Kuliah pengurusan umum perkhidmatan ncd 21042016

ANJURAN :
BAHAGIAN KAWALAN PENYAKIT
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KESIHATAN KELUARGA
PENGURUSAN UMUM
PERKHIDMATAN NCD
DI KLINIK KESIHATAN & K1M
Modul Latihan Pengendalian Perkhidmatan NCD Untuk Paramedik KKM

KANDUNGAN
• SKOP PERKHIDMATAN NCD DI K.K & K1M
• PERALATAN, UJIAN MAKMAL, RAWATAN DAN
BUKU REKOD PERKHIDMATAN NCD
• SARINGAN DAN INTERVENSI BERSEPADU
• PENJAGAAN KLINIKAL
• PENDIDIKAN KESIHATAN BERSEPADU
• PUSAT / SUDUT SUMBER NCD
• SUDUT PEMERIKSAAN KENDIRI

• Ketika ini, kira-kira 60-70% kedatangan di klinik
kesihatan adalah penyakit NCD.
• NCD menyebabkan lebih 20% jumlah
kemasukan ke hospital kerajaan (tidak
termasuk kelahiran biasa).

APA ITU PENYAKIT TIDAK BERJANGKIT (NCD)
• Senarai penyakit :
• Kardiovaskular (Hipertensi, Serangan jantung & Strok),
• Diabetes
• Penyakit Sistem Pernafasan Kronik
• Kanser
• Gangguan Kesihatan Mental
• Penyalahgunaan Substan
• Kecederaan (termasuk keganasan)
• Lain-lain: kerosakan penglihatan & pendengaran,
penyakit oral, kerosakan tulang & sendi, dan kerosakan
genetik.
Penyakit yang tidak merebak antara pesakit dengan
orang lain.

MODEL PENJAGAAN PENYAKIT KRONIK (DIABETES)
Pasukan Perbagai Disiplin NCD
• Doktor
• Pen. Peg. Perubatan
• Jururawat
• Peg. Pemakanan
• Peg. Farmasi
Sokongan Klinikal
Sumber Dalam Komuniti
Sistem Pengurusan
Data Efisien
Pesakit
Berpengetahuan &
Diperkasa
Penjagaan Berstruktur, Berterusan dan
Komprehensif
Sokongan
Penjagaan Kendiri
Interaksi Produktif
Modul Latihan Pengendalian Perkhidmatan
NCD Untuk Paramedik KKM

PERKHIDMATAN NCD
KLINIK
KESIHATAN
LUAR FASILITI
KKM
TEMPAT
KERJA
SEKOLAH
FASILITI
KKM
HOSPITAL
KLINIK
PAKAR
WAD
KLINIK ICARE
JPL
JPL /
KKIA
KLINIK
DESA
PERKHIDMATAN
BERGERAK
KLINIK 1M
DALAM
KOMUNITI
KLINIK
SWASTA
HOSPITAL
SWASTA
KLINIK
P’GIGI
6Modul Latihan Pengendalian Perkhidmatan NCD Untuk Paramedik KKM

STRATEGI AKTIVITI
1. Saringan
1.1 Perkhidmatan Saringan CVD (di KK)
1.2 Perkhidmatan Saringan Diabetes (di KK)
1.3 Saringan NCD dalam komuniti (KOSPEN)
2. Intervensi klien berisiko 2.1 Intervensi Bersepadu GTG, Obesiti, Pra-hipertensi, dll
3. Pendaftaran pesakit
3.1 National Diabetes Registry
3.2 Pendaftaran Hipertensi (manual)
4. Rawatan pesakit kronik 1. Penjagaan Diabetes
2. Penjagaan Hipertensi
3. Pendidikan Bersepadu
4. Lawatan Rumah
5. Pemerkasaan pesakit
5. Pemantauan komplikasi
6. Pengesanan keciciran
7. Memperkasa pesakit kronik
8. Pemantauan kualiti
8.1 Pengurusan Kualiti Klinikal
8.2 Audit Klinikal Diabetes (QA Diabetes)
8.3 Audit Klinikal Hipertensi
SENARAI AKTIVITI / PERKHIDMATAN NCD
DI FASILITI KESIHATAN

SKOP PERKHIDMATAN NCD DI K.K
• PERKHIDMATAN SARINGAN
• KARDIOVASKULAR, DIABETES
• MINDA SIHAT
• PERKHIDMATAN INTERVENSI KLIEN BERISIKO NCD
• GANGGUAN TOLERANSI GLUKOSA (IGT, IFG), PRE-HIPERTENSI
• OBESITI, DISLIPIDEMIA
• BERHENTI MEROKOK
• PENJAGAAN PESAKIT NCD
• HIPERTENSI, DIABETES
• MENTAL STABIL
• PERKHIDMATAN PENGURANGAN KEMUDARATAN

• SARINGAN DAN INTERVENSI NCD
• RAWATAN KES DM DAN HT
– KES BARU: K1M DENGAN PEGAWAI PERUBATAN
SAHAJA
– KES ULANGAN: SEMUA K1M
• RUJUKAN KES NCD YANG TIDAK TERKAWAL KE K.K /
HOSPITAL.
PERKHIDMATAN DISEDIAKAN SEPANJANG WAKTU
OPERASI K1M
SKOP PERKHIDMATAN NCD DI K1M

POLISI PERLAKSANAAN

KLINIK KESIHATAN & K1M
Set Glukometer & Pen Lancet
Set Kolesterolmeter
BP set & Stethoscope
Mesin timbang
Stadiometer
Carta BMI
Pita ukur lilit pinggang
Tendon hammer, Cotton wool,
Pin, Tuning fork (C128)
Carta Snellen & Pin-hole
Stool
Ophthalmoscope
PERALATAN
KLINIK KESIHATAN
SAHAJA
Monofilamen
Mesin ECG
Mesin HbA1c
Microalbumin
Fundus camera
Mydriacyl eye drop
Komputer

UJIAN MAKMAL PESAKIT NCD DI K.K
• Paras glukosa darah kapilari
• HbA1c
• Paras lipid
• Renal profile.
• Liver Function Test

UJIAN MAKMAL PESAKIT NCD DI K1M
• Ujian Point of Care sahaja.
– Capillary blood glucose
– Urine Analysis
– *Cholesterol Analysis
• Pensampelan ujian lain: RP, HbA1C, LFT, dsb; pesakit
perlu ke KK Induk.
– Kecuali jika PKD / PKK / PKB boleh menyediakan
kemudahan penyimpanan sampel dan pengangkutan bagi
penghantaran sampel ke makmal.
• Keputusan boleh dihantar terus ke K1M d
dengan Pegawai Perubatan.

Klinik Kesihatan & K1M Dengan Pegawai
Perubatan:
• Penyimpanan dan bekalan ubat adalah berdasarkan
formulari setempat yang berasaskan Formulari Ubat
Kementerian Kesihatan (FUKKM).
RAWATAN

K1M Tanpa Pegawai Perubatan:
• Penyimpanan dan bekalan ubat bagi rawatan penyakit
Diabetes dan Hipertensi adalah berdasarkan keperluan
pesakit yang dirujuk.
• Ubat-ubatan ini akan dibekalkan oleh Klinik Kesihatan
yang merujuk melalui kaedah Sistem Pendispensan
Ubat Bersepadu (SPUB).
• Pegawai Perubatan yang merujuk perlu menulis
preskripsi ubat bagi tempoh 6 bulan.
RAWATAN

K1M Tanpa Pegawai Perubatan:
• Bekalan pertama ubat tersebut akan dibekalkan
kepada pesakit oleh unit farmasi Klinik Kesihatan yang
merujuk manakala bekalan seterusnya akan diambil
oleh pesakit dari K1M yang berkenaan.
• Anggota farmasi di Klinik Kesihatan yang merujuk perlu
menguruskan pembekalan ubat ke K1M yang
berkenaan.
• Pesanan ubat bagi bekalan susulan pesakit melalui
SPUB perlu dilampirkan dengan salinan borang SPUB
R1 sebagai rujukan.
RAWATAN

BUKU DAFTAR & REKOD
Buku Daftar Saringan
Buku Daftar Klien Berisiko
Buku Daftar Kes
Buku Rekod Pendidikan Bersepadu
Buku Temujanji
Buku Rujukan

Bilangan / No. Siri
Nama
No. Kad Pengenalan
Umur
Jantina
Bangsa
Alamat Rumah
Alamat Tempat Kerja
No. Talipon Rumah
No. Talipon Tempat Kerja
Diagnosa
CONTOH BUKU DAFTAR PESAKIT NCD

BUKU DAFTAR & REKOD BAGI KLINIK 1M
• Surat rujukan Pegawai Perubatan dari KK,
mengandungi maklumat
• diagnosa pesakit
• senarai ubatan
• kriteria untuk rujukan semula lebih awal
• tarikh temujanji untuk pemeriksaan semula pegawai
perubatan di klinik kesihatan
• Jadual Pemeriksaan Pesakit Diabetes
• Jadual Pemeriksaan Pesakit Hipertensi

BUKU DAFTAR & REKOD BAGI KLINIK 1M
• Buku Daftar Pesakit Diabetes
• Buku Daftar Pesakit Hipertensi
• Buku Temujanji rawatan susulan pesakit
K1M perlu didaftarkan sebagai Pusat Rawatan
didalam National Diabetes Registry.

FORMAT RETEN NCD DI K.K
Format dan kekerapan penghantaran
reten NCD ditentukan oleh Pegawai
Epidemiologi Negeri

PERKHIDMATAN RAWATAN PENYAKIT KRONIK NCD KLINIK 1 MALAYSIA
KLINIK 1 MALAYSIA :
TAHUN / BULAN :
BIL BULAN
DIABETES HIPERTENSI
KES ULANGAN KES BARU
JUMLAH
PERATUS KES
BARU
DIABETES (%)
BILANGAN KES
DIABETES
TERKAWAL
(HbA1c <6.5%)
KES ULANGAN KES BARU
JUMLAH
PERATUS KES
BARU
HIPERTENSI
(%)
BILANGAN KES
HIPERTENSI
TERKAWAL B/P
<140/90 mghg
BILANGAN KES
SEDIA ADA
BERDAFTAR
BILANGAN KES
DIDIAGNOS DI
K1M
BILANGAN KES
DIRUJUK DARI
KLINIK
KESIHATAN
JUMLAH KES
BARU
BILANGAN KES SEDIA
ADA BERDAFTAR
BILANGAN KES
DIDIAGNOS DI
K1M
BILANGAN KES
DIRUJUK DARI
KLINIK
KESIHATAN
JUMLAH KES
BARU
1 JANUARI
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
2 FEBRUARI
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
3 MAC
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
4 APRIL
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
5 MEI
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
6 JUN
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
7 JULAI
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
8 OGOS
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
9 SEPTEMBER
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
10 OKTOBER
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
11 NOVEMBER
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
12 DISEMBER
0 0 #DIV/0! 0 0 #DIV/0!
JUMLAH:
0 0 0 0 0 #DIV/0! 0 0 0 0 0 0 #DIV/0! 0
NOTA :
1 Kes Ulangan: Kes yang telah berdaftar dan sedang mendapat rawatan susulan.
2 Kes Baru: Kes pertama kali dikesan di K1M dan kes pertama kali dirujuk dari Klinik Kesihatan.
FORMAT RETEN NCD DI K1M

SARINGAN DAN
INTERVENSI
BERSEPADU
DI K.K & K1M

KOMPONEN
INTERVENSI BERSEPADU
Topik 1
KENALI
GANGGUAN
TOLERANSI
GLUKOSA
20 min
Topik 2
AMALAN
PEMAKANAN
SIHAT
30 min
Topik 3
AKTIVITI FIZIKAL
DAN SENAMAN
20 min
Topik 4
DEMONSTRASI
DAPUR SIHAT
20 min

INTERVENSI
BERSEPADU

PENJAGAAN KLINIKAL
PESAKIT NCD
DI KK & K1M

CARTA ALIR UMUM PENGENDALIAN
PENYAKIT TIDAK BERJANGKIT
PENDAFTARAN
PENGAMBILAN
RIWAYAT
PEMERIKSAAN
FIZIKAL
PEMERIKSAAN
MAKMAL
RAWATAN
REHABILITASI
RUJUKAN

PENGENDALIAN PESAKIT NCD DI K.K
1. Pengambilan riwayat pesakit
2. Jalankan Pemeriksaan fizikal (setiap lawatan)
3. Pemeriksaan makmal
4. Kaunseling / Pendidikan kesihatan individu
5. Pengambilan sampel (darah / urin)
6. Rawatan
7. Janji temu janji lawatan susulan
8. Janji/temu untuk pemantauan ko-mobiditi dan komplikasi
9. Janjitemu untuk sesi pendidikan bersepadu, kaunseling
pemakanan,
10. Janjitemu untuk intervensi risiko NCD (pengurusan berat
badan, berhenti merokok, dll)
11. Janjitemu untuk penilaian Pegawai Perubatan/Pakar

PENGENDALIAN KES NCD DI K1M
KRITERIA UMUM:
1. DM dan / atau HT dengan / tanpa Hiperlipidemia
2. Tiada komplikasi atau dengan komplikasi stabil:
1. Stable Neuropathy
• Patient experiences pain and needles sensation/numbness over
both lower limbs which are not causing any functioning
impairment e.g. walking or wearing shoes.
• Doesn't have any skin/nails/deformity of the foot.
• No evidence of foot ulcer.
2. Stable retinopathy
• Non proliferative Diabetic Retinopathy-NPDR stage
mild and moderate) but does not affect vision and
daily activities

KRITERIA UMUM:
3. Stable Amputation
• Patient who has had past toe(s) amputation due to diabetes with
no current evidence of active foot ulcer. No impairment in daily
activities
4. Stable Stroke
• Patient who has had CVA in the past for many years with minimal
residual and able to function well/does not need assistance.

Kriteria Kes Terkawal:
• K1M Dengan Pegawai Perubatan:
– DM: HbA1C ≤ 7%
– HT: Stage 1 HT with SBP <160mmHg; DBP <100mmHg
• K1M Tanpa Pegawai Perubatan:
– DM: HbA1C ≤ 6.5%
– HT: Stage 1 HT with SBP <140mmHg; DBP<100mmHg
• Semua kes DM perlu dirujuk/menerima Kaunseling Pemakanan
• Pengurusan Kes Defaulter:
– Klien yang tidak hadir pada tarikh temujanji perlu dihubungi
melalui telefon dan diberikan tarikh baru

1. Pastikan Buku Rekod Rawatan NCD
besar diisi dengan lengkap
2. Pastikan pesakit balik dengan Buku
Rekod Rawatan pesakit
3. Lengkapkan keputusan pemeriksaan
berjadual (6 bulan/tahunan)
PENGENDALIAN PESAKIT NCD DI KK & K1M

PENDIDIKAN
KESIHATAN
BERSEPADU DI K.K

KOMPONEN PENDIDIKAN BERSEPADU
Perihal
Penyakit
– Pegawai
Perubatan /
Paramedik
Perihal
Ubatan
– Pegawai
Farmasi
Perihal
Amalan
Pemakanan
– Pegawai
Dietetik /
PZM
Perihal
aktiviti
fizikal
– HEO /
Promoter
kesihatan
+/- Demo
Dapur Sihat
+/- Aktiviti
fizikal
38Modul Latihan Pengendalian Perkhidmatan NCD Untuk Paramedik KKM

39
PENDIDIKAN
BERSEPADU

• Merupakan sebuah one stop center yang menyediakan
pelbagai maklumat, memberi perkhidmatan nasihat dan
sokongan serta info terkini berkaitan penyakit diabetes.
• Siapakah yang boleh menggunakan
kemudahan ini?
• Pesakit Diabetes dan ahli keluarga,
anggota kesihatan yang terlibat
dalam pengendalian pesakit
diabetes dan orang awam.
• Di manakah kemudahan ini boleh
diwujudkan? Hospital/Klinik Kesihatan/
Komuniti, internet
PUSAT / SUDUT SUMBER
NCD DI K.K

Objektif Penubuhan :
1)Sebagai sumber rujukan kepada pesakit dan ahli keluarga.
2)Untuk meningkatkan pengetahuan pesakit dan ahli keluarga
tentang penyakit, komplikasi dan perawatan peyakit.
3)Meningkatkan komunikasi 3 hala di antara anggota kesihatan-
pesakit-keluarga pesakit
4)Menyediakan kemudahan dan mempromosi penjagaan sendiri
pesakit diabetes.
5)Meningkatkan kesedaran orang awam tentang penyakit diabetes
6)Mendaftar dan merekod data pesakit diabetes
7)Membantu menjalankan penyelidikan berkaitan penyakit diabetes
8)Mempromosi dan meningkatkan penglibatan jabatan kerajaan,
sektor swasta, NGO,orang awam secara aktif dalam
penjagaan dan perawatan penyakit kronik

Kemudahan
• 1 PC dan work station
• Ruang kaunseling yang selesa dan tertutup
• TV bagi menayangkan video kesihatan

audio-visual aids : TV, video-player, multimedia educational, interactive CD-
ROMs for the public to use on the PC available, magazine display rack- to
improve view and for easier access- to encourage reading

Perkhidmatan Yang Disediakan
1.Menyediakan kemudahan dan informasi melalui
pelbagai kaedah.
- Majalah, risalah,buku
- Audio-visual aids (Video/CD-Rom)
2.Kaunseling dan pendidikan kesihatan kepada
pesakit secara individu
3.Menjalankan saringan untuk pesakit yang
mempunyai faktor risiko.
4.Membantu pesakit untuk membuat SMBG
dan / atau insulin titration.

SUDUT
PEMERIKSAAN
KENDIRI DI K.K & K1M

OBJEKTIF………………….
1)Memberi pengetahuan asas kepada klien
klinik / pesakit untuk menilai tahap
kesihatan sendiri
2)Menyediakan kemudahan kepada
pelanggan/relatif yang ingin mengetahui
tekanan darah, berat badan dan
ketinggian mereka.
3)Menjimatkan masa menunggu pesakit
/pelanggan apabila melakukan
pemeriksaan sendiri.

1. MESIN TIMBANG DAN
STADIOMETER
2. SET TEKANAN DARAH DIGITAL
3. PITA UKUR
4. CARTA BMI / KALKULATOR
LEBIH BAIK JIKA ADA
GLUKOMETER

PERANAN KLINIK UTAMA DALAM
PENGENDALIAN NCD DI K1M
• Penyeliaan termasuk audit klinikal
• Latihan kepada anggota K1M
• Mengenalpasti pesakit yang boleh dirujuk ke
K1M
• Pembekalan ubat secara SPUB ke K1M tanpa
Pegawai Perubatan
• Menerima rujukan kes dari K1M

POLISI PERKHIDMATAN NCD
KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA
• Perkhidmatan NCD dijalankan disemua fasiliti KKM
– Hospital, Klinik Kesihatan, Klinik Desa, Klinik
1Malaysia (K1M) dan Klinik Bergerak.
• Perincian pelaksanaan di K1M berpandukan kepada
Garis Panduan Perlaksanaan Perkhidmatan Rawatan
Penyakit Kronik NCD di Klinik 1Malaysia Fasa
Pertama dan Fasa Kedua.
• Penjagaan klinikal pesakit NCD adalah berpandukan
kepada CPG terkini.
Modul Latihan Pengendalian Perkhidmatan
NCD Untuk Paramedik KKM

Kuliah pengurusan umum perkhidmatan ncd 21042016

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Kuliah pengurusan umum perkhidmatan ncd 21042016

Similar to Kuliah pengurusan umum perkhidmatan ncd 21042016 (17)

Recently uploaded

Recently uploaded (15)

Kuliah pengurusan umum perkhidmatan ncd 21042016

Editor's Notes