Leuzemia gaixotasuna

1. LEUZEMIA

2. ➔ ZER DA
➔ NON SORTZEN DA
➔ KAUSAK
➔ DIAGNOSTIKOA
➔ MOTAK
◆ Gongoil leuzemia zorrotza
(LLA)
◆ Leuzemia mielogeno zorrotza
(LMA)
AURKIBIDEA:
◆ Gongoil leuzemia kronikoa
(LLC)
◆ Leuzemia mielogeno
kronikoa (LMC)
◆ Zelula pilosen leuzemia
➔ TRATAMENDUA
➔ BITXIKERIAK
➔ BIBLIOGRAFIA

3. ZER DA?
Odoleko minbizi mota bat da hezur-muinean hasten
dena, odol zelulak sortzen diren eskualdean.
ODOL ZURIA
● Globulu zurien kopuruak gora egiten du
kantitate kontrolaezinetan.
ONDORIOZ
● Minbizi zelulek globulu gorriak, plaketak
eta globulu zuri helduak sortzea ekiditen
dute.
Odol zelulen kopuruak
behera egin, heriotza
arriskua handiagotu.

6. KAUSAK
Arazo kromosomikoak
Inmunitate-sistemaren akatsak
Jaio aurretik, erradiazio edo X
izpiekin kontaktuan egotea
Aurretik tratamenduan egotea
farmako kimioterapeutikoekin
Hezur-muinaren transplantea
edukitzea
Bentzeno bezalako toxinak
Birus batek (Epstein Barr birusak,
mononukleosi infekzioaren eragileak.
Ez dago kausa zehatzik, baina hurrengo faktoreek eragina izaten dute

7. DIAGNOSTIKOA
HEMOGRAMA Odoleko zelulen aldakuntzak ikertzen dira
● Eritrozito, plaketa eta
leukoizto urritasuna
● Zelula aitzindari
gaiztoen gehiegizko
kopurua

8. MIELOGRAMA Hezur-muinaren lagin bat aztertu
NOLA?
● Anestesia erabiliz,
puntzioaren bidez
gaixoaren hezur baten
hezur-muinaren odola
ateratzen da

9. MOTAK Larritasunaren arabera sailkatzen dira
AKUTUA
KRONIKOA
● Zelula heldugabeak areagotu egiten dira oso azkar.
● Hauek ez dituzte beharrezko funtzioak betetzen
ONDORIOZ: zelula helduen sorkuntza oztopatzen dute.
Umeetan ematen da gehienbat
● Globulu zuri heldu gehiegi sortzen dira, baina anormalak dira.
Edozein adinetan, baina normalean pertsona helduetan agertzen da.

10. Linfoblasto (globulu zuriak) heldugabeen areagotzea
Zelula normalak ordezkatzen dituzte hezur-
muinean
Odol zelula osasuntsuak sortzea oztopatu
ONDORIOZ

11. ● Ezin da kausarik aurkitu.
● Honako faktoreek arriskua handitzen dute:
○ Down sindromea edo beste transtorno
genetikoak
○ Leuzemia duen anai-arreba izatea.
KAUSAK ZEIN ADINEAN?
● Normalki hiru eta zazpi urte
bitarteko umeetan
● Helduetan ere eman daiteke

12. ● Gozea galtzea, pisua galtzea
● Zurbiltasuna
● Sahiets-hezurren azpiko mina
● Orban gorri txikiak azalean
● Gongoilen hantura
● Izerdi hotza
SINTOMAK
● Mina hezur eta artikulazioetan
● Hematomak eta odol jarioak izateko
erraztasuna (ohi odoltsuak, azaleko eta
sudurreko odoljarioak, ziklo anormalak)
● Nekatuta edo ahul sentitzea
● Sukarra
● Anemia

13. Odoleko zelula anormalen
(mieloblastoak) hazkuntza azkarra
Hezur-muinean pilatu, eta globulu gorri
normalen sorrera oztopatu.
ONDORIOZ
Hezur-muina
Non hasi?
Odolera zabaldu
Batzuetan
● Gibelera
● Goingoil-linfatikoetara
● Nerbio-sistema zentralera
● Barrabiletara
Garapenean dauden zelulen aldaketa
genetikoaren ondorioz
Zergatik?

14. ZEIN ADINEAN?
● Oso ugaria pertsona helduen
artean.
● Zenbat eta nagusiago izan
orduan eta eraginkorragoa.
ONDORIOAK
● Mieloblastoen hazkuntza kontrolaezina
eta izugarrizkoa
● Globulu gorrien (anemia), plaketen
(plaketopenia), eta globulu zurien
(leukopenia) kontzentrazio baxuegiak

15. KAUSAK
● TABAKOA, erretzea.
● Substantzia kimiko batzuekin
kontaktuan egotea (bentzenoa)
● Kimioterapia edo erradioterapia
jasan izana.
● Odol nahasteak izatea.
● Sindrome edo mutazio genetikoak
izatea.
● Kromosomekin arazoak izatea:
○ Down sindromea
○ Trismia 8
● Familia aurrekaria: familiako beste
norbaitek leuzemia jasan badu, familia
bereko beste batek sufritzeko probabilitatea
handiagoa da.
● GIZONETAN EMATEN DA BATEZ ERE,
baina arrazoiak ez daude argi.

16. SINTOMAK
● Sukarra
● Infekzioak
● Mina hezur-muinean
● Nekea
● Hemorragiak
● Zurbiltasuna
● Noduluak (lepoan, axila eta
izterretan)
● Hematomak gorputz osoan
● Oi handituak

17. Hezur-muinak eta sistema-linfatikoaren organoek B linfozito (globulu zuri mota) gehiegi sortzen dituzte.
Sortzen diren linfozitoek ez dute behar bezala funtzionatzen. Ezin dute defentsa-funtzioa bete

18. ZEIN ADINEAN?
● 60 urte baino gehiago duten
pertsonetan
● Umeetan kasu gutxi
○ Duetenek oso motel garatzen
dute gaixotasuna
NON?
● Mendebaldeko herrialdeetan oso ugaria
● Ekialdeko herrialdeetan nahiko gaixotasun
arraroa
● Espanian:
○ Urtero 30 kasu berri detektatzen
dira (milio bat biztanletik)

19. KAUSAKSINTOMAK
● Kasu gehienetan (%80) ez dira
sintomak agertzen
● Sintomak agertzen direnean…
○ Astenia
○ Gongoil-linfatikoen
handipena
○ Infekzio errepikatuak
● Ezezaguna da LLC-ren kausa
● Vietnamgo gerran agente laranjari
izandako espozisioak leuzemia
mota hau garatzeko arriskua
handitu du.

20. Hezur-muinak granulozito gehiegi sortzen ditu
Zelula hauek hezur-muina eta organismo osoa
inbaditzen dute
● Odol zelula sorrera normala
ez da gertatzen
● Zenbait organoen funtzioa ez
da behar bezala betetzen.
ONDORIOZ

21. ZEIN ADINEAN?
● Helduetan ematen da
● Ez da oso ohikoa umeetan garatzea
FASEAK
● HASIERAKO FASEA / FASE KRONIKOA:
○ Kontrola daitekeen granulozitoen sorrera
ematen da.
● BIGARREN FASEA / AZELERAZIO FASEA:
○ Gaixotasuna kontrolaezina bihurtzen da
● HIRUGARREN FASEA / FASE BLASTIKOA:
○ Leuzemia mieloide akutuan (%80) edo
linfoide akutuan (%20) bihurtzen da.

22. TRATAMENDUA KAUSAK
● LEHEN:
○ Gaixoak ez zuen 8 urte baino
gehiago bizirik irauten.
● GAUR EGUN:
○ Gaixoak denbora luzea
(hamarkadak) eman dezake
fase kronikoan, gauzatu diren
aurrerapenei esker.
● LMC-ren kausa erlazioanturik dago Filadelfia
deituriko anomalia kromosomikoarekin.
● Erradioazioak gaixotasuna garatzeko arriskua
handitzen du.
○ Hala ere, LMC garatzen duten pertsona
gehienak ez dira erradiazioarekin
kontaktuan egon.

23. SINTOMAK Urteak ematen dituzte inolako sintomarik adierazi gabe
● Ahultasuna
● Nekea
● Sukarra
● Izerdi hotza
● Pisua galtzea
● Anemia
● Hemorragiak eta justifikaziorik gabeko hematomak
● Infekzio txikiak
● Hezurretako eta artikulazioetako mina

24. TRATAMENDUA
Minbizi zelulak hiltzea, zelula normalak
berriro haz daitezen hezur-muinean
HELBURUA:
Kimioterapian, erradioterapian eta hezur-muinen
transplantean oinarritzen da

25. KIMIOTERAPIA Linfoblasto eta mieloblasto gaiztoak akabatzeko
ODOL-TRANSFUSIOAK
● Gaitzaren lehenengo fasetan
● Anemia eta odol-jarioak zuzentzeko

26. KIMIOTERAPIA ERRADIOTERAPIA
● Mina gutxitzeko
● Burmuinera, likido zefalorrakideora edota
barrabiletara zabaldu den leuzemia tratatzeko.
ZERTARAKO
ERABILTZEN DA?

27. ● Kimioterapia eraginkorra ez denean
● Minbizi zelulak berriz agertzen badira
NOIZ ERABILTZEN DA?
● Hezur-muin baterragarria aurkitzea
saila izaten da.
ARAZOAK

28. Bitxikeriak
Minesosotako ikerlariek lortu dute
emakume baten leuzemiarekin amaitzea
Elgorriaren birusaren genetikoki
eraldatutako andui bat injektatuz
Birusaren eraginez, minbizi zelulak batu eta desintegratu
ziren. Gainera, birusak sistema immunologikoa estimulatu
dezakeela minbizi zelulak hobeto ezagutzeko eta modu
eraginkorrago batean haien kontra joateko.
NOLA?

29. ❏ http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/spanish/ency/article/000532.htm
❏ http://www.cancer.gov/espanol/pdq/tratamiento/leucemia-
linfoblastica-adultos/Patient/page1#figure_149_e
❏ http://www.abc.es/salud/noticias/20140516/abci-curan-cancer-sangre-
201405161110.html
❏ http://www.abc.es/salud/noticias/20140516/abci-curan-cancer-sangre-
201405161110.html
❏ http://www.cancer.
org/espanol/cancer/leucemiamieloidenaaguda/guiadetallada/leucemia-
mieloide-mielogena-aguda-causes-risk-factors
❏ http://www.laleukemianet.org/esp/5_Patients/Pat_AML.htm
❏ http://www.fcarreras.org/es/leucemia-linfatica-cronica_380574
❏ http://www.infirmus.es/leucemia-mieloblastica-aguda/
BIBLIOGRAFIA

30. Ziotza Llano eta
Ane Artetxe