1. 1
İCRA HUKUKU 16 KASIM
HACİZ
Haciz, alacaklının alacağını ödemek için borçlunun mallarına hukuken el konulmasıdır. Fiilen
el konulma haciz için gerekli değil. Önemli olan hukuken el koyma. Yani bir tutanak
tutulması ve o malın haczedildiğinin belirtilmesi yeterli. Bunun istisnaları bulunmakta. Bazı
malların haczedilmesi için onların muhafaza altına alınması gerekecek. Ama kuralımız
hukuken el koymadır. Haciz bir mala hukuken el koymadır. Malın yakalanması, malın
muhafaza altına alınması, depoya kaldırılması değil, malın bulunduğu yere gidip o malın bir
tutanak tutulması suretiyle haczedilmesi, hacizli mal statüsüne sokulmasıdır.
Yalnızca borçlunun mallarını haczedebiliriz. Başkasının, 3.kişinin mallarını haczedemeyiz.
Haczedersek istihkak süreci devreye girer.
Borçlunun ne kadar malını haczedicez? Borcuna yetecek kadarını, daha fazlasını değil.
I. HACİZ
Haciz:
1 – Talep Müddeti
Madde 78 – (Değişik: 3/7/1940-3890/1 md.)
(Değişik birinci fıkra:22/7/2020-7251/49 md.) Ödeme emrindeki müddet
geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra mal beyanını beklemeksizin
alacaklı, haciz konmasını isteyebilir.
1-Haciz talep etme süresi İİK 78
“Ödeme emrindeki müddet” geçtikten sonra yani 7 günlük süre geçtikten sonra eğer itiraz
varsa itirazda kaldırıldıktan sonra. Ancak takibin kesinleşmesi sonrası haciz talep etmek
mümkündür. Takip kesinleşmeden önce haciz talep edemezsiniz. 7 günlük ödeme süresi
geçmedi. İlk önce o sürenin geçmesini beklicez. 7 günlük ödeme süresinin içerisinde itirazda
bulunuldu. İlk önce o itirazın hükümden düşürülmesini beklicez. İtirazın kaldırılmasını ya da
iptalini beklicez. İtiraz edilmediyse ya da itiraz iptal edildiyse, geçici ya da kesin olarak
kaldırıldıysa artık takip kesinleşti demektir. Bundan sonra haciz talep etmek mümkün.
f.2 Haciz istemek hakkı, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren bir sene
geçmekle düşer. İtiraz veya dava halinde bunların vukuundan hükmün katileşmesine
kadar veya alacaklıyla borçlunun icra dairesinde taksit sözleşmeleri yapmaları halinde
taksit sözleşmesinin ihlaline kadar geçen zaman hesaba katılmaz.
Süre, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 1 sene. Ödeme emri tebliğ edildikten sonra
itiraz edildiyse bu itirazın hükümden düşürülmesi için geçecek olan süreyi hesaba katmıyoruz.
Orda zaten haciz isteyemiyorsun.
2. 2
- Ödeme emrine itiraz edildi ise, itirazın yapılmasından hükümden düşürülmesine kadar
bu 1 yıllık süre işlenmez. İcra hukukunda hak düşürücü sürenin durması söz konusudur
bizde. İlk karşımıza çıkan yerlerden biri de bu. 4. Gününde itiraz edilirse bu 1yıllık sürenin 4
günü gitmiş oluyor ama hükümden düşürülünceye kadar herhangi bir işleme yok hükümden
düşürüldükten sonra 5.günden itibaren işlemeye devam ediyor.
-Alacaklı ile borçlu arasında bir taksitlendirme sözleşmesi yapıldı ise (İİK 111), bu
sözleşme ifa edildiği müddetçe yine 1 yıllık süre işlemez, durur. Taksitlendirme
sözleşmesini ileride görücez. Neden yapılır? Alacaklı ile borçlu birleşir borcun taksitle
ödenmesi konusunda anlaşırlar icra dairesi önünde yaparlar. Bu anlaşma borcun ödenmesine
yöneliktir. Borç taksit taksit ödenirken takibi ilerletmenin manası yoktur. O yüzden takip
durur. Takip durduğu gibi o 1 senelik süreninde işlemesi durur. Çünkü alacaklının elinden
ileride bir ödeme yapılmaması halinde haciz isteme hakkının alınmaması için.
f.3Alacaklı isterse, haciz talebinin vukuuna dair bir vesika verilir. Bu vesika hiç
bir harç ve resme tabi değildir.
f.4Haciz talebi kanuni müddet içinde yapılmaz veya geri alındıktan sonra bu
müddet içinde yenilenmezse dosya muameleden kaldırılır.
Fıkra 4 önemli.
SINIFTAN SORU: Dosya düşüyor mu kaldırılıyor mu?
HOCA: bizde takibin düşmesi ancak rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipte bir de iflas
hukukunda var. Bu dönem sonundaki konumuz. İİK 78de düşme yok. Buna bağlı olarak İİK
111 de düşme yok. Ama İİK 150 rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipte düşme var. Yeni
İİK çıkarsa oradaki niyet sürelerin kaçırılması halinde takipleri düşürmek. Düşünce hiçbir
işlem yapılamamış gibi olacak. Zamanaşımı kesilmemiş olacak. Sıfırdan değil, kaldığı yerden
işlemeye devam edecek. Düşme önemli bir yaptırım.
a)Süresinde haciz istenmezse veya
b) istenip de bu talep geri alınır ve aynı süre içerisinde yenilenmezse, icra takibi dosyası
işlemden kaldırılır.
Süresinde yani 1 yıl içerisinde haciz istemezseniz ya da 1 yıl içinde istediniz geri alabilirsiniz
bu talebi, ama aynı 1 yıllık süre içerisinde yeniden talepte bulunmanız gerekir. Hiç haciz
istemezseniz, isteyip onu geri alıp yine 1 yıllık süre içerisinde tekrar haciz istemezseniz icra
takibi dosyası işlemden kaldırılır.
Dosyanın işlemden kaldırılmasını daha önce nerede gördünüz? Medeni usul hukukunda
dosyanın işlemden kaldırılması vardı. Taraflar davayı takip etmek istemezlerse, bir kişi gelir
diğeri takip etmek istemediğini söylerse dosya işlemden kaldırılır. Dosya işlemden kaldırılır
şu demektir:
Dosya icra dairesinde rafa koyulur ve yenileninceye kadar orda durur. Takibin
ortadan kalkması, açılmamış sayılması söz konusu değil. Zamanaşımına dikkat etmek
gerekir. Zamanaşımı geçtikten sonra yenileme talebinde bulunuyor olabilirsin.
3. 3
Zamanaşımı geçtikten sonra yenileme talebinde bulunursa bunun ileri sürülebilmesi
gerekir.
f.5Yeniden haciz istemek, alacaklı tarafından vukubulan yenileme
talebinin borçluya tebliğine mütevakkıftır. İlama müstenit olmayan takiplerde
yenileme talebi üzerine yeniden harc alınır. Yenileme masraf ve harcları
borçluya tahmil edilmez.
Dosya işlemden kaldırıldıktan sonra takibe devam edebilmek için dosyanın
yenilenmesi gerekir.
Bu yenileme için alacaklı harç ödeyecek ve bu harç borçluya yükletilmez. Çünkü
yenilemenin kusuru süreyi kaçırdığı için alacaklıya ait. (borçluya yükletilmeyen
diğer bir harç cezaevi harcıydı)
Yenileme talebinin borçluya tebliği zorunludur. Çünkü azami bir yenileme süresi
yok yenilendiği anda dosyada borç zamanaşımına uğramış olabilir.
Eğer arada borç zamanaşımına uğradı ise İİK 71 uyarınca takibin iptali
istenebilir. Çok aştıysa zaman yenilemeye kadar, zamanaşımına uğradıysa borç, bu
zamanaşımı kesinleşmeden sonra gerçekleşeceği için 71.madde uyarınca takibin
iptalini isteyebilirsiniz. Tebliğ edilmesi zorunludur demesinin sebebi bu.
1 yıllık süremiz var. 1 yıllık süreyi kaçırırsak dosya işlemden kaldırılır. İtiraz edildiyse ödem
emrine itirazın kaldırılması iptali için geçecek süreler kapsama alınmaz. Onlar beklenir.
Dolayısıyla alacaklının süresinden yemiyoruz. Dosya işlemden kaldırılırsa kenara koyulur.
Yenileme beklenir. Dosyanın düşmesi, açılmamış sayılması diye bir şey icra hukukunda yok.
Yenilenince bu hemen borçluya tebliğ edilir ki zamanaşımı sorunu varsa 71. Maddeye göre
ileri sürülebilsin. Yenileme için harç ödemek gerekiyor. Bu harcı alacaklı ödemek zorunda.
Çünkü böyle bir masraf yapılmasının tek kusurlusu alacaklının kendisidir.
2 – Hacze başlama müddeti:
Madde 79 – İcra dairesi talepten nihayet üç gün içinde haczi yapar.
(Değişik fıkra: 6/6/1985-3222/10 md.) Haczolunacak mallar başka yerde ise
haciz yapılmasını malların bulunduğu yerin icra dairesine hemen yazar. Bu halde
hacizle ilgili şikayetler, istinabe olunan icra dairesinin tabi bulunduğu icra
mahkemesince çözümlenir. (Ek cümle: 17/7/2003-4949/19 md.) Resmî sicile kayıtlı
malların haczi, takibin yapıldığı icra dairesince, kaydına işletilmek suretiyle doğrudan
da yapılabilir.
Hazcin yapılması Haciz icra dairesi memurunun malın bulunduğu yere gidip tutanak
tutmasıyla (haciz tutanağı) tamamlanır.
1- malın bulunduğu yere gidip
2- tutanak tutmasıyla (haciz tutanağı) tamamlanır.
-Haczedilecek olan mal başka yerdeyse yani takibin yapıldığı icra dairesinin yetki çevresi
dışındaysa, takibin yapıldığı icra dairesi malın bulunduğu yer icra dairesine bir talimat yazısı
yazarak borçlunun mallarının haczini ister.
4. 4
-Ör: Takip İstanbul’dan yapılıyor. Borçlunun Afyon’da bir deposu içinde eşyaları var. Afyon
icra dairesine talimat yazısı yazar. Afyon icra dairesi, depo içindeki malları haczeder. BUNA
“TALİMAT HACZİ” DENİR
Haciz işlemini Afyon yapıyor, İstanbul yalnızca beni takibim çerçevesinde Afyon’daki malları
haczediyor.
-Bunun gibi talimat hacizlerinde talimat yazılan daire haczi yapar.
-Bu işleme karşı şikâyet yoluna gidilmesi gerekirse, bu şikâyet talimat yazılan ve haczi yapan
icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesine yapılacak.
-Bu yetki kesin yetkidir. Gidip İstanbul’da şikâyetinizi yapamazsınız. İcra takibinizi yaptığınız
dairenin bağlı bulunduğu icra mahkemesine gidemezsiniz mecburen Afyondaki icra dairesinin
bağlı bulunduğu afyon icra mahkemesine gitmek zorundasınız. Bu 1.hal. Ama kanun bundaki
bazı zorluklar yüzünden son bir cümle eklemiş İİK 79 a.
İİK 79 soncümleResmî sicile kayıtlı malların haczi, takibin yapıldığı icra dairesince,
kaydına işletilmek suretiyle doğrudan da yapılabilir.
Trafik siciline kayıtlı bir araba var. Arabanın nerede olduğu belli değil. onun bulunduğu yere
gidip haczetmek çok zor. Ya da takip İstanbul’da yapılıyor. Adamın evi Afyon’da. Tapu
sicilinde her şey belirli. Bunun için afyona talimat yazısı yazılıyor. Bunun için kanuna ek bir
hüküm getirdiler. Tapu sicili, trafik sicili, marka patent sicili. Resmi bir sicilde işlem yapmadan
o malın ya da hak üzerinde herhangi bir işlem yapamıyorsan resmi sicildir.
Mal resmi bir sicile kayıtlı ise,bu sicile yazı yazmak suretiyle de haciz yapılabilir. Talimat
yazmaya gerek kalmaz.
Ör: İstanbul icra dairesi Afyon’daki bir taşınmazı tapu sicili üzerinden haczedebilir. Herhangi
bir şekilde İstanbul icra dairesindeki memur Afyon’a hiç gitmeden Afyon’daki taşınmazı
haczetmiş olur. Burada haczi İstanbul yapar, hacizden kaynaklanan şikâyetler de İstanbul’a
yapılır. Şikâyet için İstanbul icra dairesinin bağlı bulunduğu icra mahkemesine gideceksiniz.
Şikayet konusu işlemi hangi icra dairesi yapıyorsa o dairesinin bağlı bulunduğu icra
mahkemesine gitmek gerekiyor. Burada da durum farklı değil. Haciz işlemini kim yapıyorsa
onun bağlı bulunduğu icra mahkemesine gidilir.
SINIFTAN SORU: Diyelim afyona yazı yazmış. Malları haczet diye. Ama afyonda mal yok.
HOCA: Mal yoksa haczedilecek bir şey yok demektir. Eğer teknik olarak soruyorsan hamal
yok diye haciz yapmayan yine Afyon’dur. Yine şikâyet için afyona gidilir. Çünkü hakkı yerine
getirmeyen o. Ama böyle bir durumda biz gittik baktık böyle bir mal yok diyorsa şikâyete
gidilmez. Şikâyet de çünkü beraberinde harcı getirir. O da masraftır. Demek ki Afyon’da mal
yokmuş diğer yerlerdeki malları araştırmaya çalışalım derler.
Zaten bu 78.maddenşn devamı bu yüzden var. Nerede malı var nerede yok UYAP üzerinden
araştırabiliyorsunuz. Özellikle resmi sicile kayıtlı mallar. Resmi sicile kayıtlı olmayan malların
pek bir değeri yoktur. Evinizdeki telefon, bilgisayar, evinizde 2 televizyon varsa biri. Böyle
şeyler ancak haczedebilir. Bunların da çok büyük değeri yoktur. İcra takiplerinde haczedilecek
olan mallar resmi sicillere kayıtlı mallardır. Evler, arabalar, sınırlı ayni haklar. Haczedilecek
mal yok o yüzden haciz yapmıyorum diyen afyon olduğu için afyona gidersin. Öyle bir
durumda onunla uğraşılmaz. Gidip Afyon’a şikâyet yapacağına başka yolları denemeye
çalışırsın. İstanbul’da. Boşu boşuna Afyon’a gitmeye harç ödemeye gerek yok.
5. 5
Gerçekten Afyon’da malı yoksa ne yapacak icra dairesi? Olmayan bir malın haczini
emredemeyecek, bir sonuca da varamayacaksın. Ama teknik olarak Afyon’a gideceksin. İşlemi
yapmayan orası çünkü.
İİK 78/1 2.cümle
Ancak, alacaklı dilerse haciz talebinde bulunmaksızın Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi
üzerinden, bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya
alacağını sorgulayabilir. Sorgulama sonunda Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi, varsa
borçlunun mal, hak veya alacağının mahiyeti ve detayı hakkında bilgi verir ve bu
durumda sistem üzerinden de haciz talep edilebilir. Bu takdirde icra dairesi, tespit edilen
mal, hak veya alacağı elektronik ortamda haczeder. Sorgulama sonunda edinilen bilgiler
hukuka aykırı olarak paylaşılamaz. Sorgulama ve haciz işlemlerinin yürütülebilmesi
için kamu kurum veya kuruluşları ile 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık
Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar,
Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi ile kendi sistemleri arasında entegrasyonu sağlar.
Sorgulamanın tür, kapsam ve sınırı ile diğer hususlar Adalet Bakanlığınca yürürlüğe
konulan yönetmelikle belirlenir.
Gördüğünüz gibi sistem üzerinden mallarını sorgulayabiliyorsunuz. Bu sorgulanan mallar
neler? Yine sicile kayıtlı olmayan malları bilemezsiniz. Bunların hepsi sicile kayıtlı mallar
olacak. Diğer taşınırları görmeniz mümkün değil. Diğer taşınırları biliyorsanız ancak haczini
isteyebilirsiniz. Diğer taşınırlar çok para eden şeyler değil. Taksi plakaları, dolmuş plakaları
bunların hepsi resmi sicile kayıtlı bunların da sicili var. Otobüs hatları hepsi sicile kayıtlı.
Hepsini UYAP üzerinden yapacağınız araştırmayla görebiliyorsunuz. Gördükten sonra kanun
diyor ki hemen UYAP üzerinden elektronik haciz isteyebilirsiniz. Belki yaparlar. Yapmazlar,
bir de icra dairesine gidip haciz talebinde bulunmanız gerekir. Çünkü oradan o çıktıyı alıp
dosyaya koymayı asla akıl edemezler. Mecburen elektronik ortamda yaptığınız işlemi bir daha
fiziki ortamda yapmanız gerekir. Normalde yapmama imkânını kanun sunuyor ama sistemi
doğru düzgün kullanmadıkları için böyle bir sorun ortaya çıkıyor. Teorik olarak sicile kayıtlı
her türlü malın sicile kayıtlı olsun olmasın haczi mümkün ama para edenler zaten sicile
kaydedilir.
*Trafik siciline kayıtlı araçlar da sicil üzerinden haczedilebiliyor. Ama araç Türkiye’nin
herhangi bir yerinde olabilir. Aracın trafik tarafından yakalanması haczin geçerliliği için
zorunluluk teşkil etmez. Bu uygulamada çok karıştırılıyor. Aracın yakalanması satılabilmesi
için gereklidir. Çünkü yakalayamadığın malı satamazsın ama malın haczedilmesi için
arabanın herhangi bir şekilde yakalanmasına gerek yok. Trafik sicili üzerinden haciz yazısı
yazılması yeterli. Taşınmazlarda tapu sicil üzerinden yazılması yeterli. Markalarda,
patentlerde bu mümkün. Plaka, taksi dolmuş otobüs plakalarının trafik sicili üzerinde
haczedilmesi mümkün. Çiftlik hayvanlarının mümkün. Bunların hepsi doğrudan sicile yazı
yazılarak haczedilebilecek mallar. Bunlar dışındakiler, sicile tabi olmayanlar, senin yetki
çevren içindeyse malın bulunduğu yere gidip tutanak tutacaksın. Yetki çevren dışındaysa
talimat yazısı yazacaksın.
6. 6
Haczin yapılması İİK m.80
Haciz yapan memurun yetkisi:
Madde 80 – (Değişik: 3/7/1940-3890/1 md.)
İcra memuru haczi kendi yapabileceği gibi yardımcı veya katiplerinden birinede
yaptırabilir.
Borçlu haciz sırasında malın bulunduğu yerde bulunmaz ve hemen bulundurulması
mümkün olmazsa haciz, gıyabında yapılır.
Talep vukuunda borçlu kilitli yerleri ve dolapları açmağa vesair eşyayı göstermeğe
mecburdur. Bu yerler icabında zorla açtırılır.
İcra dairesinin yetkileri hacizde çok geniş. Mahkeme kararı olmadan konutunuza girebilir.
Özel hayatınıza müdahale edebilir. Vücut bütünlüğüne üstünüzü aramak suretiyle müdahale
edebilir. Saklı dolapları açtırabilir. Ve o konuda zor kullanabilir. Şehirlerde polis-le birlikte
gidecek, köylerde köy muhtarı ile gidecek, köy bekçisi ile zorla haciz gerçekleştirilecek.
-Haczin yapılması için borçlunun hazır olması zorunlu değil. Borçlunun bulundurulma
imkânı varsa aranır, “hacze gelicez, çabuk gelin” denebilir. Ama borçlunun kısa süre
içerisinden haczin yapılacağı yere gelme imkânı yoksa onun yokluğunda haciz gerçekleştirilir.
-Borçluyu hazır etmek mümkün değilse, onun yokluğunda haciz yapılır.
-Borçlu yoksa kapısı çilingir vasıtasıyla açılır. Çilingir masrafı, borçluya yükletilir.
-Eve/ iş yerine girildi.
Borçlu istenilen her yeri ve her şeyi göstermek zorunda.
Kilitli dolaplar varsa, oraları açmalı.
Üstünün aranması gerekiyorsa, buna izin vermeli. Aksi halde bu işlemler ZORLA
yapılır.
Normalde bir kişinin evine destursuz girerseniz, konut dokunulmazlığını ihlal edersiniz.
Bunun hukuka uygun olması için mahkeme kararı gerekir. Mahkeme kararı var mı? Yok.
Kanun gerek yok. Bodoslama gir demiş. Kilitli yerleri açma, istediği odaya girmede özel
hayatın gizliliği ihlal edilir. Mahkeme kararı gerekli. Var mı yok. Üst araması için en azından
bir savcılık kararı ya da mahkeme kararı gerekir. Var mı? Yok. Üst araması da yapılabiliyor.
Çok geniş yetkileri var. Bu yetkiler diğer ülkelerde var ama diğer ülkelerde ilamsız icra diye
bir şey yok. Önce mahkemelerden karar alıyorsun aldığın karar çerçevesinde icra takibine
çıkılıyor ve bu işlemler gerçekleştiriliyor. O mahkeme kararı eksikliği giderilmiş oluyor.
Bizde ilamsız icra olunca mahkemelere hiç uğramadan bu yetkileri icra daireleri
kullanabiliyor.
SINIFTAN SORU: Bu üst arama sadece borçlunun kendisi için geçerli değil mi? Yani eşinin
üzerini arayamaz değil mi?
HOCA: Sadece borçlunun kendisi için geçerli.
**Yalnızca borçlunun üstü aranabilir. Onun eşinin, çocuğunun üstü aranamaz.
SINIFTAN SORU: Eşinin bilezikleri var kolunda çıkar ver diyebilir değil mi?
7. 7
HOCA: Hayır. O eşinin sayılacak. Onu istihkaka konusunda anlatıcam. Mücevherler
konusunda cinsiyetçi bir maddemi var kadına ait olduğu düşünülen eşyalar bakımından
özellikle istihkaka iddiasında kadınlar lehine bir karine kabul edilmiş durumda. Onu
istihkakta anlatıcam. Ama kadının kolundaki şeyi çıkar ver diyemezsin. Kadının kolunda
değil, aynanın önünde duruyor onu haczedebilirsin ama kadın derse onlar benim. O zaman da
kadının istihkak iddiası vardır diye tutanağa yazılır ve haczedilir. Ama kadının üstünden
alınmaz kolundan çekilip. Kadının üstünde değilse alınabilir o istihkaka girecek. Çünkü
3.kişinin malını haczedemezsiniz aynı evde olsa bile. Borçlunun malını haczedeceksiniz.
O maddenin şöyle bir sorunu var. Hangi eşyanın kime ait olduğu konusunda çok eski bir
hüküm olduğu için orda getirilen karine eski kafalı bir karine. Mücevherler kadına aittir.
Olmayabilir. Erkeğe de ait olabilir. Yargı kararlarından çıkardığımız bir husus. Nitelik
itibariyle eşine ya da çocuğuna ait olduğu düşünülen mallar diyor kanun. Mesela, oyun
konsolu var. Yargıtay diyor ki nitelik itibariyle çocuğa aittir. Belki adam oynuyordur. Pırlanta
kolye takan erkek yok mu? Hiç belli olmaz.
Bana sorarsınız eski kafalı bir hüküm. Mücevherat mutlaka kadına aittir demek doğru değil.
Ama çok konuşamıyoruz bunları.
SINIFTAN SORU: haczedilebilecek kıymetli vazoya geçerken vurdular kırıldı.
HOCA: Görevi esnasında kusurlu olarak verdiği zarar var. Madde 5e gidilir.
SINIFTAN SORU: önceden adamın mallarını haczetmeden önce tutanakta tüm malları
sorunsuz bir şekilde teslim verdim gibi bir yazı oluyor. Bu memurun sorumluluğuna
gidilmesinin yolunu engelliyorlar.
HOCA: Dava açıldığında bu haksız fiile dayalı bir dava. Böyle bir belge imzalatılırsa onun
önü kapatılmış oluyor. Hacizden önce yapılması sıkıntılı. Hacizden önce yapılması özellikle
yargı kararlarında tıpkı işçi işe girdiğinde ya da işten hemen çıkarıldığında ibraname
imzalanmasında olduğu gibi hacizden önce yapılması senin o belgeye dayanma imkanını
ortadan kaldırabiliyor. Ama yapıyorlar uygulamada.
SINIFTAN: yazının yanına saatin şerh düşürülmesi işimize yarar mı?
HOCA: İmzalamayacaksın. Ama imzalayacaksan haciz yapılmadan önce bana böyle bir şey
imzalatılmış diye bir kâğıda yazı yazarsın. Ama sana onu yazdırmazlar o yüzden en uygunu
öyle bir şeyi imzalamamak. Orda neden üstünü zorla arıyor. Alacaklının alacağını elde
edebilmek için. Orda neden evine zorla giriyor? Malları haczedebilmek, alacağı ödeyebilmek
için. Sen ona neden zorla imzalatmaya çalışıyorsun? Kendini sorumluluktan kurtarmak için. o
yetkileri yorum yoluyla oraya iktas edemezsin. Bunlar zaten sınırlı yetkiler. Sınırlı olan bir
husus, istisnai yetkiyi yorum yoluyla genişletemezsin. Bu tamamen icra memurunun kendisini
kurtarmak için imzalatmaya çalıştığı bir belgedir. Borçluya karşı zor kullanma yetkisini geniş
yorumlayıp bu 5.maddeye göre sorumluluk davası açılmasını engelleyebilecek bir belgeyi
imzalatma konusunda da yetkisi olduğunu söylemek bana göre doğru değil.
Doğru olan hacizden sonra bunu imzalatmaktır. Tam olarak oraya da haciz şu saate yapıldı
herhangi bir şekilde evde sorun yok deyip imzasını almaktır.
8. 8
Zabıta memurlariyle muhtarların vazifeleri:
Madde 81 – Zor kullanma hususunda bütün zabıta memurları icra memurunun
yazılı müracaatı üzerine kendisine muavenet ve emirlerini ifa etmekle mükelleftirler.
Köylerde haczi yapan memurun emirlerini muhtarlar da ifaya mecburdurlar.
Normalde polislerle birlikte hacze gidilir. Ama sorun çıktığında polisler müdahale eder mi?
Zerre etmez. Bizde önleyici kolluk diye bir kolluk yok. Bizde tazmin edici, cezalandırıcı,
yakalayıcı kolluk var. Ancak adli mesele haline geldikten sonra bizim kolluğun aklı başına
geliyor.
Hangi malları haczedeceğiz?
-Maddi hukuk anlamında devredilebilir olan, üzerinde işlem yapılabilir, mirasçılara
geçebilen her türlü mal ve hak haczedilebilir. Taşınır, taşınmaz, gayri maddi haklar, marka
patent hakları, eser üzerinde sahip olduğunuz maddi haklar. Maddi hukuk anlamında medeni
hukuk ve ticaret hukuku anlamında üzerinde tasarrufta bulunabileceğiniz her şeyin
haczedilebilmesi mümkün.
Anonim ya da limited şirketteki hisseniz, bir adi şirkette normalde hisseniz yoktur tüm mala
yayılmış hakkınız vardır. Ancak onun dahi haczedilebileceğini kanun kabul etmiştir. Hatta
elbirliği mülkiyeti hissesi haciz olarak kabul etmiştir.
Kripto paralar da haczedilebilir. Ancak onların nasıl satılabileceğini bilmiyoruz. O hesaplarda
çok yüksek miktarda değerli kripto paralar bulunduğu için millet parayı ödeyip hesabı geri
açtırıyor. Böylelikle icrayı sağlamış oluyor. Ama kripto paranın haczi sonrası satılma suretiyle
sağlanmıyor. Haczin getirmiş olduğu zorlama dolayısıyla millet hesabına ulaşmak için
korkuyla borcunu ödemiş oluyor. Satışın hiç uygulaması yok, bilinmiyor.
Maddi hukuk anlamında devredilemeyen, şahsa sıkı sıkıya bağlı haklar devredilemediği için
haczetmek mümkün değil.