Kt cp, gia thanh

Häc viÖn tµi chÝnh

Lêi më ®Çu
Trong gÇn hai thËp kû qua, díi ¸nh s¸ng cña çc nghÞ quyÕt ®¹i
héi §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam, nÒn kinh tÕ níc ta ®· ®i vµo æn ®Þnh
vµ ph¸t triÓn. ViÖt Nam tõ chç vËn hµnh nÒn kinh tÕ tËp trung bao
cÊp ®· chuyÓn sang ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh
phÇn theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng
x· héi chñ nghÜa, ®· ®Æt ra yªu cÇu cÊp b¸ch lµ ph¶i ®æi míi hÖ
thèng c«ng cô qu¶n lý mµ trong ®ã kÕ to¸n lµ mét bé phËn cÊu thµnh
quan träng. KÕ to¸n lµ c«ng cô qu¶n lý hiÖu qu¶ tµi s¶n, tiÒn vèn vµ
qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mäi doanh nghiÖp, ®ång
thêi lµ nguån cung cÊp th«ng tin vµ sè liÖu ®¸ng tin cËy ®Ó nhµ níc
®iÒu hµnh vÜ m« nÒn kinh tÕ, kiÓm tra, kiÓm so¸t çc ho¹t ®éng cña
çc ngµnh, çc lÜnh vùc. V× vËy viÖc ®æi míi, hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ
to¸n ®Ó phï hîp víi yªu cÇu cña c¬ chÕ qu¶n lý míi lµ mét vÊn ®Ò bøc
xóc vµ cÇn thiÕt.
Trong c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, kÕ to¸n “tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm” lµ mét thµnh phÇn quan träng v×
môc tiªu ®Æt ra cña çc nhµ qu¶n lý lµ kh«ng ngõng tiÕt kiÖm chi phÝ
s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, mét mÆt lµm t¨ng thu nhËp cho
doanh nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng cña ngêi lao ®éng, mÆt kh¸c ®¶m
b¶o sù tån t¹i vµ còng cè vÞ thÕ cña doanh nghiÖp trong c¹nh tranh.
§Ó thùc hiÖn môc tiªu nµy, doanh nghiÖp cÇn tæ chøc c«ng t¸c kÕ
to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c
vµ kÞp thêi, ®óng ®èi tîng, ®óng ph¬ng ph¸p, vµ ®óng chÕ ®é quy
®Þnh. ChÝnh v× vËy c«ng t¸c kÕ to¸n nµy lu«n ®îc sù quan t©m s©u
s¾c cña ban l·nh ®¹o vµ toµn thÓ çn bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty
TNHH HiÖp Hng
Lµ sinh viªn chuyªn ngµnh kÕ to¸n trêng Häc ViÖn Tµi ChÝnh, tõ
nh÷ng nhËn thøc s©u s¾c vÒ tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n,
trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty TNHH HiÖp Hng, em ®· m¹nh d¹n ®i
s©u vµo nghiªn cøu ®Ò tµi "KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm” ë c«ng ty TNHH HiÖp HngVíi ba phÇn nh sau:
Ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty TNHH HiÖp Hng
Ch¬ng 3: Mét sè ý kiÕ7n nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
" TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm” ë c«ng ty
TNHH HiÖp Hng.
Do tr×nh ®é b¶n th©n vµ thêi gian cã h¹n nªn bµi viÕt cña em
kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. Víi sù cÇu tiÕn vµ
mong hoµn thiÖn, em kÝnh mong çc thÇy, c« gi¸o cïng çc c«, chó
trong phßng kÕ to¸n cña c«ng ty TNHH HiÖp Hng cho em nh÷ng ý
Sinh viªn: NguyÔn ThÞ Th 1
Líp:K39-21.14

Häc viÖn Tµi chÝnh

kiÕn bæ sung ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin tiÕp
thu c¸c ý kiÕn vµ ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o híng dÉn - TiÕn sÜ Tr-
¬ng ThÞ Thuû cïng toµn thÓ c¸c c«, chó trong phßng kÕ to¸n cña c«ng
ty TNHH HiÖp Hng ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy.

Sinh viªn: NguyÔn ThÞ Th 2 LípK39-21.14


Ch¬ng 1
nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
doanh nghiÖp s¶n xuÊt
1.1 Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng çc doanh nghiÖp ph¶i h¹ch to¸n
kinh doanh ®éc lËp, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña m×nh. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong sù c¹nh tranh gay g¾t
cña thÞ trêng, çc doanh nghiÖp ®Òu cè g¾ng tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹
thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm. KÕ to¸n tËp hîp chÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸
thµnh lµ kh©u cùc kú quan träng ®èi víi doanh nghiÖp trong thùc hiÖn
s¶n xuÊt kinh doanh. Bëi th«ng qua kh©u nµy doanh nghiÖp cã thÓ
so s¸nh phÇn chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm víi doanh thu tõ viÖc tiªu
thô s¶n phÈm ®ã, tõ ®ã cã thÓ thÊy ®îc kÕt qu¶ thu ®îc lµ cao hay
thÊp.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh tiªu hao lao ®éng sèng vµ lao
®éng vËt ho¸, ®Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao th×
chóng ta ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ nh÷ng chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt.Trong qu¸ tr×nh qu¶n lý ngêi ta thêng sö dông nh÷ng c«ng cô
qu¶n lý kinh tÕ kh¸c nhau sao cho phï hîp ®èi víi tõng doanh nghiÖp
nh h¹ch to¸n thèng kª, h¹ch to¸n kÕ to¸n, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ.
Trong ®ã kÕ to¸n ®îc coi lµ mét c«ng cô quan träng nhÊt, v× víi chøc
n¨ng ghi chÐp tÝnh to¸n ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc mét çch th¬ng xuyªn
liªn tôc cña lao ®éng vËt t, tiÒn vèn, kÕ to¸n sö dông c¶ thíc ®o gi¸ trÞ
vµ thíc ®o hiÖn vËt ®Ó qu¶n lý chi phÝ. Do ®ã cã thÓ cung cÊp mét
çch kÞp thêi sè chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®¸p
øng nhu cÇu chi phÝ s¶n xuÊt ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm lao vô dÞch
vô. C¨n cø vµo ®ã chñ doanh nghiÖp biÕt ®îc t×nh h×nh doanh
nghiÖp sö dông tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ. So s¸nh ®Þnh møc chi phÝ víi
chi phÝ thùc tÕ bá ra tõ doanh nghiÖp cã thÓ ®a ra nh÷ng quy ®Þnh
phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ.
Mét khi doanh nghiÖp tiÕt kiÖm ®îc chÝ s¶n xuÊt, gi¶m gi¸
thµnh, s¶n phÈm vÉn ®¶m b¶o, chÊt lîng uy tÝn cña c«ng ty sÏ ngµy
cµng kh¼ng ®Þnh.V× kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm kh«ng thÓ thiÕu ®îc khi thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n.
§Ó biÕt ®îc néi dung, ph¹m vi, ph¬ng ph¸p kÕ to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th× tríc hÕt chóng ta t×m hiÓu vÒ
b¶n chÊt ph©n lo¹i cña chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh.
1.2 Lý luËn chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh
nghiÖp s¶n xuÊt.



1.2.1. Chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, çc doanh
nghiÖp lu«n ph¶i quan t©m ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp
m×nh v× nã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh
nghiÖp. Doanh nghiÖp bá ra mét ®ång chi phÝ s¶n xuÊt sÏ t¹o ra bao
nhiªu ®ång lîi nhuËn. Do ®ã vÊn ®Ò quan träng ®Æt ra cho çc nhµ
qu¶n trÞ doanh nghiÖp lµ ph¶i kiÓm so¸t ®îc çc kho¶n chi phÝ s¶n
xuÊt trong doanh nghiÖp.
§Ó tiÕn hµnh çc ho¹t ®éng s¶n xuÊt, doanh nghiÖp dï ho¹t
®éng ë bÊt kú lÜnh vùc nµo còng cã 3 yÕu tè lµ:
- T liÖu lao ®éng: b»ng nhµ xëng, m¸y mãc, thiÕt bÞ çc TSC§
kh¸c vµ çc c«ng cô dông cô kh¸c.
- §èi tîng lao ®éng: Lµ NVL, nhiªn liÖu…
- Søc lao ®éng: lµ lao ®éng sèng cña con ngêi.
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét lÜnh vùc v« cïng phøc t¹p,
®a d¹ng, do ®ã ®· kÐo theo sù ®a d¹ng phong phó cña çc lo¹i chi phÝ
s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn chóng ta cã thÓ ®a ra mét kinh
nghiÖm chung nhÊt vÒ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh nh sau:
- ChÝ phÝ s¶n xuÊt kinh doanh: Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña
toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh
nghiÖp chi ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét
thêi kú nhÊt ®Þnh.
- ChÝ phÝ s¶n xuÊt: Lµ toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng
cÇn thiÕt vµ lao ®éng vËt ho¸ vµ çc chi phÝ cÇn thiÕt kh¸c mµ doanh
nghiÖp chi ra cã liªn quan ®Õn viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm, lao vô dÞch
vô trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, biÓu hiÖn b»ng tiÒn.
+ ChÝ phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ph¸t sinh thêng xuyªn
trong suèt qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp nhng ®Ó
phôc vô cho qu¶n lý vµ h¹ch to¸n kinh doanh, chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i ®-
îc tËp hîp theo tõng kú, hµng th¸ng, hµng quý phï hîp víi tõng kú b¸o
ço vµ chØ cã nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra
trong kú míi ®îc tÝnh vµo chi phÝ.
+ Chi phÝ s¶n xuÊt trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt b»ng nhiÒu
kho¶n chi cã néi dung, c«ng dông vµ môc ®Ých sö dông kh«ng gièng
nhau. V× vËy ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung vµ kÕ to¸n
nãi riªng, cÇn ph¶i ph©n lo¹i chi phÝ theo tiªu thøc thÝch hîp. Ph©n lo¹i
chi phÝ s¶n xuÊt lµ viÖc s¾p xÕp chi phÝ s¶n xuÊt vµo tõng lo¹i tõng
nhãm kh¸c nhau theo nh÷ng tiªu thøc nhÊt ®Þnh.
• Ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung, tÝnh chÊt cña chi phÝ ( hoÆc
gäi lµ yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh)
Theo çch ph©n lo¹i nµy th× toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh



cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh chi phÝ ban ®Çu vµ chi phÝ lu©n
chuyÓn néi bé
-Chi phÝ ban ®Çu: §ã lµ çc chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i lo
liÖu mua s¾m chuÈn bÞ tõ tríc ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh
C¨n cø vµo tÝnh chÊt kinh tÕ vµ h×nh th¸i nguyªn thuû ban ®Çu cña
chi phÝ ®Ó s¾p xÕp thµnh çc yÕu tè chi phÝ kh¸c nhau kh«ng kÓ
chi phÝ ®ã ph¸t sinh ë ®Þa ®iÓm nµo, dïng vµo viÖc g×. Khi ®ã chi
phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc chia thµnh çc yÕu tè sau: Chi phÝ
nguyªn vËt liÖu
Chi phÝ nh©n c«ng
Chi phÝ khÊu hao TSC§
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
-Chi phÝ lu©n chuyÓn néi bé: Lµ chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh
ph©n c«ng vµ c«ng t¸cph¸t sinh trong néi bé doanh nghiÖp
Çch ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
thµnh çc yÕu tè chi phÝ nãi trªn cho biÕt kÕt cÊu tû träng tõng lo¹i chi
phÝ mµ doanh nghiÖp chi ra vµ còng lµ c¨n cø ®Ó lËp thuyÕt minh
b¸o ço tµi chÝnh, chØ cã th«ng tin cho qu¶n trÞ doanh nghiÖp vµ
ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ.
• Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo ho¹t ®éng vµ c«ng
dông kinh tÕ :
C¨n cø vµo môc ®Ých cña tõng lo¹i ho¹t ®éng trong doanh
nghiÖp,c¨n cø vµo c«ng dông kinh tÕ cña chi phÝ, th× chi phÝ s¶n
xuÊt kinh doanh ®îc chia thµnh:
*Chi phÝ ho¹t ®éng chÝnh vµ phô:
-Chi phÝ s¶n xuÊt: Lµ toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng cÇn
thiÕt vµ lao ®éng vËt ho¸ vµ çc chi phÝ cÇn thiÕt kh¸c mµ doanh
nghiÖp chi ra cã liªn quan ®Õn viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm, lao vô dÞch
vô trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, biÓu hiÖn b»ng tiÒn.
Chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp bao gåm:
+Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: bao gåm chi phÝ vÒ çc lo¹i
NVL chÝnh, VL phô, nhiªn liÖu… sö dông trùc tiÕp vµo viÖc s¶n xuÊt,
chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn c«ng viÖc, lao vô. Kh«ng tÝnh vµo
kho¶n môc nµy nh÷ng chi phÝ NVL dïng vµo môc ®Ých phôc vô nhu
cÇu s¶n xuÊt chung hay cho nh÷ng ho¹t ®éng ngoµi s¶n xuÊt.
+ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: bao gåm chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng,
phô cÊp vµ çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ trªn tiÒn l¬ng cña
c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt theo quy ®Þnh. Kh«ng tÝnh vµo kho¶n
môc nµy kho¶n tiÒn l¬ng, phô cÊp vµ çc kho¶n trÝch tiÒn l¬ng cña
nh©n viªn ph©n xëng, nh©n viªn b¸n hµng, nh©n viªn qu¶n lý doanh



nghiÖp hay çc nh©n viªn kh¸c.
+ Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ chi phÝ dïng vµo viÖc qu¶n lý vµ
phôc vô s¶n xuÊt chung t¹i bé phËn s¶n xuÊt (ph©n xëng, ®éi tr¹i…)
bao gåm: chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ vËt liÖu, dông cô s¶n
xuÊt, chi phÝ KH TSC§, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ kh¸c
b»ng tiÒn

- Chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt: Bao gåm
+ Chi phÝ b¸n hµng:lµ chi phÝ lu th«ng vµ chi phÝ tiÕp thÞ ph¸t
sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸, lao vô dÞch vô. Nh
chi phÝ qu¶ng ço, tiÕp thÞ, chi nh©n viªn b¸n hµng, vµ çc chi phÝ
kh¸c liªn quan ®Õn b¶o qu¶n vµ tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸...
+ Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Lµ çc kho¶n chi phÝ liªn quan
®Õn viÖc phôc vô vµ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cã tÝnh chÊt chung
toµn doanh nghiÖp.Nh chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý, chi phÝ ®å dïng v¨n
phßng-KHTSC§ dïng chung toµn doanh nghiÖp...
*Chi phÝ kh¸c: Lµ çc kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn çc ho¹t
®éng ngoµi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chøc n¨ng cña doanh
nghiÖp. Chi phÝ kh¸c bao gåm:
- Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh: Nh÷ng chi phÝ vµ kho¶n lç liªn
quan ®Õn çc ho¹t ®éng vÒ vèn nh: chi phÝ ®Çu t tµi chÝnh, chi p0hÝ
liªn quan cho vay vèn.
- Chi phÝ bÊt thêng: Nh chi phÝ thanh lý, nhîng b¸n TSC§,çc
kho¶n tiÒn ph¹t...Bao gåm chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. chi phÝ kh¸c
b»ng tiÒn
Ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých c«ng dông kinh tÕ cã t¸c dông
phôc vô cho viÖc qu¶n lý chi phÝ theo ®Þnh møc, lµ c¬ së kÕ to¸n
tËp hîp CPSX tÝnh gi¸ thµnh vµ ®Þnh møc chi phÝ tÝnh cho kú sau
Ngoµi 2 çch ph©n lo¹i chñ yÕu trªn ®Ó phôc vô trùc tiÕp cho
c«ng t¸c qu¶n lý, c«ng t¸c kÕ to¸n, chi phÝ cßn ®îc chia theo çc tiªu
thøc sau:
• Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ víi møc ®é ho¹t
®éng:
Chi phÝ ®îc chia thµnh 3 lo¹i: Chi phÝ kh¶ biÕn (biÕn phÝ)
Chi phÝ bÊt biÕn (®Þnh phÝ)
Chi phÝ hçn hîp
- Chi phÝ kh¶ biÕn (biÕn phÝ): Lµ çc chi phÝ thay ®æi vÒ
tæng sè tû lÖ víi sù thay ®æi cña møc ®é ho¹t ®éng.
- Chi phÝ bÊt biÕn (®Þnh phÝ): Lµ çc chi phÝ mµ tæng sè
kh«ng thay ®æi khi thay ®æi vÒ kh«i lîng ho¹t ®éng thùc hiÖn.
- Chi phÝ hçn hîp: Lµ lo¹i chi phÝ mµ b¶n th©n nã gåm çc yÕu
tè cña ®Þnh phÝ vµ biÕn phÝ.



Çch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lín ®èi víi qu¶n trÞ kinh doanh,
®Ó ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn vµ phôc vô cho viÖc ra çc quyÕt ®Þnh
cÇn thiÕt ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh.
Cô thÓ: ®èi víi ®Þnh phÝ cÇn phÊn ®Êu ®Ó nghiªn cøu hiÖu
qu¶ chi phÝ trong s¶n xuÊt kinh doanh. Cßn ®èi víi biÕn phÝ, ph¬ng
híng chÝnh lµ tiÕt kiÖm tæng chi phÝ cho mét ®¬n vÞ khèi lîng ho¹t
®éng.
• Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo kh¶ n¨ng quy
n¹p chi phÝ vµo çc ®èi tîng kÕ to¸n chi phÝ (Theo ph¬ng ph¸p quy
n¹p)
Chi phÝ ®îc chia thµnh: - Chi phÝ trùc tiÕp
- Chi phÝ gi¸n tiÕp
Chi phÝ trùc tiÕp: Lµ nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn tõng ®èi tîng
kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ ( nh tõng lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, ho¹t ®éng,
®¬n ®Æt hµng...) chóng ta cã thÓ quy n¹p trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng
chÞu chi phÝ
Chi phÝ gi¸n tiÕp: Lµ çc lo¹i chi phÝ cã liªn quan ®Õn nh÷ng
®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ kh¸c nhau nªn kh«ng thÓ quy n¹p trùc
tiÕp ®îc mµ ph¶i tËp hîp quy n¹p doanh thu theo ph¬ng ph¸p ph©n bæ
gi¸n tiÕp
• Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo mèi quan hÖ
cña chi phÝ víi çc kho¶n môc trªn b¸o ço tµi chÝnh ®îc chia thµnh:
- Chi phÝ s¶n phÈm:lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ g¾n liÒn víi qu¸
tr×nh s¶n xu©t s¶nphÈm hay qu¸ tr×nh mua hµng ho¸ ®Ó b¸n. §èi víi
doanh nghiÖp s¶n xuÊt chi phÝ s¶n phÈm bao gåm chi phÝ nguyªn
vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt
chung
- Chi phÝ thêi kú:lµ çc kho¶n chi phÝ ®Ó phôc vô cho ho¹t
®éng kinh doanh, kh«ng t¹o nªn gi¸ trÞ hµng tån kho mµ ¶nh hëng trùc
tiÕp ®Õn lîi nhuËn trong kú mµ chóng ph¸t sinh.Bao gåm chi phÝ b¸n
hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
• Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh c¨n cø vµo mèi
quan hÖ cña chi phÝ víi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ
qu¸ tr×nh kinh doanh th× toµn bé chi phÝ ®îc chia thµnh:
- Chi phÝ c¬ b¶n: Lµ chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn quy tr×nh
c«ng nghÖ chÕ t¹o s¶n phÈm nh: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu,chi phÝ
nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng trùc tiÕp
vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm
- Chi phÝ chung: Lµ çc chi phÝ liªn quan ®Õn phôc vô vµ qu¶n
lý s¶n xuÊt cã tÝnh chÊt chung, nh chi phÝ qu¶n lý ë çc ph©n xëng
s¶n xuÊt, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.



1.2.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
1.2.2.1. Kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm:
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé nh÷ng chi
phÝ vÒ lao ®éng sèng cÇn thiÕt vµ lao ®éng vËt ho¸ ®îc tÝnh trªn
mét khèi lîng kÕt qu¶ s¶n phÈm lao vô, dÞch vô hoµn thµnh nhÊt
®Þnh
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, ph¶n ¸nh
kÕt qu¶ sö dông tµi s¶n, vËt t, lao ®éng vµ tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt, còng nh tÝnh ®óng ®¾n cña çc gi¶i ph¸p kinh tÕ, kü thuËt
vµ c«ng nghÖ mµ doanh nghiÖp ®· sö dông nh»m n©ng cao n¨ng
xuÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt lîng s¶n xuÊt, h¹ thÊp chi phÝ vµ t¨ng lîi
nhuËn cho doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh cßn lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó
®Þnh gi¸ b¸n vµ x¸c ®Þnh gi¸ b¸n còng nh x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ kinh tÕ
cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt.
1.2.2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm
§Ó n©ng cao chÊt lîng qu¶n lý gi¸ thµnh vµ tæ chøc c«ng t¸c
tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm mét çch chÝnh x¸c nhanh chãng vµ kÞp
thêi, trong lý luËn còng nh trong thùc tiÔn ngêi ta thêng ph©n lo¹i gi¸
thµnh theo çc tiªu thøc kh¸c nhau. Tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý vµ
tiªu thøc sö dông, gi¸ thµnh ®îc ph©n thµnh hai lo¹i chÝnh sau ®©y:
• Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo c¬ së sè liÖu vµ thêi ®iÓm tÝnh
gi¸ thµnh
Theo çch ph©n lo¹i nµy gi¸ thµnh ®îc chia thµnh 3 lo¹i:
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Lµ gi¸ thµnh ®îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ
s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ s¶n lîng kÕ ho¹ch. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch
®îc bé phËn kÕ ho¹ch cña Doanh nghiÖp thùc hiÖn vµ ®îc tiÕn hµnh
tríc khi b¾t ®Çu qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm.
- Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh trªn c¬
së çc ®inh møc chi phÝ hiÖn hµnh vµ chØ tÝnh cho çc ®¬n vÞ s¶n
phÈm. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc còng ®îc thùc hiÖn tríc khi tiÕn
hµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm.
- Gi¸ thµnh thùc tÕ: Lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh trªn c¬ së
sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ®· ph¸t sinh vµ tËp hîp ®îc trong kú
còng nh s¶n lîng s¶n phÈm thùc tÕ ®· s¶n xuÊt trong kú
Gi¸ thµnh thùc tÕ chØ cã thÓ tÝnh to¸n ®îc sau khi kÕt thóc qu¸
tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm vµ ®îc tÝnh to¸n cho c¶ chi tiªu
tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ.
Çch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông trong viÖc qu¶n lý vµ gi¸m s¸t chi
phÝ, x¸c ®Þn ®îc çc nguyªn nh©n vît (hôt) ®Þnh møc chi phÝ trong
kú h¹ch to¸n. Tõ ®ã ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch hoÆc ®Þnh møc cho phï
hîp.



• Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n bao gåm:
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (hay gi¸ thµnh c«ng xëng): Gi¸ thµnh s¶n
xuÊt cña s¶n phÈm bao gåm çc chi phÝ s¶n xuÊt, chi phÝ s¶n phÈm
tÝnh cho s¶n phÈm, c«ng viÖc hay lao vô hoµn thµnh.
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm ®îc sö dông ®Ó ho¹ch
to¸n thµnh phÈm nhËp kho vµ gi¸ vèn hµng b¸n (trong trêng hîp b¸n
th¼ng cho kh¸ch hµng).
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n vµ
møc l·i gép trong kú cña çc Doanh nghiÖp.
- Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô: Bao gåm gi¸ thµnh
s¶n xuÊt vµ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp tÝnh cho
hµng tiªu thô. Do ®ã gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn ®îc gäi lµ gi¸ thµnh toµn
bé ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
Gi¸ thµnh Gi¸ thµnh Chi phÝ Chi phÝ
toµn bé = s¶n xuÊt + b¸n h¸ng + qu¶n lý
cña s¶n cña s¶n tÝnh cho doanh
phÈm tiªu phÈm tiªu s¶n nghiÖp tÝnh
thô thô phÈm tiªu cho s¶n
thô phÈm tiªu
thô
Nh vËy, gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô chi x¸c ®Þnh
vµ tÝnh to¸n khi s¶n phÈm, c«ng viÖc hoÆc lao vô ®· ®îc x¸c nhËn lµ
tiªu thô. Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm tiªu thô lµ c¨n cø ®Ó tÝnh
to¸n x¸c ®Þnh møc lîi nhuËn tríc thuÕ cña doanh nghiÖp.
Çch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho nhµ qu¶n lý biÕt ®îc
kÕt qu¶ kinh doanh cña tõng mÆt hµng, tõng lo¹i dÞch vô mµ Doanh
nghiÖp kinh doanh.
1.2.3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm
Gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi quan hÖ
chÆt chÏ víi nhau, chóng lµ hai mÆt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt: chi phÝ
s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó t¹o nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm, cßn gi¸ thµnh s¶n
phÈm lµ thíc ®o chi phÝ s¶n xuÊt ®· bá ra ®Ó cã ®îc s¶n phÈm ®ã.
Trong quan hÖ nµy chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Òu cã
®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau.
• Gièng nhau:
Chóng gièng nhau vÒ chÊt v× ®Òu lµ nh÷ng hao phÝ lao ®éng
sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· chi ra trong qu¸ tr×nh
s¶n xuÊt.
• Song chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i kh¸c nhau
trªn çc ph¬ng diÖn sau:



- Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi mét thêi kú ph¸t sinh chi
phÝ cßn gi¸ thµnh s¶n phÈm g¾n liÒn víi kh«i lîng c«ng viÖc, víi khèi
lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh.
- VÒ mÆt lîng chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã khi
kh¸c nhau khi cã s¶n phÈm s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú hoÆc cuèi mçi
kú. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm thÓ
hiÖn ë c«ng thøc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm tæng qu¸t sau:
Z = D ®k + C - Dck
Khi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®Çu kú vµ cuèi kú b»ng nhau
hoÆc çc ngµnh s¶n xuÊt kh«ng cã s¶n phÈm dë dang th× tæng gi¸
thµnh s¶n phÈm b»ng tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú.
1.2.4. Yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ
nhiÖm vô kÕ to¸n:
• Yªu cÇu cña qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm:
TiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét trong
nh÷ng môc tiªu phÊn ®Êu cña bÊt kú mét Doanh nghiÖp nµo. §Ó thùc
hiÖn môc tiªu nµy, Doanh nghiÖp ®· sö dông nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c
nhau, trong ®ã cã biÖn ph¸p qu¶n lý cña c«ng cô kÕ to¸n mµ cô thÓ lµ
kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm v× vËy kÕ to¸n ph¶i ph¶n
¸nh trung thùc, hîp lý chi phÝ s¶n xuÊt. ViÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®óng
®¾n kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chØ ®¹t ®îc khi cã gi¸
thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c, mµ tÝnh chÝnh x¸c cña gi¸ thµnh s¶n
phÈm l¹i chÞu ¶nh hëng c¶u kÕt qu¶ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Do vËy
tæ chøc tèt c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt mét çch chÝnh x¸c, kÞp
thêi ®óng ®èi tîng ®óng chÕ ®é qui ®Þnh, ®óng ph¬ng ph¸p cã ý
nghÜa v« cïng quan träng vµ lµ yªu cÇu cÊp b¸ch trong ®iÒu kiÖn
nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay.
• NhiÖm vô kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm:
Trong qu¶n trÞ doanh nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
s¶n phÈm lµ nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ quan träng lu«n ®îc çc nhµ qu¶n
lý doanh nghiÖp quan t©m, v× chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm lµ nh÷ng chi tiªu ph¶n ¸nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp. TÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm lµ tiÒn ®Ò ®Ó h¹ch to¸n kinh doanh, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh tõng lo¹i s¶n phÈm.
Bªn c¹nh ®ã, tµi liÖu vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm cßn lµ c¨n cø quan träng ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc
hiÖn çc ®Þnh møc chi phÝ vµ dù to¸n chi phÝ...
§Ó tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng tèt nhu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ



gi¸ thµnh s¶n phÈm ë doanh nghiÖp, kÕ to¸n cÇn thùc hiÖn çc nhiÖm
vô sau:
- X¸c ®Þnh ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t-
îng tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý cña
doanh nghiÖp
- Tæ chøc vËn dông çc tµi kho¶n kÕ to¸n ®Ó ho¹ch to¸n chi
phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm phï hîp víi ph¬ng ph¸p kÕ to¸n
hµng tån kho (KKTX hay KK§K) mµ doanh nghiÖp ®· ¸p dông.
- Tæ chøc tËp hîp, kÕt chuyÓn hoÆc ph©n bè chi phÝ s¶n
xuÊt theo ®óng ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh
theo çc yÕu tè chi phÝ vµ kho¶n môc gi¸ thµnh.
- LËp b¸o ço chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè: ®Þnh kú tæ chøc
ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ë doanh nghiÖp.
- Tæ chøc kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ khèi lîng s¶n phÈm dë dang
khoa häc hîp lý, x¸c ®Þnh gi¸ thµnh vµ h¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm
hoµn thµnh s¶n xuÊt trong kú mét çch ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c.
1.3. Néi dung kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp.
1.3.1. §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
• Kh¸i niÖm ®èi tîng chi phÝ s¶n xuÊt:
Chi phÝ s¶n xuÊt trong çc doanh nghiÖp s¶n xuÊt gåm nhiÒu
lo¹i ph¸t sinh theo thêi gian vµ ®Þa ®iÓm kh¸c nhau phôc vô cho ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc qu¶n lý tèt chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh
cÇn ®îc tËp hîp theo yÕu tè, kho¶n môc chi phÝ theo nh÷ng ph¹m vi
giíi h¹n nhÊt ®Þnh phôc vô cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ hµnh s¶n phÈm. Do
®ã ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ ph¹m vi, giíi h¹n ®Ó
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh
• C¨n cø x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp çc chi phÝ s¶n xuÊt:
- §Æc ®iÓm vµ c«ng dông cña chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt
- §Æc ®iÓm c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp
- Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm
- §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm
Dùa vµo nh÷ng c¨n cø trªn, ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
trong doanh nghiÖp cã thÓ lµ : bé phËn ph©n xëng s¶n xuÊt, tæ ®éi
s¶n suÊt hoÆc tõng c«ng ®o¹n c«ng nghÖ hay c¶ quy tr×nh c«ng
nghÖ hay tõng s¶n phÈm, ®¬n ®Æt hµng, h¹ng môc c«ng tr×nh.
V× vËy x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt mét çch
kÞp thêi, chÝnh x¸c lµ c¬ së tiÒn ®Ò quan träng ®Ó kiÓm tra kiÓm
so¸t qu¸ tr×nh chi phÝ, t¨ng cêng tr¸ch nhiÖm vËt chÊt víi çc bé phËn,
®ång thêi cung cÊp sè liÖu cÇn 0thiÕt cho viÖc tÝnh çc chØ tiªu gi¸
thµnh theo yªu cÇu qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp.



1.3.2. Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ çc chi phÝ s¶n xuÊt khi
ph¸t sinh sÏ ®îc tËp hîp vµ ph©n bè theo mét ®èi tîng tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt ®· ®îc x¸c ®Þnh. Do ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã
nhiÒu lo¹i kh¸c nhau nªn ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt còng
kh¸c nhau cho phï hîp víi tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
* Ph¬ng ph¸p tËp hîp trùc tiÕp:
§îc ¸p dông ®èi víi çc chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn ®èi t-
îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ ®· x¸c ®Þnh vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n, ghi
chÐp ban ®Çu cho phÐp quy n¹p trùc tiÕp çc chi phÝ nµy vµo tõng
®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ cã liªn quan.
* Ph¬ng ph¸p ph©n bè gi¸n tiÕp:
Ph¬ng ph¸p ph©n bè gi¸n tiÕp ®îc ¸p dông khi mét lo¹i chi phÝ
cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kh¸c
nhau, mµ kh«ng thÓ tæ chøc viÖc h¹ch to¸n ngay tõ ®Çu cho tõng ®èi
tîng. Theo ph¬ng ph¸p nµy tríc hÕt ph¶i tËp hîp toµn bé chi phÝ theo
tõng kho¶n môc, sau ®ã ph©n bè cho tõng ®èi tîng cô thÓ theo mét
tiÒn thøc ph©n bæ hîp lý theo c«ng thøc sau:
- X¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ:
Tæng chi phÝ s¶n xuÊt ®·
tËp hîp cÇn ph©n bæ
HÖ sè ph©n bæ =
Tæng tiªu chuÈn dïng ®Ó
ph©n bæ

X¸c ®Þnh ®Þnh møc chi phÝ ph©n bæ cho tõng ®èi tîng
Ci = Ti x H
+ Ci lµ chi phÝ s¶n xuÊt ph©n bæ cho ®èi tîng i
+ Ti lµ tiªu chuÈn ph©n bæ cho ®èi tîng i
+ H lµ hÖ sè ph©n bæ
1.3.3. Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
1.3.3.1. Tæ chøc chøng tõ vµ TK sö dông
§Ó tËp hîp CPSX trong kú, kÕ to¸n sö dông hÖ thèng chøng tõ
kÕ to¸n ®îc ban hµnh theo quyÕt ®Þnh cña bé tµi chÝnh vµ çc TK
nh sau :
TK621- CPNVLTT : Dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bè CPNVLTT phat
sinh trong kú. Chøng tõ ®Ó h¹ch to¸n CPNVLTT lµ çc phiÕu xuÊt kho,
b¶ng ph©n bè NVL, CCDC, çc phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi
bé nÕu NVL mua vÒ kh«ng nhËp kho mµ xuÊt dïng trùc tiÕp cho s¶n
xuÊt ...
• TK621- CPNVLTT : Dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bè CPNVLTT



(tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng..) cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh.
Chøng tõ ®Ó h¹ch to¸n CPNVLTT lµ b¶ng chÊm c«ng, b¶ng thanh to¸n
l¬ng, b¶ng ph©n bè tiÒn l¬ng...
• TK627-CPSXC: Dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ CPSXC cña ®¬n
vÞ, TK627 cã çc TK cÊp 2 nh sau:
TK6271-CPNVPX
TK6272- CPVL PX
TK6273- CPCCDC PX
TK6274-CPKH TSC§
TK6277-CP dÞch vô mua ngoµi
TK6278- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
Chøng tõ ®Ó h¹ch to¸n CPSXC lµ b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ
b¶o hiÓm x· héi, b¶ng ph©n bæ VL, CCDC, b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ
KHTSC§, çc ho¸ ®¬n dÞch vô mua ngoµi, çc phiÕu chi tiÒn...
1.3.3.2. Tr×nh tù kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
Néi dung cña kÕ to¸n tËp hîp CPSX chÞu ¶nh hëng cña hai ph-
¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho sau ®©y:
• Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn.
• Ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú.
1.3.3.2.1. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp
• PNVLTT: lµ çc chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh, nöa thµnh
phÈm mua ngoµi, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu sö dông trùc tiÕp cho viÖc
s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn lao vô dÞch vô cña çc
ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp... Trêng hîp doanh
nghiÖp mua nöa thµnh phÈm mua ngoµi còng ®îc h¹ch to¸n vµo chi
phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
• Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo sè
nguyªn vËt liÖu xuÊt kho dïng s¶n xuÊt s¶n phÈm cho tõng ®èi tîng
cña kÕ to¸n vËt liÖu. ViÖc tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
vµo çc ®èi tîng cã thÓ tiÕn hµnh theo çc ph¬ng ph¸p trùc tiÕp vµo
çc ®èi tîng cã thÓ tiÕn hµnh theo çc ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc ph-
¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp sao cho phï hîp víi mèi quan hÖ gi÷a chi
phÝ vµ ®èi tîng tËp hîp chi phÝ.
Çc tiªu chuÈn thêng ®îc lùa chän ®Ó ph©n bæ CPNVLTT cho
çc ®èi tîng tËp hîp chi phÝ gåm:
- §èi víi chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, nöa thµnh phÈm
mua ngoµi cã thÓ chän tiªu chuÈn ph©n bæ lµ: chi phÝ ®Þnh møc,
chi phÝ kÕ ho¹ch...
- §èi víi chi phÝ vËt liÖu phô, nhiªn liÖu cã thÓ chän tiªu chuÈn
ph©n bæ lµ : vËt liÖu chÝnh, khèi lîng s¶m phÈm s¶n xuÊt..



§Ó tÝnh chÝnh x¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu trøc tiÕp, kÕ to¸n
cÇn x¸c ®Þnh NVL xuÊt dïng theo c«ng thøc sau:

Sè chi phÝ TrÞ gi¸ TrÞ gi¸ TrÞ gi¸ NVL - TrÞ gi¸ PhÕ
NVL trùc = NVL trùc +
NVL trùc
-
tiÕp cÇn tiÕp xuÊt trùc tiÕp cßn liÖu thu håi
tiÕp cßn l¹i l¹i cuèi kú (nÕu cã)
ph©n bæ dïng cho ®Çu kú
trong kú s¶n xuÊt
trong kú

§Ó tËp hîp vµ ph©n bæ CPNVLTT kÕ to¸n sö dông TK 621 -
CPNVLTT
Tr×nh tù kÕ to¸n tËp hîp CPNVLTT. Khi PS CPNVLTT kÕ to¸n
ghi
Nî TK 621
Cã TK liªn quan
Cuèi kú kÕt chuyÓn CPNVLTT ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Nî TK 154 (hoÆc TK 631 nÕu doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån
kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)
Cã TK 621
1.3.3.2.2 KÕ to¸n tËp hîp CPNCTT
- CPNCTT: lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc
tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp thùc hiÖn lao vô dÞch vô bao gåm:
tiÒn l¬ng chÝnh, tiÒn l¬ng phô, çc kho¶n phô cÊp, çc kho¶n trÝch
nép theo l¬ng BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
Kh«ng tÝnh vµo chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp çc kho¶n trªn cña nh©n
viªn ph©n xëng, nh©n viªn b¸n hµng vµ nh©n viªn qu¶n lý doanh
nghiÖp.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n: §èi víi nh÷ng kho¶n CPNCTT cã liªn quan
®Õn tõng ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ, kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp
trùc tiÕp. §èi víi nh÷ng kho¶n CPNCTT cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t-
îng mµ kh«ng h¹ch to¸n trùc tiÕp ®îc (nh tiÒn l¬ng phô, çc kho¶n phô
cÊp...) ®îc tËp hîp chung sau ®ã chän tiªu chuÈn ph©n bæ thÝch hîp
cho çc ®èi tîng chÞu chi phÝ liªn quan.
Tiªu chuÈn ®Ó ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trù tiÕp cã thÓ lµ:
- Chi phÝ tiÒn c«ng ®Þnh møc
- Giê c«ng ®Þnh møc...
- Çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ ®îc tÝnh cho tõng ®èi t-
îng c¨n cø tû lÖ trÝch theo quy ®Þnh.
• Tr×nh tù kÕ to¸n tËp hîp CPNCTT:
Khi ph¸t sinh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ghi:



Nî TK 622
Cã TK 334, 338...
Cuèi kú tiÕn hµnh ph©n bæ, kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng
trùc tiÕp nh sau:
Nî TK 154
Cã TtK 622 (THDN ¸p dông h¹ch to¸n hµng tån kho theo
PP KKTX) hoÆc
Nî TK 631
Cã TK 622 (THDN ¸p dông h¹ch to¸n hµng tån kho theo PP
KK§K)
1.3.3.2.3. KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung.
• Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ qu¶n lý phôc vô
s¶n xuÊt ph¸t sinh ë çc ph©n xëng, çc ®éi s¶n xuÊt nh chi phÝ nh©n
viªn ph©n xëng, ®éi s¶n xuÊt, chi phÝ vËt liÖu...
• Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n: CPSXC ph¶i ®îc tËp theo tõng ®Þa
®iÓm ph¸t sinh chi phÝ. Mét do¹nh nghiÖp nÕu cã nhiÒu ph©n xëng,
nhiÒu ®éi s¶n xuÊt, th× kÕ to¸n ph¶i më sæ chi tiÕt ®Ó tËp hîp chi
phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng ph©n xëng s¶n xuÊt, tõng tæ ®éi...
Cuèi th¸ng tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®· tËp hîp ®îc
kÕt chuyÓn tÝnh gi¸ thµnh. Chi phÝ s¶n xuÊt chung cña ®éi, ph©n x-
ëng s¶n xuÊt nµo th× kÕt chuyÓn tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm lao vô
cña s¶n phÈm ®ã, nÕu s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm th× ph¶i tiÕn
hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho çc s¶n phÈm liªn quan.
Tiªu thøc ph©n bæ ®îc chän cã thÓ lµ : chi phÝ nh©n c«ng trùc
tiÕp, chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp...
Tæng tiªu thøc ph©n
Møc chi phÝ s¶n Tæng chi phÝ
bæ cña tõng ®èi tîng
XuÊt chung ph©n bæ = s¶n xuÊt chung
x
Cho tõng ®èi tîng Tæng tiªu thøc ph©n cÇn ph©n bè
bæ cña tÊt c¶ çc ®èi
tîng
§Ó tËp hîp vµ ph©n bè chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö
dông TK 627 "Chi phÝ s¶n xuÊt chung". TK 627 ®îc chi tiÕt theo çc
tµi kho¶n cÊp 2:
TK 6271: chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng
TK 6272: Chi phÝ vËt liÖu
TK 6273: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt
TK 6274: Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK6277: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
TK 6278: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
• Tr×nh tù kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc thÓ hiÖn
nh sau:
Khi ph¸t sinh chi phÝ s¶n xuÊt chung



Nî TK 627
Cã TK liªn quan
Cuèi kú ph©n bæ, kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung nh sau:
Nî TK 154
KKTX) hoÆc
Nî TK 631
KK§K)
1.3.3.2.4. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ toµn doanh nghiÖp
Chi phÝ s¶n xuÊt sau khi tËp hîp riªng tõng kho¶n môc sÏ ®îc
tËp hîp trªn toµn doanh nghiÖp vµ chi tiÕt cho tõng ®èi tîng kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp cã thÓ
tËp hîp theo hai ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tæng hîp hµng tån kho. Ph¬ng
ph¸p kª khai thêng xuyªn vµ ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. KÕ to¸n tuú
thuéc vµo viÖc ¸p dông ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho mµ sö
dông tµi kho¶n kh¸c nhau.
• §èi víi doanh nghiÖp ¸p dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho
theo ph¬ng ph¸p KKTX.
Doanh nghiÖp sö dông tµi kho¶n 154 " Chi phÝ s¶n xuÊt kinh
doanh dë dang" ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho toµn doanh nghiÖp.
(xem s¬ ®å 1.1)



S¬ ®å 1.1: KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh
nghiÖp
(Ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn)

TK621 TK154 TK155(157,632)

D§K: xxx
KÕt chuyÓn CP NVL
trùc tiÕp tÝnh gi¸
thµnh

Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn
thµnh nhËp kho
TK622 (xuÊt göi ®i b¸n, b¸n trùc tiÕp)
KÕt chuyÓn CP NCTT

TÝnh gi¸ thµnh

TK627

KÕt chuyÓn CP SXC TK632
TÝnh gi¸ thµnh
CPSXC cè ®Þnh kh«ng
ph©n bæ h¹ch to¸n vµo
gi¸ vèn hµng b¸n trong kú

DCK: xxx



§èi víi doanh nghiÖp ¸p dông kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng
ph¸p KK§K. Doanh nghiÖp sö dông TK631 "Gi¸ thµnh s¶n xuÊt" ®Ó
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh.
S¬ ®å 1.2: KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp
(theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú)

TK154 TK631
(1)KÕt chuyÓn CP s¶n (5) KÕt chuyÓn chi phÝ
xuÊt s¶n
Kinh doanh dë dang ®Çu xuÊt dë dang cuèi kú
kú
TK621 TK632

(2)KÕt chuyÓn CP NVL TT (6) Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n
phÈm hoµn thµnh trong kú

TK622

(3)KÕt chuyÓn CP
nh©n c«ng trùc tiÕp

TK627

(4) KÕt chuyÓn CP
s¶n xuÊt chung
CPSXC cè ®Þnh kh«ng
ph©n bæ h¹ch to¸n vµo
gi¸ vèn hµng b¸n trong kú



1.4. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë cuèi kú

S¶n phÈm dë dang lµ khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc cßn ®ang
trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, gia c«ng, chÕ biÕn trªn çc giai ®o¹n cña qui
tr×nh c«ng nghÖ, hoÆc ®· hoµn thµnh mét vµi qui tr×nh chÕ biÕn nh-
ng vÉn ph¶i gia c«ng chÕ biÕn tiÕp míi trë thµnh s¶n phÈm.
§Ó tÝnh gi¸ thµnh ®îc chÝnh x¸c nhÊt thiÕt ph¶i ®¸nh gi¸ chÝnh
x¸c s¶n phÈm dë dang cuèi kú. Thùc chÊt ®©y lµ viÖc tÝnh to¸n x¸c
®Þnh phÇn chÝ phÝ mµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ph¶i chÞu.
ViÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë cuèi kú cña mçi doanh nghiÖp lµ
kh¸c nhau. C«ng viÖc nµy phô thuéc vµo ®Æc ®iÓm vÒ tæ chøc s¶n
xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ, phô thuéc vµo tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh
nghiÖp cã thÓ ®¸nh gi¸ mét trong çc ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm
dë dang sau:
1.4.1. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ vËt liÖu chÝnh trùc
tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, s¶n phÈm dë dang cuèi kú chØ tÝnh to¸n
phÇn nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, cßn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ
chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh c¶ cho thµnh phÈm chÞu.
C«ng thøc:
Ddk + C
Dck = × Sd (1)
Sht + Sd
Dck vµ Ddk : Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ ®Çu kú.
C : ChÝ phÝ NVL trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú
Sht vµ Sd : Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh vµ s¶n phÈm dë
dang cuèi kú
u ®iÓm: ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ nµy ®¬n gi¶n, khèi lîng tÝnh to¸n
Ýt, x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú ®îc kÞp thêi phôc vô
cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh nhanh chãng.
Nhîc ®iÓm: Th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cã ®é
chÝnh x¸c kh«ng cao v× kh«ng tÝnh ®Õn çc chi phÝ chÕ biÕn.
§iÒu kiÖn ¸p dông: Ph¬ng ph¸p nµy chØ thÝch hîp víi nh÷ng
doanh nghiÖp mµ kho¶n môc chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp (hoÆc chi
phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp) chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ
s¶n xuÊt, khèi lîng s¶n phÈm d¬ dang cuèi kú Ýt vµ kh«ng cã biÕn
®éng nhiÒu so víi ®Çu kú.
Trong trêng hîp doanh nghiÖp cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt
s¶n phÈm phøc t¹p, chÕ biÕn kiÓu liªn tôc gåm nhiÒu giai ®o¹n c«ng
nghÖ s¶n xuÊt kÕ tiÕp nhau th× s¶n phÈm dë dang ë giai ®o¹n c«ng
nghÖ ®Çu tiªn tÝnh theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, cßn s¶n
phÈm dë dang ë çc giai ®o¹n c«ng nghÖ sau ph¶i tÝnh theo chi phÝ
nöa thµnh phÈm cña giai ®o¹n tríc ®ã chuyÓn sang theo c«ng thøc



sau:
Dck =
1.4.2 §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo khèi lîng s¶n phÈm hoµn thµnh
t¬ng ®¬ng.
Theo ph¬ng ph¸p nµy, tríc hÕt cÇn c¨n cø khèi lîng s¶n phÈm
dë dang vµ møc ®é chÕ biÕn cña chóng ®Ó tÝnh khèi lîng s¶n phÈm
dë dang ra khèi lîng s¶n phÈm hoµn thµnh t¬ng ®¬ng. sau ®ã, tÝnh
to¸n x¸c ®Þnh tõng kho¶n môc chi phÝ cho s¶n phÈm dë dang theo
nguyªn t»c sau:
• §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt bá vµo mét lÇn ngµy tõ ®Çu d©y
chuyÒn c«ng nghÖ (nh chi phÝ vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp hoÆc chi
phÝ nguyªn liÖu trùc tiÕp...) th× tÝnh cho s¶n phÈm dë dang theo
c«ng thøc (1).
• §èi víi çc chi phÝ bá dÇn vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh chi
phÝ ph©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Ddk + C
Dck = × S 'd
Sht + S ' d
Trong ®ã: S'd: Khèi lîng s¶n phÈm dë dang ®· tÝnh ®æi ra khèi
lîng thµnh phÈm t¬ng ®¬ng, theo tû lÖ chÕ biÕn hoµn thµnh (%HT)
S'd = Sd x %HT
• §èi víi nh÷ng s¶n phÈm cã khèi lîng s¶n phÈm dë dang ë çc
khÈu trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt t¬ng ®èi ®ång ®Òu nhau, cã thÓ coi
møc ®é hoµn thµnh chung cña tÊt c¶ s¶n phÈm dë dang lµ 50% ®Ó
tÝnh. Nh vËy sÏ gi¶m bít ®îc khèi lîng c«ng viÖc x¸c ®Þnh møc ®é
hoµn thµnh cña tõng c«ng ®o¹n mµ vÉn ®¶m b¶o tÝnh hîp lý vµ ®é tin
cËy cÇn thiÕt cña th«ng tin. Ph¬ng ph¸p nµy cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p
®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo møc ®é hoµn thµnh.
u ®iÓm: So víi ph¬ng ph¸p tríc, ph¬ng ph¸p nµy ®¶m b¶o tÝnh
hîp lý h¬n vµ ®é tin cËy cao h¬n v× chóng ®îc tÝnh to¸n ®Çy ®ñ çc
kho¶n môc chi phÝ .
Nhîc ®iÓm: Khèi lîng tÝnh to¸n nhiÒu h¬n ph¬ng ph¸p tríc, h¬n
n÷a viÖc ®¸nh gi¸ møc ®é chÕ biÕn hoµn thµnh cña s¶n phÈm dë
dang trªn çc c«ng ®o¹n cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt kh¸ phøc t¹p vµ
mang nÆng tÝnh chñ quan.
§iÒu kiÖn ¸p dông: Doanh nghiÖp ph¶i cã ®Þnh møc kinh tÕ kü
thuËt x¸c ®Þnh chÝnh x¸c møc ®é hoµn thµnh cña s¶n phÈm dë dang
phï hîp víi doanh nghiÖp cã khèi lîng s¶n phÈm dë dang lín vµ chªnh
lÖch lµ dë ®Çu kú vµ cuèi kú nhiÒu, chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
kh«ng lín.
Trong trêng hîp s¶n phÈm ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n s¶n



xuÊt, theo ph¬ng ph¸p nµy s¶n phÈm dë dang ë giai ®o¹n sau ®îc
tÝnh nh sau:
- Kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu:

Dck =

- Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt
chung:



Dck = x Sd + xS’d

1.4.3. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ s¶n xuÊt ®Þnh møc:
Ph¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông thÝch hîp víi nh÷ng s¶n phÈm ®·
x©y dùng ®îc ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt hîp lý hoÆc ®· thùc hiÖn
ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc.
Theo ph¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n c¨n cø vµo khèi lîng s¶n phÈm dë
dang ®· kiÓm kª ®· x¸c ®Þnh tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt vµ ®Þnh møc
tõng kho¶n môc chi phÝ ®· tÝnh ë tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt ®ã cho
tõng tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm ®Ó tÝnh ra chi phÝ ®Þnh møc cho khèi l-
îng s¶n phÈm dë dang cña tõng c«ng ®o¹n sau ®ã tËp hîp l¹i cho tõng
lo¹i s¶n phÈm.

1.5. Néi dung ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
1.5.1. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, c¨n cø x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm.
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô do
doanh nghiÖp s¶n xuÊt chÕ t¹o vµ thùc hiÖn cÇn ph¶i tÝnh ®îc tæng
gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ.
X¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Çu
tiªn trong c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña kÕ to¸n. ViÖc x¸c
®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i c¨n cø vµo:
- §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ c¬ cÊu s¶n xuÊt.
- Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n phÈm nöa thµnh phÈm.
- §Æc ®iÓm sö dông thµnh phÈm, nöa thµnh phÈm...
Dùa vµo nh÷ng c¨n cø nãi trªn ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh thêng lµ:
thµnh phÈm, hoÆc cã thÓ lµ nöa thµnh phÈm, chi tiÕt bé phËn, ®¬n
®Æt hµng hµy h¹ng môc c«ng tr×nh.
Mèi quan hÖ gi÷a ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ
®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ë mét doanh nghiÖp cô thÓ sÏ quyÕt ®Þnh
viÖc lùa chän ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ë Doanh nghiÖp ®ã.
1.5.2. Kú tÝnh gi¸ thµnh
Trong c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh, kÕ to¸n cã nhiÖm vô x¸c ®Þnh kú
tÝnh gi¸ thµnh. X¸c ®Þnh tÝnh gi¸ thµnh cho tõng ®èi tîng tÝnh gi¸
thµnh thÝch hîp sÏ gióp cho tæ chøc c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm ®îc khoa häc, hîp lý ®¶m b¶o cung cÊp sè liÖu th«ng tin vÒ gi¸
thµnh thùc tÕ, ph¸t huy ®îc vai trß kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm cña kÕ to¸n.
Mçi ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n
xuÊt s¶n phÈm vµ chu kú s¶n xuÊt cña chóng ®Ó x¸c ®Þnh cho



thÝch hîp. Th«ng thêng çc Doanh nghiÖp s¶n xuÊt víi khèi lîng s¶n
phÈm lín, chu kú s¶n xuÊt xen kÏ liªn tôc th× kú tÝnh gi¸ thµnh thÝch
hîp lµ vµo thêi ®iÓm cuèi mçi th¸ng. Cßn nÕu Doanh nghiÖp tæ chøc
s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hoÆc hµng lo¹t theo tõng ®¬n ®Æt hµng, chu kú
s¶n xuÊt dµi, s¶n phÈm hoÆc lo¹i s¶n phÈm chØ hoµn thµnh khi kÕt
thóc chu kú s¶n xuÊt cña s¶n phÈm hoÆc lo¹i s¶n phÈm ®ã th× kú
tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp lµ thêi ®iÓm mµ s¶n phÈm hoÆc lo¹t s¶n
phÈm ®· hoµn thµnh.
1.5.3. Çc ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ ph¬ng ph¸p sö dông sè
liÖu chi phÝ ®· tËp hîp trong kú ®Ó tÝnh to¸n tæng hîp gi¸ thµnh vµ
gi¸ thµnh ®¬n vÞ theo tõng kho¶n môc chi phÝ quy ®Þnh cho çc ®èi
tîng tÝnh gi¸ thµnh.
Sau khi ®· tËp hîp ®îc toµn bé chi phÝ cña doanh nghiÖp trong
kú, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú, kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm. Tuú thuéc vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, mèi quan hÖ
gi÷a ®èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸
thµnh, mµ doanh nghiÖp lùa chän mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p tÝnh
gÝa thµnh sau:
1.5.3.1 Ph¬ng ph¸p tÝnh gÝa thµnh gi¶n ®¬n:
Ph¬ng ph¸p nµy cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp, ¸p dông
thÝch hîp víi nh÷ng s¶n phÈm, c«ng viÖc cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n
xuÊt gi¶n ®¬n, khÐp kÝn vµ xen kÏ liªn tôc, tæ chøc s¶n xuÊt nhiÒu,
chu kú s¶n xuÊt ng¾n, ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh t¬ng øng víi ®èi tîng kÕ
to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
Theo ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n th× s¶n phÈm ®îc
tÝnh b»ng çch c¨n cø trùc tiÕp v¸o chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®îc
(theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt) trong kú vµ chi phÝ s¶n
suÊt dë dang ®Çu ky, cuèi ky ®Ó tÝnh ra gi¸ th¸ng s¶n phÈm theo
c«ng thøc:

Tæng gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm =
Tæng s¶n lîng s¶n phÈm hoµn thµnh

Trêng hîp cuèi th¸ng kh«ng cã s¶n phÈm lµm dë dang hoÆc cã
nhng Ýt vµ æn ®Þnh nªn kh«ng tÝnh to¸n th× tæng chi phÝ s¶n xuÊt
®· tËp hîp trong kú còng ®ång thêi lµ s¶n phÈm hoµn thµnh, khi ®ã:



Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm = Tæng chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp

1.5.3.2. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n bíc.
Ph¬ng ph¸p n¸y ¸p dông thÝch hîp ë nh÷ng DNSX cã qui tr×nh
c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p, s¶n xuÊt tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n chÕ
biÕn liªn tôc kÐ tiÕp nhau. Nöa thµnh phÇn giai ®o¹n tríc lµ ®èi tîng
chÕ biÕn ë giai ®o¹n sau cho ®Õn bíc cuèi cïng t¹o ®îc thµnh
phÈm.Ph¬ng ph¸p nµy cã hai çch tÝnh sau:
- Ph¬ng ph¸p ph©n bíc cã tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm
- Ph¬ng ph¸p ph©n bíc kh«ng tÝnh gi¸ thµnh nöa thµnh phÈm
1.5.3.3.Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng
1.5.3.4. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®Þnh møc
1.5.3.5.Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo tû lÖ tÝnh gi¸ thµnh
1.5.3.6. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh lä¹i trõ chi phÝ s¶n xuÊt phÈm phô
1.5.3.7.Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo hÖ sè
Tãm l¹i : cã rÊt nhiÒu çch tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy tuú
tõng ®iÒu kiÖn cña doanh nhiÖp mµ cã sù vËn dông tõng ph¬ng ph¸p
cho thÝch hîp
1.6. Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n.
Sæ kÕ to¸n tæng hîp lµ lo¹i sæ kÕ to¸n ®îc sö dông ®Ó ghi çc
ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh liªn quan theo çc TK kÕ to¸n tæng hîp
Tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp sö dông
nh÷ng mÉu sè kÕ to¸n thuéc h×nh thøc ®ã ®Ó cung cÊp nh÷ng th«ng
tin kÕ to¸n kÞp thêi, ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c.
HiÖn nay trong çc doanh nghiÖp thêng sñ dông çc h×nh thøc
kÕ to¸n sau: H×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký sæ çi, H×nh thøc kÕ to¸n
Chøng tõ ghi sæ, h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chung, h×nh thøc NhËt
ký chøng tõ. Cô thÓ:
• H×nh thøc kÕ to¸n ..... NhËt ký sæ çi ....:
Çc sæ kÕ to¸n tæng hîp sö dông trong h×nh thøc NhËt ký sæ
çi gåm cã NhËt ký – Sæ çi.
Çc sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt ®îc më tuú thuéc theo yªu cÇu qu¶n
lý cña doanh nghiÖp, trong h×nh thøc nµy ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm doanh nghiÖp cã thÓ më çc sæ
b¶ng kÕ to¸n sau:
B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH ( VL, CCDC, KHTSC§ ....)
Sè chi tiÕt çc TK621, 622, 627, 154 (631)
NhËt ký – sæ çi TK 621, 622, 627...



B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
• H×nh thøc kÕ to¸n ....Chøng tõ ghi sæ....:
Sæ kÕ to¸n tæng hîp dïng trong h×nh thøc nµy gåm cã:
Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ vµ sæ çi çc TK.
ViÖc tËp hîp chi phÝ s¶n phÈm ®îc tËp hîp theo tõng ®èi tîng
tËp hîp chi phÝ vµ sæ çi çc TK 154(631), TK621, TK622, TK627. C¬
së ®Ó ghi vµo sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo tõng ®èi
tîng lµ çc chøng tõ gèc çc b¶ng ph©n bæ chi phÝ vµ çc chøng tõ ghi
sæ cã liªn quan. ViÖc tËp hîp chi phÝ kinh doanh toµn doanh nghiÖp
trªn sæ çi ®îc c¨n cø vµo çc chøng tõ ghi sæ. KÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh
theo dâi trªn b¶ng tÝnh gi¸ thµnh.
• H×nh thøc kÕ to¸n .... NhËt ký chung....:
HÖ thèng sæ kÕ to¸n sö dông trong h×nh thøc nµy gåm:
Sæ nhËt ký chuyªn dïng, Sæ nhËt ký chung, Sæ çi TK vµ çc
sæ thÓ kÕ to¸n chi tiÕt.
ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
theo h×nh thøc nµy thêng sö dông nh÷ng sæ kÕ to¸n sau:
- Chøng tõ gèc vµ çc b¶ng ph©n bæ
- Sæ nhËt ký chung
- Sæ chi tiÕt vµ çc sæ çi TK154( hoÆc 631), 621,622,627
- B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
• H×nh thøc kÕ to¸n .... NhËt ký chøng tõ....:
§©y lµ h×nh thøc kÕ to¸n ®ang ®îc sö dông réng r·i trong thùc
tÕ hiÖn nay.
HÖ thèng sæ kÕ to¸n trong h×nh thøc kÕ to¸n “NhËt ký chøng
tõ” bao gåm:
NhËt ký chøng tõ, b¶ng ph©n bæ, sæ çi hoÆc sæ thÓ kÕ to¸n
chi tiÕt.
Çc sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt sö dông trong c«ng t¸c tËp
hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña h×nh thøc kÕ
to¸n NKCT gåm:
Chøng tõ gèc vµ çc b¶ng ph©n bæ
B¶ng kª sè 4, 5, 6
NhËt ký chøng tõ sè 7
Sæ çi çc TK621, 622, 627, 154 ( hoÆc 631)
ThÎ tÝnh gi¸ thµnh.
1.7 Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n trong ®iÒu kiÖn kÕ to¸n trªn m¸y:
- Tæ chøc m· ho¸ çc ®èi tîng:
M· ho¸ çc ®èi tîng ®îc sñ dông trong tÊt c¶ çc hÖ thèng th«ng
tin, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng kÕ to¸n, m· ho¸ çc ®èi tîng cho phÐp nhËn
diÖn t×m kiÕm mét çch nhanh chãng kh«ng nhÇm lÉn çc ®èi tîng



trong qu¸ tr×nh xö lý th«ng tin tù ®éng ®ång thêi cho phÐp t¨ng tèc ®é
xö lý, chÝnh x¸c gi¶m bít khèi lîng c«ng viÖc.
§Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã khi m· ho¸ çc ®èi tîng cÇn ph¶i ®¶m b¶o
m· ho¸ ®Çy ®ñ ®ång bé cã hÖ thèng… phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n
hiÖn hµnh.
- Tæ chøc chøng tõ kÕ to¸n:
ViÖc tæ chøc lu©n chuyÓn chøng tõ kÕ to¸n trong ®iÒu kiÖn
øng dông phÇn m Òm tin häc vÉn ph¶i ®¶m b¶o çc n«i dung sau:
X©y dùng hÖ thèng danh môc chøng tõ
Tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu
Tæ chøc kiÓm tra th«ng tin trong chøng tõ kÕ to¸n
Tæ chøc lu©n chuyÓn chøng tõ
- Tæ chøc hÖ thèng kÕ to¸n:
HÖ thèng TK do Nhµ níc ban hµnh, ®îc qui ®Þnh sö dông thèng
nhÊt trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. V× vËy trong qu¸ tr×nh tæ
chøc c«ng t¸c kÕ to¸n néi dung kÕ to¸n trªn m¸y nãi riªng ngoµi viÖc sö
dông çc TK kÕ to¸n cÊp 1, cÊp 2 theo ®óng néi dung ph¬ng ph¸p ghi
chÐp ®· ®îc quy ®Þnh trong chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh tuú thuéc vµo
qui m«, nghµnh nghÒ mµ çi HTMLTK cÊp 3, 4.... cho phï hîp.
- Tæ chøc hÖ thèng sæ kÕ to¸n:
HÖ thèng sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ tr×nh tù hÖ thèng ho¸ th«ng
tin kÕ to¸n x¸c ®Þnh h×nh thøc kÕ to¸n: mçi h×nh thøc cã hÖ thèng
sæ kÕ to¸n vµ tr×nh tù th«ng tin ho¸ th«ng tin kÕ to¸n kh¸c nhau.
Nh vËy sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n kh«ng chØ gióp doanh
nghiÖp tÝnh to¸n ®îc chÝnh x¸c, mµ cßn th«ng tin nhanh kÞp thêi cho
çc nhµ qu¶n lý. T¹o ®iÒu kiÖn cho çc doanh nghiÖp cung cÊp th«ng
tin nhanh, ®ñ cho çc ®èi tîng sö dông th«ng tin.
NÕu chän h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung th× ch¬ng tr×nh sÏ
cho phÐp in ra sæ çi tµi kho¶n vµ nhËt ký chung.
NÕu chän h×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sè th× ch¬ng tr×nh sÏ
cho phÐp in ra sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ, sæ çi tµi kho¶n vµ c¶
chøng tõ ghi sæ nÕu cÇn.



Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty TNHH HiÖp Hng
2.1. §Æc ®iÓm chung cña c«ng ty.
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty.
Tªn c«ng ty: C«ng ty TNHH HiÖp Hng
Trô së chÝnh: Sè 44 Hµng Trèng, QuËn Hoµn KiÕm Hµ Néi.
Tªn giao dÞch: Hiep hung company limited.
C«ng ty TNHH HiÖp Hng ®îc thµnh lËp theo giÊy phÐp kinh
doanh sè 040353 do träng tµi kÕ to¸n TP Hµ Néi cÊp ngµy 15/2/92 vµ
QuyÕt ®Þnh sè 00496/Q§-UB ngµy 12/1/94.
Ngµnh nghÒ kinh doanh: + S¶n xuÊt hµng thñ c«ng mü nghÖ
+ May c«ng nghiÖp.
+ DÞch vô du lÞch.
+ S¶n xuÊt, bu«n b¸n, gia c«ng hµng may mÆc.
+ M«i giíi th¬ng m¹i.
Çc c¬ së s¶n xuÊt chÝnh:
Nhµ m¸y Thªu may 130D - Thôy Khuª - T©y Hå - Hµ Néi.
Nhµ m¸y Thªu may Ph¸p V©n - Tõ Liªm - Hµ Néi.
Ph©n xëng 1 nhµ m¸y May xuÊt khÈu HiÖp Hng - Khu C«ng
nghiÖp QuÕ Vâ B¾c Ninh.
C«ng ty TNHH HiÖp Hng lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong
lÜnh vùc thªu may xuÊt khÈu ®· cã nhiÒu n¨m kinh doanh s¶n xuÊt
trong may c«ng nghiÖp. HiÖn nay c«ng ty ®ang sö dông kho¶ng 1000
lao ®éng víi l¬ng b×nh qu©n theo ®Çu ngêi lµ 700.000®/1 th¸ng.
C«ng ty cã 3 ph©n xëng s¶n xuÊt chÝnh nªn ®¶m b¶o tèt cho s¶n
xuÊt hµng may thªu xuÊt khÈu. C«ng ty ®· t¹o ®îc uy tÝn ®èi víi nhiÒu
b¹n hµng vµ thÞ trêng ngoµi níc. HiÖn nay thÞ trêng chñ yÕu xuÊt
khÈu cña c«ng ty lµ NhËt B¶n vµ çc níc EU. Hµng n¨m s¶n lîng cña
c«ng ty kho¶ng 600.000 bé quÇn ¸o trÎ em vµ phô n÷ (1 bé b×nh qu©n
2 ®Õn 4 s¶n phÈm)
Sau h¬n 10 n¨m ho¹t ®éng c«ng ty TNHH HiÖp Hng ®· ®¹t ®îc
kÕt qu¶ rÊt ®¸ng khÝch lÖ. ChØ tÝnh trong çc n¨m gÇn ®©y nhÊt,
c«ng ty ®· t¨ng cêng xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ tæng doanh thu còng nh
sè lîng xuÊt khÈu cña c«ng ty còng t¨ng lªn hµng n¨m. Tæng thu n¨m
2004 cña c«ng ty ®· ®¹t trªn 50 tû ®ång.
MÆt kh¸c trong thêi gian tíi c«ng ty còng sÏ t×m kiÕm thªm çc
kh¸ch hµng míi ë çc thÞ trêng tiÒm n¨ng: më réng xuÊt khÈu sang thÞ
trêng Mü, v× ®©y lµ thÞ trêng cã søc tiªu thô hµng dÖt may lín nhÊt
thÕ giíi. §©y còng lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c ®Ó c«ng ty më réng sang
thÞ trêng EU vµ çc thÞ trêng kh¸c.



Ph¸t huy nh÷ng thµnh tÝch ®· ®¹t ®îc trong 10 n¨m ®Çu x©y
dùng vµ trëng thµnh, c«ng ty TNHH HiÖp Hng ®· nç lùc vît bËc, phÊn
®Êu toµn diÖn vµ vît møc çc chØ tiªu kÕ ho¹ch mµ c«ng ty ®· ®Ò ra,
thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi Nhµ níc, t×m tßi nh÷ng híng ®i míi
trong viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, më réng thÞ trêng ®¶m b¶o
c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, thu nhËp cña ngêi lao ®éng
kh«ng ngõng ®îc t¨ng lªn.
§Ó cã çi nh×n toµn diÖn h¬n vÒ c«ng ty, ta cã thÓ xem qua
nh÷ng con sè mµ c«ng ty ®· ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m qua:

ChØ tiªu §VT N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004
1. Vèn kinh doanh tr.® 7.427 8.056 10.375
Vèn huy ®éng tr.® 4.902 5.317 6.848
Vèn tù cã tr.® 2.525 2.739 3.527
2. Doanh thu tr.® 39.806 44.024 50.234
3. Sè lao ®éng b×nh Ngêi 840 900 1020
qu©n
4. Thu nhËp b×nh ®ång 550.000 620.000 700.000
qu©n
BiÓu 01: T×nh h×nh t¨ng trëng cña c«ng ty theo tõng n¨m.
2.1.2. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty.
C¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty kh¸ hoµn thiÖn víi çc phßng ban
bé phËn s¶n xuÊt chÆt chÏ tõ trªn xuèng. §øng ®Çu lµ gi¸m ®èc, tham
mu cho gi¸m ®èc lµ phã gi¸m ®èc, kÕ to¸n trëng, hÖ thèng çc phßng
ban, çc qu¶n ®èc ph©n xëng.
- Gi¸m ®èc C«ng ty: chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh
toµn bé bé m¸y qu¶n lý vµ çc ho¹t ®éng cña c«ng ty. Ngoµi viÖc uû
quyÒn cho phã gi¸m ®èc, gi¸m ®èc cßn trùc tiÕp chØ ®¹o çc phßng
ban, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh
cña c«ng ty.
- Phã gi¸m ®èc: Ngoµi viÖc tham mu cho gi¸m ®èc cßn phô
tr¸ch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Ngoµi ra cßn çc phßng ban cßn cã nhiÖm vô híng dÉn kiÓm tra
®«n ®èc viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch, tiÕn ®é s¶n xuÊt çc quy tr×nh quy
ph¹m çc tiªu chuÈn vµ ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt. NhiÖm vô cô thÓ:
+ Phßng tæ chøc: Cã nhiÖm vô thùc hiÖn c«ng t¸c tæ chøc çn
bé, lao ®éng tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT, KPC§ vµ c«ng t¸c hµnh chÝnh
qu¶n trÞ cña c«ng ty.
+ Phßng XNK: Cã nhiÖm vô giao dÞch, ký kÕt hîp ®ång xuÊt



nhËp khÈu víi kh¸ch hµng, ®µm ph¸n, tho¶ thuËn vµ hoµn tÊt çc thñ
tôc nhËp xuÊt hµng cho kh¸ch hµng
+ Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: Cã nhiÖm vô ph¶n ¸nh ho¹t ®éng tµi
chÝnh gióp ban gi¸m ®èc h¹ch to¸n kÕt qu¶ kinh doanh, tham mu cho
gi¸m ®èc trong viÖc chÊp hµnh çc chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ qu¶n lý
kinh tÕ tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
c«ng ty.
+ Phßng kÕ ho¹ch vËt t: Cã nhiÖm vô lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt
kinh doanh, ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh ë çc ph©n x-
ëng cña c«ng ty, tham mu cho gi¸m ®èc vÒ x¸c ®Þnh ph¬ng híng s¶n
xuÊt kinh doanh qua tõng thêi kú.
+ Phßng kü thuËt: Nghiªn cøu thiÕt kÕ mÉu, x©y dùng ®Þnh
møc kü thuËt cho mçi s¶n phÈm, ®Ó lµm c¬ së tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm, híng dÉn cho çc ph©n xëng thùc hiÖn.
Díi çc ph©n xëng cã çc qu¶n ®èc ph©n xëng ®Ó ®«n ®èc
tiÕn ®é s¶n xuÊt...

Gi¸m ®èc c«ng ty

Phã gi¸m ®èc

Phßng Phßng Phßng Çc
Phßng Phßng kÕ kü tµi ph©n
XNK tæ ho¹ch thuËt chÝnh xëng
chøc vËt t kÕ s¶n
to¸n xuÊt

Ph©n Ph©n
xëng xëng
c¾t may
Quan hÖ cung cÊp sè
liÖu
Quan hÖ chØ ®¹o

S ® 2.1. M h×nh tæ chøc bé m y ë c«ng ty TNH H H
¬ å « ¸ H iÖp ng


2.1.3. §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña c«ng ty.
C«ng ty TNHH HiÖp Hng lµ mét doanh nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt
vµ gia c«ng hµng may mÆc theo quy tr×nh khÐp kÝn tõ c¾t, may, lµ,
®ãng gãi… b»ng çc thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i chuyªn
dïng víi sè lîng s¶n phÈm t¬ng ®èi lín. Bao gåm çc c«ng ®o¹n chÝnh
sau:
- C«ng ®o¹n c¾t: ®©y lµ c«ng ®o¹n ®Çu tiªn trªn c¬ së lµ v¶i,
mót b«ng çc lo¹i.... t¹o ra çc chi tiÕt nh th©n cæ, ve ¸o… theo mÉu ®·
duyÖt vµ ®îc thiÕt kÕ trªn m¸y tÝnh. Sau ®ã çc chi tiÕt s¶n phÈm
nµy ®îc chuyÓn th¼ng xuèng çc ph©n xëng may.
- C«ng ®o¹n may, thªu: sau khi c¾t s¶n phÈm ®îc chuyÓn ®Õn
bé phËn thªu ( nÕu s¶n phÈm c©n thªu) vµ sau ®ã chuyÓn ®Õn bé
phËn may. T¹i ph©n xëng may cã nhiÖm vu may l¾p r¸p, hoµn chØnh
vµ hoµn thiÖn. ë ph©n xëng may ®îc tæ chøc theo kiÓu d©y chuyÒn
®Ó ®¶m b¶o tiÕn ®é s¶n xuÊt vµ thu ®îc hiÓu qu¶ cao nhÊt.
- C«ng ®o¹n lµ (dïng bµn lµ h¬i): 1 hÖ thèng lµ h¬i phôc vô cho
çc d©y chuyÒn may bao gåm: nåi h¬i, m¸y hót vµ bµn lµ.
- Çc c«ng ®o¹n hoµn thµnh: bao gãi, ®ãng thïng çct«ng tuú
theo kÝch thíc mµ kh¸ch hµng yªu cÇu.
Bªn c¹nh çc c«ng ®o¹n trªn th× tríc lóc c¾t ph¶i cã c«ng ®o¹n
kiÓm tra v¶i, ®o v¶i cã ®¹t yªu cÇu hay kh«ng vÒ chÊt lîng, kÝch thíc
®é co d·n cña v¶i. Sau ®ã ®Õn bíc kiÓm tra thiÕt kÕ trªn m¸y tÝnh do
bé phËn kü thuËt ®¶m nhiÖm. Khi ®îc may xong còng ®îc kiÓm tra kü
lìng, nÕu s¶n phÈm nµo kh«ng ®¹t yªu cÇu th× sÏ ®îc chuyÓn trë l¹i x-
ëng may ®Ó söa l¹i ®¸p øng ®óng yªu cÇu vÒ kü thuËt, chÊt lîng may.

S¬ ®å 2.2. Quy tr×nh C«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cña
c«ng ty TNHH HiÖp Hng

Pha c¾t
NVL b¸n thµnh
V¶i phÈm May
May cæ
KCS NhËp
May tay
kho
....
NÕu cã thµnh
Lµ
phÈm
§ãng gãi
Thªu


2.1.4. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty TNHH HiÖp H-
ng.
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ ®Æc ®iÓm tæ
chøc qu¶n lý ë trªn, hiÖn nay tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n theo h×nh thøc
kÕ to¸n tËp trung vµ tiÕn hµnh c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n theo h×nh
thøc chøng tõ ghi sæ.
- §¬n vÞ sö dông çc lo¹i sæ sau:
Sæ quü
Sæ çi
Sæ thÎ, kÕ to¸n chi tiÕt.
B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc
B¶ng tæng hîp chi tiÕt
Chøng tõ ghi sæ
B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh.
Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty TNHH HiÖp Hng ®îc tæ chøc theo
m« h×nh tËp trung: theo m« h×nh nµy phßng kÕ to¸n cña c«ng ty thùc
hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ph¸t sinh ë c«ng ty. ë ph©n xëng kh«ng cã
bé m¸y kÕ to¸n riªng mµ chØ cã çc nh©n viªn thèng kª hµng kú göi b¸o
ço kÌm theo chøng tõ gèc vÒ xÝ nghiÖp ®Ó kiÓm tra vµ h¹ch to¸n. C¬
cÊu nh sau:
- KÕ to¸n trëng: lµ ngêi ®øng ®Çu bé m¸y kÕ to¸n kiªm trëng
phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. Cã nhiÖm vô tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña
c«ng ty, tæ chøc kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu
chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n cña phßng víi gi¸m ®èc.
§ång thêi kÕ to¸n trëng kiÓm mét sè tµi kho¶n: 711, 811, 911,
421…
- KÕ to¸n ng©n hµng, kÕ to¸n thuÕ, c«ng nî: cã nhiÖm vô kª khai
thuÕ, nép thuÕ, theo dâi c«ng nî víi ngêi b¸n, t×nh h×nh biÕn ®éng cña
tiÒn göi ng©n hµng. Phô tr¸ch tµi kho¶n: 133, 331, 333, 112, 338…
- KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh, tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh: ph¶n
¸nh t×nh h×nh t¨ng gi¶m tµi s¶n cè ®Þnh. T×nh h×nh trÝch vµ ph©n bæ
khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, ®ång thêi cã nhiÖm vô tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh øng víi mét sè tµi kho¶n: 211, 214, 621, 627,
154…



- KÕ to¸n thµnh phÈm kiªm kÕ to¸n nguån vèn: theo dâi t×nh h×nh
nhËp kho, tiªu thô thµnh phÈm lËp çc b¸o ço tµi chÝnh øng víi mét sè
tµi kho¶n: 155, 511.
- KÕ to¸n vËt liÖu kiªm thñ quü: theo dâi t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån
vËn chuyÓn b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu c«ng cô dông cô ®ång thêi cïng
víi kÕ to¸n thanh to¸n tiÕn hµnh theo dâi thu chi tiÒn mÆt
- KÕ to¸n thanh to¸n kiªm kÕ to¸n tiÒn l¬ng: theo dâi t×nh h×nh
h¹ch to¸n néi bé cña c«ng ty. Lµm vµ thanh to¸n l¬ng cho c«ng nh©n ë
ph©n xëng.
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho mµ c«ng ty ®ang ¸p dông lµ
ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
Niªn ®é kÕ to¸n b¾t ®Çu tõ 1/1 vµ kÕt thóc vµo ngµy 31/12 hµng
n¨m, kú kÕ to¸n lµ quý.
• Mèi quan hÖ gi÷a çc bé phËn kÕ to¸n víi nhau vµ gi÷a phßng kÕ
to¸n víi çc phßng ban chøc n¨ng cña c«ng ty( ThÓ hiÖn trªn s¬ ®å 2.3).
Cuèi mçi quý kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i tËp hîp toµn
bé chi phÝ liªn quan ®Õn sè liÖu mµ bé phËn kÕ to¸n liªn quan kh¸c
cung cÊp: kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu cung cÊp vÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu
s¶n xuÊt, kÕ to¸n c«ng nî cung cÊp sè liÖu vÒ chi phÝ dÞch vô mua
ngoµi ph¶i tr¶ ngêi cung cÊp, kÕ to¸n lao ®éng tiÒn l¬ng cung cÊp sè
liÖu vÒ chi phÝ l¬ng cña ®éi ngò tham gia s¶n xuÊt.
Nh×n chung bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty TNHH HiÖp Hng t¬ng
®èi gän nhÑ. Mçi bé phËn chøc n¨ng cã quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm riªng vµ
cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau trong ph¹m vi chøc n¨ng cña m×nh…

S¬ ®å 2.3 Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty THNN HiÖp Hng.

KÕ to¸n trëng

KÕ to¸n KÕ to¸n KÕ to¸n tµi KÕ toµn KÕ to¸n
thanh to¸n thµnh phÈm s¶n cè ®Þnh ng©n hµng, nguyªn vËt
kiªm kÕ to¸n kiªm kÕ to¸n vµ tËp hîp thuÕ kiªm kÕ liÖu kiªm thñ
tiÒn l¬ng nguån vèn chi phÝ tÝnh to¸n c«ng nî quü
tæng

Thèng kÕ Thèng kª
Quan hÖ chØ ®¹o ph©n xëng ph©n xëng
Quan hÖ cung c©p sè c¾t may, thªu
liÖu



C«ng ty TNHH HiÖp Hng ®ang tõng bíc hoµn thiÖn vµ ®a M¸y
tÝnh vµo sö dông trong c«ng t¸c kÕ to¸n. HiÖn phßng kÕ to¸n ®îc trang
bÞ 3 m¸y tÝnh vµ 1 m¸y in vµ c«ng ty còng ®· sö dông phÇn mÒm kÕ
to¸n ch¹y trªn ch¬ng tr×nh ACCESS....
Tr×nh tù h¹ch to¸n ë C«ng ty (theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ)
2.1.5. Giíi thiÖu phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y ®îc sö dông trong c«ng t¸c kÕ
to¸n t¹i c«ng ty.
Cã thÓ kh¸i qu¸t nh sau:
PhÇn mÒm kÕ to¸n t¹i c«ng ty ch¹y trªn nÒn ch¬ng tr×nh
ACCESS, cã tªn lµ HÖ thèng qu¶n trÞ. Trong hÖ thèng qu¶n trÞ cã c¸c
ch¬ng tr×nh, mçi ch¬ng tr×nh ®Òu cã mËt khÈu riªng, v× vËy tríc khi
vµo ph¶i vµo mËt khÈu tríc.
S¬ ®å 2.5: CÊu tróc cña ch¬ng tr×nh kÕ to¸n m¸y t¹i c«ng ty
HÖ thèng kÕ to¸n

Qu¶n lý vËt t

Qu¶n lý tµi s¶n
Program HÖ thèng qu¶n
trÞ KÕ to¸n n¨m cò

VËt t n¨m cò

Söa d÷ liÖu/ Sao lu
2.2. Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n phôcvµ tÝnh gi¸
xuÊt håi
thµnh ë c«ng ty
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty rÊt phong phó ®a
d¹ng bao gåm s¶n xuÊt gia c«ng hµng may mÆc vµ nhiÒu dÞch vô
kh¸c…
§Ó nghiªn cøu ®îc tËp trung, chiÒu s©u vµ ®em l¹i hiÖu qu¶,
trong ®Ò tµi nµy, em chØ ®Ò cËp ®Õn lo¹i h×nh s¶n xuÊt gia c«ng
hµng may mÆc, ®©y lµ lo¹i h×nh ®Æc thï cña ngµnh may vµ chiÕm
80 - 85% lîi nhuËn cña c«ng ty.
2.2.1. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
2.2.1.1. §Æc ®iÓm vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty
• §Æc ®iÓm chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty:
Chi phÝ s¶n xuÊt ë c«ng ty TNHH HiÖp Hng hiÖn nay ®îc x¸c
®Þnh lµ toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m vi c¸c ph©n xëng, xÝ
nghiÖp cã liªn quan ®Õn chÕ t¹o s¶n phÈm.
Chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty TNHH HiÖp Hng cã ®Æc ®iÓm



næi bËt lµ: ChÝ phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chiÕm tû träng rÊt nhá
trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bëi v× ®Æc ®iÓm cña lo¹i h×nh s¶n xuÊt
gia c«ng lµ çc nguyªn liÖu chÝnh do bªn ®Æt hµng cung cÊp. Do vËy
chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh kh«ng ®îc tËp hîp vµ h¹ch to¸n mµ chØ
theo dâi vÒ mÆt sè lîng hoÆc hiÖn vËt… Khi cã lÖnh s¶n xuÊt c«ng
ty xuÊt nguyªn vËt liÖu chÝnh xuèng cho çc ph©n xëng. Cßn ®èi víi
vËt liÖu phô c«ng ty tù tæ chøc mua.
Nh vËy c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh bao
gåm: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp,
chi phÝ s¶n xuÊt chung.
• Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt ë c«ng ty: Chi phÝ s¶n xuÊt ë c«ng
ty ®îc ph©n lo¹i theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ trong qu¸
tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: chØ tÝnh nguyªn vËt liÖu phô
do doanh nghiÖp tù mua.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp....: bao gåm toµn bé tiÒn l¬ng
chÝnh, tiÒn l¬ng phô, tiÒn thëng, çc kho¶n trÝch BHXH, BHYT,
KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung: bao gåm chi phÝ dïng vµo viÖc qu¶n lý
vµ phôc vô s¶n xuÊt chung t¹i c«ng ty vµ toµn bé chi phÝ vËn chuyÓn
bèc dì vËt liÖu chÝnh tõ C¶ng H¶i Phßng vÒ kho cña C«ng Ty(tr×nh
bµy sau).
2.2.1.2. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
§©y lµ kh©u quan träng trong toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n.
Quy tr×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ phøc t¹p kiÓu liªn tôc, s¶n
phÈm hoµn thµnh tr¶i qua nhiÒu c«ng ®o¹n chÕ biÕn kh¸c nhau, s¶n
phÈm cña giai ®o¹n nµy lµ nguyªn liÖu chÝnh cña giai ®o¹n kÕ tiÕp
theo.
Do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c«ng ty
nªn ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®îc x¸c ®Þnh lµ tõng lo¹i s¶n
phÈm cña tõng l« hµng hay tõng ®¬n ®Æt hµng.
2.2.1.3. Ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty.
HiÖn nay c«ng ty sö dông 2 ph¬ng ph¸p:
• Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp: §èi víi nh÷ng chi phÝ liªn quan trùc tiÕp
®Õn mét ®èi tîng kÕ to¸n nh tiÒn l¬ng s¶n phÈm.
• Ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp: ®èi víi nh÷ng chi phÝ liªn quan
®Õn nhiÒu ®èi tîng kÕ to¸n: nh tiÒn l¬ng phô, chi phÝ s¶n xuÊt
chung.
Tiªu chuÈn ph©n bæ ®ang ¸p dông ë c«ng ty hiÖn nay lµ tiÒn l-
¬ng s¶n phÈm cña c«ng nh©n s¶n xuÊt çc lo¹i s¶n phÈm.



2.2.1.4. Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
2.2.1.4.1. Chøng tõ vµ tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông ®Ó tËp hîp CPSX.
- ChÝ phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (CP NVLTT): chia thµnh
nguyªn vËt liªu chÝnh trùc tiÕp vµ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp. Do
®¬n vÞ nhËn may gia c«ng nªn nguyªn vËt liÖu chÝnh do bªn gia
c«ng cung cÊp. CP NVL phô mua vÒ phÇn lín ®îc nhËp kho, c¨n cø
vµo nhu cÇu s¶n xuÊt ®Ó xuÊt kho.
Chøng tõ sö dông lµ phiÕu xuÊt kho, b¶ng kª xuÊt nguyªn vËt
liÖu, ho¸ ®¬n mua hµng, phiÕu chi tiÒn mÆt.
Tµi kho¶n sö dông: 621.( CP NVLTT) ®îc tËp hîp c¶ quy tr×nh
c«ng nghÖ vµ theo dâi chi tiÕt tõng ®¬n ®Æt hµng.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: (CP NCTT) hiÖn nay ®¬n vÞ tr¶
l¬ng theo 2 h×nh thøc: l¬ng thêi gian vµ l¬ng s¶n phÈm.
Chøng tõ sö dông ®Ó tËp hîp bao gåm: B¶ng chÊm c«ng tõng
ph©n xëng, B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng.
Tµi kho¶n sö dông: TK 622 chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung (CP SXC): ®îc tËp hîp chung cho toµn
ph©n xëng bao gåm toµn bé kho¶n chi phÝ cã liªn quan ®Õn s¶n xuÊt
s¶n phÈm t¹i çc ph©n xëng s¶n xuÊt mµ kh«ng thuéc kho¶n môc CP
NVLTT hay CP NCTT.
Chøng tõ sö dông: PhiÕu xuÊt kho, b¶n kª xuÊt NVL, c«ng cô
dông cô, b¶ng kª chi tiÒn, B¶ng ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh,
b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng.
Tµi kho¶n sö dông TK 627 (Chi tiÕt: TK 6271: CP NV PX
TK 6272: CP NVL PX
TK 6273: CP CCDC PX
TK 6274: CP KH TSC§
TK 6277: CP DV Mua ngoµi
TK 6278: CP kh¸c b»ng tiÒn.)
2.2.1.4.2. Tr×nh tù kÕ to¸n tËp hîp CPSX.
• KÕ to¸n tËp hîp CP NVL TT
§Ó cã 1 s¶n phÈm may hoµn chØnh cÇn rÊt nhiÒu lo¹i NVL
kh¸c nhau. NVL chÝnh cña c«ng ty bao gåm v¶i çc lo¹i: v¶i chÝnh #
®á çc lo¹i, v¶i phèi chÊt liÖu cottong, v¶i bãng… NVL chÝnh do bªn
gia c«ng cung cÊp cho c«ng ty theo ®iÒu kiÖn CIF t¹i H¶i Phßng (CP
vËn chuyÓn tõ níc ®Æt hµng ®Õn c¶ng H¶i Phßng do bªn ®Æt hµng
chÞu) toµn bé chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh nhËn vµ
chuyÓn NVL vÒ ®Õn kho nh: Chi phÝ chuyªn chë, chi phÝ lµm thñ tôc
h¶i quan, chi phÝ thuª kho bÕn b·i… ®îc gäi chung lµ chi phÝ vËn
chuyÓn th× c«ng ty chÞu. Sè lîng NVL mµ do bªn gia c«ng cung cÊp
®îc chuyÓn ®Õn kho cña c«ng ty ®îc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh dùa trªn c¬
së sè lîng s¶n phÈm ®Æt gia c«ng vµ ®Þnh møc NVL tÝnh cho mét



®¬n vÞ s¶n phÈm. §Þnh møc NVL ®· ®îc c«ng ty cïng kh¸ch hµng
nghiªn cøu, x©y dùng phï hîp víi ®Þnh møc tiªu hao thùc tÕ vµ còng
®îc 2 bªn nhÊt trÝ tríc khi ký kÕt hîp ®ång gia c«ng.
Khi sè NVL nãi trªn ®îc nhËp vµo kho cña c«ng ty th× kÕ to¸n
chØ qu¶n lý vÒ mÆt sè lîng theo tõng hîp ®ång gia c«ng vµ khi cã
lÖnh s¶n xuÊt sÏ chuyÓn xuèng kho cña ph©n xëng s¶n xuÊt, tõ ®ã
NVL chÝnh nµy sÏ ®îc phôc vô theo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt.
Theo çch h¹ch to¸n cña c«ng ty: kÕ to¸n kh«ng h¹ch to¸n gi¸ vèn
thùc tÕ cña NVL chÝnh xuÊt dïng cho s¶n xuÊt trong kú vµo kho¶n
môc chi phÝ NVL chÝnh, toµn bé chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì ®îc h¹ch
to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung (®îc ghi vµo TK 627.8 - CP kh¸c b»ng
tiÒn), cßn ®èi víi NVL phô nh chØ, cóc, kho¸,.... c«ng ty tù mua( H¹ch
to¸n vµo TK 621-CP NVLTT).
VËy ë c«ng ty TNHH HiÖp Hng NVL trùc tiÕp tham gia s¶n xuÊt
bao gåm:
TK 152.1: NVL chÝnh (V¶i çc lo¹i ....)
TK 152.2: NVL phô (ChØ, cóc, kho¸....)
TK 152.4: Phô tïng thay thÕ (kim, æ m¸y....)
Nh vËy, chi phÝ NVL ë c«ng ty ®îc qu¶n lý trªn 2 mÆt: qu¶n lý
vÒ mÆt sè lîng vµ qu¶n lý NVL phô cho tõng hîp ®ång.
Do NVL chÝnh kh«ng ®îc tËp hîp vµo chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh,
®Ó bµi viÕt ®îc c« ®äng, phÇn h¹ch to¸n NVL chÝnh trùc tiÕp sÏ
kh«ng ®îc tr×nh bµy chi tiÕt mµ chØ tËp trung vµo phÇn h¹ch to¸n
NVL phô trùc tiÕp phôc vô cho viÖc tËp hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh.
• H¹ch to¸n NVL phô trùc tiÕp
VËt liÖu phô tuy kh«ng chiÕm tû träng lín trong c¬ cÊu gi¸ thµnh
s¶n phÈm nhng lµ nh÷ng vËt liÖu kh«ng thÓ thiÕu hoÆc lµm t¨ng
thªm gi¸ trÞ s¶n phÈm nh: chØ, cóc, kho¸… Do ®èi tîng kÕ to¸n tËp
hîp CPSX cña c«ng ty lµ tõng s¶n phÈm cña ®¬n ®Æt hµng nªn CP
NVL phô trùc tiÕp ®îc qu¶n lý trªn tõng s¶n phÈm ®ã. Dùa trªn hÖ
thèng ®Þnh møc tiªu hao nµy do phßng kü thuËt tÝnh to¸n. Phßng kÕ
ho¹ch - vËt t dùa vµo th«ng sè kü thuËt nµy kÕt hîp víi ®Þnh møc cña
c«ng ty giao xuèng ®Ó lËp kÕ ho¹ch xuÊt kho NVL phô.
KÕ to¸n c¨n cø vµo kÕ ho¹ch xuÊt kho cña phßng kÕ ho¹ch vËt
t chuyÓn sang ®Ó lËp phiÕu xuÊt kho. Sau quy tr×nh lu©n chuyÓn
kÕ to¸n NVL cã phiÕu xuÊt kho cña thñ kho chuyÓn lªn. KÕ to¸n kiÓm
tra tÝnh hîp lý hîp lÖ cña çc chøng tõ lµm c¨n cø ghi sæ kÕ to¸n.
Trªn c¬ së çc phiÕu xuÊt kho kÕ to¸n nhËp sè liÖu vµo m¸y. Víi
ch¬ng tr×nh phÇn mÒm kÕ to¸n ®· cµi ®Æt s½n m¸y tù ®éng vµo
b¶ng kª xuÊt NVL (biÓu 02) vµ tù ®éng vµo SCT TK 621 (biÓu 03),
chøng tõ ghi sæ, sæ çi TK 621 (biÓu 04)
• H¹ch to¸n chi phÝ vËn chuyÓn:



Chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì tõ c¶ng H¶i Phßng vÒ kho cña c«ng
ty ®îc chia b×nh qu©n cho sè v¶i cña chuyÕn hµng ®ã. Sau ®ã, c¨n
cø vµo lîng v¶i xuÊt kho cho s¶n xuÊt cña c«ng ty trong quý ®Ó ph©n
bæ chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì, ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong
quý ®ã (kh«ng kÓ lîng v¶i xuÊt dïng quý ®ã cã sö dông hÕt hay
kh«ng)
Thùc tÕ trong mét hîp ®ång ký kÕt gia c«ng s¶n phÈm m· WKU
513023 víi h·ng HATEXCO mét container NVL chuyÓn ®Õn kho cña
c«ng ty, toµn bé sè v¶i lµ: 610.800m (sè liÖu nµy kÕ to¸n NVL n¾m
qua chøng tõ nhËp kho) vµ chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì, thñ tôc h¶i
quan thùc tÕ lµ: 42.817.705®.
Chi phÝ vËn chuyÓn b×nh qu©n tÝnh cho 1m v¶i lµ:
42.817.705
=
610.800
= 70,1 ®/m
C¨n cø vµo sè lîng v¶i chÝnh xuÊt dïng cho çc ph©n xëng, nhµ
m¸y trong quý IV n¨m 2004 lµ 420.560m
Suy ra sè chi phÝ vËn chuyÓn ph©n bæ cho lîng NVL chÝnh
xuÊt dïng lµ: = 420.560 x 70,1 = 29.481.256 ®ång
KÕt qu¶ nµy kÕ to¸n ë c«ng ty tËp hîp vµo tµi kho¶n 627.8 (Chi
phÝ kh¸c b»ng tiÒn).
• Tríc khi ®Ò cËp ®Õn kÕ to¸n m¸y cã vµi ®iÓm chó ý sau:
Trong ch¬ng tr×nh kÕ to¸n m¸y cã "qu¶n lý vËt t", "HÖ thèng kÕ
to¸n" cã "Chøng tõ ghi sæ bªn cã" "Chøng tõ ghi sæ bªn nî" nhng thùc
chÊt khi vµo nh÷ng nót nµy sÏ xuÊt hiÖn mµn h×nh nhËp liÖu. Mµn
h×nh nµy lµ n¬i nhËp chøng tõ liªn quan ®Õn çc tµi kho¶n. Muèn cã
chøng tõ ghi sæ còng lµm viÖc trong môc nµy nhng vµo nót "§¨ng ký
chøng tõ ghi sæ". V× kú tÝnh gi¸ thµnh lµ quý nªn muèn cã chøng tõ
ghi sæ, vµo "Sè chøng tõ ghi sæ", "B¶ng kª chøng tõ ghi sæ" lµ "B¶ng
kª chøng tõ". ChÝnh tªn gäi nh thÕ nµy lµm mäi ngêi hiÓu sai.
ë díi cã mét b¶ng ®Ó nhËp d÷ liÖu. Cã cét "Chøng tõ" cét nµy
thÓ hiÖn sè phiÕu xuÊt kho (VÝ dô XK 008). Cét ngµy th¸ng thÓ hiÖn
ngµy th¸ng cña phiÕu xuÊt kho.
Muèn vµo ®îc chøng tõ ghi sæ ®Ó chøng tõ ®ã vµo sæ çi tµi
kho¶n. Cuèi mçi quý th× ph¶i vµo nót "§¨ng ký chøng tõ ghi sæ" cña
mµn h×nh nhËp liÖu "Chøng tõ ghi sæ bªn cã" lµ ngµy cuèi cïng cña
th¸ng (VÝ dô 31/12). Do ®ã m¸y míi tù ®éng vµo chøng tõ ghi sæ vµ
vµo sæ çi tµi kho¶n. V× vËy, sè hiÖu trªn b¶ng tæng hîp chøng tõ ghi
sæ trïng víi sè hiÖu trªn sæ çi tµi kho¶n (vÝ dô 108) nhng kh¸c nhau
gi÷a SCT vµ sæ çi lµ cét sè ngµy trªn SCT lµ ngµy kÕ to¸n nhËp, cßn
cét ngµy th¸ng trªn sæ çi lµ ngµy th¸ng cña ngµy ®¨ng ký chøng tõ ghi
sæ.
§Ó nhËp phiÕu vµo m¸y, kÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh theo tr×nh tù sau:



Vµo Program  HÖ thèng qu¶n trÞ  Qu¶n lý vËt t.
Khi ®ã sÏ xuÊt hiÖn mµn h×nh ®Ó vµo mËt khÈu. Sau khi nhËp
mËt khÈu sÏ xuÊt hiÖn mµn h×nh nÒn (H×nh 2.1).
Trªn mµn h×nh nÒn nµy, vµo môc "XuÊt kho vËt t s¶n xuÊt" sÏ
xuÊt hiÖn mµn h×nh nhËp liÖu (H×nh 2.2).
Tríc khi nhËp d÷ liÖu ph¶i vµo kho ®¨ng ký m· kho (mét hép
tho¹i xuÊt hiÖn vµ chän m· kho cÇn vµo sau ®ã ®ãng l¹i)
KÕ to¸n muèn ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ th× ph¶i vµo "HÖ thèng
kÕ to¸n" sÏ xuÊt hiÖn mµn h×nh nÒn (H×nh 2.4).
Vµo môc "Chøng tõ ghi sæ bªn cã" xuÊt hiÖn mµn h×nh nhËp
liÖu (H×nh 2.5).
Tõ mµn h×nh nhËp liÖu "Chøng tõ ghi sæ bªn cã" vµo môc "LËp
míi" nhËp nh÷ng d÷ liÖu cÇn thiÕt nh: sè chøng tõ ghi sæ, ngµy ®¨ng
ký, néi dung trÝch yÕu, tµi kho¶n ghi cã. VÝ dô TK 152. Sau ®ã ®ãng
l¹i, quay l¹i mµn h×nh nhËp liÖu "XuÊt vËt t cÇn xuÊt"
Trªn mµn h×nh nµy nhËp çc d÷ liÖu cÇn thiÕt nh: phiÕu xuÊt
kho (trêng hîp mua ngêi dïng cho s¶n xuÊt lu«n, kh«ng qua kho th×
ph¶i vµo nót "ho¸ ®¬n")
- DiÔn gi¶i: XuÊt vËt t s¶n xuÊt m· hµng WKU 513023.
TK Cã 152 (chi tiÕt TK 152.2)
TK Nî 621
- Ngêi nhËn: §ång chÝ NguyÔn ThÞ Nga PX1.
- Kho xuÊt: Kho c«ng ty.
Díi cïng cña mµn h×nh nhËp liÖu cã phÇn tÝnh ®¬n gi¸ vËt t
xuÊt kho, m¸y sÏ tù ®éng tÝnh ®¬n gi¸ b×nh qu©n vËt t xuÊt kho sau
mçi lÇn nhËp, sau khi xuÊt xong vµo kÕt thóc.
Sau khi nhËp çc d÷ liÖu cÇn thiÕt nÕu cã d÷ liÖu nµo sai
muèn söa th× ph¶i "§iÒu chØnh chøng tõ ghi sæ" (H×nh 2.3).
Khi xuÊt kho NVL, ®ång thêi m¸y tù ®éng vµo b¶ng kÕt xuÊt
NVL vµ vµo chøng tõ ghi sæ vµo cuèi mçi quý.
XÝ nghiÖp tÝnh gi¸ vèn NVL xuÊt kho theo ph¬ng ph¸p b×nh
qu©n liªn hoµn. C«ng thøc tÝnh:
TrÞ gi¸ NVL tån kho + trÞ gi¸ thùc tÕ
§¬n gi¸ b×nh tríc lÇn nhËp i cña lÇn nhËp i
=
qu©n sau lÇn Sè lîng tån kho + Sè lîng
nhËp i nhËp
tríc lÇn nhËp i cña lÇn nhËp i

M¸y sÏ tÝnh ®îc gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt dïng trªn çc phiÕu xuÊt
kho cña m· s¶n phÈm WKU 513023 - H§ sè 14.



Tæng gi¸ trÞ thùc thÕ NVL phô xuÊt kho trªn çc phiÕu xuÊt
kho, cña m· s¶n phÈm WKU 513023 - H§ sè 14 lµ 19.569.360 ®
Tæng gi¸ trÞ thùc tÕ NVL phô xuÊt kho trªn çc phiÕu xuÊt kho,
tËp hîp ®îc trong quý lµ: 236.480.365 ®
Sau khi tÝnh ®îc gia thùc tÕ NVL xuÊt kho m¸y tù ®éng vµo
b¶ng kª xuÊt NVL - CCDC (biÓu sæ 02), c«ng ty kh«ng lËp b¶ng
ph©n bæ NVL, CCDC.
B¶ng kª xuÊt NVL, CCDC, m¸y tù ®éng vµo SCT TK 621. Chi
tiÕt NVLTT (biÓu 03) nh sau:
Nî TK 621 236.480.365 ®
(Chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm)
Cã TK 152 236.480.365 ®
M¸y tù ®éng vµo chøng tõ ghi sæ TK 152 vµo sæ çi TK 162.
Cuèi kú kÕt chuyÓn CP NVLTT vµo TK 154 ®Ó phôc vô tÝnh
gi¸ thµnh kÕ to¸n ®Þnh kho¶n:
Nî TK 154 236.480.365 ®
Cã TK 621 236.480.365 ®
BiÓu 02. B¶ng kª xuÊt NVL, CCDC

C«ng ty TNHH HiÖp H- B¶ng kª chøng tõ ghi sæ xuÊt NVL (trÝch)
ng Sè 108
Phßng kÕ to¸n Tõ ngµy 1/10/04 ®Õn 31/12/04
Quý IV/2004
Néi dung: XuÊt kho NVL
TK ghi cã: TK 152: NVL
§VT_VN§
Sè
Chøng TK Chøng tõ
chøng Ngµy DiÔn gi¶i Sè tiÒn
tõ cã Nî nî
tõ
.... .... .... .... .... .... ....
Nga PX1 nhËn vËt
t may sp m· WKU 62
XK003 5/10/04 152.2 621PXPV 19.569.360
513023 (hîp ®ång 1
gia c«ng sè 14)
Nga PX1 nhËn vËt
t may sp m· WKU 62
XK004 10/10/04 152.2 621PXPV 10.345.182
533011 (hîp ®ång 1
gia c«ng sè 14)
XK005 12/10/04 Hµ PX2 nhËn vËt t 152.2 62 627PXBN 3.520.000
may sp m· WKU 7



513023(hîp ®ång
gia c«ng sè 14)
.... .... .... .... .... .... ....
275.044.19
Céng
8

Ngµy.... th¸ng ... n¨m 2004
Ngêi ghi sæ KÕ to¸n trëng


Kt cp, gia thanh

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (9)

Similar to Kt cp, gia thanh

Similar to Kt cp, gia thanh (9)

Kt cp, gia thanh