SlideShare a Scribd company logo
1 of 10
Download to read offline
eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018 / 157
Am~mbmb ah_mZ H$moëhmnwamVrb
Agë`mZo Ë`m§À`m H$m_mMm Ywa§Ya
~maH$mB©Zo Aä`mg H$arV. AZoH$ dfm©nydu
{MÌH$ma ~m~wamd gS>dobH$a øm§Zr
Am~mbmb ah_mZ øm§À`mda XrK© boI
{b{hbm hmoVm. {MÌH$ma gwhmg ~hþiH$a øm§Zr Ë`m§À`mda AZoH$
boI {b{hbo AgyZ Ë`m§Zr d XrnH$ Kma|Zr g§nm{XV Ho$boë`m"{ddoH$
gám{hH$' àH$m{eV "Ñí`H$bm'I§S>mVyZ XoIrb Zdr g§emo{YV
_m{hVr {_iVo.
B.g.1889_Ü`o~m°å~o`w{Zìh{g©Q>rMr_°{Q´>H$hmoUoho{ejUmVrb
JwUdÎmoM§ bjU hmoV§. {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya _°{Q´>H$ hmoD$Z
ga Oo.Oo. H$bm g§ñWoV àdoe Z KoUo åhUOo AmOÀ`m H$mimVrb
{_imbobm _o{S>H$b {ejUmMm àdoe ZmH$maÊ`mgmaIo hmoVo H$maU
ga Oo.Oo. H$bm g§ñWoV EdT>o {ejU Pmbobo {dÚmWu Šd{MVM
`oV. _w§~B©Vrb AmOmoi dmñVì`mZo hr g§ñWm Ë`m§Zm n[a{MV hmoVr.
øm g§ñWoMr ñWmnZm 1857 _Ybr Va Ë`mV Ywa§Ya øm§Mm àdoe
d`mÀ`m Vo{dgmì`m dfu Yabm Va Vmo 1890 _Ü`o Pmbm. åhUOoM
Vo AJXr gwédmVrÀ`m H$mimVrb KS>m_moS>tMo àË`j gmjrXma hmoVo.
ømM H$mimV ^maVmMo gwà{gÕ {MÌH$ma amOm a{dd_m© øm§À`m
{MÌH$boZo XoIrb Vo
à^m{dV Pmbo hmoVo.
^maVr` nm¡am{UH$ H$Wm§Zm
Ñí`H$bm _mÜ`_mVyZ
dmñVdVoMo {Xbobo ê$n
Ywa§Yam§Zm A md S> V
Ago. n{hbo {àpÝgnm°b
Om°Z bm°H$dwS> {H$pßb¨J
(éS>`mS>© {H$pßb¨JMo
dS>rb) Am{U {J«{$Ïg
øm§Mo Ywa§Yam§Zm _mJ©Xe©Z Ago. Om°Z bm°H$dwS> {H$pßb¨J nwT>o
B. g. 1875bm bmhmoaÀ`m _o`mo AmQ>© ñHy$bMo {àpÝgnm°b
åhUyZ Jobo. {H$pßb¨J Oar Ywa§Yam§Zm {eH$dV ZìhVo, Var
àË`j aoImQ>Zo H$aÊ`mMr Ë`m§Mr ga Oo.Oo. H$bm g§ñWoVrb
AÜ`mnZnÕVr Ywa§Yam§Zr
Am`wî`^a Omonmgbr.
1892 _Ü`o Vo {dÚmWu
AgVmZm "~m°å~o AmQ>©
gmogm`Q>r'Mo _mZmMo g{Q>©{$Ho$Q>
{_idUmao n{hbo ^maVr`
{dÚmWu Yw§aYa hmoVo. `oWyZ
AmB©, dS>rb Am{U Hw$Qw>§~mg_doV nwT>o ~gbobo Ywa§Ya
B.g. 1867 _Ü`o _w§~B© `oWo Pmbm. _w§~B©V Ë`m§Mo AmOmoi hmoVo.
Ë`m§Mo dS>rb {dœZmW Ywa§Ya, hr H$moëhmnya g§ñWmZmVrb AmXaUr`
ì`º$s åhUyZ AmoiIbr OmV Ago. Vo H$moëhmnya g§ñWmZÀ`m
nm°{b{Q>H$b Am°{$g_Ü`o hoS>ŠbmH©$À`m OmJoda hmoVo. Vmo H$mi B.
g. 1857À`m ~§S>mMm hmoVm. {~«{Q>e gm_«mÁ`mg {damoY H$aUmè`m
~§S>Imoam§Zm ñdmV§Í`g¡{ZH$ åhUyZ $merMr {ejm {Xbr Jobr hmoVr.
Ë`m~m~V H$moëhmnya g§ñWm§ZÀ`m nm°{b{Q>H$b Am°{$gMo à{V{ZYr
åhUyZ {dœZmW Ywa§Yam§Zr {eï>mB© Ho$ë`m_wio AZoH$m§Mo àmU dmMbo.
{~«{Q>e d H$moëhmnya g§ñWmZÀ`m nañna {damoYr ^y{_H$m§Mo g_Ýd`H$
åhUyZ Ë`m§Zr `eñdrnUo H$m_ Ho$bo. Vo {~«{Q>e g_W©H$ hmoVo ømMm
AW© Xoe{damoYH$ ZìhVo.
{MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya _w§~B©VyZ bhmZnUrM
nwÝhm H$moëhmnwamV ahmd`mg Ambo. Ë`m§Mo embo` {ejU amOmam_
hm`ñHy$b_Ü`o Pmbo. Odirb _hmbú_r _§{Xa hm dmñVy
ñWmnÎ` H$boMm CÎm_ Z_wZm hmoVm. H$moëhmnwamVrb H$bmnyU©
dmVmdaUmV Ë`m§Mr gm¢X`© OmUrd {dH${gV Pmbr. VoWrb
{eëno Am{U nma§n[aH$ H$mamJra, bmohma, Hw§$^ma, H$mVS>rdarb
H$bmHw$ga H$aUmao Mm§^ma, ho gd© AmOy~mOyMo dmVmdaU
g§ñH$ma H$aUmao R>abo. H$moëhmnya g§ñWmZMo
{MÌH$ma Am{U Ë`m§Mo Oo.Oo.Vrb Á`oð>
Am~mbmb ah_mZ ho ñy${V©ñWmZ hmoVoM.
a§H$mim Vbmd Am{U AmOy~mOyÀ`m {ZgJ©
{ZarjUmVyZ H$bm {ejU AmnmoAmn hmoV
hmoVo. ho gd© Amnë`mbm "H$bm_§{XamVrb
EHo$Mmirg df}' øm Ywa§Yam§À`m
AmË_d¥ÎmmVyZ dmMVm `oVo.Am~mbmb ah_mZ
_w§~B©À`m H«$m°$S>© _mH}$Q>À`m
àdoeÛmamdarb bm°H$dwS> {H$pßb¨J `m§Mo
gwemo^rH$aU {eën
amOm a{dd_m© Am{U Ë`m§Mo "am_,
bú_U, grVm' {MÌ
160 / eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018
Ë`m§Mr `eñdr H$maH$sX© d ~{jgm§Mr _m{bH$m gwê$ Pmbr. 1895
_Ü`o Yw§aYam§Mo ga Oo.Oo. H$bm g§ñWoVrb H$bm{ejU nyU© Pmbo
d VoWoM H$bm {ejH$ åhUyZ Ë`m§À`m H$ma{H$Xubm gwédmV Pmbr.
1 8 9 7 _ Ü ` o
Ywa§Yam§Mo b¾ Pmbo d
B.g. 1897 _Ü`o JUnVr
øm n{hë`m _wbmMm OÝ_
Pmbm. nwT>o hm _wbJm
E_~r~rEg hmoD$Z Omo
S>m°ŠQ>ar ì`dgm`mV
pñWamd bm. 1897
À`m ßboJÀ`m gmWrV
n{hbr nËZr ~mny øm§Mo
{ZYZ Pmbo. nËZrMm
_¥VXoh BpñnVimVyZ
Kar AmUUo eŠ` ZìhVo Voìhm Ë`m AdñWoVrb Ë`m§À`m
_¥VXohmMo Ë`m§Zr Ho$bobo ñHo$M AmOhr CnbãY Amho. Vo
àXe©ZmV Am{U àH$m{eV J«§WmV nmhVm `oVo. Xþgam {ddmh
KaÀ`m X~mdmZo H$amdm bmJbm na§Vw Ë`mVyZ nwT>o Ë`m§Mm dmagm
OnUmè`m H$Ý`m à{gÕ {MÌH$Vu A§{~H$m Ywa§Ya øm§Mm 1912
_Ü`o OÝ_ Pmbm. Xþgè`m nËZr_wio XmoÝhr _wbo Am{U H$m¡Qw>§{~H$
OrdZ AmZ§Xr Pmbo.
{d{dY {~éXo Am{U gm_m{OH$ _mZ{gH$Vm :
1830 Z§VaÀ`m H$mimV "amd~hmXÿa', "bmoH${hVdmXr',
"Ý`m`_yVu', "_hmË_m' Am{U "bmoH$_mÝ`' hr {~éXo bmoH$moVa
ì`º$s¨Zm {Xbr OmV AgV. "bmoH${hVdmXr' Xoe_wI ho B§J«O
gaH$maÀ`m ZmoH$arV AgyZ ^maVr` g_mOmbm nmofH$ B§J«Or
amOdQ>rVyZ Ambobm AmYw{ZH$ {dMma _mZUmao hmoVo. ^maVr`
é{T>J«ñV _mZ{gH$Vm Ë`m_wio Zmhrer hmoB©b Aer Ë`m§Mr YaUm
hmoVr, "_hmË_m' Á`mo{V~m w$bo ho B§J«Or amOdQ>rMo g_W©H$
hmoVo H$maU ^maVmVrb hOma df} Agbobo Mma dU© Am{U
Om{Vì`dñWoMo CƒmQ>Z hmoD$Z eyÐ åhUyZ {hUdbobm H$ï>H$ar _wº$
hmoB©b øm hoVyZo Ë`m§Zr gË`emoYH$ Midi
C^r Ho$br. bmoH$m§Zr Ë`mVyZM "_hmË_m' ho
gÝ_mZZr` {~ê$X Ë`m§Zm {Xbo. H$moëhmnyaMo
emhÿ _hmamO àOm{hVXj amOm åhUyZ
AmoiIbo Jobo (Ywa§Ya øm§À`m {MÌm§V Ë`m§Mo
nmoQ´>}Q> Ho$ë`mMo {XgV Zmhr), "Ý`m`_yVu'
_hmXod JmoqdX amZSo> ho {~«{Q>em§À`m ZmoH$arV
hmoVo Var Ë`m§Mo ^maVr` g_mOgwYmaUmMo
àm_m{UH$ à`ËZ bmoH$m§Zr AZw^dë`mZo Vo
gdm©Wm©Zo "Ý`m`_yVu' åhUyZ AmoiIbo Jobo.
"bmoH$_mÝ`' ho {~éX ~mi J§JmYa {Q>iH$m§Zm
bmoH$m§ZrM bmdbo H$maU Vo H$ï>H$ar VgoM
AJXr gw{e{jV dJm©V XoIrb XoenmVirda
ñdmV§Í` MidirMo ZoVo _mZbo Jobo.
g_mOgwYmaH$ åhUyZ Jmonmi JUoe AmJaH$a
AmoiIbo Jobo. "_hfu' åhUyZ Ym|S>mo Ho$ed
H$d} øm§À`m, pñÌ`m§Zm {ejU XoÊ`mÀ`m
H$m`m©_wio Vo nX g_mOmZo {Xbo. "_hmË_m'
Jm§Yr Va Ywa§Ya øm§Mo g_H$mbrZ, na§Vw
nañna{damoYr {dMma Agbobo! "_hmË_m'
åhUyZ AmoiIbo Jobobo Jm§Yr AqhgmdmXr
gm_m{OH$ d amOH$s` {dMmam§À`m YmoaUm§Zr
Zd`wJmMr gwédmV H$aUmao åhUyZ Ë`m§Mr
OmJ{VH$ nmVirda Zm|X KoÊ`mV Ambr.
"à~moYZH$ma' R>mH$ao gƒo g_mOà~moYZ
H$aUmao åhUyZ _mÝ`Vm nmdbo. Aer H$mhr
{~éXo Xoeào_ d ñdmV§Í` MidirMo nwañH$V}
åhUyZ AmoiIbr Jobr. øm ì`º$s Ywa§Yam§Zm
g_H$mbrZ hmoË`m Ë`mH$[aVm hr Zm|X.
^maVmbm ñdmV§Í` {_imë`mda XoIrb
"bmoH$Zm`H$' O`àH$me Zmam`U Aem
nÕVrZo _mÝ` Pmbo. Z§VaÀ`m H$mimV
"öX`g_«mQ>' CX`mbm Ambo.
"amd~hmXÿa' ho {~ê$X {~«{Q>em§À`m
amOdQ>rMo Omhra g_W©Z H$aUmè`m§ZmM
{_iV Ago, Agm g_O ê$T> hmoVm. {MÌH$ma
_hmXod {dœZmW Ywa§Ya Ooìhm "amd~hmXÿa'
øm {~éXmZo AmoiIbo OmD$ bmJbo Voìhm
darb N>m`m{MÌ : S>mì`m ~mOyg Ywa§YamÀ`m àW_ nËZr hmVmV Zd
~mbH$ JUnVrgh Cä`m Agboë`m Ago ñHo$M-S>m°BªJ.
COì`m ~mOyg {ÛVr` nËZr, ñdV… Ywa§Ya d _mJo n|qQ>J.
H$Ý`m A§{~H$m Ywa§Ya øm§Mo EH$ {MÌ
{d{dY ê$nm§Vrb
Ywa§Ya H$mimZwgma
H$go KS>V Jobo Vo øm
N>m`m{MÌm§VyZ H$iVo.
eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018 / 161
ñy$Vu XoUmè`m ZD$ XodVm Aem ñdê$nmV {d{dY pñÌ`m§Mr
aoImQ>Zo Am{U {MÌo, 9. _mPr nËZr _mÂ`m H$boVyZ,
10. Oba§JmMo {H$_`mJma, 11. ñHoMogMr gwnrH$Vm,
12. Ñí`H$boVyZ {edmOr _hmamO B{Vhmg, 13. {ZgJ©{MÌo,
14. "H$_{e©`b AmQ>©' A{^OmV "Cn`mo{OV' H$bm àH$ma,
15. nwT>rb {nT>rH$So> hñVm§Va, 16. Ywa§Yam§Mo g_H$mbrZ,
17. amOKamÊ`mMo {MÌH$ma, 18. Eo{Vhm{gH$ XñVmdoOrH$aU,
{d{dY nwñVH$mVrb Ame`, H$Wm Am{U ~moY{MÌ, Om{hamVrgmR>r
Cn`mo{OV {MÌH$bm, nmoñQ>H$mS²g© {MÌH$bm, N>m`m{MÌ g§J«h,
~{jgo, gÝ_mZ{MÝho ~m°å~o AmQ>© gmogm`Q>rVrb JmOboë`m H$bmH¥$Vr
Am{U OrdZnQ>.
g_m§Va H$bm àdmh
Ywa§Yam§Mm ga O.Or. H$bm g§ñWoVbm H$mi B. g. 1890
Vo B.g. 1931 åhUOo n{hbo OmJ{VH$ _hm`wÕ hm Amho. Ë`mdoir
"~m°å~o ào{gSo>Ýgr' Agë`mZo qgY Vo `o_oZ {~«{Q>eamÁ` emgZ Ago.
VgoM Xþgar "~|Jm°b ào{gSo>Ýgr' {hIæ~anºw$ìhm Vo ~_m©, {g§Jmnya
BË`mXrn`ªV {~«{Q>e amÁ`emgZ Ago. ga Oo.Oo. H$bm g§ñWm
"~m°å~o ào{gSo>Ýgr'_Ü`o Agë`mZo {MÌH$mam§Mm dmda AÝ` àm§VmVhr
Ago. Ë`m H$mimVrb ZmQ>çH$bm, g§JrVH$bm, {MÌH$bm, {MÌnQ>
øm§Mm AmdmH$m darb Z_yX Ho$boë`m "~m°å~o ào{gSo>Ýgr' d "~|Jm°b
ào{gSo>Ýgr' Agm ì`mnyZ Ago. åhUOo bmhmoamV n§{S>V nbwñH$a,
{MÌH$ma Am{U doXemñÌr n§{S>V gmVdioH$a hmoVo. Va AãXþb
Ë`m§Mr CËH¥$ï> {MÌH$bm XþX£dmZo {~«{Q>eYm{O©Ur åhUyZ H$mhrOU
nmhÿ bmJbo. Vo {Zd©Vë`mZ§Va nÞmg dfmªZr {b{hboë`m Am{U
Ë`m§Zm àË`j nm{hboë`m VgoM "em§{V{ZHo$VZ'_Ü`o {eH$boë`m
{MÌH$ma àm. {XZH$a H$m¡{eH$ `m§Zr EH$sH$S>o Ywa§Ya øm§Mr Wmoadr
_mÝ` H$aVmZm {~«{Q>em§À`m _OuVbo åhUyZ Ë`m§Mr Zm|X Ho$br.
("{dlãY emaXm', I§S> {Vgam, n¥ð>o 217/218) XþX£dmZo Aem
{dMmam§Zr OUy Vo XoeÐmohrM AgmdoV Agm {e¸$m _mabm Jobm. ho
AÝ`m`H$maH$ hmoVo Am{U H$Xm{MV Ë`m_wio Yw§aYam§Zm OUy {dñ_¥VrV
Q>mHy$Z XoÊ`mV Ambo. ga O_eoQ>Or OrOr^m°`, ZmZm e§H$aeoQ> Ago
Wmoa g_mOgodH$ 1857 À`m ñdmV§Í``wÕmÀ`m H$mimV {~«{Q>e
amÁ`H$Ë`mªZm MwMH$maV, _ZmV ñdV§Ì ^maVmMr ñdßZo Camer R>odyZ
àË`jmV aoëdo, _o{S>H$b g§ñWm, AZoH$ {ejU g§ñWm C^maV hmoVo.
{MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya ømM nR>S>rV V`ma Pmbobo Zo_ñV
{dMmam§Mo AgmdoV. AmO _w§~B©V àW_M BVŠ`m _moR>çm à_mUmV
àX{e©V Pmbobr "Ywa§Ya {MÌH$bm' Ë`m§Mo ^maVXoeào_ AYmoaopIV
H$aVmZmM {XgVo.
_mZdd§eemñÌ Ogo _mZd, àmUr Am{U {ZgJ© `m§À`m Zm|Xr
H$aVo, VgoM H$m_ {MÌH$boVyZ Ywa§Yam§Zr Ho$bo. AZoH$ ^maVr`
ñÌr-nwéf, {ZgJ© øm§Mr ñHo$Mog d
{MÌo Ho$br. `oWo hr VrZ ñHo$Mog Z_wZm
åhUyZ nmhÿ. n{hbo {MÌ ñÌr AmJ«hmZo
n§JVrV dmT>V Amho Va Xþgao ñÌr ãbmCO
KmbVmZm, {Vgao ñHo$M gH$miMo {ZË`H$_©
H$aVmZmMo. nmoñQ>H$mS>m©H$[aVm Ho$bobr {MÌ
nmhVmZm ñÌr-nwéf Xoh~mobr d Ë`m§Mo
g§Ho$V AmR>dbo. Ywa§Yam§Zr Ho$bobr hr
Z_wZm ñHo$Mog nmhVmZm "Ý`yS>' Am{U
"ZoHo$S>' øm XmoZ B§J«Or eãXmVrb gyú_
$aH$ OmUdbm. Xoh~mobrÀ`m Aä`mgmVyZ
àH$m{eV Pmboë`m "_°Z dm°qMJ' `m
So>ñ_§S> _m°[ag øm§À`m nwñVH$mMr AmR>dU
Pmbr. {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya
`m§Zr e§^a df} AmYrM Agm {MÌ_`
Aä`mg Ho$bm hmoVm.
gwhmg ~hþiH$a øm§Zr {MÌH$ma
Ywa§Ya àXeZm©Mo Am`moOZ nwT>rb-
à_mUo Ho$bo hmoVo. 1. Ywa§Ya dmagm,
2. d gmh VH$ mbr Z H$m i mM m
_mJmodm, 3. nyduMo {MÌH$ma,
4. {d Úm{W©XeoVrb Aä`mg,
5. Wmoa Ñí` H$WZH$ma, 6. ì`{º${MÌU
EH$ H$bm, 7. H$mbH«$_mZwgma
g_mO{MÌU Ñí`H$boVyZ Zm|XdUo,
8. {d Úm Am {U H$bm `m§M r
_mZdr Xoh~mobr H$er
AgVo ho Ywa§Yam§À`m
M¡VÝ`nyU© ñHo$Mog_YyZ
Aä`mgVm `oVo.
ho {ZgJ©{MÌ nmhVmZm A_yV©VoMm AZw^d XoUmao dmQ>Vo. g§nyU©
àXe©ZmVrb _Zwî`, PmS>o Zgbobo Ywa§YamMo EH$_od {MÌ.
ñQ>rb bmB©$ : {dÚm{W©XeoVrb
gwédmVrMo {MÌ (1895)
B.g. 1924 _Yrb
"h°nr _yS>' {MÌ.
162 / eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018
H$ar_ Im±, AÊUmgmho~ {H$bm}ñH$a
ho _w§~B©, H$Zm©Q>H$, YmadmS>, Va
~mbJ§Yd© _w§~B©, nwUo `oWo Am{U
XmXmgmho~ $miHo$ _w§~B©, Zm{eH$
Agm _moR>m g_m§Va nQ> emoYVm `oB©b.
øm XmoZ _w»` {~«{Q>e amÁ`emgZ
n[aKmV CÎma, X{jU, nyd© Am{U
n{ü_ Agm AI§S> n[aga hmoVm.
Am{e`mV gmYmaU XrS>eohÿZ A{YH$
df} éObobr pìhŠQ>mo[a`Z AmQ>© e¡br Am{U {dMmaà^md AgUo
ghm{OH$ hmoVo. hr e¡br da Z_yX Ho$boë`m gd© H$bm Am{dîH$aUmV
XrS>eohÿZ A{YH$ dfm©V Ia§M {Panbr H$m? hr MMm© Iyn _moR>r
Aä`mg H$aÊ`mgmaIr AgyZ {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya ho
Amnbm pìhŠQ>mo[a`Z AmQ>© e¡brMm _mJ© _mJo Q>mH$V Zì`m "~m°å~o
ñHy$b' AmQ>© e¡brMm {dH$mg H$aÊ`mVbo AJ«Ur {MÌH$ma R>abo,
Ago ho g§nyU© àXe©Z d Ë`m§Mo H$bm _§{XamVrb nwñVH$ nmhVmZm _bm
dmQ>Vo. øm g_m§Va H$bm àdmhmVrb H$bmH$mam§Zr hm Xoe - ñdV§ÌVm
-ñdamÁ` Aem amOH$s` Am{U gm§ñH¥${VH$ VUmdmV AgyZ XoIrb
hOma df} Agbobr gZmVZr A§Y é{T>J«ñV _mZ{gH$Vm, H$bmna§nam
OnVmZm Zì`m à`moJm§V Amnbrer Ho$br. øm_wio Vr AmYw{ZH$
OJmV AmUÊ`mMo H$m_ nwT>o gmono Pmbo. "em§{V{ZHo$VZ' H$m "~m°å~o
ñHy$b' Aem g§^«_mV, Amnë`mda O~m~Xmar Q>mH$V Xoe {~«{Q>e
amÁ`H$Ë`mªZr XmoZeo dfmªZr gmoS>bm.
OmJ{VH$ {d{dY {MÌ e¡br AWdm dmX Am{U {MÌH$ma
_hmXod {dœZmW Ywa§Ya!
hm AmboI `oWo KoÊ`mMo H$maU B. g. 1830 Vo B. g.
1980 n`ªV J«m{$H$ AmQ>©Mr CËH«$m§Vr H$er Pmbr? OJmVrb
Ñí`H$bm H$em d H$moUË`m H$mimV CËH«$m§V hmoV Joë`m Am{U
`mV amd~hmXÿa Ywa§Ya d "~m°å~o ñHy$b' hm EH$ _hÎdmMm ^maVr`
{MÌH$boMm Q>ßnm øm nQ>bmda AYmoaopIV hmoUo JaOoMo Amho.
^maVmVrb gd©M Ñí`H$bm pñWË`§Vao OmJ{VH$ nQ>bmda Zm|Xdbr
nm{hOoV. AmnU Ia§M {Zìdi A_o[aH$m, `wamon øm§Mo Ñí` H$boVrb
Jwbm_ AmhmoV H$m? ho XoIrb VnmgVm `oB©b.
nmoñQ>a Om{hamV {MÌ
_wIn¥ð> nmoñQ>H$mS>©
_wbmMr b½Zn{ÌH$m
H°$b|S>a
Om{hamV {MÌ
eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018 / 163
MMm© Z H$aVm "Cn`mo{OV' {H$dm
nyduÀ`m "H$_{e©`b AmQ>©' ømda
bj H|${ÐV Ho$bobo Amho. amOm
a{dd_mªZ§Va H$Xm{MV {MÌH$ma
_hmXod {dœZmW Ywa§Ya `m§Mr
Ñí`H$bm ^maVr` b{bV Am{U
gm§ñH¥${VH$ÑîQ>çm _hÎdmMm
XñVEodO R>aob.
Ywa§Ya øm§Mr Ame`{MÌ ZrVr Am{U
Mm[aÍ`mda ^mî` : Ë`m§À`mVrb
g¥OZerb H$bmH$ma H$aVmZm
H$gm J_VrXma ~maH$mdo {Q>nVmo ho
nmhÊ`mgmaIo Amho. `oWo ~m`H$mobm
$gdUmè`m Zdè`mÀ`m H$moQ>mdarb
{nR>mÀ`m hmVmMo R>go ~m`H$mo nmhVo d Mmoê$Z Ho$bobr b~mS>r
nH$S>Vo. ho {Zìdi H$mam{JarMo H$m_ ZgyZ A{^OmV {MÌH$boV
{dMma Agë`m{edm` Ago {MÌ hmoV Zmhr.
hm boI AmdaVm KoVmZm _r "Ywa§Ya ho _hmamï´>mÀ`m
A{^OmVVm Cn`mo{OV {MÌH$boMo AmÚàdV©H$' Agm C„oI
H$aÊ`mMo H$maU åhUOo Ywa§Yam§Zr Iè`m AWm©Zo Ñí` H$boMo gd©
àH$ma ghOnUo, H$moUVmhr ^oX Z R>odVm hmVmibo. "H$_{e©`b
AmQ>©' øm ZmdmZo OJ^a AmOhr AmoiIbm OmUmam hm H$bm
àH$ma, ^maVmV 1850 Z§Va Am¡Úmo{JH$ H«$m§VrMo dmao dmhÿ bmJbo
Am{U ì`mnma`wJ B§J«Om§Zr OJ^a ngadbo, Ë`mMdoir gwê$
Pmbm. øm H$aVm àË`oH$ H«$` dñVyMr AmoiI J«mhH$mÀ`m _ZmV,
~mOmanoR>oVrb BVa VemM dñVy§À`m JXuVyZ ì`dpñWV éOmdr
åhUyZ "H$_{e©`b AmQ>©' hm EH$ Cn`mo{OV {MÌH$bm àH$ma
åhUyZ ApñVËdmV Ambm. dmñV{dH$ OJmVrb gd© nma§n[aH$
H$bmàH$ma ho Cn`wº$Vm øm JaOoVyZM {dH${gV Pmbo. H$bm Am{U
H$m¡eë` øm§Mr `mo½` gm§JS> KmbV VgoM _mJUr d nwadR>m
øm VÎdm§Zm gm§^miV Ywa§Yam§Zr H$m_mVrb gm¢X`© OmUrd H$m`_
R>odbr.
{dgmì`m eVH$mV ZdñWmnË`H$bm Am{U Am¡Úmo{JH$
g§H$ënZ ømV H$moUË`mhr B_maVrMo AWdm dñVyMo H$m`© ho Ë`m
g§H$pënV AmH$mamer d CÔoemer {ZJ{S>V Agmdo Agm Vmo {dMma
hmoVm. A{^OmVVoV Zo_Ho$ CbQ> åhUOo "$m°_© {dM BO §$ŠeZbog'
WmoS>Š`mV CÔoe{da{hV {Zìdi gm¢X`© OmUrd, Á`mV AmH$ma
H$moUVmhr g§Xoe XoV Zmhr ho J¥hrV Yabo OmVo. dmñVdVoÀ`m
A{VaoH$s AmJ«hmMm n[aUm_ åhUyZ A_yV© {MÌH$bm CX`mg Ambr.
Joë`m Mma eVH$mV d¡km{ZH$ Ñï>r {dH${gV Pmbr, Á`mVyZ _mZdr
VgoM _yb^yV gwá BÀN>m§Zm AmdmhZ H$aUmè`m Jmoï>r g¥OZmË_H$
nÕVrZo g§XoedhZ àH$mamV ê$T> Pmë`m.
{MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya, AmQ>© ñHy$b_Ü`o {Zìdi
gm¢X`© OmUrd Agboë`m {MÌH$boMm Aä`mg H$arV, Am`wî`^a
{MÌH$mam§Zr ho gd© "BPåg'
H$mhr R>adyZ Ho$bobo ZmhrV.
AmOy~mOyÀ`m n[apñWVrbm
H$bmH$mamZo {Xbobr Vr Cñy$V©
à{V{já {H«$`m AgVo. Ñí`H$boÀ`m
_yb^yV KQ>H$m§À`m gmhmæ`mZo
Ho$bobo Vo g¥OZerb àH$Q>rH$aU
AgVo. (q~Xÿ, aofm, AdH$me,
a§J, nmoV, KZVm, g_yh Am{U
AmH¥${V~§Y BË`mXr dmnê$Z) pìhŠQ>mo[a`Z AmQ>© 1830 Vo 1900,
AmQ>© A°ÊS> H«$m$Q>g 1850 Vo 1900, AmQ>© Zmoìhm 1890
Vo 1920, ½bmgJmo 1890 Vo 1920, OwO|S>ñQ>rb 1890 Vo
1900, XmXm 1890 Vo 1930, Agm àdmg KoVbm Va Ywa§Ya
H$moUË`m Zì`m {MÌe¡brMm emoY KoV hmoVo? ho gmYmaUnUo g_Oy
eHo$b.
Ywa§Yam§À`m H$mhr H$bmH¥$Vr _r OmJ{VH$ e¡br AWdm
BPågZwgma nmhÊ`mMm à`ËZ H$aVmo. OmJ{VH$ ñVamda Ñí`H$bm
H$er hmoVr Am{U Ywa§Yam§Mr Ñí`H$bm Ë`mhÿZ H$moUVo Zdo ê$n KoD$
nmhV hmoVr Agm `m_mJMm CÔoe Amho. (H¥$n`m hr VwbZm g_Oy
Z`o.) dmñV{dH$ Ywa§Yam§Mr Ñí`H$bm {d{dY {d^mJmVyZ Cn`mo{OV
Am{U A{^OmVVm ñdénmV g§Mma H$aVmZm {XgVo. Ë`m_wio gyú_
Aä`mgmÛmam ho OmUyZ ¿`mdo bmJob EdT>o _moR>o ho H$m_ Amho.
`oWo H°$b|S>a, nmoñQ>a, nmoñQ>H$mS©>²g, Om{hamVr, boQ>[a¨J, Aja
aMZm g§H$ënZm, b¾n{ÌH$m, H$Wm {MÌ, Ame` {MÌ, _wIn¥ð>
Ago O_ob Vo KoVbo Amho. øm boImV Ë`m§À`m n|qQ>J{df`r
_bm {Xgbobo Ywa§Yam§À`m _oKXÿV H$Wm{MÌmVrb "A{^OmV' ~maH$mdo.
H$moQ>mdarb R>go.
(_yi {MÌmMm A§e^mJ)
3 shabd rucheediwaliank2018 ranjan
3 shabd rucheediwaliank2018 ranjan

More Related Content

What's hot (20)

Navsarni Bulletin - December 2011
Navsarni Bulletin - December 2011Navsarni Bulletin - December 2011
Navsarni Bulletin - December 2011
 
28july2020
28july202028july2020
28july2020
 
21may2015
21may201521may2015
21may2015
 
Zero waste school -marathi
Zero waste school -marathiZero waste school -marathi
Zero waste school -marathi
 
Navsarni Bulletin - June 2012
Navsarni Bulletin - June 2012Navsarni Bulletin - June 2012
Navsarni Bulletin - June 2012
 
Suresh kalmadi marathi
Suresh kalmadi marathiSuresh kalmadi marathi
Suresh kalmadi marathi
 
Navsarni Bulletin November 2011
Navsarni Bulletin November 2011Navsarni Bulletin November 2011
Navsarni Bulletin November 2011
 
128 130
128 130128 130
128 130
 
7may2015.
 7may2015. 7may2015.
7may2015.
 
Navsarni Bulletin - October 2011
Navsarni Bulletin - October 2011Navsarni Bulletin - October 2011
Navsarni Bulletin - October 2011
 
उजवीकडचं वळण भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)
उजवीकडचं वळण   भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)उजवीकडचं वळण   भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)
उजवीकडचं वळण भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)
 
Dharmendra Gurme Article
Dharmendra Gurme ArticleDharmendra Gurme Article
Dharmendra Gurme Article
 
Navsarni Bulletin - February 2013
Navsarni Bulletin - February 2013 Navsarni Bulletin - February 2013
Navsarni Bulletin - February 2013
 
Bitambatmi page 4
Bitambatmi page 4Bitambatmi page 4
Bitambatmi page 4
 
Savarkar
SavarkarSavarkar
Savarkar
 
Navsarni Bulletin - March 2013
Navsarni Bulletin - March 2013 Navsarni Bulletin - March 2013
Navsarni Bulletin - March 2013
 
91 92aaa
91 92aaa91 92aaa
91 92aaa
 
Navsarni Bulletin - February 2012
Navsarni Bulletin - February 2012Navsarni Bulletin - February 2012
Navsarni Bulletin - February 2012
 
Trivikram jal
Trivikram jalTrivikram jal
Trivikram jal
 
18jun2015
18jun201518jun2015
18jun2015
 

More from Ranjan Joshi

My kite project indofrench
My kite project indofrenchMy kite project indofrench
My kite project indofrenchRanjan Joshi
 
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...Ranjan Joshi
 
From calligraphy syllabus 1977 to typo 2005 ranjan r. i. joshi a visual record
From calligraphy syllabus 1977 to typo 2005 ranjan r. i. joshi a visual recordFrom calligraphy syllabus 1977 to typo 2005 ranjan r. i. joshi a visual record
From calligraphy syllabus 1977 to typo 2005 ranjan r. i. joshi a visual recordRanjan Joshi
 
6 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi -
6 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi -6 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi -
6 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi -Ranjan Joshi
 
5 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
5 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi5 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
5 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshiRanjan Joshi
 
4 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
4 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi4 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
4 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshiRanjan Joshi
 
3 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
3 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi3 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
3 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshiRanjan Joshi
 
2 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
2 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi2 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
2 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshiRanjan Joshi
 
1 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
1 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi1 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
1 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshiRanjan Joshi
 
The indian constitution and freedom of expression...ranjan r.i.joshi
The indian constitution and freedom of expression...ranjan r.i.joshiThe indian constitution and freedom of expression...ranjan r.i.joshi
The indian constitution and freedom of expression...ranjan r.i.joshiRanjan Joshi
 
Articles published in basoli by ranjan r. i. joshi nagpur-dr. channe
Articles published in basoli by ranjan r. i. joshi nagpur-dr. channeArticles published in basoli by ranjan r. i. joshi nagpur-dr. channe
Articles published in basoli by ranjan r. i. joshi nagpur-dr. channeRanjan Joshi
 
4 dhurandhar and applied art final article.
4 dhurandhar and applied art final article.4 dhurandhar and applied art final article.
4 dhurandhar and applied art final article.Ranjan Joshi
 
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...Ranjan Joshi
 
9 aie and bhau family 9part
9 aie and bhau family 9part9 aie and bhau family 9part
9 aie and bhau family 9partRanjan Joshi
 
BIOGRAPHY OF ARTIST R. P. JOSHI - 1
BIOGRAPHY OF ARTIST R. P. JOSHI - 1BIOGRAPHY OF ARTIST R. P. JOSHI - 1
BIOGRAPHY OF ARTIST R. P. JOSHI - 1Ranjan Joshi
 

More from Ranjan Joshi (20)

My kite project indofrench
My kite project indofrenchMy kite project indofrench
My kite project indofrench
 
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
 
From calligraphy syllabus 1977 to typo 2005 ranjan r. i. joshi a visual record
From calligraphy syllabus 1977 to typo 2005 ranjan r. i. joshi a visual recordFrom calligraphy syllabus 1977 to typo 2005 ranjan r. i. joshi a visual record
From calligraphy syllabus 1977 to typo 2005 ranjan r. i. joshi a visual record
 
6 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi -
6 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi -6 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi -
6 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi -
 
5 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
5 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi5 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
5 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
 
4 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
4 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi4 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
4 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
 
3 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
3 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi3 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
3 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
 
2 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
2 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi2 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
2 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
 
1 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
1 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi1 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i.  joshi
1 calligraphy is the mother of typography by ranjan r. i. joshi
 
Dev in italy
Dev in italyDev in italy
Dev in italy
 
The indian constitution and freedom of expression...ranjan r.i.joshi
The indian constitution and freedom of expression...ranjan r.i.joshiThe indian constitution and freedom of expression...ranjan r.i.joshi
The indian constitution and freedom of expression...ranjan r.i.joshi
 
Articles published in basoli by ranjan r. i. joshi nagpur-dr. channe
Articles published in basoli by ranjan r. i. joshi nagpur-dr. channeArticles published in basoli by ranjan r. i. joshi nagpur-dr. channe
Articles published in basoli by ranjan r. i. joshi nagpur-dr. channe
 
4 dhurandhar and applied art final article.
4 dhurandhar and applied art final article.4 dhurandhar and applied art final article.
4 dhurandhar and applied art final article.
 
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
1 updated 29th nov. 2019 1a practitioners of aesthetics in applied art in mah...
 
8 biobhau8update
8 biobhau8update8 biobhau8update
8 biobhau8update
 
7 biobhau7
7 biobhau77 biobhau7
7 biobhau7
 
9 aie and bhau family 9part
9 aie and bhau family 9part9 aie and bhau family 9part
9 aie and bhau family 9part
 
10 biobhau10
10 biobhau1010 biobhau10
10 biobhau10
 
6 biobhau6
6 biobhau66 biobhau6
6 biobhau6
 
BIOGRAPHY OF ARTIST R. P. JOSHI - 1
BIOGRAPHY OF ARTIST R. P. JOSHI - 1BIOGRAPHY OF ARTIST R. P. JOSHI - 1
BIOGRAPHY OF ARTIST R. P. JOSHI - 1
 

Recently uploaded

FAIL REKOD PENGAJARAN.pptx fail rekod pengajaran
FAIL REKOD PENGAJARAN.pptx fail rekod pengajaranFAIL REKOD PENGAJARAN.pptx fail rekod pengajaran
FAIL REKOD PENGAJARAN.pptx fail rekod pengajaransekolah233
 
مختصر علم احكام القرآن فقه القرآن وفق منهج العرض
مختصر علم احكام القرآن فقه القرآن وفق منهج العرضمختصر علم احكام القرآن فقه القرآن وفق منهج العرض
مختصر علم احكام القرآن فقه القرآن وفق منهج العرضأنور غني الموسوي
 
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Bahare Shariat Jild 2 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 2 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 2 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 2 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmibookbahareshariat
 
Bahare Shariat Jild 4 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 4 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 4 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 4 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmibookbahareshariat
 
Bahare Shariat Jild 1 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 1 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 1 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 1 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmibookbahareshariat
 
Bahare Shariat Jild 5 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 5 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 5 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 5 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmibookbahareshariat
 
Bahare Shariat Jild 3 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 3 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 3 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 3 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmibookbahareshariat
 
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...Nguyen Thanh Tu Collection
 

Recently uploaded (11)

FAIL REKOD PENGAJARAN.pptx fail rekod pengajaran
FAIL REKOD PENGAJARAN.pptx fail rekod pengajaranFAIL REKOD PENGAJARAN.pptx fail rekod pengajaran
FAIL REKOD PENGAJARAN.pptx fail rekod pengajaran
 
مختصر علم احكام القرآن فقه القرآن وفق منهج العرض
مختصر علم احكام القرآن فقه القرآن وفق منهج العرضمختصر علم احكام القرآن فقه القرآن وفق منهج العرض
مختصر علم احكام القرآن فقه القرآن وفق منهج العرض
 
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
TUYỂN TẬP 25 ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2023 CÓ ĐÁP ÁN (SƯU...
 
Bahare Shariat Jild 2 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 2 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 2 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 2 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
 
Bahare Shariat Jild 4 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 4 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 4 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 4 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
 
Energy drink .
Energy drink                           .Energy drink                           .
Energy drink .
 
Bahare Shariat Jild 1 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 1 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 1 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 1 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
 
Bahare Shariat Jild 5 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 5 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 5 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 5 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
 
Bahare Shariat Jild 3 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 3 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali AzmiBahare Shariat Jild 3 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
Bahare Shariat Jild 3 By SadurshSharia Mufti Amjad Ali Azmi
 
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA                 .LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA                 .
LAR MARIA MÃE DE ÁFRICA .
 
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
TUYỂN TẬP 20 ĐỀ THI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI MÔN TIẾNG ANH LỚP 6 NĂM 2020 (CÓ Đ...
 

3 shabd rucheediwaliank2018 ranjan

  • 1.
  • 2. eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018 / 157 Am~mbmb ah_mZ H$moëhmnwamVrb Agë`mZo Ë`m§À`m H$m_mMm Ywa§Ya ~maH$mB©Zo Aä`mg H$arV. AZoH$ dfm©nydu {MÌH$ma ~m~wamd gS>dobH$a øm§Zr Am~mbmb ah_mZ øm§À`mda XrK© boI {b{hbm hmoVm. {MÌH$ma gwhmg ~hþiH$a øm§Zr Ë`m§À`mda AZoH$ boI {b{hbo AgyZ Ë`m§Zr d XrnH$ Kma|Zr g§nm{XV Ho$boë`m"{ddoH$ gám{hH$' àH$m{eV "Ñí`H$bm'I§S>mVyZ XoIrb Zdr g§emo{YV _m{hVr {_iVo. B.g.1889_Ü`o~m°å~o`w{Zìh{g©Q>rMr_°{Q´>H$hmoUoho{ejUmVrb JwUdÎmoM§ bjU hmoV§. {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya _°{Q´>H$ hmoD$Z ga Oo.Oo. H$bm g§ñWoV àdoe Z KoUo åhUOo AmOÀ`m H$mimVrb {_imbobm _o{S>H$b {ejUmMm àdoe ZmH$maÊ`mgmaIo hmoVo H$maU ga Oo.Oo. H$bm g§ñWoV EdT>o {ejU Pmbobo {dÚmWu Šd{MVM `oV. _w§~B©Vrb AmOmoi dmñVì`mZo hr g§ñWm Ë`m§Zm n[a{MV hmoVr. øm g§ñWoMr ñWmnZm 1857 _Ybr Va Ë`mV Ywa§Ya øm§Mm àdoe d`mÀ`m Vo{dgmì`m dfu Yabm Va Vmo 1890 _Ü`o Pmbm. åhUOoM Vo AJXr gwédmVrÀ`m H$mimVrb KS>m_moS>tMo àË`j gmjrXma hmoVo. ømM H$mimV ^maVmMo gwà{gÕ {MÌH$ma amOm a{dd_m© øm§À`m {MÌH$boZo XoIrb Vo à^m{dV Pmbo hmoVo. ^maVr` nm¡am{UH$ H$Wm§Zm Ñí`H$bm _mÜ`_mVyZ dmñVdVoMo {Xbobo ê$n Ywa§Yam§Zm A md S> V Ago. n{hbo {àpÝgnm°b Om°Z bm°H$dwS> {H$pßb¨J (éS>`mS>© {H$pßb¨JMo dS>rb) Am{U {J«{$Ïg øm§Mo Ywa§Yam§Zm _mJ©Xe©Z Ago. Om°Z bm°H$dwS> {H$pßb¨J nwT>o B. g. 1875bm bmhmoaÀ`m _o`mo AmQ>© ñHy$bMo {àpÝgnm°b åhUyZ Jobo. {H$pßb¨J Oar Ywa§Yam§Zm {eH$dV ZìhVo, Var àË`j aoImQ>Zo H$aÊ`mMr Ë`m§Mr ga Oo.Oo. H$bm g§ñWoVrb AÜ`mnZnÕVr Ywa§Yam§Zr Am`wî`^a Omonmgbr. 1892 _Ü`o Vo {dÚmWu AgVmZm "~m°å~o AmQ>© gmogm`Q>r'Mo _mZmMo g{Q>©{$Ho$Q> {_idUmao n{hbo ^maVr` {dÚmWu Yw§aYa hmoVo. `oWyZ AmB©, dS>rb Am{U Hw$Qw>§~mg_doV nwT>o ~gbobo Ywa§Ya B.g. 1867 _Ü`o _w§~B© `oWo Pmbm. _w§~B©V Ë`m§Mo AmOmoi hmoVo. Ë`m§Mo dS>rb {dœZmW Ywa§Ya, hr H$moëhmnya g§ñWmZmVrb AmXaUr` ì`º$s åhUyZ AmoiIbr OmV Ago. Vo H$moëhmnya g§ñWmZÀ`m nm°{b{Q>H$b Am°{$g_Ü`o hoS>ŠbmH©$À`m OmJoda hmoVo. Vmo H$mi B. g. 1857À`m ~§S>mMm hmoVm. {~«{Q>e gm_«mÁ`mg {damoY H$aUmè`m ~§S>Imoam§Zm ñdmV§Í`g¡{ZH$ åhUyZ $merMr {ejm {Xbr Jobr hmoVr. Ë`m~m~V H$moëhmnya g§ñWm§ZÀ`m nm°{b{Q>H$b Am°{$gMo à{V{ZYr åhUyZ {dœZmW Ywa§Yam§Zr {eï>mB© Ho$ë`m_wio AZoH$m§Mo àmU dmMbo. {~«{Q>e d H$moëhmnya g§ñWmZÀ`m nañna {damoYr ^y{_H$m§Mo g_Ýd`H$ åhUyZ Ë`m§Zr `eñdrnUo H$m_ Ho$bo. Vo {~«{Q>e g_W©H$ hmoVo ømMm AW© Xoe{damoYH$ ZìhVo. {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya _w§~B©VyZ bhmZnUrM nwÝhm H$moëhmnwamV ahmd`mg Ambo. Ë`m§Mo embo` {ejU amOmam_ hm`ñHy$b_Ü`o Pmbo. Odirb _hmbú_r _§{Xa hm dmñVy ñWmnÎ` H$boMm CÎm_ Z_wZm hmoVm. H$moëhmnwamVrb H$bmnyU© dmVmdaUmV Ë`m§Mr gm¢X`© OmUrd {dH${gV Pmbr. VoWrb {eëno Am{U nma§n[aH$ H$mamJra, bmohma, Hw§$^ma, H$mVS>rdarb H$bmHw$ga H$aUmao Mm§^ma, ho gd© AmOy~mOyMo dmVmdaU g§ñH$ma H$aUmao R>abo. H$moëhmnya g§ñWmZMo {MÌH$ma Am{U Ë`m§Mo Oo.Oo.Vrb Á`oð> Am~mbmb ah_mZ ho ñy${V©ñWmZ hmoVoM. a§H$mim Vbmd Am{U AmOy~mOyÀ`m {ZgJ© {ZarjUmVyZ H$bm {ejU AmnmoAmn hmoV hmoVo. ho gd© Amnë`mbm "H$bm_§{XamVrb EHo$Mmirg df}' øm Ywa§Yam§À`m AmË_d¥ÎmmVyZ dmMVm `oVo.Am~mbmb ah_mZ _w§~B©À`m H«$m°$S>© _mH}$Q>À`m àdoeÛmamdarb bm°H$dwS> {H$pßb¨J `m§Mo gwemo^rH$aU {eën amOm a{dd_m© Am{U Ë`m§Mo "am_, bú_U, grVm' {MÌ
  • 3.
  • 4.
  • 5. 160 / eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018 Ë`m§Mr `eñdr H$maH$sX© d ~{jgm§Mr _m{bH$m gwê$ Pmbr. 1895 _Ü`o Yw§aYam§Mo ga Oo.Oo. H$bm g§ñWoVrb H$bm{ejU nyU© Pmbo d VoWoM H$bm {ejH$ åhUyZ Ë`m§À`m H$ma{H$Xubm gwédmV Pmbr. 1 8 9 7 _ Ü ` o Ywa§Yam§Mo b¾ Pmbo d B.g. 1897 _Ü`o JUnVr øm n{hë`m _wbmMm OÝ_ Pmbm. nwT>o hm _wbJm E_~r~rEg hmoD$Z Omo S>m°ŠQ>ar ì`dgm`mV pñWamd bm. 1897 À`m ßboJÀ`m gmWrV n{hbr nËZr ~mny øm§Mo {ZYZ Pmbo. nËZrMm _¥VXoh BpñnVimVyZ Kar AmUUo eŠ` ZìhVo Voìhm Ë`m AdñWoVrb Ë`m§À`m _¥VXohmMo Ë`m§Zr Ho$bobo ñHo$M AmOhr CnbãY Amho. Vo àXe©ZmV Am{U àH$m{eV J«§WmV nmhVm `oVo. Xþgam {ddmh KaÀ`m X~mdmZo H$amdm bmJbm na§Vw Ë`mVyZ nwT>o Ë`m§Mm dmagm OnUmè`m H$Ý`m à{gÕ {MÌH$Vu A§{~H$m Ywa§Ya øm§Mm 1912 _Ü`o OÝ_ Pmbm. Xþgè`m nËZr_wio XmoÝhr _wbo Am{U H$m¡Qw>§{~H$ OrdZ AmZ§Xr Pmbo. {d{dY {~éXo Am{U gm_m{OH$ _mZ{gH$Vm : 1830 Z§VaÀ`m H$mimV "amd~hmXÿa', "bmoH${hVdmXr', "Ý`m`_yVu', "_hmË_m' Am{U "bmoH$_mÝ`' hr {~éXo bmoH$moVa ì`º$s¨Zm {Xbr OmV AgV. "bmoH${hVdmXr' Xoe_wI ho B§J«O gaH$maÀ`m ZmoH$arV AgyZ ^maVr` g_mOmbm nmofH$ B§J«Or amOdQ>rVyZ Ambobm AmYw{ZH$ {dMma _mZUmao hmoVo. ^maVr` é{T>J«ñV _mZ{gH$Vm Ë`m_wio Zmhrer hmoB©b Aer Ë`m§Mr YaUm hmoVr, "_hmË_m' Á`mo{V~m w$bo ho B§J«Or amOdQ>rMo g_W©H$ hmoVo H$maU ^maVmVrb hOma df} Agbobo Mma dU© Am{U Om{Vì`dñWoMo CƒmQ>Z hmoD$Z eyÐ åhUyZ {hUdbobm H$ï>H$ar _wº$ hmoB©b øm hoVyZo Ë`m§Zr gË`emoYH$ Midi C^r Ho$br. bmoH$m§Zr Ë`mVyZM "_hmË_m' ho gÝ_mZZr` {~ê$X Ë`m§Zm {Xbo. H$moëhmnyaMo emhÿ _hmamO àOm{hVXj amOm åhUyZ AmoiIbo Jobo (Ywa§Ya øm§À`m {MÌm§V Ë`m§Mo nmoQ´>}Q> Ho$ë`mMo {XgV Zmhr), "Ý`m`_yVu' _hmXod JmoqdX amZSo> ho {~«{Q>em§À`m ZmoH$arV hmoVo Var Ë`m§Mo ^maVr` g_mOgwYmaUmMo àm_m{UH$ à`ËZ bmoH$m§Zr AZw^dë`mZo Vo gdm©Wm©Zo "Ý`m`_yVu' åhUyZ AmoiIbo Jobo. "bmoH$_mÝ`' ho {~éX ~mi J§JmYa {Q>iH$m§Zm bmoH$m§ZrM bmdbo H$maU Vo H$ï>H$ar VgoM AJXr gw{e{jV dJm©V XoIrb XoenmVirda ñdmV§Í` MidirMo ZoVo _mZbo Jobo. g_mOgwYmaH$ åhUyZ Jmonmi JUoe AmJaH$a AmoiIbo Jobo. "_hfu' åhUyZ Ym|S>mo Ho$ed H$d} øm§À`m, pñÌ`m§Zm {ejU XoÊ`mÀ`m H$m`m©_wio Vo nX g_mOmZo {Xbo. "_hmË_m' Jm§Yr Va Ywa§Ya øm§Mo g_H$mbrZ, na§Vw nañna{damoYr {dMma Agbobo! "_hmË_m' åhUyZ AmoiIbo Jobobo Jm§Yr AqhgmdmXr gm_m{OH$ d amOH$s` {dMmam§À`m YmoaUm§Zr Zd`wJmMr gwédmV H$aUmao åhUyZ Ë`m§Mr OmJ{VH$ nmVirda Zm|X KoÊ`mV Ambr. "à~moYZH$ma' R>mH$ao gƒo g_mOà~moYZ H$aUmao åhUyZ _mÝ`Vm nmdbo. Aer H$mhr {~éXo Xoeào_ d ñdmV§Í` MidirMo nwañH$V} åhUyZ AmoiIbr Jobr. øm ì`º$s Ywa§Yam§Zm g_H$mbrZ hmoË`m Ë`mH$[aVm hr Zm|X. ^maVmbm ñdmV§Í` {_imë`mda XoIrb "bmoH$Zm`H$' O`àH$me Zmam`U Aem nÕVrZo _mÝ` Pmbo. Z§VaÀ`m H$mimV "öX`g_«mQ>' CX`mbm Ambo. "amd~hmXÿa' ho {~ê$X {~«{Q>em§À`m amOdQ>rMo Omhra g_W©Z H$aUmè`m§ZmM {_iV Ago, Agm g_O ê$T> hmoVm. {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya Ooìhm "amd~hmXÿa' øm {~éXmZo AmoiIbo OmD$ bmJbo Voìhm darb N>m`m{MÌ : S>mì`m ~mOyg Ywa§YamÀ`m àW_ nËZr hmVmV Zd ~mbH$ JUnVrgh Cä`m Agboë`m Ago ñHo$M-S>m°BªJ. COì`m ~mOyg {ÛVr` nËZr, ñdV… Ywa§Ya d _mJo n|qQ>J. H$Ý`m A§{~H$m Ywa§Ya øm§Mo EH$ {MÌ {d{dY ê$nm§Vrb Ywa§Ya H$mimZwgma H$go KS>V Jobo Vo øm N>m`m{MÌm§VyZ H$iVo.
  • 6. eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018 / 161 ñy$Vu XoUmè`m ZD$ XodVm Aem ñdê$nmV {d{dY pñÌ`m§Mr aoImQ>Zo Am{U {MÌo, 9. _mPr nËZr _mÂ`m H$boVyZ, 10. Oba§JmMo {H$_`mJma, 11. ñHoMogMr gwnrH$Vm, 12. Ñí`H$boVyZ {edmOr _hmamO B{Vhmg, 13. {ZgJ©{MÌo, 14. "H$_{e©`b AmQ>©' A{^OmV "Cn`mo{OV' H$bm àH$ma, 15. nwT>rb {nT>rH$So> hñVm§Va, 16. Ywa§Yam§Mo g_H$mbrZ, 17. amOKamÊ`mMo {MÌH$ma, 18. Eo{Vhm{gH$ XñVmdoOrH$aU, {d{dY nwñVH$mVrb Ame`, H$Wm Am{U ~moY{MÌ, Om{hamVrgmR>r Cn`mo{OV {MÌH$bm, nmoñQ>H$mS²g© {MÌH$bm, N>m`m{MÌ g§J«h, ~{jgo, gÝ_mZ{MÝho ~m°å~o AmQ>© gmogm`Q>rVrb JmOboë`m H$bmH¥$Vr Am{U OrdZnQ>. g_m§Va H$bm àdmh Ywa§Yam§Mm ga O.Or. H$bm g§ñWoVbm H$mi B. g. 1890 Vo B.g. 1931 åhUOo n{hbo OmJ{VH$ _hm`wÕ hm Amho. Ë`mdoir "~m°å~o ào{gSo>Ýgr' Agë`mZo qgY Vo `o_oZ {~«{Q>eamÁ` emgZ Ago. VgoM Xþgar "~|Jm°b ào{gSo>Ýgr' {hIæ~anºw$ìhm Vo ~_m©, {g§Jmnya BË`mXrn`ªV {~«{Q>e amÁ`emgZ Ago. ga Oo.Oo. H$bm g§ñWm "~m°å~o ào{gSo>Ýgr'_Ü`o Agë`mZo {MÌH$mam§Mm dmda AÝ` àm§VmVhr Ago. Ë`m H$mimVrb ZmQ>çH$bm, g§JrVH$bm, {MÌH$bm, {MÌnQ> øm§Mm AmdmH$m darb Z_yX Ho$boë`m "~m°å~o ào{gSo>Ýgr' d "~|Jm°b ào{gSo>Ýgr' Agm ì`mnyZ Ago. åhUOo bmhmoamV n§{S>V nbwñH$a, {MÌH$ma Am{U doXemñÌr n§{S>V gmVdioH$a hmoVo. Va AãXþb Ë`m§Mr CËH¥$ï> {MÌH$bm XþX£dmZo {~«{Q>eYm{O©Ur åhUyZ H$mhrOU nmhÿ bmJbo. Vo {Zd©Vë`mZ§Va nÞmg dfmªZr {b{hboë`m Am{U Ë`m§Zm àË`j nm{hboë`m VgoM "em§{V{ZHo$VZ'_Ü`o {eH$boë`m {MÌH$ma àm. {XZH$a H$m¡{eH$ `m§Zr EH$sH$S>o Ywa§Ya øm§Mr Wmoadr _mÝ` H$aVmZm {~«{Q>em§À`m _OuVbo åhUyZ Ë`m§Mr Zm|X Ho$br. ("{dlãY emaXm', I§S> {Vgam, n¥ð>o 217/218) XþX£dmZo Aem {dMmam§Zr OUy Vo XoeÐmohrM AgmdoV Agm {e¸$m _mabm Jobm. ho AÝ`m`H$maH$ hmoVo Am{U H$Xm{MV Ë`m_wio Yw§aYam§Zm OUy {dñ_¥VrV Q>mHy$Z XoÊ`mV Ambo. ga O_eoQ>Or OrOr^m°`, ZmZm e§H$aeoQ> Ago Wmoa g_mOgodH$ 1857 À`m ñdmV§Í``wÕmÀ`m H$mimV {~«{Q>e amÁ`H$Ë`mªZm MwMH$maV, _ZmV ñdV§Ì ^maVmMr ñdßZo Camer R>odyZ àË`jmV aoëdo, _o{S>H$b g§ñWm, AZoH$ {ejU g§ñWm C^maV hmoVo. {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya ømM nR>S>rV V`ma Pmbobo Zo_ñV {dMmam§Mo AgmdoV. AmO _w§~B©V àW_M BVŠ`m _moR>çm à_mUmV àX{e©V Pmbobr "Ywa§Ya {MÌH$bm' Ë`m§Mo ^maVXoeào_ AYmoaopIV H$aVmZmM {XgVo. _mZdd§eemñÌ Ogo _mZd, àmUr Am{U {ZgJ© `m§À`m Zm|Xr H$aVo, VgoM H$m_ {MÌH$boVyZ Ywa§Yam§Zr Ho$bo. AZoH$ ^maVr` ñÌr-nwéf, {ZgJ© øm§Mr ñHo$Mog d {MÌo Ho$br. `oWo hr VrZ ñHo$Mog Z_wZm åhUyZ nmhÿ. n{hbo {MÌ ñÌr AmJ«hmZo n§JVrV dmT>V Amho Va Xþgao ñÌr ãbmCO KmbVmZm, {Vgao ñHo$M gH$miMo {ZË`H$_© H$aVmZmMo. nmoñQ>H$mS>m©H$[aVm Ho$bobr {MÌ nmhVmZm ñÌr-nwéf Xoh~mobr d Ë`m§Mo g§Ho$V AmR>dbo. Ywa§Yam§Zr Ho$bobr hr Z_wZm ñHo$Mog nmhVmZm "Ý`yS>' Am{U "ZoHo$S>' øm XmoZ B§J«Or eãXmVrb gyú_ $aH$ OmUdbm. Xoh~mobrÀ`m Aä`mgmVyZ àH$m{eV Pmboë`m "_°Z dm°qMJ' `m So>ñ_§S> _m°[ag øm§À`m nwñVH$mMr AmR>dU Pmbr. {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya `m§Zr e§^a df} AmYrM Agm {MÌ_` Aä`mg Ho$bm hmoVm. gwhmg ~hþiH$a øm§Zr {MÌH$ma Ywa§Ya àXeZm©Mo Am`moOZ nwT>rb- à_mUo Ho$bo hmoVo. 1. Ywa§Ya dmagm, 2. d gmh VH$ mbr Z H$m i mM m _mJmodm, 3. nyduMo {MÌH$ma, 4. {d Úm{W©XeoVrb Aä`mg, 5. Wmoa Ñí` H$WZH$ma, 6. ì`{º${MÌU EH$ H$bm, 7. H$mbH«$_mZwgma g_mO{MÌU Ñí`H$boVyZ Zm|XdUo, 8. {d Úm Am {U H$bm `m§M r _mZdr Xoh~mobr H$er AgVo ho Ywa§Yam§À`m M¡VÝ`nyU© ñHo$Mog_YyZ Aä`mgVm `oVo. ho {ZgJ©{MÌ nmhVmZm A_yV©VoMm AZw^d XoUmao dmQ>Vo. g§nyU© àXe©ZmVrb _Zwî`, PmS>o Zgbobo Ywa§YamMo EH$_od {MÌ. ñQ>rb bmB©$ : {dÚm{W©XeoVrb gwédmVrMo {MÌ (1895) B.g. 1924 _Yrb "h°nr _yS>' {MÌ.
  • 7. 162 / eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018 H$ar_ Im±, AÊUmgmho~ {H$bm}ñH$a ho _w§~B©, H$Zm©Q>H$, YmadmS>, Va ~mbJ§Yd© _w§~B©, nwUo `oWo Am{U XmXmgmho~ $miHo$ _w§~B©, Zm{eH$ Agm _moR>m g_m§Va nQ> emoYVm `oB©b. øm XmoZ _w»` {~«{Q>e amÁ`emgZ n[aKmV CÎma, X{jU, nyd© Am{U n{ü_ Agm AI§S> n[aga hmoVm. Am{e`mV gmYmaU XrS>eohÿZ A{YH$ df} éObobr pìhŠQ>mo[a`Z AmQ>© e¡br Am{U {dMmaà^md AgUo ghm{OH$ hmoVo. hr e¡br da Z_yX Ho$boë`m gd© H$bm Am{dîH$aUmV XrS>eohÿZ A{YH$ dfm©V Ia§M {Panbr H$m? hr MMm© Iyn _moR>r Aä`mg H$aÊ`mgmaIr AgyZ {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya ho Amnbm pìhŠQ>mo[a`Z AmQ>© e¡brMm _mJ© _mJo Q>mH$V Zì`m "~m°å~o ñHy$b' AmQ>© e¡brMm {dH$mg H$aÊ`mVbo AJ«Ur {MÌH$ma R>abo, Ago ho g§nyU© àXe©Z d Ë`m§Mo H$bm _§{XamVrb nwñVH$ nmhVmZm _bm dmQ>Vo. øm g_m§Va H$bm àdmhmVrb H$bmH$mam§Zr hm Xoe - ñdV§ÌVm -ñdamÁ` Aem amOH$s` Am{U gm§ñH¥${VH$ VUmdmV AgyZ XoIrb hOma df} Agbobr gZmVZr A§Y é{T>J«ñV _mZ{gH$Vm, H$bmna§nam OnVmZm Zì`m à`moJm§V Amnbrer Ho$br. øm_wio Vr AmYw{ZH$ OJmV AmUÊ`mMo H$m_ nwT>o gmono Pmbo. "em§{V{ZHo$VZ' H$m "~m°å~o ñHy$b' Aem g§^«_mV, Amnë`mda O~m~Xmar Q>mH$V Xoe {~«{Q>e amÁ`H$Ë`mªZr XmoZeo dfmªZr gmoS>bm. OmJ{VH$ {d{dY {MÌ e¡br AWdm dmX Am{U {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya! hm AmboI `oWo KoÊ`mMo H$maU B. g. 1830 Vo B. g. 1980 n`ªV J«m{$H$ AmQ>©Mr CËH«$m§Vr H$er Pmbr? OJmVrb Ñí`H$bm H$em d H$moUË`m H$mimV CËH«$m§V hmoV Joë`m Am{U `mV amd~hmXÿa Ywa§Ya d "~m°å~o ñHy$b' hm EH$ _hÎdmMm ^maVr` {MÌH$boMm Q>ßnm øm nQ>bmda AYmoaopIV hmoUo JaOoMo Amho. ^maVmVrb gd©M Ñí`H$bm pñWË`§Vao OmJ{VH$ nQ>bmda Zm|Xdbr nm{hOoV. AmnU Ia§M {Zìdi A_o[aH$m, `wamon øm§Mo Ñí` H$boVrb Jwbm_ AmhmoV H$m? ho XoIrb VnmgVm `oB©b. nmoñQ>a Om{hamV {MÌ _wIn¥ð> nmoñQ>H$mS>© _wbmMr b½Zn{ÌH$m H°$b|S>a Om{hamV {MÌ
  • 8. eãX éMrŸ / Am°ŠQ>mo~a-Zmoìh|~a {Xdmir {deofm§H$ 2018 / 163 MMm© Z H$aVm "Cn`mo{OV' {H$dm nyduÀ`m "H$_{e©`b AmQ>©' ømda bj H|${ÐV Ho$bobo Amho. amOm a{dd_mªZ§Va H$Xm{MV {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya `m§Mr Ñí`H$bm ^maVr` b{bV Am{U gm§ñH¥${VH$ÑîQ>çm _hÎdmMm XñVEodO R>aob. Ywa§Ya øm§Mr Ame`{MÌ ZrVr Am{U Mm[aÍ`mda ^mî` : Ë`m§À`mVrb g¥OZerb H$bmH$ma H$aVmZm H$gm J_VrXma ~maH$mdo {Q>nVmo ho nmhÊ`mgmaIo Amho. `oWo ~m`H$mobm $gdUmè`m Zdè`mÀ`m H$moQ>mdarb {nR>mÀ`m hmVmMo R>go ~m`H$mo nmhVo d Mmoê$Z Ho$bobr b~mS>r nH$S>Vo. ho {Zìdi H$mam{JarMo H$m_ ZgyZ A{^OmV {MÌH$boV {dMma Agë`m{edm` Ago {MÌ hmoV Zmhr. hm boI AmdaVm KoVmZm _r "Ywa§Ya ho _hmamï´>mÀ`m A{^OmVVm Cn`mo{OV {MÌH$boMo AmÚàdV©H$' Agm C„oI H$aÊ`mMo H$maU åhUOo Ywa§Yam§Zr Iè`m AWm©Zo Ñí` H$boMo gd© àH$ma ghOnUo, H$moUVmhr ^oX Z R>odVm hmVmibo. "H$_{e©`b AmQ>©' øm ZmdmZo OJ^a AmOhr AmoiIbm OmUmam hm H$bm àH$ma, ^maVmV 1850 Z§Va Am¡Úmo{JH$ H«$m§VrMo dmao dmhÿ bmJbo Am{U ì`mnma`wJ B§J«Om§Zr OJ^a ngadbo, Ë`mMdoir gwê$ Pmbm. øm H$aVm àË`oH$ H«$` dñVyMr AmoiI J«mhH$mÀ`m _ZmV, ~mOmanoR>oVrb BVa VemM dñVy§À`m JXuVyZ ì`dpñWV éOmdr åhUyZ "H$_{e©`b AmQ>©' hm EH$ Cn`mo{OV {MÌH$bm àH$ma åhUyZ ApñVËdmV Ambm. dmñV{dH$ OJmVrb gd© nma§n[aH$ H$bmàH$ma ho Cn`wº$Vm øm JaOoVyZM {dH${gV Pmbo. H$bm Am{U H$m¡eë` øm§Mr `mo½` gm§JS> KmbV VgoM _mJUr d nwadR>m øm VÎdm§Zm gm§^miV Ywa§Yam§Zr H$m_mVrb gm¢X`© OmUrd H$m`_ R>odbr. {dgmì`m eVH$mV ZdñWmnË`H$bm Am{U Am¡Úmo{JH$ g§H$ënZ ømV H$moUË`mhr B_maVrMo AWdm dñVyMo H$m`© ho Ë`m g§H$pënV AmH$mamer d CÔoemer {ZJ{S>V Agmdo Agm Vmo {dMma hmoVm. A{^OmVVoV Zo_Ho$ CbQ> åhUOo "$m°_© {dM BO §$ŠeZbog' WmoS>Š`mV CÔoe{da{hV {Zìdi gm¢X`© OmUrd, Á`mV AmH$ma H$moUVmhr g§Xoe XoV Zmhr ho J¥hrV Yabo OmVo. dmñVdVoÀ`m A{VaoH$s AmJ«hmMm n[aUm_ åhUyZ A_yV© {MÌH$bm CX`mg Ambr. Joë`m Mma eVH$mV d¡km{ZH$ Ñï>r {dH${gV Pmbr, Á`mVyZ _mZdr VgoM _yb^yV gwá BÀN>m§Zm AmdmhZ H$aUmè`m Jmoï>r g¥OZmË_H$ nÕVrZo g§XoedhZ àH$mamV ê$T> Pmë`m. {MÌH$ma _hmXod {dœZmW Ywa§Ya, AmQ>© ñHy$b_Ü`o {Zìdi gm¢X`© OmUrd Agboë`m {MÌH$boMm Aä`mg H$arV, Am`wî`^a {MÌH$mam§Zr ho gd© "BPåg' H$mhr R>adyZ Ho$bobo ZmhrV. AmOy~mOyÀ`m n[apñWVrbm H$bmH$mamZo {Xbobr Vr Cñy$V© à{V{já {H«$`m AgVo. Ñí`H$boÀ`m _yb^yV KQ>H$m§À`m gmhmæ`mZo Ho$bobo Vo g¥OZerb àH$Q>rH$aU AgVo. (q~Xÿ, aofm, AdH$me, a§J, nmoV, KZVm, g_yh Am{U AmH¥${V~§Y BË`mXr dmnê$Z) pìhŠQ>mo[a`Z AmQ>© 1830 Vo 1900, AmQ>© A°ÊS> H«$m$Q>g 1850 Vo 1900, AmQ>© Zmoìhm 1890 Vo 1920, ½bmgJmo 1890 Vo 1920, OwO|S>ñQ>rb 1890 Vo 1900, XmXm 1890 Vo 1930, Agm àdmg KoVbm Va Ywa§Ya H$moUË`m Zì`m {MÌe¡brMm emoY KoV hmoVo? ho gmYmaUnUo g_Oy eHo$b. Ywa§Yam§À`m H$mhr H$bmH¥$Vr _r OmJ{VH$ e¡br AWdm BPågZwgma nmhÊ`mMm à`ËZ H$aVmo. OmJ{VH$ ñVamda Ñí`H$bm H$er hmoVr Am{U Ywa§Yam§Mr Ñí`H$bm Ë`mhÿZ H$moUVo Zdo ê$n KoD$ nmhV hmoVr Agm `m_mJMm CÔoe Amho. (H¥$n`m hr VwbZm g_Oy Z`o.) dmñV{dH$ Ywa§Yam§Mr Ñí`H$bm {d{dY {d^mJmVyZ Cn`mo{OV Am{U A{^OmVVm ñdénmV g§Mma H$aVmZm {XgVo. Ë`m_wio gyú_ Aä`mgmÛmam ho OmUyZ ¿`mdo bmJob EdT>o _moR>o ho H$m_ Amho. `oWo H°$b|S>a, nmoñQ>a, nmoñQ>H$mS©>²g, Om{hamVr, boQ>[a¨J, Aja aMZm g§H$ënZm, b¾n{ÌH$m, H$Wm {MÌ, Ame` {MÌ, _wIn¥ð> Ago O_ob Vo KoVbo Amho. øm boImV Ë`m§À`m n|qQ>J{df`r _bm {Xgbobo Ywa§Yam§À`m _oKXÿV H$Wm{MÌmVrb "A{^OmV' ~maH$mdo. H$moQ>mdarb R>go. (_yi {MÌmMm A§e^mJ)