2. Características dos seres vivos
• Nacen e morren.
• Teñen unha composición
química similar.
Formados por substancias
inorgánicas como a auga,
e orgánicas, propias dos
seres vivos.
• Están formados por
células.
• Realizan tres funcións
vitais : nutrición, relación
e reprodución.
3. Función de nutrición
• Mediante a función de nutrición os
organismos vivos obteñen a materia e enerxía
que necesitan do medio que lles rodea.
• Hai dous tipos:
– Nutrición autótrofa
– Nutrición heterótrofa
4. Nutrición autótrofa
• Mediante este mecanismo os
seres vivos obteñen a materia e
enerxía que necesitan do Sol, o
dióxido de carbono e as
substancias minerais.
• É o que se coñece como
fotosíntese.
• Son autótrofos plantas, algas e
algunhas bacterias.
5. Nutrición heterótrofa
• É a utilizada polos animais,
fungos e microorganismos que
utilizan como fonte de enerxía
e materia nutrientes que
proceden doutros seres vivos.
• É dicir nútrense de materia
orgánica.
6. Función de relación
• A relación consiste en captar
os cambios que se producen
na contorna e poder
reaccionar ante eles.
• Os cambios que se producen
no medio son os estímulos.
• As reaccións producidas polo
organismo son as respostas.
7. Función de reprodución
• A finalidade da reprodución é a perpetuación
das especies, producindo individuos
semellantes aos seus proxenitores.
• Hai dous tipos:
– Reprodución asexual.
– Reprodución sexual.
9. Reprodución sexual
• Dous individuos de distinto sexo.
• As células sexuais denomínanse gametos.
• A unión dos gametos por fecundación forma o
cigoto.
10. Composición química
• Dos máis de 90 elementos químicos
presentes na natureza unicamente
uns 30 son esenciais para os seres
vivos.
• Son os chamados bioelementos
que poden ser principais ou
secundarios.
– Principais: son o carbono, hidróxeno,
osíxeno e nitróxeno.
– Secundarios: son o fósforo, o xofre,
calcio, sodio, potasio, magnesio e
cloro.
11. Composición química
• Os bioelementos clasifícanse
formando moléculas, chamadas
biomoléculas, que se clasifican en:
– Inorgánicas: auga e sales minerais.
– Orgánicas: hidratos de carbono,
lípidos, proteínas e ácidos nucleicos.
• Algunhas biomoléculas orgánicas,
como as proteínas, os ácidos
nucleicos e algúns hidratos de
carbono son moi grandes e
denomínanse macromoléculas.
12. Auga
• De media supón o 75 % da masa dos
organismos.
• Funcións:
– Disolvente de substancias. Medio onde
se producen reaccións químicas.
– Función transportadora: Sangue, savia.
– Reactivo en reaccións bioquímicas.
– Termorreguladora: Suor.
– Esqueleto hidráulico debido á presión
osmótica.
13. Sales minerais
• En estado sólido con función
esquelética (Ósos, cunchas,
etc).
• Disoltas con diversas
funcións:
– Mantemento da presión
osmótica.
– Mantemento do pH.
– Transmisión impulso nervioso,
etc.
14. Glícidos
• Formados por C, H e O.
• Funcións:
– Enerxética:
proporcionan enerxía
aos seres vivos.
– Estrutural: forman parte
de estruturas dos
organismos (paredes
celulares, etc.)
15. Lípidos
• Formados por C, H, e O, e
nalgúns casos por P, N ou S.
• Forman parte das membranas
celulares (fosfolípidos,
colesterol).
• Dan consistencia e protección
(ceras e graxas).
• Son a reserva enerxética:
Graxas e aceites.
16. Proteínas
• Compostos por C, H, O e N, aínda que
adoitan ter tamén outros elementos
como S, P, Fe, etc.
• Forman membranas, citoesqueleto,
pelo, uñas, etc.
• Son transportadoras como a
hemoglobina.
• Regulan as reaccións químicas no
organismo.
• Con actividade hormonal (insulina), e
inmunitaria (anticorpos)
17. Ácidos nucléicos
• Formadas por C, H, O, N e P.
• Portador e transmisor da
información xenética.
• Dous tipos:
– ADN.
– ARN.
18. A Célula
• Robert Hooke (século
XVII) observando ao
microscopio unha
lámina de cortiza
comprobou que nos
seres vivos aparecen
unhas estruturas
elementais ás que
chamou células.
Debuxo de R. Hooke dunha
lámina de cortiza ao
microscopio
19. A Célula
• Estudos realizados posteriormente permitiron
establecer no século XIX o que se coñece como
Teoría Celular, que di o seguinte:
1- Todo ser vivo está formado por unha ou máis células.
1- Todo ser vivo está formado por unha ou máis células.
2- A célula é o máis pequeno que ten vida propia: é a
unidade anatómica e fisiolóxica do ser vivo.
2- A célula é o máis pequeno que ten vida propia: é a
unidade anatómica e fisiolóxica do ser vivo.
3- Toda célula procede doutra célula preexistente.
3- Toda célula procede doutra célula preexistente.
4- O material hereditario pasa da célula nai ás fillas.
4- O material hereditario pasa da célula nai ás fillas.
20. Organización celular
A estrutura básica dunha célula consta de:
MEMBRANA PLASMÁTICA: unha membrana
que a separa do medio externo, pero que
permite o intercambio de materia.
CITOPLASMA: unha solución acuosa no que
levan a cabo as reaccións metabólicas.
ADN: material xenético, formado por ácidos
nucleicos.
ORGÁNULOS CELULARES: estruturas
subcelulares que desempeñan diferentes
funcións dentro da célula.
21. Tipos de células
Podemos atopar dous tipos de células nos seres vivos:
CÉLULA PROCARIOTA
• O material xenético ADN está libre
no citoplasma.
• Só posúe uns orgánulos chamados
ribosomas.
• É o tipo de célula que presentan as
bacterias.
CÉLULA EUCARIOTA
• O material xenético ADN está
encerrado nunha membrana e
forma o núcleo.
• Posúen un gran número de
orgánulos.
• É o tipo de célula que presentan o
resto de seres vivos.
22. A célula animal e vexetal
• Recorda: que a célula vexetal caracterízase
por:
Ter unha parede celular ademais de
membrana
Presenta cloroplastos, responsables da
fotosíntesis
Carece de centriolos.
Célula animal Célula vexetal
As célula vexetais caracterízanse por:
- Ter unha parede celular ademais de membrana.
- Presenta cloroplastos, responsables da fotosíntesis.
- Carece de centriolos.
As célula vexetais caracterízanse por:
- Ter unha parede celular ademais de membrana.
- Presenta cloroplastos, responsables da fotosíntesis.
- Carece de centriolos.
23. Orgánulos celulares
Núcleo
Núcleo
contén a instrucións para
o funcionamento celular e
a herdanza en forma de
contén a instrucións para
o funcionamento celular e
a herdanza en forma de
ADN.
ADN.
Mitocondrias
responsables da
Mitocondrias
responsables da
respiración celular, coa
que a célula obtén a
enerxía necesaria.
respiración celular, coa
que a célula obtén a
enerxía necesaria.
Vacuolas
Vacuolas
vesículas cheas de
vesículas cheas de
sustancias de reserva ou
sustancias de reserva ou
refugallo.
refugallo.
Cloroplastos
Cloroplastos
conteñen pigmentos
que permiten realizar
conteñen pigmentos
que permiten realizar
a fotosíntese.
a fotosíntese.
Parede celular
Parede celular
parede grosa e ríxida
composta de celulosa
parede grosa e ríxida
composta de celulosa
24. Organismos unicelulares
• Os seres unicelulares son os seres de
organización máis sinxela.
• Están formados por unha soa célula. Son
microscópicos.
• Poden ser procariotas (bacterias) ou
eucariotas (algas, protozoos e algúns
fungos).
• Poden agruparse para formar unha
colonia, que se orixina a partir dunha soa
célula que se divide. As células fillas
quedan unidas entre si formando a
colonia.
25. Organismos pluricelulares
• Os seres pluricelulares están
formados por gran número de
células.
• Existe diferenciación celular.
Cada forma celular realiza unha
función específica.
• As células non poden separarse
do organismo e vivir
independentemente. Necesitan
das outras para vivir.
26. Niveis de organización
Grupo de células ou
tecidos que realizan
unha determinada
Grupo de células ou
tecidos que realizan
unha determinada
función.
función.
Grupo de células que
realizan unha
determinada función.
Grupo de células que
realizan unha
determinada función.
Grupo de células,
tecidos e órganos que
están organizados para
Grupo de células,
tecidos e órganos que
están organizados para
realizar unha
realizar unha
determinada función.
determinada función.
27. A clasificación dos seres vivos
Por que se necesita un sistema de
clasificación?
• Descubríronse máis dun millón de
especies de animais e máis de
325.000 especies de plantas.
• A lista aumenta cada ano.
• Unha das tarefas dun científico é
buscar orde onde parece haber
desorde.
• Para iso, desenvolvéronse sistemas
para agrupar ou clasificar os
organismos.
28. Taxonomía
• É a ciencia encargada da
clasificación.
• Establece unha clasificación
xerárquica baseada en agrupar os
individuos, de forma que cada
grupo inclúe subgrupos máis
pequenos chamados taxóns.
• O grupo máis sinxelo é a especie.
• A partir da especie, fórmanse
grupos de seres vivos incluídos
noutros grupos cada vez máis
amplos: xénero, familia, orde,
clase, filo e reino.
29. Reinos
Móneras
Unicelulares
Móneras
Unicelulares
procariotas. Son as
procariotas. Son as
bacterias.
bacterias.
Protoctistas
Unicelulares e
pluricelulares
eucariotas. Son os
protozoos e as algas.
Protoctistas
Unicelulares e
pluricelulares
eucariotas. Son os
protozoos e as algas.
Fungos
Fungos
Unicelulares e
pluricelulares
eucariotas.
Unicelulares e
pluricelulares
eucariotas.
Heterótrofos. Mofos,
lévedos e cogomelos.
Heterótrofos. Mofos,
lévedos e cogomelos.
Plantas
Plantas
Pluricelulares eucariotas.
Pluricelulares eucariotas.
Autótrofos. Son os
Autótrofos. Son os
carrizos, fentos e plantas
carrizos, fentos e plantas
con flor.
con flor.
Animais
Pluricelulares
eucariotas.
Heterótrofos.
Animais
Pluricelulares
eucariotas.
Heterótrofos.
30. Especie
• Unha especie biolóxica é un
conxunto de individuos con
características comúns, capaces
de cruzarse entre si e producir
descendentes fértiles.
• Cada especie identifícase
mediante dous nomes escritos
en latín: nome xenérico e nome
específico. É a nomenclatura
binomial.
– Homo sapiens (ser humano).
– Zea mays (millo).
– Vulpes vulpes (raposo)
31. A gran diversidade dos seres vivos
• Os seres vivos sofren e
sufriron uns cambios
graduais, aos longo de
millóns de anos, e
transformáronse en
organismos máis
complexos.
• Grazas a este proceso de
cambio (evolución
biolóxica), as especies están
adaptadas aos distintos
ambientes que existen na
Terra.
33. A biodiversidade ameazada
• O mundo está habitado por millóns de
especies diferentes de seres vivos
(biodiversidade).
• Uns dos retos aos que se enfronta a
Biosfera na actualidade é a acelerada
extinción de especies e a consecuente
perda de biodiversidade.
• A destrución da diversidade biolóxica
supón o maior perigo ambiental que
está ameazando á nosa civilización.
• A perda de especies, non só ten un
valor ético, estético e sentimental,
senón tamén económico. Moitas
especies vexetais e animais son fonte
de alimentos, medicamentos, téxtiles,
fibras e outros moitos produtos.
