1. Trang 1
CHÖÔNG : PHAÂN TÍCH BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH DOANH NGHIEÄP
1 KHAÙI QUAÙT CHUNG VEÀ PHAÂN TÍCH TAØI CHÍNH :
1.1 Khaùi nieäm :
Phaân tích taøi chính laø vaán ñeà heát söùc quan troïng trong vieäc ñaùnh giaù tình hình taøi chính doanh
nghieäp. phaân tích taøi chính ñöôïc hieåu nhö quaù trình kieåm tra, xem xeùt caùc soá lieäu taøi chính hieän haønh
vaø quaù khöù nhaèm ñaùnh giaù khaùi quaùt vaø toaøn dieän caùc maët hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, thaáy roõ
nhöõng ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, döï tính caùc ruûi ro vaø nhöõng tieàm naêng cuûa doanh nghieäp trong töông lai.
Phaân tích taøi chính laø söû duïng caùc phöông phaùp vaø caùc coâng cuï cho pheùp xöû lyù caùc thoâng tin keá
toaùn vaø thoâng tin khaùc veà quaûn lyù nhaèm ñaùnh giaù tình hình taøi chính cuûa moät doanh nghieäp, ñaùnh giaù
ruûi ro, möùc ñoä vaø chaát löôïng hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp ñoù.
1.2 Muïc tieâu phaân tích taøi chính :
1.2.1 Ñoái vôùi nhaø quaûn trò :
Phaân tích taøi chính nhaèm ñaùnh giaù hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp, xaùc ñònh ñieåm maïnh,
ñieåm yeáu cuûa doanh nghieäp töø ñoù laøm cô sôû ñònh höôùng cho caùc quyeát ñònh cuûa giaùm ñoác taøi chính
nhö quyeát ñònh ñaàu tö, taøi trôï, phaân phoái lôïi nhuaän vaø ñöa ra caùc döï baùo veà taøi chính : keá hoaïch ñaàu
tö, ngaân quyõ, kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng quaûn lyù.
1.2.2 Ñoái vôùi nhaø ñaàu tö :
Nhaø ñaàu tö caàn bieát tình hình thu nhaäp cuûa chuû sôû höõu, lôïi töùc coå phaàn vaø giaù trò taêng theâm cuûa
voán ñaàu tö. Hoï quan taâm tôùi phaân tích taøi chính ñeå nhaän bieát khaû naêng sinh laõi cuûa doanh nghieäp. ñoù
laø moät trong nhöõng caên cöù quan troïng ñeå giuùp hoï ra quyeát ñònh boû voán vaøo doanh nghieäp hay khoâng.
1.2.3 Ñoái vôùi ngöôøi cho vay :
Phaân tích taøi chính ñeå nhaän bieát khaû naêng vay vaø traû nôï cuûa khaùch haøng, cô caáu nôï cuûa doanh
nghieäp. Xem xeùt doanh nghieäp thöïc söï coù nhu caàu vay voán hay khoâng, tieàn vay söû duïng coù hieäu quaû
khoâng ?...
1.2.4 Ñoái vôùi cô quan nhaø nöôùc :
Cô quan thueá, taøi chính, chuû quaûn,… qua phaân tích cho thaáy thöïc traïng veà taøi chính cuûa doanh
nghieäp, treân cô sôû ñoù, cô quan thueá seõ tính toaùn chính xaùc möùc thueá maø doanh nghieäp phaûi noäp, cô
quan taøi chính, chuû quaûn seõ coù bieän phaùp quaûn lyù hieäu quaû hôn.
1.3 Caùc giai ñoaïn phaân tích taøi chính :

2. Trang 2
1.4 Thoâng tin söû duïng trong phaân tích taøi chính :
- Thoâng tin keá toaùn trong noäi boä doanh nghieäp laø nguoàn thoâng tin quan troïng nhaát. Thoâng tin
keá toaùn ñöôïc phaûn aùnh ñaày ñuû trong caùc baùo caùo keá toaùn : baûng caân ñoái keá toaùn, baùo caùo
keát quaû kinh doanh vaø baùo caùo löu chuyeån tieàn teä.
- Thoâng tin beân ngoaøi doanh nghieäp : thoâng tin lieân quan ñeán traïng thaùi neàn kinh teá, cô hoäi
kinh doanh, laõi suaát, thoâng tin veà ngaønh kinh doanh, vò trí nhaø trong neàn kinh teá, cô caáu
ngaønh, caùc saûn phaåm ngaønh, coâng ngheä, … thoâng tin phaùp lyù, vaên baûn cheá ñoä môùi cuûa
nhaø nöôùc, chính saùch thueá…
2 PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH :
Ñeå ñaùnh giaù tình hình taøi chính cuûa moät doanh nghieäp coù theå söû duïng nhieàu phöông phaùp phaân
tích :
2.1 Phöông phaùp tyû soá :
Laø moät phöông phaùp quan troïng noù cho pheùp coù theå xaùc ñònh roõ cô sôû, nhöõng moái quan heä keát
caáu vaø xu theá quan troïng veà tình hình taøi chính cuûa doanh nghieäp.
Caùc tyû soá laø nhöõng coâng cuï chính trong kyõ thuaät phaân tích. Caùc tyû soá taùi chính phaûn aùnh ñaëc
tröng taøi chính cuûa moät doanh nghieäp vaø ñöôïc chia ra laøm 5 loaïi chuû yeáu nhö sau :
- Tyû soá khaû naêng thanh toaùn
- Tyû soá keát caáu taøi chính cuûa doanh nghieäp
- Tyû soá hoaït ñoäng kinh doanh
- Tyû soá khaû naêng sinh lôøi
- Tyû soá giaù thò tröôøng
3 NGUOÀN TAØI LIEÄU SÖÛ DUÏNG CHO VIEÄC PHAÂN TÍCH :
3.1 Baûng caân ñoái keá toaùn :

3. Trang 3
Laø moät baùo caùo taøi chính moâ taû tình traïng taøi chính cuûa doanh nghieäp taïi moät thôøi ñieåm nhaát
ñònh. Baûng caân ñoái keá toaùn ñöôïc trình baøy döôùi daïng baûng caân ñoái soá dö c1c taøi khoaûn keá toaùn vaø
chia laøm 2 phaân.
- Phaàn taøi saûn : Phaûn aùnh toaøn boä tình hình taøi saûn cuûa doanh nghieäp taïi thôøi ñieåm nhaát ñònh,
bao goàm : voán baèng tieàn, ñaàu tö chöùng khoaùn ngaén haïn, khoaûn phaûi thu, khoaûn öùng tröôùc vaø
traû tröôøc, haøng toàn kho, taøi saûn coá ñònh, ñaàu tö daøi haïn, …
- Phaàn nguoàn voán : phaûn aùnh toaøn boä nguoàn voán hình thaønh neân taøi saûn cuûa doanh nghieäp, bao
goàm nôï phaûi traû ngaén haïn vaø daøi haïn vaø nguoàn voán chuû sôû höõu.
3.2 Baûng baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh :
Phaûn aùnh keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp trong moät khoaûn thôøi gian nhaát ñònh.
Baûng naøy ñöôïc chia laøm 3 phaàn :
- Phaàn 1 : Laõi (loã) phaûn aùnh toaøn boä laõi loã hoaït ñoäng kinh doanh, caùc hoaït ñoäng taøi chính, hoaït
ñoäng baát thöôøng cuûa doanh nghieäp trong moät thôøi kyø nhaát ñònh.
- Phaàn 2 : Tình hình thöïc hieän nghóa vuï vôùi ngaân saùch nhaø nöôùc bao goàm soá coøn phaûi noäp ñaàu
kyø, soá phaûi noäp trong kyø, soá ñaõ noäp trong kyø vaø soá coøn phaûi noäp cuoái kyø.
- Phaàn 3 : Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø, ñöôïc hoaøn laïi, ñöôïc mieãn giaûm.
3.3 Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä
Laø moät baùo caùo taøi chính toång hôïp phaûn aùnh vieäc hình thaønh vaø söû duïng löôïng tieàn phaùt sinh
trong kyø baùo caùo cuûa doanh nghieäp ñöôïc laäp theo 2 phöông phaùp laø giaùn tieáp vaø tröïc tieáp.
Noäi dung baùo caùo löu chuyeån tieàn teä goàm 3 phaàn :
- Phaàn 1 : Löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh : phaûn aùnh toaøn boä doøng tieàn
thu vaøo vaø chi ra lieân quan tröïc tieáp ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
- Phaàn 2 : löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng ñaàu tö : phaûn aùnh toaøn boä doøng tieàn thu vaø chi lieân
quan ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö cuûa doanh nghieäp nhö ñaàu tö cô sôû vaät chaát kyõ thuaät, ñaàu tö môû
roäng saûn xuaát, cô sôû haï taàng, mua saém taøi saûn coá ñònh,…
- Phaàn 3 : Löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng taøi chính : phaûn aùnh doøng tieàn vaøo vaø ra lieân quan
ñeán hoaït ñoäng taêng giaûm voán chuû sôû höõu nhö goùp voán, vay voán, nhaän voán lieân doanh, phaùt
haønh coå phieáu, traùi phieáu, traû nôï vay, …
Löu chuyeån tieàn thuaàn trong kyø laø keát quaû toång hôïp cuûa löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng kinh doanh,
ñaàu tö vaø taøi chính.
4 NOÄI DUNG PHAÂN TÍCH :
4.1 Phaân tích chung tình hình taøi chính :

4. Trang 4
Phaân tích chung tình hình taøi chính laø ñaùnh giaù khaùi quaùt söï bieán ñoäng cuoái kyø so vôùi ñaàu kyø veà
taøi saûn vaø nguoàn voán cuûa doanh nghieäp, ñoàng thôøi xem xeùt moái quan heä caân ñoái giöõa taøi saûn vaø
nguoàn voán nhaèm ruùt ra nhaän xeùt ban ñaàu veà tình hình taøi chính cuûa doanh nghieäp.
4.1.1 Ñaùnh giaù khaùi quaùt söï bieán ñoäng veà taøi saûn vaø nguoàn voán :
Ñöôïc thöïc hieän baèng caùch :
So saùnh toång taøi saûn ñaàu kyø vaø cuoái kyø ñeå ñaùnh giaù söï bieán ñoäng veà quy moâ cuûa doanh
nghieäp, ñoàng thôøi so saùnh giaù trò vaø tyû troïng cuûa caùc boä phaän taïo thaønh taøi saûn ñaàu kyø vaø
cuoái kyø ñeå thaáy nguyeân nhaân ban ñaàu daãn ñeán tình hình treân.
So saùnh toång nguoàn voán ñaàu kyø vaø cuoái kyø ñeá ñaùnh giaù möùc ñoä huy ñoäng voán ñaûm baûo
cho quaù trình saûn xuaát kinh doanh, ñoàng thôøi so saùnh giaù trò vaø tyû troïng cuûa caùc boä phaän
taïo thaønh nguoàn voán ñeå thaáy nguyeân nhaân ban ñaàu daãn ñeán tình hình treân
4.1.2 Phaân tích tính caân ñoái giöõa taøi saûn vaø nguoàn voán :
Phaân tích tính caân ñoái giöõa taøi saûn vaø nguoàn voán laø xem xeùt moái quan heä giöõa t2i saûn vaø nguoàn
voán nhaèm ñaùnh giaù khaùi quaùt tình hình phaân boå, huy ñoäng vaø söû duïng caùc loaïi voán ñaûm baûo cho hoaït
ñoäng saûn xuaát kinh doanh.
Xeùt veà maët lyù thuyeát thì nguoàn voán chuû sôû höõu cuûa doanh nghieäp phaûi ñuû ñaûm baûo trang traûi cho
caùc taøi saûn vaø hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa doanh nghieäp maø khoâng phaûi ñi vay hay chieám duïng. Tuy
nhieân, ñieàu naøy khoù xaûy ra trong thöïc teá maø thöôøng xaûy ra trong caùc tình huoáng sau :
- Nguoàn voán chuû sôû höõu khoâng ñöôïc söû duïng heát neân bò caùc ñôn vò khaùc chieám duïng. Tröôøng
hôïp naøy ít xaûy ra.
- Nguoàn voán chuû sôû höõu khoâng ñuû trang traûi cho hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp neân phaûi ñi vay
hoaëc chieám duïng töø caùc ñôn vò khaùc.
4.2 Phaân tích tình hình taøi saûn :
Phaân tích tình hình taøi saûn laø ñaùnh giaù söï bieán ñoäng caùc boä phaân caáu thaønh taøi saûn trong toång taøi
saûn cuûa doanh nghieäp, töø ñoù ñaùnh giaù ñöôïc trình ñoä söû duïng voán, vieäc phaân boå voán coù hôïp lyù khoâng
vaø ñeà ra caùc bieän phaùp khaéc phuïc nhaèm naâng cao hieäu quaû söû duïng voán.
4.2.1 Taøi saûn löu ñoäng vaø ñaàu tö ngaén haïn :
a. Voán baèng tieàn :
Voán baèng tieàn giaûm ñöôïc ñaùnh giaù laø tích cöïc vì noù laøm taêng voøng quay voán, naâng cao
hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh. Tuy nhieân neáu voán baèng tieàn quaù ít cuõng seõ aûnh höôûng ñeán
khaû naêng thanh toaùn nhanh cuûa doanh nghieäp.
b. Ñaàu tö taøi chính ngaén haïn

5. Trang 5
Laø giaù trò nhöõng khoaûn ñaàu tö coù thôøi haïn döôùi 1 naêm nhö giaù trò caùc chöùng khoaùn ngaén
haïn, cho vay voán ngaén haïn… caùc khoaûn naøy taêng leân chöùng toû doanh nghieäp coù nguoàn voán
ngaén haïn taïm thôøi nhaø roãi vaø thöïc hieän ñaàu tö ñeå sinh lôïi.
c. Caùc khoaûn phaûi thu :
Laø giaù trò taøi saûn cuûa doanh nghieäp bò caùc ñôn vò khaùc chieám duïng. Caùc khoaûn phaûi thu
giaûm ñöôïc ñaùnh giaù laø toát. Tuy nhieân neáu caùc khoaûn phaûi thu taêng thì coøn tuyø thuoäc vaøo
chính saùch baøn haøng cuûa doanh nghieäp trong töøng thôøi kyø môùi keát luaän ñöôïc toát hay xaáu.
d. Haøng toàn kho :
Haøng toàn kho taêng neáu doanh nghieäp môû roäng quy moâ saûn xuaát hoaëc do caàn döï tröõ haøng
theo muøa vuï ñöôïc ñaùnh giaù laø hôïp lyù. Tuy nhieân neáu döï tröõ vaät tö quaù möùc, saûn phaåm dôõ
dang lôùn, thaønh phaåm toàn kho chaäm luaân chuyeån ñöôïc ñaùnh giaù laø khoâng toát.
Haøng toàn kho giaûm do thu heïp quy moâ saûn xuaát hoaëc do thieáu voán, nguyeân vaät lieäu ñeå saûn
xuaát laø khoâng toát. Coøn neáu giaûm do doanh nghieäp ñaåy maïnh hoaït ñoäng tieâu thuï saûn phaåm,
môû roäng thò tröôøng thì ñöôïc ñaùnh giaù laø toát.
4.2.2 Taøi saûn coá ñònh vaø ñaàu tö daøi haïn :
Ñeå ñaùnh giaù tình hình bieán ñoäng cuõng nhö hieäu quaû söû duïng TSCÑ caàn phaûi caên cöù vaøo ñaëc ñieåm
loaïi hình doanh nghieäp vaø thoâng qua caùc tyû soá taøi chính.
a. Taøi saûn coá ñònh :
Xu höôùng chung cuûa quaù trình phaùt trieån ñoái vôùi caùc doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh laø
TSCÑ phaûi taêng veà soá tuyeät ñoái laãn tyû troïng. Tuy nhieân khoâng phaûi luùc naøo TSCÑ taêng cuõng
toát, chaúng haïn khi doanh nghieäp quaù taäp trung vaøo vieäc ñaàu tö xaây döïng mua saém maùy moùc
thieát bò daãn ñeán thieáu voán cho nguyeân vaät lieäu hoaëc ñaàu tö nhöõng saûn phaåm khoâng tieâu thuï
ñöôïc daãn ñeán laõng phí voán.
b. Ñaàu tö taøi chính daøi haïn :
Laø giaù trò nhöõng khoaûn ñaàu tö daøi haïn nhö goùp voán lieân doanh lieân keát hoaëc cho vay daøi haïn.
Giaù trò naøy taêng leân chöùng toû doanh nghieäp môû roäng hoaït ñoäng ñaàu tö ra beân ngoaøi. Tuy nhieân
cuõng caàn phaûi xem xeùt ñeán hieäu quaû hoaït ñoäng ñaàu tö.
c. Chi phí xaây döïng cô baûn :
Chi phí xaây döïng cô baûn taêng leân, coù theå do doanh nghieäp ñaàu tö xaây döïng theâm hoaëc tieán
haønh söûa chöõa lôùn TSCÑ, ñaây laø bieåu hieän toát nhaèm taêng cöôøi quy moâ cuûa TSCÑ. Tuy nhieân
caàn chuù yù ñeán tieán ñoä thi coâng vaø hoaøn thaønh coâng trình, neáu keùo daøi seõ daãn ñeán laõng phí
voán vaø vieäc ñaàu tö seõ keùm hieäu quaû.
4.3 Phaân tích tình hình nguoàn voán :

6. Trang 6
Phaân tích tình hình nguoàn voán laø ñaùnh giaù söï bieán ñoäng caùc loaïi nguoàn voán cuûa doanh nghieäp
nhaèm thaáy ñöôïc tình hình huy ñoäng, tình hình söû duïng caùc loaïi voán vaø cô caáu taøi chính cuûa doanh
nghieäp.
4.3.1 Nôï phaûi traû :
Nôï phaûi traû giaûm veà soá tuyeät ñoái cuõng nhö tyû troïng trong khi toång nguoàn voán cuûa doanh nghieäp
taêng leân ñöôïc ñaùnh giaù laø tích cöïc nhaát vìe theå hieän khaû naêng töï chuû veà taøi chính cuûa doanh nghieäp
cao. Tuy nhieân, tröôøng hôïp nôï phaûi traû taêng leân cuõng chöa haún laø khoâng toát, khi doanh nghieäp môû
roäng quy moâ saûn xuaát, nguoàn voán chuû sôû höõu taêng leân nhöng khoâng ñaùp öùng ñuû nhu caàu thì vieäc taêng
nôï phaûi traû laø hôïp lyù.
Ñeå ñaùnh giaù roõ raøng hôn caàn phaân tích caùc khoaûn muïc trong nôï phaûi traû bao goàm vay ngaén haïn,
caùc khoaûn voán chieám duïng nhö phaûi traû nhaø cung caáp, phaûi noäp ngaân saùch, phaûi traû coâng nhaân vieân,
nôï dfaøi haïn ñeán haïn traû.
4.3.2 Nguoàn voán chuû sôû höõu :
Nguoàn voán chuû sôû höõu taêng leân veà soá tuyeät ñoái laãn tyû troïng ñöôïc ñaùnh giaù laø tích cöïc vì tình hình
taøi chính cuûa doanh nghieäp bieán ñoäng theo xu höôùng toát, bieåu hieän hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh taêng.
Nguoàn voán chuû sôû höõu taêng coù theå laø do boå sung töø lôïi nhuaän giöõ laïi hoaëc do nhaän goùp voán lieân
doanh lieân keát. Ñaây laø bieåu hieän tích cöïc cho thaáy möùc phaán ñaáu cuûa doanh nghieäp trong vieäc naâng
cao hieäu quaû kinh doanh.
Neáu nguoàn voán chuû sôû höõu taêng veà soá tuyeät ñoái, giaûm veà tyû troïng coù nghóa laø nôï phaûi traû taêng leân
vôùi toác ñoä lôùn hôn. Coøn neáu nguoàn voán chuû sôû höõu giaûm ñaây laø bieåu hieän khoâng toát, doanh nghieäp caàn
xem xeùt laïi vieäc söû duïng voán cuõng nhö coâng taùc huy ñoäng voán ñaõ thöïc söï mang laïi hieäu quaû cao nhaát
chöa.

7. Trang 7
4.4 Phaân tích caùc tyû soá taøi chính :
BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN NGAØY 31/12 COÂNG TY ABC
Ñôn vò: trieäu ñoàng
TAØI SAÛN N-1 N NGUOÀN VOÁN N-1 N
I. TSLÑ & ÑTNH 55,600 80,100 I. Nôï phaûi traû 32,700 57,400
1. Tieàn maët 4,000 3,900 1. Nôï ngaén haïn 20,500 45,500
2. Caùc khoaûn phaûi thu 18,500 29,500 - Vay ngaén haïn 5,100 18,200
3. Haøng toàn kho 33,100 46,700 - Phaûi traû ngöôøi baùn 10,300 20,000
- Phaûi noäp NSNN 5,100 7,300
II. TSCÑ & ÑTDH 15,400 16,200 2. Nôï daøi haïn 12,200 11,900
1. TSCÑ (Nguyeân giaù) 20,100 22,900 II. Nguoàn voán chuû sôû höõu 38,300 38,900
- Khaáu hao 4,700 6,700 1. Voán ñieàu leä 23,300 23,300
2. Lôïi nhuaän giöõ laïi 15,000 15,600
Toång taøi saûn 71,000 96,300 Toång nguoàn voán 71,000 96,300
BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH
Ñôn vò: trieäu ñoàng
CHÆ TIEÂU N-1 N
Doanh thu baùn haøng vaø cung caáp dòch vuï (A) 190,000 210,000
Caùc khoaûn giaûm tröø (B) 5,300 14,300
- Giaûm giaù haøng baùn 500 800
- Thueá tieâu thuï ñaëc bieät, thueá XNK 4,800 6,300
1. Doanh thu thuaàn (A)-(B) 184,700 195,700
2. Giaù voán haøng baùn 153,500 168,800
3. Lôïi nhuaän goäp(1)-(2) 31,200 26,900
4. Thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính 0 0
5. Chi phí hoaït ñoäng taøi chính 1,750 2,970
- Laõi vay phaûi traû 1,750 2,970
6. Chi phí baùn haøng 15,300 16,900
7. Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp 3,600 5,700
8. Lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh
(3)+(4)-(5)-(6+7)
10,550 1,330
10. Lôïi nhuaän tröôùc thueá 10,550 1,330
11. Thueá thu nhaäp doanh nghieäp (25%)x (10) 2,637.5 332.5
12. Lôïi nhuaän sau thueá (10)-(11) 7,912.5 997.5
- Lôïi nhuaän giöõ laïi 4,750 600
4.4.1. Caùc tyû soá veà khaû naêng thanh toaùn

8. Trang 8
Chæ tieâu naøy laø thöôùc ño khaû naêng coù theå traû nôï cuûa chuû doanh nghieäp khi caùc khoaûn nôï
ñeán haïn, noù cho bieát möùc ñoä caùc khoaûn nôï cuûa caùc chuû nôï ngaén haïn ñöôïc trang traûi baèng caùc
taøi saûn coù theå chuyeån thaønh tieàn trong moät giai ñoaïn töông ñöông vôùi thôøi haïn cuûa caùc khoaûn
nôï ñoù (thoâng thöôøng döôùi moät naêm).
a. Khaû naêng thanh toaùn hieän thôøi
Tyû soá khaû naêng thanh toaùn hieän thôøi laø coâng cuï ño löôøng khaû naêng thanh toaùn nôï ngaén
haïn. Tyû soá naøy taêng leân coù theå tình hình taøi chính ñöôïc caûi thieän toát hôn nhöng cuõng coù theå laø
do haøng toàn kho bò öù ñoïng… Ñeå bieát nguyeân nhaân chính xaùc caàn nghieân cöùu tæ mæ caùc khoaûn
muïc cuûa TSLÑ vaø nôï phaûi traû
traûphaûiNôï
ÑTNHvaøTSLÑ
thôøihieäntoaùnthanhnaêngkhaûsoáTyû =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC
Naêm N-1 = 55.600 / 20.500 = 2,71 (Tyû leä taêng TSLÑ: 44%)
Naêm N = 80.100 / 45.500 = 1,76 (Tyû leä taêng nôï ngaén haïn: 122%)
Tyû soá trung bình ngaønh laø 2,5
Nhaän xeùt
Tyû soá thanh toaùn hieän thôøi naêm nay thaáp hôn naêm tröôùc vaø thaáp hôn möùc trung bình
ngaønh, ñieàu naøy cho thaáy:
- Coù theå doanh thu naêm nay taêng hoaëc do haøng saûn xuaát ra khoâng baùn ñöôïc.Trong khi
ñoù nôï ngaén haïn taêng vôùi toác ñoä lôùn hôn so vôùi toác ñoâï taêng caùc khoaûn phaûi thu vaø
haøng toàn kho.
- Neáu so vôùi trung bình ngaønh coâng ty chæ caàn 40% TSLÑ ñeå trang traûi caùc khoaûn nôï
ñeán haïn nhöng coâng ty ñaõ duøng tôùi 56,8% giaù trò TSLÑ môùi ñuû thanh toaùn. Ñaây laø
vaán ñeà coâng ty caàn löu yù trong thôøi gian tôùi.
b. Khaû naêng thanh toaùn nhanh
Laø tyû soá giöõa caùc taøi saûn quay voøng nhanh vôùi nôï ngaén haïn, noù cho bieát khaû naêng
hoaøn traû caùc khoaûn nôï ngaén haïn khoâng phuï thuoäc vaøo vieäc baùn taøi saûn döï tröõ (haøng toàn kho).
traûphaûiNôï
khotoànHaøng-ÑTNHvaøTSLÑ
nhanhtoaùnthanhnaêngkhaûsoáTyû =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC
Naêm N-1 = (55.600 - 33.100) / 20.500 = 1,09 (laàn)
Naêm N = (80.100 - 46.700) / 45.500 = 0,73 (laàn)

9. Trang 9
Tyû soá trung bình ngaønh laø 1,0
Nhaän xeùt
Tyû soá thanh toaùn nhanh naêm N thaáp hôn naêm N-1 vaø thaáp hôn trung bình ngaønh.
Nguyeân nhaân laø do haøng toàn kho taêng leân ñaùng keå nhöng thaáp hôn toác ñoä taêng caùc khoaûn
nôï ngaén haïn. Trong khi ñoù tieàn haàu nhö khoâng ñoåi, caùc khoaûn phaûi thu taêng leân phaàn naøo.
4.4.2. Caùc tyû soá veà cô caáu taøi chính
Tyû soá naøy ñöôïc duøng ñeå ño löôøng phaàn voán goùp cuûa caùc chuû sôû höõu so vôùi phaàn taøi trôï
cuûa caùc chuû nôï ñoái vôùi doanh nghieäp.
a. Tyû soá nôï treân toång taøi saûn (Heä soá nôï)
Tyû soá naøy ñöôïc söû duïng ñeå xaùc ñònh nghóa vuï cuûa chuû doanh nghieäp ñoái vôùi caùc chuû nôï.
Thoâng thöôøng caùc chuû nôï thöôøng thích moät tyû soá nôï vöøa phaûi, coøn caùc chuû sôû höõu laïi muoán coù
moät tyû soá nôï cao vì hoï muoán gia taêng lôïi nhuaän nhanh.
saûntaøiToång
nôïToång
nôïsoáTyû =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC
Naêm N-1 = 32.700 / 71.000 = 46,1%
Naêm N = 57.400 / 96.300 = 59,6 %
Tyû soá trung bình ngaønh laø 50%
Nhaän xeùt:
Tyû soá nôï naêm N cao hôn so vôùi naêm N-1 vaø cao hôn so vôùi trung bình ngaønh
- Nguyeân nhaân chuû yeáu laø do taêng caùc khoaûn nôï ngaén haïn.
- Tyû soá nôï naêm nay theå hieän baát lôïi ñoái vôùi caùc chuû nôï nhöng laïi coù lôïi cho chuû sôû
höõu neáu ñoàng voán ñöôïc söû duïng coù khaû naêng sinh laõi cao. Ñeå coù ñöôïc nhaän xeùt ñuùng ñaén
veà chæ tieâu naøy caàn keát hôïp vôùi caùc tyû soá khaùc. Tuy nhieân doanh nghieäp khoù coù theå huy
ñoäng tieàn vay ñeå tieán haønh saûn xuaát kinh doanh trong thôøi gian tôùi.
b. Khaû naêng thanh toaùn laõi vay
Tyû soá naøy ñöôïc duøng ñeå ño löôøng möùc ñoä maø lôïi nhuaän phaùt sinh do vieäc söû duïng voán
ñeå ñaûm baûo khaû naêng traû laõi vay nhö theá naøo. Vieäc khoâng traû ñöôïc caùc khoaûn nôï naøy theå hieän
khaû naêng doanh nghieäp coù nguy cô phaù saûn.
vayLaõi
vaylaõivaøthueátröôùcnhuaänLôïi
vaylaõitoaùnthanhnaêngkhaûsoáTyû =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC:

10. Trang 10
Naêm N-1 = 12.300 / 1.750 = 7,02
Naêm N = 4.300 / 2.970 = 1,45
Tyû soá trung bình ngaønh laø 7,7
Nhaän xeùt
Tyû soá khaû naêng thanh toaùn laõi vay naêm nay thaáp hôn naêm tröôùc vaø thaáp hôn nhieàu so vôùi
trung bình ngaønh cho thaáy khaû naêng sinh lôïi cuûa ñoàng voán khoâng cao nghóa laø hieäu quaû söû
duïng voán thaáp. Nhö vaäy, coâng ty ABC khoù coù theå vay tieáp ñöôïc nöõa vì tyû soá nôï quaù cao trong
khi khaû naêng traû laõi vay quaù thaáp.
4.4.3. Caùc tyû soá veà khaû naêng hoaït ñoäng
Caùc tyû soá naøy ñöôïc duøng ñeå ño löôøng khaû naêng toå chöùc vaø ñieàu haønh doanh nghieäp,
ñoàng thôøi coøn duøng ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû söû duïng taøi saûn (taøi saûn coá ñònh vaø taøi saûn löu
ñoäng).
a. Voøng quay haøng toàn kho
Ñeå ño löôøng tính chaát hôïp lyù vaø caân ñoái cuûa haøng toàn kho laø so saùnh noù vôùi doanh thu
trong naêm ñeå tính soá voøng quay haøng toàn kho.
khotoànHaøng
thuaànthuDoanh
khotoànhaøngquayvoøngSoá =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC:
Naêm N-1 = 187.700 / 33.100 = 5,58
Naêm N = 195.700 / 46.700 = 4,19
Tyû soá trung bình ngaønh laø 9
Nhaän xeùt
Soá voøng quay döï tröõ naêm nay thaáp hôn naêm tröôùc vaø thaáp hôn nhieàu so vôùi trung bình
ngaønh. Ñieàu naøy chöùng toû söï baát hôïp lyù vaø keùm hieäu quaû trong hoaït ñoäng quaûn lyù toàn kho cuûa
coâng ty. Beân caïnh ñoù caàn xem xeùt khaâu saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm ñeå ñöa ra giaûi phaùp
kòp thôøi.
b. Kyø thu tieàn bình quaân
Ñöôïc duøng ñeå ño löôøng khaû naêng thu hoài voán trong thanh toaùn, cho thaáy khi tieâu thuï thì
bao laâu doanh nghieäp thu ñöôïc tieàn.
thuaànthuDoanh
360xthuphaûikhoaûnCaùc
quaânbìnhtieànthuKyø =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC:
Naêm N-1 = (18.500 x 360) / 184.700 = 36

11. Trang 11
Naêm N = (29.500 x 360) / 195.700 = 54,3
Möùc trung bình ngaønh laø 32
Nhaän xeùt
Kyø thu tieàn bình quaân naêm nay cao hôn so vôùi naêm tröôùc vaø quaù cao so vôùi trung bình
ngaønh. Ñaây laø vaán ñeà ñaùng chuù yù vì doanh thu haàu nhö taêng khoâng ñaùng keå chöùng toû voán
bò öù ñoïng lôùn trong khaâu thanh toaùn, trong khi thò tröôøng tieâu thuï khoù tieán trieån ñöôïc.
Tuy nhieân khi phaân tích chæ tieâu naøy caàn phaân tích chi tieát ñònh kyø nhöõng khoaûn phaûi thu
töø ñoù môùi ñöa ra keát luaän.
c. Hieäu suaát söû duïng taøi saûn coá ñònh
Chæ tieâu naøy cho bieát moät ñoàng taøi saûn coá ñònh taïo ra ñöôïc bao nhieâu ñoàng doanh thu
trong naêm.
TSCÑNG
thuaànthuDoanh
TSCÑduïngsöûsuaátHieäu =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC:
Naêm N-1 = 184.700 / 15.400 = 12
Naêm N = 195.700 / 16.200 = 12,1
Möùc trung bình ngaønh laø 5
Nhaän xeùt
Hieäu suaát söû duïng TSCÑ cuûa coâng ty cao hôn so vôùi trung bình ngaønh chöùng toû coâng ty
söû duïng TSCÑ coù hieäu quaû baèng caùch naâng cao naêng suaát lao ñoäng, taän duïng toái ña coâng suaát
cuûa TSCÑ.
d. Hieäu suaát söû duïng toång taøi saûn (Voøng quay taøi saûn)
Chæ tieâu naøy phaûn aùnh hieäu suaát söû duïng toång taøi saûn cuûa doanh nghieäp nghóa laø trong
moät naêm giaù trò taøi saûn cuûa doanh nghieäp quay ñöôïc bao nhieâu laàn.
saûntaøiToång
thuaànthuDoanh
saûntaøiquayVoøng =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC:
Naêm N-1 = 184.700 / 71.000 = 2,6
Naêm N = 195.700 / 96.300 = 2,03
Möùc trung bình ngaønh laø 3
Nhaän xeùt

12. Trang 12
Hieäu suaát söû duïng toång taøi saûn naêm nay thaáp hôn naêm tröôùc vaø thaáp hôn trung bình
ngaønh, chöùng toû hieäu quaû söû duïng taøi saûn löu ñoäng thaáp, coâng ty caàn coù bieän phaùp caûi thieän
tình hình naøy.
4.4.4 Caùc tyû soá veà doanh lôïi
Laø chæ tieâu veà tyû suaát lôïi nhuaän phaûn aùnh keát quaû cuûa haøng loaït chính saùch vaø quyeát ñònh
vaø hieäu naêng quaûn lyù cuûa doanh nghieäp.
a. Doanh lôïi tieâu thuï (Return on sale)
ROS phaûn aùnh möùc sinh lôøi treân doanh thu hay laø soá lôïi nhuaän sau thueá trong 100 ñoàng
doanh thu.
thuaànthuDoanh
thueásaunhuaänLôïi
thuïtieâulôïiDoanh =
AÙp duïng vaøo coâng ty ABC:
Naêm N-1 = 7.912,5 / 184.700 = 4,28%
Naêm N = 997,5 / 195.700 = 0,51%
Tyû leä trung bình ngaønh laø 2,9%
Nhaän xeùt
Doanh lôïi tieâu thuï naêm nay thaáp hôn nhieàu so vôùi naêm tröôùc vaø thaáp hôn möùc trung bình
ngaønh. Nguyeân nhaân laø do naêm N doanh thu tieâu thuï taêng khoâng ñaùng keå trong khi ñoù chi phí
baùn haøng vaø chi phí quaûn lyù taêng vôùi toác ñoä lôùn daãn ñeán lôïi nhuaän sau thueá giaûm suùt. Ñeå caûi
thieän tình hình naøy doanh nghieäp caàn quan taâm tôùi caùc bieän phaùp haï thaáp chi phí, taêng doanh
thu trong thôøi gian tôùi.
b. Doanh lôïi taøi saûn (Return on Asset)
Phaûn aùnh keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, phaûn aùnh hieäu quaû cuûa caùc taøi saûn
ñöôïc ñaàu tö.
saûntaøiToång
thueásaunhuaänLôïi
ROA =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC:
Naêm N-1 = 7.912,5 / 71.000 = 11,14%
Naêm N = 997,5 / 96.300 = 1,03%
Möùc trung bình ngaønh laø 8,8%
Nhaän xeùt
Doanh lôïi taøi saûn cuûa coâng ty naêm nay giaûm suùt quaù nhanh so vôùi naêm tröôùc vaø thaáp hôn
nhieàu so vôùi trung bình ngaønh. Ñieàu naøy ñöôïc chöùng minh roõ hôn thoâng qua hai tyû soá doanh

13. Trang 13
lôïi tieâu thuï saûn phaåm vaø voøng quay taøi saûn nghóa laø khaû naêng sinh lôøi cuûa coâng ty thaáp vaø
vieäc toå chöùc söû duïng taøi saûn cuûa coâng ty khoâng ñaït yeâu caàu.
c. Doanh lôïi voán töï coù (Return on Equity)
Phaûn aùnh khaû naêng sinh lôïi cuûa voán chuû sôû höõu vaø ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö ñaëc bieät quan
taâm khi hoï boû voán ñaàu tö vaøo doanh nghieäp.
höõusôûchuûVoán
thueásaunhuaänLôïi
ROE =
Aùp duïng vaøo coâng ty ABC:
Naêm N-1 = 7.912,5 / 38.300 = 20,6%
Naêm N = 997,5 / 38.900 = 2,5%
Möùc trung bình ngaønh laø 17,5%
Nhaän xeùt
Doanh lôïi voán töï coù cuûa coâng ty naêm nay giaûm maïnh so vôùi naêm tröôùc vaø thaáp hôn nhieàu
so vôùi trung bình ngaønh, ñieàu naøy ko ñöôïc chuû sôû höõu ñoàng yù. Nguyeân nhaân cô baûn laø do
doanh thu thu n khoâng taêng, trong khi ñoù chi phí taêng nhanh daãn ñeán lôïi nhuaän sau thueá quaù
thaáp.
Nhaän xeùt toång quaùt
Qua caùc tyû soá taøi chính ñaõ ñöôïc tính cho coâng ty ABC ta thaáy haàu heát caùc tyû soá taøi chính
naêm nay thaáp hôn nhieàu so vôùi naêm tröôùc vaø so vôùi trung bình ngaønh thì caùch quaù xa, chöùng toû söï
xuoáng doác nhanh choùng cuûa coâng ty ABC. Töø ñoù coù theå thaáy ñöôïc moät böùc tranh chung veà tình
hình taøi chính cuûa coâng ty ñöôïc toång hôïp ôû baûng döôùi ñaây.
Tyû soá taøi chính N-1 N TB ngaønh Ñaùnh giaù
1. Khaû naêng thanh toaùn
- TS thanh toaùn hieän thôøi 2,76 1,71 2,5 Thaáp
- TS thanh toaùn nhanh 1,09 0,73 1 Thaáp
2. Cô caáu taøi chính
- Tyû soá nôï 46,1% 59,6% 50% Thaáp
- Tyû soá thanh toaùn laõi vay 7,02 1,45 7,7 Xaáu
3. Hoaït ñoäng
- Voøng quay haøng toàn kho 5,58 4,19 9 Thaáp
- Kyø thu tieàn bình quaân 36 54,3 32 Xaáu
- Hieäu suaát söû duïng TSCÑ 12 12,1 5 Cao

14. Trang 14
- Voøng quay taøi saûn 2,6 2,03 3 Thaáp
4. Doanh lôïi
- Doanh lôïi tieâu thuï 4,28% 0,51% 2,9% Thaáp
- Doanh lôïi taøi saûn 11,14% 1,03% 8,8% Thaáp
- Doanh lôïi voán töï coù 20,6% 2,5% 17,5% Thaáp
- Khaû naêng thanh toaùn cuûa coâng ty naêm N yeáu keùm, ñeå thanh toaùn caùc khoaûn nôï ngaén
haïn coâng ty phaûi söû duïng ñeán haøng toàn kho.
- Caùc tyû soá cô caáu taøi chính cho thaáy tuy coâng ty khoâng vay nôï nhieàu nhöng khaû naêng
traû laõi vay quaù thaáp, do ñoù coâng ty khoù vay theâm ñöôïc nôï. Neáu coâng ty vay theâm thì laõi suaát
seõ cao hôn vaø ruûi ro veà taøi chính seõ taêng nhanh.
- Caùc tyû soá hoaït ñoäng cho thaáy coâng ty söû duïng taøi saûn coá ñònh coù hieäu quaû. Tuy nhieân
vôùi löôïng haøng toàn kho quaù lôùn vaø luaân chuyeån chaäm laøm giaûm khaû naêng thanh toaùn cuõng nhö
hieäu suaát söû duïng toång taøi saûn.
- Doanh lôïi tieâu thuï thaáp chöùng toû chi phí saûn xuaát kinh doanh quaù cao, töø ñoù daãn ñeán doanh
lôïi voán töï coù vaø doanh lôïi taøi saûn cuõng thaáp hôn nhieàu so vôùi trung bình ngaønh.
Toùm laïi trong thôøi gian tôùi coâng ty caàn ñieàu chænh cô caáu taøi saûn löu ñoäng, ñaûm baûo tyû leä
hôïp lyù haøng toàn kho. Ñoàng thôøi coù caùc bieän phaùp thu hoài caùc khoaûn phaûi thu. Ngoaøi ra coâng ty
caàn phaûi xem xeùt laïi caùc khoaûn chi phí vaø giaù baùn. Chính saùch tín duïng caàn ñöôïc thay ñoåi
theo höôùng naâng cao khaû naêng thanh toaùn, xaùc ñònh cô caáu taøi chính phuø hôïp nhaèm ñöa coâng
ty thoaùt ra khoûi tình traïng hieän nay.
5. PHAÂN TÍCH NGUOÀN VOÁN VAØ SÖÛ DUÏNG NGUOÀN VOÁN
5.1. Baûng keâ nguoàn voán vaø söû duïng voán
Laø moät duïng cuï höõu hieäu cuûa nhaø quaûn trò taøi chính, noù chæ roõ voán xuaát phaùt töø ñaâu vaø ñöôïc söû
duïng nhö theá naøo theo thöù töï thôøi gian. Ñeå laäp ñöôïc baûng naøy caàn phaûi lieät keâ söï thay ñoåi cuûa caùc
taøi khoaûn treân baûng caân ñoái keá toaùn töø ñaàu kyø ñeán cuoái kyø, moãi söï thay ñoåi ñöôïc xeáp vaøo coät nguoàn
voán hay söû duïng voán theo nguyeân taéc sau:
- Neáu caùc khoaûn muïc beân phaàn taøi saûn taêng hoaëc caùc khoaûn muïc beân phaàn nguoàn voán
giaûm chính laø vieäc söû duïng voán
- Neáu caùc khoaûn muïc beân taøi saûn giaûm hoaëc caùc khoaûn muïc beân nguoàn voán taêng theå
hieän vieäc taïo voán.
Vôùi ví duï minh hoaï laø soá lieäu coâng ty ABC ta coù baûng sau:

15. Trang 15
BAÛNG KEÂ NGUOÀN VOÁN VAØ SÖÛ DUÏNG VOÁN
Ñôn vò: trieäu ñoàng
Khoaûn muïc 31.12.N -1 31.12.N Nguoàn voán Söû duïng voán
Taøi saûn 71.000 96.300
1. Tieàn maët 4.000 3.900 100
2. Caùc khoaûn phaûi thu 18.500 29.500 11.000
3. Haøng toàn kho 33.100 46.700 13.600
4. Taøi saûn coá ñònh 15.400 16.200
- Nguyeân giaù 20.100 22.900 2.800
- Khaáu hao 4.700 6.700 2.000
Nguoàn voán 71.000 96.300
1. Caùc khoaûn phaûi traû 10.300 20.000 9.700
2. Caùc khoaûn phaûi noäp 5.100 7.300 2.200
3. Vay ngaén haïn ngaân haøng 5.100 18.200 13.100
4. Vay daøi haïn 12.200 11.900 300
5. Voán ñieàu leä 23.300 23.300
6. Lôïi nhuaän ñeå laïi 15.000 15.600 600
Toång coäng 71.000 96.300 27.700 27.700
5.2. Baûng phaân tích nguoàn voán vaø söû duïng voán
Coâng ty ABC khai thaùc nguoàn voán baèng caùch chuû yeáu laø vay ngaén haïn, taêng caùc khoaûn
phaûi traû, phaûi noäp. Trong toång nguoàn voán ñöôïc cung öùng laø 27.700 trieäu ñoàng, vay ngaén haïn
ngaân haøng laø 13.100 trieäu ñoàng, chieám 47,3%; caùc khoaûn phaûi traû phaûi noäp laø 11.900 trieäu
ñoàng, chieám 43%. Nhö vaäy voán cuûa coâng ty ñöôïc hình thaønh chuû yeáu baèng vay ngaén haïn vaø
chieám duïng ñöôïc söû duïng ñeå taøi trôï chuû yeáu cho phaàn gia taêng haøng toàn kho vaø caùc khoaûn
phaûi thu, moät phaàn nhoû cho TSCÑ.

16. Trang 16
BAÛNG PHAÂN TÍCH NGUOÀN VOÁN VAØ SÖÛ DUÏNG VOÁN
Soá tieàn (trñ) Tyû troïng (%)
Söû duïng voán 27.700 100
1.Taêng caùc khoaûn phaûi thu 11.000 39,7
2. Taêng haøng toàn kho 13.600 49,1
3. Taêng taøi saûn coá ñònh 2.800 10,1
4. Giaûm nôï vay daøi haïn 300 1,1
Nguoàn voán 27.700 100
1. Giaûm döï tröõ tieàn maët 100 0,4
2. Taêng khaáu hao TSCÑ 2.000 7,2
3. Taêng vay ngaén haïn 13.100 47,3
4. Taêng caùc khoaûn phaûi traû 9.700 35
5. Taêng caùc khoaûn phaûi noäp 2.200 7,9
6. Taêng lôïi nhuaän ñeå laïi 600 2,2