonal growth sinh tr−ëng cña dßng
clonal plant thùc vËt sinh ra tõ dßng
clonal selection chän läc dßng, chän gièng theo dßng
clone 1. dßng (v« tÝnh) 2. dßng (ph©n tö, sinh vËt) 3. t¸ch dßng
clone bank ng©n hµng dßng
cloning t¸ch dßng

67. 67
cloning vector vect¬ t¸ch dßng
clonic phase pha giËt rung
clonization sù ®Þnh c− tËp ®oµn, sù h×nh thµnh tËp ®oµn
closed community quÇn x∙ ®ãng kÝn
closed circulatory system hÖ tuÇn hoµn kÝn
closed mitosis nguyªn ph©n kÝn
closed vascular bundle bã m¹ch kÝn
closing layer líp khÐp
closing membrane mµng khÐp
clostridium khuÈn thoi
clot côc ®«ng
clouds of electrons m©y electron
club moss ngµnh th«ng ®Êt, bé th«ng ®Êt, bé quyÓn b¸, c©y th«ng ®¸
clumped distribution ph©n bè thµnh nhãm
Clupeiformes Bé c¸ trÝch
cluster côm, løa
cluster analysis ph©n tÝch côm, ph©n tÝch nhãm
cluster cup tói tÕ bµo gØ s¾t
cluster of differentiation côm biÖt ho¸
clutch æ trøng, bÇy, løa ®Î
clutch size sè l−îng ®µn
CMC viÕt t¾t cña Critical Micelle Concentration
CML viÕt t¾t cña Chronic Myeloid Leukemia
CMV viÕt t¾t cña cytomegalovirus
CNTF viÕt t¾t cña Ciliary NeuroTrophic Factor
cnemidium c¼ng ch©n chim
cnemis x−¬ng chµy, c¼ng ch©n
cnida tÕ bµo l«ng ch©m, tÕ bµo thÝch ty
Cnidaria ngµnh Ruét khoang
cnidoblast tÕ bµo l«ng ch©m, tÕ bµo thÝch ty
cnidocytes tÕ bµo sîi ch©n
CNTs viÕt t¾t cña carbon nanotubes
CoA coenzym A (pantothenic acid, mét vitamin hoµ tan trong n−íc)
co-adaptation (sù) ®ång thÝch nghi
coagulation (sù) ®«ng tô
coagulation factor nh©n tè g©y ®«ng tô
coal than
coal ball thÓ bao than
coalescent kÕt tô, hîp sinh
coat vá
coated pit hèc, bäc
coated yesicle tói bäc