1. SJK (T) SIMPANG MORIB
சிம்பாங் ம ாரிப் மேசிய வகை ேமிழ்ப்பள்ளி
NOTA RUJUKAN
TATABAHASA BAHASA MELAYU
(UNTUK MURID TAHAP II)
2018
DISEDIAKAN OLEH: @HAK CIPTA TERPELIHARA, CETAKAN KETIGA 2018
SHANMUGAM KALEY
(Guru Besar)
2. Kandungan
1. Kata nama am ms 1
2. Kata nama khas ms 2
3. Kata ganti nama tunjuk ms 3
4. Kata ganti nama diri ms 4
5. Kata adjektf ms 5
6. Kata bantu ms 6
7. Kata penegas ms 7
8. Kata tanya ms 8
9. Kata hubung ms 9
10. Kata perintah ms 10
11. Kata seru ms 11
12. Kata arah ms 12
13. Kata sendi nama ms 13
14. Kata penguat ms 14
15. Kata ganda ms 15
16. Imbuhan ms 16
17. Kata nafi ms 17
18. Kata pemeri ms 18
19. Kata bilangan ms 19
20. Kata majmuk ms 20
21. Jenis ayat ms 21
22. Susunan ayat ms 22
23. Ayat transitif ms 23
24. Ayat tak transitif ms 24
3. KATA NAMA AM
orang benda haiwan tempat tumbuhan
guru meja singa sekolah pokok pisang
doktor kerusi kucing hospital serai
adik pen ular taman sayur
jurutera buku lalat sungai pokok bunga
Nota : Kata nama am ditulis dengan huruf kecil pada mana-mana bahagian ayat
kecuali pada pangkal ayat.
1
4. KATA NAMA KHAS
Orang Benda Haiwan Tempat Tumbuhan
Ali Proton Waja Si Tompok Banting Pisang Emas
Dato’ Seri
(gelaran)
Adidas Pak Belang Kampung
Cantik
Cili Padi
Guru Besar
(jawatan)
John Master Sang Bedal Taman
Negara
Jambu Batu
Encik Maniam Toshiba Sang Kancil Selangor Strawberi
Nota : Kata nama khas ditulis dengan huruf besar pada mana-mana
bahagian ayat.
2
5. KATA GANTI NAMA TUNJUK
Nota : Kata ganti nama tunjuk ialah perkataan yang menjadi pengganti kepada kata
nama dan mendukung maksud menunjukkan benda atau perkara yang dirujuki.
Kata nama tunjuk tempat boleh digunakan bersama kata sendi nama ‘di’ dan ‘ke’
Kata ganti nama tunjuk umum Kata ganti nama tunjuk tempat
ini (dekat) sini (dekat)
itu (jauh) situ (agak jauh)
sana (jauh)
Ini kereta saya.
Itu sekolah saya.
Sini kawasan dilarang merokok.
Situ kawasan pembuangan sampah.
Tempat berkumpul peserta merentas desa situ.
3
6. KATA GANTI NAMA DIRI
Nota : Kata ganti nama diri seperti hamba, tuan hamba, patik, beta, baginda, tuanku,
putera, puteri , permaisuri tergolong dalam bahasa istana.
Orang Pertama Orang Kedua Orang Ketiga
saya, aku, hamba (t) kamu, engkau, anda (t) Ali (t)
kami (j) kalian, saudara-saudari
(j)
dia, nya, beliau (t)
kita (j) tuan, puan (t) mereka (j)
beta (t) tuanku (t) baginda (t)
patik (t) kau (singkatan) (t) putera, puteri (t)
ku (singkatan) mu (singkatan) (t) permaisuri(t)
4
7. KATA ADJEKTIF
keadaan warna ukuran bentuk waktu jarak cara perasaan panca-
indera
baik merah panjang bulat cepat dekat cepat suka pahit
gopoh, perang pendek bujur lambat jauh deras sedih manis
cantik kuning tinggi leper pagi nyaris laju marah hanyir
kasar hitam rendah lekuk petang hampir lambat takut hapak
Nota : Kata adjektif terdiri daripada bentuk tunggal, terbitan, gandaan dan
majmuk. Kata adjektif juga berpasangan dengan kata bantu seperti masih
dan kata penguat seperti sungguh, amat, paling, sekali.
5
10. Nota : Kata tanya pada pangkal ayat hendaklah disertai partikal –kah, ayat tanya boleh
boleh dibina menggunakan kata tanya atau tanpa kata tanya.
KATA
TANYA
mengapa?
berapa?
di mana?
bila?
siapa?
(untuk orang sahaja)
apa?
(untuk selain orang)
bagaimana?
8
11. KATA HUBUNG
K.Hubung
Gabungan/Pancangan
K.Hubung
Berpasangan
K.Hubung Terbitan
agar, apabila, atau, bahawa, dan, jika,
hingga, kecuali, jikalau, kecuali,
kerana, lalu, manakala, sambil, serta,
semenjak, sementara, manakala,
sungguhpun, walaupun, tetapi
baik..mahupun, bukan
sahaja..malah,
entah..entah, jangan..pun,
sama ada..ataupun,
sedangkan..inikan pula,
semakin..semakin,
sungguhpun..tetapi,
walaupun...namun
sementara, padahal,
seharusnya, andaikata,
semoga, sebaliknya,
moga-moga, sedangkan,
mudah-mudahan
Nota : Kata hubung ialah perkataan yang digunakan untuk menggabungkan
perkataan dengan perkataan, rangkai kata dengan rangkai kata dan ayat dengan
ayat. 9
12. Nota : Kata perintah ialah perkataan yang digunakan untuk mengarah atau meminta.
Kata perintah boleh ditambah partikel - lah di belakangnya.
1. Jangan tolak meja itu ke situ.
2. Silalah datang ke rumah saya jika ada masa lapang.
3. Tolong buang sampah ke dalam tong sampah.
KATA PERINTAH
10
13. Kata Seru Penggunaannya Ayat Contoh
aduh untuk menyatakan perasaan sakit . 1. Aduh, sakitnya tanganku!
aduhai untuk menyatakan perasaan sedih 1. Aduhai, malang sungguh nasibku!
ah untuk menyatakan tidak setuju atau
menolak sesuatu
1. Ah, saya tetap tidak mengaku bersalah!
2. Ah, alasan itu tidak dapat kuterima!
amboi/wah untuk menyatakan perasaan hairan atau
kagum
1. Amboi, mahal betul kereta itu!
2. Wah, berani betul budak itu!
cis/cih untuk menyatakan perasaan marah dan
benci
1. Cis, berani dia menentangku!
2. Cih, mereka tidak kenal siapa aku!
eh untuk menyatakan perasaan hairan atau
terkejut
1. Eh, kamu sudah sampai!
2. Eh, tadi dia ada di sini!
hai untuk menegur seseorang atau menarik
perhatian
1. Hai, diamlah sikit!
2. Hai, sudah lama kita tidak bertemu!
nah Untuk menegur orang yang menerima
sesesuatu pemberian
1. Nah, terimalah hadiahku ini!
2. Nah, aku pulangkan pen kamu!
syabas gembira, puas, memuji atau ucap tahniah 1. Syabas, awak berjaya!
2. Tahniah, kamu mendapat tempat
pertama!
KATA SERU
11
15. KATA SENDI NAMA
Nota : Kata sendi ialah kata yang digunakan untuk menyambungkan frasa
nama dengan kata atau frasa-frasa dalam ayat.
13
16. KATA PENGUAT
Nota : Kata penguat ialah perkataan yang digunakan untuk menguatkan maksud kata adjektif.
14
17. KATA GANDA
seluruh semu separa ber-
irama
ber-imbuhan
guru-guru kanak-kanak dedaun lauk-pauk tahu-menahu
buku-buku jentik-jentik bebawang lalu-lalang tawar-menawar
pokok-pokok agar-agar jejari batu-bata kejar-mengejar
meja-meja layang-layang lelangit saudara-
mara
bantu-membantu
Nota : Kata gandaan ialah satu proses pengulangan perkataan. Proses pengulangan ini
berlaku pada seluruh perkataan ataupun pada bahagian-bahagian tertentu pada perkataan
tersebut. Jika sesesuatu perkataan mengalami proses pengandaan maka perkataan itu juga
berubah maknanya. 15
18. IMBUHAN
awalan akhiran apitan sisipan
membawa mulai membelikan telunjuk (el)
dimakan nyanyian mempunyai Gemuruh (em)
berjalan biarkan kepunyaan seruling (er)
terbaca masakan/masakkan ketakutan gerigi (er)
terkecil bacaan mengadakan
setinggi tulisan menidurkan
Nota : Imbuhan mempunyai 3 fungsi :
a] membentuk kata terbitan
b] mengubah golongan kata
c] mencipta perkataan baharu 16
19. KATA NAFI
Nota : Kata nafi ‘bukan’ menjadi unsur nafi frasa nama dan frasa sendi nama
manakala kata nafi ‘tidak’ menjadi unsur nafi bagi frasa kerja dan frasa adjektif.
BUKAN TIDAK
Makanan itu bukan untuk ayah. Adik tidak ke sekolah.
Buku itu bukan buku saya. Ayah tidak makan pada hari ini.
Guru itu bukan abang saya. Guru tidak mengajar pada hari ini.
Mereka bukan adik-beradik saya. Saya tidak mempunyai adik-beradik.
Budak itu bukan pencuri. Budak itu tidak mencuri.
Bunga merah itu bukan bunga
hidup.
Bunga itu tidak berbau.
17
20. KATA PEMERI
Nota : Kata pemeri ‘ialah’ hadir di hadapan frasa nama manakala kata pemeri ‘adalah’
hadir di hadapan frasa sendi nama dan frasa adjektif.
Ialah adalah
Makanan itu ialah masakan ibu. Makanan itu adalah baik untuk
kamu.
Buku itu ialah buku saya. Budak itu adalah dari kampung itu.
Beliau ialah seorang guru. Buku itu adalah untuk adik sahaja.
Bunga Raya ialah bunga kebangsaan
kita.
Kereta baharu itu adalah lebih laju
daripada kereta lama itu.
Sekolah ialah tempat menimba ilmu. Tangga itu adalah untuk naik ke
atas.
Bahasa Melayu ialah bahasa
kebangsan kita
Kerusi itu adalah mahal berbanding
dengan kerusi ini.
18
21. KATA BILANGAN
Tentu Tak tentu Himpunan Pisahan Pecahan
dua, tiga … segala beratus-ratus masing-
masing
setengah
dua puluh
ringgit
semua berbulan-
bulan
setiap sepertiga
sejuta
orang
para guru berguni-guni tiap-tiap seperempat
satu meter banyak berhari-hari separuh
Nota : Kata bilangan membawa maksud jumlah atau bilangan.
19
22. KATA MAJMUK
Nota : Kata nama majmuk dieja terpisah dan berfungsi sebagai satu perkataan yang
membawa maksud tertentu.
Pengecualian : bumiputera, kakitangan, tandatangan, kerjasama, jawatankuasa,
setiausaha, warganegara, olahraga, matahari, tanggungjawab, sukarela, suruhanjaya
BEBAS ISTILAH KIASAN
guru besar deria rasa kepala batu
meja bulat cari gali kaki bangku
kipas angin temu duga kaki ayam
Jam tangan temu janji buah hati
urus setia segi tiga anak emas
atur cara telefon dail terus duit kopi
20
23. JENIS AYAT
Nota : Ayat perintah boleh diucapkan dalam bentuk suruhan, larangan, silaan
atau permintaan.
JENIS CONTOH AYAT
PENYATA Taman permainan itu bersih.
TANYA Siapakah nama guru kamu?
(dengan kata tanya)
Nama guru kamu?
(tanpa kata tanya)
PERINTAH Jangan berludah di sini.
SERUAN Aduh, sakitnya tanganku!
21
24. SUSUNAN AYAT
Nota : Ayat aktif terbahagi kepada dua jenis: 1. Ayat aktif transitif 2. Ayat aktif tak
transitif.
JENIS CONTOH AYAT
AKTIF/BIASA Ali menendang bola itu.
PASIF Bola itu ditendang oleh Ali.
SONGSANG
Ditendang oleh Ali bola itu.
(atau )Menendang bola itu Ali.
22
25. JENIS AYAT – AYAT TRANSITIF
Nota : Ayat transitif memerlukan objek sebagai pelengkap ayat.
Subjek
Predikat
Kata kerja transitif Objek
1. Ramu memetik bunga.
2. Ibu memandikan adik.
3. Ayah mencuci kereta.
4. Ular mengejar tikus.
23
26. JENIS AYAT – AYAT TAK TRANSITIF
Nota : Ayat TAK transitif TIDAK memerlukan objek sebagai pelengkap ayat.
Subjek Predikat
Kata kerja tak transitif Objek
1. Kanak-kanak sedang mandi.
2. Ibu sedang tidur.
3. Ayah tersenyum lebar.
4. Ayam jantan sedang berkokok.
24
