1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
KHOA ĐIỆN TỬ VIỄN THÔNG
Cần gì
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
TÌM HIỂU VỀ CHUẨN ĐOÁN VÀ PHÁT HIỆN LỖI ĐỘNG CƠ
Giảng viên hướng dẫn : TS ĐỖ VĂN TUẤN
Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ HƯƠNG
Lớp : Đ5 – ĐTVT1
Khóa : 2010 – 2015
HÀ NỘI – Năm 2014
2. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
1
NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
..............................................................................................................................
Xác nhận của đơn vị thực tập Người viết nhận xét
(Ký tên, ghi rõ họ tên, đóng dấu) (Ký tên, ghi rõ họ tên)
3. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
2
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
.................................................
Giảng viên hướng dẫn
(Ký, ghi rõ họ tên)
4. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
3
Danh Mục Hình Vẽ
Hình 1 : Mô hình tổ chức công ty cổ phần ITCOM
Hình 2 : Tối ưu hóa chính sách bão dưỡng
Hình 3: Nguyên nhân của lỗi máy
Hình 4: Nguyên nhân bên trong
Hình 5: Nguyên nhân bên ngoài
Hình 6 : Hình ảnh lỗi động cơ
Hình 7 : Xác xuất xảy ra lỗi
Hình 8: Các bước trong mô hình miễn phí
Hình 9 : Các giai đoạn của chuẩn đoán và phát hiện lỗi trong mô hình cơ bản
5. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
4
Mục Lục
NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP........................................................................ 1
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ............................................................ 2
Danh Mục Hình Vẽ ......................................................................................................... 3
LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................. 5
PHẦN 1: GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN TRUYỀN THÔNG ITCOM.......... 7
1.1 Mô hình tổ chức công ty............................................................................................ 8
1.2 Các ngành nghề kinh doanh ...................................................................................... 8
Phần 2: Nội dung tìm hiểu trong quá trình thực tập...................................................... 9
2.1 Tổng quan về chuẩn đoán hư hỏng động cơ.............................................................. 9
2.1.1Tầm quan trọng của việc theo dõi và bảo dưỡng động cơ......................... 9
2.1.2 Phát hiện và chuẩn đoán hư hỏng............................................................ 10
2.2 Các nguyên nhân chính gây ra lỗi động cơ ............................................................. 10
2.3 Các lỗi động cơ cảm ứng......................................................................................... 12
2.3.1 Các lỗi ổ trục ........................................................................................... 12
2.3.2 Lỗi Stator................................................................................................. 12
2.2.3 Lỗi Rotor ................................................................................................. 13
2.3.4 Lỗi Lệch Tâm .......................................................................................... 14
2.3.5 Lỗi Rung.................................................................................................. 14
2.4 Cách tiếp cận để chuẩn đoán và phát hiện lỗi ......................................................... 15
2.4.1 Phương pháp mô hình miễn phí .............................................................. 15
2.4.2 Phương pháp dựa trên mô hình cơ bản.................................................... 16
2.4.3 Các kĩ thuật phát hiện lỗi động cơ........................................................... 17
Kết Luận ........................................................................................................................ 19
Tài Liệu Tham khảo ...................................................................................................... 20
6. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
5
LỜI CẢM ƠN
Trước khi trình bày nội dung đề tài, em xin chân thành cảm ơn tới các thầy cô
trong khoa Điện Tử - Viễn Thông thuộc trường Đại Học Điện Lực đã trang bị cho em
kiến thức trong suốt bốn năm học vừa qua.
Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn tới thầy Đỗ Văn Tuấn đã tận tình giúp đỡ, trực tiếp
hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi cho em hoàn thành báo cáo thực tập.
Em cũng chân thành cảm ơn tới các anh chị trong công ty cổ phần truyền thông ITCOM
đã chỉ bảo nhiệt tình, giúp em thu được nhiều kinh nghiệm quý giá, những hiểu biết về
nghề nghiệp cũng như công việc sau khi ra trường.
Vì thời gian và kiến thức em còn hạn chế nên trong bản báo cáo này không tránh khỏi
những sai sót, em rất mong được sự giúp đỡ, góp ý của thầy cô và các bạn để em hoành
thành tốt bản báo cáo này.
Em xin chân thành cảm ơn !
Hà Nội, Ngày tháng năm 2014
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Thị Hương
7. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
6
LỜI MỞ ĐẦU
Hiện nay, bài toán đặt ra cho việc nâng cao năng suất và hạ giá thành sản phẩm
đang là yếu tố quyết định cho sự thành bại của một doanh nghiệp. Vì vậy, bất cứ một
công ty nào bị tạm ngừng sản xuất vì một điều kiện kĩ thuật nào đó sẽ là một tổn hại
không nhỏ, gây lãng phí về nguyên liệu, các tổn thất kinh tế dẫn đến làm chậm chiến
lược phát triển của công ty. Chính vì vậy, mỗi công ty cần có phương châm, sách lược
để ngăn ngừa, giảm đến mức tối đa những nguyên nhân gây ra sự đình trệ đó. Nguyên
nhân quan trọng nhất là sự hỏng hóc thiết bị. Cùng với sự phát triển của công nghệ điện
tử, công nghệ thông tin và công nghệ vật liệu, kĩ thuật giám sát và phân tích chuẩn đoán
tình trạng máy móc thiết bị đã có những bước tiến nhảy vọt trong việc dự báo hư hại cho
các hệ thống dây chuyền sản xuất. Vì vậy những năm gần đây, hệ thống giám sát và
chuẩn đoán tình trạng máy móc thiết bị trở thành một bộ phận không thể thiếu trong bất
kì một dây chuyền nào của các nước công nghiệp tiên tiến.
8. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
7
PHẦN 1: GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN TRUYỀN
THÔNG ITCOM
Công ty Cổ phần Truyền thông ITCOM tiền thân là Công ty TNHH Sơn Hiệp
được thành lập từ năm 1999. Trong quá trình hoạt động, với sự nỗ lực không ngừng để
phát triển quy mô sản xuất, mở rộng thị trường, đa dạng hoá sản phẩm và hoàn thiện
dịch vụ, công ty đã khẳng định được vị thế và uy tín của mình trong lĩnh vực sản xuất
cung cấp các sản phẩm thiết bị viễn thông. Năm 2005, để đáp ứng nhu cầu phát triển thị
trường phù hợp với xu hướng xã hội, các Cổ đông đã quyết định thành lập Công ty Cổ
Phần Truyền thông ITCOM.
Với phương châm “Chinh phục khách hàng bằng chất lượng và dịch vụ“, Công
ty ITCOM đã khẳng định được hình ảnh của mình trở thành thương hiệu có uy tín trên
thương trường cùng với sự tin yêu và mến mộ của khách hàng. Đặc biệt, kể từ khi thành
lập, Công ty ITCOM đã liên tiếp ký kết hợp đồng xây lắp và cung cấp các dịch vụ kỹ
thuật, các thiết bị viễn thông, tự động hóa , điện tử , điện lạnh và cơ khí với các đối tác
lớn cả trong và ngoài nước như: VNPT, Mobiphone, Vinaphone, Vietnam Mobile, Intel,
Atmel, Ericsson, Huawei..
Trên con đường phát triển hòa nhập vào nền kinh tế Việt Nam, công ty luôn coi
trọng việc đầu tư cho kỹ thuật, đổi mới công nghệ, môi trường và điều kiện làm việc tốt
nhất cho cán bộ công nhân viên. Cho tới nay, Công ty ITCOM đã có một hệ thống làm
việc chuyên nghiệp với đội ngũ nhân viên có kỹ năng và năng lực làm việc cao, đủ để
tham gia các hợp đồng và các dự án không chỉ ở trong trước mà còn trên trường quốc tế.
Mục tiêu của Công ty ITCOM không chỉ dừng lại ở đó mà xu hướng sẽ phát triển
lớn hơn về quan hệ, phong phú về lĩnh vực cung cấp, hoàn hảo về chất lượng dịch vụ để
ITCOM luôn là lựa chọn hàng đầu của khách hàng.
Công ty lấy chữ tín làm trọng và luôn mong được sự đóng góp ý kiến về chất
lượng dịch vụ và ý kiến phản hồi từ khách hàng để công ty ngày càng vững bước trên
con đường phát triển.
9. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
8
1.1 Mô hình tổ chức công ty
Hình 1: Mô hình tổ chức công ty ITCOM
1.2 Các ngành nghề kinh doanh
- Sản xuất, lắp ráp các loại máy điện thoại vô tuyến, hữu tuyến, các thiết bị viễn
thông, các thiết bị truyền thanh, truyền hình các đầu thu kỹ thuật số ( Không
bao gồm các thiết bị phát, thu phát sóng vô tuyến điện).
- Sản xuất, lắp ráp các sản phẩm điều khiển tự động, tự động hoá và các thiết
bị cảnh báo, thiết bị giám sát, camera quan sát.
- Sản xuất các thiết bị văn phòng, thiết bị điện, điện tử, điện lạnh và các thiết bị
tin học.
- Sản xuất các sản phẩm phần mềm.
- Tư vấn, lắp đặt, cung cấp thiết bị cho các công trình tin học, mạng điện,
mạng máy tính.
- Đại lý kinh doanh các dịch vụ bưu chính viễn thông.
- Kinh doanh dịch vụ truyền thanh, truyền hình.
- Dịch vụ tư vấn, đào tạo trong lĩnh vực điện, điện tử, điện lạnh và các thiết bị
tin học.
- Đại lý mua, bán, ký gửi hàng hoá.
- Chế biến, khai thác khoáng sản (Trừ khoáng sản nhà nước cấm).
- Dịch vụ ủy thác xuất nhập khẩu.
10. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
9
Phần 2 Nội dung tìm hiểu trong quá trình thực tập
2.1 Tổng quan về chuẩn đoán hư hỏng động cơ
2.1.1 Tầm quan trọng của việc theo dõi và bảo dưỡng động cơ
Tình trạng hoạt động của động cơ, ngay cả trong các điều kiện bình thường đều
dẫn đến sự lão hóa của vật liệu, đôi khi gây nên sự cố hay tại nạn. Để khai thác tốt thiết
bị, phải duy trì thiết bị ở tình trạng hoạt động tốt nên ta phải bảo dưỡng thiết bị. Để duy
trì trạng thái hoạt đọng của máy móc có hai phương pháp là bảo dưỡng ngăn ngừa hệ
thống và bảo dưỡng có điều kiện. Việc bảo dưỡng khá tốn kém nên ta phải tìm ra phương
pháp tối ưu để bảo dưỡng thiết bị với giá thấp nhất nhưng không gây nguy hiểm cho máy
và người vận hành.
Hình 2 : Tối ưu hóa chính sách bão dưỡng
Theo biểu đồ trên ta nhận thấy không bảo dưỡng thiết bị gây nên quá nhiều sự cố,
chi phí giải quyết sự cố tăng lên. Còn nếu bảo dưỡng ngăn ngừa quá nhiều tổng chi phí
cũng tăng lên. Hiệu quả của việc theo dõi là chi phí giải quyết sự cố giảm dẫn đến tổng
chi phí giảm. Từ đó là có khái niệm bảo dưỡng tối ưu là sự phối hợp hài hòa giữa bảo
dưỡng ngăn ngừa có hệ thống và bảo dưỡng sữa chữa.
Việc theo dõi thiết bị nhằm giảm mức độ bảo dưỡng ngăn ngừa mà không gây
thêm một nguy cơ hỏng hóc nào cho thiết bị từ đó giảm được tổng chi phí. Việc theo dõi
thiết bị là một phần của chính sách bảo dưỡng và phải đảm bảo ngăn ngừa các nguy cơ
lớn như dừng máy, phát hiện sớm các bất thường, phân tích sau khi sự cố xảy ra.
11. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
10
2.1.2 Phát hiện và chuẩn đoán hư hỏng
Phát hiện sự thay đổi trong hành vi của máy móc, từ một hay nhiều thông số nhận
được thông qua đo đạc như dao động, tiếng ồn, nhiệt độ...Xác định nguồn gốc của sự
thay đổi nhận thấy được trong giai đoạn phát hiện thực hiện ước lượng mức độ trầm
trọng của khuyết tật để quyết định xử lý.
Chuẩn đoán là một công cụ đặc biệt hữu ích trong bảo dưỡng dự phòng, vượt xa
sự cảnh báo đơn thuần và được đặc trưng bởi việc xác định bản chất chính xác của khuyết
tật gặp phải, của mức độ trầm trọng của khuyết tật và tính khẩn thiết của hành động can
thiệp.
Việc phát hiện thường dựa trên sự biến thiên của một thông số có ý nghĩa nào đó
của kết cấu, sau đó tiếp tục thực hiện đều đặn việc thu thập tín hiệu đô đạc và so sánh
các tín hiệu nhận được. Việc chuẩn đoán phải nhờ đến các kỹ thuật khảo sát mạnh hơn
tùy theo mức độ phức tạp và độ chính xác của việc chuẩn đoán, tùy theo tầm quan trọng
về kinh tế của hư hỏng đang nghi ngờ.
Để theo dõi định kỳ hay liên tục thiết bị, máy móc cần phải chọn một thông số biểu thị
chi hư hỏng và xác định một ngưỡng cho phép của thông số nói trên, trong một dải tần
số nhất định. Dao động là thông số hiệu quả phản ánh tình trạng thiết bị vì sự hoạt động
của máy hây ra các lực và các áp lực này là nguyên nhân gây ra các hư hỏng về sau. Việc
phân tích dao động cho phép các định các lực ngay khi nó vừa mới xuất hiện nhằm có
thể chuẩn đoán và đánh giá thiệt hại mà chúng có thể gây ra.
Bảo dưỡng ngăn ngừa dựa trên ý tưởng trên nên để thực hiện bảo dưỡng ngăn ngừa,
cần xác định các nguyên nhân hư hỏng thường gặp nhất, xác định thiệt hại do chúng gây
ra, xác xuất xuất hiện của chúng và phải có biện pháp cho phép phát hiện sớm nhất các
triệu chứng của chúng.
2.2 Các nguyên nhân chính gây ra lỗi động cơ
Nói chung một lỗi động cơ cảm ứng có thể phát triển từ lỗi bên trong hoăc lỗi bên
ngoài. Với tham chiếu đến nguồn gốc, một lỗi có thể là điện hoặc cơ khí. Lỗi có thể được
phân loại là lỗi rotor và lỗi stator phụ thuộc vào vị trí của lỗi. Lỗi liên quan tới các bộ
phận chuyển động như ổ trục và các lỗi làm mát được phân loại thành các lỗi rotor . Cụ
thể, các lỗi động cơ cảm ứng có thể được phân loại thành lỗi ổ trục; lỗi stator; lỗi rotor;
hở, lệch tâm không khí; rung cơ khí.
12. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
11
Hình 3 : Nguyên nhân của lỗi máy
Hình 4 : Nguyên nhân bên trong
13. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
12
Hình 5 : Nguyên nhân bên ngoài
2.3 Các lỗi động cơ cảm ứng
Nỗ lực sâu sắc đã dành cho chuẩn đoán lỗi động cơ cảm ứng. Tùy thuộc vào
khu vực lỗi xảy ra, lỗi động cơ cảm ứng chủ yếu được đặt dưới năm loại sau đây :
2.3.1 Các lỗi ổ trục
Một ổ bị lăn là một sự sắp xếp của 2 vòng tròn đồng tâm. Một tập hơp các quả
bóng và con lăn trong mặt lăn giữa vòng trong và vòng ngoài. Khuyết tật ổ trục có thể
phân loại thành phân bố và cục bộ . Khuyết tật phân bố bao gồm lệch rãnh, xoắn, độ
nhám bề mặt và các yếu tố lăn. Khuyết điểm cục bộ bao gồm tróc vỏ, hố, vết nứt trên bề
mặt lăn. Những khuyết tật cục bộ tạo ra một loạt các rung động tác động vào ngay lập
tức khi một con lăn chạy qua bề mặt của một khiếm khuyết mà thời gian và biên độ là
tính theo vị trí, tốc độ và kích thước ổ trục bất thường. Rung cơ khí là tạo ra bởi các ổ
trục hỏng. Những rung động đang ở tốc độ quay của mỗi thành phần. Kích thước ổ trục
và tốc độ quay của máy được sử dụng để xác định tần số đặc trưng liên quan tới bề mặt
lăn và các con lăn. Các trạng thái của ổ trục được xác định bằng cách kiểm tra các tần
số. Nhiệm vụ này được thực hiện bằng cách sử dụng các kĩ thuật phân tích rung cơ khí.
2.3.2 Lỗi Stator
Một động cơ cảm ứng được ứng suất khác nhau như nhiệt, điện, cơ khí và môi
trường. Hầu hết các lỗi stator có thể là do điều kiện hoạt động căng thẳng. Lỗi trong các
14. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
13
cuộn dây stator như giữa 2 vòng liên tiếp, giữa 2 cuộn, hở mạch, giữa 2 pha và từ cuộn
tới đất, là một số lỗi phổ biến hơn và có khả năng phá hoại. Nếu không bị phát hiện, cuối
cùng sẽ gây ra lỗi nghiêm trọng của động cơ. Ba bộ phân chính của lỗi stator như sau
Khung
Rung
Lưu thông dòng
Lỗi Earth
Mất chất làm nguội
Sự dát mỏng
Chùng lõi
Nóng điểm lõi
Lỗi cuộn dây stator
Phần kết thúc cuộn ( lỗi giữa 2 vòng dây, xói mòn của vật liệu cách nhiệt, hư hỏng
cục bộ của vật liệu cách nhiệt, hư hỏng kết nối, phóng điện xói mòn của vật liệu cách
nhiệt, dịch chuyển các dây dẫn, ô nhiễm vật liệu cách nhiệt bằng độ ẩm, dầu hoặc bụi
bẩn, nứt của cách nhiệt
Phần khe ( dịch chuyển của dây dẫn, xói mòn cách ly ).
2.2.3 Lỗi Rotor
Các lỗi rotor có thể được gây ra bởi sự cố về điện như một khiếm khuyết thanh
hoặc vỡ thanh hoặc thất bại cơ khí như lệc tâm rotor . Sai lầm đầu tiên xảy ra từ ứng suất
nhiệt, điểm nóng, hoặc căng thẳng trong suốt quá trình hoạt động như khởi động, đặc
biệt là trong động cơ lớn . Một thanh bị hỏng thay đổi mô-men xoắn đáng kể và trở nên
nguy hiểm đối với sự an toàn và hoạt động của máy điện . Loại lỗi thứ 2 của rotor là liên
quan tới khoảng cách độ lệch tâm không khí . Lỗi này là một tác động lỗi phổ biến liên
quan đến một loạt các vấn đề về cơ khí trong động cơ cảm ứng như mất cân bằng tải
hoặc trục không thẳng hàng. Mất cân bằng tải dài hạn có thể nguy hiểm tới ổ trục và nắp
ổ trục và ảnh hưởng đến khoảng không khí đối xứng . Mất cân bằng trục nghĩa là mất
cân bằng song song, thẳng đứng hoặc vòng tròn giữa một trục và tải còn lại. Với mất cân
bằng trục, rotor sẽ được dòi khỏi vị trí bình thường của nó vì một tác dụng xuyên tâm
liên tục.
15. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
14
2.3.4 Lỗi Lệch Tâm
Khoảng cách không khí không đều giữa stator và rotor kết quả trong lệch tâm
của rotor . Nhìn chung, khoảng cách không khí lệch tâm có thể chia làm 2 loại : Độ lệch
tâm không khí khoảng cách tĩnh và độ lệch tâm không khí khoảng cách động . Một kết
hợp của cả hai hình thức gọi là độ lêch tâm kết hợp và không trục thống nhất của khoảng
cách không khí, được hiểu như lệch tâm nghiêng cũng được đánh giá. Chiều dài của
khoảng cách xuyên tâm tối thiểu là cố định trong không gian cho độ lệch không khí tĩnh.
Ngược lại, trung tâm của rotor và trung tâm của trục quay không trùng với độ lệch tâm
động. Trong trường hợp này, vị trí của khoảng cách không khí tối thiểu là không đổi
trong không gian nhưng quay với rotor . Một vị trí sai lầm của rotor hoặc stator trong
giai đoạn vận hành có thể dẫn đến độ lệch tâm tĩnh. Nó cũng có thể được gây ra bởi lõi
stator độ ovan. Một nguyên nhân gây ra độ lêch tâm động có thể do một trục uốn cong,
hoạt động và ăn mòn của ổ trục, hoặc cộng hưởng cơ khí ở tốc độ tới hạn.
2.3.5 Lỗi Rung
Rung động là quá trình xảy ra tự nhiên trong động cơ cảm ứng được gây ra bởi
các do động của bộ phận cơ khí trong motor. Những dao động được phản ánh trong các
hệ thống bên ngoài đính kèm với trục máy. Do đó, máy móc liên quan tới phổ tân số
được tạo ra là duy nhất với một động cơ bình thường . Mỗi lỗi trong động thay đổi
thành phần tần số của phổ. Điều này có thể so sánh với các tài liệu tham khảo để thực
hiện chuẩn đoán và phát hiện lỗi.
Hình 6 : Hình ảnh lỗi động cơ
16. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
15
Hình 7 : Xác suất xảy ra lỗi động cơ
2.4 Cách tiếp cận để chuẩn đoán và phát hiện lỗi
Nói chung, các phương pháp khác nhau để chuẩn đoán và phát hiện lỗi được
chia thành 2 nhóm chính : nó được gọi là phương pháp mô hình miễn phí mà không
sử dụng mô hình toán học và phương pháp dựa trên mô hình.
2.4.1 Phương pháp mô hình miễn phí
Có một số phương pháp để tiếp cận trong nhóm này như : dự phòng vật lý, cảm
biến đặc biệt, kiểm tra giới hạn, phân tích phổ và lý luận.
Đầu tiên, trong tiếp cận dự phòng vật lý, nhiều cảm biến được lắp đặt để đo đại lượng
vật lý giống nhau. Bất kì sự khác biệt giữa các phép đo chỉ ra một lỗi cảm biến. Tất
nhiên, để đưa ra quyết định về cảm biến lỗi, nhiều hơn 3 cảm biến cần thiết có thể
lắp đặt trong hệ thống để so sánh không biến chứng. Thứ hai, cảm biến đặc biệt có
thể được cài đặt rõ ràng để chuẩn đoán và phát hiện lỗi. Đây có thể giới hạn cảm biến
( đo.. nhiệt độ hoặc áp suất ) mà thực hiện giới hạn kiểm tra trong phần cứng. Các
cảm biến đặc biệt khác có thể đo một số lỗi – chỉ ra lượng vật lý như âm thanh, độ
rung, sự dãn...Thứ ba, giới hạn tiếp cận kiểm tra đang cực kỳ đươc sử dụng trong các
nhà máy trong đó phép đo được so sánh bởi máy tính để định sẵn giới hạn. Vượt
qua ngưỡng giao chỉ ra vị trí của 1 lỗi. Kể từ khi kiểm tra phương pháp tiếp cận giới
hạn rất đơn giản và dễ hiểu, nó có 2 điểm yếu ngiêm trọng, chúng là : kể từ khi thay
đổi máy móc có thể thay đổi rộng rãi do biến đổi đầu vào bình thường, ngưỡng kiểm
tra cần được thiết lập khá dặt dè và hiệu quả của mỗi phần lỗi duy nhất có thể lan
truyền đến nhiều máy móc khác nhau, thiết lập ra một khó hiểu của cảnh báo và làm
cho chuẩn đoán vô cùng phức tạp. Thứ tư, phân tích phổ của phép đo máy móc có
thể cũng được sử dụng để phát hiện và chuẩn đoán . Một máy móc bình thường cung
17. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
16
cấp một loại phổ tần số khi chạy; do đó, bất kì sự thay đổi của quang phổ chỉ ra tình
trạng bất thường. Một số loại lỗi thậm chí có những dấu hiệu riêng của chúng trong
quang phổ, tạo điều kiện cô lập lỗi. Cuối cùng các kĩ thuật lý luận tạo nên một lớp
rộng để bổ sung cho các phương pháp phác thảo ở trên, trong đó chúng ta nhằm đánh
giá các triệu chứng thu được từ việc phát hiện phần cứng hoặc phần mềm. Kĩ thuật
đơn giản bao gồm các nguyên tắc logic của cây của loại lỗi nếu có dấu hiệu này thì
kết luận ( IF...AND...THEN). Nếu có kết luận đưa ra đầu vào cho nguyên tắc tiếp
theo, cho đến khi kết luận cuối cùng được thực hiện.
Hình 8 : Các bước trong phương pháp mô hình miễn phí
2.4.2 Phương pháp dựa trên mô hình cơ bản
Phát hiện lỗi dựa trên mô hình và phương pháp chuẩn đoán sử dụng một
mô hình toán học rõ ràng và chúng có liên quan đến phân tích dự phòng. Tương
phản với dư thừa vật lý, khi phép đo từ cảm biến song song được so sánh với
nhau, lúc này phép đo cảm biến được so sánh để phân tích các giá trị tính toán
của các biến tương ứng. Tính toán như vậy sử dụng phép đo trước hoặc hiện tại
của các biến khác và mô hình toán học máy móc mô tả mối quan hệ bình thường
với các phép đo khác. Số dư thu được từ các bộ khác nhau chỉ ra những lỗi ban
đầu ( phôi thai ) trong hệ thống kỹ thuật. Hầu hết sự phát triển sử dụng phân tích
dư thừa như thể hiện trong hình dưới được hình thành dựa trên 1 quá trình còn
lại yêu cầu phải kiểm tra thống kê và đưa ra các quyết định để phát hiện.
18. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
17
Hình 9 : Các giai đoạn của mô hình chuẩn đoán và phát hiện lỗi cơ bản
Phần dư, như đã đề cập ở trên, được tạo ra để xác định lỗi cũng có thể phản ứng
với sự hiện diện của tiếng ồn, nhiễu loạn và mô hình lỗi. Ảnh hưởng đến phần dư
của các nguồn là khía cạnh quan trọng nhất trong thiết kế các thuật toán chuẩn
đoán và phát hiện như : để đối phó với các ảnh hưởng của tiếng ồn, phần dư có
thể được lọc và kĩ thuật thống kê có thể được áp dụng đến việc đánh giá; hoặc
tách nhiễu loạn có thể được xậy dựng để thiết kế máy phát điện còn lại, nhưng
nó cạnh tranh với tăng cường cô lập để thiết kế tự do có sẵn. Đối với các thế hệ
còn lại, có 4 phương pháp tiếp cận chồng chéo dựa trên phát hiện và cô lập lỗi đó
là : Lọc Kalman, quan sát chuẩn đoán, quan hệ chẳn lẻ và tham số ước lượng.
2.4.3 Các kĩ thuật phát hiện lỗi động cơ
Bảng sau giới thiệu các kĩ thuật phát hiện lỗi động cơ
Kĩ thuật phát hiện lỗi Lỗi được phát hiện
MSCA Lỗi ổ trục, rotor, stator, rung
Biến đổi Park Lỗi ổ trục và stator
Các mạng nơ-ron nhân tạo Lỗi ổ trục và lỗi rotor
Phân tích wavelet Lỗi ổ trục, rotor, stator và rung
Phương pháp phần tử hữu hạn Lỗi rotor, stator và rung
Phân tích và kiểm tra rung Lỗi ổ trục và rung
Chuyển đổi Concordia Lỗi ổ trục
Phân tích từ trường bên ngoài Lỗi rotor
Tham khảo nhiều khung lý thuyết Lêch tâm trục
Kĩ thuật phân hủy điện Lỗi stator
19. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
18
Lý thuyết chuyển đổi KU Lỗi staror
Phương pháp thời gian điểm về
không
Lỗi stator
phương pháp phân tích cách thức Lỗi rung
Tùy vào mỗi loại lỗi thì người ta sử dụng các kĩ thuật khác nhau, nhưng trên thực tế
thì người ta chủ yếu sử dụng các phương pháp như phân tích và kiểm tra độ rung,
wavelet... vì như trình bày ở trên thì những lỗi này chiếm xác suất lớn khi có lỗi xảy
ra.
20. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
19
Kết Luận
Giám sát các trạng thái của máy bị hỏng hóc đóng một vai trò quan trong
trong lĩnh vực công nghiệp .Điều này đặc biệt quan trọng với các loại máy như máy
bay và tàu thủy, nếu chúng bị lỗi có thể dẫn đến những tình huống nguy cấp . Nó
cũng rất quan trọng trong nghành công nghiệp sản xuất, từ khi một máy sản xuất xấu
có thể sản xuất nhiều sản phẩm bị lỗi nguy hiểm đến người tiêu dùng . Hơn thế nữa,
việc giám sát hiệu quả các trạng thái của máy sẽ làm giảm chi phí hoạt động và vận
hành, và cung cấp một cải tiến quan trọng trong lợi ích của máy móc. Giám sát trạng
thái cho phép phát hiện lỗi và chuẩn đoán một vài lỗi biết trước và nó có những lợi
ích đáng chú ý như : giảm chi phí bảo trì, tăng tính sẵn sãng của máy và cải thiện tính
an toàn.
21. GVHD : TS. Đỗ Văn Tuấn SVTH : Nguyễn Thị Hương
20
Tài Liệu Tham khảo
Báo cáo có sử dụng một số bài báo khoa học sau đây :
- Fault diagnostic and monitoring methods of induction motor : a review
- Fault Detection and Diagnosis for Induction Motor: Investigation and Solution
Approaches